Antonii de Haan Dissertatio medica sistens Examen tritissimi proverbii medicina turpis disciplina

발행: 1763년

분량: 117페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

81쪽

Uerum praeterea tantum abest, ipsi HippocratIvituperio hoc cedere , ut honum virum 1ummis potius laudibus accumulet: quippe qui semel deceptus adeo propriae famae non studuit, ut insontem tune temporis errorem posteris tradiderit ; quo praemoniti. in quos scopulos ipse im- Pegerat . hos ii evitarent. Unde & apud magnos viros praclara hanc ob causam gloria cluit aeternumque cluet Hippocratis anen. Sic Celsus Lib. 8. eap. 4. - Α suturis, in-M quit . se deceptum esse Hippocrates memoriae M prodidit, more stilicet magnorum virorum , ,, & fiduciam magnarum rerum habentium. Nam

M levia ingenia , quia nihil habent, nihil sibi de-M trahunt. Magno Ingenio, multaque nihilomi-M nus habituro . Convenit etiam simplex veri er- ,, roris Confessio ; Praecipueque in eo ministerio. ,, quod utilitatis Causa Posteris traditur, ne quiis decipiantur eadem ratione, qua quis ante ce- ceptus est. Unde Plutarchus , notante Aeso, hanc ingenuam erroris Consessionem ita celebravit, ut eum , veluti exemplum , quod imitentur. CunCtis proponat eruditis. is Qui reipsa proficit, ait, ., Hippocratem sibi imitandum proponit; errO-- rem suum de Capitis suturis profitentem , &is in scriptis reserentem; secum indignum vide , , ri reputabit, si, Cum ille errorem suum in- dicarit, ne Caeteri in eundem errorem incide.., rent, ipse quidem suae salutis cupidus, nonis audeat suam stultitiam & inscitiam prodere, atque

ν, confiteri.

Hinc & ipsum imitantur quotquot in arte ho- ni exuxerint unquam. Insens Θdenhamus Uie

adeo

82쪽

adeo clarus in arte, ut satis superque antea visum fuerit , fatetur candide quod, ubi per XX. annos in curandis febribus felicissimus fuerat cita etiam ut Baglivio Medicus febrium κατ' ἐν χωdiret tandem febrim Pestilontialem , sese non dum a priori febrium genere distinguentem eadem , qua priores , methodo aggressus . primam inde aegrotantem Matronam plurimum laeserit. Quem Certe errorem , insons quamvis fuerit, tamen posteritati tradere veritus non fuit, ut ipsius infortunio saperent caeteri. Vide pag. Iaa I 22. ut & pag. I 6. Memini aucliviste me narrantem celeberrimum ubivis Boerharitim , juniorem sese aliquos Commisisse errores , quos subindicasse e nostra re fore existimabat imo ne veritus quidem fuit laudatissimo suo Chemico tractatui Casum inserere . quo Tyrones Praeceptoris infortunio edoceremur, quanta sit prudentia in Arte opus: quamque perniciosum sit ex juvenili ardore tumidum successu Μedicum ab unius Curatione ad Curationem alterius Concludere. Vide proces . I92. tractis

Perpauci sunt, lateor, quibus tam nivei canindoris pectus superi largiuntur: at dissilebitur nemo longe tranquilliore vita homines usuros. si

magni in omnibus scientiis & Disciplinis Uiri.

quos subinde , utut leviusCuli fuerint, errores Committant. Pro eo. quo sunt, Candore faterentur. Quod cum inanissimo famae derogandi metu negligant, dissidia, studiaque partium inter suos Discipulos, per fas & nefas suorum quosque Praeceptorum figmenta propugnantes , alunt foventque ; atque ita omnium hinc oriundorum malorum cauiae existunt. F a Su-

83쪽

Superest ad 3. hujus f. objectionem respondeam. Fateor horum omnium quam plurima, &extitisse olim. & hodieuum extare, exempla: Uerum simul in his omnibus Artis salutifera praetervideri monita assirmo; quae Certam in Certis . in dubiis dubiam, nullamque in plane incertis Responsionem dari consulentibus velit. Uerus est qui de Dresineurtio casus narratur; at artis ille, quam tam egregie Callebat, PraeCepta praetervidit. Parisini obstetricantes. quorum Crassissimi errores in objectione narrantur , artis suae vel ignari, vel saltem obliti fuisse videntur; quando ex menstruo perseverante fluxu, vel ex habitu pleniore Corporis, haud impraegnatas mulieres pronunciavere. Quoad objectam dissicultatem de distinctione dissicili graviditatem inter Hydropemque , haud plane cissentior. Celeberrimus in

obstetricia arte Moriceus Observ. 7O. I 48. 29 . ut& alibi, plura exempla Deminarum attulit, quae simul & Hydrope, & communi Ix. mensium morbo laboraverunt. Hinc certe plures sallerentur necesse suit, si horum ex alterutro alterutrum negaverint. Idem Moriceus graviditatem Cognitu aliquando tam dissicilem esse observat, ut xxΙU.

