장음표시 사용
101쪽
et y Mille manus coeunt : & picta colori hiis ustis Coelestum Matrem concava puppis habet. Illa sui per aquas fertur tutissima nati ;Longaque Phryxeae stagna furoris adit; Rhoeteumque rapax , Sigeaque litora transit ἔ18o Et Tenedum, & veteres Eetionis opes. Cyclades excipiunt, Lesbo post terga relicta , Quaque Caristeis frangitur unda vadis. Transit & Icarium, lapsis ubi perdidit alas Icarus , & vastae nomina fecit aquae. 28 1 Tum laeva Creten, dextra Pelopeidas undas Deserit e & Veneri sacra Cythera petit. Hinc mare Trinacrium , candens ubi tingere ferrum Brontes , & Steropes , Acmonidesque solent: Equoraque Asta legit , Sardoaque regna sinistris 29o Prospicit a remis , Ausoniamque tenet. Ostia contigerat, qua se Tiberinus in altum Dividit, & campo liberiore natat. Omnis Eques , mixtaque gravis cum Plebe Senatus, Obvius ad Thusci fluminis ora venit. 29 s Procedunt pariter matres , nataeque , nurusque ἄQuaeque colunt sanctos virginitate focos. Sedula fune viri contento brachia lassant. Vix subit adversas hospita navis aquaS. Sicca diu tellus suerat: sitis usserat herbas: 3oo Sedit limoso pressa carina vado.
Quisquis adest operi, plus quam pro parte laborat ,Αdjuvat & fortes voce sonante manus.
Illa velut medio stabilis sedet insula ponto. Attoniti monstro stantque paventque viri. 3os Claudia Quinta genus Clauso referebat ab alto ;Nec facies impar nobilitate fuit. Casta quidem , sed non & credita : rumor iniquus Laeserat, & falsi criminis acta rea est.
Cultus , & ornatis vari h prodisse capillis ,3io obfuit; ad rigidos promtaque lingua senes.
102쪽
Conscia mens recti famae mendacia risit, 'Sed nos in vitium credula turba sumus. Haec ubi castarum processit ab agmine matrum, Et manibus puram fluminis hausit aquam , 'Ter caput irrorat, ter tollit in aethera palm . Quicumque aspiciunt, mente carere putant. Submissoque genu , vultus in imagine Divae Figit , & hos edit , crine jacente , sonos. Supplicis , alma , tuae , genitrix fecunda Deorum Accipe sub certa conditione preces. Casta negor et si tu damnas , meruisse fatebor. Morte luam poenas judice victa Dea. Sed, si crimen abest , tu nostrae pignora vitae Re dabis r & castas casta sequEre manus. Dixit: & exiguo funem conamine traxit. Mira, sed & scena testificata loquar. Mota Dea est, sequiturque ducem , laudatque sequendo. Index laetitiae fertur in astra sonus. Fluminis ad flexum veniunt e Tiberina priores Ostia dixerunt, unde sinister abit. Nox aderate querno religant a stipite lanem , Dantque levi somno corpora functa cibo. Lux aderate querno solvunt a stipite funem rAnte tamen posito tura dedere soco. Ante , coronata puppi, sine labe iuvencam Mactarunt, operum conjugiique rudem. locus, in Tiberin qua Iubricus infigit Almo, Et nomen magno perdit ab amne minor. tute, purpurea canus cum veste , sacerdos Almonis dominam sacraque lavit aquis. Exululant comites, suriosaque tibia satur ;Et seount molles taurea terga manus. laudia praecedit, laeto celeberrima vultu ; redita vix tandem teste pudica Dea. ipia sedens plaustro porta est .invecta Capena e parguntur junctae fore recente boves.
103쪽
Nasica accepit e templi tune exstitit auctor ;Augustus nune est : ante Metellus erat. Substitit hic Erato e mora fit, si cetera quaeram. 3so Dic, inquam, parva cur stipe quaerat opes Contulit aes populus ; de quo delubra Metellus Fecit, ait : dandae mos stipis inde manet. Cur vicibus factis ineant convivia , quaero , Tum magis , indictas concelebrentque dapes. 3 ss Quod bene mutarit sedem Berecynthia , dixit; Captant , mutatis sedibus , omen idem.
Institeram , quare primi Megalesia ludi Urbe forent nostra ; eum Dea sensit enim ; Illa Deos , inquit, peperit e cessere parenti ;36o Principiumque dati Mater honoris habet. Cur igitur Gallos , qui se excidere , vocamus Cum tanto Phrygia Galli ea distet humus.
Inter, ait, viridem Cybelen altasque Celaenas , Amnis it insana , nomine Gallus , aqua.
