장음표시 사용
161쪽
refugiunt, qui etiam hominia cerebro infesti sunt, L nautis
capitique glauedinem ac temulentiam inducunt. Similiter dis ambuci flores, quorum odor etiam e. Hoppe. rucas arcet, blattasque ac tineas perimit,quem ad modum absinthium, ruta, mentastrum, abrotanta,
satureia, iuglandis folia, filix, pseudonai dus, quaei nobis lauendula dicitur, nigella, coriandrum viii I de, psyllium, an a gyris pulices, cimicesque interiai mut, vel culcitris supposita, aut toris, in aceti Scyli litici decoctione conspersa. Obseruatu est aut cimi nostra A auorum memoria naporum sc me qLod Nistinis. t negotiatoribus Belgicis quaestum praebet uberri mum , miram obtinere vana in prosternendis con l ficiendis is Curculionibus; non ratione deliteria,t sed suavitatis ille eebra. Cum enim :d dulce sit, atq;i oleo sum, illud deserto tritico, auidissime appet fit, eoque distenti pereunt. Quod ipsum iis etiam Isu- nisi ,, Ag uenire solet, bi fiscellis uvarum passarum insede--vrint. Sic eXperimento comprobatum habeo , puerorum lumbricos uuarum passarum esu ex ptignari, si ieiunis, nullo admixto alio edulio illasas. Vt enim amaria lenta quaeque, ita dulcia assu epter hausta vermibus inimica. Distendi enim illos contingit, ac disrumpi suavioris eduli j copia . Sic etiam hominum ventriculus turgescit,ac tormina
concipit, dulcibus affatim ingestis. Lumbricorum vermium qui humanis corp ritus
icta fiunturAgacita , ct quidpsi tendat per os
VISUM est nonnullis prodigi j quiddam simi.
le lumbricos praesertim longos S teretes sursum e niti, ac peros naresque erepere: cum ad insito quoadam naturae motu facere soleant, siquando homo diutilia
162쪽
ra meae a diuti ijs ieiunus perstiterit. Tunc enim stomacho inis , luis moisus in serunt, ciboque expleri cupiunt: quibus p σύ. cum nihil obiiciatur, quo ali, vitamque tueri pos sint, in sublii ne feruntur, cibumque ad gulae usque
meatu venantur Sentitit enim sagacitate quadamnaturae per illas partes in ventriculum delabi alia menta , & cum nares peruiae sint, atque ad gulae tramitem spectent, eo quoque se conferunt, factaque titillatione, vel sternutamento es iciuntur, vel primoribus digitis prehensi eximuntur. haec in Laianis multoties a me sunt obseruata , quibuscum fatacti causam explicassem, hac in re illos se cui os praestiti. in aegrotantibus vero hoc ipsum aliquando euenisse conspexi, sed no absque imminentis mali pr sagio. Tanta est enim in huiusmodi corporibus contagio, ea que putredo, atque humorum inflam matto , ut exitialc in vim morbi perferre nequeat ritaque erumput quidem foras, sed morbi saeuitia,
non critice nec naturae vi incitati. Cum autem desinente moibi violetia, inferne cum reliqui se cre-Lil. a. apho mentis illos prolui contingat, salutare id esse Hip-ret M. pocrates staturi: sponte vero, nulloque naturalis facultatis impulsu egredi. , quod in morabundis perspicimus, decumbenti ii ovium. Sub odoratur enim naturae quadam sagacitate corpus defecturum,s seque destitutum iri alimento, eoq; istationem sa-Glires aedes, deserunt. Sic obseruatum est, sorices ac glires ruino de aedes ruinosas deserere, trimestri etiam spatio, aria ferra t. te quam sunt collapsurae Persentiscunt enim naturae ins inctu sensim dissolui contignationem & aedium compagem, illasque breui ruituras. Pediculi quoque ac pulices, ubi corpus hominum tabescere sentiunt. Omniaque membra sensim sanguine destitui, vel ipsum deserunt, vel illas partes occupat, quibus sanguis, calorque nativus diutius inhaeret
Expertum est enim a Libitinari js, ac vespillonibus in
163쪽
l bus in ea se lacuna recondere circa stomachi oti- Expenet Al fici vim, in quam desinit cartilago ensis Ormis, vel pedi ei in ea, quae mento subest, ac vocali artei lar in cubit. Iorum s u
