De morbis veneris libri sex

발행: 1736년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

581쪽

s ecundo . Gallice vertit idem Devaux aliquot alia diversorum Aucto. . nam opera De Morbis Venereis , sed pleraque multis modis contaminavit ac malle vertendo ex latinis bonis fecit GaIlica non bona Dissertationem de Morbis Venereis Antonii Dei dier celebris Professoris in Facultate Medica Mons pessulana, de quo infra ad annum 1723. quae Gallice reddita prodiit Lutetiae anno I72J. 10. Tetrabiblion de pudendorum Morbis 2 Lue venerea Iacobi Vercelloni Pedemontani, de quo infra ai annum III , . quod Gallice translatum editum, est Lutetiae anno I73O. post mortem Ioannis DCVaux. 30. Tra latum de virulentae gonorrhaeae o omatis , natura, causis ct cm- ratione Guillelmi Cockburne Angli, de quo infra ad annum 1717. qui GaDlice versus typis excusus est Lutetiae anno eodem IT O. RIC MARDUS BOULTON, Anglus. Phis co-Chirurgical Threatis of the gout , the eviis , and the lues ve

Praeter ea quae de Arthritidi Struinis proferuntur, & quae ab instituto nostro sunt aliena , pauca sunt in hoc Tractatu , quae ad Luem veneream ipsam pertineant, nec ea nova sunt. Auctor de salivatione quam probat agit quidem , sed profunctorie ; ac in eo totus esse videtur, ut Exponat usum venae sectionis, purgationis, vomitionis, en ematum dia-phoreticorum &c. quae auxilia praestantia sunt, sed ex se debellandae lui Venerea plane imparia. 4G UAL T E R S H A R Ri s , Anglus, ColIegii Medicorum Londinen sium Socius , Medicinam Londini faciebat cum laudC ante annum 1689. in quem incidit Thomae Syden hamii interitus, cum profiteatur Trac latum, suum de morbis acutis Infantum a se scriptum fuisse hortante Syden

hamio. In vivis etiamnum erat anno IIO I. ut constar CX I. dc 3. Obse Vationum , quae in Lib. et . exstant in Editione secund1.

Testatur ipse b) se Medicum fuisse Guillelmi Principis Ararisiaci Regis Magnae Britanni ac illi sc) anno 1693. ad imperandas foederatas in Belgio coras proficiscenti primum servit se. Videtur Auchor ille aniliter superstitiosus, cum putat s d) infantalum

sex tantum menties natum , paulo post obitum Caroli re Hispaniarum Regis , vespera' Festum Christi Natalitium praecedente anni 17OO. a paro semo convuls o liberiatus per quartam horae partem nunc ὁ Deus , nunc δ Jesus . clare ac d incte excl amavit , miserias cliade istae forte praesensisse impendentes a bello internecino , cui Regis illius interitu locus datus est. Scripsit Librum de Morbis acutis Infantum , cui accessere in Editione se cunda , quae prodiit Amstelodami anno 1713. Observationes Medica de mor bis ali mi gravioribus ; ct quadam de luis venereae origine, natura ct cu'

ratione.

In hac ultima Dissertatione , quae Ps. paginis in M. comprehenditur , 'Auctor obiter docet di a I. Morbum a promiscuἁ ct vaga scortatione ortum habere , unde collit it in orbe nostro antiquum esse , in cujus rei fidem adducit varia Hippo

Tractatus Prooemio.

582쪽

sat Manisgetus , in Bibliothec. Medic.

Provincia Bugellensi, Callice de

Bietis

DEM ORBIS VENERE I s.cratis loca ex 3'. Epidemio mim , de quibus supra Lib. I. Cap. 2 II. Morbi naturam esse aliam atque aliam . . . . secundum regiones magis ad Septemtrionem aut Meridiem positas. . . . . . Et morbum , qui in Hispania ct Lusitania mitis est , . serocem ct immanem yrannidem exercere in Anglia. III. Hallucinari qui arbitrantur luem fractis & attritis senio viribus tyrannidem suam ferme omnem jam depostume ct ad interitum suum cum senecta demum vergere e Sed contra constare experientia, ut ipse quidem putat , crudelissime etiamnum saevire , dubiumque esse utrum Mars , an Venus plures ex numero viventium tollat. I V. Salivationem , cujus molestias tamen verbis amplificat, esse omnium methodorum , quas has tenus excogitavit peritia Medica , maxime expeditam atque e cacem ad virus illud venereum Oalde obii dendum , ct malignitatem ejus perniciosam abunde frangendam , si minus ea valeat non raro ad venenum istud penitus delendum. videtur enim Auctor in eam inclinare opinionem , nempe luem veneream radicitus extirpari vix unquam posse. V. Ligna exsiccantia , gummi , corticem ct lignum Guaiaci , lignum saga-fras , atque radices Salse-parillae ct China ex se numquam apud Anglos scopum attingere dra 'ro praetermisso , venenumque venereum non posse penitus delere 2 extinguere et Tamen robur nativum erigere es fuere ,

