장음표시 사용
21쪽
Isin versus isteti: tantii a cessere quo ad cade stella per utru 3 forame pinularu vi prius dispeetat media
dorsi instrumcnti rcgula una parte altius stcterit: tunc quod cognoriit se una celi partem: unum gradum conlacisse pariter ct ici re visu ilii cclcsti parti respondente, qua mesi septingentorii stadioru esse comoerearunt. ct qr in terre ambitu etdc equales reccete et sexaginta lpabens partes: cui ambitus circuitus, omnisti ccentas ct sero gutta partes contineat quas gradus nuncupant) ideo rectis T o o in3so: numerum et seto o o stadio' protinus natu esse viderunt: at totius terre ambitu stadia totide cotinente mox intela lexcrunt . posterisv scriptis ocinandarunt. ct quiuis simili ingenio probare id possit: qui quantuli cun in gnoniacis astronomicis lacrit riistitutus. Et ambitu terre habito si quis cognoscere desiderat quanta sit terre dramctri:s ouc quidem recta linea est per centrum terre: utrilico ad eius circunfercntiam eiecta facile per regulam diamctri id cognoscct quam vult auctor csse Iganc. si incunferentic viccsima secunda parte dcmpta: residui tertia pars est diameter.Ut si datur circunferetia: ut duorum ci viginti: dcmpta unitateque vicesima secunda pars est: restatvnti et viginti.cuius tertia pars cst septem: et illius circiniscretic diametrus, Stergo cupis diametri terre cognoscere quantitatem: qucre vicesiana se fani parte circuitus tcrre parti edo diuidedo 2 St o Q o qui numerus est circunstretietcrre: per urgiti duo et venit numerus I una seda et una vicesima stoa que vicesime scdeptis numerum subduc a numcro ambitus terre t S t o o o et relinquuiis 2 o s S et decem vicesime scde. t ui' ergo residui quere parte tertia ipsum pcr tria pitcndo: eritu SPIS: semis et septe vicesime sede qua dic iuxta di Emetri regula esse quecsitatcrre diametru: cuius semidiameter erit o o ' o et viginti vicesime secunde. D t sir ad usum rcgule autoris opus cst diuisione ad vicesima striam parte elicieda: deinde eiusde micesimc sede a toto subductionc et itcrii ad ici tie partis inueti one residui diuisione q laborem numcrantibus ingerunt ideo faciliore via:calculod breuiori et diametru ex circunferentia:et ex diametro ambitum cinecunferentiamd cognoscere valebimus troc pacto. Bd cognoscendam diametru per circularentia: multiplica numerum circularctie petr lapic et diuide r viginti duo et nasces diametri numerus. Clad cognouscendam autem circunsercntiam per diametrii multiplica numerudiametri per viginti duo et productu diuide per septem ci circunferentia: ambitum proueniet, set si desideras stadia adimiliaria passus: cubiatos pcdcs: sextantes:palmos: ct digitos reducere trec notato.
