장음표시 사용
831쪽
794 DE QUANTITATE SΥLLA HABUI M.
Et fatus , et rutus , et sιtus , et statum , itum e litum que
Quod geminat, binas breviat: nisi coedo , pePedi.
De Praepositione in compositione. Longa A, DE , E , SE , DI, PRO Sed RE cultat ubique curia Λ , PRO , Graecorum et Procul, atque se vago,
FOr, festum et sinum , fundus , Propero , Profiteris.
Et Prosunt, proneposque, Proset is, procella , sciscor , PLOFella variat , pro mo , Profundo , Procu O. De Incremento nominis. Casum , qui rictum transcendit, crescere dicas: Hac bisviant monosyllaba ; hos , cruX , d y s ν
Duc Ν : praeter INIs latium. Ex ON consule Graios. B brevis. ΑR neutrum tendit; sed corripe baccar.
Et jubar, et nectar. TER Graecum duc : et aberos. OR tendit. Breve neutrum : Graecum : tum memor. arbor.
ATIS ab AS, produc. Sed , anas , et ES, brevi
Longa haeres , merces , locuples, quies : Attica In ETI . IS brevis r absque INIS. Duc OS : breve compos et
US retinens V, longum est : intercus , Pecus aufer. S breviat; sed PS Graecum mage tendit, ut isdLOPS. X in GIs breviat. Longum AX : hic consule c=rajos.
EX retinens E , longum est : IX , OX, UXque
832쪽
DE QUANTITATE SYLLABARUM. 73s Curta filiae, fornix , coxendiae, lustrice , natrix.
Crescens plurale A, E, O , produc : I, U , curia.
Ultima vocalis , quam dat persona secunda Primi praesentis, tibi sit primum incrementum. A longum est. RΑΜ , RΙΜ, RO, cum BERIS et BERE
Et lego , et legerem, in primis legere imperat, insin.
I breve, ut erimus, eritis ἰ perfectaque prima. 1 longum ante V : mox quartae incrementa priorR. Anceps sit RIMUS , RINIS. Duc Vola, velιm, Sim. O crescens semper producitur. V breviatur. De Accentu.
Accentum ;n se ipsa monosyllaba dictio ponit. Exacuit sedem dissyllabon omne priorem. Ex tribus extollit primam penultima curta. Extollit se ipsam, quando est penultima longa.
De figuris in carmine. Vocalem perimit verbi Synaloepha prioris. M perit Ecthlipsi, cum vocali praeeunte. Syneresis binas jungit, cui deerit, et iisdem
Syllaba ut aulai divisa, Diceresis esto. De ultimis Soeliabis. D anceps. Longa AS , ES, OS, monosyllaba. N, A.
B, D, T. An, In breve, Es, is, quia, cis fac ,
833쪽
7 6 DE CONITRUCTIONE. Nec, ne, que, Mel, Me, per. Ast fer , Hr, hic masculus,
Curtat A per casus : hinc tamen excipe sextum Et quintum, cujus rectus producit, ut Hyla. Et breviabis ita, eia , quia. GINTA sit anceps.
E Graecum : & quintae casus, ut Postridie , duc. Adde fame longis , v lde , fermeque , se eque. Iunge secundae adverbia , sed male cum bene demtis Longa doce , et similes. Vide , cum Male , caMe ancePS.I Graeca in terno et quinto brevia : addito Μου. Sed nisi, ubi, quasi, ιbi, mihi , cum tibi sitque sibi
O Graeciam : Oquae secundae duc. Adverbia curtant. EN dat IN ls curtum , velut ON non ternae ut Abdon :Attamen et tamen ς - ΑN quartus, modo rectus A
ER, ERIS, Graecum addis iber duc : Celtiber
Graeca AS, ADIs, breviant : As et Es pluralia
Curta ES IN Is : penes ς haud aries , abies, paries ,
IS INII duc : plurale IS : IS verba, quae in I NIs. OS breviat Graecis : latinis compos et ImPOS. US , retinens u, longum est : Graecaque cuncta: Et quartae casus. Sed rectum deme priorem.
Constructic quae Graece Syntaxis dicitur est de
bita partium prationis inter se compositio. Dividitur in Concordiam et Rectionem.
COUcordia triplex est, Substantivi et Adjectivi :Nominis et Verbi perάonalis : Relativi et Antece
834쪽
. Sabstantivum et Adjectipum numero et casu conventiunt; ut, mali cor i malumi Ονum. Saepissime desideratur substantivum , ut, Non posteriores feram. Triste lupus stabulis. Dicenda tacendaque calles. Saepe plura adjectiva unI adduntur substantivo; ut, Superioribus proximis diebus. Charassimus tuus pamus
minatiνus in numero tantum cum verbo personali convenit; sed Omnis nominativus est tertiae personae verbalis , praeter ego , quod est primae, et tu secundae ut, Deus est. Illi sedent. Virtus liaudiatur. En Frιa
mus p Ecce homo i scilicet ami vel venit. Vide ΙΙ. a.
