Dissertation inauguralis de pharmacologia Graecorum veterum in genere

71쪽

sum pressam, plicae instar tegit, removeatur, ne dum vesica inciditur, Iaedatur. Quod cum caute , accurate et ita factum fuerit, ut Chirurgus certissime sibi persuasum habeat, digitum non nisi Vesicam tangere, eamque contra catheteris extremam apicem premere: manubrium catheteris Chirurgo adiutori , qui ei ad manus est et bene instructus esse debet, firmiter et immotum tenendum tradit. Iam manu dextra cultrum supra descriptum prehendit, eumque duce digito sinistrae manus, apici catheteris , uti dixi, imposito , eo loco , quo catheterem sentit, duas aut tres Iliaeas inferius,

per mombranam Vesicae tu canalem catheteris infigit, vesicam dissecat, vulnusque dum catheteris canaIem ducem sequitur , versus inferiorem partem symphysis ossis pubis di-

Quod cum caut0 fecerit Chirurgus peritonaei Iaedendi periculum certissime effugiet; VUΙnusque tam longum aperiet , ut duo digiti commode intrarct possint.

Iam si calculus non nimis magnus est, nec PoIlicem unum in diametro excedit, secundum stadium Duaac perfectum et absolutum est. Cum Vero maioris Voluminis fuerit, res non dum perfecta est. Qua de re ut Chirurgus sese certiorem reddat, statim postquam Vesicae incisionem perfecit, digitum eundem, quem apici catheteris impositum tenebat, in vesicam im mittat tam perfunde ut calculum tangat; quem cum distincte sentit, palpando et ambiendo, remoVendo que de volumine eius se certiorem facere studeat. Examine hoc rite peracto cum maiorem invenerit, quam qui per vulnus commode omitti possit; cultro supra descripto , cum angusta Iamina duco di

gito quem in vulnere Vesicae habet , primum versus symphysin ossis pubis, quantum licet et opus erit, et si

nondum satis amplum erit, Sursum quoque versus umbilicum et vulnus Vesicact et integumentorum stimul dilatari poterit , ita ut cautes digiti ope examinemus, quousque, Sine peritonaei laesione , dilatatio seri possit, cui semper satis Amplum spatiam suppeditabit ad extrahendos calculos ma-

72쪽

xuni voluminis. Caeterum, si quid video , nunquam tranS- versa musculorum recti et pyramidalis abscissione opus erit ad extrahendos calculos maiores, dummodo vulnus satis et quantum fieri potest, versus umbilicum dilatetur. eram ego quidem suasorim Chirurgum priusquam ad vulnus vesicap ultra modum dilatandum Se accitigat, calculum ipsum ad vulnus attollat, quod quo modo commode fieri

PERIODUS TERTIA.EΜlSSIO CALCULI E VESICA URINARIA.

Tortium lithotomiae stadium in emittendo potius quam extrahendo calculo Occupatur sequenti ratione. Simul ac Cliirurgus digito situm et volumen calculi modo Supra Ictu dato examinavit, apicem catheteris digito imponit euinque deprimendo manubrium , per vulnus attollit dum digitum ei Impositum presse continuo et sine interruptione sequitur. Quando apex catheteris e vulnere prominet, Chirurgus discum concavum supra descriptum ei imponit, catheteremque per vulnus ita retrahit, ut digitus index disco impositus maneat. Iam catheter ulterius retrahitur, dum manubrium simul attollitur usque dum discus apici eius inhaerens in Imo colIO vesicae depressus lateat. Quo facto Chirurgus digito calculum ita movet et volutat ut disco imponatur, quod cum factum est, digitus calculo imponitur, discusque Seu sim Sursum movetur, dum manubrium catheteris cum manu dextra deprimitur. Hoc modo calculus cum digito ei impo Sito versus vulnus vesicae, ita ut continuo Contra discum concavum prematur, attollitur et cito, tuto et sine dο-IOre in uvinus vesicap per calliseterem leniter truditar et, nisi

nimis grandis fuerit , per illud prorsus eiicitur. Iam facili Degotio Chirurgus calculi volumen, dum

in vulnus intiat et sequentis catheteris ope leuiter attOIlitur, examiuale, et si iusto Inatus reperiet, vesicae vulnus ope

73쪽

cultiti supra descripti dilatare poterit , sine retractione aut remotione calculi Θ Vulnere. Extracto calculo , ope digiti denuo immissi cavum v0sicao internum diligenter examiuetur, ut Constet utrum unus tantum calculus an plures adfueriut. Quo examine absoluto catheter extrahitur et aquae tepidae seu subfrigidae aliquantulum ad eluendam Vesicam Ope Syringue immittitur, quo facto tertium operationis stadium finitimi et tota operatio ab soluta Θst. Sequitur

