장음표시 사용
271쪽
Scientiae autor longe clarissimus, Oculum divinissimam aethereamque partem , Orpbeus vero animae sipeculum non sine causa appellarint. Mirantur Oculi, adamant, concupiseunt, amoris, irae, furoris, misiericordiae, ultionis indices sunt. In audacia prosiliunt, in reverentia subissident, in amore blandiuntur, in odio efferam tur, gaudente animo hilares subrident, eodem moerente languesicunt, animo ira flagrante ex- asparantur, in cura & cogitatione, quasi cum mente simul intenti, quiescunt. Quemadmodum vero oculi pluribus particulis consarcinati fulgent, ita Sc prae aliis humani corporis partibus variis ac multiplicibus assiciuntur affectibus. Horum communiter, ni fallor, triginta
octo a practicis recensuntur, in quorum numero Myopia, quae Tibi molesta est, haud infi,
mum locum obtinet. In hoc affectu, quo visus non abolite, nec depravate, sed diminute lar-ditur, Objecta non nisi propinqua & fere oculis admota chrnuntur, dissita vero minime vel saltem imperfecte videntur, ut Myopia laborant CS ViX praetereuntes agnoscant aut salutent. Hanc Galenus, communis Medicorum Praeceptor & Judex, fieri statuit a paucitate & tenuitate Spiritus visorii, qui non eget medii illuminati copia, ad perfecte visionem faciendam, sed ab ea dissipatur; quemadmodum qui
sepiritus habent crassos remota melius Vident,
quod spiritus ille crassus majori indiget collustratione, quae in majori medii illuminati copia reperitur. Hinc si Myopes multum vel diutius lege
272쪽
Iegerint, exhausto spiritu tenuiore inter orcum N ilem errant & caecutiunt. Et hanc quidem Galeni Doctrinam maXima recentiorum pars, tanquam in Magistri verba jurati, uno omnes consensu amplectuntur. Quam recte ipsi viderint. Aliud mihi optica docere videtur. Consistere videndi facultatem in oculo seu pellucido humore illo, Crystallino dicto, ratum est apud omnes & in consesso, qui ut ab aqueo humore irrigatur, quem albugineum ab ovi albo' vocant, ita vitreo quasi innatat atq; insertus est, ipsamq; pupillam, hoc est, aciem, qua cernimus, radianti fulgore illustrat, non secus, quam insignis ac lucida gemma annulum. Re-Ii quae partes Omnes aut visionem conservant, aut pinestantiorem reddunt, huic denique tanquam principi, quae in oculo singuli partes famulantur. Ex hujus humoris Crystallini sit tidiverso, dictas visionis diversitates emergere ex Opticae theorematis aperte demonstratur. Cum enim species objectorum per raramidem recipiantur in Crystallino humore, ad quem Conus Pyramidis protenditur , si Cr3stallinus ad interiora & versus pupillam magis Verogat, objecta remotiora melius videt, quia ut conus Pyrama dis ad Crystallinum perveniat &in eo terminetur, Objecta remotiora esse necesse est. Si enim ad oculum magis accedat,
conus Pyramidis Crystallinum trans reditur Scobjecta magis confusa percipiuntur. Contra vero si Crystallinus in profundo magis oculi situs est ia ab uvea Tunica magis remotus, Ob -
273쪽
jecta debent oculis viciniora esse, ut conus
Pyramidis ad eum accedere valeat,unde patet,
Myopiam non aliter fieri, quam ex situ Crγstallini profundiore atq; ita affectum hunc esse
