De vita, et laudibus s.p.n. Aur. Augustini, Hipponensis episcopi, et ecclesiae doctoris eximij. Libri sex

61쪽

isi. prem Idem modus intelligendae veritatis inaudit. libro ' de utilitate credendi ; & saera. rum 'scripturarum intelligentia, secundum expositiones Sanctorum Patrum Lib δε υ6- tandem inculcatur hoc modo : si a na- quaque disciplina ευπ3uam , Cr μα- '' sis, di tercipi possit, docilorem ut magistrum. requirit: quid temeraria siverbiae plenius, quam diuinorum sacramentorum libros, cra

. Deus autem 'numquemque seminem f- miliari signo, aut retrabit; dc ut Areopaguriis=ΘL tam isti Flium, mulierem nomine Daio Matth.e. matim , aliosque Athenienses per verba M. Athenis notissima, praedicante illis Apo stolo , in ipso enim B tuimus, movemur, ersumus, ' i quidam: est rarum poetarum dixerunt: similiter Augustinus , cum Platonicus esset . A superbus, per libros quorundam Platonicorum , & ab hombne superbo ministratos, se Deo conuersum asserit hoc modo: Procurasti mihi per quendam hominem immani fimo u sertur i--- qu aam Platonicorum libros ex graecalim gua inlativam dersos. . . Vertit hos Platonicorum libros Maa

eb Ii ' rius Victorinus, yde doctigimus senex, ct

omnium liberalium doctrinarum periti' mus, quique Pbilosophorum tam multa leg

't, in diiudicψuerat, cr dilucidauerat, δε-

62쪽

ον tot nobilium senatorum; qui etiam ob in igne praeciari magistersi, quod ciues huius mundi eximium putant, statuam in Romano foro meruerat,m acceperat.

Platonici fuerunt graeci eorundem li- . brorum aucto es Amelius, dr Heracli- οἰάxus, ut ex Cyrillo colligitur Alexandri- Iulianus , no, necnon Eusebio Caesariensi scribentibus eosdem de Euangelio secundum Ioannem loquutos, Recte Barbara i illum Euse Ii. is affirmasse : in principio apud Deum erat dein dei par. bt m psumque Deus. Euang. cap.

quidem his )erbis, sed hoc idem multis mul'. Horiplicibus suaderi rationibus: in principio erat' . erbum, Cr ve num taut AEpud Deum, ct Deus erat )erbum, c. MAEPi m passus e in m conuenitur ad M m Catholicam.

CAPUT XII.

LEctis Platonicorum libris,in maxima obherapitur ec stasim , de qua Deo: Intrauigin intima mea duce te, in quia factus es

adiutor meus.

Jntraui, didi qualicunque oculo animae . c. seper eundem oculum anima meae, si ira δ' - mmtem meam lucem Domini incommutabilem,

63쪽

nan hanc dularem, Cr conspicuam omni car ni, nec Pasi ex eodem genere, grandior erat. tamquamsi ista multo,mutroque clarius clareseret, totumque occuparet magnitudine, non hoc

ita erat: sed aliud aliud dalia ab istis omnibus. Nec ita ePit supra mentem meam, sicut oleum super aquam; nec sicut coelum super terram: seed superior ; quia ipsa fecit me, em ego inferiore quia factus jum ab ea: qui nouit deritatem nouit eam , ct, qui nouit eam nouit aeternitatem Charita. nouit eam. O aeterna 'eritas, eracharita/, Cr chara aeternitisi tu es Deus meus

tibi se pira die ac nocte. Liceat sistere,& haec breuiter illustrare.

Lucem a se visam incommutabilem Vidit D/um dicit, aeternam veritatem, & veram chaio similitu- ritatem , expresse Deum, & ab ipsa se factum, adiiciens eam esse omni magnitudine, & claritudine maiorem, & clariorem: non quia ipsam Dei substantiam per se subsistetem, aeternam, Veram, charam, sicuti est, immensam, incomparabilem viderit in se: sed in similituditae, M. imagine : solent enim imagines rerum earum nominibus t ut ipsemet Augustinus ex

,πυ- Quia Deus nostri memor est, cum nos sui immemores ad se conuertit, haec eius

memoria super nos praedicanda, & quia valde dulcia manducanda, & eructandR

64쪽

: ista illud: Memoriam abunda tia IVAE' H,i M. uitatis tuae eructabunt: ideo narrans hanc Cos io lucem addit: Tu es Pens nei tibi suspiro die, 'ac noste. Humilis

Ipsa et , est gratia beneficij Dei pri ma, reddere nos ad Confessionem humilitati ut qui boni, & potentes sunt in I si illo sint , m qui gloriatur in Domino glorietur. hac de causa se dicit abiectum , de humiliatum in hac ecstasi sic alloquens animae magistrum : Crem reprimum .conoo. cognoui, tu assimul' isti me; iderem esse quod 'iderem, Cin nondum me esse qui ' i

cerem

Apostolus in sua conuersi Ono cadens ob. ζ.is, in terram, admiratus, & obediens ait, Do- Aamine quid me facere ' dans manus Deo sic Augustinus: Cr reuerberasti infirmitatem y.Co to.

Opesta mei adians in me dehementer, CV cou tremui amore,in horrore. Deus neminem capere cogit, quae non

Valet: unde sicut Apostolis omnia sci se φημxe cupientibus, & inhabitantibus : Multa

habeo )obas dicere, quae non potestu portare modo , sic Augustino plura intelligendi ui coufio dissimo protulit in hoc raptu Cresce,

manducabis me.

Quia manducare corporalem escam est

illam in se conuertere ; manducare spiritualem in illam conuerti per assimilationeiu, & amorem: dixit aeternus magi-

65쪽

A noscit se in m.

Conuerti suna Consto.

ster se esse cibum grandium , & expo

nens non corporeum , sed spiritualem. Augustino de virtute in virtutem eunti manducandum, addit; nec tu me in te mutatis , sicut cibum carnis tuae, sed tu: mut breu in me.

Vt liberatori suo se subderet, infirmitatem suam agnouit, & veluti aranea telam esse, qua nihil tabiditis, omne machinamentum ingenii proprij: Et cognoui inquit in hac ec sta u) quoniam pro iniquitate e Zisti bominem tabescere fecisi si tiarancam, imam meam.

Omnia, adhuc derelictis Manichaeis, vel infinitis, vel finitis diffusa spatiis cogitabat , & quidquid, inquit, plinabam spatiis talibiis, nihil mihi ese identur. Ide in

lucem hanc a nullo /pendentem spatio; qui situ admiratus , & conuictus ait :Numquid nihil est eritas quoniam ne

que per finita, neque per infinita spatia dissu-

Deus autem , quasi de longinquo, qui longe erat Augustinus ab ipso penixus co gnoscendo, clamauit; imbe tofum, quisem&appositE: ille enim vere est,qui incommutabilis est: sic Augustino in hac ecsta si, sicut olim Moysi: incommutabilitas Dei, tuo 'ocabulo se dignata es int mare.uo sum, quisum. in magnis reuelatipitibus securiti

66쪽

Pur. Aug. Liber i ii

durae proponitur, ut illas a Patre Iunii-num apud quem non est traUmutatio, nec Grais est ictgitudinis adumbratio, descendisse scia- θinus;ideo noster in fine reuelationis agno tiscens substantiam omnino incommutabilem, & incorruptibilem fatetur ; Et audiuisicut auditur in cρrde, in Πρυ ς pyρημε ν Gn 1 . Inde dubitarent. Probatur amplius Augusem Comites. ad fidem Catholicam.

C A PUT XIII.

Ioab coiitra regiam filiorum Ammon urbem pugnauit , Dauid expugnauit , raesul Ambrosius Augustini pectus mol-

iuit, non vicit ; a Manicharis castris' q*ς' auertit: sed ipsa dextera Excelsi con 'u' uertit ad Catholicam pacem I unde gratias agit hoc modo: Inuocat te Domine '' des mea, quam dedisti mihi, quam inspirasti mihi per humanitatem ly tui ; per mis sterium

praedicatoris tui. Quibus causam, ut vocant , iust -- in Ninentalem ad conuersionem, eximium strum/nta

Dei praedicatorem intelligit Apostolum Paulurn, cuius codicem, post illam ecfla-siar, perlegi totum inquit attenti me, α, ' '

67쪽

atque cai gime : haec ad Romaniatium suam scribens ad fidem conuersionem& de Platonicorum libris; Jncredibile Zomaniane, incredibile ; sera , quam de me fortasse, tu credis ; amplius dicaretia inimihi nepe libri Platonicorum de me ipse incendium excitarunt. Haec ille. Nec aliter intelligendus est in conse Lsionibus, cum ait; post libros Platonicorum a se lectos, & magnam mentis ecsta nostis in sinat itaque auidi me arripui denerabilem sti- scripturis. Amspirit m tui, prae caeteris . cpostolum Pau- lum, se perierunt ilia inaestiones, in quibus mihi aliquando disus est aguersari sibi, nsin congruere textus sermonis δετι Cr apparuit mihi na facies eloquiorum castorum. Sequitur, Et exultare cum tremore didici,

GUM im carpi, inueni nempe in Aposto- lo) quicquid i ae s ita legimus in vetustis codicibus, ita legendum erat in recen- tioribus in id est in libris Platonicorum,

Diuin et prouidentiae ordinem contem platur, & aliquam reddit rationem, ObDικνὸν iu/ MRN pxini prophanas, & Platonicas, Ptitonita, deinde sacras legerit, &Apostolicas lite- Dottiteras ras in sua conuersione: nam si primo δεν-

sit r. sinquit Deo j informatus efν.Coisfio. se', in se e dem familiaritate obdulcuisse, m hi ; in Histea in illa Platonicorum 'olumina incidissem, fortasse, aut abripuissent me asoti -

68쪽

CAur. Aug. Liber I. 24

damento pietatis, aut si in affectu, quem sib&hrem imbiberam , persiti seni; putarem etiam in istis libris eum posse concipi , F eos solos qui' iam didici siet.

per humanitatem filii Dei, causam reputat nuritoriam,& mediatricem, ut enim I

Iir terris multa cculum , Interueniente,

Sole, sic in animis per operationem Spiritus Sancti Deus, mediante Christo, ad salutem, & animarum lucem, de qua Gersonius: cnimium talis, Hvxum ne beauit Dux, in quam plures desuper irradians.

Cruce.

Deum vero causam dicit essicientem, rua fuit illuminatus, ut se conuerteret ad Causae idem Catholicam mam cardo Manich o- μ' rum erat ignorantia substantiς incommutabilis: hinc illis : Pei naturam, atqueFu-bsentiam incommutabilem omnino, omnino in . . corruptibilem cogitate, dei credite, in Manichaei continuo non eritis, A t aliquando, in Ca' cop. olim.

tholici esse positis: ait ipse. Substantiam autem incommutabilem, incorruptibilem, & a nullo pendentem spatio Deum esse, sibi reuelatum ab ipso j cbnt io Deo asserit in hac ecstasi ; et confestus: Lectis Platonitorum libris, posteaquam inde

admonitus quaererem incorpoream Aeritatem,

in Ubilia tua per ea, qua facta sunt, iv coect ,

69쪽

eonfirma'tio dictoris.

tus, is itusue dissundi ; in ' ere te esse , qui semper idem ipse esses, ex nulla parte , nulloque

motu, aliter,aut ather.

Istam quoque reuelationem. in magno mentis excessu diuinitus habitam post libros Platonicorum , qua Deum cognouit incommutabilem, & incorruptibilem, sibique dicentem, Egosum, qui avid. s m, occasionem suae conuersionis ad fidem, in disputatione publica cum For- Aug. disp. i. tunato Manichaeorum duce, manitistaeum Phraa- uit hisce verbis: Istud ergo respondere ρή- sum, quod me Dominus no se doluit, Seum necessitatem nu lam pati posse , neque ex ali- . qμη parte 'iolari, atque , corrumpi. Fortu-

natus in c thedra pestilentiae sedens haec L N illusit ,& Au ustino exprobrauit ita so

nans: quia tu dixisti, quia hucusque tibi Deus Aur. r eiarit , quod incorruptibilis fit, cui illes a disp. i.cii mitis,& humilis r Ego noui non te habere FortunAN. quid dicari in me, cum nos audissem in hac quotione, nunquam inuenise quid dicerem, in indefuisse admonitum diuinitin, di illum errorem derelinquerem, er ad fidem Catholicam

P couo' me conuerterem.

Ἀ- .hia, Tandem certus de Deo,& incommu a. si, is es; tabilitate eius iam ad statum vitae deliberandum, ac post baptisma retinendum omnia d. flatu vi

70쪽

ur. Aug. Liber I. 21

marationis pondera diligenter intendit, & cor ad Deum, cui gratus, laetus, Screch ius; Dubitatio tamen omΠ G - opti- a cisi i bili si tantia, quod ab ira set omnis substan- . . . tia, ablata mihi 'erat , nec certio de te, sed L tau Dr te esse cupiebam. Et immisi i in mentem Deus, issima que est ei bonum pergeret ad Simplicia num, in qu9 bonitas. insta cum e fixe -- cientia lucebat; Vἡde m-bi ait ' Deo )pro mi, lebam conferenti ' tus meos, quis e et aptus modus sic affecto in ego eram 8 Cong. r. ad ambulandum in 'ia tua; qua si dicat; beatum Simplicianum poste a consii tui circa statum vitae rni hi tarn affecto ad fidem Catholicam , 3c conuerso 'dambulan- Indu rio indum in ea post baptisma. conuenientem, θύμ' it m quem pland monasticum fuisse , prout in octauo Confessionum eius in sequenti li- . to age lege, et

nisi iano Geo lo