palloremque huic morbo congenitum in vividum ac sanum colorem certo certius immutare . . . . . . unde tantum fere emolumenti naturae humanae conferunt , di, quantum damni ct nocumenti dra 3-V I. Impostores illos imperitos , turpi ssimos lucriones ac nebulones vulgares qui sine Mercurio , sine quacunque molestia , ct nescio quibus Arcanis insul sis curationem brevissimam necnon infallibilem omnibus lue infe lis cum insigni impudentia publice pollicentur , argumento bacillino quam Medico digniores es e , ct fascibus Magistratuum aut collistrigio , prout veteratores perfidus , potius castigandos esse , quam disceptationibus aut ullis rationum momentis accipiendos. VII. Demum in Anglia ab ignaro vulgo credi lue infe Jos , si cum fana muliere mutuis amplexibus sese commiscuerint , a labe omni venerea confestim fore immunes , ex quo stupido ct pernicioso errore virgines innocuae quamplurima periere. Idem quoque in Italia olim creditum fuisse supra nota Vimus pag. s o s . ubi de Hercule Saxonia. debilitatae suppetias salutares praebentrum corpori instigit , ut illi videtur

IACOB Us VERCELLONIIS, Pedemontanus , natus anno

Sordevoli sa) apud b) Bugellas, Medicinae operam dedit Mon spelli desi

nente praeterito fae culo. Inde Romam petiit anno i 699. ubi in Archthospitali Sanciti Jacobi incurabilium praxim Medicam exercuit s unde in patriam redux Medicinam fecit Astae , in urbe Episcopali Pedemontii, in qua commorabatur ipso anno IT 24. Primam manum Operi suo de lue venerea admovit anno 17o I. sc)aetate paulo junior , ct annorum circiter viginti quinque , sed , ut ipse ait, suarum partium esse duxit , ut incredibili ferme Ophilitisorum numero opitularetur , qui opem se iam imploratum veniebant.

Fidem omnem pene superat id quod ipse ultro confitetur, se nempe

583쪽

LIBE R VI. SEO ULUM XVIII. s sthinc temporis ita staearum fus eorum, quae in Medica Republica hactenurkeβa fueraui, ut censeret ante se nemiuem extitisse , qui venereorum morborum

causes , differentias, signa ct curationem denique tradidisset; ac Ideo tibi potissimo jure operis sui editionem urgendam tunc visam esse. Ean amen aliquot annos suppressit conssilio Bartholomaei Torim Archiatri Pedemontani, A Joannis Fantoni Profestioris Taurinensiis. In lucem tandem pro diit Astae anno 1 16. in 8'. cum sequenti inscriptione, De pudendorum morbis 2 lue Oenerea Tetrabiblion. Constat Tractatus ille Vercelloni Capitibus quatuor, quorum unumquodque in plures articulos & paragraphos sub dividit ur.

Primo conatur probare ex pura Venere et Iam Impuram n alal, ii pecce- tur in excessu , ac tamina nimio concubitu ex agrietur , praesertIm si cum multis alisceatur, quorum confusa semina corrumpantur. Ged Infirma

sun P ea , quae profert argumenta , & jam a nobis in hoc opere abundo Capite altero disserit de Pudendagra muliebri , hoc est de gonor rhoea virulenta mulierum , cujus causas , differentias, symptomata, diagnolim& prostra olim distinctis paragraphi pli V rq . . Tertio Capite agit de Mentulagra , hoc est de portas, verrucIs, ulceribus cancrossis, bullis crystallinis, phimosii & paraphi mosi, quae balano, fraeno , praeputio , mentulae in Viris accidunt, sircat etiam de gonor ruora Demum Capite auarto verba facit de bubone anguinali seu pano venereo , de rhagadiis & verrucis coxarum praesertina in mulieribuS, cie antcristis & condylomatis, ac demum de lue venerea, quam si recens Gr ire primo aut secundo gradu fuerit, Griaiaci aut Salis-par1lta decocto curari ait; minime vero , si vetus sit 2 ad tertium gradum perbenerit, quo tem