Connaturalem neq, remediis aut arte superabilem. Affectus M Opiae contrarius, in quo Ob jecta remotiora melius videntur, Senibus plerumque solet contingere, in quibus humor aquin US quadamtenus consumptus est, ut Cr3stallinus ad pupillam accedat. Haec demonstrantur clarius usta specillotum, quae Vocant, seu Ocula riorum, quibus, si ab ortu contractum sit malum, non potest esse praestantius Iemedium. Horum usui ut assuescas, autor Tibi sum,V. N. importunus. Debent autem ad oculum eaVa fieri Sc circumserentia dentiora sive crassiora. Haec tamen non sunt unius plane generis, sed
piout humor Crγstallinus minus vel magis h suo loco recessit 3 ita minus vel magis propinque Oculo adhiberi & magis vel minus crassa esse debent. Qualia vero ediacte comparanda sin vix describi potest, sed experientia cognoscendum Ab his radii specierum visibilium dis perguntur, sicq, effciunt, ut conus P ramidis longius protendatur, atque adeo res, quae ob distantiam majorem a MI Opis percipi nequit, postmodum percipiatur, protensio nimirum Pyramidis cono usq; ad Cr3stallinum, qui antea in pupilla vel humore aqueo seu albugineo desinebat. Senes contra juvantur specillis convexis, quibus radii uniuntur ia conus
PI ramidis abbre latur, atq; ita res propin-
274쪽
quae melius cernuntur , quarum Conus antea
Crystallinum, pupillae propiorem transgredie-hatur. Atque haec est Idaea affectus, qui Tibi, meliori fortuna digno, molestias creat, qui ab
ipQ ortu contractus medicam manum non admittit. Unicum & certum remedium animus
aequus, omni Tibi studio comparandus ex Pa-cudii confictio, Neque inquit, tam terribilis ulla fando oratio est, neq3 sors, neq, coelitum invectum malitis, quod non Natura humana patiendo ferat. Aurea sane quam usurpat quoque Romani voluptas Theatri Musarumq; deliciae Plautus in Captivis, Dii immortales id
voluerunt vos hanc aerumnam exsequi, decet
id pati animo aequo ue si id facitis levior labos eririt. Humana haec est calamitas, & humana omnia homini humane serenda sint. Quia vero malum hoc, in se & siua natura grave, a vaporibus e ventriculo Sc partibus inferioribus in oculos elatis, forsan etiam ab humoribus, in sis Cra, quam Poetae vocant, Palladis arce cumulatis, augetur & exacerbatur, proba victus vi.
taeq, ratio instituenda sedulo obsiervanda erit, ne videndi organum, quo nihil homini ab opifice opi max' datum est praestantius, ulteriori i commodo assiciatur & laedatur. Im primis eligendus aer temperatus, vitandus So- Iis aestus& radii Lunares, Ventus quoq; Austri nec non ae quilionius, quorum ille Hippo- tusiuifragio, caliginem obducit 3 hic vero oculos mordet. Nocet aer grossus, udus & liuomidus atque nitrosius. Lucidus itidem oculis reficiunt.
275쪽
inimicus utpote spiritus dissipans. Ferant hi storiar, Zenophanis milites, niVe peregrinantes occaecatos fuisse. Uiridia & caerulea visium
