I. LipsI Monita et exempla politica. Libri duo, qui virtutes et vitia principum spectant

발행: 1630년

분량: 275페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

91쪽

anquitι Iater. θ te λεν meo,rscelere pereussam,qua reges' aeredit. Bene ille de regibus. nam praeter maritum suum, etiam fratrem ejus sustulerat Sllibertum, M

diomatrieum ut tune divisio erat in regem. Sustule rat autem steterato astu, immissis duobus pereussoribus: quos,cum faeinus exsteuti essent. illeo iussit interfieir ut voeem eum vita amitterent, de in tuto auctor agitaret. Ita iustitiae victrix, si non famae.estit: fle paullo post Childebremm etiam regem, Pra Ilo prius victum , eui ipsa interfuit stans in prima acie,veneno tolli eum uMore, eodem utrumque die curavit. Quot palmas una mulier meruit habeat:desieea etiam suaque morte abeat, Providentia apud impetitos laborante.

v II. Fastidio ejusmodi narrationum: nam quis modus sit, si velim persequit Eeee in uno Neapol tano regno duae IOANNAE , aevo suppares, in nequitia eomparest quarum flagitia atque etiam steis teras nam & Hee mixta semper adulteriisy Annales texam, si velim reeensere. Et propero magis ad alia Exempla: neque enim desunt ea

M liebris imperii bini, di felitis. I. PHILE uxor Demetrii regis, filia Antipatri,illius qui Μaeedoniam & Graeciam vivo mortuoque Alexandro gubernavit. Hare jamtunc puella, & in annis teneris, nativa quadam prudentia sic vita ex eellere, ut ipse pater consilia ab a peteret,& audiret. Pater, ille senex, ille usu & tractatione rerum sie peritus. Quid Demetrius,eum iam uxor eIus es.sti erat ipse vario ingenio , & vitiis propior: sed mira temperie haee maritum flectebat, ne di eam, regebat: calumnias supprimebat,iras mitigabat, justa & honesta inserebat. Iam populi vere mater, tenuiorum filias dotibus datis elocabat; amictos a fortuna relevabat, bonos provehebat et quid apud ipsos milites t Salvo pudore tamineo, re iis se mistebat : alloquebatur , erigebat, tanta auctoritate

vel gratia , ut sola tumultuantea represshrit, di inseditionem

92쪽

ET EXEMPLA POL i et I A. 9Y seditionem lapsos revocanet. Qii e fides deindere amor in imum maritum cum victus a P AEa

rege esset, eastris ac regno exutus: vivere non ut

ita sustinuit, re morte spontanea invidiam Fortunae fecit. II. Evo , non animo, inferior ZEN OBIA PaI- .mvrenorum regina. Haec stirpem & sanguinem 1 Ptolomaeas. ω ipsa Cleopatra, sed non mores dii boni quam aberat Uducebat. Vxor erat Odenata, fortissimi viri,& qui ad imperium Romanum ausus adspirare. Illo vivo, iisdem cum eo exercitiis, in ve natu , in montibus, in silvis, in ipsa militia uti. Amans ejus utique, sed ob matrimonii finem, liberos : quos ut concepisset, tangi a marito moxnuebat. In aliis virtutibus, scientiae etiam avida; de historiae Orientalis ita perita, ut ipsa eam suo stilo in compendium redegerit, usui posterorum. Nee Graeci Latinique sermoni S, aut rerum, ignara fuit. Forma autem corporis egre ia, oculis supra modum ilhntibus sverba Pollionis dabo est nigris, anto eani

re in denti s , ut margaritas eam phraque habere ηιta Uent. non dentes. Vox praeterea Aara es mirilis. Cum his

dotibus, ut dixi, nupta, & forti quidem viro, elli haud felici Nam Gallieno illo ignavo Imperatore, eum decus omne imperii labaret, aut rueret: Persidem & orientem invasit, quasio tum,& Romanam ignominiam vindicaturus. Res magnas gerit: adeo , ut ipse Gallienus consortem mperii sumpserit, di ultro Augustum declararit. Nec diu in hoc honore, insidiis Isaoni, conmbrini sui vitam di potestatem amisit, aut hane potius transmisit. Nam Zenobia illa uxor, laborum & victoriarum ante particeps'assidue enim comitari maritum , ipsa etiam sub armis. solita in imperium sustepit fortiter, & gessit. Bella cum Romanis, ScPrineipe habuit: AEgyptum invasit, & vi elo ae caeso ejus praeside Probo. oecupavit. Denique Aurelianus, sed aegre, fregit, non enim profecto vicit: imo velut tacito pacto , passi in triumpho is

duci, sed ut vitam & dignitatem m parte smaret.

