Specimen medico-chirurgicum inaugurale de sphacelo pedum, pro causis diverso ...

31쪽

I unio aliisqlio descripta, nostrum vitium Oh-SerVatum non sit. I ISSOTUS , PLENCKIUS , aliique in- Super contendunt, i Ihaphaniam in regionibus praeSertim frigidioribus, uti in G e r m n n i u ; sphacetum in calidioribus obsorvari, uti Gallia α); dum alii

huic sententiast non ita dediti, disserentiam poni intin veneni ingosta quantitate, cujus in Morem hunc , minorom illum horum morborum generare credunt ). Quod miserrimos attinet aegrotantes, hoc Sphacelo

prolligatos, singulis patuit vicibus , quibus saeviit

hostis, numerum virorum nisectorum, Deminorum

illuni longo superasse -).Ρrouti sphacelus hic , qui foro gemper Siccus deprehenditur ), magis minusve rhaphanium comitatur aut sequitur, diiuerunt symptomata universalia coexsistentia aut praegrossa, quae leviore gradu, ob sensuum stuporem, delirium, ingressum vacillantem , aegrotanti conditionem , ebrietati haud imparem , inducere videtur. Quae omnia vehementiorogradu, cum convulsionibus, aut quidem ipsa febrevonjuncta essicaciora adsunt. Iam

32쪽

Jam vero brevi vel diu his protractis , aut nulli ου lutilem antea obviis , dum pars ipsa assici incipiat, peculiari pruritu et formicationi η Sensu unum corripitur crus , vel, uti non raro, utrumque, quod Stupore assectum et quagi paralyticum nonnunquam reperitur. Sensationes sensim augentur, Sed in dolores atrocissimos ardentes, quasi igne produc-t0S , convertuntur , qui remittunt frigore, et calore admoto o acerbantur. Λ digitis incipientes . aggrediuntur pedes et inde ad suras ulteriusque adscendunt. Interim iunioni et rubent digiti, aliaeque pedis partes , quae attactu interdum frigidae inveniuntur. Momento citius nonnunquam OmneS Si-Iunt dolores, sensatio pristina in illam interni fri. 0riS mulatur, et partes rubras tumidasque livescere , nigrum accipere colorem, eXSiccari doprehendos et igno veIuti exarescero. Sic lente vel et celeriter malum proserpit, usque dum linea domarcationis persiciatur, secundum G18SoUD Subvehenientissimis doloribus, aut, quod Saepius locum habot, Natura ex articuIntione parteriisphacolatam ipsa exstirpet; in qua naturali operatione Singulari modo sanguinis ne guttula quidem exstillat. Utrum vero hoc 'malum n solo derivandum sit Eecalis cornuti abusu, quaestio ost co dii stellius Solvenda, quo minus omnes auctores ne in eo quidem c0nsentiant, quod ullo in casu illius causa huic

33쪽

huic sit tribuenda; cum nonnulli H hujus veneni

innoxios effectus demonstrare connii sint; dum ro-Vera prostant eXempla nianorum , in quibus magna cornuti socalis copia u frumento non Separatu, panis fuserit infectus et sine manifestis incommodis consuinptus τ . L ΝΤiΝ ίδὶ non ita cornutum ip- Susu Seente, quam quidem rorem mellitum . in frumenti granis depositum , nccusnt, cujuS DOXa Secundum eum, lixivia quadam tolli posset. 1 equo

defuerunt, qui hoc malum aliis plant irum seminibus frumento commixtis, ut raphani raphanistri ), lolio tomulento ) aliisque tribuerent. Experimenta autem in animalibus cum Soculi cornuto instituta si , hujus in producendam gangraenam enicaciam demonstrarunt. Et tandem quae hunc enfectum confirmat, frequenti eXperientia docti, plurimi Naturae scrutatores illam nil optarunt sententiam , qua huic veneno, licet alia Simul nocere non

