De antidosi apud athenienses / Sigismundus Blaschke.

21쪽

χρονον ησυχίαν ηγε δεδιως περι αυτου, ἐπειδὴ δε δίκας ἰδέας

paucis tangenda sunt, non quo quid gravioris momenti ex iis comparetur, Sed ut omnes, quos accepimus et invenimus ad hanc quaestionem locos, tentemus. Cum enim, qualis fuerit antidosis qualesque causae pri Vatae actae Sint, neSeiamuS, Satis est commemorare nihil noque ex illis Verbis neque ex ullo illius orationis enuntiato inveniri, quod nos adducat, ut pr0pterea, quod aedes obsignatae essent, causis priVatis eum, qui orationem habuit, cecidisse opinemur. Quae igitur ab oratoribus ad antidosin disputantur quaeque iis, qui, quae Vis subsit Voci αντιδοσις, anquirunt, ex usu sunt, iis demonstratur interpretibus grammaticisque veteribus, qui institutum describentes ne nomen quidem recte definiverint, fidem abrogandam esse; iisdem quid fuerit declaratur, cur interpretes illi errarent et facultates permutatas osse putarent, nimirum quod bona alterius ab altero litigantium

perspecta et obsignata eSSe non cogn08cere non potuerunt, quo tamen consilio hoc fieret, quamquam potuerunt, non cogΠOVerunt; itaque causa cum eo, quod quidem de causa si non debuit, at potuit effici, commutaVerunt. Contra Viros autem doctos, qui nostra memoria de antidoSi diSSeruerunt, quorumque alius magis alio captiosa probabilitate deceptus et grammaticos secutus est, Dittenbergerus disputavit et demonstravit,

quem heliastae condemnaSsent, ei, ut eligeret, utrum munuSobiret, an bona cum adversario permutaret, potestatem optionemque non fuisse; Verum cum eos Se negaVerit refutare poSse, qui bona permutata esse nonnullis oratorum sententiis declarari

arbitrentur, mihi illa enuntiata omnia, e quibus unum Ditten-bergerus praeteriit, retractare atque explicare liceat. Lubet autem, quod pacisci litigantibus causa acta et diiudicata licebat, hanc quoque rem ante tangere ae breviter describere. Quamvis saepe evenisse Verisimile non sit, ut is, qui causam obtinuit, cum adversario beneficii gratiaeque causa paci-

22쪽

sceretur, tamen ille ut erga adversarium facile se et bensvolo gereret eumque Suarum Sua Sponte facultatum parte adiuvaret, causis nescio quibus adduci potuit. Huiusmodi ut cortum quiddam et breve eXempli causa ponamus, ciVis Atheniensis ad alterum viginti minis ditiorem trierarchiae munus detulit, causa apud iudices acta proVocatus condemnatus est; quo facto munus prOVOeato obeundum fuit, eiusque facultates, quanto maiores fuerant, tanto tenuiores impensis in navi exornanda factis fiebant. Addo alias, quas facile inveneriS, cauSaS, cur alter in alterum beneficium contulerit, quid tandem obstitit, quominus res inter eos conveniret 8 uuae pactio ab illa, quam, priusquam causa apud iudices ageretur, Supra diximus potuisse

fieri, eo distat, quod causa diiudicata litigantibus, ut qui iudicio vicit munus obiret, constituere non licebat. Verum ut ad illud quod mihi propositum est revertar, uduobus or. in Phaen. enuntiatis, quorum quidem de altero Dit-tenbergerus sine controversia l. l. p. 9 rectissime disseruit, alterum eXplicari p0sse non iure desperavit, interpretandi capiamus exordium. Atque S is haec verba leguntur: εγω γὰρ καὶ

προτερον προεκαλεσαμην Φαένπῖπον καὶ νυν, ω ανδρες δικασταί, δίδωμ αυτω δωρεὰν καὶ αφισταμαι μετα τῆς αλλης ουσιας καὶ των ἐν τοῖς εργοις, ἐαν ιιοι τὴν εσχατιαν 110νην ἐλευθεραν πα-ραὁω, ωςπερ ην, ω ἐγω το πρωτον ηλθον εἰς αυτην μετα μαρτυριον, καὶ ἐαν ον ἐξῆχεν ἐκ των οἰκηιχατων σῖτον καὶ οἰνον καὶ