Musta quidem sunt in hoc opere , quae laudi ut tarn dicta indican d; sed non pauca etiam , quae vitio vertenda sunt. Nam I . inl- fa , omissa, perperam explicata, aue negligenter tractata sunt. 2 . Declamatorius est styli tumor , qualis materier mInime convenId, qtuae Omarine at contenta doceri. 3 P. Abest luciduS ille rurum ordo , qui in dogmaticI Dissertatione in primis requiritur. 4'. Demum po ima est curatoriae methodi nec ea qua par esset diligentia expositiae sunt, nec remedia complectantur tutissima, essicacIstima, usu maxime comprobata. G U I L LE L M IJ S C O C K B U RN E , Anglus , Doctor Mediciis δί Societatis Recriae Londinensiis Socius edendum curavit Lugduni Batavos una in 12. anno I7Ι7. Tractatum iri duaS partes distributum , cui titulum fecit Virulentae gonorrhaeae sympi'mata , natura, cause ea curatio. Mo Ioeille uni Gallice redditus Lutetiae recubus fuit anno II 3 o. passim obviussit haud opus est summa illius capita sigillatim explicare : Satis est annotasse circa st o potissimum Auctorem laborare ; nempe I. Ut a statuat lal cap.

nariis esse , sed in ipsis semper glanduIrs sive lacunIs urethiae.

584쪽

1. Part.

2. Cap. I.

Lib. I V.Cap. 28.

1so DE MORBIs VENERE IS

II. Ut a approbet usum cujusdam injectionis, qua fluentis materim

acrimoniam cIrissime mItigari, atque addis Sonorrhoeae virulentiam tulisia1Inae , ac line ullo periculo compesci asserit.

Verlim clim praeparationem hujusce injectionis, quam tot tantisque laudibus extollit ceu esticacissimam & ma inae praesentaneam , nulli bi explicet , merito culpandus esse videtur , ut qui per avaritiam de industria si lentio supprimat remedium, quod ipse ait non Sonorrhinae modo virulentae , sed etiam fluori albo utiliter conducere , atque adeo pessimo consilio, humano generi Invideat salutiferum auxilium ; quod & virum probum &ingenuum Medicum dedecet. VNeque audiendus est , dum b in silentii sui odium conatur deprecari , quali remedium illud ideo celet , ne Vulgus perditorum hominum illius: iusti quassi certo pro phylactico a futurae gonorrhoeae periculo jam securum libidini se effraenatius dedat: Quasi vero, ut a sc) Seneca eo reo te dici memini , Medicina ct sceleratis opem non ministraret, & compostisnes remediorum se pressisset ullus umqzram , ne sanariemur

Mercursus triumphator , continens argenti vivi historiam , indolem , rogativam ct noxas in morborum chronicorum , praesertim tuis .ene reae curatione. Anne litur de curationibus sympatheticis Tractatus. Lugduni Batavorum 1717. in 89'.

Auctor ille varia proponit de Origine , natura , purgatione, variis alie praeparatiombus Mercurii, quae stingula non sunt hujus loci. Quia ad lite in

Veneream attingi.

Contendit non habuisse sua incunabula annis I 93 .. & Ι 9 . licet tunc temporis plurimum saevierit; quandoquidem Guillelmus Salicetus,& Vale fctis Taranianus, qui diu ante vixerunt, plurimae luisi venere :

