장음표시 사용
71쪽
Postridie, hoc est 13. Mensis Aprilis die a Castro
Nouo per Arinianum oppidum, vel Arianum a Blo do, vel Arignanum a Platina dictum, nunc vero Rigia num vulgo vocitatum, non procul a Monte Soracte tra seuntcs, ad Civitatem Castellanam editissimo in loco sitam, altissimisq. undique cinctam rupibus, olim Fescenium, seu Fesceniam a Blondo, Annio , Volaterr rano, Plinio, ac Strabone nuncupatam, peruenimus, ibiq. caenauimus ac pernoctauimus.
Ad sextam noctis horam omnes dum somno sese darent, ecce Cursor Tabellarius ab Illustrissimo ac Reu rendissimo Domino Cynthio Sancti Georgij Cardinale, Clementisq. VIII. Nepote missus ad Sacratij Pontificis Praefectum, cui mandatum fuit , ut in Ciuitate C stellana cum uniuersa sanctissimi Sacramenti Societate ad nouum usque nuncium consisteret. Id quod Sacriasta se facturum eadem ipsa hora per litteras respondit. Sequenti vero die sacris iam peractis, sub prandium, per alium Cursorem Tabellarium fuit eidem mand tum , ut, litteris illico perlectis, cum eadem Societate illinc discederet, coeptumq. iter persequeretur. Hinc Societate sanctissimi Sacramenti per Tubicinem excitata, & per Curseres de discessu monita, sumptoq. tentaculo, statim discessimus . Die igitur Iq. a Ciuitate Castellana venimus Burg tum, siue Burghettum Beati Leonardi vicum lautum ad ius dominiumq. Xenodochij sancti Spiritus in Sausia Romae olim pertinens; nunc Ducatui CastrI subi
ctum ι deinde Tiberim supra Pontem ex nauigiorum connexione, tabularumq. desuper compagine constructum transiuimus ; inde per Ocriculum a Strabone &Antonino ; a Tacito autem ac Plinio , Otriculum in
Vmbria, dictum, ad mille passus a Tiberi in Colle sutum, Narniam inlim Nequinum) Ciuitatem antiquam
72쪽
ὶ Nare fluuio nuncupatam, Viris & armorum ac litterarum , dignitatumq. gloria decoratis insignem, multis'. alijs nominibus celebrem, in aspero, saxoso, praecelsoq. monte sitam deuentum est. A Septentrione attamen Agri colles amoeni sunt, arboribusq. fructiferis, vitibus, oleis, ficubus, idq. genus alijs nitentes imminere cernuntur. Hac in Ciuitate caenatum, pernoctatumq. fuit . Die I a Narnia discessimus, per Collem Scipionis, Die Mer. quem corrupte appellant coluistipolo Oppidum frequens, & opibus assuens transeuntes. Inde vero Interamnam territorio angusto, fertilissimo tamen circumseptam , Interam duo'. inter amnes , altissimam scilicet ex Nare fluuio fossam, ipsumq. Narem sitam, armorum peritia satis nobilem , ct propter praeclara magno numero ingenia perillustrem aduenimus, ibiq. caenauimus ac pernoctauimus. Die 1 6.ab Interamna Spoletum antiquissimum Vmbriae Die iouῖ, seu Vilumbriae olim caput, in extrema & amoena planitie, Valle Spoletina vocitata, iacens; non ab expoliendo, ex- Spoletum.
poliandove vocibus Latinis, sed ab Aramaeis & Hetruscis vocabulis ait Annius Polo scilicet Duce, aut Spolo auri flant . cuius auspicio Vrbs ipsa condita suit, derivatum; eius. demq. Prouinciae Ciuitatem olim primariam cui & Arx insidet munitissima, ceteris Italiae nobilibus adnumeranda partim in plano, partim in colle sitam; copia vero
rerum ad vitam utilium in primis assilientem ,& frumento , vino, oleo, amygdala, ceteri'. frugibus abundantem deuentum est, ibiq. caenatum, ac pernoctatum . Huc autem venimus per Vallem Stretturae vulgo dictam, Vallis hoc est, Guillelmo Κyriandro interprete, angustiarum Vallem,admodum saxosam,altissimisq. rupibus clausam. Die vene-Die I7. a Spoleto per Ocbulam in monticulo sitam, quam nunc Treui vulgo appellant, venimus Fulgineum '
ita a nonnullis dictum, ab Appiano Fulcinium , a Silio
Fulginiam, nunc vero Fulignum vulgo nuncupatum, Cia Fulgineu, H uitatem
73쪽
uitatem in planitie amoena & iucunda sitam,. omnibus fiugibus abundantem ; eximieq. prae ceteris Gentibus condituras ex saccharo minutas conficientem: cuius Ciuilaetis Ager sive Territorium tanta rerum copia & situs cxtat pulchritudine, ut ubertate atque elegantia ceteris Italiae foecundis sinis , amoenisissimi R. locis adnumerari merito queat. Hoc loco c. enatum est, ac pernoctatum.
