장음표시 사용
31쪽
rus de B ro , Taurinensis- p g- 479Joannes S3lvius , Insulanus in Flandria. 4 9
Petrus Laurus , Itestas. η7'Fr ciscus Frit tmelica vel Frigimetica a Patavinus. 479 Hieronymus Montuus. 48o
Antonius Fracantianuέ , Vicentinus.
Antonius Chalmeteus , Verges acus apud Anicienses. 483 Augerius Ferrerius, Tolosas. 48 is 6s. Leonnrdus Rotallus , Astensis. Alexander Trajanus Petroni s , Cittacastellanus.
Petrus Trapolinus, PataVinus. 48s Marinus Brocardus , Venetus. 6 sBernardinus Tomitanus , PataV1nus. 48;
Michael Joannes Paschalis, Valentinus Castellonensis. 48 Pro per Bo arutius. 487is 67. Collectio quarta, sive Veneta secunda. η88 II 68.
Victor Trino avellius , Venetus. η 'ΘGeorgius Dorianus Placentinus. 49oisTO. Antonius Saporta, Mons peliensiis. 491 Ludovicus de Isa , Liusitanus. 492 Andreas Alcasar vel Alcat ar , Guadalaxarenus. 492 Ambrosius Paraus , Lavali sis. 49
Joannes Schen ius a Grassenbeta , Friburgensis apud Bris olos. 49 Ioannes Crato a Gropheim , Vratissaviensis. 497is 86. Ioannes Zecchius , Bononiensis. 497 Hieronymus Mercurialis , Forolivi ensiis. 49si 339 Lucas Ghinus, Bononiensis. 499
32쪽
Hieronymus Capivaccius vel Capo di Vacca , Patavinus. Felicianus Betera , Brixianus. Petrus Forsus , Alcmarianus. Willelmus Clowes , Anglus. Aurelius Minadoses , Rhodiginus. Hercules Saxonia , Patavinusia
IO s o sos LIBER VI. Index Chronologicus Auctorum, qu1 de Lue Venerea scripserunt ab ineunte seculo decimo septimo ad hanc usque diem, cum brevi plerorumque Operum Analysi Epicristia SECULUM DECIMUM SEPTIMU M.
Ioannes Saporta, Mons peliensis Petrus de Torrea, , Daro censis in Aragonia
'Alexander Massarias , Vicentinus.1 6O2. Andreas Laurentius , Arelatensis.
Iosephus Quercetanus , Armeniacus.16OΑ Eustachius Rudius , BellianensiS, Fabius Pacius , Vicen tinus. Ludovicus Mercatus, Vallisoletanus. Andreas de Leon , Hispanus. Bartholomaeus Perdulcis , Helvius seu Vivariens ..
33쪽
Daniel Sennertus , Vratistaviensis. Victor Marigus Schatiencalensis. Matthias IIntro erus , Hallensis.
Ioannes Colle , Bellunensis.1623. Dasid de Planis Campy, Petrus Rostinius.1 624. Tobias Knoblochius , MarcobrettanUS. Zacutus , Lusitanus Olysipponensis.
Ioannes Antonitis Vander Linden, Enchusanus. Joannes Har annus , Ambergensis.16 I. Oprianus Maroxa , Hispanus.1 sqq. Ioannes Baptista Van-Helmoni , Bruxellensis.16SO. Theodorus Turquetus de Afferne, Genevensis.
Damid Abercrombus , Anglus. Carolus Thulitier , Rothom agensis.
34쪽
qITIO. Adrianus Helvetius , Batavus.
Iacobus V ercellonus, Pedemontanus.
Guillelmus Cochburne , Anglus.
Antonius Deidier , MompellulanuS.
Antonius Benevoltas , Florentinus.
172 . Editio Lugduno-Batava Collectionis Venetae secundes. ea. Hermannus Boerhaave , Vianensis Batavus.
Carolus Barbeirae , Caesaristenus.
Henricus Haguenot , Monspessulanus
35쪽
De Origine, Propagatione & Periodis Morborum
Luem veneream nec Graecis , nec Romanis olim notam fuisse.
