De Rhiani Cretensis studiis Homericis

81쪽

rari ac prose et omisso illo o nemo subiectum desiderabit, cum leonem intellegi per se perspicuum sit et apud Homerum subiectum, etiam ubi non significetur singulari vocabulo, saepissime variari constet. Verum tamen quid Rhianum moverit, non satis liquet, praesertim cum versum mutatione eius depravari facile dicas certe versus ceteris pedibus dactylicus inlato spondeo minus numerose cadere videtur Sed aurium iudicio veteres non nunquam ali quam nos usi sunt nam habes exemplum simillimum 4344εiun. αυσα xεpci duorou θεcΠεciolo, quem versum etiam

minus volubilitatis habere patet. βηὶ 37 299 Mars et Venus sollertia Vulcani tam artis vinculis

circumclusi sunt, ut esstigium non habeant et deorum onmiunt conspectui et irrisui exponantur: κα τοτε dii irvvicκov, T OυκέT φυκτα Πέλου To. Schol. πέλoveto 'Plavo πελ oi pa*εi. . Pro hac Scriptura, quae, cum metro plane repugnet manifesta labe turpata est, orson coniectando πελ oleto reposuit, quod si re vera a Rhiano prosectum est, is aut verbi numerum pluralem cum neutro genore coniunctum aut indicativum surri posse negavit. At vehementer mirandum esset, si hianum, poetam illum epicum et Homerici dicendi generis peritissimum, fugisset, Homerum nondum teneri lege ea, qua subiectum neutri generis in plurali positum verbi singularem numerum asciscere solet, et metro coactum Saepissime pluralem usurpare, de qua re si . larga exemplorum copia a

82쪽

plerumque in plurali mi mero poni docemur. Neque solum iuncversum, sed ceteros quoque locos, qui eandem verborum coniunctionem praebent, Rhianuin simili ratione commutavisse necesse

Singularem numerum non admisisse, nisi ubi metro cedendum esset, hoc autem loco optativo posito metricam hanc necessitatem commode posse evitari. At ident caderet in II 128, ubi per metrum licet πελnTai scribere deinde vero indicativum huius loci condicioni multo aptiorem esse quam optativum, quo ea verba ex Mariis Venerisque sententia dicta esse significentur, quis non videt' Quae cum ita sint, persuadere mihi noti possum, illis hianum inpulli potuisse causis, ac statuere malo, veram eius Scripturam ignorantibus praecisam nobis esse de hoc versu iudicandi facul

tatem.

491. Vlixes ut primum crudelitatem Cyclopis effugit, tem-38perare sibi non potest, quin eum conviciis adloquatur ille ira commotus immane saxum in mare deicit, ut navis ad litus usque repellatur vehementissimo remigio cavendum est, ne iterum in potestatem monstri horrendi deveniant. Sed ubi duplo intervallo ab eo distat, Vlixes denuo hostem compellat:

κα τοτ criti κυκλωπ arpocrlubudV. Schol. rpriccovTεc Flavo Πλricco v τε c. i. Vna litterula scite mutata Rhianus lectionem procreavit haud contemnendam et quam quominus in textum reciperent, novissimi editores gravissima Butimanni et Doedei lini auctoritate prohibiti esse videntur Butt- mannus enim, quem etiam Nitetschius ad h. l. et ad p 429 secutus est lexilogi vol. II p. 197 quamquam Rhianum speciosam emendationem proposuisse confitetur, tamen cum primitiva et vetustissima vi verbi πpriccεi parum perspecta mutavisset quae mutanda

noti Ssent, eam supervacaneam esse contendit. Atque hanc quidem primitivam et genuinam verbiorphccεiv potestatem, epicorum tantum poetarum in monumentis inventam, eam esse dixit, ut πpriccεi plane idem esset ac πεpatvεi h. e. conmere Sive per-ηcere. Munivit hanc significationem exemplis his: A 552

83쪽

biarrprifatu λεT V uti κηbε 0υuo i. e. non ad ueni perdit-cam maloruni meorum tarrationem. De hac igit iii significatione haudquaquam potest dubitari. Porro concedendum cst, verbonstriccεi in hanc sententiam accepto commode explicari non modo eos quos utimannus attulit versus E 282 piu* πpriccOVT κε

uε bboio, quem genetivuin propter hanc ipsam verbi vim ac potestatem pro partitivo habendum esse statuo cum Doedei lino gloss.