ταλλα, αφελων απο των θυρῶν τα σημεῖα, ταυτα παλιν εις

ταυτο καταστησss. Quibus quidem Verbis quid aliud orator demonstrat, nisi Phaenippum multo sese ditiorem esse omneSque suas facultates tanti non esse, quanti esset ager provocati cum frugibus rebusque iis, quae inde caperentur ξ Neque quisquam , opin0r, ullam aliam in his verbis inessu sententiam existimasset, si oratoris verba sola respexisset, ineptias grammaticorum perspeXisset et despexisset, si non solum Verba καὶ προτερον π9οεκαλεσαριην optime cum iis, quae supra S II et 12 de conVento leguntur, concinere, sed etiam enuntiatum. καὶ νυν i. e. nunc cum actio apud iudices agitur, δίδωμ αυτῶ δωρεαν obstare intellexisset, quominus causa diiudicata facultates

23쪽

gwischon den Parteien gulassig War. Ex alterius autem loci Vorbis quo graVius, eo ad refutandum difficilius argumentum sumi potest; quocirca anquirendum acerrimeque contemplandum est, utrum Verba 3 27 quae sunt αλύ ἐω μετέχειν των ἐμαυτου τὴν μητερα αν τε τὴν Φαινίππου αν τε τὴν ἐμαυτου εχω ουσίαν a Ditte bergero iure in aenigmatibus nimis obscuris sint habita, an via possit indagari, qua ad finem aliquem atque exitum perveniatur. Totius autem loci argumentum hoc est: lege quamvis esset sancitum, ut patro mortuo matris dos filii fieret eiusque esset matri, quaecunque ad Victum essent necessaria, praebere, tamen Phaenippus, ut multa Videretur debere, possidere pauca, in inventarium, quod leges Violans conventumque negligens paullo ante diem ad agendum constitutam actori tradidit, matri dotem se retulit debere. Contra actor, non modo, inquit, quod non debeo, id inter ea quae debeo non enumeravi, Sed etiam matrem

omnibus meis frui patior αν τε την Φαινιππου αν τε την ἐμαυ-

του εχω ουσιαν; quae quid sibi velint verba, sunt qui ita interpretentur, ut orator se semper pietatem et iustitiam erga matrem glorietur et coluisse et culturum esse sive Suorum bonorum possessionem teneat, sive in Phaenippi facultatum possessionem permutando Veniat. Quam rationem comprobantes, qui de antidosi disseruerunt, omnes neglexerunt, quid ReiS-kius do illo enuntiato sontiros; is in illis verbis ita offendisso

Videtur, - cauSas non affert - ut enuntiati argumentum in libro, quo orationes Demosthenicas in sermonem conVertit Vernaculum, Si non prorsus Omitteret, at mutaret λ). Videamus

1) Enuntiatum illud l. l. vol. V p. 142 v. d. his verbis interpretatur:

24쪽

igitur, quae et quanta sit offendendi causa. Reiskius enim

cum VetereS grammaticos et interpretes in explicanda antidosi Secutus, eam, quae traditur, sententiam non eiiceret, quia fiori potuisse illis verbis significaretur, ut facultates causa diiudicata permutarentur, maximo mihi videtur et iure in eo offendisse, quod ex hoc uno enuntiato oratorem appareret in Phaenippi bonorum possessionem potuisse Venire. Iam eum non perSpiciatur, qua de causa orator in ea illius paragraphi parte, qua Phaenippum appellat, pronomine Secundae perSO-nae, nomine Vero nonni Si in condicionali onuntiato usus sit, coniicias, non modo in genitivo qui est Φαινιππου interpolantis vestigium remanere sed etiam praesenti tempore verbi ἐω quod est in protast, suspicionem moveri, quia ad enuntiati condicionalis argumentum futurum tempus, non praeSenS requiratur. Quae quamvis offensioni esse non negem, Sed eXpuncto illo enuntiato orationis tenorem optime continuari coneedam, tamen cum neque intelligatur, qua de causa Verba illa orationi sint inserta, neque enuntiatum illud glossematum genus usitatum Sapiat, non acquiesco neque Reigkio assentior, Sed interpretandi ingredior viam. Ac genitivum Φωνίππου pronominis loco personalis cum liqueat non temere neque incon- Siderate USurpatum esse, praesens tempus quod est ἐω restat

ut explicetur. Quod tempus qui rofutat et reiicit, futurum

desiderat et requirit, is a posterioribus, quae quidem Se arbitratur percepisse et cognovisse, profectus priora eXplicat, neque qua debebat diligentia oratoris verba e0ntemplatur, COH- Silium perscrutatur. Quare a praesenti tempore ἐω profectus

