장음표시 사용
201쪽
tur: neque, ut hodie si , non 'e magno omnium malo , Tonsores, Pha aeo lpolae , Anaetori Chior ii , quis di taeteranam repente Medici sani : sed ilia solum, qui is aetette idonea , ct cum ingenio mediocri priores Artes edo is sint. Si qui linquam ex hisce in nobilissimam Artem nostrana, absqu) sidoneis cognitionibus , in trudere sese temere audent, id praecipue diligenter fitagunt , quod maximum sibi ipsis asciscant remediorum catalo Sum , eorundemque vires quoquo modo ediscant , seu potius memoriae teneant. Solicitos ideo passim eos videre contingit; dum sa) Medicamenta ex afortim chartis in istincte transcrtiunt , sei υantque sibi synlraphas serapiorum , ct catapotiorum ct potionum, decoritorum infusionum, insessoriorum, evaporatoriorum , sterium , pusulorum, ct s quae sunt aba, quibus alii fuerint Ui , a quibus a eos per multorum manus syngraphae deriυatae 't. plurimas conlesiit, is haletur peritissimus , ct qui si exigantur potest psura id dicamenta . ut ita d cam) pluriformia te suere quae citius ct minus caute plura nominat , neque speciei morti, neque temperamenti Corpoxis curam habens .
Utque adeo Vallesii etiam temporibus Mundus decipi amabat , ut falsis hisce Medicinae speciebus alliceretur . quod tamen nostro hoc aevo non ita facile eveniet, quum plerumque in ore Sapientum illa merito Versari solet qti aestior utrum melior se tutior Medicina st, uulta uti Medicina: pro ut saepissime opportunum est.
Verum tamen haud p iucos nunc etiam invenies, qui, cum necessaria Medicarum rerum perfecta scientia careant, modo ex libris, modo exabo um chartis apud Pharmacopolas θntraphas plurimas exquirere consti escunt. Et oli utinam eκ Hippocrate saltem didicissent, quod 33) temporum opportunitates curationum sunt animae s ita ut arreptis remediis uti congruo tempore noscerent. Equidem secus isti faciti at , atque nouoram tribuunt Aegrotant lus , quae ipsi debent , quam quae asi soknt, atque ea ipsa, non ut abi solent usique ario neque simplicium vires perpen uni neque medicamenturum doses confiderant neque utendi opportunitatem, neque anu qui quam . Nihilo tamen secuis, si forte fortuna contingat, ut post ejuscemodi remediorum ustim, aut aliorum etiam quae proprio marte construi sibi illi iubent) Aegroti convalescant f laetantur admodum , atquCgloriantur. Putant enim, imo pro certo habent, morbum feliciter ita cessisse, quia talia usurpata sunt remedia, non quia eκ se morbus postulabat, ut sponte etiam sua solveretur, aut etiam alia methodo ad ex tuna citius perduci, & melius posset. Haec illa potissima ratio est, pro oter qua in ut plurimum falluntur per siepe Medici, remediis nim: lim fidcntes,& Uulgus ipso decipitur passim, dum Medicis quibuslibet indiscriminatim, absque praevio criterio, aut prudenti haestatione credit . Ejuscemodi namque Medici , dummo-
202쪽
do Aegrotos sibi conimissos atque ab ipsis qllomodociliaque curatos bconvalescere saepe videant: adeo sibi adblandiuntur, ut ne hilum quidem Sapientioribus Medicis invideant, quin imo ipsorum studia & labores pellitus irrideant, eo lite magis , si forte hisce infausto eventu curationes, tametsi laudabiliter & cum ratione peractae, evadant. Porro Isi eX morborum eventibus tantum quod saepissime vulgus solet ) de Medicorum peritia judicandum esset, nemo ex ipsis laudari, aut condemnari merito posset . Omnibus enim alias fatista , alias infalista i11 hisce sors evadit, juxta grassantitim morborum speciales characteres , bene , sive pessime curationes perficiantur, aut solo Naturae ipsius beneficio morbi solvantur. Optandum ideo cuilibet foret , quod ad eos sae' pius Aegrotos accerseretur , qui aut levius aegrotarent , aut , si graviter unquam , feliciter tamen evaderent: quod quidem satis superque esset , ut inter Celebriores penes vulgum haberetur, tametsi, ob turpem inscitiam suana, ne Medici quidem nomine dignus esset. sis are plerique