E C T rationi consentaneam esse censemus eorum se II tentiam , qui luem 'eneream orbi nostro Deo providente eo fine inductam sitisse existimant , ut tanquam fraeno Vaga hominum libido coerceretur , vel vindicaretur tanqUam flagello. Neque enim , quod de re alia dicit ta) Tullius , sine magna utilitate constitutum esse vide r , ut homines caseisiationibus assici se in delictis dolerent. Noluerimus tamen inde concludi lianc morbum, qualis minc viget, antiquitus viguisse, quoniam impurissima homInum flagma vindice p na , quae coaeva esset, semper indiguere. Pium quidem ei Dei consilia , cum manifesta sunt & certa , suspicere dc reverenter adorare ; sed nefas es eadem , cum latent, scri itari curiosisis, aut, quod pejus est, Dei providentiam arctis rationis nostrae cancellis definire, M i finitam ejusdem sapientiam pro sapientiae nostrae modulo metiri. Semota igitur ram vana temeritate , non quid Deus olim facere debuerit ,
sed quid olim fecerit ; non utrum pravas hominum libidines lue venere1
36쪽
Luem Veneream nec Graeci S. nec
tam fuisse priatur: II. Silentio
punire quondam debuerit, sed utrum quondam punierit inquisese opus
Positam sub eo conspectu quaestionem dirimere facile est, non conjecturis aut indiciis longe qti sitis, sed ex historiarum fide, qua manifes 1stimEliquere arbitramur veneream luem Graecis Romanisque nec re , nec no
mine unquam innotuisse, sed ab utrisque plenissime de persectissime igno
ratam titisse. Porro tamen haud aequum foret a nobis, qui negantium partes sustinemus, argumenta affirmantia, aut testimonia diserta expeti, quae nodum aperte resecent, Sc veneream luem Veteribus ignotam fuissὰ directe com probent. Sussicit negantibus rationibus, quas solas fert quaestionis condi tio , rem evinci, ut nos praestituros esse confidimus sequentibus, quae sane potentissimae dc omni exceptione majores esse videntur. Prima petitur a silentio Medicorum, qui ab Hippocratis aevo , hoc est a primis Medicinae incunabulis apud Graecos Romanosque floruere, dc in quorum Scriptis ne verbum quidem legere est, quod ad luem Veneream possit ulla ratione accommodari. Vix ab orta juxta nos in Europa lue Venerea numerantur anni 1 o. δί abhinc tamen editas noVimus ultra et ODiatribas de morbo venereo data opera scriptas ; quin imb abhinc vix ulium opus est de Medicina conscriptum , in quo expressa morbi ejusdem ent1O non habeatur. Sane tam contraria agendi ratio abunde probat veteres Medicos, quorum caeteroqiuin diligentia comperta est in enumerandis singulis tumorum speciebus ; in distinguendis vel levissimis oculorum morbis ; uno verbo in explicandis morbis omnibus, quos cognovere, delue venerea , affectu scilicet ita gravi , ita communi , ita singillari tam Constanter omnes tacere non potuisse per annos bis mille , si affectus ille ipsorum aetate quondam saeviisset, qualis jam saevit altero abhinc saeculo. Altera ducitur ex silentio Historicorum veterum , qui neminem morbo ex venere contracto affectum fuisse memorant, licet vaga stupra δc flagitia plurima Imperatorum, Regum & aliorum passim referant. Certe vi Vitur jam castilis, nec tam effraenate in venerem effusa aetas nostra. Nihilominus tamen constat aperto Historicorum testimonio a primo luis venereae ingressu, haud longo scilicet temporis intervallo, Principes viros non paucos eo morbo jam laborasse, nempe Carolum V. Imperatorem , qui idcirco decocto tum Guaiaci, tum Radicis Chinae saepius usus est , testibus Andrea
Vessilio Medico Caesareo , in Epistola de Radice China Gabriele Fallopio ,