a Q. Statuit luem illam nulli adulto supervenire , nisi qui conta io sese polluerit. D . Posth itis omnibus aliis medicamentis , Auctor Mercurium tanthinprobat, dicit irae a se novum modum purgandi Mercurii repertum essὸ , quem tamen non prodit ) Unde Mercurius ingenita virulentia exutus absque ulla salivatione virus debellat, atque ex corpore per stridores , uri nam , insensibilem transpirationem &c. tam placide eliminat, ut ejus :energia , etiamsi valde essicax sit, vix ab assii mentibus sentiatur. - . Ipse tamen salivationem non penitus rejicit, sed exi sitimat illam haud temere 1nstituendam esse , & nisi chria morbus jam nimis inveteraeus & pertinax aliis remediis non amplius cedit. s . Asitimat tamen Mercurium, qualis Vulgo adhibetur, non esse verum & specificum luis venereae antidotum , cum ptyali sinum excitando. utiles pariter ac inutiles humores evacuet. 6'. Sed contendit Mercurium e metallis extractum saltuationem inducere nullam, atque ita praestantissimum dc tutissimum esse medicamentum, & in morbis: venereis polychrestum..HQrum Pleraquc Parum comPGra sunt, Vel temere dicta, ac proindor

585쪽

credulum Auctoris animum arguunt, qui aliorum fide multa proferre non dubitet ; quod sane manifestius liquet ex adjuncto Tractatu De cu ration bus θmpatheticis , ubi conatur ille probare curationes, quas vulgo

a) Quid dignum tanto feret hic promissor hiatu 'Vanam tantum declamationem , in qua Auctor , qualiscumque sit , b) Id sibi negoti credidit sothm dari , Populo ut placerent quas fecisset fabulas ,

Et ut arcano cuidam , quod ambitiose Venditat ,

Ο Verbosis acquireret suis famam strophis.

Caeterum hujus operis Auctor ad curationem luis venerest , caetero-rtimque morborum quorum vis, duobus tantum remedis utitur , atque

adeo aegrotis Omnibus eamdem methodum adhibet, quo nihil potest fingi ineptius. 1'. Exhauriri jubet quotidie mane jejuno ventriculo duas libras aquae , in qua admistum latet sal quoddam catharticum Martiale , forte sal Martis purgans vulgo notum , quo alvus per diem bland E solvitur. 2'. Bis in die mane δί vesperi exhibet in infuso calido Theae guttas aliquot Eliaetrii ut ille vocat rubicundi, quod ipse conjicio esse solutionem cinnabaris Mercurialis vel praecipitati rubri in aqua forti edulco ia-ta , qualis adhibetur ad Tincturam , quae non ita pridem magnifico jactabatur Lutetiae nomine Les Gouites du General la Issotthe. 1722 sal Horat.

bl Terent. in Prologo

Andria..

drus , Fab. 1 . Lib. i.

Sub modestiore titulo vana subest declamatio praecedenti compar &eodem fine conscripta, nempe ut arcano cuidam alictoi iras concil1aIC-tur. Prostant ad operis calcem aliquot remediorum formulae ex divei sis Auctoribus conquisitae , sed neque satis diligenter selectae, nec ut pluri- naum satis tutae , in quibus proinde periculum est ne junio ies Chirurgi Iectae morborum venereorum curationis nondum gnari offendant. . Dicunt a Chirurgo illo ad curationem luis venereae exhiberi mane jejuno ventriculo bolum ex praecipitato Mercurio albo multiplici lotione mitigato , cum addito grani semisse pulveris de Algarot, ac superbibendas praescribi libras duas piis anae ex levi decocto salsae parillae & folliculorum sennae. Hinc primis diebus nausea , vomitu riti O , imo vero vomitio laboriosa proritatur, sed deinceps usti iterato ptis alnae purgantis omnia per inferiora ita deturbantur, ut nullus vel levis tantum p tyalismus superveniat , quo tamen confidit ille luein veneream radicitus extirpatum iri. Verumtamen , cum numquam satis certa sit arcanorum exploratio , ut

586쪽

tuis curanda methodus , cap. I.

ration des vers.