93쪽

- LIPSI MONITA atque adeo sunt . qui filiam ejus Imperatori dicant nuptiis iunctam: imo & stirpem ejus diu post Romae, inter illustres familias notuisse.

III. Haec militaris Demina: pacatius exempIum PVLCHERIA dabit. Eanredou junioris soror,Vitanti de virginitatem Christo devovit: paullo majore natu , quam ille. qui septuennis fere patre Arine id a relictus, hane habuit morum & institutionis magistram. Atque adeo iam grandiore illo , ad ha sit, re curas imperii participavit: silubriter omnia.& pie , modesteque disponens. Et vero quamdiu habenas tenuit. felix imperii de re Seurtius: Postquam invidia aliorum , & casumniis Eunuchorum

Chusaphii praesertimi submota est . di loco pulsarcontunt ea se in Hebdomon. locum Byzantio scibur banum , atque ibi summa pietate de quiete victit bat. Donec post annos septem,fraude calumniatorum agnita. & imperio undique concusso. fulcrum iterum rebus labentibus adsumitur . aut reparatio jam lapsis. Fit utrumque: fle restituit pleraque ominnia, aut tuetur. Specimen animi eius & prudentiae hoc esto. Fratrem Theodosium videbat, & dol

bat. temere libellis tape subscribere. & nee lectis:

aliena commendatione aut fide, ut fit, nixum. Do- Ium bonum hune repperit, ad emendandum. Con

cepit enim & ipsa libellum, atque obtulit: quo Eι - 2οtiam eius conjugem petebat mancipari sibi in se vitutem. Capit,& subscribit statim: quidni in solo. ris petitione t atque illa, scaenae instruendae eaussa. Eudociam apud se aliquamdiu habet. Miranti, Aeevocariti , negat missuram . & suam eam , uti quae OPTIMO MAxΙΜO QVE jure , esse. Profert. m num & subseriptionem. confuso jam illi, nescio an emendando. Revera enim secors ingenium fuit, feester Claudius, in Deminarum aut e minatorum Eunuchos intelligo potestate. Mortuo autem il- Io. & sine liberis, re celata, Marcianum evocat, Uita& bello bonum, ad imperium producit. Quoque magis commendarer, nuptias suas ei donat, sed titulo tenus: stipulata, ne sacrata Deo virginitas i

94쪽

baretur. Rexit cum illo annos aliquot, mirifice si nostrae religionis apicibus . Teme Pontifice, miam Episcopo, alii': laudata. Vixit annos circiter L UI. IIII. Similem , non enim parem undique . ei iungo IS ABELLAM Ferdinandi conjugem, Hispaniarum regi nam. Paremtin quibusdam superiorem.& sola fortasse virginitate cedamus. Haec, si piet tem spectas, in saerorum cultu mirifica, &assidua; nulla oecupatione aut delectatione demoveri: h ras suas Canonicas ut loquimur sacerdotali exem plo cottidie legere r ipsos sacerdotes honorare, templa exornare. Atque id suis aut suarum fere manibus. cum Se ipsa acu pingeret aulaea aut vestes,

aut a similiaribus puellis pingi texique juberet.

Iam reliquae virtutes instructae huic fundamento. casta, sic ut nee rumor de ea mentiretur ; 3e mar tum pariter eo ducens, pellices,amieas,& id genusi callicle scrutata,& ab Aula amolita. Frugalis adeo, ut in omni vita nee vinum libarit et quae virtus f mes, ut scimus. est eastitatis. & modestae gravitatis. Quam sane habuit, exosa mimos, scaenicos, ludiones, totum hoc levitatis instrumentum, de nec privatim aut publiee audire sustinens, vel spectare.

Eorum vicem, viros graVes. matronas serias apud

se habere t item pueros aut puellas nobiles. da utrosque , pro sexu , artibus studiisque informare. Aula illa, nil ni si palaestra honoris & virtutis erat.

