장음표시 사용
61쪽
Fama est sermo de aliqua re pervagatus . Dido r. Αen. v. sos. Quis genus A'neadum, quis Troiae nesciat urbem λ Virtutesque , οὐ rosque, 9 tanti inest odia b/Ili λδ cstimonium est aliorum aut voce, aut scripto testimonium. Sen. ep. 6. Ut es apud PU-staonium , plus patet dies una bominiam litte
ratorum , quam lora Issima . aetas imperitorum . tr. D: spositio est rerum inventariam in oris
dinem distributio . Verborum diltribuendorum prima ratio est ,. ut quae ab aliis penis dent ante coli centur, deinde ea . a quibus pendebant; altera est orationis varietas; temtia gravior , aut dulcior numerus; nec semel Ianguor . aut simplicitas. Uirg. ri Aen. v. 41 . Multa dier, variusque labor mutabilis aevi
8. Caussa ruin genera tria sunt: demonis frativum . quod laudat, aut vituperat; vere magnanimi qui aeterna spectantes eruetari non dubitarunt: deliberativum, quod suadet, aut dissuadet ; in exilium agendi facinorosi et & judiciale , quod defendit, aut accusat; laudan. di qui prudenti, ac Isrti animo praelium aggresst oecubuerunt .as. Status rerum est ille , in quo caussae svelut constrictio est posita: triplex est: conj cturalis, ex ratione, aut coniectura num ressit inquirens; au utilius domi, aut pubIieis in scholis adolescentes instiιuantur et definiens, . qui ex certa ratione quid res iit constituit, an fortitudo, an invidia, an animi dejectio mors Cais
. tonis a. Cic. a. Inv. e. 7. Vide Quinctil. l. r. e. I. pro publie.s scholis pluribus rationibus , atqu
62쪽
LIBERI. 1 tonis stipsum interim/ntis: generalis , qualis
res sit argumentis affirmanS, an Tyrannus, an patriae parens Caesar .
xo. Quaestio est rei in dubium vocatae propositio, sive id quod quaeritur: quatuor
eius genera ἔ thesis . an Iiteris vaeare utile: hypothesis , an Rhetorica reterarum dise0I narum Iumen, ω vrs et cognitioni, , an Ame riea Atlantidis nomine Veterious eunita . et &actionis . an ingenui mores masorem sisepe, quam Iiberalitas , aut fortitudo Iaudem pariant . xi. Oratio est Ordinata rerum, atque arguis
mentorum series ad aliquid confirmandum rejus partes necessariae propositio , & confirmatio; utiles praeterea exordium , & per ratio et interdum etiam partitio , n rνatio, &refutatio. νxa. Exordium est insinuatio in caussam . Tria essicit , benevolum, attentum, ac doctis lem audientem . Duo ejus genera et per insinuationem, quod paullatim, & ex abrupto , quod stati in in caussam , caussaeque permoti Ones irrumpit . 13. Propositio est totius orationis summa deinceps confirmanda. Una sit, ut una Oratio; satisque ampla, ut dicenda omnia complectatura . Divisio est totius orationis in partes distributio. Puncta sint veluti species, ut pro 'positio quasi genus. Plusquam trip ta ita esse non solet.
olores nuneupant , generalem constitutionem
Cic. Inu Rhet. c 6 a. Vide Plat. in Atlant. Pluribus eam, sentisque facta describentem .
Uide Jo. Casam in aureo libello, qui Galate us
63쪽
as. Narratio est rerum gestarum , aut ut ge-sarum expositio . Quatuor ejus virtutes, per spicuitas , brevitas , probabilitas , & suavitas. 16. Confirmatio est propositae rei per rationes asseveratio. Res magni momenti coia piose, omnique vi confirmantur; levioris attinguntur . 1 . Resutatio est contrariorum argumentorum dissolutio h. Gravia, quae objecta sint , convelle , si salsa; si vera, excusa, & deprecare; levia irride.