Si quidem illae partes, utpote cordi vicin S, ad extre. citate. mum usque halitum calescunt: quod cum a nonnullis, qui aegrotis ast sterent, mihi esset relatum, iincunctanter pronunci aut certissimum id esse ina minentis mortis argumentum', iamiamque emigrantis animae indubitatum indicium. Carteium cum lumbricorum paulo ante mentione fecimus, hoc adiecisse visum est operaeprecium, multa esse, quae lumbricos, ventrisque interanea exigant, perimantque: sed nihil efficacius exiccatis in tegula
ignita vermibus, exhibitoque illo puluisculo verminantibus, confestim reliquos inhaerentes corpori dei j ci continget, eadem ratione, qua Plinius, cd Lib. Io. c. etspluresque alij rerum abditarum indagatores asse runt, Homini a scorpionibus icto, remedio esse ipsorum cinere potum , in oleo vino ue demersum. Sic rabidi canas morsum curari testantur nostrates pilis eiusdem animantis exustis , illisque ex vino propinatis. Propellit enim malum , virusque facit innoxium,ac corpori, cui morsus illatus est, minus infestum, quod virus eliciat, conficiatque . Sic alia quando geminata commixtaque contrariae facultatis venena, remedio sunt, non exitio. Quod festi uo epigra nam a te indicat Ausonius de uxore, quoe
virum aconito extinctum voluit: Toxica Zelotypo dedit Uxor moecha marito, Nec fatu ad mortem crediit esse datum. Miscuit argenti lethalia ponderis viret,
geret qt celerem geminaria necem.
Dixi dat hieo qnu, faciunt discreta qenenum,
Antidotum fumet erui sociata . ἰet.
164쪽
Humores, non malos Genios, morbos induceresti
ritus tamen aereos se ijs, ut tempestatibus immisicere, ac faces, bdere. C A P. i.
Os desunt apud nos pleriq , qui
cum sint in naturae operibus lo-brie exercitati, ac morborta catlsas originem,progressus, quaeque comitantur symptomata, seu ac cidentia ignorent, atque illorum rationem assequi nequeant,in malos, infestosque Hesmo vim Genios, qui nostris incommodis continenter inui pilant, haec ipsa referant. sic eos , qui ex tertiana evia tertio quoque die subeunte ve lorum onu nas, malo Genio diuexari: in quartana itidem, Sy go. nochis, hoc est, continuis febribus, quotidiana, ephemera seu diaria, omnibusque febribus aestuo sis atque vrentibus tale quid darii euenire imaginantur. Quod apsum quam sit absurdum,ac rationi dissentaneum , quiuis in naturae arcanis vel tenuiter versatus facile iudicauerit. Cum enim ex
quatuor elementorti concretione ac mixtura corpus humanum constet, ac conflatum sit, totidemque humores complectatur. qui ex facultate semio
165쪽
MIR AC VLIS LIB. II. I idi sicci sunt participes, quid aliud statui possit,
quam ex horum intemperie, excessuq; ac defecta morbos excitari, suamque originem sortiri y Argumento quod illos mitescere videmus, ac sopiri, vomitu, sudoribus, sectione venae, cucurbitulis parti laesar affixis, hari norrhoidum mensumque profluuio, tum iniectis clysteribus, subditisque podici balanis seu glandibus. Constitust autem Deus pro
inaestimabili sua sapientia in natura rerum motus Ordinatos, nec quicquam temere aut fortuito, sed omnia decenti ordine ac cotinuata scri e ferri vol uique voluit. Sic sidera, elementa, Oceanus, anni tempora, caelorum orbes suos habent motu, ac vi ces, certaque lege decurrunt Pari tenentur lege aceonditione hii moles , qui corpori humano inhaerent, ac suos effectus propriosque motus accellas periodos obtinent. Sic, ut per quadripartitas anni varietates suas quisq; humor vices obeat, ac facultates viresque in corpus exerceat. Sic sanguis eam conditione ac vim sortitus est, ut vere vigeat, suaeque naturae morbos ac febres pariat nempe continetes,qus nullas praebent inducias, nec ad infebri citatione desinunt. Sic Cholera aestate alternis die bus reciprocante recurrent est: aestu bilioso, tertia nam inducit. Pituita hibernis mensibuS. Vbi com- Humo es putruit, quotidianam intermittentem. Melancho-i oristia ineunte Autumno quartanam : Sic diaria sortiuntur.
