장음표시 사용
261쪽
vallis est, imperituris, quam es decem arma tueri secue es Intercluso per Tempe aemul aruis commeatis , simul reditu ipti montes, per quosi Menderant, repetendi erant: quod ut furto fetaverant. ita propalam, tenentibus superiora meumina hosti m non poterant; et experta dissicultas spem omnem i- vidisse Sppaeterat nihil aliud in temere commisso, quam in Macedoniam ad Dium per medios evadem hostes quod, nisi Dii mentem regi ademissent, ipsum ingentis dissicultatis erat. Nam cum olympi re mmontis Pado pius quam mille passuum ad mare resim quant spatium, cujus dimidium loci occupat ostium late restagnans Baphyri amnis, partem planitiae aut Iovis templum, aut oppidum tenet reliquum permia Dum fossa modica valloque claudi poterat et x
rum ad manum alvestrisque materiae tantum erat, ut vel murus obiici, turresque excitari potuerint. - . rem nihil cum dispexisset eamata mens subito terror
mitatis ominus Priendiis, patinctisque bello, ad rimnam refugit.
VI Consul, plurimum et praesidii et spes ceram,
in stultitia et segnitie hostis, remisso nuntio ad M. Lucretium Larisaam, ut castella, restria ab hos Arca Tempe occuparet, praemisso Popillio ad explorandos transitu circa Dium, postquam patere ominin omnes Paridis animadvertit, aerendis eastris pera vit ad Dium metarique sub ipso templo, ne quid mero in loco violaretur, jussit. Ipse, urbem m. gressus, sicut non magnam, ita momatam publicis laesa et multitudine statuarum, munitamque vr vim vix satis credere, in tantis rebus sine causa malictis non aliquem subesse dolum. Unum diem ad
exploranda circa omnia moratus, astra movet allii
que credens, paratam hinnenti copiam fore, eo die ad amnem nomine Mityn processit. Postero die Pr gressus, Agasgam urbem tradentibus sese ipsis, me Pit et, ut reliquorum Macedonum animos sibi conis haret, obsidibus eontentus, sine praesidio relinquina
262쪽
ue et, urbem, immunesque ac suis legibus victuros, est pollicitus Progressus inde diei iter, ad Ascordum umen posuit castra: et, quantum procederet longius a Thessalia, eo majorem rerum omnium inopiam se tiens, regressus ad Dium est dubitatione omnibus exemta, quid intercluso ab Thessalia patiendum fui
set, cui procul inde abscedere tutum non esset. Pe aeus, contractis in unum omnibus copiis ducibusque, inervare praefectos praesidiorum, ante omnes Ages
piodotum atque Hippiam ab his dicere claustra,
eedoniae tradita Romanis esse cujus culpae reus nemo
Justius quam ipse fuisset. Considi postquam ex alto
conspecta elastis spem fecit, cum commeatu nam
venire, ingens enim caritas annonae ac prope inopia erat ab invectissem portum audit, onerarias naves Magnesiae r et esse. Incerto inde, quidnam age dum foret, adeo sine ulla ope hostia quae agmavarat, cum ipsa dissicultate rerum pugnandum erat peropportune literae a Sp. Lucretio uatae sunt matulla se, quae aver Tempe essent et circa Phila tenere in his frumentique in iis et aliarum in uam rerum, piam invenisse.
