장음표시 사용
121쪽
de morbis. Lingua quae ut spongia supra sita est,a fumis biliolis aridascrabra, nigra: Meminit Galenus Erysipelatis, ii patio, Ventriculi, Vteri, vescae, sed nec propriis nec communibus signis ab inflammatione scparauit: GLneralia ad singulas partes accommodare viaiu SN alternus
exempli similitudine pot crit medicus mediocriter prudens & cruditus. Cognita causa& specie morbi, remediis ex capite de febribus a bile repetendis, pr parandus humor,vacuandus: sanguis mitti poterit ad temperandum ardorem, nil enim aeque refrigerat,sed timidius & parciore manu, quia morbus est a cacochymia, nisi sanguinis permistione cum bile, sit Plegmonodes. Topicum paretur ex aquis aut succis,lactucae, cichorij, po tulacς, Solani, Semperuiui: seminibus s rigidis, addito pauco aceto, quibus inculcatum linteolum superponatur parti, cepe remoueatur,nec permittatur exsiccari, vel simul coquantur, terantur addendo olei rosati vel mandragorae qc
stat cataplasma: Abstinendum frigidis siccis, ut plantagine, balaustiis, malicorio, quia astrin-3unt & repellunt, eoque magis si Erysipelas
tuerit internum: Enitendum potius ut balneo bilis foras trahatur,transpiret, discutiatur, Dia phoreticis per sudores,diureticis per urinas vacuetur,poterunt Usurpari quς ad phlegmonem praescripta sunt frigidiora, ut Ceratum de ce- rusa cum populeo: videndum tamen, cxliuore partis, ne frigidiorum diuturniore usu verta' rur in gangraenam,'
122쪽
C A P V T. V. OEdema est tumor a pituita,proinde Iaxus, mollis,albus, indolens,linc fcbre: quibus notis facile a caeteris tuirioribus distinguitur: . Est quidem sciri bus tumor frigidus & indolens' sed durus, Oedemas premas,cedit in se,ut cera mollis, digitique prementis vcstigium manet: Quamuis autem partes praesertim laxas, natura linis frigidas de imbecillas , ut pedes & scrotum .deρ δε- exerceat,Hepar vel bdensum & robustum mimone ex- nime fieri tamen potest viaqueus S pituitosus γ humot ά cerebro aut ventriculo subi potii simu aggregatur) in alias partes, critice vel symptomatice transmittatur. Morbus est frequens, quia pituitς magna copia .familiaris mulieribus, pueris, senibus, otiosis, denique natura, aetate, aut externa causa pituitosis: qui cum partes in ternas tam saepe fatiget quam externas, mirum cur vetercs neque Cedema neque scirrhum aut
Erysipelas, ut inflammationem, pro ratione partium astectarum in suas umquam species diaitinxerint, propriisque nominibus appellarint, nisi forte placet Apoplexia, cerebri, Anginam, notham, gutturis & faucium, Asthma pulm
nis, Leucophlegmatiam totius corpori, Cede- . ma definire: Nolim tamen intempcriem frigidam cum materia,& cedcma, caliciam cum bile, & Erysipelas confundere : quia fluxioncm p tuitae frigida partis intemperies aliquando co-
123쪽
mitatur , potestque curari tumor intemperie partia remanente cum materia, substantia scilicet humore tantdira perfusa : quid moror cum apoplexia, Althma Sc Angina uni nomina symptomatum non morborum, actionemque lapsam significent,non quod actionem laedit ZAttamen curationis cadem sunt capita: Cat sa antecedens praeparanda & purganda remediis quae ad febres a pituita praescripsimus, Ad