36s Qui bibit inde, furite procul hine discedite , quis est
Cura bonae mentis : qui hibit inde , furit. Non pudet herbosum, dixi , posuisse moretum In Dominae mensis an sua causa subest Lacte mero veteres usi memorantur , & herbis ,3 o Sponte sua si quas terra ferebat, ait. Candidus elisae miscetur caseus herbae , Cognoscat priscos ut D ea prisca cibos. POSTER A eum coelo motis Pallantias astris Fulserit, & niveos Luna levarit equos ;3 s Qui dicet, Quondam saerata est colle Quirini
Hae Fortuna die Publica, verus erit. TERTIA lux , memini, Ludis erat: at mihi quidam Spectanti senior , contiguusque loco ;Haec ait, illa dies , Libycis qua Caesar in oris 38o Perfida magnanimi contulit arma Iubae. Dux mihi Caesar erat, sub quo meruisse Tribunus Glorior: officio praefuit ille meo. . Hanc
104쪽
Flane ego militia sedem , tu pace parasti, Inter bis quinos usus honore Viros. Plura locuturi subito seducimur imbre. 38s Pendula coelestes Libra movebat aquas. Ante tamen , quam summa dies spectacula sistat, Ensifer Orion aequore mersus erit.
PROXIMA victricem cum Romam inspexerit Eos , Et dederit Phoebo stella fugata locum; V o
Circus erit pompa celeber, numeroque Deorum ;Primaque ventosis palma petetur equis. Hi Cereris Ludi : non est opus indice causa. Sponte Deae munus promeritumque patent. Messis erant primis virides mortalibus herbae; 39s Quas tellus , nullo solicitante , dabat. Et modo carpebant vivaci cespite gramen ;Nunc epulae tenera fronde cacumen erant.
Postmodo glans nata est et bene erat jam glande reperta , Duraque magnificas quercus habebat opes. 4 coptima Ceres homini ad meliora alimenta vocato Mutavit glaudes utiliore cibo. Illa jugo tauros collum praebere coegit: Tum primum soles eruta vidit humus. AEs erat in pretio : chalybeia massa latebat. 4e sHeu i quam perpetuo debuit illa tegi lPace Ceres laeta est et at vos optate, coloni, Perpetuam Pacem , perpetuumque Ducem. Farra Deae, micaeque licet salientis honorem Detis, & in veteres turea grana focos. 4 Io Et, si tura aberunt, unctas accendite taedas. Parva honae Cereri, sint modo casta , placent. A hove succincti cultros removete ministri. Bos aret : ignavam sacrificate suem.
Apta iugo cervix, non est ferienda securi. 4I y Vivat. & in dura saepe laboret humo. Exigit ipse locus , raptus ut virginis edam. Plura recognosces : pauca docendus eris. Tomus I II. π
105쪽
Terra tribus scopulis vastum procurrit in aequor dio Trinacris ; a positu nomen adepta loci. Grata domus Cereri e multas ibi possidet urbes , In quibus est culto fertilis Henna solo. Frigida Coelectum matres Arethusa vocarat. Venerat ad sacras dc Dea flava dapes. 1 ue Filia , consuetis ut erat comitata puellis , Errabat nudo per sua prata pede . Vallo sub umbrosa locus est, a tispergine multa Uvidus ex alto desilientis aquae. Tot fuerant illic , quot habet natura , colores ;
ao Pictaque dissimili flore nitebat humus. Quam simul aspexit ; Comites , accedite , dixit;
Et mecum vestros flore replete sinus.
Praeda puellares animos prolectat inanis, Et non sentitur sedulitate labor. 31 Haec implet lento calathos e vimine textos ἔHaec gremium , laxos degravat illa sinus. Illa logit calthas : huic sunt violaria curae ;Illa papavereas subsecat ungue comas. Has, Hyacinthe , tenes : illas , Amarante , moraris ;44o Pars thyma , pars casiam , pars meliloton amant. Plurima lecta rosa est ; dc sunt sine nomine flores. Ipsa crocos tenues , liliaque alba legit.
Carpendi studio paulatim longius itur ;Et dominam casu nulla secuta comes.
43 Hane videt, & visam patruus velociter aufert; Regnaque caeruleis in sua portat equis. Illa quidem clamabat ; Io , carissima mater , Auferor : ipsa suos abscideratque sinus. Panditur interea Diti via : jamque diurnum so Lumen inaqueti vix patiuntur equi. At chorus aequalis , cumulatis flore canistris a
Persephone , clamant , ad tua dona Veni. Ut clamata silet , montes ululatibus implent ;Et feriunt maestae pectora nuda manus.