Medici eadem quae mali Gubernatores , in se a mittere mihi visentur. Etenim isti, quum in tranquillitate gubernantes dellaquunt , non sunt manifessis quum vero deprehenderit ipsostventus magnus, ct tempestas, palam iam conspicui sunt omnibus hominibus , quod ignorantia , ct cuspa eretaris sui Mavem perdiderint . Sic etiam man se plurimi Medici , quum curant homines nihil grave patientes , in quos , si quis etiam maxime delinquat , nth I grate faciet. Sunt autem musti saos morbi , ct multo saepjus quam graυes hominitus accidunt. In talibus sane delinquentes , non fiunt manifesti idiotis nisus. Ubi vero obtigerit magnus di fortis, di per uosus morsus , ranc ipsorum desiuia, ct ars omnibus in conspicuo sunt. Addam ego in sti per , quod neque in levibus t ut cum Hippocrate innuimus neque in gravioribus
morbis , errata Medicorum utplurimum detegit nitur; in illis nempe, quia Aegroti convalescunt; in hisce autem , quia , tametsi mors subsequatilr, hoc fato tribustur , cum praeconceptae Medici cujuspiam existimationi detrahere quidquam nefas esse aliquando Censeatur. Secus vero , si de sprobo quidem agatur Medico, atque in rebus Medicis omnifariam ve sato, caeteroquin tamen nondum satis cognitor in levibus morbis ejusdem curatio contemnitur , quum eorum sanationem Naturae ipsi tantum tribuendam esse existimant : in gravibus vero infausto omine cedentibus, Corum opera pcrperam inculpatur. Qua de re apposite admodum sic Hippocrates scripsit: Sue) In Arte Medica , quae recte sunt, pleramque quidem Hominum vulgus non a modum laudat, saepe vero Diis attribuit. At f in
aliquo repugnans Natura eum , θῶ cηraverit , interemerit , Numen praeterinmittens , Medicos incusat,
Idcirco nil mirum ulli unquam esse poterit, quod vulgares Medici, iique nulla prorsitis do trina freti , citrationum suarum, quibus fausta sors
Hippocr. de Veteri Medicina. 16 Idem epist. ad Democritum.
203쪽
arrisit , applati sus undique captantes, dicere omnibus soleant, quoslibee es. optimos Medicos , quorum Aegroti convalest tint , atque neminem interesse debere , num ab experto , sublimiotabus hie doctrinis , at-
que assiduis studiis versato Medico : num a minus docto curetur; dummodo Optata potiri valetudine queat. Praeterea, cum audierint pluries,
Artem Medicam opinabilem conjecturalem es e , indeque Saniores etiam ML dentes, cum judicando, tum agendo decipi posset satis hinc Propriae ignorantiae provisum esse autumant; ut, si unquam quod saepius ipsis evenit ) in errore deprehendantur, id aliis etiam aeque facila
evenire posse ostendant. Ideo necessaria omittunt studia, ide eo tantummodo maxime soliciti, quod auram popularem captare supra alios possint, ill is utendo remediis, quae, ab aliis, ut diximus, obtinuerunt , quibus fidenter nimis indulgent, auctoritatem solum, non ratione in squaerentes. Haud enim satis a Seneca edocti esse videntur, quod s7 n/bini magis praestanis se , quam ne Pecorum risu sequamur antecedentium gregem pergentes eundum est, sed qua itur: quod potiore quidem iure in Medicina coiarem nari debet. a eun imebi, illi solummodo agito tint, & tendere prudenter satagunt, qui praedictis innixi cognitionibus , remedia ab aliis nauitiari quidem, sed caute norunt, iisque opportune uti, juxta occurrentium morborum speciales characteres, atque Aegrotorum individuales temperies. Etenim haud semper cum obviis, facillimis hie judicatu, aut curatu
orbis coi tu ela re debet Medicus . Siquidem 18J s incidat morbi genas
aliquo, ignotum: non ideo tamen fore Medico de rebus cogitandum ob ci ris: sedet m protinus υisurum cui morbo id pro imum ste tentaturumque remedia sim ita lues , quae vicino malo saepe succurrerant , ct per ejus sin tituamem opem oblatu-mm . Ut autem Medicus tuto tunc noscat, quod nova illa Aegritudo, aut quavis alia ratione d luicilis admodum cognitu & curatu, cum uno potiusquam cum altero morbo similitudinem habeat, & quaena in vere praeli-dia exposcat: quisnam hoc absque ratiocinio cong uo praestari tria quam posse arbitrabitur ues J Etenim , quibus sine ratiocinatione rudis dumtaxat experientia su fragatur, de iis quae raro eveniunt , experimenta habe e non posunt: vetati eorum , quae saepe numero accidunt , factis meminerunt.