coniunctam admouenda, dum humor erit in motu calida astringentia, ut oleum deabsynthio,de menilia , mastichinum, aut ex myrthi soliis, ab synthio, mentha, saluta, rosmarino simul coctis, deinde tritis, addito oleo mastichi-nO,myrthino, paretur cataplasma nuinquam praetermittendum acetum, alioquin cum humor sit crassiis, repellentibus esset abstinendum:Galenus utitur spongia recenti, quia d siccat Dealtate quam adhuc habet a mari, immbuit posca aut Oxyrho dino ut incidendo repellat, Si desit, adde salem oxycrato ut Vetus pa, rem vim acquirat,aut utere elychnio,pro spongia, habet cnim vim siccandi: In quo habendam esse rationem partis affectae ita monet Galenus: Hypoconditis cedemate tentatis nocet spongia cum posca, licet conueniant laborante genu, Contra non est genu fouendum oleo ,
ab synthij, quod iecori & lieni aegrotanti pluri- mum prodest: podagrς tamen frigidet, quae tu tritor fue-mor est cedematosus, ab synthium coctum de Di, viceretritum forma cataplasmatis utiliter admouetur. - , νος η
Resoluatur tumor cum oleo Irino , succo γῆ ' --
124쪽
E E N E MEDENDI. ct dema,nec cit nouum genus tumoris: Hincest, ad causam antecedentem cur Phlegmagogon, ut hicra picra Galeni, sumenda, iniicienda im
Dignoscitur renisu, neque enim cedit in se Ut oedema , tentione sine sensu grauitatis , fit enim tensio ab humore aut a flatu , ab humore cum sensu poderis, A statu cum sensu leuitatis: dolore mobili S vago, qui proprio remedio manifesti is demulcetur , facilius cnim quam humor, status discutitur. Hoc genere continentur Tympanites, clim venter adeo tenditur, flatu Intra peritonarum concluso, ut percussus in modum tympani sonet: Colicus dolor, quem patit flatus colon distendens : Pneumatocole, tumor in scroto a copia flatus,qui vulgo hernia Ventosa nominatur. Inflationes lienis, uteri, δε ventriculi: Dolores tensiui qui sub cute &in spatiis inanibus musculorum a concluso flatu frequenter excitatur dum membranas diuellit. Omnium cadem fere remedia pro partis situ δc conforma tione variadai Nam ad colicum
dolorem ex calidis incidentibus, qualia ad pituitam conueniunt, ut Hyssopo, d hymo, Ori-gano, Calamen tha, baccis lauri, drageta communi, fit deco ctio, in qua ad libram unam colata, Hierae picrae 36. benedictae laxatiuae, confectionis de baccis lauri, diacumini an 30. disesoluutur cum oleo nucum,rutae, anethi vel lauri j iij. fiat clyster, qui perseuerate dolore iteretur, ex simili decocto fouendus veter,ex itidem oleis inungendus. Herbarum aucta quantitate
125쪽
parctur semicupium, ex iisdem siccis,vel sursu re, milio, addendo si placet flores chamomillae& meliloti,femina amsi & foeniculi,interluatur
sacculus.ventri admouendus , cuius loco su perpola atur empla lirum debaccis lauri in aliquo ex praedictis oleis Ic mollitum.Interea Dia- nisu in , Diacuminum, Aromaticum rosatum,
Diagalanga, Diacalametha, Diaprassium, Diosse politicon, Diatrio napi pereum, Antidotus de Daccis lauri, per os sumantur, cum hydro melite aut decocto cinamomi. Ex quibusdam vel omnibus parari poterit chretarium molle, vel du-xum, hoc modo:
conseruae anthos I ij. Aromatici rosati, Diagalangae an. 3 i 6. diacum tui & dianis an . B ij. cum lyrupo dc hyssopo fiat optata, si placet
imminuta quantitate conseruar cum saccharo