28 c Tigrius Mec inclararii minima statuis Eslitegrii partesstilius Ucunx partes Dextans partessi Dodrans partessi Bisse parteo Septunte partes Oalmus extans
a almos habetis almos habet Sesquipes cst. palmos hiis 'cdes thabctis assus habet Stadia
Io Tricns partes ' Quadras partessis Sextans partes
is e Ercccx Lucio moderato: Campano 3. Et si numerii circuitus fre per mediu hoc est per duo parilaris. habes distantia in terra de polo ad potu et de ortu ad occasu, si si diametri numernm itide p duo partiris laenaidiam cier terre( que superius posita est nasces et distatid a terre curuaturaicircularctia sad eius ccntrii siue ea ad digitos: palmos: sextantes: pedes: cubitos passus: stadia:aut milliaria reduexcris. que cognoscentibus abacti: factu *facillima sunt. Sed nunc alias ponedidistantiasque ex terreicmidiametro cognoscuntur: exercitationis gratia satis i ic oportunus videtur esse locus in qua re faetcicnda El lphraganu citisco sequemur bypotheius . vicesima eni prima sui astronomici disseretia: terre sesintdiam ctrum ponit esse milliariorum 3 2S o3o a terra ad globi tune cocauit in uallu: distatia esse tricesies ter semidiametru terre: et dimidisset
vicesiliet a cius de semidiametri .33 una stoa et una vicesima. et a terra ad ei'cduexu et mercurii 'cauu inateruallia esse sexagico quater ci sextante laoc est sexta pie semidiametri terre. 5 una sexta. Et a tcrra ad mercurti coiicxuci veneris cocauit: interuallu ceties: sexagies et septies terre semidiametrii i ii T. Et a terra ad venerei globi coiicxu: ct solis cocauit: interuallu millies ccties et vicies terre semidiametrum. II et Q . Et a terra ad solaris orbis couexu et martis comitu interuallu esse millies duceties et vicies terare semidiametrii .i h Z o .ssct a tcrra ad martis conuexu et iovialis globi cocauit: interuallum esse octie; milites octingenties septuagesies sexies terre semidiametru. 8 S T , .aeta terra ad iovis ovexu et saturani cocauu:deciesquater militis quadringctico quiquies terre aemidiametrii. i o S aeta terra ad saetturni couexu et octaui circuli cocauu interuallu esse vicies millies: ccties et decies terre semidiametria2o II o Et a tcrra ad octaui circuli couexu et iioni cocauti interuallu e se precedentis interualli dupla, Det to .sex dis colliguntur miluarialgoreum interuallorua terra per ordine hoc pacto, concauus une
22쪽
conuexti Iouis scobesivi turni Donuexu S turni Concauu Octaue sphere Conuexu Octaue sphere Concauu moniorbis
rum Caetori,in spissitudines crassitudines subducto 'caui insualetio ab uniuscuius sui orbis couexo reliquunt: que sui boc pacto. Ericitudo globi cuile ' 'SQ Crassitudo globi adercum Cra'tudo globi Aener crassitudo globi Solis Crassitudo globi martis crassitudo globi Ioujs3o' oeso Crassitudo globi Saturni Crassinidossctaui globi
Circunferentia globi Vener Circunferentia globi Soliis scircunferentia globi Ahartis Circunfcrentia glyi Iouis
3 TQuo quide circunferetiam numero p 3'o ptito Numiui mil. Iiaria: que unicuius m globi gradui respondent hoc pacto. Tanim ctra uo circuitus globi Lune 1 36 Liuinus alobi hercurn s m
Sinus globi Meneris unus globiIS'us Unus globi martis dimis globi iovis Unus globi Saturn
3s essest aeratosthenis regula qua autor i assignada trecurvae
tura at diametro insequis: viii gradui circuit' terre fram opii tationc)Rboniana res podet milliaria octuaginta septe et semis. cdinauic opulatione qua uelphragan'; Tlgebicius 3 stus viii gradui terre respodet militaria s' cu dodrate hoc est et tres qrtemni': et tre circumrctia eli L Q 2s .et qtuor septic:et terre diametrus sio o .ct semi diametri qualitas. 5 s Q, inuo fit ut Elpinaetgani milliarm paulomimpamu is xytinere depi edatur:deest ferme uncie medietas hoc est pas vicesima quarta; quorum passuurmilliariu rhomanu solumille ophedit, et Q pdicta iterualia ausdistatias ad aeratostenis:autoris militaria calculata desidera
ret: factu p*facile est illi d ariti pinetico destitui' no est psidio. de his nactenus :etia plusis par sit nisi numeroru amatorib')bia I i ii scium esse vides.Introductorq astronomici de sphera.primi sinis.
Liber scolis de circulis ex quibus sphera materialiscoponitur et illa supercelestis que per ista imaginatur coponi intelligitur. Et primo quid circulus maiorqd minor:et quid equinoctialis circulus. Cap. primum. Grum autem circulorum quidam sunt maiores:quidam minores' ut sensuid patet. .adaior eni circulus in sphera dicitur qui descriptus i musicie sphere super eius centru:diuidit sphera in duo equalia. ethinor vero qui descrips in superficie sphere ea no diuidit in duo equalia: sed in portiones tequales.
