Conciliorum: sive, de morborum curationibus. Liber posthumus

81쪽

si aegram dicto audientem habuerim, velim ut Uitrioli albi, ex artis lege probe depurati,

semidrachmam, cum Y tracte Glycyrrhi Zar, vel Centaurii minoris in binas pitulas efformatam, jejuno ventriculo de Osaret, superhausto moudico seri lactis, cere visia, more Aglicano, segregati, obsicivato debito regimine. Medicamentum hoc tutum est & quod ventriculum non transcendit , cui quoq3 roborando non parum est accomodatum, Antimoniali longe praeserendum , Haec enim non sine magna humorum perturbatione Operationem suam perficiunt: Id tanti mecum est m menti, ut repetendum suasierim, si Votis, quod sipero, re sponderit, & aegra cum ευφρρια sustinuerit. Omne hujusmodi ventriculi everriculum excipiat alvinar sentinae deturbatio, ut istud Augiae sta. bulum exacte,si fieri possit, expurgetur, habito estoetarum virium respecta, de quarum custodia maxime illiciti esse debemus, quum prima indicationum omnium ea sit, quae de viribus simitur. In eam rem amara Praecipue, quae simul abstergendi virtute pollent, usui erunt, atq; hinc Aloe ventriculo grata & amica dicitur. Prae parentur humores Oxymelitis unciis

duabus, syriapi de Mentha dc Absinthio unciacum dimidia, invicem misicendis & decocto Hysiopi diluendis, bina dosi propinandis &postea purgetur sequentibus pitulis, recipiendo pitularum de Hiera cum Agarico, Mastichinarum, ana bij. Aggregativarum bj. Aloephanginarum bjibi A cum bais amo Peruviano fiant Pitulae

82쪽

Pilulae numero xxx. quarum capiat quinq; pro dosi. Interim corroboretur ventriculus sepeciebus Aromatici rofati sacharo permistis iacum Pane albo iusto, vino Canarino vel Malvatico inebriato, hora una ante singulos pastus devorandis. Extra vero foveatus ventriculus decocto Menthar, Absinthii, Rosiarum rubrarum,& florum Camomillae, nuce Moschata, Caryophyllis & si libus in Vino facto, & imponatur Emplastrum sive scutum stomachale ex Caranna & Tacamaliaca , in aqua Cinamomi istutis, adjectis speciebus Aromatici rosati, Cum bais amo Peruviano in Emplastri formam redigendis. His adjungenda proba victus ratio, qua neglecta oleam & operam ludet aegra. In ea vitentur omnia, quae ventriculi orificium laxare apta nata sint, qualia simi pinguia qitaeq;. Fugienda quoqό ingrata & nauueabunda. Usurpe'tur, quae vim habent sensium appetitus stimulandi, in quorum censi sunt salsia &acria, modeste assumpta, & in prima potissimum mensis: Cibus ita praeparetur, ne multa mysticatione opus habeat, alioquin si diu in ore versandus sit, ingratus evadet & appetitum pervertit. Vinum ventriculo confert mediocre, modice austerum, gustui gratum, non Verogenerossim, quo vires debiles fieri & ratio &experientia docet. Prodest Absinthites. In genere, potus & cibus modeste calefaciendi, siccandi, attrahendi vim habeat, calorq; ipitus excitandus exercitio ia laboribus, ante pastum inuendis, cum distributionem ciborum promo'Vendo

83쪽

vendo appetitum egregie excitent, quod in Iaboribus deditis manifestum est. Singulas diaetae minutias recensere nimis langum foret. HOC saltem notandum ex Dinocratis oraculo, quod qui cibos deterioris notae appetunt, cibos Vero boni succi pertinaciter aversiantur, iis cibumi parum deteriorem permittendum esse. Sed haec sussiciant. Nec refert quam multa, sled quam apposita & eisicacia praescribantur. Ventriculos quodammodo restituto, de viscerum intaretui reserando cogitandum, stadium chalybeatum percurrendo, in quo totius curationis cardol versatur. De quo imposterum. Tu his fruere in conjugis lectissimae compendium uberrimum. Vale.