in aqua foeniculi soluto fiat electarium per ta- hellis quibus tentatis & victis remediis magna cucurbitula toti ventii admouenda. Aa tympani tem eadem conueniunt iniecta, assumpta, admota: Interea prospiciendum Ie- coripto priis remediis quς liber sequens suppeditabit. Ad uteri, lienis, necnon vetriculi, inflationem, non est opus aliis remediis, nisi placet mctrcu chytes ex decoctionis L iij. additis herbis uteri is, ut arthemisia, nepeta, matricaria. Ad herniam ventosam non sunt alia excogitanda remedia in artubus, o situm & nauiculorum membranis si paucus subsit flatus, exigua en-uo,nullus dolor, satis erit linteolum calens cum
lictione, aut spongia lixivio imbuta: vrgentq
126쪽
BENE MEDENDI. cidolore oleum conuenit quod relaxet simul & Pam. ρ ῶdiscutiat ut chamaemeli,tilior 5,addendo oleum non eomu- anethr,ruthae,lauri: Quid multa r cidem causae idem remedium, quod specta a natura & consorinatione partis,tum pro magnitudine causς, vehementia morbi δc doloris, augendum vel minuendum : paruo cuim morbo parua, magno magna, extremo extrema debentur remedia, a leuioribus ad vehementiora paulatim progrediendo. De Tumore alueo,
tut hepatis imbecillitate : ut intra perito naeum,quae ascitem facit, aqueum hydropem, In scroto quae hydrocelem,hemiam aquosam. In capite quae hydrocephalon: Generis nomen esto,u placet,Hydrocele,nam tumor,quacum' que in parte fuerit, generalius nominatur, υδωρ aqua: Hoc ego vix ausini ad Cedema red
cere, cum nec serosus humor pituitae sit species nisi generalius usurpetur nec phlegmagogo, sed hydragogo purgetur, ut syrupo rosarum pallidarum, aut qui ex Iridis pauco succo mul- o saccharo,ad obtundendam acrimoniam,pro Ascite praeparatur: Brassicae marinae viil , Sol. danella dicitur 1 3 h. ex sero lactis utiliter su
127쪽
BENE MEDENDI.ex Althaea & violaria in hydrelaeo cocta trita, cum cesipo,oleo, butyro, adipe anseris aut gaulinae,fiat cataplasma: ouorum vitelli infecti croco permiscentur ad mammarum duritiem, vel
ad emplastrum de meliloto adde aliquid bdel-lij,galbani,ammoniaci,styracis, therebinthinae,
cum oleo liliorum fiat emplastrum molle, C prillum stercus in Oxycrato solutum summum est remedium,non nisi aliis victis usurpandum, optimum quoque malacticum paratur CX veteri de 'ermiculoso casco cum iure in quo suilla perna ad tabem coxerit, quod articulorum tophis miraculo prodest. Habendam vere rationem partis affectae ita monet Galenus: Adscirrhum lienis confert Ammoniacum in aceto solutum, lien enim gaudet aceto sis, cum humore acido nutriatur : Tendinibus vero S lia gamentis , maxime omnium neruis, est inimia cum: Scirrho tamen usu praecedentium remo,
litor Accipito pyritem, si desit, molarem lapidem,vel silicem candentem,extinguatur aceto, cuius vaporem parte scirrhoia cxcipiat, per interualla redeundum ad emollientia , ne aceti frequentiore usispars neruosa ostendatur. In liene dc carne musculi scirrhosa,minori religione aceto utimur , ' Caricae pingues cum oleo capparorum aut Iridis tritae, lienis & hepatis
scirrhis benefaciunt, sed ad hepar scirrhosum, cum sit pars princeps, miscenda sunt semper
mollientibus aromata quae calefaciat, tenuenside leuiter astringendo roborent, Vt,
Oesivi & medullae ceruiati j j. ammo i
128쪽
niaci in aceto soluti bdelli, i irracis liquidae an 3 ij. haec ad remolliendum spicae nardi,pulu ris absynthre , mastiches, & aloes hepaticae angij. haec ad robur partis cum oleo de ab synthio & cera ql. fiat ceratum. Memineri. tam ad externum quam ad inte num scirrhum,antecedentem caulain praepar re,deinde vacuare remediis pre scriptis ad se bres a melancholiabante vium topicorum.