VIII. His magnopere laetus eonsui ab Dio ad Philan ducit, simul ut praesidium us firmare simul
ut militi Mimentum, cidus tarda subvectio erat, dis .deret. Ea profectio famam haudquaquam secundam habuit: nam alii, metu recessisse eum ab hoste, fer tant, quia manenti imperatori proelio dimicandum s rei alii ignarum, belli quae in dies fortuna novaret; ut qui otarentibus sese rebus, omisisset e manibus ea, quae mox repeti non possent. Simul enim cessit po Marione Dii, excitavit hostem, ut nunc tandem ae tiret, recuperanda esse, quae prius culpa amissa forent. Audita enim pressetione consulis, regressus Dium, quae dideria ac vastata ab Romanis erant, reficit: pinna moenium decussas reponit, ab omni parte muros firmat deinde quinque millia passuum ab urbe citra
263쪽
ripam Enipei amnis eastra pomis amnem ipsum, trimitu perdissicilem, pro murum to habiturum luit ex valle olympi montis, aestate magum, Remis idemineitatus minus: et supra rupes ingentes gurgiti malacit, et intra prorupta in mare evolvendo terram,
praealina voragines, cavatoque medio alveo ripas utrimque praecipites. Hoc flumine Perseus sinum iter hostia credens, extrahere reliquum tempus mus aestatis in animo habebat. Inter haec donavi a Phila P ullium cum duobus millibus armatorum Heraeseum mittit. Abest a Phila quinque millia ferme passuum, media regione inter Dium Tempeque in rupe amni immiammte positum
IX. Popillius, priusquam armatos muris admou ret, misit, qui magistratibus principibusque suaderent, fidem ementiamque Romanorum, quam vim, riri mallenti Nihil ea consilia moverunt, quia ignea ad Enipeum ex regis castris apparebant. Tum terranuuique et classis appulsa ab litore stabat simul armis, simuI operibus machinisque, oppugnari coepta Iuvenes etiam quidam Romani iussiro circensi ad
usum belli verso, partem humillimam muri ceperunt. Nos erat tum, nondum hae inusione indueta beatiis omnium gentium circum complendi, varia spectaculo, rum conquirere genera: nec, semel quadrigis, semia desultore misso, vix unius horae tempus utrumque curriculum completa Inter caetera sexageni ferme
juvenes, interdum plures, apparitoribus ludi armatii uectantur. Horum inductio in parte simulacrum decurrentia exerciteis erat ex parte lagantioris e emitti, quam militaris artis, pressorque gladiatorium armorum usum. Cum alios decursus edidiarent motus, quadrato agmine laeto, scutis super capita densatis, stantibus primis, secundis submissioribum tertiis magis et quartis postremis etiam genu nim, fastigiatam, sicut tecta sedulatorum sunt, testudinem
iaciebant. Mine quinquaginta ferine pedum Diio di-
264쪽
aeanis duo armati procurrebant eomminatique interso ab ima in summam testudinem Per densata scuta cum evasissent, nunc velut propugnantes per oras e tremae testudinis, nunc in media inter Se concurrente haud secus quam stabili solo persultabant. Huic te iudini simillimi parti muri admota, cum armati supe stantes subissent, propugnatoribus muri fastigio altitudinis aequabantur: depulsisque iis, in urbem duorum ignorum milites transcenderunt. Id tantum dissimilasiit, quod, et in fronte extrema et ex lateribus, soli non habetant super cassis elata scuta, ne nudarenteorpora sed praeterea pugnantium more ita nec ipsos tela ex muro missa subeuntes laeserunt, et te ludini injecta imbris in modum lubrico fastigiora noxia ad imum labebantur. Et consul, capto jam H mino, castra eo promovit tamquam Dium, atque, inde submoto rege, in Pieriam etiam progressurus. Sed hiberna jam praeparans, vias commeatibus uia vehendis ex Thessalia muniri jubet, et eligi horreis opportuna loca, tectaque aedificari, ubi diversari portantes commeatus pos eui. X. Perseus, tandem, a pavore eo quo attonit