Tractat. de Morbo Gallico , cap. 6O. Antonio Fracantiano , Lib. de Morbo: Franciscum I. Gallorum Regem, qui luem ab uxore Mercatoris ferrarii contraxit, unde diu male habitus supremum diem tandem obiit. MeZerat, Abre1ό Chronolog. ad ann. 1338. Bayle , Dictionnaare Critique , in verbo Fransois I. ad notam D e Carolum IX. qui caruncula virgae ex virulenta gonor rhoea aegrotavit, Sc cathaereticis curationem accepit Opera Gothos redi Giannati, ut tu uel ex Actis Mons peliensis Computorium Camerae : Vide Lazaram Riverium , Observat. Medicar . Ce=mur. Observatione I : Henricum ΙΙΙ. qui dum e Polonia in Gallias rediret post mortem fratris Caroli I X. a Scorto , quocum Venetiis rem habuit, gonor rhoeam virulentam concepit: Vide Mecerat, Abregό Chronologique , ad annum III ἔ
37쪽
Demum, ut exempla a caeteris Europae Nationibus desumpta nunc omittam, Carolum a Lotharingi a Ducem Meduanensem , famosum Caput Foederatorum , seu potius perduellium adversus Henricum III. & Henria iam IV. qui&1p1e morbo eodem infectus fuit. Mederas, Abrege Ch MIN. ad ann. 1389. lae et go idonea & justa erit veterum Historicorum exclusatio , apud quos per bis mille annos nullum prostat exemplum istiusmodi 3 An nemi
nem 1nter tot Graecorum Duces, inter tot Romanos uin Imperatores, Omnes
effraenatae 1mpur1ssimae libidinis, morbo ullo venereo unquam labora- utile credemus, de quo mentionem facere potuerint Θ Sed tam felix , tamd1uturna, tam constans tot hominum incolumitas , qui in periculis venereis sine delectu versabantur , prodigio similis esset. An vero Historicos veter es non ausos sitisse turpes & dedecorosos Ducum aut Imperatorum morbos retege ξ Sed profectb qui haec animo ita concipiunt, antiquos Histolicos male norunt. Tacitus scilicet, qui Imperatorum vitia tam acristylo perstringit : Suetonius , qui Caesarum vitas eadem prorsus licentia Icribit , qua vixerunt ipsi : caeterique antiquiores Scriptores, qui maxima cum libertat quoslibet notant, Principum infamiam & dedecus adula tione pessima de industria omnes celaverunt Θ Minime omnium. Quid restat igitur , nisi ut ex silentio veterum Historicorum concludamus quod ex veterum Medicorum silentio modo collegimus , luem scilicet veneream antiquitus numquam observatam fuisse γDemum Tertia desumitur ex silentio Poetarum veterum, tum Satirico- III. Sila
rum , tum Epigrammaticorum , caeter et iamque Auctorum, in quorum lio Poeta
operibus locus nullus exstat, qui de lue venerea possit intelligi. Sano parem dessideramus modestiam in Poetis, qui ducentis abhinc annis in Galliis nostr1s stortare , ut nunc de alienigenis sileamus. Ignorat enim nemo rum anti-
apud Regneratim in Satiris ; Marotum, Baystum , Theophilum , Sigo- quoium graium , Berihelotum , Sanctum Amandum, Roussellum , M. in Epic rammat1s, aut Poematiis ; Rabelaesum in Satira, cui Gesta Gargantuae Panta-gruelis titulum fecit, liberiores jocos in luem Veneream, aut lue venerea infectos passim prostare, quos excusatos ipsi noluerimus. Quorsum eroo disia crimen tam manifestum veteres inter & recentiores Poetas , Script esque alios 3 Putandum forsan Horatium, Iuvenalem, Persium, qui tam obscaenas 'pe pr 'ferunt, qui tot convitia, tot scommata passim congerunt, Re ne-rio Satirico ; aut Catullum & Martialem, qui de rebus venereis tot dicteria dicunt in omnes, Maroto, Baysio, Theophilo, Sigognio, Beriheloto, Sancto Amando, Roussello ; aut demum Perronium turpissimae obscaenitatis Scriptorem, Rabeliso verecundi es fuisseis vel minus maledicos λ Nequaquam
profecto , sed inde colligendum est, ut jam saepius dictum fuit, luem veneream, quae posteriorum aetate viguit, incognitam fuisse priorum aevo, qui alioquin numquam abstinere potuissent a prurigine multa in libidinosos jOcandi, tum de natura, tum de causa morbi quem nequitiis sibi
Ut ergo Lucretius mundi novitalem ct nauiram recentem recte probat,eqtient1 ratiocinio , De rerum natura, Lib. 3.
