Gulielmi Sossi de vita Henrici magni libri 4

271쪽

DE v ITA HENR M. iugali Sabaudae Heroinae. Quod scripto monuisset hostem de militis

regij numero, & rerum penuria. interrogatus in Senatu distincte & copiose respondet: sic fere locutus tam apud iudices quam reuersus in ca cerem, si quibus patebat aditus. Non refuto iudicium Principistis cur ab optimo repellor 3 laesi 3 non ,, offenditur maiestas si apud eam deis innocentia disseritur. cur apud iu- ,, dices dixero 3 non cognoscitur deis vita mea: victoriae, triumphi, mores sunt mei: trahunt vero ad carni- ,, ficem qui calumniantur in strenuo- ,, rum animos. Vetat fari & expurgaro is miseria : ut vinctus sum, poenis Voveor , tvri etsi nunquam conum-cendus. Cuius ego criminis manifestus 3 conspiraui in salutem maiestatis. credent iudices si dextram istam dspectant, quae gladium transade-

272쪽

git per exercitus imperio Principis infensos. nempe iccirco latus meum ςyu datur ense, quia ensis virtutis insi ne vere & fortiter crimen excusa- ςat. Hostem centenis fregi praeliis, nec alias quam in praeliis clarius pro Q tegitur maiestas, & maiestatis insi- ς mulor. at de exponendo rege cogi- ' taui sub aggeribus hostilis arcis spe- cie locum speculandit ut adhaerens ς mihi, vel Sabaudico ferro transuer- ςberatus,vel exeuntis praesidiarij a me traditus insidiis occumberet. Cur er- ςgo regem no perduxi sub aggerem, non insinuaui munimentis,nonprodidi3 cur volentem subire moenia re- ς traxi 3 quia fidelior me non fuit cquisquam miles. Fisus ille obsequio meo,Viuit. cogitarunt parricidia qui falso in me reiiciunt. consulant iudices numen Principis: pronuntiet de

me Regis ipsa religio, cur diutius vi-

273쪽

DEVIT AHEN R. M.,, uo si condemnat sed ambiui nutari plias Sabaudae Heroinaes amantis er- ,, go crimen est: nulla virtus abstinen ,, tis Zo miseritam clim studes optimis,

is quam si negligis maxima, aeque sceis linus es. sic quod scripsi reus sum,

, , non licuit duci scribere commentari Tios, non condere praesidia labentis ri que supplementa memoriae. uni duo cum imitari nefas quod cuncti deri Veteres praestitere. inconsiderate lo ,, Cuius, meditatus temere , sed fereri biennium est,& veniam oranti Prin ,, ceps condonasti. an credidisti tuneis ab laorrenti scelusi scelestus non sum i,, an fatenti dissidisti 3 at biennio te se

,, cuius, tecum ludenS, Venans, te Veis

,, neratus. quid nuper peieraui 3 istud quod olim vici, recens deliqui. quod si me ut Princeps audisti cum parcebas, absoluor. si ut amans audisti, is fidem impetro . vis fatear 3 & hoc

274쪽

L i B E R IV. I28 quod scelus non agnoui , fateor ignosce Princeps. Talia pro se vehementer loquebatur, absentem Principem appetitans. & addebat e Mitte me in Pannonias damnatum poena graui ad .. Turcos, b estiae sunt. usus es has dex- iatra aduersus Christianos, utere & gladio aduersus Christi osores. tandem criminis manifestus, centumvirali iudicio condemnatus, capite truncatur. cum praeparatur supplicio: Heu quantum, inquit, laetatur Hispanus de letho meol opinatus est Bironius de se , quod euenit in Constantino strenuo Graeci nominis duce. Maiestatis reum puniuit

Isaacius Princeps, & diem supplichfestum egit Graecorum hostis Asa

nes Vesachorum dominus: gaudens cruciari tortorem crucesque suas. Quidam male opinari de con-

275쪽

DE v ITA HEN R. M. demnatione Bironij, quia venia impetrata in comitatu Principis fuerat. alij dicere, nullam esse veniam, quae ore Principis extra iudicium pronunciata , non vllis Principis ad SNnatum literis consignata, non a S natu confirmata. & hos & illos, breuissima hypothesis docebit apposite. Flauius Archippus falsi damnatus

in metallum, vivebat non solum extra poenam, sed inter iudices. qui . dam reddendum poenae inclamarunt. ille restitutum se a Caesare, ut nec Bironius, docere libello publico expresse non poterat:sed quod resti, tutione insignius, proferebat literas Domitiani Ca saris ad honorem

suum pertinentes, scriptas viris clarissimis. cur ergo restitutione egeat nocens clarior apud Caesarem quam innoxiorum plurimi repetatur vetus Biroiiij conspiratio ante bellum

