Vitarum Italorum doctrina excellentium qui saeculo 18. floruerunt decas 1. 6.. Auctore Angelo Fabronio

421쪽

4os Io. ALFONsus violenta respiratione , quot quantasque uti litates & commoda ex sola respiratione capiant animantes , quommodo aer spiritu ducatur, quomodo in abditiores pulmonum recessus penetret , ad sanguinem transeat ,& cum eo commisceatur . Commixtum sanguini aerem a suo elaterio , & a varia

compressione Viscerum , vasorum , camnium 4 membranarum, Sc cutis , a quibus circumdatur , motum quemdam tremulum

consequi sibi fingit Borellius , hincque fieri

ut sanguinis particulae illo motu, dum animal vivit , perpetuo concutiantur atque agitentur. Quo posito expedite se explicare posse putavit , quod proposuerat Ha vetus, qui fiat nimirum ut foetus secundinis exutus , si semel aerem hauserit, ne momentum quidem temporis sine eo vivere queat. Explicat Sc alias res ad respirationem pertinentes , quae versabantur inqdaestione; nec solum perscrutari voluiise omnia videtur per quae respirando vivimus,

sed etiam ea per quae suffocati vita privamur. Sed ne singula persequar, quod ni

422쪽

mis longum esset , permulta sane a Borei lio conquisita Sc collecta sunt de omnibus iis rebus , quae animal gignunt , formant ,

conservant , ac destruunt : quam multae etiam prolatae ab eo sunt, quamque de reabus variis maximique momenti tum ii mechanica , tum in physica ac medicina& caussae cur quidque fiat, & demonstrationes quemadmodum quaeque fiant i . qua ex omni copia plurima Sc certi mira a. arguis menta sumuntur ad totius animalis μιαν explicandam . Nihil dico de ordine , . curn Omnia geometrice hoc in opere sint disposita , Sc quae certa & evidentia sunt viam sternant ad occultorum cognitionem assequendam . Quapropter minime est mirandum si Boerhaavius pronuntiaverit Medicum qui lumine tanti & prorsus incomparabilis operis carere voluerit, illum necesse

esse in tenebris degere i . Extitit etiam in ' Gallia homo doctrina praestans Petrus Chirachius , qui utilem adeo huiusce operia Borellii lectionem Medicinae studiosis pu-

423쪽

4o o. ALFONSu Stavit , ut novam cathedram in Academia Montispessulani excitandam testamento tuis rit , e qua quis idem opus ex auctoritate

publica explicaret G. Quae res quamvis ad exitum minime perducta , gloriosissima tamen Borellio fuit. Quam vero magnifica S prorsus singularia illa quae Bellinius flumen orationis aureum fundens, praedicavit de rebus in libro de motu animalium con

tentist a Illi ipsi qui a Borellio dissen

tiunt , qui illum arguunt , quod nimis trimbuerit mathematicis rebus; qui in ipso de

motu animalium opere nonnulla notarunt errata , unum tamen praeter ceteros mirantur Borellium , unum dicunt in multis tenebris erroris & inscitiae , quibus obstructa erat animaIium fabrica , clarissimum lumen praetulisse , primum Mechanicam & Ge ' metriam ad Medicinam adduxisse , , effecisis seque industria & ingenio suo singulari , ut quasi peregrinantes medici dom um d

424쪽

Bo RELLI us. 4os ducerentur. Quod ad errata vero attinet,

quibus profecto non carent illius libri, facilis est defensior angustos esse sensus, i firma hominum iudicia , brevia curricula vitae , in profundo, ut Democritus aiebat, Veritatem esse demersam , & nihil simul inventum perfectum. Praeterquamquod quis est tam lynceus qui in tantis tenebris nihil offendat, nusquam incurrat 7 Non puto autem necesse iis respondere qui accusant Borellium , quod videatur abhorruisse Ropolitiori quadam latine scribendi elega

tia . Nam si hanc afferat rerum mathemattearum S physicarum scriptor , non asperner 3 si non habeat, non ad moilum flagitem , dummodo complectatur verbis quod

Vult, Se dicat plane quod intelligatur. Iis

potius respondebo qui de vita Se moribus Borellii sic iudicant , ut ab his omnem commendationem ingenii eversam esse dicant . Fuit is quidem difficilis , morosus , invidus , ingenio inquieto , ct in novas res avido , sed haec vitia magnis emendat ruere virtutibus , quae praesertim apparue

425쪽

runt in extrema aetate , postquam scilicet meditatio, ratio , aerumnae , tonsaque consiletudo ipsarum virtutum nervos corrobo raverant , illumque docuerant , quae plerunque homines appetunt & sequuntur perexigua & minuta esse , nullumque bonum esse cum virtute comparandum . Quoniam vero inter Virtutes , tanquam sol inter astra , eminet pietas adversus Deum , hujus quanta Sc quam illustria signa dederit Borellius ex iis praesertim apparet , quae de illo scripta reliquit Carolus Joannes a Jesu Scholarum Piarum Praefectus , quaeque hoc loco referre iuvabit. Ait enim ci rRaro modestiae sobrietatis oe aequanimitatis

xemplo inter nos agebat , ut Socratem vel

Platonem .el qaemqaam alium ex priscis ix di sectarum institutoribus spirare videretur , nisi quod eatbolicae fidei adderet decus , iniqua purissime se semper exhibuit , adeo ut quum in Astronomia edocenda de sistematibus oriretur sermo , quidquid alii dixerint , i quis,

i Uid Praefationem Tom. I. Operis de mam m

426쪽

quit , omittendum : ita sancta docet Eeclesia, ita credendum , idque certum in illius obsequium habendum . Mus quoque pietas in F ribus elucebat : quotidie enim sacris intererat sancissima Poenitentiae o Eucharistia saeramenta frequenter susciplabat , Patre Magistra