18. Peroratio est artificiosus terminus orationis e . In ea dictorum Interdum summa repetitur, saepius vehementissimi motus inissam mantur . 19. Haec, ut artis speciem statim animo e fingas, & scias quid 'n probatissimis Scriptoriis bus admirere, & quid lucubrationi tuae adhibeas, ad quam exercearis: nunc ea ex integro, ut artem cumulate assequaris, si pauca quae' dam post Rhetoricae definitionem ante alti. gero de i psius eloquentiae , & de veterum Oratorum , atque Institutorum quasi historia , ad praecepta quidem parum , ad dicendi autem vim plurimum pertinentia, juvant enim maxime, animumque facultatem ingredientis excitant praestantium in ea virorum vel ad umbratae imagines, artis series inspecta, & historica ejus cognitio , divinam opem precati aggrediamur .
64쪽
stuid sit Thetorica r ejus genera d
ptelae: in muratio: alia aliorum via.
RHetorica , si verbi significationem , ara
que originem spectes , est ars , & ra. tio dicendi is si naturam, atque ossicia, est ars bene, Ornate , copioseque dicendi ad persua, dendum: quare Aristoteli ea dicitur vis, ancoeultas videndi quid in quaque re sit ad pero suadendum areommodatum Ciceroni copiose loquens sapientia b , Quinctiliano bene dieendi scientia s. 2. Haec dicendi, persuadendique facultas alia est a natura ipsa , alia ex praeceptis como parata. Ita enim ab ingenio homines comparati sunt, ut vel numquam, vel levissime quidam litteras assecuti non pauca dicant apposite nat ra duee, quam naturae eisquentiam dicas. Quoniam vero naturae cognitio, atque eloquentia manca , & imperfecta est , eam ob rem studio, atque exere itatione excolenda, & limanda, ut sano, vigentique sanguine omnia implere, sinceris coloribus ornare, essicaci, ac victrici copia armare assilescamus , & natu B 3 Tae s .
. Rhet. I. r. e 8. textu 68. ex interpr. Μajorag quam perpetuo afferam , ut multo optimam o, Pari t. orat. c. ar. Nibu es alius, ait. etique. tia, aes eopisse requens Iapi emis. c. Instit. Orar.
65쪽
rae, atque artis instrumenta in expeditum a.
liquod . atque insigne adducamus , doctrina
3, Ea vero primo humani generis parenti Adamo divinitus oblata, atque inspirata est, ut propagatos ipse mortales erudiret, ad pietatis o cia formaret, atque accenderet, de singularibus Dei Opt. Max. beneficiis in homines collocatis commonefaceret, & ad divinam majestatem suspiciendam, colendamque inflammaret , atque ex ijs ad aeternam eos beatitudinem traduceret . Ex illius Ore, atque exemplo reliqui deinde didicerunt, atque e Presserunt, cumulatius alii, alii rudius pro naturae indole, atque industria. 4. Iraque illustre nomen ac regnum consecuta est eloquentia in plurimis Hebraeorum principibus, ac praesertim Noaco, Abrahamo , Iosepho castissimo illo iuvene, atque Aegypti administratore, Moyse gentis suae libe ratore . Davide , Salomone , Ieremia , Daniele Regis Persarum in regno quasi comite, aliisque per Sacras Litteras commemoratis, qui publica negotia, & religionis capita in tempore ceteris persuadentes floruerunt, magni-
me enim sapientiam tractabant b; non humi iste etiam apud Chaldaeos, Aegyptios, atque Arabes; multo autem praeclarissimum apud
Graecos, ae Latin OS , inter quos nata, educata . instituta , polita, rerum domina, animorum oue arbitra effecta eloquentia videatur: nam respublicae, ubi crebrae in Senais
tu , & ad populum conciones, eloquentiae alis tria
66쪽
trices, & parentes exstiterunt ; limata Ferre se loquentia in Atticis , suavis & copiosa ; in
Romanis omni virtute par, & paullo etiam grandior ; non inornata. aut insuavis in Apostolis, ae Sanistis Patribus, in quorum principibus an Graecorum, Latinorumque robur,& copiam aemulata sit, an perfecerit vix dicere ausim . s. Inter haec a sua origine ad nostram hanc aetatem varie variis temporibus foedata est eloquentia, aut certe iniustata. Nam paullo rudior, atque etiam horridior in primmis Graecorum , Latinorumque Scriptoribus, aliquantum quaesita, affectata, & luxurians Atheniensi , ac Romano Imperio collabente, paullo fractior, atque enervata eodem iam lais pso; peregrinitate , ac barbarie paullatim in secta a Christo nato saeculo quarto, foedius vero consecutis temporibus, a qua cumulate numquam, si de toto Scriptorum genere loquamur, se vind: cavit. Tandem nescio quo fato post tantam praestantium Praeceptorum , Ora. torum, ac Poetarum lucem variis corrupteis lis , atque ineptiis saeculo decimo septimo post Christum natum sere ubique violata, a quibus praesenti aetate floret relevata. 6. Alia etiam aliis variis aetatibus via probata est . & plerique sane verum robur , germanam facilitatem . & nativos colores complexi sunt; pars ingeniosiorem ornatum, aut potius ostentationem ; alii uberiorem cos iam ; adstrictiorem alii brevitatem; alii aisia vel sua ex indole, vel temporum suorum
Viti O , omnes enim . qui probari volunt. volumintatem eorum , qui audiunt , intuentur . ad
67쪽
ω aeeommodant . Singula, eorumque m menta suis locis certe attingemus.
