장음표시 사용
21쪽
i De Diluvii Universalitate quod spiritu ipse vivifico animetur ac vigeat, ut Poetis, atque adeo Philos phorum aliquibus placet ; Vel quia vitalem vim & motum rebus inspirare creditur. Ut ut sit, causam cessationis Diluvii calorem esse constat, unde necessaaio consequi palam est , ejusdem inceptionis causam minime calori ebdem ascribendam videri: quare cum liud non occurrat unde Videatur peti posse illa aquarum rarefactio, quae in Diluvio accedit, viderint certe illi,quibus alia non suppetit sese hac dissiculi te expediendi via ; ad miracula enim continuo, ceu ad sacram, ut dicitur,anchoram confugere, non est nisi eorum quibus deplorata jam sit salus, nec alia restet spes. Verum ut cum his remisessius quoque aliquanto agamus, esto id nunc etiam quod volunt; demus hoc tandem ipsiis, quod aliter qu,m precario vix umquam impetraverint : facta igitur fuerit, extiteritque ejusmodi rarefactio aquae, qua marinae, qua su, terraneae in Diluvio vi quapiam utique occulta minimeque obvia; quid tum pnihil sane in rem HeterodoXorum :nam, Vel hanc vim volunt naturalem esse, vel divinam prorsus, atque adeo extraordinariae , supremaeque alicujus
potentiae ; hoc posterius nihili est,cum
22쪽
uti modo diximus in id demum sit de
causa penitus desperare , ad miraculum temero & quoties aliqua occurrit diseficultas, recurrere, nec vero ea optimorum Interpretum mens est, apud quos
etsi principalis quidem Diluvii causa
Deus ipse habeatur, adjuvantes tamen naturales fuisse concluditur, eoque a Mose mentionem feri fontium abyssi magnae, cataractarum, id est, nubium, e quibus ceu propriis & naturalibus causis Diluvium oriri contigit: eodem modo dierum quadraginta pluviam continuari oportuit, cur ita an conabsque iis poterat Deus protinus terram submergere, eidemque restituere abysso,unde primo illam eduaeerat pSane: at causis naturalibus uti potius habuit; quare miraculis hic quidem , quoad ejus fieri potest,supersedendum, dicendumque modo alterum, videlicet naturali quapiam , tametsi occulta vi evenisse, ut qua maris, qua subterraneae abyssi aquae in tantum rarefactae sint,ut facile toti terrarum orbi supra etiam quam necesse fuit, submergendo suppeditaverint ; bene habet, rationibus igitur nunc porro agamus. Fateri utique convenit aquam raressectionis vi, sive ebulliendo, sive alia ra
tione simili, posse ita in maj us gliscere
23쪽
De Diluvii Universalitate atque intumescere , ut loci aliquanto amplius quam sus ipsi's naturae relicta,
obtinere valeat. Atque ea res est plane in confesso apud Cmnes, neC quotidiana ejus experientia addubitare sinthia dum inficias ire. At enimvero ut hoc quidem ita sit,eadem experientia compertum habetur, aquam ita rarescendo intumescere ac gliscere, ut ampliorem certe quidem locum,aliqua tamen cum proportione obtineat, puta, vel dupla, ais, fuctis , vel sos i dupla , aut aliquanto ad sum-m aquarum mum majori; ulterius autem minime
videri umquam procedere: sed potius, Io majorem ferre non queat raritu- , ἰα- dinem in alius modi natura, seu ignem,
sum, sed seu aerem,quorum m ime propria est . . qu. M te' raritas, degenerare. Equidem nec vidi ipse umquam, nec quemquam esse pu' ' to qui viderit, aliquando unicam aquM guttam, Vel pugillum etiam unum , rarefactionis vi in tantum increscere, ut
dolium ingens compleverit: quod si quando accidit, nae tu pro singulari miraculo habitum, opinor fuerit i Quare ut de Diluvio jam dicamus,quod aliqui
illamimolem immensam aquarum , quae non totum modo terrae orbem un
cique cinxit, sed montes quoque altissimos cubitis quindecim excessit, nihil aliud fulsisse volunt praeter easdem ipsas,
24쪽
. Dissertatio Proluseria. 17 qua maris,qua subterraneas,quave alia quae tum in rerum natura inerant, aquaS, quae cum antea eXiguis finibus ac spatiis continerentur, rarefactionis ne- scio cuj us interventu ad illam usq; molem pervenerint, miraculi certe habet plurimum: ac fidem quo apud me relaxat, nihil quicquam habet ;ram cum jam ex dictis initio hujus disputationisi constet, Diluvii aquas decuplo eoque amplius quidquid est aquarum in O- ceano exsuperasse, qui potuit fieri ut