Itaque insignes viri, etiam militia, ex ea prodi runt et & magnum illum o alvum , cui regnum Neapolitanum Hispania debet, haec refert e e sum. Matrona ipsa civilium rerum gnara, belIicarum nee ignara. Quid magni in regno sine illa, imo nisi per illam fere,gestum est Rex maritus de eo stiarii, usu edocti peritiam ejus 8e felicitatem in sententiis. quae edieebat pro oraeulis nee id per adulationem) amplacti. Illa factionibus, latroein iis, infestum regniim purgavit.& paravit: illa iustitiam

restituit, potentiorum iniuriis exsulantem. Et quid alia eommemorem quam in gravia animadverte-- xit, argumentum esto: quod nec a me aut tesse α- indum

95쪽

92. R LIPSI MONITA

atque adeo bunt . qui filiam ejus Imperatori dicant nuptiis iunctam: imo & stirpem ejus diu post ri

mae, inter illusu familias notuisse. III. Haec militaris nemina: pacatius exemplum Pu LCHERIA dabit. Ea Theodasiis iunioris soror,Vitam & virginitatem Christo devovit: paullo maj re natu , quam ille. ciui septuennis fere patre Ariseadro relictus , hanc habuit morum & instituti cinis magistram. Atque adeo iam grandiore illo , adhaeis sit, de curas imperii participavit: talubriter omnia.& pie , modesteque disponens. Et vero quamdiu habenas tenuit. felix imperii & rectus cur sus. Postquam invidia aliorum . & esumniis Eunuchorum

c. 0sistit praesertim) submota est . de loco pulsa:

eontulit eλ se in Hebdomon. locum Byzantio Labu hanum , atque ibi sumina pietate Ae quiete victit bat. Donec post annos septem, fraude calumniatorum agnita. & imperio undique concusso. fulcrum iterum rebus labentibus adsumitur , aut reparatio. jam lapsis. Fit utrumque:& restituit pleraque omnia, aut tuetur. specimen animi eius & prudentiae

hoe esto. Fratrem Τheodosium videbat, & dole bat, temere libellis saepe subscribere, & nee lectis:

aliena commendatione aut fide, ut fit, nixum. D Ium bonum hune repperit, ad emendandum. Comeepit enim re ipsa libellum, atque obtulit: 'iio Eritiam ejus coniugem petebat mancipari sibi in se vitutem. Capit,& subscribit statim: quidni in soro .ris petitione 2 atque illa, scaenae instruendae eausin, Eudociam apud se aliquamdiu habet. Miranti, Aeevocanti , negat missuram . & suam eam , uti quae OPTIMO MAXIΜO E iure, esse. Profert ma num Ae subscriptionem. eonfuso jam illi,nestio an emendando. Revera enim secors ingenium fuit. 8e ister Claudius, in Deminarum aut e minatorum Eunuehos intelligo) potestate. Mortuo autem tu Io, & sine liberis, re celata, Marcia m evocat, Uitaci bello bonum,di ad imperium producit. Quoque magis commendaret, nuptias suas ei donat, sed titulo tenus; stipulata , ne sacrata Deo virginitas lia, buetur.

96쪽

ET EXEMPLA POLITICA. . 93baretur. Rexit cum illo annos aliquot . mirifice a nostrae religionis apicibus , Pontifice, Hilario Epileopo, alii': laudata. Vixit anno S circiter L VI. IIII. Similem . non enim parem undique, e Iiungo IS ABELLA Μ Ferdifumili conaugem, Hilpaniarum reginam. Parem'in quibusdam superiorem,& sola fortasse virginitate cedamuS. Haec, u pieta tem spectas, in sacrorum cultu mirifica, & assidua et nulla occupatione aut delectatione demoveri; horas suas Canonicas ut loquimur sacerdotati exem plo cottidie legere r ip ins lacerdotes honorare, templa exornare. Atque id suis aut suarum fere manibus. cum re ipsa acu pingeret aulaea aut veltes, . aut a familiaribus puellis pingi texique Juberet. Iam reliquat virtutes instructae huic fundamento. casta, sic ut nee rumor de ea mentiretur ; di mari tum pariter eo ducens, pellices, amicaS,& id genus callide scrutata, de ab Aula amolita. Frugali S adeo, ut in omni vita nec vinum libarit : quae virtus t mes, ut scimus, est eastitatis, & modestae gravitatis. Quam sane habuit, exosa mimos, scaenicos, ludiones, totum hoc levitatis instrumentum, di nec privatim aut publice audire sustinens, vel spectare. Eorum vicem, viros graves, matronas apese habere : item pueros aut puellas nobileS. Q utrosque , pro sexu , artibus studiisque informare. Aula illa , nil nili palaestra honoris & virtutis erat. Itaque insignes viri, etiam militia , ex ea prodierunt : & magnum illum Cousalvum , cui regnum Neapolitanum Hi spania debet , haec resert expen-stam. Matrona ipsa civilium rerum gnara, bellicarum nec ignara. Quid magni in regno sine

nisi per illam fere, gestum est Rex marituS re coninsiliarii, usu edocti peritiam esus & felicitatem in sententiis, quae edicebat pro oraculis nec io per adulationem )amplect i. Illa factionibus,latrociniis, infestum regnum purgavit,& pacavit: illa austitiam restituit, potentiorum inaurus exsulantem. Et quutiata commemorem quam in gravia an IIit, arSumentum esto: quod nec aleae aut temerm

