Francisci Petrarchae De remedijs vtriusque fortunae, libri duo

351쪽

3 6 PETRARC. DE REMED. Ghile.sit, ipsum certe inane iam imperi j nomen

est plenum famae,& rumorum: honi autem umnas ei e tum & solius umbrae vetustatis innixum. P.

Spero venturum principem. ' Ego te vero munitum velim, ut quoties aduentanter aridie I S, Credas te tonitru aliquod prae ambulum fulmnis audire, nec sperare incipias ed timere potiis, si etiaalterum labi oportet. Timere enim aduerta etsi contrarium sit virtuti consentaneum est naturae. Sperare autem mala, & natura est oppositum,&virtuti. 5 spero mox principem altaturum.' - - Cum praesentem videris,scito te inciustam reip. sydus aspieere vel memoriam ipse tuam, Vel parentes interroga tuosque auos dc proauos ita esse Ieperies ut dico idque tu filiis, de nepotibus tuis an nuncia , ne ipsi quoque aduentum principis stulti sperent. Dic enii quaeso, quando Vnquam vel minutae leonis aduentum ferae,vel affuturam aquilam aut cui spera umini Liceat Verum loqui, nullissinium &mali sui semper auidissimum animal.est homo, caeteris capiendis esca Opus est,homo solis famae sibilis capitur. ' ' De Fama Ve. D IA L. cx V I M

MExixis post ubi id famam spero. R. Mutha

ramam se mereri sperant, cum infamiam merdantur , & ceu viatores errones dum accedere aestimant, retrocedunt S. Famosus sum invita famosiorque post mortem ero. R. Est hoc ineor in nonnullis verum, unde dc Annae-

'us Seneca ut eui la quadam, habitau um se gra-

352쪽

Iam apud poIDios vaticinatur. Et Statius Papi nius Plaesentem fama. Ti, benignum iter suo operi aut fatusos strauisse ait. Et ouidius Naso sibi nomen indelebile futurum seque ore populi legendum,perque omnia tacula fama victurum praesagit; neque hercle ut ius horum fallitur. Sed quam multos putas idem sperantes suam fefellisse spe Multi hoc idem de se te sis crediderunt. forsita μscripserunt,nec,quod sibi promiserant. impleuetarit. S. Si semorus sum dum vivo, cur non famosior sum post mortem Zi' Quia hoc quotidianum, ec vulgare est ut inultrin vita famosi, declari,post obitu 1iat incogniti, & obscuri:miraris causa r8 huius in promptu est, affabilitas quaedam; sermo comptus .ac lepidus; bl ndum supercidum, clara frons , benignε Ialutatio , beneficia in vicinos, protectio in clientes, hospitalitas tu exsernos,in cunctos urbanitas : haec, & his similia vivent bus famam quaerunt; ea vero mox, ut hinc abierint,non durant; nisi forsitan quandiu, qui illo; nouerant supersunt quod ipsur quan breue sit, conspicis;quomodo autem durarent non in isti. elo radisata naturale est , ut debiliter,ieuiterque aucta breuiter dilabantur': ut sit fama durabilis, aut vitae s actitas aut gestorum claritas,aut insignis scripti in praestabit eleg nria. Rarum decus. Loquaces urbani,qui togati, ac gemmati populorum digitis ostendamur,non nin qua tum loqui potierunt, aut paulo amElius cognoscentur. Durum,hos apparatus,tam celar: ter,& has pompas , hanc scientiae nubem , haec verbo iarum tonitrua in tenuem fumum e uesteret

durum fateor, sed sie est: Nam nee ipsi de se in- simonium praebuerunt, ambitioni, aut lucro ,

353쪽

S. Famam inueniam post moytem. R. Fama nihil unqhiam mortuis profuit, vivis saepe etiam nocuit. Qiijd enim perniciem ac mortem Ciceroni, ac Demostheni. nisi insignis literarum fama consciuit Idem de Socrate ac Tenone. &mille aliis dici potest; noti omnes. Quid vero nisi tam se ten tiae,& ingeni j dedit causam filio Gnosii regis Androgeu,ut ab Atheniensibus mactaretur : Quid 'Oeth et Colchorum regi Argonautas attulit, delectos fui aiuntJviros, vere autem praedones, nisi fama diuitiarum 3 Nam quid significasse aliud credimus Amosum illud aureum vellus arietis nisi

opes multas lateque vulgatast quibus diuites bestiales,opumque inopes Verarum, Velut arietes velleribumve itiuntur. S. Famosus ero . . ut sit ita,