fuerat, rempto animo, malle, imperiis suis non obtemperatum esse, cum trepidans gaZam in mare dejici Pellae, Thessalonicae navalia jusserat incendi Andronicus, Thessalonicam missus, traxerat tempus, id P. sum quod accidit poenitentiae relinquens locum iminutior Nicias Pellae projiciendo pecuniae partem, quod fuerat raterua sed in rem emendabilem visus lapsus esse, quod per urinatores omne ferme extractum estitantusque Pudor regi pavoris ejus fuit, ut urinatoresolam interfici jusserit; deinde Andronicum quoque et Nician, ne quia tam dementis imperii conscius exsi teret. Inter haec C. Marcius, cum classe ab Heriam Thessalonicam profectus, et agrum pluribus iocis, em positis per litora armatis, late vastavit, et procurrentes ab urbe, secundia aliquot proeliis, trepido intra moenia
compuli Iamque ipsi uria terribilis erat, cum dis--
265쪽
sitis omnia generis tomentis, non vagi modo mare muros, temere appropinquantes, sed etiam quirin, vibus mini, saxis tormento emicantibus percutiebam tur. Remeatis igitur in naves militibus, omissaque Thessalonicae oppugnatione, Aniam inde petunt rquin ei millia passuum ea urbs abest, adversus Pydnam posita, fertili agro. Pervastalis finibus ejus, legentes oram, Antigoneam perveniunt ibi, egregia
in terram, primo et vastarunt agros passim, et alia quantum praedae contulerunt ad naves dein palatos eos adorti Macedones, mixti pedites equitesque i mentes effuse ad mare peremuti, quingentos sermo occiderunt, et non minus ceperunt. Nec aliud quam ultima necessitas, cum recipere se tuto ad naves prohiberentur, animos militum Romanoram, muriam
ratione alia salutis, simia indignitate, irritavit. Redi tegrata in litore pugna est: adjuvere et qui in navium eranti Ibi Macedonum ducenti ferme caesi par numerus captus. Ab Antigonia classis profecta ad agrum Pallenensem, exacensionem ad popidandum fecit. Fianium is ager Cassandrensium era longe fertilissim omnis orae, quam praetervecti fueranti ni Eummaea rex, viginti laetis navibus ab Elia profectus, obvius fuit et quinque missae a Prusia,m tectae naves. XI. Mae virium Moesmone animus crevit praetori, ut Cassandream oppugnare Condita est a Cassandra rege in ipsis faucibus, quae Pallenensem agrum s terae Macedonia jungunt, hinc Toronareo, hinc, cedonico septa muri eminet namque in altum lingua, in qua sita est nec minus, quam in altum magmt dine Atho mons, excurrit, obversa in regionem Mahnesiae duobus imparibus promontoriis quorum, jori Posideum est nomen, minori Canastratum. Dis visis partibus oppugnare adorti Romanus, ad Clitua quas vocant , munimenta, cervis etiam, tia, ut viam intercluderet, a Macedonico ad Torvinumanare perducit ab altera parte Euripus eat inde m
mnes sppugnabat. Romanis j fossa complenda,
266쪽
quam nuper objecerat Perseus, i rimum erat laboris. Ita quaerenti praetori, quia, quam cumuli appar
bant, quo regesta e fossa terra foret, monstrati sunt semicis non ad eamdem crassitudinem, qua vel rem murum, sed simplici laterum ordine, structos esse.' Consilium igitur cepit, transfosso pariete iter in urbem patefacere fallere autem ita se potae, si, muros a parte alia scalis adortus, tumultu injecto, in custodiam us loci propugnatores urbis avertisset. Erant in praesidio Cassandreae, praeter non contemnendam juventutem oppidanorum, octingenti Agri, anea, et duo millia Penestarum Illyriorum, a Pleurato inde missi, bellicosum utrumque genus. His tuentium muros, eum subire Romani summa vi niterentur m mento temporis parietes semicum perfossi urbem pat socerunt: quod si, qui tirrupere , armati fuissent, D. templo cepissent. Hoc ubi persectum esse opus miliatibus nuntiatum est, clamorem alacres gaudio repente tollunt, allis parte alia in urbem irrupturis.