106쪽
Attonita est plangore Ceres ἔ modo venerat Hennam. 4I INec mora : Me miseram l filia , dixit, ubi es Mentis inops rapitur : quales audire solemus Threicias passis Maenadas ire comis. Ut vitulo mugit sua mater ab ubere rapto , Et quaerit fetus per nemus Omne suos , 46o Sic Dea : nec retinet gemitus , & concita cursu
Fertur ; & e campis incipit , Henna , tuis. Inde puellaris nacta est vestigia plantae , Et pressam noto pondere vidit humum. Forsitan illa dies errori summa fuisset , 46 sSi non turbassent signa reperta sues. Iamque Leontinos Amenanaque flumina cursu praeterit , & ripas , herbifer Aci, tuas ;praeterit & Cyanen , & fontem lenis Anapi ;Et te , vorticibus non adeunde Gela. 47o Liquerat Ortygien , Megareaque , Pantagienque , Quaque Simetheas accipit aequor aquas , Antraque Cyesopum , positis exusta caminis , Quique locus curvae nomina falcis habet ;Himeraque, & Didymen, Acragantaque,Tauromenonque I Sacrorumque Melan pascua laeta boum. 476Hinc Camerinan adit, Thapsonque & Heloria tempe ;Quaque patet Zephyro semper apertus Eryx.
Iamque Peloriaden , LilybEaque , jamque Pachinon
Lustrarat , terrae cornua trina suae. ψo
Quacumque ingreditur , miseris loca euncta querelis implet ; ut amissum cum gemit ales Ityn. perque vices , modo , Persephone , modo , Filia , clamat. Clamat, & alternis nomen utrumque ciet. Sed neque Persephone Cererem, neque filia matrem 4 SI Audit: & alternis nomen utrumque perit. Unaque , pastorem vidisset an arva colentem , Vox erat, Hac gressus ecqua puella tulit λIam color unus inest rebus , tenebrisque teguntur Omnia r jam vigiles conticuere canes.
107쪽
Alta jacer vasti super ora Typhoeos aetne , Cujus anhelatis ignibus ardet humus. Illic accencit geminas pro lampade pinus ἔHinc Cereris sacris nunc quoque taeda datur. 493 Est specus exesi structura pumicis asper ;Non homini regio , non adeunda ferae :Quo simul ac venit, frenatos curribus angues Jungit, & aequoreas sicca pererrat aquas.
1oo Et vos, Nilaei, naufraga monstra , canes ;Hadriacumque patens late , bimaremque Corinthon. Sic venit ad portus , Attica terra , tuOS.
Hic primum sedit gelido maestissima saxo. Illud Cecropidae nunc quoque triste vocant. sos Sub Iove duravit multis immota diehus , Et Lunae patiens , & pluvialis aquae. Fors sua cuique loco est : quo nunc Cerealis Eleusin. Dicitur hoc Celei rura fuisse senis. Ille domum glandes , excussaque mora rubeti S ,sio Portat, & arsuris arida ligna focis. Filia parva duas redigebat rupe capellas ;Et tener in cunis filius aeger erat. Mater, ait virgo , mota est Dea nomine matris
Quid facis in solis incomitata jugis s i s Restitit & senior , quamvis onus urget: & orat ,
Tecta suae subeat quantulacumque casae. Illa negat et simularat anum , mitraque capillos Presserat : instanti talia dicta refert. Sospes eas , semperque parens et mihi filia rapta est. 2o Heu i melior quanto sors tua sorte mea lDixit:&, ut lacrymae, neque enim lacrymare Deorum est, Decidit in tepidos lucida gutta sinus. Flent pariter', molles animi , virgoque senexque.
Ε quibus haec justi verba fuere senis. sas Sic tibi , quam raptam quereris , sit filia sospes ;Surge , nec exiguae despice tecta casae.
108쪽
Cui Dea , Duc , inquit : scisti , qua cogere posses. Seque levat saxo , subsequiturque senem. Dux comiti narrat , quam sit sibi filius aeger ;Nec capiat somnos , invigiletque malis. 33o Illa soporiferum , parvos initura penates , Colligit agresti lene papaver humo . Dum legit, oblito fertur gustasse palato , Longamque imprudens exsoluisse famem.
Quae quia principio posuit jejunia noctis , 13 sTempus habent Mystae sidera visa cibi. Limen ut intravit , luctus videt omnia plena et Jam spes in puero nulla salutis erat. Matre salutata , mater Metanira Vocatur , Iungere dignata est os puerile suo. Igo Pallor abit , subitaeque vigent in corpore VireS. . Tantus coelesti venit ab ore vigor. Tota domus laeta est : hoc est , materque , paterque , Nataque : tres illi tota fuere domus. Mox epulas ponunt, liquefacta coagula lacte , 343 Pomaque , & in teneris aurea mella favis. Abstinet alma Ceres , somnique papavera causas
Dat tibi cum tepido lacte bibenda , puer. Noctis erat medium , placidique silentia somni ;Triptolemum gremio sustulit illa suo. IIo
Terque manu permulsit eum : tria carmina dixit , Carmina mortali non refcrenda sono .