Veteres Graeci, ac Latini principes Oratores in certas aetates diffributi, eorumque laus.
. Raetia, in eaque vel solae, ver certe a principes Athenae, qua in urbe primum
se Orator extulit, primumque Iitteris oratio esse ta mandari b, vigere dicendo cepit, cum sto ruit Solon Atheniensium Legislator maxime eiris
ea DIimpiadem quadragesimam sextam φ ; quo tempore seripssipe eum Ieges , ω eoneiones conasat d. Eadem aetate, eique suppar floruit Pisistratus, eloquens primum Athenis orator , postea Tyrannus, tum Clistenes, Themistocles summus Athenis vir φ , & qui multum in iu-
a. Cic. in orat. cap. 8. b. Cic. in Brut. c. 7 quem librum alii De etaris Oratoribus, quod de iis ibi sermo est, inscribunt. Olympiades numerari ceptae sunt as Iphito Elidis Rege ab orbe condito anno 3228. , ante Christum Deum hominem factum 76.; cum Chri-- stus ipse natus sit olymp. Io . anno 6. . orbis ve ro o . IuXta vulgarem epocam: qua in re vidae. Eduard. Corsilium Schol. Piar. Instit. Philosoph.
C. Laert in Solone segmento, ut Interpr. vorat . ora ex interpret. Meibomii. vi Id. ibi segm. 6a. . ν 4 Lic. pro Archia c. s.
68쪽
LIBER I. sdietis privatis versabatur, in leoneionem
popuIi prodibat R, Aristides ex vitae integritatqjustus appellatus , Cleo , Alcibiades ita disertus, ut in primis dicendo valeret b, Critias, Theramenes, & maxime Pericles, qui floruit Olimp. 87. , cuius primo anno Peloponnesiacum bellum suscepit, nam ante Perielem
Iittera nulla babuit ornatum , iis quae orato ris videatur c e ipse autem non loqui, ora.
re , sed fulgurare, ac tonare visus es d. Ali4 quid ea aetale in eloquentia valuerant Epain minondas Thebanus, & Lycurgus Lacedaemoniorum Legislator . Deinde vero Gorgias Leontinus , Τhrasi machus Chalcedonius, ac Socrates, quamquam is oratorum potius
parens, quam orator. Hi omne S grandes erant verbis , erebri sententiis , eo resone rerum breves, eis ob eam ipsam ea am interdum subobscuri e . Haec prima Graecorum aetas, quam priscam nominabo, ad Loo. annos a Solone ad Socratem complexa . a. Deinde cepit plane excellere eloquentia in Isocrate eirea Obmp. 86. natos, cujus domus eunctae Graeciae quasi ludus quidam patuit, arisque ineina dicendi, magnur Orator , ω perfectus Magister: is primus intellexit etiam in soluta oratione , dum versum effugeret , modum tamen , ω numerum quemdam oportere servari sante hanc enim verborum quasistructura, et quaedam ad numerum eonelusio nulla erat s. Ipse auissem praeterea omnes direndi veneres fectatus es h.