sue, DE MORBIS VENERE Is

quae dedita opera mille modis fucari soleant, ne quid in Chirurgum il

lum peccemus imprudentes, demus arcanum, quo gloriatur , a proposito renaedio omnino diversum alterius qualiscumque naturae esse. At certe aliquod unum est e praeparatis mercurialibus. Demus ite tam e numero blandiorum esse , quorum tuta est essicacia : Demus etiam tertium rite confectrina praeparatumque facultatis rodendi omnino expers esse. Ea quidem maxima sunt, necdum tamen fatis. Demus ergo quartum arcanum illud tempestive semper & caute adhiberi, eaque dosi quae aegrotantium viribus , aetati, temperamento , sexui, morbo conveniat. Ille sane sequiorem

animum a nemine posset exposcere. Quid inde porro γ An ideo futurum est ut curatoria methodus, quam ille adhibet, legitimae hydrargyrosi praeferenda sit 3 Nullo modo prorsus: Sed methodus illa, ut de usu praeparatorum mercurialium supra dictum est, Lib. II. Cap. 9. in curanda lue venerea inveterata atque dissicili plerumque inessicax erit, si quando satis emcax sit, quod rarum futurum est , nihilominus tamen etiamtum longo concedet intervallo legitimae inunctionum mercurialium administrationi , ut ibidem probatum fuit ANTONI Us DEI DIER, Monsipessiilanus , Professior Medicus in

Facultate Mons pessulana, scripsit Dissertationem de morbis venereis , qtiae Mons pelli anno i a 3. in 8'. primum edita, Londini iterum recusa est anno 17a . cum adjuncta Dissertatione Medico-Chirurgica de Tumo Ribus. OIn illa Differtatione praecipua rerum capita methodique curatori paucis sed enucleate explicantur. Contendit Auctor morbos venereos ferendos esse in animalaula numerosa , minima, a illima , maxime pro lifera , quae ab infectis in fanos celeri contagione propagentur ; quae loca ubi haerent morsiunculis imperant, inad etiam depascantur ; atque ea ratione symptomata omnia , quae morborum Venereorum propria sunt, inducant. Sed haec quantum Vis singular1a VidCantur , nova tamen non CCant ,

ut quae a Davide ri) Aber crombyo indicata anno 168 . & a Nicola, Haris ehero jam dicta essent anno 1699. in b ) Epistola ad C. Co Nj-cuaum Andry data Sane longe prilis similia quoque de Peste commenti fuerant R. P. Athanasius Kir cherus Societatis Iesu in Scrutinio P sico Medico Luis , quae dicitur Pestis 2 c. edito Romae anno I 638. & R. P. Joannes Saguens Ordinis Minimorum in Sastematis Pestis P silco Tolosis anno 17 a I. typis edito. Profecto ut libere dicam , mirum est c) Hominem ingeniosum a Lisso id quod si neges probare non possit : Ut enim illa nullo fundamento proferuntur , sic nullo quoque argumento opus est ut refellantur , quemadmodum, jam egregie animadversum est a laudato Nicolao Andry. Gen ratio des Vers , Chap. q. Arti . ILANTONI Us BENEVOLUs, Chirurgus Florentinus Nuova propos ione intreno alta Caruncula deis urethra detia Carnosita

Auctor ille refellit eos qui putant carunculas urethrae esse excresia

587쪽

entias in urethra subortas. Nititur potissimum observationibus tum ab aliis , tum a se institutis in cadaveribus eorum, qui dum viverent, stranguriae obnoxii erant, de in quibus tamen post mortem contendit nullam excrescentiam unquam repertam fuisse. Statuit ipse carunculas illas nihil esse praeter caput gallinaginis , seu ut ille dicit, granum hordeaceum tumefactum , inflammatum , suppuratum , eXulceratum, quod etsi sepe verum esse concedam, inde tamen non sequitur ut perpetuum sit, clim certis liqueat observationibus dari

aliquando veras excrescentias ; cum praeterea certum sit duriorem urethrae cicatricem, aut skirrhodem prostatarum tumorem stranguriae habituali

locum dare aliquando sine ulla labe capitis gallinaginis, de quo videTtR III. Cap. IV. 3.