Inter circulos vero maiores primo diccdu est de equinoctiali.Wigie e noctialis cir
23쪽
culus quidam diuidens spheram in duo equalia:secundu quulibet sui partem equidis
naias ab utroq3 polo.ψdicitur equinoctialis: quolui qua do sol transit per illum qs est bis iii anno: in principio arietis scilicet et in principio libre,ste noctui in uniuersi terra. Diade etia appellatur equator dici et noctis: quia adequat dic artificialem nocti. sui dicitur cin gulus primi motus. Unde sciendu * primus motus dicitur mot'
mi mobilio: hoc est non emnere siue ccli villiini: qui est ab oriente per occidente rediesitcrum in oricte: qui etiam drcitur motus rationalis: ad similitudinem motus rationis qui est in micro cosmo: id est in homine scilicet qua do fit consideratio a creatore st creas turas in creatore: ibi sistendo. Secundus motus firmamenti et planetarum cotrari' huic est: ab occ:dente per oricia tem iterum rediens in occidente: qui motus dicitur irrationalis siue sensualis: ad similitudine mot' microco sini: di cst a corruptibili' ad creastore: iteris redicias ad corruptibilia. Dicis ergo cingulus primi motus: quia cingit siue diiiidit primis mobile scilicet spherain nonam in duo equalia: cque distas apolismum Vnde notandum et polus mundi qui nobis senap apparet: dicitur polus septetrionas listarcticus vclborealis. septem onalis dicitura septentrione: hoc est minori ursa qui dicitur a septem et trion quod est bos: quia septem stelle que sunt in ursa tarde mouentur ad modum bouis: cum sint propinque polo. Uel dictitur ille septem stelle septetriones quasi septe ici ioneo: eo q) territ partes circa potu. Arcticus quide dicitur ab arctoo quod est maior ursa. cst enim iuxta maiore ursam. Oorealis vero dicitur: quia est in illa parte a qua venit boreas. Je olus vcro oppositus dicitur antarcticus quasi 'tra arcticii positus. dicii ct meridionalis: ouia ex parte meridiei est. dicis etiSaustralis: quia est in illa parte a ova venit auster. Ista igitur duo piicta in firmam eis stabilia: dicune polimina di: quia sphereare terminfit: et ad illos voluitiir mundus. quorum unus semst nobis apparet reliquus vero sempcr occultatur. unde Virgilius in primo Georgico a r. idicvertex nobis semper sublimio: at illiini Stib pedibus stit atra videt manes Brundi.
Tardaior Orcillus in sphrearis est qui i coueta sus ficie sphere descrintus: mheram in duo equa diuidit. iEt sunt sex aequator 3nd lacus Coturus equinoctiorum Loturus solsticior; fAderidianus let Idorlyon. e Circulus nunor in sphera: is cst qui in motate sphere descriptus: minime Phera in duo equa diuidit. Hi sunt quattuor: scirculus arcticus scirculus cancri scirculus capricorni et Circulus antarcticus. Quo fit ut lammatim dccc sint circuli: quor di presens suscipitur determinatio. Et primit auctor deterini nationem equatoriis exequitur: cuius determinationis littera clara est. x cadagi pcipua pucta in celo quattuor determinat: puctu orientis punctu medie dici punctum occide' tis et punctu med te noctis.' unci' orictis: dei est. Aderidiei: itelligetiarum .ioccidetis caducor s. Aliedie noctis:malarum potestatu. Suntdut Iut Iuniciis umbra tenebre. quapropter motu qui ab oriente mc picias in eunde relabis et finit: diuinc intelligetie contemplationis motus explicar: qui adeo inceptus in deum recurres feliciter desinit: ct motus inferior nostre infirmitatis motu insinuat: quo et sensibilibus ad optimii nature parcntc a surgimus: a quo iterii relabimiir ad caduca: a quim' rursum ad diuine conmplationis ossiciu erigimur: ut ex iis que visibilia facta sinit: inuisibilia dei comprehensa cernamu . bi tame ouoru conlepia tionis modus