I p. 133 et aegelsbachio adnot. ad Iliadem p. 34' ubi

Autenriethius simul indicavit eos homines doctos, qui aliter sentiunt. Haec autem quid valent ad locutionem λα rphccε ivr Illi enim versus diversi sulit et probe seiungendi ab eo, de quo nunc agimus. Illis quidem in versibus a Verbo rpriccεi pendent no-inina κελευθoc et boc, quae non tantum iter, sed etiam actionem sive eundi sive navigandi indicant, nec dissimilis si v l 326 riua τα ' αὶματοεVTa bicrrpiacco πολεuginv tale enim iter, talis actio, tale temporis spatium perfici sive ad finem perdiici potest, at dλα rpriccεi i. e. mare perficere quis est qui intellegat Nonne hoc aeque obsurdum est atque ipse utimannus absurdum esse dixit, si quis vellet interpretari: atque iam his tantum, mare facientes, aberamus' Vna succurrit interpretatio, quasi quis verbi causa Pontiam Euxinum perfecisse' dicatur, eum hoc Dotum reliquisse et in Propontidem vel etiam mare Aegaeii in Diyiliaeum Cooste

84쪽

intrare cogitemus, sed haec ratio ab hoc loco plane abhorret. Et hoc tioque ferri possit, si dicas bis occo tiλo corpriccovτεcciar'μεv, ut sit duplum spatium inaris sive iter duplae longitudinis seel ipsum mare premere recte dici haud concesserim. Nam ut auram quae praeterea asserri possunt, B 785 et I 14 μώλα,' ωκα iεπpncco πεbiolo 364 o b ωκα hicrrpricco πεbiolo, ex his praesidii nihil quaeri potest, primum quod non accusativus localis quem vocant positus est et r. ruegerus gr. r. III 46,1. 2), deinde quod illa notio se movendi vel percurrendi, quam desideramus, non Verbo simplici, sed praepositione biti exprimitur omnia autem verba a rnegero . . collecta motum signi

habent genetivi rationem, et ripηccεi obolo, quem genetivum supra explicavimus. Quapropter hac uti manni interpretatione nihil profici cum luculenter appareret, contrariam sere viam ac rationem iniit Doederi inus gloss. II p. 133 n. 21 perficiendi notionem non primitivam, sed derivatam potius significationem verbi priccεi esse ratus intensivam enim verbi πεptius formam dicit πεpticcεi sive irpriccεi esse ac proprie valere id quod 'durchhohren, urchschneiden , ut λα πpraccovτε idem sit ac κυματα πεipoVτε et 06λucca ΠεpuuvTεc. uod Ameisius consensusu probavit. Esto at Vereor equidem, ne vir doctissimus transitum sibi obstruxerit ad significationes quas vocamus derivatas. Qui fit, ut verbum istud, quod de aequore secando proprie dicatur, perficiendi notionem assumat Intellegimus sane quid sit iα-πpriccεi Πεbiolo, cum quod proprie ad mare pertineat, translato etiam de terra dici possit, sed πpriccεi κελευ0o vel obolo quomodo indicare possit iter permere, dissicile est intellectu, difficilius etiam πpriccεiv pro Ti, cui cum secandi notione nullum est consortium. Sic igitur res se habet Butimanni ratio ceteris versibus explicandis idonea est, huic uni i 491 6λα rpriccovτε ad hiberi non potest: Oedei linus hunc unum versum satis facile et commode expedit, ceteros sere omnes et universum verbi irpticcεivusum, qui postea invaluit, vel artificiis interpretandi usus aegre explicare potest. Ac videtur hanc primitivam significationem nullo alio consilio excogitavisse nisi ut uni versui eam adhiberet certe nisi is exstaret, vix eam ficturus suisse putandus est. Cautius de

