장음표시 사용
71쪽
samem aut sitim sensit, donec defessam dulcis somnus invasit. In pulcherrima hac descriptione animi materni gravissimis curis sollicitati unum illud desideras, quod Rhianus addidit an potuit aptius poeta, potuit significantius illum describere, quam cum Penelopam non modo cibo et potu, sed omni etiam lamentation abstinuisse narraret' ' Scilicet hoc est insitum naturae humanae, ut in summa tristitia obmutescamus, ut acerbissimus dolor ac luctus quasi linguam teneat et in alta mente repositus delitescat. Et sic Penelopa, ut primum a Medonte praecone tristem nuntium
accepit, prae dolore diu loqui non poterat: nu b uiuisu icincircus λ6βε v. 704ὶ deinde vero multo cum gemitu et flebili
lamentatione ancillis, quid rei esset, narravit et sacrifficio facto precibus auxilium Minervae imploravit. Postremo cum stetit satiata esset et divinae opis confidentia mens paullulum placata et confirmata, in solitudine matris dolorem mutum esse convenit. Neque hoc sugisse Homerum, qui humanos sensus et assectus penitus perspexisset, documenta sunt versus duo, in quibus sivαυhoc usurpatum esse videmus: 456. ubi Vlixes e naufragio aegre natando ad Phaeacum insulam pervenisse et viribus exhaustis somno captus esse narratur: up 'rarrvευcro κα Evαυbo κεiτ' λi-sηπελέ v, auaro b ut alvoc καvεv. Multo propius vero ad nostri loci similitudinem accedito 378, ubi Vlixes a Circe ad cenandum invitatus nec cibum nec potum gustat, gravi maerore amictus ob infelicem transmutatorum sociorum sortem quem Circe
si respexeris, nonne latendum erit, Rhiani coniecturam cuin ad rem accommodatissimam tum ab intima Homericae artis cognitione prosectam esset
46 Nemo, puto, mihi obiciet, cum Penelopa sola osset, fieri non potuisse, ut loqueretur; nam ut consentaneum est humanae naturae, si etiam apud Homerum legimus, homines ubi in summo discrimine versentur, deos invocare aut voce lamentabiles effundere vel alia secum ipsis loqui, quamquam nemo qui audiat adsit. Vt ex multis unum asseram exemplum, egas rationem Vlixi cum maris a tu luctantis, quam his versibus poeta exorditur: ε 293 κα τιτ' Obucchoc λυτο 66v xin κα φίλo 'τυ, x0rica δ' op εῖπε rpo 6 μεταλητομα
72쪽
253 Describitur ratis consectio, qua Vlixes Ogygiam in- ssulam relicturus est, et singulae eius partes accurate deinceps
47 Haec scholii verba in codice Mediolanensi, ut Buumannua adnotavit, a v. 315 a v. 313 aberraverunt et scholio ibi ascripto adhaerent praeterea post αὐτο insertum est et mox verba καὶ clusivovomissa sunt, ut totius scholii, quod a v. 313 Misp uiu ἐποντ' ἔλαcεv τα sua κατ' clxpnc appositum est, verba hunc in modum perperain continuari putanda sint uέγα κ0ua κατ' ο κ prac vic pauε κατοκpacn6λiv λεiv. 'Ρiuvo αυπο δε αλε, το 0μα nλov6τi. Cuius rei montioncm nullam fecissem, nisi ola hi obsero ad scholia in Hom. Odyss. Lugd. Bat. 1869 p. 41 lubitum esse inde suspicari, Rhianum fuisse inter eos, quos utimaunus arbitratur Ormulam κατ' κpnc ita divisisse κατωκpuc vel pric. Nam qui fieri potuerit, ut istud suspicaretur, id confiteor me non posse expiscari, cum praeterea nihil invenia-
73쪽
ἔπεcευ, laci φῆκε το πηbhλiov. mi Huius coniectura duplex cogitari potest causa. Ac primum quidem αυτoc, quod ipse significat, male assecit Rhiani iudicium, quia desiderabat
quod ei apte Opponeretur at aptissima est ut Homeri maximo propria ratio ea, qua inter se opponuntur υToc Πμε et εcου bc oi σου αἱ θυελλα, ut Nitetschius II p. 49 sentetiliarii iii conexu recte perspecto indicavit nec vero quicquam proiicitur Rhiani medella, quoniam αυτο apud Homerum non idem est ac uiu, sed plerumque ipse valet. Altera causa ex verbis in scholi additis cognoscitur. Posit enim auro nec prius Vlixes procula navi in mare incidere, tum gubernaculum e manibus dimittero dicitur, cum rerum ordo postulet, ut dimisso demum gubernaculo in mare incidere narretur ua repugnantia ostensus hianus ad coniecturam confugit, sed quam in verbis inesse opinabatur dissi.