Qiiod ob speciales Aeris constitutiones, aliasve quaslibet extrinsecas causas, peculiares quandoque stiboriantur Epidemiae morborum: id ubique locorum fere quotannis accidere, cuique compertum est. Morbi ideo ejiiscemodi statim ac grassari primo incipiunt, iique a variis complicati sique utplurinuina cati sis principium sortiuntur , multiplici ac diverso Om tomatum comitatu ita procedunt , ut Sapientioribtis eX pertisque magis Mc dicis dissicile admodum captu evadat, quaena in illorum indoles sit,
Seneca de Vita B ata. 18) Celsus in Praefέ19 Galenus de locis abfectis lib. I. cap. 7.
204쪽
aut inos, aut quanaim praecipue in parte sedetn potiorem habeant , &quibus remediis se evinci citius tutius hie permittere possint. Ideo illi qui caute, qui sapienter Medicinam facere solent, eo usque a magnia
remediis abstinent , quo usque de praedictis omnibus certiores omnimode evadant . Interea Medico illi utilissimo praecepto inhaerentes: dum non noveris morium, Heta Etam usque quo noveris 3 congruam solum victus normam seligunt, atque praescribunt, qtiae, si non omnimode ignoti adhuc morbi characteri conveniat, temperiei Aegroti proportionata esse censeatur a Caeterum sic gravioribus II tomatibus succurrunt, illis tamen utentes remediis , quae laborantsum molestiam quoquo modo auferant , nec potiorem morbo ipsi ansam praebeant . Insuper omnia diligenter o servant; atque illa, quae in singulis Aegrotis, pro varia aetatis, temperiet , aut seXus ratione , diversimode evenire animadvertunt , inter se mutuo conserunt , cri si um occurrentium faustas, infaustasve vices attente pensitando: donec optata potiantur luce , qu δ ignoti illius morbi
indolem, causasque, & curandi simul tutiorem em squam postea
utiliter sequanturo ipsis patefaciat Haec quidem consona sunt iis , quae sic optime Hippocrates ipse praecepit. fo) Inconstantes autem febres, usque dum constiterint sinere , cum vero constiterint , occurrere vietu curatio- convenienti, secundum naturam has ta consederatione . Hanc sententiam , quum illustret Vallesius, sic effatur . 61ὶ Agendi aliquid, cum morbus ignoratur , heae sunt re usae. Uti comma n sus, ct occurrere symptomatis, di in occasione prudenter tentare auxiatis curare , aut agnoscere: ita enim maxime Hippocratis sententiam observasis , ut profis , aut
quam in mime taedis . Atque haec illa est norma , cui adhaerere debent Medici , dum ignotis Aegritudinibus succurrendum est , ne a Tera Praxi quidquam deflectant . Illi secus , quorum malesanae opinioni , non rationi congruae insistit, de novi occurrentis morbi investiganda idea nil prorsus soliciti, marte proprio vulgaria satina seligunt atque praescribunt remedia illa , quibus alias uti quomodocunque consti everunt : quibus ni morbuseesset , ad alia transire penitus ignorant , maxime cum Ongrapharum ipsis familiarium catalogum sunditus everterint. Qtii ideo sic se gerere tunc solent, mina prodesse, nuin potiore jure nocere Aegrotis queant, penes Sapit: ita Iesi dicio in elis. Nihilo tamen secius, si curationes ejusmodi, etsi