97쪽

Iudum toleravit.& edicto vetitum sic repressisse si prona eo gens est ut nec furtim & in angulis I derent, soliti in cauponis.viis,angiportis. Iam verore miIitiae non consilio tantum . sed opera interv nit: modesta quasdam Zembia: & bellum Lusitaniacum , absente marito. eonfecit; & Maurico sive Granatensi,quod plures annos traxit,pluries inter fuit, de summam manum praesens cum marito iminposuit. Magni ad omnia animi, & res spesque m gnas eomplexa. itaque Navarrae regnum consilii Sejus iunctum: Canariae insulae occupatae, Ae insessae; ipse Novus orbis, Naturae occultior Pars, per eam retectus & subjectus. Nam maritus, cetera vir egregius, restrictior aut timidior erat, retinere sua melior. quam Ugere. Hage dilatabat. & eum Chrisρομι- C--m diu rex duxisset, di ad exu mum destituisset: bono Geni stimulante ad ipsam Reginam venit, conatus suos de perficiendi vias .exposuit, di instrumenta, id est naves, viros,arma

ab hae impetravit. Salve, O ve heroina, pr istis par aut majore di in qua Me claudam exempla fame net boni imperii. quid enim ine addam

CAP. III.

DE ELECTIONE.

I r Iri igitur potius imperent,& soli. Sed quomοι V dola, ctione n Successione admotit Electio antiquior videtur. & heroicis illis temporibus vix aliter. factum;& Principatus pace aut bello, virtutis

aut roboris praerogativa assignati. Nam emm G,. ait Seneca, derariam patioribus , intere. Itἀque Brau-

ienses quidam, cum ad Caratum IX. Galliae regem nothomagum deducti venissent, valde mirabantur,m-odo malida illi se proceri viri Helvetios inte, Iigebant) pararent ramo ct teneti νον. Nimirum pro

suo more, de sonis , iudicantes: suis laeve, quasi a

98쪽

sola eorporis magnitudine praestantia esset. Sunt etiam rationes, quae eommendare Electionem via deantur. Prima, quod optimi re aptissimi per eam rapi; non item 4 Successione possint, in qua quos cumque genitos admitti. Item, quod 3usta aetate rapi,& idonea iam regeretaliter in Successione,ubi pueri saepe aut infantes jus sumunt. Deinde, quod regnum Ita moderatius videatur.eum nec innutriti sint potentiae . di ex ea superbiae; de quod neque Proprium habeant, ab aliis acceptum , ad alios transmittendum. Eo minus intendum imperium, aut subditos opprimunt: in quem enim pos usum - Aeeritur fle virtutibus campus: ac multi ad eas adspirent, vel spe Ptincipatus. Haee de talia Aristote Iem moverint.ut Carthaginienses laudaret hoc nomine. de Spartiatis praeferret, qui stirpe teges legebant. Sunt de hodie. aut nuper fuerunt inter Chri manos, electa reges:hodiequidem Poloniae, nuper Boherniae. Diniaeque. Ista pro Elactione, plura in - eam possimi. Primo quod dicitur, veterem iners

temur. sed usus illis rudibus subiecit. hie M alibi,

meliora. Additur. optimos sic posse eligi:& verum est sed etiamne eligit si rem de everamenta vides, saepe falsum. Rara electio, quae sine privato cuius-Ze affectu acit respectu fiat: nee rei publicae utilis. murn . sed sine lagunt. Quaerunt opportunos. ut omittam , Peeuniam 8e corruptelas suffragia tapetrahere . de rem geri promissis donisque. Atque ea nee tartasse meliore aliquo sareulo excludas: sieut nullo. odium aut amorem. Meetas Choniates in hac re prudenter iudieat, ubi res Auxit Imp. Grae-ganici narratiqui fato uicinus.& sine liberis,de eli gendo sumessore eum siris agitabat. Seribit i Igitur

ani atque alii varia -- lantuν, sed omnes qui sibi ορ- ρον mn, - - ses t. minabantia eo autem eligeno, qui optime di ex is publato imperaret , -stiaura aut rogia

earis erat. verissima dicit, di usu probaruae probanda. Iam quod tertio inquiunt, iustae aetatis.& m

turae imperio, se eligi r ita habet, & eommodum est. Sed enim illud adhaeret incommodi, quod