iupra rationc a sccdit: et quibus sors cognosccdi felicissima ob tigit: gaudet potius intelligibili modo ex deo ola contemplari: et in ideam cognita reducere ola: et quasi in primo cognitiois circulo agitari: S rationis motu inferiorvd cognosccdi circulorum et tenebris: lucenicii licare.et magi per hec quattuor puncta: magna larcanain portendunt. eddet is dactenus. S C E t de primo motu quo oco mirere inferiores intra diem et nocte circa terra raptantur: et de motibuSPropriis inferiorat contraq; nitetm mperam: in sc6o capite primi libria, presenti introductione dictum est sufficienter.Illum tamcn Npriurii motum facile experiniur in luna: que omnium Ocyssime Fodiacum illo motu percurrit.qua si notamus in coitu cum soletet eam postero die intuemur: videbimus eande ex parte orientis modo videri potnt reliquisse solem: et altera nocte magis oriente versus elapsam: donec ad solis orpositii in plena faccilllistrata pertigerit:ad quam iterum suum absoluendo circulum retro perare festinat: quoure eidem iugatur. Et hoc pacto de sole annotaueris: si aliquam stellarum fixarunt in via solis ex parte oricntis annotest que tardo admodum motu comparata ad solem moueturi quam tandem proprio motu sol assecutus tuis obtutibus subtrahet. mox orientem versus elapsus ealii ad ocacidentem relinquet. et hunc in modum longis temporibus de quinq; planetarum propriis meque nature accommodis motibus lex pertentia te redderet edoctum. Hautem polus noster boreus dicatur a ventos septentrionalis a septem stellis plaustri que sunt misnoris vrsesque et Cynosura dicitur et que est una quadraginta octo imaginum celestium t et arctgus ab arcto maiore ursasque Lalisto et Clyce nominaturi una itidem celestium imaginum clarius est o quod commentationis lucem requira t.et nunc in modum de appellationibus alterius poli qui cum illis exignoticus et austronoticus dicitur.
24쪽
Eicto et quanta ita in lagimini celestium nomina sunt hec.
languis Engonasis Genu nixus Lyrat Fidicula. Circulussunonius Leptaeus Cassiopeia Andromeda Perseus Caput mediise Anguis ophiuchi Uplgiuchus tinguifer Sagittariquila Delpbyn' egasus aequus alatus
Delioton Triangulus. Aries TauruSHemini Cancer Larcinoo Leodlirgo Erigone Libra Chele Scorpinsi nepagoenioe 'saerichthonius Buriga.Sagittariusicl)iron
Capricornusiaegoceros riquarius
viridanus Lepus Urionisugule Caniculai Lyriust Canis maior procyoni Canis minor Urgos nauis
De 3odiaco circulo. Cap. secundum. Est alius circulus in ipdera qui intersecat e noctiolem et intersecat ab eode in duas Quid odia parteo cquales: et una eius medictas occlinat versus scptemone: alia vero versus auisu' strum: Et dicitur iste circulus 3odiacus a 3oe quod est vita: quia sin motum planetarii sub illo est omnis vita in rebus inferiorib'. Vel dicitur a 3odion quod est animat: quia cum diuidatur in i et partes equales: quelibet pars appellatur signum: et nomen dabet specialc a nomine alicuius animalis:propter proprietalcm aliquam couenientem tam ipsi quam animali. Vel propter dispositionem stellarii fixarum in illis partibus ad modum duiusmodi animaliv. Iste vero circulus latine dicitur signifer: quia fert signa: vel quia diuiditur in ea. Ab Aristotele vero in libro de generatione et corruptione dicit circulus obliquus: ubi dicit g secundum accessum et recessum solis in circulo obliquo fiunt gcnerationes et corruptiones in rebus inferioribus. Romina aute signorii ordia natios et numerusim his patet versibus.Sunt aries taurusi gemini cancer leo virgo