Inque foco , pueri corpus vivente favilla Obruit, humanum purget ut ignis onus. Excutitur somno stulte pia mater : & amens , SI FQuid facis exclamat: membraque ab igne rapit. Cui Dea , Dum non es , dixit, scelerata , suisti ;Irrita materno sunt mea dona metu.
Iste quidem mortalis erit: sed primus arabit , Et seret ; & culta praemia tollet humo. 36 Dixit: N egrediens nubem trahit, inque dracones Transit , & aligero tollitur axe Ceres.
109쪽
Sunion expositum , Piraeaque tuta recessii Linquit , & in dextrum quae jacet ora latus. 36I Hinc init AEgarum , quo Cycladas aspicit omnes IIoniumque rapax , Icariumque legit. Perque urbes Asiae longum petit Hellespontum ;Diversumque locis alta pererrat iter. Nam modo turilegos Arabas , modo despicit Indos ;s o Hinc Libys, hine Meroe , siccaque terra subest. Nunc adit Hesperios,Rhenum, Rhodanumque, Padumque, Teque future parens , Tibri, potentis aquae. Quo feror immensum est erratas dicere terras ;Praeteritus Cereri nullus in orbe locus. 373 Errat & in coelo : liquidique immunia ponti Alloquitur gelido proxima signa polo. Parrhasides stellae, namque omnia nosse potestis ,
. Equoreas numquam cum suheatis aquas , Persephonen miserae natam monstrate parenti.
38o Dixerat : huic Helice talia verba refert. Crimine nox vacua est. Solem de virgine rapta Consule , qui late facta diurna videt. Sol aditus , Quam quaeris , ait, ne vana labores, Nupta Iovis fratri tertia regna tenet. 381 Questa diu secum sic est affata Tonantem ;Maximaque in vultu signa dolentis erant. Si memor es , de quo mihi sit Proserpina nata , Dimidium curae debet habere tuae. Orbe pererrato , sola est injuria se ti 9o Cognita e commissi praemia raptor habet. At neque Persephone digna est praedone marito ;Nec gener hoc nobis more parandus erat. Quid gravius , victore Gyge , captiva tulissem Quam nunc , te coeli sceptra tenente , tuli 3 9 Verum impune ferat : nos haec patiamur inultae: Reddat , & emendet facta priora noviS. Iuppiter hane lenit, factumque excusat amore; Nec gener est nobis ille pudendus , ait.
110쪽
Non ego nobilior : posita est mihi regia coelo. Possidet alter aquas : alter inane chaos. sco Sed si forte tibi non est mutabile pectus , Statque semel juncti rumpere vincla tori; Hoc quoque tentemus , siquidem jejuna remansit :Sin minus ; inferni conjugis uxor erit. Tartara jussus adit sumtis Caducifer alis , 6o ISpeque redit citius , visaque certa refert. Rapta tribus , dixit, solvit jejunia granis , Punica quae lento cortice poma tegunt. Haud secus indoluit, quam si modo rapta suisset, Maesta parens ; longa vixque resecta mora est. 6 Io Atque ita , Nee nobis coelum est habitabile , dixit; Taenaria recipi me quoque Valle jube. Et iactura fuit : pactus nisi Iuppiter esset ,
Bis tribus ut coelo mensibus illa foret. Tum demum vultusque Ceres animumque recepit I 6 IIImposuitque suae spicea serta comae. LRrgaque provenit cessatis messis in arvis δEt vix congestas area cepit opes. Alba decent Cererem : vestes Cerealibus albas Sumite e nunc pulli velleris usus abest. 6ao
OCCUPAT Apriles Idus cognomine Victor Iuppiter et hae illi sunt data templa die. Ηῆς quoque , ni fallor , populo dignissima nostro
Atria Libertas coepit habere sua. LU C E secutura tutos pete , navita , portus z 62FVentus ab occasu grandine mixtus erit. Sit licet, ut fuerit ; tamen hac Mutinensia Caesar Grandine militia contudit arma sua.
TERTI A post Veneris cum lux surrexerit Idus, Pontifices, forda sacra litate bove. 63 Forda ferens hos est , secundaque die a serendo ;Ηrne etiam latus nomen habere putant. d ne gravidum pecus est e gravidae nunc semine terrae.