ratione nulla peractae, annuente Iorte , feliciter cedant , agentem Medicum Populus laudat, aliosque caeteroquin rationabiliter curantes, quibus haudquaqualia fortuna arridet , ut Aegroti conValescant , vituperat imaXinae, atque veluti inexpertos habendos esse, publice profitetur. Nec tantum in hisce morbis , quorum indoles haud cito sagacioribus Medicis manifestatur, verum etiam in aliis quibuslibet, ac praecipue in Acutis
205쪽
Acutis de Medicorum peritia indiscriminatim atque perperam judicae Vulgus , propter quod Sapientiorum etiam saepe fama labefactatur Sccorruit. Etenim s62) ab hisce morbis moriuntur plures, quam ab altis omm-bus . Idiotae igitur non valde agnoscunt eos , qui in his di e/unt ab aliis alta' rumque magis curationum laudatores ct vituperatores siunt. Deinde magnum gnum hoc est , quod Populares tenorant se,is; horam in his morsis sunt , utpote q*ae fluxio cons qui oporteat . Istii en m mici non sunt , Merici videntur, praecipue ob hos morbos: fac se enim est nom na discere, quae consueverunt p/o erri apud ita Aegrotant s. Proieeto in acutorum praesertim mor bortilla curationibus , si forte plurimi advocentur Medici , quorum alii Optimo ratiocinio ab Anatomia maxime petito, alii opinione, seu potius indigesta maia Praxi utantur: tot & tam diversae utrinqlle emanant sententiae , circa morborum , de quibus agitur , ideas , causas , & re 3Dedia, ut merito cum Vallesio sic animadvertere oporteat. 63) Calumniam sane habet Ars is a ma nam apud Populares , ut videatur ne esse qui em eae cina , quia in achims is morsis tantopere di erunt inυicem AEt seces , ut quae alius inchiset optima esse putans , haec existimet abus mala esse, di fere
ob hoc Artem reicunt om esse diυ nationi . Dia D υ natores eamdem 4vem, siqui sem Inistra sit , sonam esse existimant: f autem dextera, malam.
Huac innumera exsuscitantur litigia, quae tum Medicinae, tum Medicis dedecus procreant. Optandum idcirco esset, quod quotiescunque Medica ut supra diximus ) inire consilia oporteret , inter aeque Sapientes reSagenda semper foret: inter eos nempe, qui optimis ratiociniis congruas sibi mutuo cognitiones suppeditarent , atque saniores animadversiones Aegrotorum bolao omnifariam conferentes. Siquidem isti illi essent, 6 quorum communi consideratione res circa Aegrotantem inquirantur , ct cognoscantur , ita cooperatores fiant ad auxilli ferendi facultatem. Qtriclinque ideo contentiolis ejuscemodi dil putationibus , circa res Medicas , facilius ansam praebent, aliosque dicteriis opprimere contendunt, ut ipsorum sententias evertere omnimode possint ex illis utique sunt , qui Veram Praxim millo modo callent. 6s) Hoc namque ἰμre iurando afr-- mare cum Divino Sene ) audeam , Medicum ratione utentem , alterum numquam inυtiose calumniatuitum. Quamobrem in versa Magi ut ada- fio tertur) mrare plerumque illi solent , atque modo ab uiao, modo ab altero Auctore squem sibi pro Patrono specialiter eligerimi) remedia quoquo modo mutuantur, eaque tamquam optimi depraedicant , selectaque sibi illa auctoritate freti , nihil oppositum sentire quempiam posse,
existimant. Ideoque quibuslibet solidioribiis ratiociniis scum ea non intelligant sunditus ) obsurdescunt: nec a praeconcepta opinione remoVeri ullo modo quaeunt . Praeterea nihil ultro cogitant , iamn , quae tunc
adsunt fa) Valges Com. Aidem is maef. 3 in Idem itidem. 6 unac. kb. de praecepi. Hippoc. ibidem .