die,aut paulo pus finitur quod ipsa no in humorum putredine, sed in halituoso eoque acces o spiritu consistat. H. aec autem omnia eadem ratione,
parique ordine & modo peificiuntur , quo Ortus di occasus siderum, Oceani aestus & reciprocatio, herbarum, fruticumque germinantium amoena Cuatuor grataci; vicissitudo. Caeterum id admiratione non humorum caret, quod quatuor humores certa horarin spatia, decursus incertasque diei partes sibi vendicant, ac diem no corpore
166쪽
ctemq. aequinoctialem seu artificialem, per horas duodecim temporales sibi partiuntur. Quod a ve-
ro non esse alienum experimento comperi, cum iliorum obseruatione, febrium accessiones indubia i, tanter praenunciare soleam . Viget enim sanguis Mat ' i' Sorano Ephesio teste, qui Euangelistarum more is patia decursusque diei ac noctis per horas aequa- Merai ho metitur, ab hora noctis nona ad horam diei ter- mmma (- tiam, quibus horis concoquitur sanguis, atque ab lf qere hepate elaboratur. Quo fit, ut mens antelucano, ori erum exortoque sole sit alacrior, omnesque cum Ggroti, tum sani erectiores, ob suavem effluxu, gratumq;- sanguinis halitum. Bilis vero flava suas vices obit ab hora diei tertia ad horam diei nonam, quo tempore naturalis vis ac facultas secernita sanguine choleram, eamque ad fellis folliculum dirigit. Eo que fit, ut sub id tempus homo ad ira sit pronior, ac leuissime excandescat Bilis autem atra, seu sucocus melancholicus ab hora diei nona usque ad ho ram noctis tertiam sua munia exequitur, clauoq; assidet. Quo temporis curriculo hepar defecatur, eluituro; a sordido excremento, idque natura spleni destinat. Quo fit, ut illo horarum decursu mens hominis obnubitetur, atque ex atra densaque fuligine animus moerore contrahatur.