Deligatio , seu modus quo VulnUs post operationem peractam , primis potissimum diebus curatur et contegitur, tanti momenti est, ut ab eo inprimis faustus huius lithoto iniae exitus perideat. Ea enim soIa caVere potest ne inflam matio periculosa et periculosior Urinae immissio in telam cel Iulosam fiat. Deligatio caeterum simplicissima est, et hoc modo instituitur : Lintei teneri Iacinia digitum circiter Iata et octo pollices longa , ab utroque latere filis Iongitudinalibus exem tis ausgesudeli) instar setacei Vulgaris, ita complicatur, ut

duplex et turundae latae similis sit. Hoc modo aptata specillo Iato imponitur et ope eius in vulnus ita immittitur, ut GSquc ad , nequaquam vero in Vesicae Vulnus penetret. Quo facto urinae Iiber exitus per vulnias munietur omneque -- missi Dis eius in telam cel Iulo som aut cavum abdominis p riculum praecavebitur. Immissio lin - aut tubuli in et ulnus Nesicae Don modo nullius usus foret, sed eam irritaret, inflammationemque eius augeret; quare iure et experientia BDnuentρ Vesicae vulnus prorsus intactum relinqUimus, Urinae Vero profluvium per aliquod tempus per Valaus ConcedimuS. Summi sine momenti est haec lintei in vulnus externum immissio, Iabiorumque eius, potissimum milSculorum pyrami datis, et rectorum abdominis seiunctio, quo e dem O linteo ci-

74쪽

tissime conglutinantur et statim acerbos dolores in regione in guinali ab utroque latere , febrem et symptomata gravia em-ciunt, quae urinae immissionem minitantur et comitantur. Hanc deligandi methodum tum quoque commendaverim pri inis diebus, cum aegrotus catheterem colatinuo in urethra tolerare, urinaque libere per eum profluere poterit. Caeterum vulnus linteo carpto non repletur, sed Iabia vulneris extremis laciniae partibus e vulnere prominentibus, aut alia Iacinia seu compresso simplici linteo conteguntur, ita ut os vulneris pateat. Tunc Spongia marina tenera ita aptatur ut parte acuminata vulneri Ieuiter immittatur tota que supra vulnus ponatur et firmetur ne sponte delabi possit. Antequam haec spongia vuIneri imponitur, linteum ceratum satis amplum regioni, quae est inter umbilicum et regionem

pubis imponitur, ut ab umbilico usque ad genitaIia pertingat, Iatior quam spongia , in medio quo vuInus tegit, pertusa sit, i. e. foramen habeat, quod Vulneri magnitudine et amplitudine respondeat. Quo facto Omnis urinae quantitas quae

primis diebus e Vulnere profluit, a spongia reSorbetur, quo demto si cum alio aliquoties quotidie permutato , praecave tur quo minus partes tenerae circa genitalia, et genitalia

ipsa ab urina effluente excorientur et Vulnerentur.

Verum Obiicitur a Donnullis: melius consitat aegroto cathetere immisso et continuo in urethra manente per queminina dum excernitur, protinus profluere possit. Respon-dso : Sane, si aegrotus catheterem tolerare PoteSt, neque dolores in urethra , quae Saepe inflammata esse Solet, Corpore peregrino minime augentur , catheter immiSSUS servetur, et Omnia melius Succedent. Verum probe tenendum PSt. 1) Urinam per catheterem effluere non posbe, niSi aegrotus semper in statu erecto aut sedens Sit, propter Situm vesicae

urinariae , quae tum , cum aegrotus in tergo procumbit, inferiore loco est, quam orificium Urethrae , quare urina prius per vulnus effluit, quam ad orificium catheteris adsurgit.