. . . Iegnum

99쪽

06 I. LIPSI. MONITA regnum interea vacat, nee possetIorem habet. Quod siquis considerat, majus malum est, &daturum,quam imbecilla in imperio aetaS Sanct ubi interregnum est, justitia fle leges silent, liceritia de vis valent: atque id saepe hebdomadas, meri s .am nos manet. Quae interea confusio,aut sceIera frunte uuae ambitio re prensatio per quas fraudes, re asetes t Germaniam vide, ubi Imperator demortuus: honi omnes in praesenti & futuro sunt metu. Ipla Roma nune, in saerorum Pontifice, haec mala in eum sentit. Quid deinde in eligentium dissensu disinsidia,& bella. Quae nee inter paveoS et Ores seminuer effugias i appello ad illos ImperII Septemvir lex Appello ad ipsam iterum Romam:& cum noxa religionis, & paene dicam probro . audiimus legi musque,plures uno tempore Pontifices, tali caussa, se gessisse. Nota mihi istud , re incertum illud fluctuansque in laleessione e magna ratio diem est, ad totam Electionem repudiandam. Iam qua

nuam: sed addam, solutius etiam. &-cura administrandum. Ut quid enim re nec dramme, nec postea meorum, nimis acriter intendam Frui satis est. Obnoxii etiam vivunt, sive Iis qui eleg runt M ovibus hoe velut beneficium debent; sive

omnies 'qui in oe fone minue m P0I

state, aut privare. Poloniam adi: bruun& justitiam minus coli,neeessum est:& Principem 'dulgere, aut oeulos claudere , in potentium n Vis. Dixi etiam , minus Curae aut custodiae esse regnum : an non ita est i Germaniae

deo. ex facili aut opida, aut provincias totas,vel ID beris agnatisque suis. vel & exteris , avulsas aeo Pore eontribuisse : saepe per gratiam, aliquando dipecuniam aut mercedem. Non sic fiet inproprio &hereditario regno. Neque Principes soluin si rindes: sed minimi eorum tunc tales. Nam & psi futurorum securi, prae sentibus Inhiant, lucellum in omni occasione raptant. subitis avidI, ut inter incerta festinantes. Iam quintum illud, virtutes MDiqiti reo by GO le

100쪽

ET EXEMPLA POLITICA. 9

emitari:.vix colorem habet. Valde scilicet, quia unus aliquando, nec merito sed casu , bonus eligitur . boni esse elaborent. Si ad eventa Imus, quocumque in regno; Electiones mixtas videbis , Moepe deterioribus pronas. Vel Roma in Principibus suis .vel Germania, dicat. Ultimum, Aristotelem approbate : re hodieque alibi esse. De Aristotele, non mirum : Graecus & liber , regna amat proxima libertati. De usu hodierno aut nupero, leve eIt: nam praeponderant exempla alia,& pro uno Eleαionis, centena sunt Successionis.Quae vis hic igituri Quoasi illud dicatur. etiam nunc melius regi aut crescere regna ab Electione: magnum sit. sed non dicetur, oculi ac sensus refutabunt.Ego vero amplius dico. ubi eumque bonum & laudabile regnum fuit, in Perside, in Macedonia, in AEgypto, in Sinentibus, in Hebraeis ipsis, Successionem valuisse: etiam In R manis , quoties Principum liberi aut genitura, aut fauod laxius in adoptione ement. Iterumque amplius di eo. nec fuisse ulla Comitialia regna, nec fore diuinturna. Exoritur semper aliquis , animo ocinter Principes major, qui creditum uni sibi I Enum, suis stabilit gratia,arte,ptaem Io: de vis Interdum adhibetur. Dania& Bohemia ostendunt. alia magna regio fortasse ostendet. Sed in fine non me teneo, quin Nicetae etiam verba, & ego esus sensibus. subscribam. Exclamat: O quanuarianu; et I

tior Romanum imperium statun a Claudio, qu

pi mus h milite electus est . di fidem eoria Π H α- . io pigneravit , in vilissima capita & pessimatiae Electione venit : Electione, an palam Emptione Nam & hoc stimus , velut VM

sale pependisse : di non aliud niagis e rum ce sumque exitium rei Roma fuisse. Sed empla

SEARCH

MENU NAVIGATION