UL Hostes primum admiratio cepit, quidnam siti
repentimis clamor vellet postquam Patere urbem a
repere praefecti praesidii Pytho et Philippus, pro eo,
qui occupasset aggredi, opus factum eam rati, cum valida manu Agrianum Uyriorumque erumpunt Rommanosque, qui alii aliunde coibant convocabanturque, ut signa in urbem inferrent, incompositos atque ino dinatos fugant, persequunturque ad fossam in quam compulsos ruina cumulant. Sexcenti ferme ibi inte fecti omnesque prope, qui inter murum fossamquadeprehensi erant, vulnerantur. Ita suo ipse conatu Perculsus praetor, segnior ad alia factus consilia erat retrae Eumeni quidem, simul a mari, simul a terravi edienti, quidquam satis procedebat Placuit igitur
utrique, custodiis firmatis, ne quod praesidium ex M cedonia intromitti posset, quoniam via aperta non promcessisset, operibua moenia oppugnare. Haec parantibus
his, decem regii lembi, ab Thessalonica eum delectis Gallorum auxiliaribus missi, cum in salo stantes bove
267쪽
tium naves conspexissent ire, a muta nodia, lineptici ordine, quam poterant proxime litus tenenteis. intrarunt urbem. Hujus novi praesidii fama a stem oppugnatione simul Romanos regemque o t. tam cumvecti promontorium, ad Toronen classem an ierunti Ram quoque oppugnare adorti, ubi valida defendi manu animadverterunt, irrito incepto Dem triadem petun Ibi cum lxppropinquantes repleta moenia armatis vidissent, praetervecti ad Ioleon inmemappulerunt; inde agro vastato, Demetriadem quoque aggressuri. XIII. Inter haec, et consul, ne segnis sederet is tum in agro hostico, M. Popillium cum quinque mu- Iibus militum ad Meliboeam urbem oppugnandam mi tit. Sita est in radicibus ossa montis, qua parte in Thessaliam vergit, opportune imminens super Dem triadem Primus adventus hostium perculit incolaa Ioci collectis deinde ex necopinato pavore animis, discurrunt armati ad portas ac moenia, qua suspecti aditus erant spemque extemplo inciderunt, capti mo impetu posse obsidio igitur parabatur, et opera oppugnatiunm fieri coepta Perseus, cum audisset, simul Meliboeam, eonfidis exercitu oppugnari, simul classem Iolci stare, ut inde Demetriadem aggrederetur, Euphranorem quemdam ex ducibus eum delectis si bus millibus Meliboeam mitti Eidem imperatum, ut, si a Meliboea submovisset Romanos, Demetriadem prius occulto itinere intraret, quam ab Iolco ad urbem castra moverent Romani. Et ab oppugnatoribus M Mopse, cum in superioribus locis riente apparausae eum trepidatione multa relicta opera sunt, ignisque injectus ita a Meliboea abscessum est Euphranor, soluta unius urbis obsidione, Demetriadem extemplo
ducit nec tum moenia modo, sed agros etiam, o
fiderunt se a populationibus tueri posse; et eruptione in vagos populatores, non sine vulneribuchoatium, saetae sunt. Circumvecti tamen moenia sunt Praetor et rex, situm urbis contemptivitas, a qua parte te
268쪽
T. LIVII Lia. XLIV. Car. I restare aut opere aut vi possent Fama fuit, per Ddantem Cretensem et Antimachum, qui Demetriadi
mrerat, tractatas inter Eumenem et Persea condiationes amicitiae ab Demetriade certe abscessum est. Eumenes ad consulem navigat gratulatus, quod
prospere Macedoniam intrasset, Pergamum inamnum abi Marcius Figulus praetor, parte classis in hibema Miathum mima, cum reliquis navibus oreum Boeotiae petit, eam urbem aptissimam ratus, unde exercitibus, qui in Medoma, quique in Thessalia erant, mitti commeatus possent. De Eumene rege longe diversa tradunt si valerio Antiati credra, nec classe adjutum ab eo petaetorem esse, cum saepe eum literis arces iasset, trussit; nec cum grati1 ab consule profectum in Asiam, indignatum, quod, ut iisdem castris tenderet, permi sum non fueuit ne ut equites quidem Gallos, quos memn adduxerat, relinqueret, impetrari ab eo potuisse. Attalam fratrem mus et remansisae apud consulem, et Oeeram ejus dem sequali tenore, egregiamque operam, in eo bello fuisse.
xIv. Dum bellum in Medonia geritur, legati mansalpini ab regulo Gallorum Balanos ipsius traditur nomen gentis, ex qua fuerit, non traditur in mur, venerunt, pollicentes ad Macedonicum bellum
auxilia Gratis ab senatu actae, muneraque milla torqvis aureus duo pondo, et paterae aureae quatuor pondo, equus Phaleratus, armaque equestria Meum
tam Gallos, Pamphyli l ti coronam auream, ex viginti millibus hianeorum laetam, in curiam intulerunt petentibusque iis, ut id donum in cere Iovis optimi Maximi ponere, et sacrifieare in Capitolio lia
creet, permissum benigneque amicitiam renovare
volantibus legatis responsum, et lancin missium seria singulis missum munus. Tum ab rege Pristia, et paulo post ab Rhodiis, de eadem re longe aliter dias rantes legata auditi sun Utraque legatio de patere eone anda cum rege Perseo egi Prusiae preces
mari quam postulatio, suere, praetentis, et ad id
269쪽
- T. LIVII iam XLIV. CAP. I S.