cultatem haudquaquam sustulit, cum etiamsi audieris τηλε b uno cxediri αυτο βὰλ reo dua), Vlixem procul a navi in mare incidentem cogitatione tibi fingas nam τῆλε voce in principio enuntiati posita efficitur, ut non tam verbi p6λε actionem ipsam, quani actionis finem et eventum animo concipias Sed ne pus quidem est ulla emendatione quis enim est quin sponte intellegat, hoc loco id, quod primum et summopere seria audientis animum tin quo maxime cernatur irruentis undae vehementia, praemitti, cetera, quae simul vel etiam antea evenerint posteriora narrari ex consuetudine illa loquendi, quam cτεpO ΠpOTεpo sive Irpus- θυοεpo grammatici appellant Cuius sigurae usus non solum apud Homerum latissime patet, sed adeo graecae linguae familiaris est. ut apud prosae quoque orationis scriptores saepissime inveniatur: de qua re ablegare iuvat legentes ad Classent commentationem elegantissimam observationibus de Homerica elocutione insertatu, qua inde a p. 200 eum usum ex Graecorum sentiendi ration ingeniose deduxit et persecutus est.
32 Huic loco subiungere placet v 274, ubi Rhianus eandem
figuram videtur parum perspexisse videtur, inquam: nam rumtur, quod ad talem opinionem ansam praebeat. Cur autem illud scholion a v. 31 demigraverit, in propatulo est librarius nim aut spatii angustiis coactus erat aut voce κομα deceptus scholion ad hunc versum pertiners sala opinabatur. Di0jligo b Go
74쪽
scholion mendo inquinatum sit, vera eius lecti certo explorari nequit Sunt autem haec tradita: του Φoiviκαc u ἐκέλευc Πυλovb καταconcat uic pεcculti l Ηλib hiau, si parεουci 'Errεloi. Ad haec adnotatum est scholion si Flavo uno ptic cui, ποπεu-wai. , ut nec unde descendat hoc inauditum Rhiani inventumno cuius verbi in locum substituendum sit sciamus. Felici casu factum est, ut interpretanientiam ποπε auia a Didymo adiunctum non intercideret unde primo obtutu proclive est suspicari πο- vcicca pro καταcT'cui reponendum, quod et satisfaciat huic
si a litterarum ductibus verbi dato pticca unius litterulae discrimine disserat. At hoc propter metrum fieri non posse elucet nisi vero v litteram pronuntiatione geminari volumus - cumque quid offensioni Rhiano fuerit, altero scholio haud obscure indice
potest, quin verbum φεcccii a Rhiano mutatum sit. Hoc enim verbum significat impiptica Tri Hii sive ut in cod. V explicatur, idp0cai l Tnv αυ vide etiam lectionem 4 p. 36ὶ cum autem rerum ordo postulet, ut Phoenices in navem Vlixem inponant, priusquam Pylum deducant, fugiendae huius discrepantiae causa Rhianus dimittendi verbum substituit. Ac utimannus verissime iudicavit hoc nihil aliud esse posse nisi φη ccii 'in quod scite admodum et ingeniose invenit Rhianus, cum ad litterarum quoque speciem simillimum sit verbo qγέ cui vetustis enim elementis Ionicis hoc e CCAt illud Φε Al exaratum erat. Nihilominus nemo hodie hanc coniecturam, natam illam ab usus pervulgati
48 Adnotavit utimannus in schol editione: diro pdccαι non potest quin pro ἐψέcca Rhianus voluerit dipficat quae non mala foret lectio, unde tamen quomodo natum sit istud diroq=dccat, equidem non dicam. Sed nonno hoc satis xplicatur librarii oscitantis neglegentia, qui cum insequens vocabulum o roricinita cum uno praepositione compositum esset, iam priori verbo eam addidit Cotorum miror, quod a Rochius in odit Od ad hunc locum φεica dubitanter ascripsit, nam hic infinitivua nullo, quod sciam, loco apud Homerum invenitur. Diqiligo b Cooste
75쪽
inscientia, necessariam esse affirmabit CD quae Ameisius ad i. l.