Ad curationem proponit Benevolus , ut in urethram immittatur candela cerea, vel stylus plumbeus ter vel quater in die per i s. aut ΣΟ. dies, cujus apex ultimis curationis diebus cerato diapalmae obducendus est. PETRUs VIOLET TE DU Bois, Chirurgus Parisiensis. Nouueau Traite des Maladies Viseriennes , par P. V. du Bois , Mai tre Chirurgien de Paris , ancien Prevot ct Gaede de sa Comm aut . A Paris i 7 a s I 2. In hoc brevi Tractatu, tum modus usu vulgo receptus curandi gonor-xhoeam virulentam , cariem pudendorum, bubones vener os, tum me thodus administrandae hydrargyros eos in lue confirmata ita proponuntur, ut Liber utilis quidem esse possit, quoties omnia ex voto succedunt i, si Vero morbi dissicultate , medentium incuria , vel aegrotantium culpa infor-xunia quaedam accidant , qualia non raro, usus plane nullius, cum de illis In toto Libello ne verbum quidem ullum fiat. Praeterea non desinat alia quae Auctori jure possint. vitio Verti. Nempe I Q. Vana eruditionis ostentatio , ut cum Lectorem docet pag. 79. Cancer Vocem esse aequivocam , quae accipiatur aliquando pro animali AEquatico , aliquando pro signo Zodiaci , aliquando pro morbo quodam. 29. Temeraria inconsiderantia , qua pag. I99- sibi plaudit de invento arcano quodam remedio , cujus esticaciam certam esse δicit ad variolarum prophylaxim ; quasi vero vel morbi illius naturam & causas, vel reme diorum , quae ad illum valent, utilitatem perspectas ipse haberet. 3'. Demum circulatoria arcani cujusdam anti- venerei venditatio, cujus usum hydrargyroseos usui multum praeferendum esse ait, ceu tutiorem, certiorem, emcaciorem ; cui ut famam comparet, de hydrargyroseos

utilitate temere de falso detrahit; denique cujus gratia Libellus iste confictus esse videtur, quo popularem favorem illi aucuparetur. PoINT ET, Chirurgus , ut ipse gloriatur, Nos comiorum Regiorum. Remarques ct Observations tres- utiles sur Ies Maladies VenDiennes , Scorbuliques, ct suries Dartres si) aun petit Livre intitule , Reme de tres-particulie r , commode ct prompt , doni raction est dou cles esseis assurex. Sc. Paris. 172D in 1 MA a a1723 sal Ita

seribit

588쪽

Prafatione.

ssέ DE MORBIS VENERE IL

I. Chirurgus ille sese intolerantius jactat arcano quodam anti-ven reo, de cujus utilitate mira prφdicat sed fide sua. At vero qualecunque sit arcanum illud certo certius liquet nihil esse praeter Mercuriale quoddam

praeparatum, neque satis perita manu confectum, neque satis tuta methodo administratum. II. Ut arcano suo velificetur, conatur omni ope atque opera inunctionum mercurialium usum suspectum & invisum facere, ceu inefficacem , laboriosum, periculi plenum , in quo non sine impudentiae nota audet ille non modo communi Medicorum judicio, sed quod majus est

certae rei veritati aperte contradicere.

III. Acriter invehitur in Rogerum Dibon, Chirurgum, de quo supra, qui & ipse de suo gloriatur arcano, quocum acerbe litigat utrum utri praeiat et remedium, an suum illius remedio , an remedium illius suo Θ Caecos duos videre videor, qui de cumulo carbonum effosso stiperbiunt quasi de invento thesauro, & ad utrum potiore jure pertineat inter se decertant. I V. Doleo equidem ex animo credulum aegrotantium vulgus in hunc modum lud1ficari 1, mirorque eos ad quos pertinet harumce rerum curatio administratio, in reprimendis ineptiis vel potius coercendis maleficiis istiusmodi indormire, quae neglecta in magnum tum rei medicae, tum rei publicae detrimentum recidunt. EDITIO tertia LUGDUNo-ΒΑΤ AVA Collectionis Ludininae. Utilitas summa Collectionis Venetae ab Aloysio Luisino procuratae , qua in unum volumen cogebantur opera Auctorum plerorumque , qui de lue venerea scripserant ante annum Virum clarislsimum Hermannum Boerhaave, Professorem Medicum Lugduno-Batavum, minime latuit,idebque cum veterum Editionum exemplaria rariora essent , Typographis Batavis, ut novam Editionem molirentur auctor fuit , quae prodiit Lugduni-Batavorum in folio an . 1 et 8. dc cui titulum iacit Loisini Aphrodisiacum , sive de Lue veneres. Dedit ipse in hac tertia Editione sedulam operam , I'. Ut sa) Impreses num vitia , quibus Italica Editiones foedabantur , emendarentur. Σ'. Ut ex ipsis allegatis Scriptoribus Ioca restitueremur propria. 3'. Ut remediorum formu-ia , quaeque eo faciunt , alio excuderentur charas Iere. 4'. Ut locupleti is usindex ct usu vere pulcher ingenti Operi subnes Ieretur. Imb Operi praefixit egregiam dc eruditam Praefationem, de qua in articulo sequente, ubi multis explicat quid ipse de veneni venerei natura, propagatione, sede effectibus ientiat.