Praeterea si nulla fuit genitalis origo Terrarum S coeli, semperque aserna fuere
38쪽
monio Medicorum Omnium , qui Caro
novitatem Iuis Venereae allata
Cur sisera bellum Thebanum ct funera Troja,
Non alias Hii quoque res cecinere Poetae 'Sic nobis quoque argumento simili, neque minus firmo novitatem luis venereae confirmare licet l, nempe si recens non fuit genitriis origo hujus luis , si impurus ille morbus antiquitus viguit, ut nunc, cur Medic1 , Historici Poetae veteres, qui de levioribus rarioribus morbis multa habent, immanem illum communissimum affectum quasi ex compacto omnes
Tandem possumus in probat1onem adducere auctoIItatem Medicori linomnium , qui sub ingressis luis venereae vixere , δί quorum unanimi restimonio constat morbum hunc in Europam primum inductum fu1sse exeunte saeculo decimo quinto ; cum nullo alio morbo, qui Olim cognitus fuerit , aut antiquitus observatus, ullo modo convenire, a Regno Neapolitano , ubi primum Gallos Neapolitanos invasit, in caeteras Europae oras contagione longe lateque propagatum esse ; demum a militibus Hii- panis , qui in Indiis sub Christophoro Columbo meruerant , malam hanc
mercem Neapolim traductam fuisse : sed de his singulatim fuse in se
Explicantur aliquot Veteruis loca, quae detorqueri solent , ut de Le
venerea intelligantur. OU A M Q. V A M rationes, quas modo proposuimus , maximum momentum habere videantur, haud desunt tamen qui in contrarium pugnent auctoritatibus δc argumentis: auctoritatibus quidem, ut Osten dant luem veneream ab Antiquis olim cognitam fuisse ; argumentis Vei', ut probent ab iisdem olim cognosci debilisse. Itaque exigit instituti operis ratio , ut utrisque satisfaciamus, auctoritatibus isto , argumentis sequente capite. Inde sane, ubi semel manifestum fiet, quam futili fundamento objectiones nitantur, nova neque profectb exigua confirmatio veritati, quam propugnamus , accessiira est. I. Proferunt varia Hippocratis loca, potissimum ax tertio Epidemiorum, sect. 3. quibus putant luem veneream graphice describi, cum ibi varia recenseantur symptomata, quae in lue venerea solent observari, ut fluxiones ad pudenda, exulcerationes, tubercula circa inguina , pustuta magnae, serpentia ulcera maligna, sacer ignis cum valde parvis ulcusculis, abscessus dc suppurationes , Osi1um dc nervorum ex decidentia magnae mutila tiones, fluxio collecta puri non similis sed deterior pure, glabrities ca-pitis δί menti eum febre vel sine febre, abscessiis circa dentes, dcc. Sed 10. Videntur qui talia adducunt, causam suam vel ideo prodere , quod audeant Hippocratis testimonio tam captiose abuti. Nullum enim locum integrum producunt, qui una dc continente serie legatur, Sc unde veram Hippocratis mentem liceat eruere: sed ex discerptis, mutilisque
periodis, hinc illinc membratim collectis centonem consarcinant, ut
39쪽
LIBER I. CΑΡΠτII. sHippocratem ad suam sententiam possint detorquere. Sane, si ea probentur, de Scriptorum alictoritate actum est. Qiud est enim cur de vero eorumdem sensu frustra contendatur, si liceat eisdem pro lubitu sensum quemlibet assingere 3 a'. Quod si remotis praejudiciis consulantur loca ipsa indicata, liquebit inde luce meridiana clarius Hippocratem ne somniasse quidem de lue venerea, sed pestilentiam descripsisse. Morbi nempe, de quibus loquitur . .
acuti, epidemici, cum febre conjuncti, & a tempestate humida & austrina inducti fuerunt, cum e contra lues venerea chronica δί sporadica sit, sine febre invadat, dc solo veneris usu propagetur. Adde morbos illos curatos fuisse vel sponte, quod tui venerea: non convenit, Vel saltem methodo , quae ad tuis venereae curationem plane inessicax esset. 3'. Ideo Galenus ipsemet Commentario 3. laudata Hippocratis loca intelligit de morbis pestilentibus, vitio aeris epidemice gratitantibus, qua de re consentientes habuit caeteros fere omnes Interpretes, qui ab illius aevo sive ante luis venereae ingressum in Europam , sive post eumdeni scripsere. q. Neque scrupulus. ullus idcirco restidere potest , quod ab Hippocrate recenseantur symptomata quaedam, ut fluxiones ad pudenda , exulcerationes , tubercula circa inguina, &c. Haec enim , quamvis prima fronte luem Veneream adumbrare videantur, ad eam tamen nullo modo pertinere evidens est, si diligentius attendantur , sed designari iisdem vel bubones pestilentiales, quales solent inguina peste infectorum obsidere, si exulcerentur , depasci ; vel saltem abscessitis aut ulcera in sphacetum abeuntia, quae in pestilentia neque nova , neque inaudita tunc erant, cum jam in peste illa Atheniensi, quae paulo ante contigerat, anno secundo belli Peloponesiaci, morbi vehementia decubuisset, teste Thucydide, Lib. a. in pudenda , summas manus, pedesque extremos, quibus amissis & decidentibus , aegrotantium non pauci evaserunt ; quod a Lucretio notatum