reficiunt. In cibo fugienda, quae crassum prae-hent alimentum, glutinosum, vaporosium, salsium, flatulentum, acre & excrementosum. Taalia sint tracta pasticia omnia & lagana Vocata, legumina quoq, ia in Cartagine frixa, Carnes quo is animalium vetustorum , caepae itidem porrum & quaecunq, gravi odore imbuta sunt atq, halitu viroso obvios feriunt atq, infesta sunt. Panis sit levis, ex optimo tritico conflatus, Geminibus Anisi & Fceniculi medicatus. Prodest cibus concocta facilis, superfluis humiditatibus minime luxurians, e quorum censu sunt pulli Gallinacei, Capones, Gallinae, Perdices, Phasiani, Pipiones, aves montanae Mejus farinae alia. Ferina, Porcina, aVes palustres & pisces quoq, aversandi, quos Avicenna, Arabum Coryphaeus, caecitatem inducere asserit, quod tamen de lacustribus & palustribus. non vero Laxatilibus & pelagiis intelligendumi Puto. Ova tremula cum Sacchari & Cinamomi momento, Vissim acuunt , frixa plurimum laedunt, quemadmodum & lacticinia. Aromata pleraque ut Piper, Zingiber, Synapi quoq3 oculis sunt noxia. Attamen Ginamomum, Macis,& Nux Mosicbata conceduntur, ii modesta manu porrigantur. Ex herbarum genere Conducunt, Foeniculum, Salvia, Rosimarinus, Majorana, Betonica, Mentha, Thymus, Asparagus,
276쪽
selinum. Arabes napum & rapam commendant, quia vero hae radices bulbois, flatu turgent, Anisi & Fceniculi semina adjicienda erunt. Omnes praeterea fructus humidi visui Obsunt. Prunis tamen Damascenis ante pastum, Pyris vero & Cydoniis a pastu uti licet. His enim ventriculi orificium clauditur, & vaporum ascensius impeditur. Quam in rem conducunt etiam semina Anisi & Foeniculi Saccharo incrustata, mox a pastu devorata ue vel horum loco pulvis pepticus, aut Cidonia tum, vel Myrobalani conditi. Quod potum attinet, Archi. genes MCilicus in oculorum affectibus damnat potum multum & frequentem. Aristoteles vero, Naturae genius Sc interpres, vult, quod Hydro potae subtilis sint visus. Avicenna vero cum Rhase aquae potum tanquam noxium re jiciunt, qua in re a bibulis laudantur, qui oculis malunt, quam vino carere. Commendatur Vinum & Cerevisia tenuis Euphrasitatis, cujus Continuus usius multos restituit visi laborantes, etiam Senes, qui ocularium ope diu vix dissiculter videbunt. Nec temere haec herba in floribus characterem ia signaturam oculorum a Natura impressam habet. Prodest etiam Conserva ex iisdem floribus consecta,& Sal in hunc modum compositus. R Salis communis unciam, Euphragiae drachmas duas. Cinamomi, Macis, ana drachmam dimidiam. Misceantur & utere Salis loco cum cibo. Somnus sit moderatu vitetur diurnus. Vigiliae oculis adverta: Exercitia tempestiva di modesta juvant, intempestiva
277쪽
stiva officiunt. Edaces animi curae, lucubrati, ones & studia improba, nec non riuin aVersanda. Alvus indies ossicii sui admonenda. Quod Pharmaciam attinet, Vere & Autumno purgatio per Pilulas sine quibus di Lucis dictas conveniens erit. Tempore vero intermedici frequens sit usus Pilularum Oribasii, de quibus Maeri hi sunt versius in capite de Aloe rntius geminas cum mu*a seruere Δa binar Idem praecepit 3 choteram sic pbsegmaqt, purgat. Una quaqi die ps cznam sumere dixit, Utile tres ejus Pilulas binafve recentes cum succo caulis sormatas ut fabagrassas Aut Cicer, humores nocuos cum sereore purga Non corrumpendulamachum neq3 vim faciendo, Turgatus fuerit Titulis qui sepius sis, Vix unquam capitis vexabitur ille dolore Et nihil est oculis, mihi crede, salubrius iseis. Sed de his satis stuperq;. Tu haec qualiacunqj bono animo accipias mihiq5 favere Pergas.