Die 18. a Fulgineo per Collem Floridum , coi mriato Itali ce dictum, ibiq. pransi sumus ; deinde prandio sumpto, per Serra uallem ab ipsa loci forma, hoc est bangusti: sinis Apennini faucibus nuncupatam una
Chientus, satis celeber amnis, ortum trahit perueniamus Camerinum, a curvitate situs ita appellatum, Piceni Ciuitatem antiquam, haudq. minus fiequentem quam vetustam ac nobilem, etsi vetustissima & nobilissima, in Apennini iugo munitissimo loco sitam, nobili Arce ac tutissima decoratam, praeclaris magno numero ingenijs , litteris, & armis, agriculturaq. insignem, multis'. ii terea nominibus celebrem, cuius Ager multa & honesta oppida, necnon Castella, Villaiq. plurimas habet. Hac in Ciuitate pernoctatum fuit, & in Aedibus Illustrissimi ac Reuerendissimi D. Cardinalis Mariani Pem benedicti Camertis caenatum: ubi Pnaelati omnes & alij non pauci excepti sunt & quidem magnificentissime ita vero, ut nil melius, nilq. splendidius ab ullo desiderari potuerit. Die I9. a Camerino per Valcimaram,&Belsortium Viculos transiuimus non procul a Caldarola,honestissimo sane oppido, ad conssuentem Flastrae, Chientiq. fi9minum sito, ubi postera die sanctissimus D. N. cum vnia uerso Comitatu ad prandendum mira omnium reruta copia & magnificentia, exquisitaq. epularum lautitia, splendidissimoq. tandem apparatu ab Illustrissimo ac Re
uerendissimo D.Euangelista Pallatio,Cardinale de Co sentia
74쪽
sentia nuncupato, sitit exceptus. Nos deinde Tolentinues deuenimus, vetustum locum, Ciuitatemq. prop Chientum fiumen sitam, armis,& litteris insignem i,
sed sanctitate ac reliquijs Beati Nicolai ex Eremitarum sancti Patris Augustini Familia insigniorem. Hoc loco pransi sumus; indeq. sacris Beati Nicolai reliquijs,alii'.
religiose visitatis, vespertino tempore aduentante, Maceratam, Ciuitatem rebus ad vitam utilibus satis abundantem ac frequentem, post Heluiae Recinae oppidi ait Blondus in interitum una cum Recineto conditam, totaq. Cancellariatus regione, Piceni seu Marchiae Legati sede celeberrimam, peruenimus, ibim carnauimus ac pernoctauimus. iiDie et O. a Macerata venimus Recinetum, Ciuitatem nundinariam, forma praelongam, etsi alijs item nominibus nobilem, ipsis tamen praesertim nundinis insignem ac celeberrimam : certis nanque anni temporibus illuc ad mercatum negotiatores ex omnibus propemodum Europae, multi'. etiam Asiae partibus conueniunt. Huius Ciuitatis ager bonus est ac nitidus, totus'. collinis, vitibus, oleis, alijsq. fuctiferis arboribus abundans,&ob Lauretanam Domum nobilissimus ac felicissimus . Hac in Ciuitate immorati nihil omnino fuimus, sed per mediam Civitatem transeuntes deuenimus Lauretanam vel potius Lauretinam ac sanctam Domum, toto Christianae Religionis orbe celeberrimam, & nunquam satis celebratam , in colle quodam sitam prope Musonem fluuium ,& a Recineto tribus milliarijs distantem, Templo amplissimo ac nobilissimo: ad cuius Templum una cum Vico ipso, sortissimo muro & crasso circumseptum ex omni Europa utriusque sexus Christifideles, & magna
quidem frequentia quotidie votorum causa veniunt, ut innumera sere Scriptorum, ac Statuarum monumenta ex aurinargento, cera I picturae item,& id genus alia euide
Lauretum populoruPietas ac religio e
75쪽
tissime docent ac testantur. Haec enim sacratissima D mus, omni veneratione dignissima, diuinitus olim ab Angelis i o. Decembris die illuc asportata fuit ; deinde a summis Pontificibiis marmore, & perpulchro quidem , statui sq. miro artificio effetis cincta; ita tamen, ut murus marmoribus incrustatus sanctissimae Domiti ad haec usque tempora coniungi nunquam potuerit, eo scilicet documento,inurum ipsum nouum haudquaquam esse dignum, ut quos Christi Mater tetigit parietes, contingat. In hac enim Domo Beata Maria semper Virgo ac Dei Mater, caelorumq. Regina,& nostra ad Filium suum Christum, Saluatorem nostrum, Advocata, nata, educataq. suit, & G briele Archangelo nunciante, Redemptorem mundi de Spiritu sancto concepit, Genitrixq. Dei meruit appellari;
ibiq. nostram hanc aerumnosam carnem Deus ipse assumpsit, ut nos a Satanae tyrannide liberatos ad Regni caelestis claustra traduceret. Hinc ob excelsam, summamq. loci religionem ac venerationem, sanctissimo D. N. Cl mente VIII. iubente, ac Maceratae commorante, nos ad biduum Laureti constitimus, iter mora interrumpentes.