quoque fuisse legimus in pestis ejusdem descriptione , Lib. 6. De rerum
Profluvium porro qui tetri sanguinis acre
Exierat , tamen in nervos huic morbus 2 artus
Ibat 9 in partes genitales corporis ipsas , Et graviter partim metuentes limina lethi Vivebant ferro privati parte virili. II. Producunt Historicos quosdam , quos putant luis Venereae antiquitati sust agari
I'. Herodotum, qui moriar. Lib. 1. Clio dicto, referto Scythas, cum in Palaestinam irrupissent, Fanum Veneris Uraniae, quod erat Ascalone , tadepeculatos fuisse Unde Deam Templi violatoribus, eorumque reposteris morbum immisissὸ foemineum, eoque morbo Maffectos a Scythis vocari sive εναώας. i. Σ'. Suetonium, qui de Octavio Caesare Augusto scribit 8o. corpore ipsum fuisse maculoso , dispersis per pectus atque alvum genitivis notis in modum ct ordinem ac numerum stellarum coelestis Urse I sed ct callis quibusdam ax prurigine corporis , Uduoque 2 vehementi strigilis usu plurifariam collatretis . ad impetiginis formam. A iij
40쪽
3'. Tacitum , qui Annalium lib. q. inter alias causas secessus Tiberri , recenset non defuisse quoque , qui crederent in senectute corporis habitum pudori fuisse , quippe illi praegracilis ct incurva proceritas, nudus capillo vertex , ulcerosa facies , ac plerumque medicaminibus interstincta. v. Eusebium Pamphili Caesariensem Episcopum , filii Histor. Ecclesiastic ib. 8. cap. 16. memorat Galerium Maxim1anum absumptum fuisse abscessu di cili ct ulcere mulso in mediis occul'orum corporis partium locis , credo perinaeum desiginari) utroque insanabili , ct intima viscera depascente cum incredibili vermium multitudine ct foetone ita lethali ac intolerando , ut Issedicorum alii Imperatoris jugsu capite damnati fuerint quod odoris gravitatem sustinere non possent alii quod nescirent morbo mederi. q. Demum Palladium , Evagri discipulum , aequalem & amicum Rufini, Episcopum Helenopolitanum , qui in Historia Lausiaca , Vit 32. narrat Eronem quemdam cum gulae deditus esset ct ebrietati s incidi Oe in coenum foemineae cupiditatis , ct peccasse cum mima congressum , unde divino quodam consilio enatus est ei anthrax in glande , ct tempore semestri usque adeo aegrotavit sut ejus virilia membra computruerint 2 sua sponte ceciderint ό sed illum , cum postea convaluisset , reversum esse ad hoc ut ea sentiret qua Dei sunt , ct venis
in solitudinem haec omnia confitentem Patribus. Ex his autem undique corrasis credunt posse evinci femineum morbum S tharam apud Herodotum , maculas , notas ct callos Augusti apud Suetonium , ulcerosam faciem T iberii apud Tacitum ; ulcus perinaei sordidum
depascens Galerii apud Eusebium ς tandem anthracem Eronis allud Palladium, vel ipsam luem veneream fuisse , vel praecipua saltem luis venerem symptotarata, atque adeo morbum illum Veteribus olim notum fuisse. Sed haec omnia ruinoso vel potius nullo stant fundamento : nam Frustra urgetur Herodoti locus, quasi tamineus ille Scytharum morbus pro gonox rhoea venerea deberet accipi, siquidem jam abunde demonstratuni est ab Hieronymo Mercuriali , Variar. Lectiton. lib. 3. cap. 7. tamininum hunc morbum , quem ideo putant impunὰ posse allio detorqueri, quod de ejusdem natura Herodotus sileat, ab Hippocrate ita enucleate expositum esse , Lib. de aere , aquis Ο ocis ut ignorari non possit. Plurimi S thainquit ille, Eunuchi sunt, est induti oestem muliebrem muliebria ficia obeunt, instarque feminarum omnia faciunt f loquuntur vocanturque hi
hoc est e foeminati. Et regionis quidem incolae causam ad Deum referunt , coluntque hos ipsos homines or adorant , sibi ipsis timentes ne quid tale accidat. Censebat autem Hippocrates Scythas ad venerem impotentes reddi , seu in stamininum morbum incidere frequenti sectione Venarum pone aurCS , quod an satis recte creditum sit hic non quaero , cum sufficiat annotassos mininum illum Scytharum morbum a gonor rhoea Venere contracta toto coelo discrepasso. Caetersim quaecumque de Scytharum more dc usu ab Merodoto & ab Hippocrate traduntur, vigebant haec eadem ducentis abhinc annis , vigentque etiamnum apud plerosque Americae Populos; unde licet colligere Americanos plerosque communem cum Scythis Origine
habuisse , qua de re vide Ioannem de Laet, De Origine Gentium Ameri'
canarum sed haec per transennam.
Nulla prωrsus ratione assequvr , unde conjecturae locus esse potueλ