Relativum est signum rei antecedentis ut, qui, hic, is , ille, Ῥse. Relativum semper collocatur inter duos
casus nominis unius, quorum antecedentem refert in genere et numero tantum , cum altero convenit ut adiectivum ut, Viri hominem , qui homo sedebat.
Sed Ellipsis alterius casus hic frequentissima; ut, Odi sapientem , qui sibi non saριr. Quam quisque
norit arum , in hac se exerceat; Syntaxis est, quisque se exerceat in hac arte , quam artem norit. Hujus
generis sunt parentheses illae: quae tua est humanitas quae vestra lιbido est.) f Vide II. 9. s. JSi relativum, vel verbum , vel participium inter
duo nomina propria vel appellativa posteriori respondeat , Graecum est; ut, Est stella , qui clars dicitur. Hinc urbs νοcantur Athenae. Liadi fuerunt Megalesia
appellata. f Vide IV. I 2. 8. J
Tantus . quantus , tulis, qualiS, tot, quot, non sunt Relativa, sed quodlibet suis verbis adaptatur, ut, Vidι caseum ιantum , quanta est rota.
De Sui, et Suug. DUO ex Relativis proprie Reciproca sunt, Sui et
Suus : quibus tantummodo utemur , cum Verbi suppositum prius Rut Principalius referimusiui, Arιο-
835쪽
798 DE SUI, ET SUUS.νisto Caesar dixit. non sese Gallis, sed Gallos sibi hellum intulisse. f Vide II. 12. JSed si nulla potest contingere ambiguitas, hoc Prae-Cepto non aStringimur . nunquam autem continget, ubi est prima vel secunda persona , ut, Ceyi colum-ham in nido suo , vel ejus, vel ipsius : nec etiam in his , et similibus , Redis est gubernare suos. reatura ad
Hoc nomen QUISQUE trahit ad se reciprocum; ut, Iustitra tribuit suum cuique. Cum hac praepositione INTER dicimus οῦ Contendunt docti inler se, et conlenti. est doctorum inter se a vel inter ipsos. De Rectione casuum. Enitisus possessorem semper significat, idque ractive aut passive. Semper a nomine regitur , ut Leerio librorum Ciceronis. Sed nomen , unde regitur , saepissime sublicetur : quod ignorantes Grammatici docuerunt, Verba posse regere genitivum; ut, Accuso te furti, Miami emιsti; Regis est gubernare; deost crimine , pretio , incium. Dicimus item , Venit in men- rem illius diei; castra aberant bidui; cum in animo haberem naVigandi s supple recordatio, iter , PrOPOSi
Quinque sunt verba, quae genitivum regere videntur , mise et , findet, Pudet, Piget, poenitet: sed genitivus a nomine, quod in his verbis intelligitur , dependet ; est enim teste Prisciano seret me tui, miseratio tenet me tui : et poenitet me peccati,
poena peccati me tenet. f At vide II. 3. q. JIlla vero Graeca omnino sunt; Desine quereliarum. Abstine irarum. Implere ollam denarioriam. Eges
medici. Eo ad Mnervae. Vide II. 3. 6. J Graeco
item more in genitivis locorum , deest locus , urbs, vel oppidum ἰ ut, Natus Romae. Aia ti educatus. Domi manet. Humi sedet. Item , domi bellique clarus, 'aupple , tempore : Sed si addas adjectivum , genitivo cus non erit, ut, Natus in miagna Roma. Cubat in
836쪽
DE RECTIONE CASUUM. 799dara humo . Dicimus tamen , domi meiae , ruiae , sua ,
Aliquando genitivi duo ab eodem nomine pendent;
ut, Magna est hominum querela suverbiae e sed frequentius alterum genitivorum in possaesivum mutamus. ut . Nocturna tectio libroriam : In Vaceton ιs Tuscia una
villa : Mea Princeptoris officia. Vestra multorum diligentia. Mum praedium Prisciani. Contra Uallam; nam meus , tuus, suus, nihil differunt a caeteris possessivis. Vide ΙΙ. 3. I . et I 6. JDatiνus semper acquisitionem significat, seu ulti .mum finem , quare cuivis orationi apte jungitur; ut, Aristoteli spongiae sentiunt. Vtilis capiti. Amicus mihi. Petitur tibι argentum. Μιhi ita Midetur. Νsa cernitur ulli. Cede , vel decede majori. Vin victis.
Tibi expedit. Μιhi non coni enit. f Vide II. . JDuplex etiam dativus reperitur; ut, Sum tibi dicto audiens. Delegi mihi locum domιcilio. Reliquit mιhi pignorι Vestem. Datur tibi hoc vitio. Tu tibi id lauri ducis. Habes me tibi despectui , despicatui .
frustratui. Accusurii us aut est infiniti suppositum , aut activorum appositum aliter Semper a praepositione pendet : Nam in tempore, et menSura , et locorum
propriorum nominibus , deest praepositio ; ut, Vixit
annos centum , Vel Pe annos centum. Natus ante annos centum. Pendet aries tibras triginta. Latus vel .
longus ulnas duas. Eo Romam. Tendit Italiam;
sic Rus , et Domum. Vide II. s. J
Duos ejusdem rei accusativos multa verba recipiunt. Duos diversae rei accusativos nullum verbum admittit,
ut mox dicitur. Vide ΙΙ. s. 6. et T. J
Vocatiνus nullius est personae verbalis , sed rem designat, cum qua sermonem communicamus , ideo non regitur est enim veluti extra contextum orationis.
Ablativus a praepositione pendet, sed eleganter illa multis modis subiicetur. Nam in comparatione ut, doctior Cicerone) deest Prae : in instrumento, vel modo, Cum; ut, Saao Percussit; M:t insidiis :in
837쪽
Soo DE RECTIONE CASUUM. Pretio, Pro; ut, Magno emisti et in tempore, De. vel In , ut, Hora prima ψ Tribus annis. Vide II. I. sΙn ablativo quem falso absolutum vocant, si sit personae, deest Sub, ut, Philippo rege ἰ - Praeceρ-
rore e si vero aliarum rerum, deest A vel, In ἰ ut, Iectis tuis literis coenavιmus; Legendis carminibus
fles poeta. f Vide II. 7. 3. J
Huic adverbio . UNDE , respondet A, vel Ab ς ut, Palleo metu; Vacuus curis ἰ Pra ditus νιrtiate. Sed in frequentiori usu haec solent amittere praepositionem ,
Frosequor , impertit, caret, assice , dignor, egetque , Victito , utor , Vescor , fungor , potior , fruor , cere. Implendi, ornandi , spoliandi, Iudiciique. De Nominibus Adjectiνis, Comparativis, et Superlativis.
exceptis) nullum casum regunt: Nam quando dicimus Romanorum primi Romanorum doctissιmi pdeest ex numero. Vide II. 3. J Illa vero, plenus rimarum s lassus urarum ἰ iriteger Vitiae ἰ sceleris purus ψ c idus honoris ἰ Graeca Sunt, quibus deest graeca Praepositio εκ : quae apud illos genitivum regit. Vide II. 3. 6. Dignus honore Vacuus curis ς Viduus pharetra ; Frumento cOPissus ἰ supple Ab. In Comparatorum ablativis deest Prae; ut , Sancrior Catone r quo in loco particula QVΑΜ nominativum vel accusativum tantum juxta verbi naturam postulat. f Vide ΙΙ. Io. JIn Superlatis et Comparatis genitivus ille partitionis est, non comparationis ut, Romanorum Priores ; Graecorum doctissimus; id est , Ex numero Graecorum maxime doctus. LVide II. IO. et II. J
838쪽
DE CONITRUCTIONE VERB1. SCIDe Constructione Verbi. DIximus Constructionem dividi in Concordiam et
Rectionem. Si concordiam spectes, omnia verba sunt Personialia , aut Impersonalia ; ut, Ego lego; Me legere. Si vero rectionem , Activa , aut PaSSιMui De Verbis Personalibus. PErsonale , seu Finitum Verbum est, quod personas, numeros , tempora finit; ut, Amo. Legissem. Personale verbum semper et necessario habebit ante se nominativum ut , Tu aoces. Nos Percutimura Illi frigent. Vos piscamini. Abite. Adesdum. Aliquando infinitum , vel alia oratio , verbi suppositum est; ut , Fugere Mitium est Mirtus. Quia ritur , quis Primus naves invenerit. Tribus vilitem modis suppositum solet intelligi : primo , in primis et Secundis verborum personis ς ut, legis , Mivimus o Secundo , in verbis ad famam pertinentibus ut, *unt sferunt, praedicante isclio , quum in verbo latet suppositum ejusdem cet; ut , pluit , lucescit, scilicet, pluvia , lux . Quibus adde quinque illa verba quae falso dicuntur impersonalia) miseret, taedet , PuUet , piget , Poenitet , scilicet, misericordia , taedium , pudor , pigritia , poena , ut diximus. fAt Vide ΙΙ. 3. . q. JMulti recti singulares per Syllepsim figuram plutate verbum exoptant dignioris personae; ut , Si tu ee Tullia
valetis, ego et Cicero Palemus: Si post verbum personale sequatur nomen ad Su
positum pertinens , erit nominativus ut Lego inνitus De Verbis Acrixis.
