Carmina ex antiquis lapidibus dissertationibus ac notis illustrata a p. Francisco Maria Bonada cl. reg. scholarum piarum ... Volumen 1. 2.

발행: 1751년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

8s DEOR. ET DEAR. IN SCR.

nempe infidentes, Confidentes, Assessores, Consentes, dicti &

Adhaerentes a loco, aut a cultu, quod una scilicet habitiarent, vel colerentur . Hac de re considendus Gisb. Cuperus lib. IV. Observ. c. 3. & Cl. Bajulivus Redius ad inscr. DEIs -- HAERENTI Bus SACRUΜ Dissert. Corion. Rom. II. a. Camillus Peregrin. in Diss do Campan. I V. vulgavit hunc lapidem, quem supplet Cuperus in voce ΑTIS , primo nempe elemento per negligentiam omisso , aut temporis. invidia obliterato .

OPTATUS CASSIVS 1. OPTIONIS Pa. SUSCEPTVΜ ΜERITO VOTUΜ TIBI MERCURI SOLUI UT FACIAS HILARES SEMPER TUA TEMPLA COLAMUS

i. Doctissimus Marchio Scip. Masseius in GaII. Anti Epis. XV.p. o. Novariae hoc se distichum exscripsisse ait vix

e terra erutum, ubi & gentilitio cognomentum praemissum ce nitur, R Optionis nomen. a. Quod aequas Mercurius in negotiatione partes servaret , Propterea in nummis interdum fingebatur cum navi comite navigationis. Agus Etr. Tom. I. ad Numi . aer. Tob. CVLI n. 6.-nm II. g. 425. Laevinus Huic num. U. Q Her. Etrusci Messit Dec. nummum habet , in cujus aversa parte Mercurius petasatus , di seminudus dextra crumenam ,

sinistra caduceum tenet cum epigr. PIETAS AVGG. , quae Virtus

maxime alitur eloquentia, liberalitate, concordia , quarum indicia sunt alae in petaso, crumena in dextera , caduceus in sinistra .

XXXII. In majore Urna. Grat. CMXXVIL. s.

102쪽

CLASSIS L. 13

XXXIII.

In Urna minore.

a Smetius, b Mardeonius pro urna Iegunt ORBE . b Mard. OLYBIus . c Idem TIBI. d Imre. PREMIUM . A. D. ISO . circa Atestem rea agro Patavino reperta est urna coctilis sex versibus inscripta primo loco positis, iu-etra quam alia urnula septem quoque inscripta versibus Plautinum morem redolentibus . In eadem urnula duae ampullae, altera ex auro, ex argento altera, liquidissmi liquoris plenae . In medio earum lucerna ardens fuisse fertur statim evitincta, ac detecta: sed anilem hanc fabellam non tam Ferrarius de Viet. Lucem. SepuI., quam tota Philosophia cum risu reiicit . De hoc Epigrammate vid. Boxhorn. Nuaest. Rom. II. I. Divitiarum custodia, quippe quae ex intimis terrae visceribus effodiantur , Pluto , vel Plutoni est olim tradita , qui in Lexico Anglicano Franeisi Gouldman. quum accedit , claudus, quum abit, alatus fingitur ; caecur etiam , quod fortunae instar saepe ad indignos diverteret, fingebatur. DLctus quoque Summamur, quasi summus manium ; Martian. G-

peα de Nupt. Priolog. sed Ovidius dubitat , quis hic summanus VI. H. A Latinis Edesius, & Edesus ab inferni I

co profundissimo nominatus creditur , ct in Iapid. VRAGvs Velv Gus Guae M. quod mortales ad inferos urgeat, vel

103쪽

miae opus . Ipse viderit. Idem duos ultimos versus ita Iegit:

3. Hic Olybrius auctor & dator muneris quando clarue rit , incertum est: multi hoc nomine illustres fuerunt : Proconsul quidam Africae A. D. 334. alter Cos. 4 8. , alius item Coc 6 . & alius 49 I. vide alios apud Reinesium, qui hunc arbitratur omnium antiquissimum. 4. Versus primus & ultimus emendat Abrahamum ortet. de Deor. Capillius I. ia. , qui distinguit a Plutone Plutum , atque hunc divitiarum esse praesidem tradit.