Iacobo Mocio e Dominicana familia , sacra que Indicis congregationis Secretario a confessonibus adhibito , quem una cum ejus gemmano fratre Michaele Angelo Sacra Indulis gentiarum e ' Reliquiarum congregationis p

riter Secretario , ut bina hujus faculi , nedum urbis luminaria unice O quoad scientias , σε ad mores suspiciebat . Antequam exbitum iret saepe a nostris visus genibus aute lectum

flexis orationi O precibus sacare . Pam Iam B. V. imaginem a lecto nunquam amoveri passus , in ea plurimum venerationis fidei se se habere testatus : qua pauca in hoc genere insinmare duxi , ut quam fellei nexu

scientias eatholica cum pietate conjungeret , innotescat 3 quibas permotus argumentis disere saepe ejus Auditoribus solebam eum Pra-ceptorem esse fortitos , qui non minus exem-

427쪽

pio religiosis moribus esse posset, quam verbs

doctrinae. Pleuritide tandem accensus mortem sibi jam imminere cognoscens , Sacramentis mnibus pie humiliterque petitis munitus , aliisque eatholicae pietatis editis indiciis decima Octavo morbi die inter postremam oecidentis anni MDCLxx Ix. O primam renascentis horam , nostris Religiosis de more adflantibus f premasque preces legentibus , quod maximo mbi solatio esse adferebat, .itam absolvit , cujus eorpus in nostra pariter Eeclesia , in quas Hebrum elegit, O quod omni haereditate c quam etsi remissimam , ut ejus amoris argumentum maximam ducimus pretiosius nobis est , conditum fuit . Haec amicus & convictor Borellii e ex quibus intelligi potest ,

minime ab eo , tanquam ab inerti poeta , extremum vitae actum neglectum fuisse . In eodem templo quod est ad forum Ag nale positum Borellio marmoreum mon

mentum fuit, in quo Paulinus a S. Josepho Religiosus homo Scholarum Piarum latine scribendi elegantia satis notus , haec inscripsit et

428쪽

D. O. M.

IOH. ALPHONSO BORALLIO NAAPOLITANO PHILOsoPRO MEDICO ET MATHEMATICO CLARISSIMO QUI AD CATHEDRAS MASSANAN. PISAMAM ET FLORANTINAM VOCAT usILLUSTRIA EDIDIT OPERA GEOMATRICA PHYSICA MECHANICA ET ASTRONOMICA

ROMAE IN ACADEMIAM CHRISTINAESvECORUM ET GOTORUM REGINAE ADSCITUS AT ANNUO CENSU AUCTus Λ SCELERATISSIMO FAMULO EXPILATA DOMO IN AEDES SCHOLAR. PIAR.ΛPUD S. PANTALEONEM SA RECEPITuBI ALUMNOS RALIGIosos IN ΜΑΤΗ AMATICIS STUDIIS BIENNIO INSTITUIT HEIC ADMIRANDUM DE MOTU ANIMALIUM OPUS

429쪽

Vereor ne coarguatur Inscriptionis Auctor minus vere affrmasse Borellium opus

de motu animalium absolvisse , & in Academia Florentina Doctoris munus sustinuis se . Haec habui quae de Borellio exponerem , de quibus scire quidem cupio quid sentias , mi praestantissime Allemberti . Non .

enim te a me tanti fieri ignoras , ut si hoc scriptum tibi probabitur, eodem mihi futura sit auctoritas tua pondere , quo erat Platonis apud illum , qui dum ei placeret, ceterorum se non curare iudicia dicebat. Plurimum autem me debere profiteor homini multis litteris , ac praesertim geometria , historia , rerumque publicarum tractandarum scientia illustri Dominico Caracciolo utriusque Siciliae Regis ad Galliarum Regem Legato , quod ejus commendatione factum est , ut mihi facultas daretur tecum familiariter versandi, & proepius contemplandi admirandique quae de te omnes mirifice praedicant , divinum ingenium , eximiam in omni pene ingenua facultate doctrinam , & singularem huma

430쪽

BORELLI Us. 4 nitatem. Non vereor , ne haec a me idcirco dici suspicere , quasi gratiam tuam aucupari velim . Neque enim tu is es libet usurpare Ciceronis verba ad L. Lucceium qui quid si nescias , oe qui non eos magis

qui te non admirentur invidos , quam eos qui laudent assentatores arbitrere . OPERA EDITA . DELLE CAGIONI deliὰ febbri ruiaune desia SPA

APOLLONII PERGOEI Conitariam Libri V. VI.ey VII. Paraphraste Abriphaio Mnahanensi nunc priamum editi: additui in calce Archimedis assumptorum ιμὼeν ex eodicibus Arabicis manufer. Ser. D. Etruriae . Abrahamtis Eebellensis Maronita Larinas reddidit, Ioannes Alphonfias Boreuus in Pisana Academia Matbe' seos Professor curam in Geometricis verssoni contulit, notas Meriores in uniυersum opus -jecit. Florentiaeη tam graphia Iosephi Coechini issi. in fol. DE RENUM USSIS OICIUM . Extat in

Exercitatione Anatomica Laurentii Bellinii Structura ty usu renum. Argentorati apua Simonem Pauli1σει i. in 8. I E ,