Francisci Petrarchae De remedijs vtriusque fortunae, libri duo

81쪽

τt PETRAR C. DE RE ME Aristoteles,& mille alij alibi, quam Athenis na-ai clarique habiti, non minus quam qui nati sunt Athenis 3 Ac ne a Thebis abeam,quas sperne N.Grai j solent; an non si ingenium quaeratur, Th bis natus est Pindarus., quem imitatione inaccessibilem Flaccus ait Z Si rerum claritas gestarum,

Liber pater, atque Hercules , tam famosi, ut Alexander Ida cedo contemptor omnIum inrme mortalium, illos duos,ut altissimum, atque ultimum

signum gloriae sibi proponeret imitandos 3 S in v-trunque,nonne Secenti memoria, &Fene ante oculos,erat,ThebanuS Epaminondas suminias philosophus,siunmus dux, Graecorumque omni iam,

secto sub iudice,omnis aeui princepsi Hic e st qui

Lacedaemones pene funditus euertit,& Athenienses Platonis sic eaterruit, ut eo mortuo, quali inmmo terrore liberati ilico se in luxum ignauiamque resoluerint: quo adhuc etiam apud Thebas florente,quot Athenis inestium & stultorum nullia fuerint,quis facile animo metiatur Z Non igitur quod Athenis, sed quod talis natus csset, ac genitus, h. e. tali ingenio talique animo,tali denique dc parentum indulgentia, & rerum temporalium facultate, ut erudiri posset, dc ad omne bonum opus institui gratias agere decuit tam anxie doctum virum illi Deo, qui haec ei dederat, non So- orati,non Athenis,cuius in schola & in qua urbe,

quot & iniqui fuerint, dc indocti opinari promptius sit, quam noscere, Et ut urbem sileam habuit schola illa inter mulios Alcibiadem &. Critiam, illum patriae hostem , hunc saeuissim unitIrannorum , quibus quid praeceptor Socrates contulerit, Plato ipse respondeat vel sic intelligens, quiminane est, quod terreni doctrina praee coptoris discipulora auribus instrepit, nisi gratia magistri

82쪽

VΤ-RIUSM FORT. L I B. I. 7 oriri stri coe leuis aspiret, sine qua nihil omnino

Socratem potuisse, quanquam Dei mendacis oraculo , ut praedictum est, sapientissimum iudicatum , inter duas tamen simul uxores procacissimas anus , ipse vel alius quantumlibet eum excuset ineptissime conuersatum. Sed liaec Sc reliqua incideliter praeter unum illud. quo Platonem talem virum Iaac eadem vanitate gloriosae patriae implicitum fuisse cognosceres , non Ut magni comitis clypeo tuum tegas errorem, sed ut accuratius illum vites, cui succubuisse summa etiam cernis ingenia. G Ampla in patCavitam ago. 'a . .Μulta tulit amplae urbis incommoda, distat templum, distat forum. Illud animo nocet. hoc corpori , distant opifices,atque amici. Qua quidem nulla durior Histantia , quos labor lolium visere, negligere inhumanum. Audis, Ut de hoc queritur Flaccus : cubar hion colle tauari ii,

que ire decreueris, ceu peregre profecturus, domui tuae dispone, quando, & an re deascincertum, dc ipse reditus cum labore est. Saepe etiam cum errore, ferro , ac magnete iter agitur, hac eas facilitas, hac rectius, lime curiam , hac theatrum vi tes, hac balneum effugias, hac macellum , hi δρmille alij sunt urbium scopuli, inter qu snauigans, domum tuam , quasi allegum orbem petis, vix te ad illam peruenturum speraus Et hoc quoque apud ipsuin Flaccum legis: μι Pollippus ora-

modestiae cessant omnes. Quicquid quaeritur, iuxta est. GAU. Eparuo oppido in immensiam urbem commigraui. 'A. E tranquisio portu

83쪽

ati PE RARC. DE RE MED.

est. Nec miror, ideo quia laeti euentus .Fecit hoc tamen ic gens Claudia , e Sabinis Romam petens. e Tusculo Μarcus Cato, ex Arpino Marius, dc Cicero, su c ce stitque feliciter. Sed ubinam tales viri e non tuto quidem in exemplum trahitur, quicquid raris & summis ingeniis attentatum est. Postquam tamen soluisti funem , omni studio in ter dissicultates enitere, inter alta consurge consito coeptum regens squod hic boni dixeritnJplures erunt ad virtutem stimuli .Erunt forte q uos ad gloriam sequi velis. Erit ubi te exerceas, bi cum paribus pollis de laude contendere, pudebitque testium tantorum. Multis DepE, quod ras animi non dabat contulit vis pudoris, dc ad ignauiam profligandam saepe plus spectator valuit, quam virtus. Et hi hercle quorum proxime memini, bc accitus Curibus Numa Pompilius Corduba proscctus Seneca, Leptique Veniens Seuerus ultique alij ex aliis locis, ubique futuri magni viri, Ut aliquanto maiores Rrimae essent, aemulatio virtutis, Ec illustrium copia exemplorum praestitit. Stude ergo, quod unicum bonum est in hac tua commigratione , ne pereat, neu nil aliud migrando quaesieris, quam ut te coram pluribus , nouae patriae fulgor

De Origine generose. DIA L. Luia frustra exu lias eIarorum namne avorum .Etsafum nomen nobilitaris habes. .