exemplis demonstret Deminas gravidas fuisse, quas impraegnatas sere nemo suspicatus erat, nisi qui ultra Consuetas pronuntiandi Leges , & contra pertinacissimam Deminarum negationem , ad alia respiciebat. Quod cum aliquibus in casibus fieri nequeat, prudentes in arte Viri ultra id, quod Ars Promittit, progredi non ausi, cavent sibi a praepropero nimis pronuntiatu; ne alios turpiter

fallant. ipsique fallantur. Quamvis & hoc saepe accidisse constat, quod in ambiguo Casu data a

84쪽

Rerum perito dubia responsio, tanquam Certa in Vulgus spargeretur: quae deinceps veluti certi prognostici aut diagnostici gloriam non merenti: adscripsit, vel pessimi Uatis ignominiam insonuinussit.

L os maestor Dam euriam prodere suppellectia, lem , dum quotquot probi inter eos existant, venue fatentur complures se morbos fanare non pose : imo plures morbos eorumve causaF

fe ignorare. ι

Hoc jam olim quamvis non medicus. eIega ter cecinit Naso Lib. de Ponto, Eleg. IV. Non es in medico femper relevetur ut inger, Interdum doctu pius valet arte malum. Cernis , ut e molli fanguis Pulmone remissus Ad sygiar, eerto simile , ducat aquax. Adferat ipse siret saeras Epidaurius Herbas, Sanabit mιud , vulnera cordis, spe. Tollere nodosam nesis medicina Podagram , Ne formidandis auxiliatur aquis. Magnus quoque Hipp. & candidi omnes Medici id fatentur, arctosque , quibus Praeclara ars Cir-Cumdatur , Cancellos Pandunt. Omnes boni Philosophi, Mathematici, quin & ipsi Sacrorum ora lorum Interpretes infinitis in casibus scientiae, artisve, quam Colunt, angustos limites agnos Cunt. Hinc videant qui hane ob causam medicinam vituperant, in quantos quamque vener

85쪽

s6 DISSERTATIO MEDICA.

bundos alios viros stulte insiliant. i , Uerum ut, cum aliis, hoc commune habeat Medicina, quod in nonnullis deficiat; tamen tu Insigne prae aliis habet . . ut ex iis ipsis, quae suam excedere potestatem agnoscit, doctrinam Cumprimis utilem ConfiCiut. Ita Magnus Hipp. Lib. de artis. Paσ. 824. 82s. de insanabilibus locutus , is Haec ad artem , in--ω quit, Μedicam nihil pertinere 'dixerit sorte , quispiam. Nimirum quid attinet de his, quae ,, nullam amplius Curationem admittunt, copio-- siorem adhuc doctrinam facere Istud vero plu- is rimum resert. Eadem enim notione, cum ista

is nempe curatu possibilia & impossibilia) inter

, sese separari nequeant, Comprehenduntur. Dan-- da squidem opera est, ne quae Curationem am mittere possint, incurabilia evadant; prospicientes quanam potissimum ratione prohibeamus , , , quOominus eo deveniant ut incurabilia reddan-

tur. 'Quae vero nullam Curationem admittunt ,, prospiCere etiam oportet , ine maxime noxiari essiciantur. Praedictiones autem splendidae &M Iaude dignae ex eo exis uot, quod dignosca- ,, mus quonam, S quanam ratione, aut quando, is res quaeque exitum habitura sit, sive eo ten-m dat ut curationem recipiat , sive Curationis is spem adimat. Iucundum erit aurea haec Hippocratis verba tripartitim divisa paulo propius considerare. Vult Primo a curabilibus morbis incurabiles

distinguamus, ut nervos Contendere omnes, an tequam incurabiles fiant, moneamur. U. C. in

Pleuritide. in Peripneumonia, accersitus Med, cua vere Hippocraticus prae mente habethan