Omnes itaque ex Societate sanetissimi Sacramenti hoc biduo sacrosanctam Eucharistiana labe prius criminum expiati religiose sumpserunt, omne'. Praelati ac S cerdotes in sanctissima Dei parae semperiVirginis Domo rem diuinam non semel fecerunt; deinde in primario Ecclesiae Altari Fabius Blondus Patriarcha Hierosolymitanus sacratissimam Missam selemniter decantauit. Biduo expleto, sanctissimaq. Domo ab uniuersa sanctissimi Sacramenti Societate pio ac religioso animi s latio, & quidem maximo, frequenter iam visitata, ditis. simoq. Ecclesiae Sacrario oculis diligenter perlustrato, ix. Kalendas Maij, hoc est, a 3. Aprilis die, dum prand retur, Apostolici Palatu Sacrista litteras a Cursore tabeulario accepit, quibus ei sanctissimi D. N. nomine mand
76쪽
tum fuit a Silvio Antoniano, tunc Camerae Pontificiar Cursor Praefecto, nunc vero S. R. E. Cardinale, ut statim cum beii 'Societati sanctissimi Sacramenti Anconam adiret, at di se stuque inibi sanctissimum D. N. expectaret. Hinc Sacri- Anconam sta Societatis Tubicini statim mandauit, ut ad clangorem tubae Societatem unitiersam per Lauretinam Civi- Societastatem, olim Victim, commoueret & excitaret, excita-
tamq. ad iter conficiundum conuocaret, Cursoribus item ei ad iter
ad iter nunciandum hac illac missis . Conuocata itaque actutum Societate, ac de itinere quamprimum faciundo uota uit monita, sumptoq. prandio, a Laureto quod Ciuitatis nomine, Episcopali q. dignitate Sixtus V. Pont. Max. auxit& illustrauit disceisimus, ct per Camuranum Castellum Camura.
transeuntes deuenimus Anconam, Ciuitatem antiquis simam, totius'. Piceni ob mercaturas,& omnium NM Ancona. tionum mercatores ac negociatores , ingeniaq. magno numero nobilissima, celeberrimam; Promontorio appositam, & ab orae situ,sormam siue flexuram cubiti, quem Graeci dicunt, referente, ita denominatam; ad lit- Anconatastus Adriatici Maris a Siculis conditam , habentemq. Portum insigni opere a Traiano Caesare constructu a. Portus enim ipse nobilissimus, cum natura, tum opere Portus& arte adeo clausus ac tutus est, ut tam magnitudine, quam opportunitate inter primarios ac nominatissimos totiis terrarum Orbis Portus adnumerari debeat; vel p. Dictum lius iuxta vulgi dictum satis ubique celebratum, unicus
appellari queat. Hac in Ciuitate dies circiter septem commorati su- Die Iouismus, hoc est, a pridie Kalendas Maij ad Ascensionis 3' videlicet Domini usque diem , trigesimam scilicet ac postremam Mensis Aprilis lucem; qua die in Ecclesia CappellaCathedrali, Sancto Cyriaco dedicata, & in montem Gia, habita fuit Cappella, praesente Papa; Missamq. ill sitissimus ac Reuerendissimus D. Antonius Maria Gablua
77쪽
lus S. R. E. Cardinalis cantauit, Vesperis pridie illius. diei, praesente etiam Papa, celebratis. Sacris interea solemniter peractis, in eadem Ecclesiax Cathedrali Sanctissimus D. N. Clemens nobilem Virum, Antonium Iustinianum Venetum, Adriatici sinus Pu aesectum, quem vulgo appellant Capitan in Golso, in obsequium eiusdem Clementis VIII. cum aliquot triremia a Serenissima Republica Veneta missum, Equitis aurati dignitate solemni ritu insignivit. Vcrum quia in hoc Ascensionis Dominicae festo die solemnis benedictio a Romano Pontifice quotannis P pulo dari solet; hinc peracta Cappella, Sanctissimus D. Foesi eis: R-Collegio, cum omnibus item,pi a iiii, Praelatis & Vniuersa comitatus Curia, paramentis pompio Iului tificalibus indutus, ac Tiara, quam Regnum mundi ap-
ά The pellant, insignitus, sellae gestatoriae insidens, gestatusq.