XXXIV.

Characteres diversi indicant literas effractas , aut rasas .

104쪽

Sic vertit latine Scaliger.

Summo, tui rerum es omnia nosse datum,

Cuncta potens matura suo qui tempore profert, Cris oli Antistis nurabolique sacri, Isam devotus seratam suscitaς aram, aisi trahit a dono nomen Apollineo.

I. Praeter cetera portenta Cybeles simulacrum quota nis a Sacerdote lavari solitum in Almonis fluviolo Ovidius narrat IV FUL, quam Iotionem adeo foedam S. Augustinus fuisse scribit de C. D. H. q. ut, quae publice cantabantur a nequissimis scenicis , non modo matrem Deorum, sed matrem qualemcunque senatoris , aut cujuslibet honesti viri, imo & ipsorum Lenicorum non deceret audire. a. Criobolium arietum, Taurobolium taurorum immO- latici fiebat Cybeli, & Attini, vel Attidi, nempe Soli, quibus iactis initiandi , postquam diu variis rationibus eorum religio probata fuerat , in profundam scrobem demittebantur constratam tabulis undique terebratis . Desuper auratiScornibus mactatus taurus singuinem in scrobem immittebat, toto foedato corpore sacerdotis, quem sic describit Prude tius in Martyre Romano: Tum per frequentes miue rimarum vias

nupsis imber, tabidum rorem pluit, Defossus intus quem sacerdos excipit, Guttas ad omnes Iurpe subjectant caput , Ei sese N omni putrefactus erepore. in or supinat, obvias Gert genas, 'Supponit aures , Iura, nares objicit, oculos ipsos perluit liquoribus, Nec jam palato pareit,'linguam rigat ,

Donec cruorem totus atrum combibat.

Atinghus Criobolii , Tauroboliique simulacra, quum nova Basilicae fundamenta aperirentur , multa in Vaticano

reperta scribit, ubi veris ile est , templum Cybeles extitin. IV. Rom. Subterram XXXV.

105쪽

Distinctionem, quae sequitur, litterarum , ct Iectionis varietatem dat G. Van-DaL de Taurob. IX. sae. II 8.

Sic Iatine reddidit, sed subobscure Cl. Reinesius. Unur quinque deumque virum moui ue Reerdos Sub serio Cresens, sapienssue Leonitur , oris Alter is Eois, alter a Hesperiis, 'Una cunctorum relebramo rema Matris

Rheae, Crisboli fessis flacri que diebus

Tauraboli altare hoc constituere super.

I. Romae in contemtum sacri Baptismatis dira haec portenta invaluisse multis aucta sacrilegiis reor r invaluisse dico: quicquid enim Rei sius , Antonius van-Dal. , & alii contra statiant, Mithriacae initiationes , quas Gorius vete- cum Baptisma nuncupat Etruscorum , multis seculis ante Christum apud Tyrrhenni obtinuerunt, aperte id Ostendentibus Diqitigeo by Coosla

106쪽

CLASSIS L. ἔν

tibus apud Demsterum , Bonarrotium , Gorium anaglyphis Tuscorum operibus antiquissimis , inter quae dignum visu praesertim est sepulcrum volaterranum. Mus Dr. Nom. II. G. III. 1M.C M. a. Altaria hujusmodi pro salute Caesarum a totis simu

ordinibus, civitatibus , ac provinciis erigebantur, nedum a privatis hominibus pro sua, vel suorum incolumitate: Amion. Voles. Ioe. eis. VI., in Etruria vero haec monstra in usu erant aeque pro Viventium, ac mortuorum expiatione, si fiades habenda est aliqua sepulcralibus anaglyphis , nisi ma-Vis opera in sepulcris anaglyptica non sacro ritui , sed a tificum arbitrio tribuenda.

XXXVI.

Romae.

Grat. XXVII. 4.