86쪽

ce Doctrinam, quod scilicet, si saeviat nimium Μorbus , suboritura sit vel immedicabilis nobi-aium gangraena partium hominem brevi peremtu-ra : vel suppuratio earundem partium . quae si rupta, sursumque repens aegrum ilico non suffocet, eum Phthisicum reddet, post diros cr ciatus, & miseram vitam utcunque Protractam . mortem illatura ; ut forte rarus casus Contingat, quo homo bonitate naturae pus ex vomica sua cum successive, tum integre evaCuet, ulCere deinprobe deterso atque mandato : vel scirrhi, hin que ast limata dira, & diuturnae aerumnae, si moris Bus eo usque debilitetur, ut ingens languor s erori succeGat, quae miserum aegrum eviruciabundcrudelissime, vel subitaneae morti ereptum, lenistae tradent, HinC sapientis Medici in aegrorum salutem intenti est morbi impetum tam prude ter moderari, ut neC a saevitie nimia gangraena fiat, abscessusve harum partium, nec a modera mine nimio vires omnino prosternantur. Dix rat ingens Hipp. Aph. a. n. 42. ,, solvere Ap

is plexiam vehementem quidem impossibile, deis bilem vero non facile is Hinc sane divina est doctrina illa quae me do at ad prima eaque manifestissima signa futurae propediem Apoplexias

cunctis velis Contendere remisque, ut illa, quae semel nata atque fixata vel omnino non . vGI-saltem dissicillime curabilis est, in suis primordiis praefocetur. Scio Phthisin, maxime Heredit riam , in rabilem esse, ni prius sanguinis sputum

Prae Ueatur. Quare meum erit sedulam navaroe Operam ne unquam Haemoptoe Contingat. qua

aetate illa in hacce familia contingere solebat Maea utilitas prima. eaque cum maxime insig-

87쪽

nis. Doctrinae de insanabilibus morbis. Alter scopus Hipp. tradenctae hujus doctrinae

est, ut Praecaveatur ne quae insanabilia mala sunt, magis noxia effetantur; sed ut reddantur, quantum ejus fieri potest . tolerabilia. Vocatur Med cus ad hominem Cui ex Inflammatione Uentriculi aut Intestinorum tenuium scirrhus in loco fi matus remansit, quem certe novit esse passim in- curabilem. Novit proinde suarum tantummodo

Iartium esse. ut hominem tali Diaetae. tali vitae egimini addicat . quae nulla ratione scirrhum irritare possint, jubeatque ab omnibus religiosi sime abstineat, quae Vitam adhuC utcunque t Ierabilem . scirrho jam in dirum mutato Cancrum. quovis carnificio intolerabiliorem reddant. P eagram firmatam Medicina, quantum scio, insanabilem pronuntiat; quidquid jactitabat Olim P racessus. Quin & ipse in caesaream aulam aCCitus respondere promissis non potuit. Empyrici Complures inani spe fefellere blagnates , quibus& nummos infinitos emunxerunt, & morbum res didere priorem. Namque vel ad tempus tam feliciter eum profligarunt, ut immanior longe frequentiorque deinceps redierit, vel ita ab iis, quas occupabat exedebatque, partibus iugarunt. ut nobiliora viscera occupans mortem intulerit :ut ante aliquot annos patuit usu Radicis Aris

Dehiae rotundae sive tenuis: quae, ut narrantem au

rem meum maxime venerandum, hac in urbe ceu summum in Podagra arcanum venditabatur: Cujus ope Curationes mirae visae; sed tamen hoc

infaustissimo cum successu, ut deinde quamplurimi morerentur post dirissima symptomata, neC

88쪽

DISSERTATIO MEDICA. 8

discrimine evaderent alii, nisi peccante materie ad illud, quod obsederat ante, membrum revinucata. Qui hoc novit Medicus unam habet, ad quam confugiat, sacram Anchoram; scilicet Diaetam vitaeque Regimen tale, quo observato morbus longa annorum serie tolerabilis fiat, aggrediaturque cum vicibus rarior, tum saevitie mitior.