Librachi scorpius architenens caper amphora pisces. EQuodlibet aute signum disSfgp3 pq uiditur ut 3o gradus. Unde patet quod in toto 3odiaco sunt 3iso gradus. Secudu alia' tem astronomos iteruelibet gradus diuiditur incio ininuta: quodlibet minutu itiosecunda: quodlibet secudii insolertia:et sic deinceps us ad io. Et sicut diiudis 3odiascus ab astronomo:ita et dubet circulus in sphera:siue maior siue minor in partes consimiles. cu omnis etiam circulus in sphera preter 3odiacu intelligatur sicut linea vel ciracunferetis: solus 3 odiacus intelligitur ut supficies habes in latitudine sua ir gradiis: de cuiusmodi gradibus iam locuti sulii'. Vnde patet cae quidam mentiuntur in astrologia diceres signa esse quadrata:nisi abutentes nomineide appellent quadratum et quadragulu.Signum enim habet 3o gradus in longitudine: ir vero in latitudine. Linea . . autem diuidens 3odiacum in circuitu ita*cx una parte sui relinquat sex gradus: et ex alia parte alios sex:dicitur linea eclyptica: quonia quando lata luna sunt linealiter sub illa: cotingit eclypsis solis aut lune. Solis. ut si fiat noviluniu: et luna interponatur rescte inter aspectus nostros et corpus solare. Tune. ut i plenilunio: qua do sol lune opposinitur diametraliter. Vnde eclypsis lune nichil aliud est interpositio terre intercora pus solis et lune. Sol quide semper decurrit sub eclyptica: omnes vero alii plancte de clinat vel versus septetrione:vel versus austru:quado aute sunt sub eclyptica. 3bars
vero 3odiaci q declinat ab e noctiali estis septetrione:dicie septetrionalis vel borea; Iis vel arctica. Et illa sex signa q sunt a pricipio arietis um i fine virginis: dicur signa septetrionalia. Alia pars 3odiaci q declinat ab ed noctiali versus meridie: df meridio inalis vel australis 'vel antarctica. Et sex signa q sut a pricipio libre usq3 i fine piscisi: di
cite meridionalialvel austra lia. Eicii aut of Q in ariete est sol: vel i alio signo:sciedu est
25쪽
m hec prepositio in: sumit pro sub: Fin * nuc accipimus signit. In allia aute signi sicatio
ne dicit sigim pyramis quadrilatera: cuius basis est illa superficies quam appellamus signia vertex vero eius est in centro terre. Et scom hoc Npriae loquendo possum' dicere planetas esse in signis. Tertio modo dicis signu: ut intelligans sese circuli tralautes suppolos 3odiaci: et et per principia duodecim signorum. Illi sex circuli diuid ut tota lapsi clesphere in duodecim partes latas in medio: arctiores vero iuxta polos 3odiaci: et quelibet pars talis dicis signii: et nonae habet speciale a nomine illius signi quod intercipieinter suas duas lineas. Et sed in hac acceptione leo sunt iuxta polos: dictitur esse insignis. Ite intelligatur corpus quodda: cuius basis sit signia scdm qi nnc vltimo accepimus signu:acumen vero eius sit super axe 3odiaci. Tale igitur corpus in quarta signia ficatione dicitur signia. scem qua acceptione totus mundus diuiditurina partes equalesque dicuntur signa:et sic quicquid est in mundo: est in aliquo signo.Qodiacui sit circulus maior: equatore in Gobus pinactis: que sunt principia arietis et libredirintcs: cuius una medictatu ad septetrione: altera vero ad austrii declinat: et pars ea que ad septetrionc declinat arctica dicis et septetrionalis: sex signa ariete: tauru : geminos: cancrumeteonem et virgine continens: que et septetrionalia dicuntur: pars aute ad austrum declinas australis nominas: sex identidem signa australia: librant: scorpium: sagittarium: capricornum:aquarium: et pisces itidem continens. t intelligitur 3odiacus latitudinem duodecim graduum laabere: que est alitudinis totius celi ambit' tricesima pars. Intelligitur item in media latitudie3odiaci linea eam latitudinem in duo equa partico: vltro citro sex ruitudinis gradus relinquens:que dicitur eclyptica.