quid hinc magnum concipis Z e siet a ii quid forte fama si notitia comes esset, ut plerunque accidit in vivis. Nunc quid laudari proderit ab his qui te, si videant non agnoscant.Dic enim quaeso; 11 ΗΟ- merum videas,& Achillem 1 si Vergilium, dc Augustum, nunquid non ignoti abibunt 3 Cum tam

nota, re tam clara sint nomina. Crede mihi; Spes . vestrae magna ex parte dupliciter vanae sunι; quod nec sperara proueniunt nec Vt prouemant; affe-xunt quod promittuot. Fere enim plus in spe sunt humana Omnia, quam in re. Mittite igitur spes inanes,& vana desideria,contemptisque . terrestribus iam tandem, dc opta- re discite,& sperare coelestia.

354쪽

Ex aessisiens gloriam spero. R.Nesciebam es

ce , α arena dc lignis, sc lapidibus storiam quaeri,credebamqtie qu5d rebus gems de virtutibus quaereretur. S. AEdisicando mihi gloriam paro. M. Sed fragilem,& caducam. Omnia Met manu homintim facta sunt, vel manu hominum euertuntur,vel stando, dc durando deficiunt. Habet enim manus lovghpsaeualidas longa dies;e cunctis nostris operibus milium,senio resistit. R.Euentibus ergo suphr quibus haec tua gloria fundata est: ipsam quoque corruere est necesse. SLArte non credis,respire ad antiqua quae isnota tibi quidem esse non 2ossunt : ubi est nunc Troianum illud Ilion superbum Z Vbi Byrsa Carthaginis Ubi turiaris 3c moenia Babylonis Belluarum nunc habita-t1o, dc Rrpentum. De Babylone loquor antiqua; altera nempe Propinquior atque recentior adhuc stat, cito itidem casura, si essetis viri. Vbi sunt denique illa septem opera Graeemcriptoribuscelebrata 3. Atque fui ad propinquiora veniamusJ ubi est quaeso illa Neronis domus aurea 3 quae quantum latisauerit Architectos,cogita , Ieaores etianunc fatigat, quae quidem domus una,eum aliis s-dificandi furoribus,quibus omnes excessit,ad inopiam illum compulit, oc rapinas 3vhi sunt thermae

Diocleti nae Sc balneum Antonianum diem brum Marii, ic septizonium seueri,Sc eiusdem

thermae seuerianaei Demum,ut summam,rerum

attingam,ubi est Augusti forum , si aedes Μarbis vltoris, bi adeo tonantis Iouis in Capitolio de

355쪽

Apodinis templum in palatio 3 ubi eiusdem po tticus,ac bibliotheca Graeca pariter,& latina 3 vbl. porticus altera , & Basilica Caij, Luciique nepotum sub clomine dedicata &extructat Ela porticus tertia Liuiae coniugalis,& sororis Octauiae.Theatrumquenarcelli: Vbi tot opera , pcr illustres viros iussu eiusdem principis , & hortatu , multis urbis in locis tacito labore , tantis impensis

aedificata ὶ Μartij Philippi aedes Herculis,& mu- Drum , Lucii Cornifici j aedes Dianae, A ij Pollionis atrium libertatis , Munaci j Planci j ardes si turnia. Theatrum Balbi Cornelii, Amphithea trum Statilis Tai riὶ Innumerabilia , praeter haec opera, Μarci Agrippae λ Neve eam per singulos, ibi sunt tot luxuriosa principum palatia3 Quaere'

in libris inuenies nomina. Quaere Vrbem totam, aut nihil inuenies , aut perexigua tantorum op - rum vestigia. Tu de tuis quid speres,Videris. Certe Augustus omnium supremus, nisi aliud, quam;

aedificia reliquisset, lainpridem eius gloria cor-xuisset, nee vero solum templa Deorumquspa inuerat , in ip s aedificantes ruere; sed pia etiam loca , hac.ipla aetate in eadem urbe alia cecide-gunt. alia tremuerunt ec nunc vix ponderibus suis stant praeter unum Pantheon Agrippae quod Diis erectum Sanctipo Isident,& Maria, quae anti-ouissimam illam domum, i nominis virtute,sustentat. Crede mihi. aliis quam lapideis funda: - mentis eget gloria,ut mansura sit. S. Ex aedificiis' gloriam quaero. 'A. Quaere illam igitur ubi est; .

nihil unquam inueniet, ubi non est,ue vera quiadem gloria non est in moenibus, neque in saxis. Sunt, fateor,rerum vulgo iudices,qui dicant ut- ,' ' h s modis gloriam quaeri ; aerendo magnum a-