206쪽
adsunt circumstantiae , eae vere sint, in quibus Alictor ille ejuscemodi
remedium usurpandum es e monuerit, & num id cum ratione fecerit. Verum illi , qui rationibus magis tutis congruo modo inhaerent, at que in aliorum sententias aut praecepta jurare Caeca mente renuunt , Clariores Auctores omnes, singulasque eorum magis certas, aut vero magissimiles animadversiones maximi faciunt, & eos arrepta occasione indiscriminatim consulere amant, neque uni potius, quam alteri absque ratione credunt. 66J Cur enim potius aliquis Hippocrati credat quam Herophilo
cur huic potius, quam Asclepiadi 8 si rationessequi velis, omnium posse vide - non improbabiles s f curationes , ab omnibus his Aegros perductos esse a sanitatem ue Itaque neque disputationi , neque auriZoritati cujusquam Idem δε- rogari oportuisse . Attamen , quum Sapientes Medici cordatioribus Scriptoribus omnibus fidem praestant, non ita se illis emancipatos esse permittunt, ut, & congruo ratiocinio, iteratisque observationibus eorum dicta ponderando, ea seligere opportune remedia nequeant, quae ratio-m tunc magis consona vere sint: aut ea abjicere, aut mutare in melius, si oporteat . Siquidem expedit 67) in tota Arte mentem aia sere: etenim quaecunque opera docet lene , omnia oportet facere etiam refcte : ct quaecun-qMe pure , pure : ct quaecunque sine dolore exerceri oportet , quam maxime
seri possit , sine dolore facere i ct alia omnia hujuscemodi facere oportet ,
aforum modum in mesus mutando. Maxime autem Du averim Medicum ,
qui in acutis mortis , qui plurimos homines occidunt , in his in mesus differat an- quid ab aliis . Ominibi is enim, atque in omnibus adeo Auctoribus credere, tit ad meliora investiganda animum non adjiciamus , nefas utique est seoquia 68 tam peccant qui a Veteribus pervestigata Omma , comprehensaque esse contendunt, quam qui is dem primam re um cognitionem detrahunt, ij-o que de Heteri doctrinarum possessone deiiiciunt. Neque ullam unquam Sanioribus Auctoribus, praesertim in Medicina, injuriam quempiam eatenus facere, putandum est 3 quatenus non omnia apsis credit, non omnia probat, ast ea hinc inde seligit, quae ratio ipsa, duce e X persentia , laudat, ut tutius citiuique Aegrotis opituletur. Neque illorum debitae existimationi quidquam detrahimus, dum Auctorum , errores detegimus , eosque effugimus i atque ab aliis negl=gendos aut corrigendos esse demonstramus. In Medicina enim praecipue, potioreque jure , quam in aliis disciplinis error quilibet excusat tir 3 cum conjectura potius, quam vera ratio in ipsa militet: unde non semper ve-
Itaque hinc sit , quod qlio magis Sapiens S expertus quispiam est in
hac Arte, & quo magis sedulo, diutitisque meram Praxim exercuerit, eo frequentius eo facilius, cum ratiocinando, tum curando errare se posse
207쪽
uelitiquam veretur confiteri. Fallimur aliquando in eo nitione morbo rum, atque in causarum investigatione saepitis eoque magis fallimur passim in remediorum selectu , quorum vires &a stiones non adeo seinperconspicuae sunt. Equidem , quod attinet ad remedia, quot nam, quaesos liantique errores ulpturii nurn occurrunt Siquidem aliqui iisdem nimis fidunt , eonindemque multitudinem laudant , viresque plus aeqrio depraedicant. Secus alii eadem penitus aversantur, ita ut magis utile eXistiment, illa penitus omittere. Porro mirum maxime est, quod, dum elapsis saeculis jurgantia nimis commendari , saepiusque ii surpari sole
bant , ea nunc omnimode in quibuslibet morbis condemnentur , atque spernantur adeo , ut idem prorsus penes aliquos sit , de Pingante etiam miti Remedio, ac de Veneno , loqui s dum caeteroquin plurimae emergunt non raro morborum circlumstantiae, in quibus Purgansia neces aria maxime sunt , & summopere utilia evadunt: illisque neglectis , in deterius ruere Aegritudines plurimae comperiuntur . Itaque si mediocritas in omnibus servanda est: hoc maxime in Arte nostra expedit facere; ut
neque remediis caeca mente nimium credamus , neque ea contemnam US