O Rig0 ge ςxosa est. Rursum mihi

l edis ad ineptias, quid ad te GAV . Propago Vetus ,& gloriosa est. Alieno glo- iari ridiculosa iactantia , a uorum me Iita , neporum

AE . . . ,

84쪽

tum degenerantium notae sunt, nec aliud magis posterorum maculas aperit, quam maiorum spicdor,ac gloria. s epe alteri commodum vilius alterius tulit. Veram laudem . nisi de proprio silmpseris,ab alio non expectes. G. Magna est nobilitas antiquorum meorum. R. Mallem per te alij quam tu per alios noscereris. Verum age aliquid & tu. unde sis nobilis. Nam di illi nisi a- quid egi sient laude dignum , nunquam nobiles filissent. G AU. Μulta sanguinis est claritas. H. E. Omnis propemodum sanguis est concolor, sicubi forte alter altero clarior inuentus sit, non id nobilitas esiicit sed sanitas. G II . Magna est claritas parentum. R. q. Qujd si maior obscuritas tua cit e Corpus semper , N patrimonium saepe a Parentibus accipitis, claritatem, de qui lo-bet raro in filium transfert: dc qui non haset, aliquoties in filio illam videt. .antum patre clarior Caesar, quantum obscurior Africani filius Qui si por manus tradi claritas postet quam clarus fui urus esse i in Pelligis. Sed amare illum potuit pater, illustrare non potuit, influitam suae lucis eclipsin passus in filio. Sic quod pretiosissimum habet haereditas , iudicio tellantis eximitur , nec nisi de vi Iissimis rerum est tanta i l la Q- Iemnitas testamenti. Μille ego nunc tales clarissimorum hominum obscurissimos haeredes enumerem, si vacet. 8c si expediat summam tenes G V V. Ingens claritas gentis est. Q f. Nil ti

bi amplius ea claritas praestabit, quam ut latere nequeas si velis. Ita inprimis iucundissimum tibi tuitae latibulum , Sc secretus rerum trames cripitatur. Quicquid ages arrit vulgi fabula. Qualiter domi uiuas , 5c quid c cenes , nosse vicinorum studium,& Vcluti eaeploratores ad te pater auiisque, '

85쪽

remiserint , sic totum rei fana iliaris arcanum , &qcotidiani victus ratio. Quid cum filiis, quid eum seruis, quid denique cum uxore; &ad unum aiamis omnes', ac verba, de rebus licet minimis inquirentur, quoque altius stomacheris, ab his marexime quorum nihilo intererit. Hic igitur tuae claritatis est fructus,utque si vel modicum aberres, dedecus gentis, S monstrati desertor itineris, longς inexcusabilis habeare. Hoc est enim suum ae perpetuum gentilitiae claritatis, reliqua illa communia,. Vnde eunque partum decus in stant,quoniam difficile est clara recondere. I A V.Clarissime natus sum. Stulte, claritas non nascendo quaeri tur, sed vivendo : saepe etiam quod miraberis, moriendo. In multa luce natus sum.

R Turpitudinem caudi, quae obiectu lucis in si s nior fit, atque conspectior. Id ni feceris,in teneahris natum fuisse melius foret. Adulteri. 8c fures & omnis turpium cohors tenebraS quaerunt.

Sola lucem non refugit foeda haec, falsa nobilitam cognoscique appetit, cui Vnuin vitandae infamiae eon filium sit nesciri. G AU. Antiqua nobilitat est generis. 'A. Antiqua igitur virtus fuit, fine qua vera nobilitas. non est. G η γ. Perueiat ista nobilitas est.; Vetustas nimia claritatem rebus eripier & parit obliuionem, Quot fuerunt nobiles familiae, quarum hodie memoria nulla est ὶ Quot tu ipse florentissimas vidi sti, quae paucis annis ferme ad nihilum rediere Unde praesagium facias de his modo florenti bus , dgque his nunc primum erumpentibus,

caputque tollentibus. omnia tempus imminuit , consumitque. senescunt non modo familiae,sed urbes, mundus ipse nisi fallimurJ ad exilemum vergit, Tu qui Fetustam gloriatis, vi