hac re agit G. Curtius etym. r. p. 246 n. 358, qui reptius

85쪽

Sed cum apud Homerum nullum supersit huius communis originis vestigium, eo tempore quo carmina IIomerica condita sunt, non solum illa significalionum separatio persecta esse, Sed etiam pristinae huius communionis memoria iam diu evanuisse videtur, nam cum apud Homerum verbum πpriccεi saepissime inveniatur et permultae locutiones ad navigationem pertineant, non credibile est, hoc uno in versu quasi residuum quoddam vetustissimae illius cominianis significationis servatum esse. His omnibus perpensi Siton mirabi inur, quod Rhianus spreta vulgari lectione posuit πληccovτεc, quod etialia magis arridebit, si consideraveris, quam apte arduus remigandi labor designetur, quo pus erat, nisi Vlixes in summum discrimen iterum incidere vellet. Proxime enim antecedunt versus, quibus ille se socios hortatum esse narrat, ut naviter strenueque remis incumberent, eosque incumbentes remigavisse: o b rrporrec6vτε ἔμεccov. Sic hianea emendatio rei describendae eliam plus coloris et lucis assert.

as Similem in re simili secit mendationem x 130, ubi Vlixes a

Laestrygonibus paene oppressus socios diligenter remos ducere iubet, quo citius uiiseram mortem subterfugiant. Socii ei obtemperant:

ot 'rauci thvτε uvεppi a deicαπιε 6λε0poV. Haec erat lectio vulgaris, quae etiam codices omnes occupavit praeter L. qui pa habent, et Didymus in suo exemplari idem legit, ut elucet ex eius scholio: id si μα τουτο uε cum Ti-

contra Rhianum Didymus tueri conatus est, cum emphaticum osse diceret, vix aliud quicquam indicare potest quam remiges eodem tempore eodemque ordine remis insurgere et navem inpellere, se lhoc quidem cum per se intellegatur, tum omerus sicubi verbis

exprimit, pleruinque hac utitur locutione Elic ' 6uεvoi, ut 580 i 104. Neque ver attinet id hoc loco verbis est erri, sodHomerus satis habet voce r6VTε designasse, cunctos socios et duci dicto audientes et mortis effugiendae studio incensos ossicio Dj9jligo b Coral

86쪽

suo non desuisse. Itaque clua sentetitiarum conexu non tam e- cessario postulatur, ut abesse posse negemus, si propter alias causas in hac voce mutari aliquid necesse sit. Hoc autem fieri oportet, cum Verbo uvappirvrεi sine obieel absolute posito merito

offendamur. Nam ustathius cum p. 1651, 1 dicit rapa o

κὼvεppi που δλα tribuo , Isensionem significat, non tollit, neque Nitgschius neque uenigerus, qui ex omnibus editoribus nunc solus duci retinuit, cuiquam persuadebunt hanc ellipsin tolerabilem esse, quia mare non posse non intellegi manifestuin sit. Huic enim argumento aliquid tribui posset si eiusdem verbi sic usurpati crebra nobis exempla suppeditarent, velut verbi causa cλαυυεi frequentissimum est non adiecto irretro scis. Eruegerus

gr. r. l S 52, 2, 1ὶ nunc cum tria apud Homerum exempla sint, duobus autem in versibus η 328 et v 78 plene dicium sit

uvappiπτεi 6λα triboe, non recte videtur insolens haec et dura ellipsis uno loco agnosci posse. Scilicet eadem ratione dicere licet etiam Urrrεiv, quod semper obiectum asciscit siλα τυπτεiv cpετ-uoic , absoluto usurpari posse, ubi mare cogitari ex sententiarum nexu et consilio eluceat, ac tali modo vix haberemus, quos fines ac terminos ellipsis usui constitueremus. uare multo satius duco, cum omnibus sere editoribus recentissimis et cum aysero,

qui Philol. XVIll p. 665 de hoc versu docte disputavit, Rhiani

emendationem probare, quam liu frustra defendere, quod non mirum est iam antiquissimis temporibus ex ἄλα natum esse, cum duobus A circumdatum facile oculum decipere et cum V confundi potuerit. 188. In insulam Circes cum advenissent, Vlixes sociorum 40 contione advocata quid optimum actu esset declaravit:

κα τοτ' crus tirophv cuεvo με- rfici ἔεiΠOV. Schol. Picivo bi τοτ' rub tirophv cuεvoc ετ u00o ἔεi- rov. . Cum i 168 sqq. iidem versus eodem ordine legantur, Rhianus sine dubio huic quoque versui eandem mutationem adhibuisse putandus est, nam hi loci non ita inter se disserunt, ut quod hic apte positum esse videatur, illic male et perperam dictum

87쪽

Ν2 iudicaveris. Ac primum quidem quod in principio versus bri pro

κα substituit, id factum est non tam ut apodosis magis insigniretur quam ut duo enuntiata eiusdem structurae ac formae etiam verborum specie accurati8sime sibi responderent, nam cum in

priore enuntiato riuo particulam in protas positam h or exciperent, easdem voluit particulas in altero poni. 0bscurius vero est et minus facile ad indagandum, cur dativo raci reiecto u00o scripserit. Nam hoc quidem hianus cogitare non potuit, Vlixem iniuria dici cunctos socios adloqui, quoniam i 68 sqq. septuaginta duo periissent proelio cum Ciconibus commisso κ 188 autem e Laestrygonum portu una ipsius navis incolumis evasisset, ceteris navibus fractis sociisque omnibus intersectis quam imbecilli enim esset iudicii ignorare eos intellegi socios, quos tum cummaxime haberet, non quos unquam habuisset. Neque vero illud, puto, in causa fuit, quod cum verba rostri θέuεvo satis

perspicue exprimerent cunctos contioni interesse, πὰci per pleonasmum additum esse arbitratus est haec enim epicae orationis ubertas, si qua est, cui ostensioni esse potest ' Verum enimvero usum verborum εTεipro uετὰ*qui εταφωνέω εTaubo perlustranti in verborum structura mihi videtur Rhianus haesisse. Nam ubicunque contionari quis dicitur haec verba composita Ho

πεv. Similiter cum ingens sit versuum numerus, in quibus To b . . rpocέφη vel similia leguntur, non solet dici rpocro . . pri. Hanc igitur ob causam Rhianus a vulgata scriptura recessit et u00o posuit, quod haustum est ex versibus supra

88쪽

verba Topri θωεvoc. Cui hiani sententiae postea alii grammatici stipulati sunt, nam, ut indurnius ascripsit in cod. V in ed. Schrevelli servata est adnotatio haec: ετὰ raci vio u00ov, et eandem scripturam exhibent codd. KRS quamquam ex bis etiam colligi potest hianum suam lectionum sumpsisse ex veteribus exemplaribus. 317 Vlixes in narratione, qua ne ab uiuae agi inscatur, is advenam peregrinum esse simulat, varias fortunae vicissitudines expertum, dicit se in terram Thesprotorum pervenisse:

de quo veteres grammatici saepe multunique disceptantes in diversas sententias abierunt, praeter hunc uti in versu apud Homerum

53 Huno misso Apollonium Rhodium conicit Rud Merhelius prol.

ad Apost Rhod. p. LXXVI.