puli, liti humeris Paratraenariorum sub umbella, a nobilibus M gienda. gistratum gerentibus delata, ad tabulatum usque satis amplum & altum, ad fores Ecclesiae in editissimo co specula, structum loco, quasi in altissima specula, unde tota irili, sere Ciuitas cum Portu,& Mari perpulchre spectatur ex Tabu. asportatus, ibi benedictionem , plenariamq. indulget tiam Populis solemniter largitus est. Illustrissimi dein- Reuerendissimi S. R. E. Cardinales Diaconi, Fra iuus ut ita ciscus de saneta Flora Cardinalis S rtia , & Alexa der Peret tus Cardinalis Montalius; ille scilicet Latina lingua, hic vero vernacula, ut mos est; plenariam Imdulgentiam promulgarunt, tanta utriusque sexus Chria
I ti si se stante frequentia, quantum lci:riti, po Zmptu capere poterat, praeter ingentem paeorum Populorum multitudinem, quae Portum uniuersum, de loca Ciuitatis eminentiora occupabat, tormentis interea bellicis tam in Portu, quam in Ciuitatis Arce, de in Armamentario prope sancti Augustini Coenobium sito
78쪽
abundanter displosis, necnon uniuersis undique populis acclamantibus, atque exultantibus, miraq. voluptate ac solatio perfusis. Hac solemni re peracta, sanctissimoq. D. N. ad sacrorum indumentorum, siue, ut aiunt, paramentorum a Cameram toto Coinitatu pro paramentis deponendis redeunte; Sacrista cum sanctissimo Sacramento, uniuerseo Societate statim sese viae committit, dum ab Ecclesia Cathedrali, necnon ab Ancona ipsa recedit, Senogauliam vesperi aduenturus. Eo in itinere ad Agri Anco- nitani fines extat Flumessinus amnis , & prope eius ostium, per quod in mare intrat, Arx est, ab Anconitanis ad finitimi Agri tutelam contra praedonum excursiones peropportune tormentis bellicis instructa . Hinc discedentes, accessimus ad Casam Crematam 3, diuersoriam Tabernam non procul a maris littore sitam, sertissimo munitam muro propter Piratarum, Turcarum q. metum atque impetum, qui hoc loco fiequenter in terram egredi , locumq. diripere, ac peregrina tes captiuos abducere prius solebant. Ipsa vero Taberna Casaecrematae nomen ab euentu sortita sibi est, quod saepius a praedonibus cremata sit priusquam muniretur.
Vesperi tandem a Casacremata venimus Senogalliam, ita a Pomponio Mela dictam; a Ptolemaeo Sena- galliam, ab alijs Senegalliam nuncupatam, ad prirsectinram Vrbini Ducis pertinentem, Ciuitatem maritimam a Senonibus Gallis conditam ad planitiei amoenae atque iucundae finem. Kalendis Maij, hoc est, prima dicti Mensis luce , sanctis Apostolis, Philippo & Iacobo consecrata, a Senogallia per Cesanum& Metaurum amnes super ligneos mirae longitudinis Pontes transeuntes,Fanum Fortunae ab omnibus Scriptoribus ita ab Aede olim Fortunae ma
79쪽
Mai J.risaurum. Pisaurum cur ita di
olim Isau. Tus, finis Narchiae , re princiis Pium Flaminiae.