86쪽

ne gloriam ipsa verustas extinxerit , neu iam radix aruerit, cuius floribus Vis ornari. Omne quod in tempore oritur, c Um tempore occidit. Vestraque nobilitas tempore incipit tempore desinit re quam longa dies peperit, longiorque auxit,' longillima subruit.I ieri potest,ut quo te nobilem fingis esse desieris , esses forte nobilioris seritis

in cepi sses. Q Inuet earra nobilitas est. Ina nis ambitio nec suo merito, sed aliorum obliuio -'ne subnixa. Confusa nempe sunt omnia dc per plexa successionum seric s. Haec inter tibi accidit, non nobiIlocvt e 1ses, sed ignotior. origo cuncto rum una est. Unus paIens humani generis , unus Mns uniuerserum ,.qui vicissim modo turbidus, modo nitidus ad unumquemque vestium' peruenit, ea lege , Ut quod paulo ante clarum erat, mox obseurum fiat, quod Obscurum , clarum. Ira non de fonte dubitatro est. sed quibus alueo

lis hac clari sanguinis r dicitis j ad vos unda

profluxerit. Hinc est, ut qui heri alabar hodie mi- Iit et , & qui per urbes medias ardentem cornipedem aureis habenis regere solitus , superbus incesserat, per squallentem campum pigros boues humat spugione selliciter, Verumque Platonicum illud libet opinari, neminem regem non ex seruis oriundum , neminem seruum non ex regibus. Ita vero vi eissitudo haec, de conditio statuum humanorum variabilis atq; inconstans est,

ut iterabilis quoque si semel&pluries ne mirearis , si vel arator ad militiam I vel miles redeat

ad aratrum. Ingens rerum mortalium rota est.

Et quia tradius est Iongior. brenis hunc vita non percipit, quod nisi sic esset, & ligones regum, &agrestium diademata cernerentur. Nunc hominum mem iam occupatism, intentamque aliis l

87쪽

seni pus fallit. Et haec est ii Ia tota vestra nobili ras,qua tumidi,clari que inceditis, vanum genus. G H. Auorum clara prosepia est. Q. Quousque vaσaberis 3 de te agitur. Tu mihi nescio quos in tuum Iocum substituere niteris, qui pro se forte aliquid pro te nihil nisi ipse tuis testibus causain: instruxeris ,re sponsuri sint. Proinde aut isti vetvro aut clari fuerint tum scilicet, dum e Vulgari r cicie virtutum sese alis attollere coeperant. Ea nobilitas radix vltima, sed perge altiuS,exquire a- .: arritis, proauorum atau obscuros inuenies, dc u .gnotos. Ad Tummam,haec nominum,atque im sinum claritas,dc perbrevis est,& 'nantulacum- Que est tua certe non e st. Desine igitur tuum ri men alienis obumbrare Virtutibus,ne,Vnoquoq;

suum reposccnte, nudus Use de proprio rideare. GA V. Nobilis sum. 'A. Quantum sit nobilio rusticus vir fortis, quam ignauus nobilis, sciCs,

quum libraueris, quanto sit melius nobilitatem . fundare, quam euertere. Si exemplis eges,domi --ilitiaeque affluunt,passimque legentibus occurarunt,ut per te ipsum mensor censorque reliquo- ,rum fias. Ex omnibus duo paria hominum expendita suffecerit. Auera igitur in lance Μarium N TulI1um, in altera horum aduersarios Aulum

di Clodium constitue,quo examen Vergat, dc qua- sum Roma cedat Arpino,quis tam caecuS, Vt non

videat 3 V. Nohilis natus sum. .f. Iam dixi. Verus nobilis non nascitur,seg fit. GA V.Insignis nobilitas,saltem ista vulgaris a parentibus est relicta. I q. Ipsa claritas non nascendo quaeritur, sed vivendo.Vnum hic quoque bonum Video. Familiaria virtutum exempla non deerunt, dic domestici duces , quorum pudeat deseruisse vesti-

g . Id si I bi sinis,quid iusi funosum, dissicile

88쪽

malum est nobilitas 3 Nescio autem quomodo difficilior est suorum imitatio, quam CXterorum: forte ne videatur haereditarium bonum virtus. Non libens dico,sed res ipsa loquitur. R aro e S cc LIentis viri filius excellens fuit. De Origine fortunata. DIAL. XVII. Indulgεt Fortuna malis, ut udere pessit, Fit casus leuior,si mirus al ι - erit. Gog μ . IN magna genitus sum sortuna. . R. Vitam ab in quietudine auspicatus es : haud equidem improprie tempestatem Fortunam Vocant nautae. Magna quoque forinna,magna est tempestas: magna vero tempestas, Sc consiliis magnis eget,& Viribas. Habes non laetitiae materiam, sed curarum G. Ina inplissima fortuna natus sum. R . Tunc forte felicius censes magno in mari, quam exiguo in flumine natum esse: quod si nemo sanus dixerit, quid pertude felicius habet nasci in palatio, quam in casa iubique ortos terra parens excipit. S.In magna fortuna natus sum. R. Aduerso sedere voluisti fune:n: quod si in tempestate dies acta est cura ut nox te inueniat in portu. G. In alto natus sum. Turbinibus rerum pates, latitandi lae praereset a. Scitum est illud Lyrici poetae: papius venias agarat ringens P. uus , celsa gra. ore casas Decidunt trir-σes , ferisintque rummos fulmina mο tes. Vt cIarum fatear in alto nasci, nec tranquillum certe,