solius rurefactionis naturalis interventu eo usque excreverint 3 Profecto fidem illoc omnem exsuperat, proximumque
videtur commento illi quod in Apologis AEsopiextat de Rana, quae dum in
Dovinam magnitudinem augescere rutagit, atque eo fini aquam in sese sum- ma Vi ingurgitare approperat , nihil porro inde consecuta est, nisi ut disrupta misere perierit: haud absimile est quod de hoc Diluvii rarefactione ab iis modo allatum vidimus; nempe ut sci- te appositeque dici queat, elementum aquae dum ad totius, universi magnitu- dinem pergliscere omni ope enititur, quod bonis artibus viaque honesta &licita assequi minime poterat, per Vim intumescendo, atque sui ipsi praedi tant) rarescendo , melius forte dixe'
25쪽
18 De Dilucili Uni Galitaterim ipse, ingurgitando, in tantum, non tam verae ac solidς magnitudinis,quam rumoris & exsuperantiς cujusdam processisse , ut dilrumpi quidem ipsum,
terramque inde una vastari, atque adeo partem universi longe minimam perire ad extremum necesse fuerit. Apage igitur rarefactionem hujusmodi tantam , ut natura ne ferendo quidem sit. Rarefactionem aliquam nos certe qui dem hic admittendam ducimus, beneficio cujus quicquid aquarum in Diluvio fuit, plus multo sane loci occupaverit, quam alias usu veniat: at tinto e
cessit id factum quanto ipsi volunt, id vero est quod probare nequaqum possumus, vel etiam debemus. Sed demus hoc etiam ad extremum,
id fieri pauisse , imb & factum esse
prout volunt, ut videlicet in tantum aquae omnes rarefactae fuerint, suppeditare ut valuerint imme*sse illi aquarum moli,quanta fuit opus ad obtegendum orbem terrarum universiam, Scexsuperandu cubitis quindecim mo tes altissimos. Fuerit hoc sane mirabile& prodigii plenum; at ad Diluvii rationes parum conducens, si quidem aqua ejusmodi in tantam adducta raritudinem, minime aptam fuisse sum- candis & extinguendis animantibus atque
26쪽
Dissertatio Prolusoria. I vatque hominibus palam est; utpote per tenuem, perque raram , quod miror ab eis minime anim adversum. Doceo itaque , quod ipsa docet experientia, aquam eo raritatis perduci posse, non miraculo solum, sed naturaliter,ut vitae animalium,nihil aut parum incommodet ; nimirum ratione & usu comper tum est vaporibus qui aqua sunt rara ac tenuis plenum esse aerem; adeo autem hoc vitta animalium non officit, ut potius si absque eo esset,aegre Vita trahi ab eis possit: in puro aere animalia pone vivere negant plerique ex Aristo--ν
tele lib. 2. de ortu & interitu cap. 8. & 'lib. de sensu & sensili cap. Galeno lib. l. de usu partium cap. s. Augustino ρ, s ma-
lib. i. de Gen. contra Manich. cap. I s. xi ρεμ se,cr& lib. 3. de Gen. ad liti cap. 3. Aer pu--εν rus occidit, qua de causa montes altissimos ascendentes Philosophi spongiaa ahim in aquis intinctas ante naros secum portabant, ut per hoc grossior esset afr, ait Alberi. M. de propriet. Elem. lib. I, ε ς ρη μtrach. I. cap. 2. Et vero videmus Volucres non volare per sublimem aerem
qui purus ac serenus est, sed per hunc
turbidum & crassum terrae proximum, qui excipit omnes vapores terrae & maris, ita ut aquae amnis sit. Unde disces, quam ut potis est maxime rarefacta, adeo
27쪽
dio De Diluvio Universalitate adeo animalium sustentationi & vitae
non incommodare, ut etiam prodesse noscatur.. Quare si tantopere in Diluvio rarefieri contigerit, non video quinam praefocandis animantibus par esse potuerit. Videmus porro non raro Ob- ludium aerem nebulis crassisque admodum vaporibus, tam densis interdum , tamque constipatis, ut Solisi luci obstruant &nocturnam caligine quodammodo plena die repriesentent: at neminem inde praesecari ac mori
compertum est. Sunt qui palpabiles illas horribilesque AEgypti tenebras, 'de quibus Exodi decimo est mentio, nihil
aliud esse velint praeter confertos vap res, crassos de caliginosos , quibus aer non solum obnubebatur, sed in aquae seliditatem concretus palpari poterat; .