et 476. 0 90 recte adnotavit. 33 I 10 Nausithous Phaeaces in insulam Scheriam deduxisse
ibique novam urbem condidisse narratur:
καi ηου rroinc θεω κα bdccατ' poυpac. Schol. εων Flavo θεοic. H. Cur dativum hianus genetivo anteposuerit, non satis liquet. Cum vito sive uoc sive Atticorum εω nisi de deorum delubris non diceretur, fieri poterat, ut putaret genetivum ευ v qui nihil novi addit ad riouc et cum hoc coniunctus significat id quod vernacula lingua dicimus Gotter- tempei , languidum esse vel adeo redundare, et pium Nausithoi animum, quo non modo sibi suisque, sed etiam deis consuleret, distinctius esse indicanduin Posterorum enim Graecorum more, qui cum colonias deducerent, patriorum deorum cultum in novas sedes transferebant, ille ubi cum suis consedit murumque et domus aedificavit, deis qui pristinae patriae tutelam gesserant, Laribus et Penatibus templa exstruxit et consecravit, ut in nova quoque patria domicilium iis constitueretur Fortasse Rhianus hunc dativum simul ad cbticcατ' opoupa pertinere voluit, ut Nausithous deis non solum templa exaedificasse, verum etiam poυpα i. e. Nuευη, agros Sacros dieavisse diceretur nisi statuere mavis, eum hanc lectionem ex vetusto exemplari recepisse. Ita certe lacillime explicatur, cur genetivum mutaverit, qui ceterorum librorum oti firmatur auctoritate nec quicquam habet, quod iure reprehendas.
34 r 44, ubi Olympus, deorum sedes, uberius depingitur,
non careat neque alius umquam grammaticus dubitationen mi verit, primo aspectu credideris, Rhianum haesisse in soni similitudine vocabulorum Issent et aliλη in versuum sine positorum et hanc κακοφvivia sublatam voluisse; sed si ad notionem et usum eorum attenderis, haud scio an alia eum causa ductum esse tibi persuadeas. Ialem enim perquisitionem Rhianum haud misisse Diyiligo b Corale
76쪽
credibile est, cum etiam alios veteres grammaticos et interpretes, quid discriminis interesset inter tini et αθη et upavoc, inve- Stigare conatos esse sciamus, donec Aristarchus diligenti observatione has quaestiones expediret, cuius doctrinam Lehrsius Arist. p. 164 sq. enucleate explanavit. Huius igitur vestigia secuti ex
Torroc. Quare quae a terra in aethera escendunt, aera percurrere dicuntur: E 288 Somnus in abietem se confert, si τοτ' v lbra ακportio πεφυυῖα bi ηε poc Mep ' cavεv, et invicem 35 Minerva in terram devolans υpavo ἐκ κατέπαλτο bi'ai0c poc, atque ubi Homerus poetica quadam πεppoλ' utitur ad summam indicandam altitudinem, al0ri eodem modo ponit, quo latini poetae sidera ponere solent, ut Ovid. et VII 61 vertice sidera lavam, Verg. Aen. I 222 clamores horrendos ad sidera tollit, alia multa: O 686 Aiax cuεpbvo Iloo v naves
volatu vel nubes excessit. Sed tamen discrimen intercedit inter αἰθε pa et o υ pavo v hanc enim superiorem, illam inferiorem partem illius regionis caelestis esse, quae est ultra nubes, haec
77쪽