CONCIL. XIII. In miscerum obstructionibitis cum Catarrho

Tussi, pro Matrona quadam ad marii tum ejus.

DC conjuge tua te Virreverende, ab aquis I ordiensibus ad proprios lares

reduce, Tibi gratulore Ea quod aquas minerales, eo loci sponte siua scaturientes, felici successu di commodo suo biberit, ex animoi gaudeo, quae proculdubio magis profuissent,l si coelum, pul via indies madidum, serenius arisisset. Faxit Deus, perennis vivarUm aquarum

fons & scaturgio, ut quemadmodum corpus aliquo

84쪽

al quo modo a sordibus in eo stagnantibus pro

spere elotum est 3 sic anima maxime abluatur

in fonte illo aperto & Hierosolumis. Nunc

absiluto bonis avibus aquarum potu, reliquis, quae in corpore sit persint, malis, salutari manu siccurramus; ubi imprimis guttus inferius ab obstructionibus, quae in eo plurimae sunt, liberandum 3 Catarrhias tussis genuinus parens, a sacra Palladis arce in subjectos pulmones perpendiculariter depluus, sistendus ., Ventriculus vero cum reliquis partibus firmandus Venit, ut liuic coquo bene iit, quo reliquae partes carere nequeunt. Assimilatur enim ventriculus Sereno Regi cuidam, hoc potissimum nomine, quod eo laesio reliqui corporis robur imminuatur. In hos fines conjux tua uti poterit hoc

vel simili Apogemate. Radicum quinq3xitivarum aceto maceratarum, ana 3 ij. Gly-

Cyrrigae Sit 3. Herbar. Betonicae, Agrimoniae, Capillorum Veneris, an a M. j. Semin. Anisi, Foeniculi, ana 3 iij. Foliorum Senae 8j. Flor. Salviae, Betonicae, Cichorii, an a P. j. Pastular. mundat. fiat omnium decoctio in C. q. aq. ad 8 xij. cum colatura, cui adde inlusionem Bij. Rhab rbi in vino albo seorsim factam, fyrupi magistratis ad melancholiam Iiij. Spir. Vitriol. PR. Misce, fiat Apogema reuerandis obstructionibus accommodatum cujus ad ignC calefacti, in dies, vel alternis saltem diebus, duabus ante jusculum horis, jejuno ventriculo capiat, Siti, Vel iiij. plus minus pro ratione Operationis con agis tolerantia. Non est O L ' Pu ,

85쪽

pus , ut se intra cubilis parietes concludat, dummodo vestibus convenientibus Contra CX- terni aeris injurias sit bene munita. Hoc praesidiosi Aposio faustus arrisierit, venter flatu turgidus non tantum sit,sidebit, sed di Catarrho materia absici fidetur, ne in pulmones praeceps ruat &l tussim movear, cui leniendae lambat frequenteri diu noectuque cum bacillo liquiritiae de linctu.

unius Dactyli,s adic. Helenii condit. 5 j. Spec. Diatragacanth. frigid. Biiij. Syrupi deJ ajubis

q. f. Misce fiat linctus, quo pulmonum intem peries corrigetur & illapsa materia blande CX-l pectorabitur. Interim ad cohibendum a cerebro defluxum, hora somni devoret conserva Rosar veteris sis qui drachmam, cui pulveris Olibani siemi serupulus, vel integer, si defluxio fuerit Vehemens, sit permistus; vel hujus loco duo vel tria grana integra Laudant,pitularum instar, de glutire, in ore vero storacis calamitae frustulum

per noctem tenere poterit, quo Catarrhi egregie incrassati supprimuntur. Partibus vero roborandis & ventriculi tono conservando hora una ante singulos pastus assumat unam vel alteram tabulam. Specierum Aromatici rosati iaDiarrhodon Abb. ana 3j. olei nucis Moschata' per expressionem gr.iiij. Sacchari in aqua rotarum it uti Sijst. Misee,fiant Tabulae. Imprimis

vero probam Victus normam, quoad quantitatem, qualitatem & ordinem indulo observet, qua neglecta nihil proderunt medicamenta.