ergo eclyptica circul'maior: latitudinc 3odiaci in duo equa parties: q ideo eclyptice nome sortit: *nu* eclypsis hoc est solis luneue deliquiu otingat misi eorum uterv sub eodc linea in eode:aut oppositis gradib' dccurrat: in eodequide si solare futuru sit deliquiit: in oppositis 'o si lune: et sol senip sub ca lisnea medius incedi t: ne 3 v- vltro citro dessectis deuiatm: ceteri aut planetarii: nuc sub ea: nuc citra: nuc ultra exspaciati vagani: qui si in ea latitudis mcdictate q ad arctu relinquis vagi feruns: latitudinctu dicunt trabere septetrionale . sin i alta: latitudine declinationciue tu liabet meridionale. Et circul''is in Modeci equas pies Rcas q signa nominarissignia qdlibet rursum in trigila gradus : quo fit ut circul' quis 3 36o gradus cotineret inoscar: duadcci siquide in triginta ductis: numerus 3 o .ptinus enascis.s Eset signa iii 3odiaco pecularia nomina sibi sortiuns at 3 vcdicat sunt Ariesi Taurus lifemini scancerit eosiilirgo Libra Scorpiust Sagittariusi Capricornus Aquarius ' istes. in ceteris auteni ciraculis nomina nulla sunt sortita: sed duta rat signa nucupantur. cetere aute fractiones ex fronte libri noet te sunt.Zdox emendat eos q dicebant signa 3odiaci esse quadrata cum quadratu sit superficies quattuor equalium laterum: alcue anguloru: modo latus unum signi3odiaci est duodecim graduum et alterum triginta: quod quidem maius altero esse cognoscitur nam alterius duplum sesqualterum. Laidox declarat cid tali sermone sol est in ariete aut tauro aut sirib' intelligere debeam': cum sol in qrto celo feras et aries octaui circuli sit in octauo circulo: et smi mobilis in prio. utriusv eni et octaui et pini circuli mobilis prius ponis 3odiacus: dicit prio * eo sermone intedim' sole esse sub ariete aut sub tauraro. et ita quod de similibus et capi in pro sub: et signum in ca significatione in qua paulo ante finitum estio CSed alias tres ponit significationes signi: que minus astronomico proposteto coducunt norima est ut signu dicatur euersa pyramis cuius basis sit signum proprie sumptum:sed vertex pyramidis conus in centro terre intelligatur: cstent pyramis figura solida a cuius una superficie latera ad unum punctu erecta cocurrui: et eampsicles aqua erigutur latera pyramidis basis nuncupatum et punctus ad que cocurrui pyramidis vertexat conus: et hoc pacto utendo nomine signi: quicquid sub signifero circulo continetur potest dici( ut pars) csse in signo. Scia est ut signum accipiatur pro duodecima parte sphere: ita ut spl)era intcligas diuidi per circulos se in polis eclyptice intersecates. quorum primus per principia arietis et libre: et secudus per eorum fines et principia tauri et scor: pii transeat: et tertius per fines tauri et scorpii et per IJncipia geminorum et saetgittarq traseat: et hunc in modii cosequeter: et pars celi duodecima inter proxia mos circulos arietem mediii intercipietes signit arietis nuncupatur et hoc pacto de taurolgeminios cancro et rcliquis. Tertia est ut signit pro nitidi uncia. i. duodecima parte accipiatur: ita sc3 ut intelligam' totam corporea maciginam in duo decim equas pies diuisa per supficies circuloy sese in polis eclyptice ut modo dictu est secatiu:qru Bximi quid et bini bini in latitudine media:signa Omosita intercludatut primus et secundus ex una parte in medio claudant ariete: et ex altera libram et secundus et tertius tauru et scorpium: tertius et quartus geminos et sagittariu quartus et quintus cancrum et capricornum: quinet tus et sextus leonem et aquarium: sextus et primus virgine et pisces. Quo fit ut sex circulis tota corporeoru mactrina in duodecim equas portiones:rite hoc pacto intelligerctur diuisari Dicdd est in uniuer
io posse dici hoc pacto( ut pars esse in signo . sed ire tres supreme signi significationes( ut iam dictum est)Parum ad astronomiam momenti afferunt prima autem magis accommoda est: iccirco de his abudanalius V par sit forte dictum esse videbitur.
duobus co Iuris. Cap. tertinita.