34쪽

nc Iont, occasionalem iribuunt causam, quae in corporibus pravo nutritis, egestatu eductis, hunc miserrimum sphaculum excitare valeat; undo haud amplius latet, quare hoc vitio pauperes uiplurimum Prae cncteris assiciantur. Videamus jam nunc breviter, quid nonnulli auctores opinati sint de rationse, qua Secale cornutum in producenda memorata mala ipSum agat. TisSOTUS veneno credere non dissimulat, quod humoribus nostris introductum, se nervis deponit, motuS-que convulgivos excitat, aut quod mutando SanguiniS compositionem, putrefactionem ponit, qua in

partibus dissitissimis gangraena gignitur Q. Aliis noxa quadam produci videtur SphaceluS, Sanguinem in spissante ac viscidum reddente; unde tardior hujus Iiquoris motus et inde Oriunda in partibus , n corde remotioribus, tandem Stagnatio atque Oxsiccatio, nutrimentum illis retinent partibus, quae nigrescunt, marcescunt et emoriuntur. Ex iis , quae hac de re habet Cel. LANGΕΝnLCK δὶ, aurior illo conjecturare nobis Videtur , I ONam , EX NSuveneni haustam, Sanguini quamdam immiSceri, quae primario systema assicit nervosum organicum et dein actionem perturbat VRSorum, qua perturbatione Na

35쪽

iura uti conata est, ut heterogenea et nociva, in Sanguine praesentia inflammatione Secernerentur et eripellerentur; quam nutem excitatam, Rppuratus reproductivi , viroso influxu jam nimis affecti, actionem exhaustio coleriter, collapsus, Sphacelus

insequuntur.

Prognosty et medicatio. De prognosi dicundum vix mihi est, quae nutem infaustissima, post allata , nominem latebit. Num nisi aegri hoc morbo affecti succumbant, quod plerumque accidit, Sequelae tamen omnino inducuntur , ita ut videtaur dubium , sitne mors desideranda nec ne. Sic READ infantes, qui morbum rinno praegresso effugerant, mendicare vidit, alterum pedibus destitutum, crure cRrentem niterum. Neque certissime casus, quem refert Doct. VETILLART, felici favet judicio , narrdiis de paupera familia , ubi intra mensis spatium , parentes et duo infantes, hac Iabo perierunt, dum tertius infans Iactens vitam Servaverit, sed SurduS mutusque utque utroque crure privatus, eam degere fuerit coactus : sors profecto vix morti praeferenda. In curatione hujus mortificationis speciei, illis exceptis SymPtomatibus, quae magis universalin

36쪽

potius a rhaphan in dependent, ideoquo modicaminum apparatu, in hoc morbo laudato, sunt debollanda, maximum certo auxilium, quod Medicus PraeStare Valet, Spectat Scopum, quo miligentur dolores et, si sieri possit, in separatione Natura juvetur. Huic orgo duplici indicationi cum Opium respondeat s , nullum nobis excitatur mirum, praeoc- eupatam nostram opinionem, do hujus modicamenti Salutari effectu, se Docf. LE CoiΝΥRE confirmatam praestitisse. Atque hoc satis cum opinione EiRKLANDii ) congruit, qui, ubi vehementes nil- sunt dolores et magna Sensilitas, in gangraena Solum adhibui Opium. READ , qui amplam hujus vitii dedit oxpositionem , topice, ubi frigoris sensus vehementissimi doloris ot caloris locum occupaverit, applicari vult fomentationes ex decoctis aromaticis, post frictioneS manu aut panno laneo institutas, assectis partibus , in quarum vicinitate emplastra vesicatoria insigniter profuerunt. Testatur insuper auctor idem , quod codem effectu et intus ot extus decoctum Cori. Peruviani, balsamorum et elixirium loco , quae antea fuerant laudata, adhiberi potest. Quibus non juvantibus, fomentationeS commendat, ex aluminis,

37쪽

vitrioli roinani et Salis coiniitianis in aqua solutione. Haec sane, ubi reactio vitalis in exhaustionem jam commutari et vitium adesse inceperit, haud inepta videtur curandi methodus. Ubi autom adhuc linuadsunt dolores , neque cutis caloris obServatur mutntio , emolliendo partes assectas una cum interno optius u , nimin, quae adest, sen Sibilitas potius lenienda mihi videtur. Caeterum vix WEDLMEYRRio soconcedere pos Sum, qui topico nihil facere, praeter Separntionem cultro adjuvare , ubi Natura in detrimentum aegri tardare videtur , Optime agere existinant.