ΥεToto, ubi quae inde a terra in υpavo penetrant per aethera ineant: csr etiam T 350. Hanc ob causam aether propius abest a terra quanam υ pavocet ab hominibus conspici potest, cum nu
versi hiis manifestum est, al0ε pa cogitari non posse nisi puram, serenam, aeterna luce splendentem, nec nubibus nec imbre nec ven
non liceat concludere, l0εp etiam ηvεuoεcca dici posse. Cui rei non refragatur o 293 oiciu ' cuεvo Ουpou ε γλαυκ mc'A0nunt, tippo circii sirovet bi ai0εpoc, nam, ut rectissime observavit Lehrsius l. l. p. 170- hoc de industria positum est, ut intellegamus acriter, Sed iucunde flantem ventum fuisse caelo sereno navem celeriter impellentem. Sed quattuor restant versus qui aegre dirigantur ad hanc interpretandi normam ac regulam, cum aether ut aer inter se confundi videantur: nam O 20, ubi 50 eis etiam schol ad Soph. ΕΙ. 87 etcoxioipo bt hc cpas ov
78쪽
Iupiter irabundus Iunonem te poena admonet, qua eam pedibus manibusque vinctam de caelo suspensam secerit c b c αlθε pixei νεφελη civ κφε uin, aut aether nubilus esse dicitur aut ad similitudinem Martis, qui ἐπτα ἐπε cx πελε0p Πεcubo si 407ὶ, Iunonis statura tam ingens fingenda est, ut ex aethere usque ad nubes pertineat eadem sere verba legimus O 192 ευ ἔλαχ' ουpavo ευpυv v ἐθε pi cat εωέλη civ quod ortasse eo explicatur, quod cum nubes caeli portae sint eiusque aspectum occultent, hominibus sursum spectantibus caelum quasi in nubibus esse vel potius nubibus circumclusum esse videri potest; at quid
dem versus iam Aristarchus expeditum iri desperavit et Lehrsius umquam id fieri posse negavit. - Iam vero cum Olympi cacumina, in quibus dei sempiterna in sedem collocaverunt, nubes excedere cogitentur, deos necesse est versari in al0ε pi itaque Iupiter c al0εpi vivi in precibus sollemnibus nuncupatur B 412. 166. O 22, et quotiescunque dei de caelo in terram descen- tulit, ex aethrre proficisci vel aethera permeare dicuntur: O 610 auro Tap i scit. εκTopi απ' al0ε poc 'ε duuvτω Ζευc, E 258 Somnus do Iove irato dicit: κα κες ' dicro an al-
θέ poc ἔuπεc rrovTtu. Atque haec quidem hactenus. Quid vero est ut 09η, qua voce praeter hunc de quo agitur versum bis tantum omerus usus est Hesychius explicat alθpia, αυΥη ubia, nil καθαpoc quamquam hoc quidem minus recte, cum sit potius ul0rip) eodem modo ustathius p. 121, 39. 45'hu pic ευdiu,
ui0pia accuratissime vero et aptissime Lehi si iis l. l. p. 70 quae hinc aethere efficitur claritas, ea est i0pri', gravissimo usus
79쪽
testillioni P 646, ubi fila Iovem iniplorans precatur: εὐ πά- τεp, ὰλλὰ cu obcaturr ij poc ac Axauuv, aroiiaco b aiθprlv, boc φθαλuoici ibεcθα b φθε καὶ λεcco cet. Nam cum hoc loco i0pr synonymum sit vocis pcioc, contrarium caliginis vel tenebrarum, quibus Achivorum oculi occaecantur, non dubium est quin splendorem indicet eum qui alθε poc proprius est vel ab aethere proficiscitur, et idem valeat ac si Aiax Iovem roget sacut 0rt al0cpi pugnemus P 371J. Sed alterum versum Lehrsius non tractavit, qui dissicilior est ad interpretandum de Planetis enim legimus u Moi ε υω κοπελο εv Ου9αVOV U-