κώ-. ., PIT AETA ab hora noctis tertia ad hora no isti isti, his mi Onam huic succedit. tunc enim peracta coenaci concoctio in ventriculo perfici incipit, cibusque ii quescere atque elixari. o fit, ut phlegma stoma
cho innatans , atque ad cerebrum delatum, hominem somnolentum efficiat ac dormitante. Quod si horum omni u exacte Tationem subduxeris, obseruabis iisdem fere horis, quibus humores suis vi cibus funguntur, accessiones, insultusque febrium inuadere, expletoque singularum horarum, quae
humoribus subseruiunt, spatio, modo syncera sint atque
167쪽
dique impermixti, consistere ac terminari.Siccon tinentes febres"quot exsanguine ortu ha bent, uiane ingruunt, tertianae sub meridiem, hoc est, hora sexta, quae nobis est duodecima tam diei quam noctis. Quartanae sub hora nonam quae nobis tertia est pomeridiana . Quotidiana ex phlegmate circa primas noctis excubias Q ,d is humo res redundent, atque in ter se, ut assolet, implicati connexique sunt, no seruant legitimum tempus, suos hi insultus, cum acriores tum productiore i a oni. nisci hi, magisque diuturnos. Vt eryam venii conglo- obheu su. merati saeuiores tempestates eXeitat, cum scilicet, ima Eurm Me Notusque ruunt, creberque pro ccc A.,Ad. i. Africm, uni ad Ditora statim: Ita vehernetior sit morbus ex humorum concur su&confluuio, corpusque humanum saeuissime
excruciant congeminati mo ibi. Nam corpore in ono
F et, a depugnant cauum, merat Whcc si oti si is, Mocia cum duris, sitne poradere baberat a pond- , . M Horum effectuum causam, superuacaneum, imo friuolum est, in malos Genios referre. Cum haec omnia in humoria putredine atque inflammatio ne vel qualitate ac copia consistant. ista si quidemessiciunt, ut sint vel breves, ves contractiores mor
borum circuitus. Cum aut sanguis plurimum corpori inest, unicia eumque continuis accessum facit. qum m. Quod in venarum conceptaculis, per quae, tanqua .reico Nic
os atque aquae ductus, undique sanguis diffusus est putredo atque in animatio consistat. Quo fit, ut naturam tanqua solertem, fidumque consulem in seditione ciuili,belloque intestino, continenter operi insistere , nullaque intermissione obluctati, morbo oporteat. Pituita vero stati s bilis atque, atra quod minus copiosae sint, extraqs vel laruam oustias constitutae, non perpetuo, sed intermisse
168쪽
affigunt : minusque suntlae thales ex huiusmodi
humoribus exorti morbi, quod illis non pateat aditus accessusque ad cor, partesque principes, coq; non facile illis cladem noxamque inferre possunt. Sunt tamen harum febrium nonnullae diuturnae, partim quod materia redundans sit, partim quod lento tenacique visco assimilis, adeo ut aegre con- Meiancho- fit, ut melancho , licos rarius exhilarescere contingat, nisi astatim
rii inobri bibant. Eii enim is humor impense , - frigidus ac siccus. Huiusmodi aut e constitutionis homines dictitare soleo ferro similes, quod multo e iis dis , Uxentique igni Opu, habet, ut ignescat, quo subigiis malleis,fineique possit. isti siquidem plurimo me
uehooeiae Mino indigent, idque ino sense per A.,-- scrunt quo ubi incalescere coeperint, mimos,ridia Aiaueh. culo que morion esse praebent. Camelum saltita Deo sinis Nam cum sint natura seueri ac tetrici: vi ,- - ρι, no perfusi, festiui assectant videri atque elegantes. Vivo,nea quemadmodum non facile vino cedunt, illoq; nisis obruuntur: ita aegre illis temulentia discutitur. Cuenim bibant astatim,accibu ingerant asti uentius: fit, ut densi fumi, crassiq; vapores tenacius fixi usqucerebro inhaereant, adeo ut postridie illis imagina- Simile norationes melancholicae ingrauescant: Si quidem exrnelegans hesterno mero nodum sopito ac despumato totuis, renidet corpus ac subolescit. Simile enim quiddaadibi . iis euenit, quod aedibus accesis, quas tametsi incendium non funditus absumpsit, nec omnia conflagrata sunt: retorridus tame ex ambustis odor, naribus se ingerit accerebro ossicit: Sic istis ex pridiana crapula fuliginosi olidiq; halitus, ac ruisti nido-Crudit ae rosi infensi sunt, mentiq; ac cerebro acreS morda- melarachorum cessi; fumos infertit. quos cum excutere nequeat,sicra Nox a. atque identidem recrudescere phantasmata percipiant: denubaccumbere gestiunt,quo vini vapo