penitus; dummodo in hisce, sicuti & in caeteris praesto semper ratio sit: ea sit tem , quam ab Anatomicis Physicisque cognitionibus eruere eSperto Medico, Veramque Praxim agenti, conceditur. Si ideo multiplices ob causas tam facile in Medicina errare quilibet potesti ille porro, qui, praedictis munitus doe in is, minus falli comperietur , aptior caeteris putandus erit , maximeque existimandus , ac praecipue ille, qui se errare posse cognoscet, & aperte confitebitur. Hinc, quum Aegroti convalescunt , raro quempiam ex Sanioribus Medicis invenies , qui ipsius opera sanatum illum semper fuisse glorietur: cum satis superque eidem sit, quod quilibet noscat, eum illi neutiquam no- euisse. Pauci enim admodum eveniunt morbi , quibus specifica aptare remedia Ars nostra noverit , ideoque Medici opera eos solvi utique constet. Pluriiraa, variaque, pro diversa methodo , remedia qtiisque praesicribit: quibus adhibitis, si Aegroti sanantur, suam unus ilis hie methodum laudat , cui sanationem tribuendam vere est. putat , eidemque in similibus, aut ita visis circlimstantiis , insistendum necessario esse pro certo habet , licet caeteroquin haud satis constet, num huic potius, aut alteri remedio , & fortasse nulli ex illis , sed soli Naturae victorianta .r adscribere oporteat. Nihilominus , quia pauci rationum congruo fulcro nituntur , & quisque sibi ipsi acq iiescere ac plaudere potius , quaa aliorum sententias amplecti plerumque amat: hinc innumerae pene cumrandi methodi , eaeque maxime inter se discrepantes subortae sunt , qua Sunusquisque ex illarum asseclis optimas , aliisque praeferendas e X istimar. Ego Vero imag eos semper laudaverim , qui Naturam praecipue , potiusquam Artem tinationibus utplurinatim conferre, arbitrantur. Id ipsum
208쪽
docet Hippoerates , dum ait 69) quod Mortis Naturae meden in i A
nulti quidem eriecta Natura citraque discipue m , ea , quae conveniunt eκ- pedit. Idcirco praecipua sagacioribtis Medicis cura esse solet , ut , quantum possibile est, in morbis omnibus spontaneos Naturae operantis utiliores motus attendant , ac penitus ediscant , ex quorum consideratione potior curandi norma proficiscitur. Hac de causa, dum ad No comitina maius nostrum Aegroti , praecipueque Rustici , declinantibus aut diti protractis morbis transferuntur hujuscemodi namque homines , cum aegre admodum curationes, & diaetam praesertim serant, sero plerumque ad Medicum confugiunt) sciscitari ab ipsis sedulo soleo, quasnam crises Natura sponte sua tentaverit, & quomodo ab ipsis levamen Aegroti senserint. Eo enim consilio de hisce certior adam tissim fieri strideo, tit, Natura ipsa diice, ea noscam praesidia, quae in similibus casibus idonea magis tutaque censeri merito possint, atque tunc auxiliatrices tantummodo Naturae ipsi manus praestem, eam nullo modo marte proprio cogendo. Secus vero illi , quibus optima non suppetunt ratiocinia, suas semper panaceas prae manibus habent, quibus perperam fidunt, iisque utuntur passim, ea quidem methodo, quae ipsis familiaris esse solet, non autem Naturae moribus , atque peculiari Aegrotantium temperiei conformis ; Unde ipsis satis superque est, quod morbus solutus fuerit, ut indebitam sibi asciscant gloriam, etiam si ad hoc ipsi neqtiaquam contulerint, aut potius malesana stia
methodo, Naturae cristes retardando seri perturbando, morbum diuturniorem , atque molesta magis θ tomata effecerint : quod non raro contingit. Verum oli utinam Medentes hujuscemodi , nullo ratiocinio freti, diuturniores tantummodo redderent morbos illos, qui suapte natura , etiam non curati, citius atque feliciter ad eXitum properarent. Etenim Persaepe incongrtia sua methodo Aegrotos ipsos nefarie perdunt : atque ex levi morbo, pessime ab ipsis curato, graviores alios, aut chronicos saltem pullulare faciunt. Neque hinc squod pej iis est) ab ullo
condemnantur , aut propriae famae jacturam quidquam faciunt, dum ipsorum errores netiti qtiam manifestantur. Med1ci enim ipsi suis rebus tunc consulere dextere satagunt, dum malas quaslibet morborum transmigrationes pessimae Aegrotorum speciali constitutioni attribuunt, quam dum emendare pergunt, errores erroribus addunt, eosque ad interitum perducunt, aut aegrotare diutius cogunt, aut saltem ipsorum crumenas multiplici remediorum expensa praetermodum & frustra exhauriunt .