το ε Ου ποτ' pu)εi, υbέ ποτ' i0pri κεivo κOpυ phvoυτ cv cpei υτ c ortubpri. Hic cum rupis cacumen in ipsum oupavo penetrare dicatur, fieri non potest quin aethere eiusque splendor h. e. i0pra circumfundatur ergo nisi repugnantiam intolerabilem in his versibus inesse volumus, statuendum est aut cacumen splendere quidem serenitate aetheria, sed prae nubibus perpetuis, quibus media rupes ulv obvoluta teneatur, ab hominibus nunquam posse conspici, aut verba VpGO ευ9υυ καυε κο9υφna sic intellegenda esse, ut cacumen non ultra nubes ipsunt oupavo tangere, sed usque ad confinium illud nubium et aetheris pertinere ideoque ipsum nubibus coopertura et ab hominum aspectu
Ex his igitur omnibus haec videntur recte concludi primum αἰθεpa esse aera altissimum, Serenum, splendentem, ui09ηυ huius aetheris serenitatem et splendorem deinde ai0pri ut accidens a substantia, sic ab aethere separari non posse. Sed neceS- Sario cum e coniunctam esse denique αἰθέρα longo intervallo h. e. nubibus et aere interiectis a terra disclusam esse nec ullo modo eam contingere, 'par ab aethere longe emanare et nubi- hiis dissipatis et quasi caeli portis apertis usque ad terram pertinere et res terrestres serena luce collustrare. Quas ob causas sutendum est, lectionen al0ri nostro loco non male a Rhiano substitutam esse, quoniam ubi ai0ri est, necessario etiam splendor eius h. e. Npri esse debet, et quod deorum domicilium nec tempestate turhari nec imbre aut nive rigari dicitur et αἰθη appellatur υε φελoc, id eximie congruit cum iis, quae Supra XΡΟ- sita sunt nec vero ipsi Lehi si Rhiani lecti non probatur, qui Diyiligo b Corale
80쪽
cam ferri posse concessit, si utiλα- explicares p. 70 adn.). Simul autem apparet, cur Rhianus non acquieverit in vulgata scriptura ai0pni. Putabat enim magis accommodatum esse ad deorum maiestatem, si non modo aetheriam claritatem, quae interdum etiam ad terram hominesque pertineret, sed aetherem ipsum, sontem et riginem illius claritatis et lucis in Olympo osse diceretur; et hoc vocabulum ai0pn e magis arbitrahatur ab hoc loco abesse posse, cum haec splendoris notio etiam gravius indicareturvorbis λευκρὶ 'Myrtabcbpouε airλη. De his autem quidquid iudicaveris, insitiari certe non poteris, etiam hoc loco conspicuam esse Rhiani accuratam Homericae dictionis observationemo scientiam. t 57. Admonita a Minerva, ut ad fluvium vehatur et vestes 35 lavandas curet, Nausicaa patrem, ut sibi currum apparari iubeat,
studium subesse responso Alcinoi Praeterea videtur in ultimis verbis ustathii emendandum esse Oporrλiccoυci 47rravrim, cum Sinudubio asserat patris verba ex versu 9.r 132. Vlixes qui quam litam nudus est in puellarum conspec-36 tum venire non dubitat, cuin leonu Ornparatur, iii a me vexatus boum oviumve greges invadere audet: