Methodus medendi, tam generalis quam particularis. Per Ioannem Riolanum, ..

141쪽

oleo rosiaceo illinere ut hoc repellente prohibeant fluxionem. Pulvis ruber fit ex thuris partibus duabus sanguinis draconis una, Boli armeni tertia parte: Guido suadet s nisi quid dissuadeat) ut dulor, sinendum esse hunc primum

apparatum per dies quatuor,transacto die qua to si non fuerit vulnus agglutinatum, vino alia quo styprico quale est Burgudianum, aut aquavitς esse abluendum,deinde puluerem rubrum terebinthinae esse permiscendum. Faciamus vulnus esse magnum & profundum cum multa carnis ablatione , replendum erit via sarcoticorum, quemadmodum si fuerit sordidum, detergentibus erit purgandum, de quibus multa cum de viceremam cum primum vulnus desinit esse cruetum, saniemque aut pus incipit rcddere, ulcus dicitur, debetque communi curatione ulcerum persanari digestiuo, mundificatiuo,sarcotico, epulotico.

ratio mulneris compositi Ulammati,cont si intemperati,dolor Laut quod adiun-ritam habeat conuulpionem f.brem SIncopem. SI vulneri superueniat inflammatio iam dictis

remediis illi succurrendum, venae sectione, clysteribus, topico repellente, ut Oxyrhodino, cerato Galeni, cataplasmate ex farina hordei Apuluere rosaru coctis in Oxymetite:atque etia i fluxio repelli non possit, cataplasmate resoL

142쪽

BENE MEDENDI. Touente, ex farina fabarum & puluere chamo meli coctis, in vino discutiatur. Ad vulnus intemperatum praescribantur in temperiei cotraria , si frigidum, quae calfaciant,

ut solus ex vino aut aqua vitae. Si calidius, quae refrigerent, ut unguentum rotatum mestae,n tritum, unguentum de tu thia.

Quod si urgeat dolor, Anodunis placandus

erit. Optima sunt anodyna quae tollunt causam doloris,ut purgatio,ven; sectio,& alteratia quet intemperiem dolorificam emendant, cataplasma quoque relaxans & resoluens. Quae si non iuuerint,transeundum ad ea quae ideo sunt modyna quod sint nostro calori analoga,ut chraplasma vulgare ex farina hordei cocta in lacte cum vitellis ovorum & pauco croco: aut CX pOmo cocto in lacte, quod magni facit R on deletius etiam in dolotibus qui iiiperueniunt vulneribus sesopetorum. Ad extremum imperen- . tur narcotica ut populeum , optum lacte aut oleo rosarum, chamemeli dissolutum , correctum duplo croco. Ad vulnus contusum distinctione est opus: nam si iam putre & corruptum fucri ut in vaude magnis contusionibus, quod corruptum est mox abscindatur. Esto digitus adeo attritus, ut ossa ipsa sint contusa, quam mox abscindatur, Si vero integris ossibus sola caro sit contusa, Celsi cosilio coquatur malum granatum, cuius pars interior unguento rosaceo misceatur; quosi nil, i proficiatu acrificetur, atque Ut gagre na curetur. Verum si leuis fuerit contuso, in

143쪽

tio proderit repellens ex ouo integro agitato cum rolaceo, deinde resoluens: Sigillum be tae mariae forma cataplasmatis admotum est singulare, prodest etiam cuminum cum cera. Magnis contulionibus couenit pepticum,non neglectis incisionibus, cotusum maturetur,i quit Hippocrates. Cato valde contusa in pus vertatur, basilico,ungueto de althaea,cata plaumate ex radice liliorum & althaea cum sua radice, ficubus, seminibus lini & faenii graeci coquantur simul, residentia teratur, colletur,adde farinam tritici cum oleo liliorum vel chamomeli, fiat cataplasma. Ad cqntutionem totius corporis ut si quis ex alto in terram ceciderit Galenus iubet ut pelle arietis recens mactati aeger inuoluatur. Cuius inopia totum corpus oleo liliorum & rosaceo liniatur: Interim dentur mumiae 3 il. cum vino: aut oxymelitis vel strupi acetati 3 aj. coaguli leporis 3 j. cum aqua cardui, ut impedias concretione sanguinis, & grumum si quis sit dissoluas. Vulneribus aliquando superueniunt febris, syncope, A couullio. Ad febrem praecesserunt remedia, purgatio, venae sectio, apo Eema refrigerans , abstinentia vini. Ad syncopem describentur oportunius in particulari methodo quemadmodu ad conuulsione, quae si contingat ab inanitione, ut si haemorragiae succedat, praedicenda mors. Si vcio a repletione ut cum, rumor qui apparuit repente disparet) periclit tur: si adueniat puncto neruo, aut morsui anis malis venenati conuenient quq ad punctum

144쪽

B E N E MEDENDI. Tr

neruum & morsus venenatorum in chirurgia describentur.I ita generalia de ulceribus vulneribus & tumoribus praenaisi, quia partibus omnibus tam internis quam externis sunt communia. De vulneribus capitis, thoracis, & Ω- dominis,in methodoparticulari: ubi de stacti ris luxationibus, sunt enim morbi parti

cularcs.

Antequam ad particularem methodum aDgrediar, operaepretium facturus mihi videor si ex Gordonio potionis vulnerariae descriptionem apponam,quim ego malim ulcerariam quam vulnerariam nominari, quia recenti vulneri non coiruenit ne fluxionem augeat & febrem excitct,sanguine calfaciendo. Sed viceri pr sertim interior putri,sordido, cauo,fistuloso,siue sit primarium sue abscessui aut vulneri successeriti. est autem eiusmodi. V agrimoniae, pimpinellae, Bethonicae, ver benae,centauri, maioris, stoecados,salutaripilo- sellae, trium consolidarum, plantasinis, sana mundae, rubiae maioris,caulium rubrorum,p dis colubini,Callitrici habsynthi, Romani, ta-naceti,linguae auis,Hederae terrestris,fragariae, buglossi, gentianae an. q. s. omnia, vel maior pars, contundant Π,& bulliant in vino albo, addendo parum mellis, de hac potione sumat quotidie ieiunus cyathu dimidiu, ad summum 1B g. Si febricitet aut minuatur quantitas, aut abstineat.

145쪽

stantissimum & Philosophum & Medicum praeceptorem suum obseruan- dissimum Bertrandi Montani Bur- degalensis Epigramma. SCHρtqrum bine luce sapientia magna sopborum:

Quod methodo doceant dogmata digna legi. His nihil cim medica C logica Diolanus in arte Cedens,non ipsis inferiora facit Nam dum Ferneuum famasuper aethera ectum, I Pustrat criptis amplificat sue seis

Hippocratisgemmas, Arabum,celebri lue Galeri. Diuino ingenio carpit auarus opes. Hac metbodo connectit ita omnia, vi ipsa vetustas

ricta e prosin dixeris arae seM,