장음표시 사용
491쪽
qui quarto: Hieronymus si), Chrysostomus et , Augustinus 3 , Orosius ) , Optatus milevitanus 5 , Theodori ius si) , Epiphanius ), Paulinus s8), Petrus chrysologus 9 , qui extremo
quarto, quintoque ineunte, innumerabilesqne alii, qui sequentibus
saeculis suis operibus ecclesiam illustraverunt; quorum sane multorum locos de Petri in urbem adventu t o) indicavi, cum de
Petri eiusdem summo in christiana re publica principatu dissere
rem. Quum autem Omnes non modo Sexti, septimi, octavi, atque insequentium, sed quinque etiam priorum ecclesiae saeculorum patres, coetusque omnes, qui christiano nomine gloriantur, et latinorum, et graecorum , et harharorum , sive doctrinae societate coniuncti nobiscum, sive a sacris, institutisque nostris abhorren
tes ir), odioque in romanos incensi sint, facile romanum iter
Petri confiteantur; nemoque umquam aut prima aetate, aut P terioribus temporibus ad quartum ac decimum saeculum inventus fuerit qui negandum arbitraretur; cumque ii, qui post decimum, ac quartum saeculum illud ipsum in controversiam re-Vocaverunt, non veritatis amore permoti, sed malevolentia in sedem apostolicam incitati ad seribendum fuerint, inque reprehensionem proinde inciderint sociorum superstitionis, et erroris sui; quis tam erit audax, atque impudens, qui summa et Veterum ,
et novorum scriptorum, universarumque ecclesiarum consensione
contemta, novis quibusdam, iisque et paucis, et inimicis pontifi-
492쪽
cum romanorum auctoritatem adiungendam putet 3 Quae vero ars critica seret, ut in historia non testibus aut aequalibus, aut sere aequalibus temporum illorum, non historicis, qui non multo post iter a principe apostolorum Susceptum Scripserunt, non viris qui nullo studio partium ducerentur; non Omnium ecclesiarum incredibili consensu, temporisque diuturnitate firmatae sententiae; sed inanibus coniecturis, quae sero uno Silentio veterum quorundam ni tantur, sed novis aliquot sycophantis, sed invidis nonnul
lis, impotentique ingenio praeditis hostibus apostolicae sedis assentiatur 3 Atque novos haereticos, qui I plus ceteris eruditione, doctrinae laude, criticaeque facultatis peritia excelluerint, romanum concessisse apostolorum principis iter, tam certum, tam-
493쪽
que exploratum est, ut qui dubitet, haud sciam, cur non idem
sit ne sol, an nullus sit, dubitandum putet. At enim adversarii multis se tam inveteratam , tamque late patentem repellere sententiam putant posse. Principio namque ostendi sibi sacrorum bihliorum auctoritate, non testimoniis veterum christianorum volunt, Babylonis nomine, cuius est a Petro
in priore epistola facta mentio, non Babylonem, sed Romam intelligi oportere. Secundo loco, nihil sc eorum dictis moveri dicunt, qui a Papia viro in primis inepto, rerumque christianarum imperito acceperint , quae de itinere Petri romano tradiderunt.
Accepisse autem a Papia veteres illos, quorum meminimus, Veri esse maxime simile. Tertio, id se iter in rebus veris numeraturos vehementer negant, de quo Claudii ne, an Neronis aetate contigerit, magna Veterum, novorumque histori eorum dissensione certetur. Eiusmodi autem iter apostoli romanum esse. Quod enim Eusebius in annum Claudii secundum, id alios in Neronis tempora coniiciendum putare. Sanum autem hominem , atque prudentem, qui cum statuat rem aliquam evenisse, tum indicare annum , quo contigerit, nequeat inveniri posse omnino nullum. Quarto, incredibile esse, si Petrus Romam venisset, id Lucam , ac Paulum, qui in urbe aliquandiu constitissent, suisse praetermissuros. Lucam autem in actis apostolorum, Paulum vero in iis, tuas Romae scripsit, epistolis nullam umquam commemorationem ecisse aut laborum Romae susceptorum, aut adventus in urbem Petri.