169쪽
res, atque ex illis ortas absurdas imaginationes, ut clauum clauo, retundant. Cum itaque sic selia beant morborum causae, atque origines, eaque sit humorum natura & coditio, ut in ulla ratio potior
excogitari, vel iniri possit accessionis insultusque febrium, quam vel humorum copia, vel qualitas: non est, quod quisquam existimet, aut opinetur Geus
peruersos Genios hanc concitare tempestate,hanc corpus di inducere intemperiem. Scio equidem, nec id gra, mentem opua te sum admissurus, Daemones, hoc est, spiritus pregnans. aereos scientia ac cognitione rerum imbutos,qui- Mali Genique omnia subodorari solent, non solum humori entos ex-bus se immiscere, sed mentes quoque humanas ad Ag crant. pessima quaeque instigare atque impellere : bonos quoque Genios, scu Angelos salutares ad optima quaeque adrumento esse, ad caque se praebere so cios ac mi in istros. Sic Raphael se itineris c d mitem addixit Tobiae filio. Sic in Samsonem irruit spiri tus Domini & dilacerauit leonem , tanquam haedum. In Saulem quoque insiliit spiritus Diuinus, dc cum reliquis prophetis vaticinatus est. Postmo- i aedum velo spiritus nequam exagitauit, commouitque mentem illius, atque in Dauidis necem illum armavit. Sic tempestatibus se ingerunt, ac fulmina tonitruaque exacuunt, adeo ut illis adnitentibus conuelli culmina spectemus, prosterni sata, pecudes, armentaque ac greges confici, quanquam tamen ven toria violentia atque impetus tale quiddam absq. his efficia t. Sic Ecnephias & ventus Ty- Acto. ap. pho hicus, cuius meminit diuus Lucas, valide atq;impetuo se terris mari quincumbunt, atque arden, Abombar tes faces, gnitosque globos eiaculantur attritu ac co oonta collisione nubium, adeo utantemnas, Velaque ad- tias miles.
Uri contingat. Similem vim ac violentiam vallis quamlibet munitis bombardae inferunt, quae non
solum proximos quosque, & quos glans attingit, L. 3 scriunt
170쪽
feriunt, sed longius etiam consistentes, pauloque remotiores prosternunt violento strepitu, auraeq; sibilo . Haec ec pleraque alia licet naturali ratione fieri constet,D emones tame vel connivente Deo, vel concessa illis potestate se his irnmiscere solent, omniaque saeuiora efficere. Sic Saulis melancholiam exasperauit sathanas, atque ad caedes&insidias, multaque sunt sta impulit. Quod tamen hic animi affectus, mentisque citor ac perturbatio in naturales causas refcra i possit, ex eo patet, quod citharoedulcedine subsede iit sui os ille, atque imp tus animi, factaque mens sit sedatior Vt enim ubi
turbines ac saeuiores venti Oceano incumbut, fluctus crebres ut, mareque exaestuat . ut denique met-Jacholicis natura tetricis iactura facultatum, aliaque incommoda moerorem conduplicant, biliosis immodicus vini potus, vel aspera dicteria, salesque dentati iram exacuunta. Ita mali Genii, aut fraudulenti cos ultores hominis animos ad deteriora procliues in praeceps agunt, adco , ut voluntas alioqui alacris S prompta, impetus consilio i una ipsasque actiones moderasi nequeat. Quod ipsu indicasse videtur seruator, cum Peti iam increpitas, fac cile a me, inquit, Sathana : Quo nomine i ta perstrinxit Christus, quod illi aduersa ictus, at gi ab instituto, conceptoque consilio, quo nos redimere statuit, auertere illius mentem tentaret. Et profecto nisi Deus os t. max. singulari in nos fauoi e aduersarii furorem coeicet et ac retuderet, nunqua subsistere posset homo, aut se tueri aduersus immanissimam huius belluae ferociam . Omnem si quidem captat occasionem , omnesque tentat, explorat cliaditus, quo imbecilles adoriatur, ut ventilet, crimbret que velut tri trium. Quocirca Dominus, ut palam testatur Job, applicat illi gladium, hoc est, saeuiendi modum ac mensuram illi praescribit, nocendi qua