75쪽

2J Urinam haud facile et saepe prorsus non per catheteres Elasticos QTuere, nisi a vesica contrahente Vi quadam prematur. Ob rationes nimirum phySisas , collaesionem quippo maiorem urinae inter se, qua guttaS formare nititur, quas maiores Sunt, quam quae Per canalem catheteris permear possint. Adhibendi igitur sunt catheteres argentei , verum non nisi illi, qui ex optimo argento ab admistione cupri Iibero facti sunt. 3) Prasterea cum experientia docuit, Cruorem in vesica primis post operationem diebus, i. e. primo et secundo die collectum tersio circiter die, contrnctione Vesicae per vuInus instar thrombi elici: iniectiones aquae tepidae seu subfrigidae primis diebus bis vel ter per diem fiant necesse est, ut formatio thrombi cruentis impediatuc cruorques diluatur et

oiiciatur. Caeterum non negandum est, Fanationem vulneris

longe breviori tempore ubSolvi, si per catheterem urina continuo effluit, quam si per vulnus septem ad novem dios stillat. Etenim quae tum Octo aut novem diebus absolvitur sanatio non uisi ter septem diebus sine cathetere perficitur. Si catheter immissus non servatur, deligationis status et conditio primis diebus ter quotidie examinetur, et pro renata renovetur. Haud raro enim fieri solet, ut Iacinia lintea ab urinae profluente e VUInere removeatur et Iabia vulneris musculorum conglutinentur; quu facto statim gravia et periculosa Symplomata minitantur. Si inflammatio vulneris aut peritonaei aut vesicae mi nitatur , non modo venaesectiones Sat mag31ae instituendas et repetendae verum etiam hirudines et epithemata frigida ad hibρnda sunt, quibus Omnis inflammationis vehementioris p 0riculum arcetur. Verum cavendum est, ne corpus et venter

nimis refrigescat, quare non nisi in vulneris regione facienda sunt epithemata frigida. Hanc Vesicae urinariae incidendae calculique extrahendi methodum , in antecedentibus descriptam , in BIiquot casibus experientia comprobatam cognovi. In nulIO catheter nost

76쪽

opserationem ita urethra relictus est; sed urina per vulnus offluxit pser octo ad novem dies; in nullo symptomata insam mationis gravia subsecuta sunt; excesto priore , altero post operationem die , quae statim Venaesectione repetita hirudi Dibus et epithematibus frigidis dissoluta et extincta Θst. In nullo exitus non faustissimus fuit. Verum de siugialis quase

dam.

CASUS PRIMUS.

I. B0rnstein, Halae surtor, triginta circiter annos nutus, constitutione haud forti, Verum caeterum nullo morbo labo raus , per Sex annos Calculo VeSicae urinariae excruciatus anno 18 22 curae meae sese tradidit. Postquam aegrotus in lecto Sitia dorsali porrectis pedi bus positus erat, Vesica urinuria ope Syringae aqua tepida replebatur. Hanc repletionem Vesicae , in Omnibus rΘIiquis casibus omisi, causis SV pra memoratis permotus. Incisio modo supra descripto facili negotio absoluta, digitusqυμ in dex sinistrae manus in VulnuS immissus est. Tum membranam VeSicae urinariae ea parte , qua cum posteriori ossis pubis superficie cohaeret, digito eodem paululum solvi, ut ampliorem incidendam superficiem cultro praeberet. Hanc eucheires in in secundo quoque cusu adhibitam, in sequentibus non adhibui, neque utiquam adhib0ndam censeo nisi tum, cum praegnandis calculus maximum vulnus postulaverit. Sanatio enim vulneris diu hac solutione vesi Cae ab OS5e pubis retardatur. Iam manubrio catheteris depresso altera eius extremi

ius , B pex, in Vesica attollebatur, ita ut facile digito s0ntiri set oculis distingui posset. Imposui igitur digitum apici ca thoteris elati quantiam pro vesicae amplitudine seri poterat, manubriumque Chirurgo adiutori sirmiter totiendum tradidi. Quo facto altera manu cultro munita incisi ODΡm Vesicae, modo supra d scripto facili negotio effeci digitum ciue nor vulnus

77쪽

m vosicam, dum aqua i1aiecta prorumpebat immisi, calculum examinavi, eumque vulnero haud maiorem forcipe extraxi, qui omnibus diametris 1 I poII. habebat, siguram mori referebat et undecim drachmas pendebat. Extracto calculo aqua tepida in vesicam iniiciebatur sit repetito examine digito imisso instituto , vulnus immissa Ia cinia lintea supra descripta et plumaceolo imposito deligabatur. Verum cum urina profluens e vulnere sequentibus die-hus regionem inguinalem eroderet, spongia supua descripta vulneri imposita laesioque partium genitaIlum impedita est. Altero post operationem die symptomata IDsammatoria doloros in abdomine et regione laesa , cum assectione febrili sese ostendebant, facta ergo est Venaesectio quatuordecim unciarum , hirudinumque et epithematum frigidorum appIicatio continua. OUO facto omnia SVmptomata statim cessa runt totumquct sanationis tempus Sine turba decurrit, exceptis dolor1bus scoricis in regione sacrali et Iumbali se refrigerio OrtiS.Τertio die thronibus cruoris e vesica per vuhius etest Sest nono urina per urethram emitti coepit, et demum postsΗx circiter hebdomades sanatio insecuta. Causae tardae sanationis in Solutione vesicae ab osse pubis supra memorata erat, uti ex eo Patet, quod in caeteris casibus, tu