Sed qui sic disputant, non animadvertunt, fore, ut si ea
apostolorum temporibus contigisse negent, quae aut ab Luca, aut a Paulo, aut ab Iohanne praetermissa sint) res in primis certas, atque testatas repellere cogantur. Quis enim christianos una cum iudaeis, quibuscum de religione contendebant, Roma a Claudio Augusto pulsos, Saevitumque anno Lxiv. in nostros ab Nerone suisse, negaverit 3 At huiusmodi rerum nullum umquam scriptorum sacrorum meminisse constat. Quod si Suetonio si) , atque Tacito a , qui haec litterarum mandarunt monumentis, credunt,
494쪽
quid est quod Clementi auditori Petri, quod Ignatio discipulo
apostolorum, quod Irenaeo, qui a Polycarpo accepit disciplinam; quod Papiae Iohannis aequalis sidem habendam inficientur, Pe
trum et venisse Romam, et ibi decessisse scribentibus p An ethni. cis, quos rerum fuisse Christianarum ignaros liquet, plus est adiungendum auctoritatis, quam christianis, quorum etai minus acutis ingeniis suisse aliquos sacile concedam , quae gesta tamen a nostris suissent, aut ignorasse, aut mendaciis involvere voluisse , numquam concedam λ Traditum autem ab Eusebio in historia est , si minus Papiam, atque Clementem alexandrinum, at veteres saltem christianos a petro Romam suisse indicatam Babylonis r) nomine. Quae vero caussa est, cur silentio scriptorum Sacrorum, non Suetonii, neque Τaciti, sed horum sit christianorum omnis contemnenda narratio 3 Equidem dum mecum haec cogito, in eam sicile sententiam inducor, ut arbitrer, partium illos
studio metiri omnia, non veritatis , qui nisi quod placeat, nihil verum putant. Quod si adversarii rerum , temporisque , quibus Petrus scripsit, rationem habendam existimassem, facile quidem certe intellexissent, Babylonis vocabulo, praeter Romam, urbem tunc nullam indicari ab apostolo aliam potuisse. Ac Romam quidem Babylonem ab Iohanne fuisse in apocalypsi appellatam, ostensum paullo ante est. Quare nil impedit, quo minus Babylon a
Petro etiam vocari Roma potuerit. An potuisse ne adversarii quidem negant. Becte sane. Igitur si vocatam negant, quaero, quae
illa sit sabylon, cuius est ab coryphaeo apostolorum facta mentio Θ Nam Babylonas ab antiquis geographis nominari video omnino duas. Harum altera in Chaldaea, altera in Aegypto erati Neutram autem harum Petrus nominat. Nam quod Ludovicus Ca-
495쪽
CHRISTIANARUM LIBER IV. 46ipellus i) hierosolymorum urbem Babylonem, Millius α contra
mulierem nescio quam συνεκum, suisse a Petro appellatam statuunt, inane atque absurdum est sa). Atque aegyptia 4 quidem Babylon exiguum ea aetate oppidum erat, Vix Proximarum
regionum, dissitarum 5 autem, ut Ponti, Galatiae, Cappad
ciae, Bithyniae, Asiae incolis, ad quos prior est a Petro scripta epistola, ne vix quidem notum ; in eo ullus ne tunc iudaeus, aut christianus fuerit, traditum a nemine veterum suisse 6) video. Quid Θ si nullus umquam maiorum fuit, qui Petrum, non dico in id oppidum, sed in Aegyptum contendisse ferretῖ Quis autem tam est impotenti ingenio, qui in historia , quod ne sando quidem auditum sit, credendum, reiiciendumque contra quod a gravissimis scriptoribus fuerit monumentis commendatum putet Z
Age vero cum multae urbes, eaeque iam satis magnae in Aegypto reperirentur, in quibus nostri augere numerum christianorum ,
amplificareque christianae rei publicae opes potuissent; qui demum credibile suerit, Petrum ceteras praetergressum in castellum munitum Babylona 8 constituturum ecclesiam contendisse, ubi praeter legionarios milites , vix quisquam incolarum esset p
496쪽
Denique si Petrus Babylonem Aegypti venit, cur id nemo umquam fuit aegyptiorum, qui scriberetp Nam aegyptii a Marco se accepisse disciplinam satentur; a Petro non item. Ac Petrus
si hanc indicasset, monuisset certe asianos, galatas, Cappadoces, eis.