Sphacelus ex causa metas alica. letastasis describitur , tanquam mutatio morbi, qua hiiic, aut interrupto atque turbato, Rut formam Sunm et curSum Servanti , in diversa quadam ab illis parte , in quibus nascebatur , novus et quasi vicarius

morbus supprvenit. Εjusmodi enim mutationes ot materiae morbissicae transmigrationes generaleS nonnunquam morbos in Speciales , QOSquo locales convertere non eSt, quod miremur, quum frequens

38쪽

oxperiontia sobris cujusdam transitum in inflammationem suppurativam aliasve topicas assectiones , Satis Superque probaverit. Quae mutatio si gravioris in minoris momenti vitium spectat tranSitum, volo nobiliore parte in minus nobilem, benigna Pathologicis nuncupatur , sin secus , maligna. Ultimae

igitur indolis procul dubio dicenda est, de qua hic

agenda, morbi cujusdam in ipsum nostrum vitium conversio. Neque enim metaschematismi hoc genus in sphacetum denegandum videtur , quod medicinae comprobavit historia, nec ratiocinio repugnat. Si nempe materia, quae morbum produxerit universalem , metaStasi quomodo et quare nescimus) ultorsum converti et inflammationem ibi excitare valet, nil obstare puto, cur illa exiremitates petat, ubi nutem vegetationem, praegresso morbo , imminutam inveniens, reactionem quidem ciere possit, Sed nimis vehementer agens, exhaustionem producat. Observandum vero hic est, quod reactio, licet in parte sphacelata sensibilitatem etastinxerit, in vicinas tamen partes agere non Sistere Videtur, quum dolor in his perpetuo, Saltem durante mortificationis progreSSu , Sentiatur.

Haec jam, cujus possibilitatem a priori sumus opinati, sphaculi origo a posteriori confirmata, SESO pluribus observatorum scriptis nobis oneri. Exp. STUNsκ si de homine 23 annorum parvo et debili xo- sert

39쪽

resert cum auxilium petere meditate, propter dolores vehementes in pedis utriusque digitis omnibus, qui post aliquod tempus nigrescebant. Partes hae nigredine tinctae, omnis doloris expertes , circum- Scriptae erant margine rubro prominente, Rique Vehementer dolebant. STUΝsZ, quem adhuc latobat causa, de hac autem certior eSt factus, quum tandem ex relationibus audierit, aegrum per n0Vem hebdomades nuperrimo dysenteria IaboraSse; quamobrem auctor debilitati, hac assectione inductae, causam tribuit, quam potius cuidem acritati , causae simul dysenteriae, adscribimus. Ε1cuLER casum

assert, ubi post cohibitam febrem intermittentem hacelus sese offerebat utriusque pedis, qui iuarticulatione soparati, a Natura ipsa sunt exstirpati. Similem casum Iegimus apud SAVi,no , qui Spectat foeminam , quae post rheumatismum in capite et pectore expertum , atroci assiciebatur doloro ad pedem, qui sensim mortificatione corrumpi incipiebat. Hoc vitium ad genu u Sque progrediebatur. Amputatione instituta, alter pes eodem malo laborare incipiebat, quo manifestato, aegra Succubuit. Omittendum caeterum non est, quod Specificae nonnumquam acritati virosae hoc debetur vitium, quor- Sum V. C. cISum referre, a DEAZE δ) allatum, alie-

40쪽

alionum non videtur. In homine enim annorum43 tonosmo ad urinam et hujus nonnumquam Sanguinolentae evacuationi supervenit, cum magno dolore, sphacelus ad pedem dextrum, qui in iram horas mortem produxerit. Nonne hic adesse potuit ueritas syphilitica, similitor ac in casu , qui legitura EinKL LN λὶ observatus, in quo murias deuioxydi hydrpi gyri egregios praestabat effectus; cujuKgeneris in Bibl. chir. a RicΠΤΕRO collucta, hi

toria invenitur, ubi apgur, qui ulceribus venereis laborabat in cavitato oris, per febrem ejusque mulam curam Subito pedis contraxerit sphacetum. DosphaceIO , qui typho superveniobat, et de sphacelato crure, Spontanea exStirpatione ex articulatione genu Separato, caSus u Doct. REIinLix β) commemorati hujus loci omnino videntur; quippo qui luculenter docent originem metastaticum hujus vitii, quum ipsa negra Observatum enim est in ancilla annorum circiter 3I ab alio medico, quam qui typhum curaverat)testaretur malum ea ratione ingravescere , qua imminueretur typhus. Caeterum mortificatio, quae hic quoquo doloribus ingentibus fuerit praecessa , partem

prorsus eXSiccaverat, quae Inumine inStar , testo nuctore , fuerat emortua. r