89쪽

Rhianus quo lite haud dubio de Ara sensit cum nihil eum in hoc versu mutavisse e scholiastarum silentio colligendum sit. Sed versus is, de quo disputamus, obnititur huic interpretationi: nam quoniam Vlixes de se ipso narrat, masculinum autem Πpiarovnon positum est, nihil restat, quam ut arpitioi pro adverbiali forma habeatur. Haec autem forma repugnat graeci sermonis legibus ac regulis clis Butimanniis gr. r. max. 3 1l9, 3 I p. 452 et obeckius parat. p. 458 qui dicit: pro ripitibia v, ut Rhianus scribebat, arpitiTn dici posse nullo exemplo conlprobatur, quamvis abundante adverbiorum in bia exeuntium copia': idemque hemat. p. 192 not. 4 asser Apollonium de adv. 612 ubilibus o bnu raptiκεiTα κα dbn in naph ubvol ui pipriuiptibnV, qui θεbn κα Gebri Ibε Ουv rapti O rpiasai vel ο-i iusserpiris ii πpitibri v. Neque aliud docet vetus ille grammaticus , cuius doctrina servata est apud tym Magia. 133, 17 sed idem praepropero iudicio removere studuit discrepantiam hanc, in qua est omnis difficultas, cum in mutatum esse affirmare haud cunctaretur: ΠpitiTηW rpinllai, O παθητικο Irpia; UU TO 9-pntu uirpi tib ηW καὶ poris του Δ ic Ἀπpiti Tnlv. D. Cra- meri necd. I p. 23, 16 irpiti tu ripi i, O παθητικOVorpiα- acii, o Irippiaucior pici brlv Kat ετ τη α Οεpηcεua απpiti-briu dic icTrlui'Crauu cTtibnv cucτobriv, porrri os 4les inpia Tri v. Rhianus vero tam temere analogiae legem violari noluit, sed ut A 99 adiectivum agnovit sic hoc loco legitimam adverbii sormam recepit. k3 Attamen eius sententia non probata est nostrae aetatis hominibus eruditis, qui tralaticiae scripturae variis explanationibus succurrere tentarunt. A Doederlinus quidem, qui gloss. II p. 136 postquam Ara adiectivum suo loco esse iudicavit, hic E 317 substantivum finxit hirpitirnes de unget auste Shlau', non multos invenisse videtur qui eum sequerentur, neque id mirum nam haec interpretatio, etsi solius huius versus causa excogitata est, tamen non bene ei convenit, cum servitutis notio ab eo plane abhorreat. An potest arpitiol appellari h. e. Servus non emptus, quem quis dono accepit vel nescio qua ratione

90쪽

nactus estin, si quis, ut Vlixes, a rege benigno hospiti excipitur cκouiccaro 316ὶ ab ipso regis silia manu sublevatus domum ducitur, vestimentis donatur ad alium denique regem cum cura et diligentia mittitur πεuφα ivbυκέω v. 337ὶ Saltem in particula adicienda erat: quasi tirpitiari esset'. Multo praestat G. Curtii ratio, qui tym gr. p. 7 hoc vocabulum forma adiectivum. significatione adverbium esse statuit seminini enim adiectivi arrpicirri accusativum quidem intellegit, sed qui adverbii partes subierit, collatis duraris, vTipua v exemplis aliis, quae Lobeckius parat. p. 363 protulit. Cuius vestigiis novissimi ingressi sunt editores meisius et, si recte eius verba intellexi, uenigerus. Verum de hac re existimatio sua cuique sit mea non tam intererat quaestionem perdissicilem solvere quam difficultatem ipsam indicare et Rhianum non sine sagacitate et veri sensu egisse de

343. In eadem narratione Vlixes, cum in alto esset, se a 42 perfidis nautis Thesprotis vestimentis exutum et pannis indutum esse dicit: ε κἈε u χλαivli τε xirusv τε tum 'ubυcau,

bus ταλε α τὰ κα auro cura*0αλuoiciv pnui. Sehol 'Plavo pus Tu λεο v. . Hoc adiectivum coiiamate quod praecedit deleto ad xletiva rettulit. Quod quamquam per metrum fieri licet, tamen criticus noster hic quodam modo a se descivisse putandus est et temere vulgatam scripturam mutavisse, nam duae illae causae, quibus eum inpulsum esse facile perspicitur, non idoneae sunt, quibus nobis persuadeat. Ac priorem causam metro petiit, quia ultima syllaba vocabuli pur αλεα, quae natura brevis est, in versu producta usurpatur: at huius usus non rara esse exempla, id quod poeta picus, qui permulto versus condidit, scire poterat, ex iis intellegitur, quae meisius ad Y 230 adnotavit. Altera causa in eo posita est, quod orationis concinnitati consulere sibi videbatur, si efficeret, ut non modo βὰκoc, sed etiam riviva epithet ornaretur. Sed si hoc ubique efficere voluisset, plurimi versus in Homero mutandi erant, nec tamen omnes tam leni remedio sanasset, nam versui, qui huic est simil