illo tamen neminem prae atum vel enectum scimus, sed tantum terrorem incussum esse ac stuporem, .ut loco se hon moverent, ac velut carcere clausi& vinculis tenebrarum compediti, ut Sapiens cap. 17. loquitur , tenerentur. Quare in aqua rariore, & in vapsum Drmam resoluta, hominum atque animantum vitam perstare constat, ut nullum aut cette pcreXiguum ex aquarum
rarefactione ad Diluvii essicientiam Operae pretium existat. Adde quod Fro-
28쪽
Dissertatio Prolusoria. Limondo cit. ante loco animadversum aquae rarefactionem tantam esse nequaquam potuisse, ut sustinendo arcua onus non fuerit. Videre id utique alii, quorum nonnullis potius visum, aquarum hanc vim immensam sumptum ire ex ipso aere, quem in aquam tum quidem conversum affirmant, quibuscum deinceps res nobis futura est, ut
Equidem video permagnam ac propemodum infinitam esse aeris regi nem, seu inane illud, ut loquuntur Platonici , ab usque imo aethere seu Coelo Lunae, ad terrae solum ; atque inibi longe maximam vim aeris inesse fateor. Verum quia non nisi infimam ipsius regionem aquis Occupari tunc contin- sit, vel certe ad summum, mediam , suprema facile omnium latissima, amplissimaque haud dubie absque muta tione aliqua permanserit,nihilque adeo ex seipsa Diluvii augmento contulerit. Et vero ut daretur etiam contulis si eodem porro illius ac marium & abyssi ratio fuerit, ut nempe: quantum eX ea detraetrum iri contigerit, tantundem sussici aliunde oporteat , ne Vacuum, a quo natura tantopere abhorret, in
eam admitti necesse sit. Tertia igitur superest atque infima aeris regio, Veli certe
29쪽
certe ad summum, si ita videtur,media, .
de quibus ambigi possit aquisne Dilu- .
vii tantis tamque immanibus suppeditaverint . Caeterum dissicultati huic exsolvendae appositum videtur, quod ex Aristotele docent Physici, cum ex aere fit aqua, propter illius raritatem atque hujus densitatem, plus materiae decuplo baccipiendum: ita ut ad pugillum aquarcssiciendum, pugillus decem aeris minimum opus sit : unde datur facile intelligi in re nostra, etiamsi totam sorte aeris regionem infimam , atque adeo mediam, in aquam verti dederis, n*n potuisse tamen sufficere. Res omnino notior est& contritior in Philosophia quam ut plura his adjicere hic attineat: pro nota utique ac certa habuit, Opinoro . non indiligens scriptor Steuchus cognomento Eugubinus, initio Cosmop. ubi cum in hanc porro quaestionem incidisset, nec videret sub Coelis uspiam unde tantam vim aquarum, quantam Diluvium Universale postulat, expromeret, venit illi demum in mentem, a quas supercoelestes accersere ; nu
niam, inquit, nec quadraginta annorum imbres, nedum quadraginta dierum , nec 'quicquid rerum in infra Caelos , si in sequam verti contigisset , satis fuisset.
sed quid ego Eugubinum hic nomi
30쪽
nop eadem Bedae fuit lib. de nat. rerum opinio; fuit & Hugonis in cap.2. Gen. quibus subscripsere praeter lat datum modo Eugubrium, Strabus, Oleaster, Agellius, de quidam si ennis Doctor apud Abulensem super cap. 7. Gen. Dixere igitur hi omnes, aliique complures, aquas existere supra Coelum etiam sidereum, quae Diluvio inservierint. Sed quam id absurdum sites paradoxon, nemo non Videt: nam γ . Ut daremus aquas hujusmodi existere, quod semper duximus improbabile i quis non videat ex hujusmodi aquarum in terras descensu, non pauca sequi incredibilia λ ut, quod riunt, disruptOS uis a Q.
esse Coelos, fractasquecorum compa-a ι unages, qua ejusmodi aquis pateret exitus ex fessa ad descensum, de rursus Coeloru meatus illos fuisse occlusos. Ad haec quia isuhebis sui recte notat Chrysostomus ) haud stimkies satis compertum manet quonam demum abierit tanta aquarum copia ,
quidve a Deo factum sit ad replendum super Coelestis illius loci capacitatem aquis inde amotis; dicere enim tempore Diluvii vacuum ibi fuisse, actum post Diluvii tempus eo aquas esse re- versas, juxta illud scilicet; Reversaeque