26쪽
Sunt crure alti duo circuli minores in sphera e dictitur coluri: quom officta est distin
guere solsticiaci cu noctia. Ticitaviccoluriis a colongrccc quod cstinctaberi: et Troo
quod est bos silvcster. quia quead modii cauda bouis siluestris crecta cest ci'mebrufacit scinicii clitu cf no perfectu: ita colurtio seris p apparet nobis illipscct': quoni a solii visa eius medietas apparet:alia vero nobis occultat. Coluriis igitur distingues solstiacia tra sit per polos mundi: p polos 3odiaci et maxiinas solio declinationes: doc est per primos gradus cacri et capricorni. iginde primus punct' cacri ubi colurus iste interse cat 3odiacui dicitur punctus solstich cstiualis: quia qua do sol est i eo est solsticiu estiuale et no potest sol magis accedere ad 3 ciuid capitis nostri. tali aut 3cnitd ptinci' in liram ameto dii ccic suprapositus capitibus nostris. Arcus vero coluri Q intercipitur inter punctu solstich estiuale et equinoctiale: appellatur maxima solis declinatio: ct est sconiptolemcu et 3 graduu et ii minutorum: fm almeonem vero et 3 graduu et 3 3 minuto a t. Si im liter prim 'punci' capricorni ubi id e coluriis ex alia parte intersecat 3odiacu dicis punct' solstici j hycinatio: et arc' coluri intercepi' inter punctu illii ct e noctiale: diciealia maxima solio dcclinatio et est equalis priori. Alter quide colurus tra sit e polos mudi: et per prima puncta arietis et libre: ubi duo sunt e noctia: unde appellae coluriis distingues equinoctia. Isti aute duo coluri intersecant sese super polos mundi:ad angu=Ios rectos spherales. Signa quidem solsticiorum et equinoctiorum patent tris versibus. lloec duo solisticia faciunt cancer capricor illis. ed noctes equant arico et libra diebus.
e scoluriis solsticiorum est circulus maior: p pncipia cacri et cabcorni: ppolos eclyptice: parae et polos mu itdi tra sies. Lotur' aut eci noctiorum itide circulus inaior est:p pricipia a rictis et libre et polos inudi trastes. unctus verticalis que 3emth nucupat)cti punctus in celo cdirecto rei supraposituo: ut si cocipias linea recta per centrii terre: pcdco et caput cuiuspia ad celli erecti traseunte: applicatem ad celi circunfesrentia cius extremit: punctus ad que a licat: uretcx illi' rei diceres .et eo pacto si per centrum terre et me diu urbis hec linea trastre intelligasi is punct' ad que in celos licat illius loci vcrticalis princi' dices ethaxima solis declinatio est arcus coluri inter equatorem et alterutrum tropicorum, interceptus: quc a i. Ptolomeo inuenta est viginti trium graduuin:et unius et quiquaginta minutorum ab almeone vero x3 'graduum et 3 3 minutorum:et huius varietatis mobilitas eclyptice octaui circuli in causa cst: que accessionis: recessionisue motu eiusdem cireuli prouenit: ut amplius ex theoricis est cognoscendii. cctera auic Perviam: perspicuam 3 de se prebent intclugentiam.
Sunt igitur duo alii; circuit maiores in sphera scilicet meridianus et hori3on .emaut meridianus circulus quida transiens per polos mundi et per 3 enitd capitis nostri: et dicitur meridianus quia ubicund sit homo et in quocunc' tepore anni: quando sol motu firmamenti peruenit ad suum meridianum est illi meridies. Coii sumti ratione dicis circulus medie dici. Et est notandis * ciuitates quarum una magis accedit ad orientcni alia: habent diuersos meridianos. Arcus vero equinoctialis interceptus inter duos meridianos: dicitur longitudo ciuitatum. Si auton duc ciuitates eundem habeat mea ridianum: tunc equaliter distant ab oriente et occidente.