356쪽

seribendo aliquid,quod mirentur,& legant posteri vel insigne aliquod opus extrilendo. Vt sit ita;

ultimum tamen hoc,omnium, Sc minimum, ac caducum. V. Relinquo opera aedificiorum,quibus moriens ipse mecum glorior,& a posteris gloriam spero R. Gloriatus est Augustus ipse de quo dixiJ quod urbem marmoream relinqueret quam latericiam accepisset quae tum gloria nisi aliis rebus adiuta esset,quonam fuerit peruentura, conspicimus .proinde cum melioribus curis morere, stabilesque spes amplectere. Ista etenim,quibus fidis, nullius preti j sunt, &te illico consequentur, inque ipsam,unde sumpta, terram reuertentur Tndificaui domos, unde Iaudem spero. R. Laudabunt forsitan qui illas inhabitabunt. Breuis laus,& angusta ; qui post venient,vel illas non inue-δitent, et a paganis ut vulgo dicitur J factas di

Spero gloriam ex conuictu. R./Refert muI-tum,quibus zonuiuas: ssint quidam, utinamque non plurimi, quorum conuersatio sit infamis. S. Scio,nisi bonisartibus,aut bonorum contubernio gloxim non quaeri. I go hoc ultimo subnixus spero vel bonorum exempIo bonus fieri; vel,si nihil aliud, horum, vel familiaritatis solam storiam mihi fure. N.AE T. Est id qui dem in adolescente praecipue signum optimum; qui, nisi bonum animum haberet , nequaquam iungi bonis optaret.Est enim amicitiarum,ac familiaritatum sere Ouuuum causa, nexusque, si-

357쪽

militudo quaedam. Age ergb, si quos imitaris, qua ueri S, bene erit. Si miniis;inodo quod in te est nihil omiseris, ipsa voluntas bona; laudis,&gloriae praemioaron carebit. Prima enim, Sc maxi- ' ora pars virtutis est, bonum velle, quod nisi praecesserit non sequitur virtus. S. amiliaritate bonorum glorior. L. Laudo id quidem , modo nec te lucri cuiuspiam,nec alia spes inducat eoque tua tantum pergat intentio,vt 1imilis illis fias. Alic . qui quod propter gloriam solam fit , Veram gi R- riam non meretur. S. Ex bonorum conuichu gloriam spero. R. Spesquidem magna .nee improba,' quando R in scientia , dc in eloquentia, debelli, pacis' te artibus obseruando,& imitando fit. Multi Nimillustres , ex conuicta illustrium euasere. Illud vide ne aut tibi pro bonis ducibus malos e legerra, errore aliquo aut bonorum fletali raritate , & virtutum huius aetatis inopia prorsus asita qui nequeas quod intendis. De mu triplici re. D - C X. De s aκ mos hom t um calli ,dubiόsque relinquiti. In chrasti m lsr:DθG sines e mainen. . . SPE ς'

nitas;multusque fallendi aditus fovi unet.. . Spero multa. P. Spem Inultiplice, mul- ita de rituunt. Qui modioum sperat iter casibus arctauit, atque non nihil obstruxit. S. Valetudinem bonam spero. q. Mortalitatis obliuionem. 3'. Spero longa in vitam.R. Diuturnum carcerem. ubi multa feras multa videas, qua: nulls. s. mbra Viriaciq. R . Vincla te nasia, grata tame unde methat absolui.3. Formam corporis elegantem. q. Voluptatu stiniulos.S. Annorum ProsPeroseritus . . Pudendi ma-

. - . Ieriam,

. . Di iti se by Cooste

358쪽

teriam, dolendique. S. Amicae communem mortem .R. Breue foedumque nescio quid. V. Peccandi licentiam . . Infelix gaudium, poenitentiam tot

saeuam. g. Vitionis occasionem .i .Aditum saeuiia Agile corpus, ac validum. q. Mancipium co-'tumax,&rebelle. S. DiuitiaS multas. . . Gravem.