Tum fuere huius discipuli Teopompus, Eis
a. mp. in Them. e. r. h. Id. in Alcib. c. r. c. C. c. in Brut. c. r. d. Quinctil. l. a. c. I p. e. Cic. in Brut. c. 7. f Plui. in Isocr. g. Cic.
in Brut. c. 3. h. Quinctila ii Id. c. I.
69쪽
ornandae auctores Ioeupleti mi a. Tum ex eadem disciplina consecuti sunt Aristophon, Thrasybulus, Phocion, Lysas et rotis subti-
Iis, atque et ans , quem iam prope audeas Oratorem perfectum dicere b. Andocides , Isaests, Dinarchus, Hyperides duleis in primis Θ aeuiseus . sed minorrbus ea sis magis pare , ac Demades , euius nulla exsant feripta . ut d ς suo etiam tempore inquit Cicero d . EOs vero omnes longo intervallo superavit Plato Olymp. 88 anno r. natus , mortuus Ue. ro Olymp. ro8. anno item re etenim Iovem aiunt. si Graece loquatur, sie loqui e ac Demosthenes , nam plane perfectum , 6 eui nia hil admodum desit Demosthenem dixeris: nihilaetite inveniri potuit in iis ea sis , quas seripsit, nibit subtiliter , nihil presse , nihil enuelea. re , quo fieri post aliquid limatius nihil eontra grande , nihil inritatum , nihil ornarum vel Ne borum granditate , vel sententiarum gravitate . quo quisquam fieri poisit elatius f . Demostheni paullo iunior, sed acerbior aemulus Aeschines, eloquentia tamen plenior , ω magis fusus, grandiori similis . earnis plus habet, Iacertorum minus s. Haec secunda atque optuma aetas ab olymp. sere oo. ad xx s. definita effudit hane eoiam, ε' Deeus ille , o sanguis incorruptus usque ad bane aetatem Oratorum fuit, in qua naturalis inesset , non fucatus nitor b . 3. Laia
a. Cic. cap et . libri, qui inscriptus est orator , aliis Vero ae stersas Orasore, quod prope omnes in eo eloquentiae species continentUr. b. Cic. in Brut. c. s. c. intinctil. l. o. c. r. d. In Brut cap q. e. Id. ibi c. 31. f. Id. ibi c. o. 1. Quincti I. l. io. c. i. h. Cic. in Brut. c. s.
70쪽
L I B E R I. 2 3. Labi deinde cepit Graeca vis r Deees
enim eis senibus adolestens Demetrius Phale reuν non tam armis instructus , quam paIa , itaque delectabat magis Athenienses, quam inflammabat - quare primus innexit orati nem , se mollem reddidit, θ' suavis videri ma- is, quam gravis b. Post Phalereum visa tace. re tum Graecia. Plures tamen consecutis tem
poribus oratores vidit. A Christo nato saeculo primo exeunte Dio ex Ρrusia Bithiniae urbe Prusiensis, ex aurea eloquentiae forma Chrysostomus dictus, extantque ejus octogimia plane elegantes orationes. Saeculo altero
Iustinus inclitus Martyr, Clemens Ale Xandrinus, ejusque discipulus Origenes. Tertio saeculo floruere Cypriarus Carthaginiensis Episcopus, & Irenaeus, singulari prior ille eloquentia . Quarto saeeulo magnus ille Athanasius, quo dicente, ac pugnante Orbis salus stetit, & Arianorum furor fractus est Epiphanius, Basilius Magnus, Gregorius Nais Zian Zenus, Iulianus Caesar , eui deserta Religio Apostata triste cognomen fecit, & Nys isnus, Damascenus, & Ioannes ille Chrysost mus Isocrati, Demostheni, ipsique Ciceroni
minimum eloquentia concedens. Hos quidem edidit Graecia oratore S . . Romae autem oratores esse ceperunt, eum libertas exactis Regibus per L. Iunium Brutum asserta est, quod Urb. Cond contigit anno x 4. s. Ab iis diebus ad sua tempora eum
Bruto Urbis liberatore,& facile diserto, qui
Ita legit Lambin . quod vulgati iust tutu . a. Cic. In Brut. c p. h. Id. ibi. c. Vide Liv. l. extremo. Condita aut em Roma est ante Chriiti nata.