Ctra prooemium. Affectus, cuius tyrannide imo pectore ingemiscis, ad flatum Hypochondriacum a loco, in quo tragoediae ejus est fervescunt, est referendus. Εjus soboles quaedam est Colica & interpolatus Haemorrhoidum
278쪽
fluxus multumTibi molestus. Hic natalis ortus sui primordia derivat ab inaequali intemperie& άνη- viscerum nutritioni ancillantium. Formavit Tibi rerum Natura parens, industri. us alioquin humani corporis opifex, hepar justo servidius & ventriculum frigidiorem,unde
totius fundi calamitas. Horum membrorum contraria disipositione maxima fit 1orum adustorum M tartareorum copia colligitur in Mesenterio & prima corporis regione, quae satis est cum Hypochondriacae assectioni, tum inde natis Colicae & Languinis ex ani venis proflu-Vio generandis. Dum enim sanguis Hepatis
servore calidior redditus, multo etiam tartaro impraegnatus, acrimonia sitia facultatem e X-pultricem stimulat, accidit, ut reserati S Venarum Haemorrhoidalium occulis, sanguis profluat, natura rebus sitis consiliente, racn quidem externis Haemorrhoidibus, sed internis, quae e ramo siplenico venae portae oriuntur, & per Mesenterium circa colon ia intestinum rectum extens, terminantur in musiculis ani interiore intestino. Quodsi vero humores in prima region o & me araicis venis stagnantes inde in intestinorum tunicas amandentur, quas penitUs imbuunt Sc tartareo salinove suo acumine lancinant, horrendos cient Colicos cruciatus, quales ne Titius quidem amator perpessus est, cum Vultures apud in seros Jecur ejus divellerint. Praecalidi fiunt humores iiii, quos si pituitosa quaedam colluvies, qualem observasti ine crementis tuis, aliquando comitetur, non in
279쪽
illa bienna ia flatibus tumultuantibus, quasi traherent a qualitate frigida originem, quaerenda est mali natura, sed in spiritibus igneis,
qui diversimode invicem occurrentes di mix-ii, taviorem tempestatem excitant, quam inerS flatus, quos calor debilis agens in materiam viscidam movere solet. Materia haec interdum cerebrum petit & morbum comitialem inducit. Interdum etiam Vi naturae, ad intestinum hostem expellendum insurgentis, ichor iste Corrodens in sipinae nervos rejicitur, ta tum
prout est οἰνόρρο aut pro varietate cauis morbificae, partes vel si aperiores vel in seriores convelluntur, contrahuntur aut re,ilvuntur, donec Vel natura Ves arte stuperatus humor aut consumatur aut bonis aegri rebus succedente aliqua evacuatione eliminetur. Et
hanc puto esse Idaeam morbi, cujus crudelibus tormentis confici soles. Curationis hic est ordo paucis absiluendus. Ester vescente doloris aestu ad clysteres illico confugiendum. Et si vero Rumus cum aliis damnat clysteres & e-nemata in ventris doloribus, eo quod intestina magis distendant & horum loco glandes, sive suppositoria suadent, id tamen in aliquibus saltem individuis admittendum, in quibus alvi taces non sunt induratae M intestinis adhaerent. Alii vero haud infimi subsellii praetici
Sc inter eos Hippocrates, Medicorum coryphaeus, non solum clysteres, sied ipsum etiam flatum arte per follem in intestina intromissum mitigare dolores & Ventris tormina sunt CX
280쪽
perti. Hoc enim remedio alvus torpida solici- 'itatur & styvala adhaesu tenacissima ab ipsis intestinis vel haec ab illis divelluntur, quae post-Ea Natura expellere potis est. Poteris primo suppositorum vim experiri, quae si Nihil pro,
fecerint, tentanda res Enemate injecto. Illud confici poterit ex mellis crudi cocti uncia, cui immisceri poterit trochiscorum alliandat dictorum semiscrupulus, nec non salis gemmae drachma dimidia Sc olei cerae guttulae sex. In Elysteribus vitanda multorum simplicium farra, go. Suffcit simplici aliquo ex solo lacte parato. adjecto Saccharo, uti, in quo Vel flores Camo- milia vel Veronica sit cocta. Calida illis incocta exagitare flatus longa experientia observatum, unde ingravescit dolor; anodunis potius, eXquoram censu Lac haud postrems sibi partes Vendicat, mitigandus. Nec male feceris, si huic lacticino Enemati tantillum butyri recentis adjeceris, ut alvus magis lubricetur, ne pinguium penuria sistatur Sc fic dolores augeantur. Mihi familiare est viente dolorum carnificina statim clysterem talem injicere, vel qui ex vino Canarino & oleo Juglandum expresso sit para Hi tamdiu continuandi, donec inquilinus hostis victas det manus. Doloribus urgentibus a purgantibus per os assumptis abstinendum
duco, quae raro votis respondent, nisi prius dolores mitigati fuerint. Poterit tamen pro-
Pinari Manna ad uncias duas in vino vel jus, culo aliquo diluta , addita sequiuncta olei Amigdalarum dulcium recenter sine igne ex-