Sed utinam Illi saris otii fuisset, ut susceptam hanc utilissimi operis Edi-xionem perfecte adornare potuisset, atque in hunc finem , 1'. Auctores, qui in Collectione Veneta exstant, Ordine chronologico disponere , pro tempore quo singulorum opera scripta, vel saltem edita sunt. Qiuid enim inordinatius , quam omnia ita promiscua esse , ut Nicolaus Leoni enus secundum tantum locum occupet , Coradinus Gilinus decimum quartum , imb Gaspar Torella vicesimum tertium ; cum

certum sit Auctores illos scripsisse anno 1 9 . anno scilicet tertio post in gressum morbi, adedque omnium primos.

589쪽

Σ'. Auchorum opera, quorum pleraque pro illorum temporum more uno orationis contextu scripta sunt, in capita , capitaque ipsa in membra partiri, majoris perspicuitatis gratia. 3'. Loca ex Auctoribus antiquioribus laudata alio charactere distinguere, ut nunc est ex usu, eo scilicet fine ut si opportunum videatur, praetermissis anter legendum iis locis, orationis seriei pressius instare liceret. P. Peculiari indice, vel appositis notulis euocere qui qhialesve fuerint

Auctores qtu laudantur. Hac enim aetate nostra Medicorum plurimi H1 toriae Medicae satis gnari non sunt, atque adeo ne nomine quidem plerique norunt Abolai, Aly Abbatem , Viatium & Zoar , Agarninum , Isaa- cum Ebenaram, Pandectarium, Conciliatorem magnum, Jacobum de Fortivio, Arculanum , .Franciscum de Pedemontio, Baverium de Bavertis , & alios ejusdem farinae sexcentos , qui in Collectione illa passim lau

dantur.

ue'. Demum Collectionem Luisininam amplificare additione Auctorum , quotcumque de morbis venereis ante annum scripsere, & qui a priore Collectore omissi vel ignorati fuerunt, inter quos ipse . numero Joannem Salicetum , dictum vel iman Melchinger , qui anno 1 97. Si monem Pistorem, qui annis 1 98. 1 Go. Martinum Polichium , qui anno I 3oo. Conradum Scheliing , qui anno eodem ISO O. Josephum Grundbeckium , qui anno Iso 3. Bartholόmaeum Sileber qui anno Isas. Jacobum Abethencouri, qui anno Isa. 7. Augustinum Nipham Philotheum, qui anno I s 3 . Joannem Antonium Rouerellum Sc Joannem Vociis , qui anno i s 37. Thomam Philologum , qui anno 1338. Michaelem Angelum Blondium, qui anno is a. Rodericium Diaz de Issa, qui anno I , S 3 . ac tandem Hieronymum Montuum , qui anno 133 8. scripsit. HERMANNUS BOERHAAVE, Vianensis Batavus, Vir de re Medica optime meritus ac Scriptis suis egregiis orbi litterario notissimus, maximam famam in Academia Lugduno-Batava sustinet, fama tamen ipse

major.

Scripsit anno I et . Diatribam de lue Venerea, quae Praefationis loco praefixa fuit Editioni Lugduno-Batavae Collectionis Luisininae anno 1 18 dc quae Gallice versa Lutetiae prodiit hoc anno. Multa quidem ibi reperire est acute cogitata , graphice descripta , uno verbo Auctore suo dignissima , quibus recensendis 1 leb supersedeo , quod sit hoc opusculum in omnium manibus. At vero ut libere dc ingenue dicam , duo quoque occurrundibidem, quae dicta nollem , alterum in Theoria , in Therapeia alterum. Primo. Quod ad prius attinet, existimat Boerhaavius veneni venerei se dem ' esse in illo humore pingui corporis hi ani, qui naturaliter in bene' Constat quidem a Boerhaavio sedem veneni venerei in adiposa membrana constitui, dum ulcera cancrosa molitur. At vero dubitatur utrum velit membranam illam sedem esse perpetuam veneni venerei atque adeo perennem luis confirmatae fomitem. Sane in tota ejus Diatriba nihil legi illa memini, quod huic conclusiori aterte faveat. Quapropter ab errore Disan non vacat nuperris interpres , qui Diali ibam illam galliel Vertit , cum Discours preliminatre , pag. 3. firmissime asseverat veneream contagionem

590쪽

Lib. III. Cap. I. g. b, Supra, Ti, I I I. CAq. s . , . I .