sarcinam,ex lappis, bc tribulis. S. E diuer1is aequoribus venturas naues. R. Late dispersam sorte in-tia mostra maris, ac scopulos; agitatam fluctibus, tractam funibus,pulsam ventis. X.Lucrum de conceptiS mercibus. R.Escam quae te perpetua solli citudine capiat Iucroque unico in multa credulum damna praecipitet; mercator notius est facilis ad credendu expertus multa circunspicit . Honestas filiae nuptias fili6le. R. Nulla scrine res tam crebro fallit,&tam grauiter. S.Μagnam potentiam. q. Inuidiosam miseriam, opulentam inopia; rauidam 1upcrbiam. S. Regnum dc imperium. I .Praecipitium δί pro ccllas, di substellanti diade- .mate fuscum super liu cor anxium, infelicem Vitam. S. Honores fori. V. Pulverem Ic strepitum. y. Coniugium di natos. R .Litigium,& curas. S. Μihi militiam dc uxorem filio. λ cTibi Iaborem, ac delicto poenam. S. Vetulae obitum VXoris,N'coniugem iuniorem. I . Attrito laqueo dis ἈI-ui Vt novo, Sc valido vinciaris. S. Ingenium,l guam literasque .R. AE.Incudem alleum, di massam, quibus tibi atque aliis somnum frangas. S. Laudationem funeri. I Philomelam surdo. S. Auream Pyramide l . Domum pictam cin-co.S. Gloriam post moris m. RFLeues auras post naufiagium. S. Nomen apud posteros .ve.Testi

monium ab ignotis. S. Hae redem meum. R. .

Latrimonio amicum tuo, dc tibi. ne credas.

359쪽

Pacem animi veram nemo. quam tu ,melius data,

Nimi pacem spero. Quid sperare mauis,

quam habere pacem ξ Hanc mox ut bona fide velle coeperiscinuenies. S. SpCro pace ruanimi. R,AE. Pacem sperare bellantis est.

Quis animo tuo bellum infert nisi unus tu Z quod ipse tibi abstuleris,impudenter ab altero postules aut speres S. Spero animi pacem. - . . Vnde precor, aut quando speres, quod ipse tibi nunc potes dare 3 Sic ut illam tibi nemo alius, qua in tu possit

eriperetPone arma cupidinum 1atque irarum pIenam animo quaesieris pacem. S. Spero pacem &quietem animi. Quid igitur quod agis adue tum paci est, contraque tu et in spem tantopere niteris: vix tax tum deberent niti homines, ut salui .essent, quant irin nituntur ut pereant. Pluris penhhellum iuge animi: laborque emitur quam omenda pax esset,ac requies. Sic pugnant speS In ortalium ac vota cum studiis, i t non unius hominis num pectus, sed multorum , eorumque de omni-hus dissidentium videatur. q. Quietem spero. R. Μiru unde vobis haec libido sperandi semper. o nais tale genus , siquidem quod speratis adepti estis, rursus spem in longinqua Iransmittitis, Et inde rursus alio; itane crastinus dies hodierno sit cla-.Iior, Zc meliora semper futura petentibusὶ Sunt mepe,quibus nil sit gratius,qua sperare, qui spem ipsam speratarum rerum nullis euentibus permutatam velint; quibus ego quid optauerim Misi. t ProctastinanteS'omnia, bonisque se suis inse-

360쪽

VTUUS . FORT. LIB. I. 3ssrim spoliantes , inter irritas spes senescant; quo vel si e intelligant, inaniter se sperasse . & in ter- gum versi,videant frustra se alibi quςsuisse quod

secum erat. S. Spero Pacem requiemque animi. R. Μagna pars rerum humanarum Vmbra est, magna par s mortalium Vento pascitur, icin&nmiis gaudet. O quam multi, cum hacsse ad ae ternos labo-

νς bella descendunt.

De Spe vota aferre. DI L. Cx XII. . Es verus si pus aeternam L eraresalutem,

chrior, nulla sanctior spes, modo non coeca praeceps e sic. Sunt enim qui semper male a gendo bonum sperent, quo nihil est stuὶι iis. q. 2 ternam vitam spero. q. Ea est Iirtutum consane ut nita .atque connexio sic 'ta 1 hilosbphis disputatum est ut necesse sit eum, qui unam habet, om-nes habere virtutes; cui illud est consequens, una 'virtutum carente cunctis carere virtutibus. quod si de moralibus verum est quid de Theologicis opinemuit Itaque si spem habes, charitatem simuI' habeas. oportet, acndem; si qua harum desit, noni iam spes vlla sed praesumptio inconsulta est. LVitam spero aeternam.' A. Rem bonam,imini, optimam speras. Illud vide, ut quod bonum a sis, amazbene. Sunt &qui bona male agant, nec in illis

fallibilis festimator qui qualiter, quam quid fiat,

aspicit nec minus adverbia quana Verba librat. ae. nomina. q. sp o Vitam aeternam. a. Non coe Iestes tantum , sed terrestres domini de se spera-

1i ainam ted a qui bria i Profecto ab his. quibuas