Ejus minutias antehac a me traditas repeterCF a su per-

86쪽

supersedeo, ne Crambem coctam recoquere velle videar. His nisi mi tum cesserit, decocto Ligni litandum duxerim, de quo plura suo tempore, si necessitas postulaverit. Interim his fruere in conjugis tu, Calutem uberrimam. Vale, Vive.

ad juvenem quendam studiosiuiti in Phthisi.

AMicorum commodis & incommodis non

minus ac meis assici solio, di tantum abest, ut l1terarum tuarum taedio arietar, ut ansam mihi dari cupiam, quae possit opera mea cedere in tuum compendium, si fieri queat, uberrimum. In eam rem avidissime inclinantem genium meum amplietere, & si quid grati, si quid

commodi a me Tibi accidere potest, de med ibi considenter promitte, qui Tibi Omnem operam meam animumq; lubens his e sipondeo. Carteiarum quod icribis nullum unquam ex progenitoribus tuis Phthisi, quod sicias, laborasse, id me non m OVet, quin cyedam, Te ab ortu tuo debiles habuisse pulmones. Susticit quod pater tuus, piae memoriae, ut probe memini, Pulmonum gravi ia chronico morbo afflictus fuit, licet eodem vitam, alio Si quid etia fortuito interveniente casi, minime fini verit, unde Tibi facile potuit debilis vitio a pulmoniam constitutio imprimi ia c0mmunicari, quando eO-

87쪽

eorum substantia vitio seminis genitalis optim l patris tui mollis & ad putredinem propensa sensim arietis decursu flaccidior, ia putredini magis obnoxia eVasit, concurrente imprimisi Catarrho, in pulmones tuos a rationis domi cilio per perpendiculum defluo. Novi famili. l am, quod sorte mireris, in qua numerosia pro j les hoc morbo jugulata, ne uno quidem super stite, interiit, salvis nec quicquam tale perpessis parentibus, sied ad tardam senectutem Vitam protrahentibus. Id quod parentum genitali semini unice adscribendum duxerim. Nec enima ratione alienum est, quin fanorum parentum semen in sua in utero permistione morbosium evadere possit. Aerem Malavicum, crassiorem dc justo humidiorem, plurimum Tibi incommodasse certus sum. Dum vero inde affectus tui primordia .derivas, in eo a vero ab errare

mihi videris. Non Te latet , quod antequam

Anglicum aerem fatavico commutasses, rupto

utiqὁ in pulmone vale aliquo, sanguinem copios iam cum valida tussi eructasti. A vasis illius ruptura sieu Vulnere, non recte ex artis lCge conitidato, phlegmonem obortam esse, judico, unde facto ulcere, puris sputum, febris & tabes metuenda. Hinc Cane totius fundi calamitas, cujus rei manifestum mihi praebent indicium i sanguinis puncticuli in siputo purulento conspi- cui, accedente febri putrida, Ulceris germana sobole, a quo ob viciniam putridi vapores ad cor, vitae domicilium, continuo exhalantes,li febrim accendunt, cujus calor inde in totum

88쪽

diffusus in causa est, ut partes omnes corporis intemperie calida & sicca laborantes, & calorem influentem intemperatum M putredinosium

recipientes, alimentum commode concoquere nequeant & male nutriantur, unde sensim propriae stubstantiis consiumptio siccedit. Febrim hane quodammodo, ut scribis, defet buisse bonum e it, in hecticam alioquin degeneraturam,ta est cetas morbo & laboribus vires funditus prostraturam. Ob hanc fatis magnam Sc aliis de causis, velim ut intermittas aliquandiu lactis asininiustum, Hrppocratis Oraculo monituS, quo Iac dare capite dolentibus & febricitantibus malum esse assirmat. Ubi febris remiserit, atq,

indicans adfuerit, usium ejus repetere poteriS. Quam ad haemoploes prae ventionem de Vena sectione quaestionem move8 Cam nunc AUt Um-no tabidis infesto, appropinquante, non sine commodo tuo institui posse puto, si vires permiserint, quibus deficientibus nihil tentandum.