ad quos scribebat, de Aegypti se Babylone agere, ne decepti eum in Chaldaea cum Marco una versari arbitrarentur I . Etsi vero clialdaeorum Babylon multo illustrior a , maiore-
qne in celebritate erat, tamen oversa iam ante, ab incolisque deserta fuerat, quam Petrus priorem epistolam scripsisseti Apostoli autem in urbes frequentia civium illustres, propagandi nominis christiani caussa , sese non in vicos , atque deserta Oppida con
Qui vero provinciam habyloniorum a Petro suisse nominatam censent 3 , non minus turpiter labuntur. Petrus enim ecclesiae meminit coactae in Babylone, non in habyloniam provinciam dispersae. Babylon autem non provinciae fuit, sed urbis nomen. Atque ostendant ii, qui silentium nobis opponunt sacrorum bibliorum, quis umquam scriptor sacer adventus Petri in Aegyp
tum, aut in Chaldaeorum regionem meminerit Θ At ostendere nullum non sacrum modo, sed ne veterem quidem historiarum scrip.
Qua igitur considentia aut in Aegyptum pervenisse Petrum, aut transmisso Euphrate babyloniam provinciam peragrasse, dicent, quod a nemine est Veterum memoriae traditum ; negabunt autem contra fidem veterum, gravissimorumque historicorum Romam, quae Babylonis nomine indicata ab Iohanne est, suisse item a Petro appellatam Babylonem in priore epistola 3 At enim cur
497쪽
CHRISTIANARUM LIBER IV. 463Babylonem Vocavit, quam appellare in epistola Petrus potuisset
Romam P Quasi vero caussae Omnes , quae veteres impulerunt, ut hoc potius, quam alio modo scriberent, compertae nobis esse omnes, atque exploratae possint. Atque ex iis, qui sic percuntantur, quaero, cur Ignatius leopardos in epistola ad romanos dixe
rit, quos dicere milites potuisset I)ῖ Exempla huiusmodi ex epistolis Pauli permulta in promptu essent. Sed non est Opus ut
proferam. De muliere, quae coelecta, ut alioqui somniarunt, nominaretur, nihil attinet dicere. Est enim haec eorum non nugatoria
modo, sed etiam absurda sententia sa). Nain etsi in plerisque
sero omnibus graecis exemplaribus voci coclecta addita vox occ&sia non legatur, tamen addita in latinis , in syriacis, in ceteris denique orientalibus est: ut qui coclectam uxorem suisse Petri,
aut aliam quampiam mulierem arbitrantur, per summam iniuriam communi omnium ecclesiarum, quae libris sacris etiam contineatur, sentcntiae suspiciones anteponant suas. Atque in graecissere omnibus dixi, propterea quod in exemplari, quo Oecume
Quod si explicatum ab Irenaeo, a Tertulliano , ac si placet etiam a Papia non est, quam Petrus urbem Babylonis nomine
498쪽
indicarat: tamen illi, cum Marcum Petri eiusdem auditorem sui se, Romaeque una Cum eo Versatum dixerint; Petrum, qui Madici, cum de Babylone loquutus esset, meminerit, Babylonis vocabulo Romam potius, quam i) aliam quamque urbem indicasse,
consessi sunt. Quamobrem miror IIarduinum, qui magnopere
auctoritate romanae ecclesiae moveri se diceret, ita fuisse animo institutum, ut Capellum sequutus, Contra Omnium Patrum summam in asserendo itinere romano Petri consensionem , Petrum
neque solum a), neque cum Marco Romam venisse defenderet, idque decus metropoli universi orbis tollendum arbitraretur, quo sublato, successio primatus vix in pontificibus romanis, episcopatus autem ne vix quidem potest musistere. Nam maiores nostricam ob caussam romanos pontifices principatu in christiana republica summo potiri affirmarunt, quod Petrus caput, princepsque apostolorum romanae ecclesiae, quam condiderat, instituerat, auxerat, praefuisset 3). Ac si traditione maiorum , pontificum praecipua auctoritas nititur, hae confidenter eversa, quid erit reli qui, quo demonstrari ecclesiae romanae principatus posse videatur pΑt is Petrum Romae decessisse negat, venisse autem Romam
non negat. Fundatam namque ab eo apostolo romanam ecclesiam
fuisse, ait initio commentariorum in epistolam priorem Petri 4 .