Adcridianus cst circulus maior per punctum verticis et polos mundi transiens: undecuenit ut Igunc is circulum nobis vel ad ortum vel ad occasum proficiscentibus: continue variari ncccsse sit: et omnia loca quorum unus ad oriclitem magis S alter quicund pronior vergat:diuersos trabcre meridianos: et hoc pacto de locis vicinius ad occasum versiciatibus. Longitudo locorum qua et longitudine ciuitatu dicut et arcus equatoris inter duos reum locoru me: is ridianos interceptus: et cir cquator 36o graduu circuitu obtines: totus sup hori3onta in et horaru spacio regulariter ascedat: lpinc euenti ut in una qualibet l)ora is equatoris gradus retinue sup bori Ptem coaecdat: quapropter ex logitudine criniatu facilime cognoscis virins ad altera horaria distatia cu sol citius meridianu obtineat cis ci oricti sunt viciniores Socciduis:ergo si duaru urbui: logitudo sit ri grasdus: sol citius earu orictatioris unius hore interuallo * occidetalioris meridianu cotinget: et si illorum Ioeteoru logitudo esset 3 o gradus: sol citius illic maru horam intcruallo S laic ad meridiei perueniret fastigium: quod facile ex tabula longitudinum locorum ab occidentc paulopost subiuncta dcprehendas. Si atra ergo tabula et vide e regione locorum quo* meridiei tutarentia queris tot igituduies: et minore is substrahea inaiori sc3 gradus a gradibus et minuta a minutis: et qd relinquet est illorum adinvice longestudo: partire ergo per is gradus longitudinis inuete: et q6 clicictur sunt hore: quibus sol citius in loco cuius inucia fuerat logitudo maior peruenit ad meridianu .Et si gradus no asccdant ad Isaut si quisue
persint partitione per is facta: illos multiplica per o et Iducto adde minuta sique sus erabat ei parua
27쪽
re priethabebis minuta hore et aptitiae facta superat minuta ea rurae due in so: et partiren is et babebisse cuda: et hoc pacto eliceres termi et alias minutias.inerei cauta: fi cupis cognoscere quanto ipe sol citi hierosolymitanismparavis otingit meridianu. accipe virorum ex tabula ab occidete legitudine: estq3 Parisioru logitudo gradit minuta 3o: hierosolymistanorum vero grad' fiet minuta IS et qr hierosolyme ad occidere S a arim e logitudo maiore substrabo ergo grad'a et minuta 3o logitudine videt licet parisiana a gradibi' isis et ininuis logitudine Solymorum et superat grad' I et minuta qs Iogitudo scilicet meridiano* l ierosolyme et parisii:qs superates grad'partim p quideci et a uenitit duo numer' stilicet horam: sed lapsuin grad' et sminuta quib'dde gradib'ptio multiplicatis elyducto additis sniperutib 'minutis iurgit numer' Tos que partior p IS et a ueni ut m numer' scilicet minutorum hore.ratu ergo erit sole citius occupare meridiei sumitate hierosolymitanis Sparissae ius duab'voris et minutis. Tabula ergo logitudinis locorii pariter et latitudinis subter conspicienda sub scitur ex Ptolomeo deprompta.CTabula longitudinis et latitudinis ciuitatu ab occidente. Longitudo Latitudo Logitudo Latitudo nomina
illo Leucotecta: qua Ibariet Pithecusa: civitas
28쪽
Eongitudo Latitudo momina Logitudo Latitudo
tio Thracia Capbare' adimotoriu
lset leto Abdera: civitasi stilio
j lxol Isthmus:continens ossa: monsi sol Sol
ol 3ol Tingis celarea: civitas
Ttacha: insula:i qua et ciet Syrtes magne
uitas eiusde est noisi si ol l 3 lxol Cirene: civitasso l
29쪽
set ni inore asia Tanais fluuius
Idierosolyma: civitas sciis lixi leto Pergamus: civitas
30쪽
Prouinciam principialmelaa at 3 fines: tum in longitudinum tum latitudinum Gradibus Europa: prouincie inibernia isula Brisongitudo
Latitudo tannica Albion insulabruannica
ueetallia belgica Gallia narbonesis Germania magna isteti ia Vindelicta
Pannonia superior Pannonia inferior Illiris Dalmatiastalia Cirnus insula Sardinia Sicilia Parmat Taurica Iasides attadditia superior aedisia inferior Thracia Chersonestis iudacedonia iEpirus Achaia Euboi insula Peloponesus2TS
Ex affrica prouincie, ait,auritania tiganica i i lddauritania celarien. I ii sis lx st
3 si Ecitdia intra Imauldircania Arabia selm Carmania amargian Mactriana cogdiana
letooedarinarica aegyptus medie terranea
Serici Hria Paropanisus Drangiana Arachosia Gedrosia Libia uitcrior Ctiriopia sub egypto