Iure ergo meritissimo Cl. Eserhasius in laudatissima atrocis rar imique Morbi Hisoria ast ra pag. a. is Utinam, inquit, firma lege Constit is tae essent notae, quibus Medicus sanari, nesciosis dignoscere queat Μorbos, atque ab iis, quiis artis opem tractabiles admittunt. Caute disti is gueret Nonne selicius longe disciplina haeci po is set exerceri Uel ea utique gratia imprimis , is quod Contrariis saepe remediis haud exasperari retur, quod corrigi nefas. Utinam in ordin is tas ergo Classes digestos Cerneremus morbosis sanabiles, atque insuperabiles penitus t ne n ,, gligenter illi, ne temere hi, quotidie tracta- rentur ab his, qui praeterquam quas res ipsa is habet molestias, majora saepe incommoda arteis inani aggraUant. Tertio denique , tantum abest ut insanabilium Doctrinam dedecori esse Μedicinae credat Hippocrates , ut potius immortali eam gloria hinc Clarescere Censeat; quando Medicus probε instructus ejusdem Limites exsilire non ausus tura praedicit. Unde & alio in loco Μedicum, qui morbum omnino sanari impotem insanabilem

esse Pronuntiat, non minorem artificem esse Cen

set eo, qui lanabilem curat. Videri potest Lib.

M arte. . . i

89쪽

uo DISSERTATIO MEDICA.

Addi sorte pro quarta ratione posset Doctrinam insanabilium malorum hinc utilem esse prae- Primis, ut Pro sua quisque virili studeat aliquid. quod morbum ex hac lugubri Classe eximat, indagare. Namque, ubi in Catalogo Medicorum video Phthisin veram , Apoplexiam illam quae Hippocrati nuncupatur. Mirrhos Completos Cancrosque extirpatu impossibiles, Podagram. Vulnera Complura M. pro insanabilibus haberi. non est quod credam nemini unquam sanabilia fore. Uesicae urinariae persectio Hippocrati lethalis suit. ac re vera erat; posterior autem aetas comprobavit ope Catheteris Urina perpetuo educti, persanari vulnus, illudque ita insanabilium

classi exemit. Uenerea Lues clum Europaeos Prismum invasit incurabilis habebatur.; deinde verbmortalium industria curabilem se es e demonstravit. Vidimus u. a. vulnera a telis Indorum Ue- aienatis inflicta fere incurabilia, deinceps usu her- hae Mungos cunata suisse. Narrat Hieron. Caesamur fuisse hominem in Longobardia acleo vagabundum , ut ad Compositum ordinatumque vivendi genus perducere eum nemo posset, qui idem insipido Μedicamento Cancros reipsa Curabat eis

quem, quia arcanum ante mortem non reUelaverat, credit Cardanus aeternas jam apud Inseros

poenas luere. Qualis historia & de homine a lio in Patria Leodiensi & Brabantia idem essiciente scriptis proditur. Quidni & in humanarum. Calamitatum solamen idem aliquando tum m his-Ce, tum in aliis, suturum credamus 3 Dies forte dabit, quod hora negat. Interim quamdiu sapien-.tissimo & beneficentissimo rerum omulum MO-deratori hunc vobis favorem concedere viOn Pla-

90쪽

Cet, nostrum erit praeclarae intra Limites Attis quietos & Contentos esse. Ultimum quod in objectione dicebatur spectahat morbos quosdam, quos ipsos, eorumve Causas Medicus ne indagare quidem possit. Hujus rei exemplum unum alterumque dedit Cl. Boem Oius in historia mortis Nobilissimi Architalassi nostri De messenaar, & Marchionis de S. --han: quos binos tractatus eo Conscripssit seopo, ut ostenderet impossibile suisse hos morbos quisquam ut a priori Cognosceret: deinde ut si hos eosdem morbos deinceps aliquis Cognosceret, simul Curationis intelligeret impossibilitatem. vide His. primae pag. 6o. & HUI. uit. pag. 29. iρο 3O. Verum si vel hinc Μedicorum ordo minoris habeatur , Crediderim & reliquarum serme omnium scientiarum Proceres longe minoris , quam nunc merito habentur, habendos fore. Probi viri est magni facere quotquot in Commune bonum eo, quo a Deo donati sunt , lumine utuntur ; ne minori eos honore prosequi, qui ultra Limites sibi circumdatos extilire non ausi , ignorantiam quarundam rerum viresque imbecilles, Candidi

fatentur.

. u. V.

Homines plares absque medicorum ope curatoris

Libr. de Arte hanc sibi objectionem refellen

clam Hippocrates sumens, ait vel hinc Me-- spinae majestatem atque gloriam summopere inclarescere; squidem hominos citra adhibitos me- ilicos sauati, caeco tantum impetu di casu ali-

' quid

SEARCH

MENU NAVIGATION