276쪽

LIBER IV. α λSabaudicum : opponat quis non apparere de venia a Senatu comprobata : sussicit post apertum crimen complexus principis: datque veniam

qui honorat. sed respondit Traianus. si quid noui criminis Archippo

obiiceretur, de eo audiendum . nam qui noui delicti conuincitur , Vetus renouat: redit in causam delictum prius deletum. pars vitae posterior non sola crimini est,imputatur tota. estque peccatum recens grauius, ex gratia praecedentis. Vt Farnesus, sic Bironius natura sua non mulierosus. quamquam

militis petulantiam interdum sineret effraenem vagari , sero ipse & nisi per pacis desidiam aulicas inter delicias , passus ganeonum se proculcari corruptelis dc prosagogiis.infestabat aulam haec nequitia quae postremo iratos populis recit superos. molli-

277쪽

DE v ITA HEN R. M.tiem Bironius gustauit, nec ulli se immerst: quae virtus antiquae socia. nam inferioris aetatis reges, principes , priuatos, si qui ducum ramam adepti, necesse est veterum claritati cedere: quia deformes naeui tres, libido , seditio, rapacitas, in facie sordescunt. ad Catonem ornate scriptum imperatores pauciores repertos, qui cupiditates, quam qui copias vincerent. docuit eruditus author totum hoc theorema, in ducibus quos storens Graecia tulit incomparabiles.Euergetae sunt,inquit, Patresque totius Hellenici, Miltiades, Themistocles , Cimon, AratuS.& horum victorias loquuntur, Ma rathon, Salamis, Eurymedon, Cle- One.nec apud Plat as victores Euergetae sunt, Iustus Aristides,&Pausanias. infamis iste stupro Byzantinae virginis, obscaenus ille per turpes

278쪽

L1BER IV. IJOanes nouae rapacitatis in graecas insulas : cum immune insuetumque tributi, totum antea esset Helleni

cum . at in Alcibiade, PhormtioneψBrasida, Lysandro, amplifica e virtute nefas. Scrutati parricidae victorias in effossis patriae visceribus. prope Cyzicum naumachia , pugnae

Naupactis, Amphipolis capta,Athenae moenibus & imperio nudatae , pessima notant scelera clarissimis locis & rebus. Sunt ergo victoriarum

opprobria, libido, rapacitas, seditio itanto dux illustrior,seu rex,seu Princeps, seu de mediocritate ille proue- ctus, quanto minus ducem maculat tres infecerint. profuit definitione, aut eloquio monstrabili declarasse honesta ducum, quia duces narra- mus plurimos, & expedit agniaci. Biroruti non libidinoso statura iusta, tori ampli,pes breuis,membra

279쪽

DE VITA HEN R. M. cuncta' concinne & composite. facies fusca, non liuida: nasus rectus: capillus niger, & paulo hirsutus: su- Iercilium tetrum,nubilumqὸ: ocuus depressior, sed micans. incessus

consi us, non tardus, ac Vere ut au-deptis & magnanimi. vox candida disti sta: totus corporis habitus militaris horrorem amori commis. cuit. rarus illi sermo: si quando locutus, fuse & terie. Ostendit arte quando Diuiones. de pinnis murorum spectarent,ipse foris adeqvitans,dextram tendens, mucronem exserens:

Hic gladius, ciues, regius est. validus Vos protegero, & proscindere comu spiratum, qui palans circumfusus v is bis vias, intestina exedit vestra. re serare modo portas, rumpite pessu la, &inuolabo dux ad necem extra-ψ nei, & ad salutem ciuis. Domi, & in circulis, capite piaerum que nudo,ca

280쪽

LIAE R IV. I3Ipillos retro missitans, dextra fricans re mulcens, recitare gesta. ferali eloquio nec falso indignationem Principis irritare : nimius demonstrandi& laudandi quae fortiter confecisset. id solum incaute facere, gloriari superbe & verissime quae meruisset. Moestus pr terea verborum finis , quando Principis veritas & subditi magnanimitas praue confligui. Lugubre est & aliquando lethiferum, audire hos Principis de subdito sex- mones: praesenti caede dominus ego liberaui militem. vidi virtutem ho- έη

minis vertentem terga. certum est,

ut dictum Principis non sit in obscuro: hippomacnia in limite aduersus euadentem Farnesium, adoriente hoste confixum lancea & gladio Bironij equum:Fontana, accepto in capite vulnere, inundatos sanguine