tempus se cum Romanis stetisse, et, quoad hellum foret, staturam. Caeterum, cum ad se a Perseo Mati
venissent de finiendo cum Romanis bello, et iis poliacitum deprecatorem apud senatum futurum petere, a possent inducere in animum, ut finiant iram, sequoque Oin gratia reeonciliatae pacis posse utL J Haec regii legati Rhodii, superbe commemoratis erga p pidum Romanum beneficiis, et paene victoriae, utique de Antiochorime, majore parte ad se vindicata, at cerunt Cum pax inter Medonas Romanosque esset, sibi amicitiam eum rege Perseo coeptam eamae invitos, nullo ejus in se merito, quoniam ita Romanis visum sit in societatem se belli trahere, im terrupisse. Tertium se annum vita ejus incommodahelli sentire mari intercluso, inopia insulam premi, amissis maritimis vectigalibus atque commeatibus.
Cum id ultra pati non possent, legatos alios ad Persea in Macedoniam misisse, qui ei denuntiarent, modiis
Placere, pacem eum componere cum Romanis ae Romam eadem nuntiatum missos Per quos stetiam
quo minus belli finis fieret, adversus eos quid hiri ciendum esset, Rhodios consideraturos esse. ' Ne nunc quidem haec sine indignatione legi audiriva posse, certum habeo inde existimari potest, qui habitus ania morum audientibus ea Patribus fuerit. XV. Claudius, nihil responsum, auctor est tantum senatos-consultum recitatum, quo Caras et Lycios liberos esse juberet populus Romanus, literasque e
templo ad utramque gentem Oscirent indicatumJanuti. Qua audita re, principem legationis, cujus magnil
quentiam vix curia paulo ante everat, comissi
Alii responsum esse tradunt, Populum Romanum et principio hujus belli haud vanis auctoribus come tum habuisse Rhodios eum Perseo rege adversus rempublicam suam occulta consilia inisse ut, si id ante dubium fuisset, lagatorum paulo ante vecta ad certum redegisae et plerumque ipsam se fraudem, etiamsi
initio mutior fuerit, detegere Rhodios nuntio in or m
270쪽
T MVII Lia. XLIV. CAP. IS GSi arbium belli pacisque agere Dinorum nutui sumturos positurosque Romanos esse jam non
Deo foederum testes, sed Rhodios, alaturos Itane eandem 3 ni pareatur, exercitusque de Macedonia deportentur, visuros esse, quid sibi faciendum ait PQuid Rhodii visuri sint, ipsos scire populum certe Romanum, devicto Perseo quod prope dem verisit doro, visurum, ut, pro meritis cujusque in eo bello initatis, gratiam dignam reserat. ' Munus tamen legatis in singulos binum millium aeris missum est; quod ii non acceperunt.
- Literas deinde recitatae Q. Mares consulianum, Quemadmodum, saltu superato, in Maced viam transisset ibi et ex aliis locis commeatus a pra tore prospectos in hiemem habere, et ab Epirotis via vinii millia modium tritici, decem hordes, sumsisse; ut pro eo frumento Meunia Romae legatis eorum curar eum Vestimenta militibus ab Roma mittenda esse: equis ducentis ferme opus esse, maxime Numidia: noe siti in his locis unam copiam esse. ' Senatu eongustum, ut ea omnia ex literis consulis flerent. laetum est. C. Sullaesus praetor sex millia togarum, triginta tunicarum, et equos, deportanda in Maced illam, praebendaque arbitratu consulis, locavit; et i gatis Epirotarum pecuniam pro frumento solvit; et Onesimum, Pythonis filium, nobilem Macedonem, in senatum introduxit. Is pacis semper auctor regi fu in monueratque, sicut pater ejus Philippus instit eum usque ad ultimum vitae diem servaret, quotidie
his in die foederia leti eum Romanis perlegendi ut
eum morem, si non semper, crebro tamen usuram in
Post tu deterrere eum a bello nequiit, primo suta trahere sese per alias atque alias causas, ne interesaeella, quae non probabat, coepit postremo, eum s spectum se eam emeret, et proditionis interdum erumine insimulari, ad Romanos transfugit magno usui nauli sui Ea introductus in curiam cum mem ramet, senatus in formulam sociorum eum referri