Hae enim si sint valentes, omnia contemnunt citolerant, ubi infirmae fuerint, a quovis facile offenduntur. Poteris hac in re pratientis Medici consilium implorare, qui si annuerit, parca Gltem manu sianguinem detrahendum et Te scias. Quod interna attinet, velim inhaereas decocto Santali Citrini ex imitatione Consec de quo antehac. Huic adjunges Bal Camum staphuris,

Tite paratum, ex Cyrupo de Hedera terretiri as sumendum, medicamentum ad humores pituitosos incidendos, attenuandos, alterandOS, COH

coquendos atQ, per sputum seu tussim ejici

89쪽

endos, imo & ulcerationem in pulmonibus impediendam, aut ulcus factum siccandum,l abstergendum, mundificandum atq; corallidandum apprime accomodatum. Quod si ventriculo sol san non arrisierit, ejus loco Essentiam Balsi mi T. ani sicci a Pharam opoeo nostro petere poteris ex decocto Ophioglossi haurien- Ce aliis medicus ordinarius Viderit 3 Faxit De uxopi' max' qui mortificat & vivificat,

i dedi ad inferos & reducit, ut haec sibi Lalutaria evadant. Uale.

OU 3 conjua tua, omni Virtutum decore

insigniter ornata, tuo nomine CXarataS, au me dedit literas, ita grata, habui, Vir reVel rende, ut me ab iis putem immortalitate Gona-j tum. Ecquid enim gratius, quid jucundius mi- hi accidere potuit, quam evangelia ista, qUOdi tandem post varios casis, post tot diseriminal vitae, ex desiperationis gurgite emersus, aistante Numine, in portu navigare videris γ quem uti bonis avibus attingas, votis omni Dus a Deo, i omnis boni autore, contendo. Ad reficiendum i morbi pertinacia & diuturnitate exhaustum corpusculum, in quod jure quis contorquere possit, quod de se ait in Captivis apud Comi- F cUm

90쪽

cum Ergasillis, Ossa atq, pellis misera macritudine, siuasi Tibi lactis caprini usum cum debitis

cautelis, quod asinini copia non daretur. Sed non expectandum, ut subtilis adeo cymba qualis tua, quae variis agitata, sat longo tempore, Procellis, plurimam admisit, rimosia undiq; paludem, Ocyus reparetur. Imo nec tutum est. Quae longo tempore extenuata sint corpora,

anquit Hippocrates, Venerandus Medicae artis conditor, lente reficere oportet. In talibus' enim spiritus & humores depascuntur, carnes tabescunt, aliaeqὴ partes, per quas in animantibus concoctio, distributio, sanguificatio, & nutritio perficitur, graciles redduntur. Longiore itaq; tempore fiunt reficienda istiustandi corpo Ta, quia partes, ob extenuationem debilitatae, haud possunt simul magnam alimentorum copiaeam conficere. Hinc est quod minor, ut scribis, Iactis caprini haustus sine perturbatione & cum facili concoction e ventriculo tuo arridet, cum major eundem gravat. Hactenus Iactis hujus

usium propitio Apodine cum fructu instituisti,

quem Tibi continuandum suaserim, ea tamen doli, cui ventriculus sit serendo. Quodsi corpori reficiendo matutinus lactis hausius non suffcere videtur, alter pro coena, nisi appetitus Obstiterit, propinari poterit. Insto huic praesidio, quod non occurrat promptius, nec meliUS,

corpori tuo magis accommodatum. Im- Primis vero calorem, Volas manuum Jc pedum Plantas exurentem. CXtinguere aptum natum

cst, de quo querulus es, qui cum sit jecinoris