dem ut Scirrhus, sed cum dolore : Eli autem simplex seu occultus, aut ulceratus: Vtem. que partes fete omnes, maxime vero laxas Mmolles, ut mammas, occupat. Cum primum Crumpit, vix excedit quantitarem ciceris, sed paulatim in magnam molcm assurgit,tum venet in ambitu tument & liuent. Occultus non est attingendus, ne irritetur, fiatque ex simplici via ceratus: quia leuioribus ut emollientibus & resoluentibus noo cedit quandoquidem remedium oportet esse potentius morbo) vehem tioribus, ut causticis , efferatur. Si a mammis exemeris,inquit Celsus, renascetur in utero: Siae naso, labris aut quavis alia parte evulseris, renascetur nouus in liene, a quo cita mors. Sta,
dum igitur Hippocratis consilio, quia, ut ille
129쪽
ait, si non attingatur, ger in longius vitam producet. bati, iit humorem per intcrualla praeparare & purgare, venam secare, Haemorrhoides& mentes,li substiterint, prouocare, Abstinentiam alimentorum crasti succi imperare, ut impedias morbi incrementum. Pro topico, B lus armena, terra sigillata vel Tuthia; cum suscis Solani de plantaginis agitentur in mortario
plumbeo, cum pistillo plumbeo, fiat v uentum utrique cancro accommodatum: vel nutuis
paretur ex cancris fluviatilibus aut limacio is in furno coctis,qui bolo autTuth:ς permisceatur, de cum iisdem succis eodem modo subagitetur, puluis cr7 stalli plurimum laudatur: utere etiam unguento de ranis,ungitento de plumbo, Di pompho ligos; utatur iustulo cacrorum fluui tilium , lacte a sinae,Theriaca: vulgus hac cur rionem appellat palliatiuain, quς tatum bla ditur malo, eiulque prohibet incrementum,
De Elephanti . E st C ncer totius corporis, proinde insana
bilis: Cum enim Cancro non habeamus
remedium potentius, de Elephantiasi quid spe
rare possisi Vt Elephas omnium animalium, sic Elephantialis omnium morborum maximus: ex qua similitudine traxit nomen: Galenus quidem meminit quor uda leprolorum qui epoto vino in quod sorte vipera irrepserat,conualu rut. Sed non est verisimile tam exiguo remedio
tantum morbum profligatum: Si tum, quidni
130쪽
grediuntur leproiis: qui scortum Elephanticum
subegerit non est tigi et contagionem. Cur mo
bus non tantum est contagiosus, sed etiam haereditatius Θ quia semen a toto deciduum, reteri principum partium, imprimis hepatis, rr Ptelam.
Proprio vitio sunt Elephantici, qui cum habeant natura Iecur retorridum, ait in s non esiaxans. illud calfacientium multo usu,ut m cIi,rerum acrium, piperatorum, saliorum, synapi. alliorum,porrotum,caeparum, magis magis quo incendunt: quam habebant ad morbum pio pensione, contrario vitae & victus genere non
emendant,sed simili potius intendunt. Hinc tota sanguinis massabilescit, Bilis per ustionis v rios gradus tandem in atram degenerat, quae in parte ad quam appulit Cancrum, in toto Et phantias in producit: Quoties igitur facies improsa& ficis faedata, cutis aspera, qualis an sorum, Psorica, venientis mali iuspicionem initiciet: Adprqcautione, medicus calu orum usu interdicat, eaque omnia praescribat quibus I
cur & Linguis ad temperiem reduci possint: Purgationem ex cholagogis frequentem: Hali Abbas purgat quadragies potione aliqua CO ueniente, ut Syrupis de Cichorio,de Epithimo aut Regis Sabor, dissi iuris in sero laetis, aut in decocto hepatico in quo 3 v j. foliorum sennae bullierint: iecur oleo rosacco & pauco ceratos audatino liniatur:lac asinae sit in usu si equenti: aut serum, praesertim caprillum, in quo fumaria