Ego vero quorsum haec spectent, quoque sint modo cum iis,
499쪽
quae Harduinus in commentariis in evangelium Matthaei i di
xerat, componenda, nullo modo prorsus intelligo. Nam hoc loco, necesse non esse, scribit, Petrum Romam venisse. Summum enim Pontificem nou esse ρ Prie episcopum romanum. Quare dubitat venerit ne Romam princeps apostolorum, an non venerit. Quamquam propensior esse videatur ad eorum errorem, qui negant Venisse. Itaque opiscopatu romano pontificem multandum statuit. Quod non fecisset, si venisse Petrum, romanamque ecclesiam per se ipsum constituisse veri esse similius iudicasset. Quamobrem restat, ut Vel minus explicate exposuerit, quae sentiret, Vel consulto rem implicare conatus sit, vel delectum suisso a Christo Petrum existimarit, qui opera non sua ecclesiam in principe Orbis romani urbe conderet, vel mutandam sententiam iudicarit,
ne quod veri esse similius ante putaverat, post Vix cuiquam pro bari posse arbitraretur. Sed patiar, nihil suisse constitutum ab Harduino, quod pugnet cum itinere romano Petri. Quid Θ de mortuo Hierosolymis Petro quod dicit, id, cum contra Veterum om
nium scriptorum, discipulorumque ipsorum Petri sa) fidem dieat,
quisquam ne erit orthodoxorum , qui serendum credat Z Atqui, inquit, Christus praedixerat, fore ut Petrus Hierosolymis interiret. Namque apud Iohannem capite primo ac vicesimo evangelii, Petrum esse cruci amgendum demonstrarat. Capite autem tertio ac vicesimo evangelii Matthaei, dixerat se ad iudaeos missurum Prophetas, sapientes , ac scribas, quos ipsi essent affixuri cruci. Praeter Petrum vero, dum Hierosolyma constiterunt, cruci suisse aflixum christianorum omnino neminem. Petrum igitur Hierosolymis decessisse. Non est mulus opus, ut quam sit hoc argumentum inane, pateat. Quis enim auctor Harduino fuit, ut praeter Petrum neminem fuisse Christi discipulorum cruci affixum, idque Hierosolymis, iudicaret 3 Cum autem concitatae ab iudaeis tam saepe in christianos tempestates fuerint, credibile ne est, nullum
fuisse nostrum, cum plerique omnes quaererentur ad necem, ab
eisdem astixum cruci P Deinde suorum aliquos cruci ab iudaeis affigendos Christus dixit, Hierosolymis vero in crucem agendos
500쪽
non dixit. et Ecce i), inquit, ego ad vos mitto prophetas, et
n sapientes, et scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et ex η eis flagellabitis in synagogis vestris, et persequemini de civitan te in civitatemn . Iudaeoru in igitur ca sa eos, quos mittere decrerat, occidendos, et cruci assigendos, et de civitate in civitatem ad supplicia quaerendos, praenunciat; nulla secta mentio. ne Hierosolymorum. Iudaeorum autem caussa tot in Christianos ortas tempestates fuisse a , quae necem demum apostolis, Petroque ipsi attulerint, traditum ab antiquis ecclesiae scriptoribus est,
quibus vehementer assentior. Atque ut Christus ostenderet, se,
quod de assigendis suis discipulis cruci dixerat, non dixisse, quo
Hierosolymis id futurum vellet; versu Septimo ae tricesimo Conversa ad eam urbem oratione loquutus sic est: merusalem, Hierusalem, inquit, quae 3 occidis Prophetas, et layidas eos, qui ad te missi sunt. Si enim, quod de cruci astigendis assirmarat,
Hierosolymis suturum praedixisset, cur Hierusalem alloquens, occidendorum, ividandorumque meminit; cruci vero assuendorum
non item p Itaque Hieronymus etsi de Petro, quod est a Christode cruci endis dictum, intelligit , Petrum tamen Hierosolymis obiisse ve sementer negat 4 . Sed Harduini mirari satis rationem
non queo, qui patres pugnare inter se scribit, cum Petrum Romae fuisse martyrio perfunctum narrant. Non enim de loco, de-rue martyrii genere orta unquam est inter maiores nostros, sede tempore solum dissensio. Quod si obstat id quidem, quo minus martyrium obierit Petrus Romae, vereor ne adduci eo Harduinus disputando possit, ut Hierosolymis cruci affixum fuisse Christum inficietur, quod anni, quo id contigit, neque evange