gnifica inibi constructa , cuius, ctiamnunt vestigia se- persunt, fortasse nuncupatum aduenimus, Ciuitaten shonestissimam& maritimam, Clementisq. VIII. Pontificis Maximi natalem. Huius Ager bonus est, ac fiertilis , quem Nicolaus Perottus supra ceteros Oppid rum Italiae Agros cum situ & natura, tum Colonorum industria amoenissimum dicit, quod frumentum mira ubertate, praestantissimaq. vina cum oleo persuaui, alijsq. fructibus optimis praebeat. Die 2. Maij a Fano Fortunae Argillam fluuium, qui hanc fere Ciuitatem alluit, transeuntes, ad horam pra dij venimus Pisaurum , Ciuitatem nobilem & maritimam , . in Piceno sitam, ad dominiumq. Ducis Vrbini spectantem, praeclarisq. ingenijs, ac Viris litteratis c lebrem; obc mercaturas autem & ob Regulos inibi resudentes celebriorem, ab auro pensato, ut nonnulli aiunt, ita dictam, vel potius & rectius fortasse, ab Isauro amne , quo alluitur addita, P, littera nuncupatam: is autem fluuius, Folia nunc vocitatus, finis Marchiae Anco- nitanae, principiumq. Flaminiae est, ut Scriptores volunt. Ciuitas haec Arce non minus munita quam pulchra est insignita,Curiamq. habet sumptuosam , aliasq. praeterea nobiles aedes. Aedificijs splendida est,atque elegans; &sicut a Regulis roboreis, vel ut aiunt a Ruuere fi mis moenibus cincta est, Arcisq. praesidio munita ; ita & in tantum splendorem, tantamq. elegantiam ac Venustatem redacta est , ut Italiae totius Ciuitatum Viridarium suo quodam modo dici queat. Huius Ciuitatis Ager peramoenus est, vitibus, oleis, ficubus, alijsq. id genus arboribus fructiferis affluens: e quibus vina optiama, alijq. fiuctus item optimi, &praesertim ficus, quae in tanta arefiunt copia, in tantoq. habentur pretio, ut . in varias Italiae partes atque item alio asportentur . . Quamuis de locorum magnificentia in comitatibus, quos
80쪽
quos erga sanctiissimum Sacramentum Populi praestit splendi-runt, generatim atque uniuerse verba fecerim anteaquam
Civita tes cum oppidis & Castellis, per quae transiuimus, diib h. recensuerim; hoc tamen loco paulisper immorari libet, Duce vide splendidissima Vrbini Ducis magnificentia, magna cum pietate coniuncta nonnihil sigillatim dicamus. Is Luci prae- enim Regulus, Franciscus videlicet Maria iunior, Guidubaldi filius,& Francisci Mariae Nepos, Vir sane doctri- nuci, urianarum ac virtutum ditissimus;& non minus religiosus,
quam pius etsi pijssimus, ut debitum sanctissimo Sacra- 'mento praeberet obsequium ac famulatum, praeter Comitatum Ecclesiasticum & curialem a Ciero & a Curia, necnon a Constatribus& nobilibus Ciuitatum praestari solitum ; magnas militum copias benestructas circiter unum milliarium extra Senogalliae ac Pisauri Portas misit. In hac ingenti militum multitudine videre crat Equites Exerci- cataphractos praetentis hastis per turmas distinctos, eoq. item ordine hastatos, galeatos & thoracatos, scutiferos 2' h'& stloppos gerentes, praecinentibus tibijs ac tubis, sui'. da sinctisse in locis, Ductore copiarum, Antesignanis, Vexilliseris ac Tympanitis incedentibus. Ex tot itaque, tamq. vam cietate. rijs militum agminibus, tamq. bene instruistis, Exerci-.tus satis grandis ac sortis non modo Ducalem, sed Regiam pompam, ac maiestatem repraesentans cernebatur,
miro delectu confectus. Haec Senogalliae ac Pisauri praestita sunt ; sed Pisauri, ubi Vrbini Dux ipse residere solet, multo uberius ac splendidius. Hoc item in loco religiosissimus Princeps, ietate sanctissimi Sacramenti Ciuitatem Pisaurum ingrediente , atque illinc egrediente, Eucharistiae Sacrosanctae debitum obsequi limo, piumq. famulatum praestitit, dum sanctissimum Sacra- bies simumentum tam in ingressu, quam in egressu religiose comi- latus erga latus est. Haec de regia magnificentia cum pietate ac religione coniuncta , ad perfectum ac verum Principem inevium.