quibus haec Solutio non iusta est, excepto Sesurido, Sanatio post ter septem dies insecuta est. Caeterum catheterem elasticum tolerare quidem conti Duo potuit ueger, urina Vero per eum non emuxit, licet statu erecto corpus teneret. Per argenteum emuxit quidem verum Cum aegrotus Statum erectum Corporis continuo servare negligeret, urina per Vulnus emuxit.

CASUS SECUNDUS.

N. Wiesigk, Vitebergensis, quinquaginta circiter annos

nullas , Corpore admodum obeso , constitutione caeterum forti et valetudine bona utens , per septem annos caIculo urinario

78쪽

Iaboraverat, doloresque maximos passus eruet, ita ut Iidque urinam ultra horae dimidiae spatium retinere , neque nocte somno interrupto frui posset. Urethra sympathica irritatione inflammatoria associa

tantopere dolebat, ut catheteris immissionem tolerare prorsus non posset. Exploratio igitur Vesicae non nisi praevia dosio pii trium granorum sumta fieri poterat. Cum de praesentia calculi constaret aegrotusque a do Ioribus liberari quam maxime cuperet, Operationem Bnno 1823 supra descriptam institui calculuinque duos pollices Ion gum et pollicem et tres lineas latum ovalem extraxi.

ΙDcisio vesicae paulo dissicilior orat in hoc homin0 pinguiore propter stratum adipis trium fere digitorum quod

in loco incidendo situm erat; etenim pars Vesicae aperienda in conspectum proferri non poterat. Quare incisionem non oculo , sed digito solo duce in profundo vulnere facere Oportebat. In hoc casu experientia inprimis docuit faustum operationis eventum potissimum a libero exitu urinae per Ves Dus pendere. Nam cum profluvium eius per aliquot horas propter conglutinata Vulneris musculorum Iabia interruptum

esset, extemplo Symplomata graviora SeSe OStendere coepe runt, v. c. dolores acerbi in regione vulneris et in tota re

gione inguinali, inquietudo, anxietas, abdomen tensum, ad tactum dolens, febriles motus, pallor faciei etc. quae statim , nullis aliis adhibitis remediis , disparerunt, cum digito immisso Iabia vulneris conglutinata separavi urinaeque liberum exitum aperii. Caeterum omnia felici successu progressa et ad finem exoptatum perducta sunt. Sanatio elapsis circiter sex hebdomadibus absoluta eSt.

CASUS TERTIUS.

Puer undecim annorum robustae constitutionis qui per tres annos calculum in vesica Diusque ingratu symptomata

79쪽

sensit, anno sequente 1824 auxilium meum imploravit parentibus suis interpretibus. Quares cum de praesentia Calculi constaret, OperatiOD0m in Iocto ita institui uti eam in antecedentibus descripsi, et calculum haud magnum pollicem circiter Iongum et pauIominus Iatum modo supra descripto facillime exemi, quo

facto Urina per via Inus Octavo circiter aut nono dise offuero cessavit, vulnuSque Vesicae et integumentorum communium vigesimo primo die prorsus sanatum est. Puer adhuc bpne valet.

80쪽

Fig. 1. Calheteris quo utor ad dirigendum cultrum pars anterior, quae cum manubrio fig. 3 aut Φ. delinealo coniuncta tolam eius longitudinem et formam constituit. Fig. 2. Eadem catheteris eiusdem Pars, cuni disco imposito. Fig. 3. Manubrium catheteris a latere Visum. Fig. 4. Manubrium idem a parte posteriore Visum. Fig. 5. Discus concavus cum Canaliculo et elatere : a. elater qui in extremitate b. digito amoveri potest ut demi possit discus. Fig. 6. Idem discus concavus ita delineatus ut elater a parte anteriori cerni possit. Ex Parte canaliculus pertusus est per totam sere longitudinem quam elater implet, excepta parte inferiore qua elater clavis firmata est Canaliculo. Fig. 7. Idem discus a parie anteriore Visus, a. foramen pro apiceolateris. Fig. 8. Culter cum lamina recla angusta ad dilatandum vulnus ve

CORRIGENDA