Quoties ideo infausto prorsus ipsis omine res cedunt, ut, sibi debitam, effugiant culpam, Ovidii effatum illud Adstantibus statim obtrudunt. 7 o) Non est in Medico semper relevetur ut Aeger: Interdum do Ia plus valet Arte malum. Haecque ea, praeter alias, potissima ratio est, qui fiat, ut vulgus plerrimque de Medentitim peritia judicare pessime soleat. Ciun
209쪽
t XXXV FCum itaqne ev dictis satis constet , Medicos hosce eongruo penitus
ratiocinio carentes nec abditiores morbos noscere, nec eos tuto unis
quam curare , neglecto praecipue Cadaverum frequenti scrutanaine o,
posse: quid in praesagiis inde ipsi valeant, aut praestare possint, paucis
nunc inquirendum est. Quam caute , quam prudenter in praesagiendo sagaciores etiam Medici se gerere semper debeant , penes Sapientes judicium esto: dum Hippocrates ipse sic apposite animadvertit . 7 I)loque, o suadeo quamprudenti mos , ct pauissimos esse in his praeiadi onibus,
ct in tota Arte , sciantque, Ii quis consequatur, uti vera prae icat, scienti
Ianguenti in summa admiratione erit . Si vero deerraverit , perosus erit , o sanque insanire videlitur. Lua δε eausa suadeo , uti prudenter raroque praedicant , caeteraque aba omnia st haec agant cum prudentia. Siquidem di audio θ υ deo Homines , quae in Arte dicantur , aut fiant , nec bene sentire so iudicare, nee dicere. Non hinc tamen omittenda penitus a Medico praesagia esse, Hippocrates contendit , imo ipsis prudenter eum uti debere monet , maxime cum de Magnatibus agitur. Siquidem alibi satis demonstravit , quantum Artis nostrae , atque Medicorum existimationi hoc specialiter confert: uti Galenus sic nobis ostendit. a) Itaque docet Hippocrates ex praefatione , quantum usui Medicorum praesagia habeantur , oratione in tria capita deridia . Primum est , quod Aegri mandatis Medici parent propensius: Secundum, quod Medicus praesentiendo , quae Aegrotantibus eventura sunt , de singinquo obviam it: ct Tertium , quod crimine vacat internecionis Aegrotantium. Qtiae omnia a Medico semper maximi facienda sunt. Triplici hoc ex capite, quicunque nobilissimam Artem nostram exercere laudabiliter , maximamque in hac , sicuti & in caeteris, famam apud omnes asciscere sibi cupit s certa magis, eaque caute admodum in morbis praesagia proferre debet. Ad haec ideo paratum se omni studio reddat oportet , iis praecipue incumbens sedulo, quae selectioribus cognitionibus mentem locupletare adeo valeant, ut, intima morborum penetralia stiberindo, causasque perpendendo omnes , quid in ipsis futurum sit , t titius praenoscat. Hisce conferunt maxime Clariorum Medicorum documenta , atque praesertim Happocratis divina pene praesagia , quae caeteris omnibus palmam praeripere, non est qui ignoret , unde jure Anaeritoqite Doctiss. Boerrhaavitis sic monet. 73) H nocratica Folia, Sybillinis veriora revomamus in quibus grav/a naturae oracula sonant. 7 ) Merito Uittar magnae habentur gratiae Iuppocrati primum , qui partis husus, ut o bonorumnsum nosis aueior extitit: dein e ct aliis omnisus , qui in hae parte laboraverunt, de
A te Medica optime merati. Est enim haec pars difficita mar quo fadium est , ut pauci scripta Hippocinatis ct Galeni de praeiectione commentariis prosequuti sint.