nec tutum est. Altitudo quantalibet humana per se ipsam inquieta est . perpetuoque fremens tonitru . Unde miror quid ita displiceat SPnecae Meere natis illud: Ipsa enim altitudo attonat suin- ma. Nam cum alij hoc verbo usi sint cur solus il-

d iij

89쪽

ae reprehenditur 3 Nil praeterea tam altum, quoanonic solicitudini,&. labori,& inuidiae, ic pauori,& moerori ,& inrinem morti peruium sit. Et sa Me omnem fastum, eminentiamque mortalium sola mors in planum redigit. G. Alio 8s imagno in statu natus sum. R. Iam primum cx alto graues iapsus,di magno rara quies in pelago est nec in imo praecipitium metuas ,nec naufragium in sicco . G. i Principium fortunatum fuit. R. Finem respiee,ut reliquis te fortunae suo multum licet in regno . Quo fortunatius principium, eo finis est inceruor.N6nne vides,ut res hominum turbinis more .uoluunturὶ Vt quietum mare tempestas turbida, Iucidum mane nubilus vesperinsequitur3ut inter

initia planum iter in confragosum desinit,sic pro speritatis instientiam improuisa calamitas,dc laetissimae et sum vitae moesta mors claudit, Ec tapa . primordio dissimillimus finis est. G. In alto coepi. R.Vide 'bide sinas.Vita omnis a fine describitur, dc sinem plane senties qui principium non sensi .sti. G.In lumma fortunas ditus sum. R. Et seruorum filio sin solio vidimus,& filios regum in er- fastulis. De Latito Mam D IA L. x VIII.

Faetunssi ea lixes,amor immoderatus edendi, Eneruant vires corporis a que animi.

IN listissima educor familia. R. Multu tibi hoe

videtur, parum est,eritque mox nihil. An ideo smagis tioi quam duro agri olae vermes par- tent,an cibo molliore vescentur auiditisὶ Nonio- cor tecu,nec te terreo. Scis etsi forte dissimules, te illi conuiuio pr parata esta & forte iam coenae

tempus instare, certe autem longius abesse iam non pin

90쪽

i non posse. Nam dc breuis est lux , fainclicique

conuiuae . dc quae mensam instruit mors impigra, quid tibi tunc lautitiae istae profuturae sint videris. o. Lautis 4me ab infantia educatus sum. R. O pessima pueritiae rudimenta, neglectis bonis artibus. exquisitis cibis, Si peregrinis poculis assuefactus a puero praeclarissimam in spem adoleuisti. Sapores atque odores nosse, mirarique doctus eximiE, opipara S mensas, dc vasa aurea venerari , neque sero , ut Virorum fortium, mos, fuit , famem sitimque communibus lenire, sed ambitiosa semper nausea , dc damnosis stomachi sarcinis mane

illis Occurrere , cum tot in heremo sancti viri esurierint, tot in castris glorio 11 duces, parce, se-brie, atque aspere vixerint. An si tibi gemmis at- . que epulis obsesso, hinc Curius,Fabricius,Cora- canus lecta suis manibus olera coenantes fictilibus atque arantes ad Vesperam ieiuni : Quintius . ac Serranus, aut post hos Cato Censorius eo nil in ΙIispaniam nauigans, unde triumphator rediit, non alio quam quo remiges vino Vsus,omnes noti Isimi liostes voluptatis occurrerent: illinc Paulus atque Antonius fontis ad ripam missum e-litiis partientes panem, non verecundia ac dolore faucibus haereret iners cibus, Ec attoniti gustus titillatio illa lente secret Cogitares ab his viris victu tam tenui tamque humili labore gaudentibus , dc seruatam patriami subactosque nobilissimos reges ac populos ; Sc quae victoriar ut difficillima cst J carnein propriam, ac mundum, . ec. inuisibiles hostes animae debellatos : te inter amplas dapes, ac superbam requiem vili perdomitum voluptateὶ Lautissimus victus est. Sentio:omne in eo est , ut ad fundum misc- ,ria curiositas foeda perueniat milui est actum γ-.