DIS MAGNIS

107쪽

tus. In sinistro latere pendet e pinu pedum, &fistulae item duae, in serius stat taurus . . v. n- i. e. Rubricur: has syllabas Antonius Uaci Dal. conjungit ; & Gruteri , ac Aldi lapides , ubi divisae sunt , male vel:sculptos autumat , vel ex scriptos . P. R. G. & P puli Romani Quiritium .

a. . HIEROCERT X i. e. HierocoraX, a Hiero , S Corax , quo

nomine dictus Μithra . Viae S. Hieroum. Epist. ad Laetam de institui I. D. s. I. Μ. i. e. Dei Solis Indicti Mithrae. Sol in ἀvictus dicitur, quod laboret, nec laborem sentiat Servio incterprete ad illud Virgilii Aen. I. Hie canit errantem Iunam , soli ue Iabores. Solis invicti imago est in nummis Constantini imp. qui So. Iem justitiae Christum designavit, cujus facies in monte Thabor instar lis resplenduit. At quum illo in nil mismate Sol feritatem quandam praeseserat, ideo Abrahamus Ortelius pu

tat nummum a Constantino.cusum antequam Christi fidem profiteretur: De Deor. Dearumg. cap. I. 8. a. ARCHIBUCULUS patre Hacrorum et HIEROPHANTA magister sacrorum a lis ν - , sacra doceo , mytteria perago. 4. Incidit in ann. Chr. 376. Primum in urbe Taurobo

lium Aguilius Fleel odus in filog. factum opinatur sub Marco imp. ab Aufustia Prima A. D. I S.

S. FELl CITER . haec acclamatio solemnis votorum concluta

sio fuit , A saepe occurrit in Mithriacis monumentis , ad quam respiciens Tertullianus dicebat ': initiatus consigna tus vives in aevum : nam mystae initiatis in praesenti tranquillitatem , & meliora post interitum augurabantur . Eadem sormula feliciter sponsalibus , & aliis acclamatum discimus ex Franc. Bernardiaci Ferrario de veter. Acelamat ' I 3& Phae dro lib. V Fab. I. v. A. Fausta haec acclamatio congruit cum illa formula, quam P. Eduardus Corsinus, decus mei ordinis immortale, Atheniensibus familiarem fili sse docet inpublicis decretis , nempe cum bona Fortuna : quod faustum At sta Sono Eventi Hast. Attis. Part. I. Dissert. XI num. III

108쪽

jusinodi phrases in latinis marmoribus usti alas videmus in Grutero pag. CLI., in Muratorio pag. XCII. CIL,& Thomasino de Donar. IX. At in lapide Tiburtino proflui

rie explicatam Cl. Bajulivus Gregorius Redius ex lingua perinsica interpretatur Beneficium , vel Gratiam , aut Felicitatem , Dissertat. de Diis Adaerent. inter Disi. Acad. Dr. Corton. T. H. ita ut NAM A CvNCTis idem sit, ac felicitas omnibus, S NAΜAsBatsio felicitas Sebso lapidem dedicanti, aut a Uoce Σεβησης,, quae Uenerationem adorationemque significat, spo deri videatur gratia eritori cuicunque Mitfrae. 6. Bis denus Orsis non diurnum , sed annuum hic solis cursum significat : ideo in his sacris scala erigebatur cum septem portis ex diverso metallo ad designandum planetarum numerum ac varietatem . Faventinus expiatum se iacti tat ad viginti annos , quibus transactis poterat initiatus pota tenta haec indignissima renovare, testante antiquo poemate apud Salmasium, cujus pauca haec haber Sub terram missus, putatur sanguine tauri, Sordidus, infectus veses servare cruentar, Vivere quod sperar viginti mundus in annos. Veser servare dicitur, quia sacris consectis arae, vel simulacro vestimenta suspendere , aut nunquam, nisi prorsus d trita , deponere, aut ad infantium fascias , ut a fascino immunes essent, reservare conleverant, Mus Etr. Tom. m G. III. p. 3q9. N Van- Γώ. de Taur. IV. Alibi dicitur IN AETERNUM RENArvs. Et nequissime quidem. In hoc enim Ethnicorum baptismo Cl. Praei I a Turre auctoritatibus M. Augustini,st Justini, tum Firmici , ac Tertulliani evincit, a Mithriacis , quicquid sacrae litterae Christo tribuunt, temere adstriptum Mithrae, quem nuncuparunt Solem, Leonem, Ignem . Lapidem , Monum. Vet. Ant. Rart. II. 6.: huc fortalia spectabat& illa vox NAM A , Graece sontem significans , quo nomine Christus designatur in iis verbis , Fons Quae satientis . Spe-

109쪽

so DEOR. ET D E A R. IN SCR.