Licet tamen Clariorum ejiiscemodi Medicorum scripta ad hoc conferre N a maxime
210쪽
maxime possitat e non utique prorsus stificii int . Iteratas enim longo curriculo observationes , eas ite sano ratiocinio cum illorum documentis collatas requiri , semper sim ratus; ad quod ideo frequens pra sertim Cadaverum disse 2 io consert ; quo modo de morborum 1ede, atques premattim praecipuorum origine , nec non de ipsa mortis causa certiores fieri possumus . Etenim s733 non melior magisque apta ad perquirendas, quae mortem in morsis inferunt, causas, suppetit via , quam per dili sed Konem Corporum morbis defune iorum, qua clari me , quid mors, ct quaenam formalis ratis , vel sensuum ipsorum ministerio palpari potest , di percipi . Sonaodo ergo praesagia tuto adferent illi , qui Anatome parum student , Praxi tantummodo , eaque erronea , tametsi diuturna gaudentes PDe hisce ideo , cum Galeno statuendum erit , quod si a vero non aberrant, 76 divinandi Artem quandoque fortuna suggerit: de quo gloriari merito nequeant, cum hoc inexpertis quibuslibet Persaepe contingat, neque ideo ipsis ulla fides adhibetur. Quare ejuscemodi praesagia nemo certe laudaverit , utpote quae a sola praeteritorum in analogis aliis morbis materiali recordatione quae quidem facile deleri , atque ob praeexistentes erroneas doctrinas perverti omnimode potest) derivantur, neque si ullo rationis fulcro insistim t. Soli namque indefesso diligentioriqtie Anatomico morborum eventus rationabiliter praenoscere concessiim est : illi nempe , qui naturalem viscertim omnium in sinis Corporibus texturam optime callens , indeque subortas, ex varia morborum ratione , partium laesiones varias attendens, genuinas praecipuarum Aegritudinum callias
assequitur , ut eventuum etiam tutiorem notitiam nanciscatur. Eteni o
Malpighius monet , quod 77) Anatome est facultas , quae una cum aliis Medico necessariis , Etam inse tuis di dis it ad cognoscen una machinas ct motam , quibus utitur natura in statu sano ct morso se: ideoque Eum deducit in cognitionem Λωrr-
tu inum, earumque causarum. ., si ad si occasio , eum docet , reme, a praescribere,
a priori indicationes desumendo , veI Aegrum cum solo prognostico de serere. Qui egregiam hanc ac pene divinam Artis nostrae partem , quae circa praesagia versatur , omni jure aliis difficillimam esse, & fuisse semper intelligunt, mirantur summopere , quod inexperti quidem Medici, aliorum caeteroquin prorsus ignari , in ea etiam se Versitos adeo esse praesumant, ut in quibuslibet morbis futura praedicere semper audacter quaerant. Verum hoc ipsiim eorundem inscitiam aperte patefacit. unde is, apud Doctos contemptui magis habentur; utpote qui, cum hoc congruo ratiocinio praestare minime valeant , astute tantum & dolis peragere
contendant , dum gloriabundi a Vulgaribus laudari , imo encomtis inde cumulari summopere assectant. Hujuscemodi porro Medentes ex illis sunt 78) qui nihiI esse tam alienum ab humano sensu putant , quod negent scire se 77 Fruer. H m. c. I 6. de causis mori. 76ὶ Calenus de sic.