ACtivum verbum est, quod actionem significat; ut , MMO , Amplector, Μemina. Semper et necffς- sario transit in accusativum ; ut Amo literas : Sic delcctat, juvat, decet, Oportet, refert; ut, HOe refert mea negotia , id est, repraesentat. fAt Vide Ili. s. E e st
839쪽
3. J Saepe pro accusativo infinitum, vel alia oratio, ponitur; ut, Nolo tuum velis , Dico tibι ne temere
Verba activa duplicia sunt, quaedam enIm transeunt in varios accusativos ut . omo , lego , Percutio et alia quae falso Neut a dicuntur) uni tantum accusativo cognatae Significationis adh&rent , ut , ViMO , sem
Hic autem Accusativus cognatus ut Ρleonasmum effugiamus) rectius subiicetur ut, Imlius tuus dormit, currit, k a utatur , iocatur , gauuet; Scilicet, somnum , cursum , gratulationem , jocum , gaudium : fAt Vido It L 3. ad Verba AEaruare , et ambulare. J bic egeo , in iis , Mapulo , nascor , Orior. Qui tamen accusativus neceSSario apponitur , si addendum sit adjectivum ut , Duram Ser ies servitutem. Hilarem νitampi vis. Cantilenam eandem canis. Consimilem luserae
ille ludum. Indica 'it judicium ιnclytum. Ddymionis
Aliquando proprius accusativus transit in metaphoricum ut, Coradon cydeb.it Alazin. mbes pluam just m di terra germinat Salvatorem. Vide ΙΙΙ. 2. II. et IV. S. 7-J . e Accusativi me , te , se , fere non apponuntur , quoties suppositum et appositum idem sunt; ut, Illa jam L diis . A up it regi ς ΝοX Praecipitat. Emersit eae malis ; Bene res vertat; Volventibus annis deest', Vide ad Id. 2. et IV. 3. J vel etiam accusativus co natus. Credo tibi , In inses tibi , scilicet, me. Multa verba per cumulum geminant ejusdem rei
accusativum Ut, Deum Vocamus Patrem. Praesta te virum. Fiacimus te arbitrum. Dedit agrum dotem , et Simma. Duos vero diverSae ros accmat IVos nullum verbum
restit. Nam in altero illorum Grieco more deest κατα, id est, circa , iuxta , vel secundiam. Tales vero accusativos nullum verbum respuet; ut, Quid me ac-eusas P Quid me horres t nihil me timeas. Plurimum 'te amo. Multa me incusas. Multa Lemens igno-
840쪽
rantism. . Nunc id Operam do. Insuevit pater hoc me.
Vide II. 3. 6. et P. JDicimus spargo , vel sterno solum herbis , et herias solo. Defen , vel prohιbeo oestum capellis , vel ac ellis , et capellas ab avstu. Dono te corona , et fibi coronam. Celo , vel doces te hoc , et te de hoc , et celo tibi hoc. Fosco te veniam , et a te e sic omnia verba poscendi, Invideo te multa , Hoc decet re , vel tisa. Proesto , praesἱOlor , Ontecedo , antestin re , vel tibi. Deficiunt , et Lite ne me pecunioe , et nithi pecuniae. Eripio tibi, et a te pecunias. Impertio te bono, et Iaba bonum.
De Verbis Passivisi P Assivunt verbum est, quod passionem s gnificat,
ut , Viνitur , Curritur. . Ρassivum verbum nihil praeter suppositum desiderat ἰ ut , Virtus laudatur. Tua ro agitur. Accusativus activorum hic semper Erit suppositum , nec unquam aliter : Sed si supprimitur in activa, etiam in passiva sublicetur : ut, Curritur. Vix itur. Egetur. f Vide ad III. 2. init. et ad eap. q. et 8-J . . b. Si duo sunt ejusdem rei accusativi , ambo mutBntur ut , UOco te poetam : Tu Vocaris poeta. Video re tristem r Tu videris Iristis. Si vero sunt diversae rei accusativi , ille tantum mutatur , qui non dependet a praepositione . ut , Doceo te artes tu doceris artes. Moneo te justa: Tu moneris justa. Moneo tibi Iusta r Justa monentur tibi. Nam falso quidam docent, dativum in nominativum posse verti.
S m , es , sui , cui M vel fus adnumerantur
nec activum nec passivum est, sed utriusque radiae et fundamentum , habet utrinque nominativum, f Vide ΙΙΙ. s. J ut , Deus est chartias. Filiis esto sobratas. Esto tu Caesar amicus. Dicimiis , Patris est, vel patrium est, castuaro. Regis est, vel regium ost,