Iuncas quoque pro templis habuere , & ea orgia interdum ad diem Decembris quintum & vigesimum produxerunt, quia a Christianis audierant & speluncam, S illud temporis conscium extitisse divini partus.

XXXVII. Romae G t. XXVIII. 6. I. M . D . M. IDAE . ET . ATTIDI. ΜINOTAURO NOBILIS.IN CAUSAS . FORMA . CELSUS . SABINUS HIC . PATER. INVICTI. ΜΥSTICA. VICTOR .HABET SERMO . DUOS RESERVAT hCONSIMILES . AUFERT

. . . a. a. ............. . . . . . . . . . . . .

g Ligor. TAvROBOLIAT Ws h Uan DaL ATTTIDIi Ligor. IV. k AI. DEDic. Vid Hiathen in Ad CCCXVIII. I. M D.M. i. e. Magnae Deum matri, de cujus Sacerdotibus , sacrisque impurissimis videsis S. Augustinum de C. D. VII. 24. as. & Tertullianum Apolog. a . , ac Prudentium 'mn. X. de S. Rom. Mart. a. An. Chr. 377. DEDICABIT i. e. dedicavit: nam B pro vsaepe in ant. lapid. Circa id temporis contigit, quod scribit

S. Hieronymus Epis. ad Laetam de Insis. HI., Gracchum scilicet

110쪽

Iicet paucos ante annos adhuc ethnicum , specum Mithrae reportentosa simulacra subvertisse , ct iis quasi obsidibus ante praemissis baptismum Christi divinitus impetravisse . Dixi circa id temporis , quia hoc scriptum fuit a S. Hieronymo post mortem S. Damasi, quae contigit A. D. 386.3. Ingenuo Romanorum nemini olim magnae matris orgiis initiari ex decreto senatus licuit, mons IL, at hoc veris docemur, illud S. C. suisse omnino pessundatum . Illustrium& feminarum, & virorum , qui ultro se hac turpitudine foedaverunt , exempla dant bene multa vetusti lapides, Grui. CCCIX. AIT Orthogr. 3o. Anton. HammI. V. Quin etiam Heliogabalum imp. his sacris initiatum putant Salmasius , ct Caseu bonus Lampridii auctoritate , de qua dubitat Antonius Uan-dat. Dissert. H. de Pontis Max. q. Cave , ne orgia haec foedissima confundas cum Pontificis Max. consecratione , in quem errorem lapsi sunt viri doctrina spectatissimi Saron. ad A. D. 36 I. n. m. b Bullen-ger. H. de Imper. Rom. IS. I alii; decepti scilicet iis Prudenti iversibus paulo ante prolatis, ubi nec poetam de Pontifice lo qui , nec Pontifices iis fuisse ritibus consecratos , illa , ni fallator , omnium potissima ostendit ratio , quod primis Ecclesiae seculis multi Christiani Principes Pontificatum simul cum imperio suscepere, HammL de Taurob. III. I Disi. II. de Pontis Max. De Valentiniano, Valente, Gratiano vid. NesGrui. CLX. q. s. Mithra dictus Persidicus, & Babylonius , quod Babylone , vel in Persaeo antro sit primum cultus a Persis te

nino vultu, cum thiara, & utraque manu bovis cornua comprimens , indicando lunam a mithra, sive sole lucem accipere . Mithrae schema elegantissimum , serpente circum v lutum , globo insistens . quatuor alis ornatum, S claves Utra que manu gestans, facie de more Ieonina vid. apud Montia fauc. Diam Bal. c. XIV.

M a XXXVIII.

SEARCH

MENU NAVIGATION