Lib. III. Cap. 7. 3. ct a.

ss S DE MORBIS VENERE Is

ms replet eam partem , quam ad oseum panniculum Veteres , Hodierni ct ceria Iosam membranam vocant Ita ut si contagiosa labes per poros epidermidis ingressa trans cutis vascula usque ad cellulas membrana adiposa pervenerit ibidemque occurrenti pingui permiscuerit se . calore , motu mora , siduo magis magisque incendatur cutim ct cuticulam superpositas rodat , corrumpat , interimque sub his circumfusas per ambitum cellulas oleosas contaminet , unde semper latior plaga in panniculo adiposeo corrupta reperitur .

qu-m supra in cute superposita perdita ct exesa est.

Sed ea opinio contra notam veneni seu seminii Tenerei indolem, facultatem , invadendi δc progrediendi rationem videtur repugnare. Nam I. In ipsa veneni veneret ingressione , quo tempore si unquam alias, facillimum est dignoscere quasnam potissimum sedes affectet, obserVanitur plerumque ceu prima invadentis morbi indicia, gonor rhoea, Panus sive Bubo , Porri de Verrucae, quorum nullum in adiposa membrana inlidet. Cognitum enim compertumque est sedem esse. IV. sa ) Gonor rhoeae in conceptaculis , quae semini vel seminali fluido secernendo vel continendo vacant, nimirum in Viris quidem in prostatis, vesiculis seminariis, glandulis CoWperianis, de urethrae cellulis 1, in f seminis vero in

prostatis, glandulis Comperianis, & botryformibus vaginae glandulis: b) Pani seu Bubonis in cρnglobatis sive limphaticis inguinum glandulis : so) Porro rum & Verrucarum in papillis nerveis, quae in Viris Balanum , Fraenum , Praeputium ; quae in foeminis labia Pudendi, vul-Vam , nymphas, Clitoridem numerose obsident. II. Neque dispar esse videtur conditio ipsorum met ulcusculorum Vene- reorum , vulgo Chancres. Ea quidem Boerhaavius ab erosis adiposis cellulis deducenda putat disertissimis verbis. Hoc mali genus , inquit, s cancrum

suo idiotisenio Chirurgi vocare solent in semper inveni sedere in illo humore pingui

corporis humani, qui naturaliter in bene sanis replet eam partem quam adipo- sum Panniculum Veteres , Hodierni ct cellulosam membranam vocant. Sed multa concurrunt verisimilia, quae in contrarium pugnent & quae suadeant ulcuscilla istiusmodi non stabier tegumentum quod cutis loco est & in adi-POsa membrana , quae sane nulla prostat in iis partibus quae ab ulcusculis venereis maxime infestantur ; sed in ipso integumento, quod cutem supplet , sedem habere , nimirum in vasculis illis sebaceis, quibus in Viris Balanus, Baiani corona, praeputium & Fraenum ; in mulieribus vero Cadurda, Vul-Va, Pterygia , Clitoris, & vaginae ostium consita sunt. Et sane , ut caetera

omittam quae d) alibi dicta sunt, id opinor abunde argui ex ipso ulcusiaculorum situ, ut quibus ea tantum loca obsideantur , in quibus vascula istiusmodi obvia sunt; ex orbiculari eorumdem forma, quae cum Vasculor tam figura apprime congruit ; ac tandem ex cicatrice nulla post curata ulcera sta perstite, vel tenuissima tantum dc ferme inconspicua, quod proinde curaneum integumentum superficiarie ad summum, funditus vero minime eros tam fuisse demonstrat. Quae de pustulis venereis debent quoque intelligi, quarum sedes est in se baceis vasculis sive lacunis per cutem spar sis. II L Neque suam indolem deponit virus venereum , dum inveteras Cit. Tunc quidem contaminato sanguine humores, qui a sanguine scatu-

SEARCH

MENU NAVIGATION