Verba αν τε την Φαινίππου αν τε την ἐμαυτου εχω ουσιαν interpretabitur, qui non putet, quia de possidendis bonis verba

fiant, idcirco bona fuisse permutata. Argumentum autem enuntiati, quod quidem verbi ἐω tempore continetur atque efficitur, hoc eSt: orator, quid Phaenippus commiserit, quid struxerit et molitus sit depingens, cur, inquit, Phaenippe, equim

25쪽

dem neque matris dotem inter ea, quae debeo, refero neque iudici cibus impono, sed ut ante passus sum, ita nunc patior matrem facultatum mearum omnium participem esse, quantae cumque sunt si V e maiores quam tuae si V e minores. Orator igitur de iis rebus, quae erant, non quae eVenire p0ssent, locutus

Phaenippi facultates, quas permagnas, cum SutS, quaS tenueS descripserat eSse, comparaVit. Iam vero quid est tam perspicuum, quam oratorem nomini S genitivum, quo nihil erat aptius, nihil accommodatius ad hominem locupletem ac divitem significandum, consilio et artificio quodam dicere maluisse guuibus explicatis enuntiatis cum nihil ex hac oratione in- Venerim, eX quo bona propter antidosin permutata esse contra

Dittonburgerum iure colligeretur, Leptineae 3 40 consideremus

σετω. Leucon igitur, quin aut facultatibus privaretur aut munus obire cogeretur, proVocari non potuit; quod cum ambiguum non Sit, quomodo et qua de causa fieri potuerit quaeritur. Nam qui putant bonis permutatis Leuconem multa

dando amissurum, pauca accepturum fuiSSe, eos recte non interpretari Verba η στερησετω τουτων facile est intellectu Immo etiamsi concedendum sit verba illa nobis quidem nimis obscura esse, iudicibus autem Atheniensibus, qui, quid cuique propter antidosin posset accidere, non ignorabant, fuisse satis dilucida ac perspicua, coniecturam tamen facere licet, qua quae operta Videantur aperiantur. Duplici enim ratione Lou- con, etsi bona non permutaret, ut saeuitates amitteret fieri potuit; nimirum si munerum immunitate, quam dono ab Atheniensibus acceperat, privatuS et provocatus munere fungi noluit, cum proVocante pacisceretur eique pecuniam solVeret oportuit, aut si iudicio condemnatus, quominus munuS Obiret, recuSaVit, bona sua amisit publicata. Itaque haec quoque oratio, qui contra Dittenbergerum de antidosi iudicant, non adiuvat. Paul-

26쪽

lisper autem Demosthenem mittamus, ut duas Lysiae orationes, quarum aliquot enuntiata Veterum interpretum sententiam confirmare putabantur, inspiciamUS.

Ac primum quidem or. XXIV 9 9 inquiramus in hasconuntiata: δοκεῖ δέ μοι τῆς πενιας τῆς ἐμῆς το μέγεθος ὁ κατή

γορος αν επιδεῖεαι σαφέστατα μονος ανθρ-ων. si γαρ ἐγω κοιτασταθεὶς χορηγὸς τραγωδοῖς προκαλεσαίμην αυτον εἰς αντι- δοσιν λ), δεκακις αν ελοιτο χορηγῆσπι μαλλον ῆ αντιδου vat απαξ. Quae verba Frolibergerus est ita interpretatus, ut eum Boeckhio do antidosi assentiri appareat, Dittenbergeri autem rationum, quas l. l. p. II protulit, altera probabilis est, aliora nonitom p). Suo enim iure vir ille doctus o vorbis ipsis intelligi

negat, utrum facultates permutare, an munua obire vellet optionem causa diiudicata provocato esse datam; illud vero non ausim contendere, quia antidosis illa nonnisi ad describondam litigantium facultatum discrepantiam adhibita sit, idcirco

oratorem parum accurate et diligenter Verborum delectum habuisso atque illi enuntiato fidem esSe habendam minorem. Quid i licuitns oratori institutum quicumque Voluit commutare et tamquam accommodare ad suam Voluntatem eaque comminisci ac proferre apud iudiceS, quae neque ullus umquam homo Atheniensis neque, nisi institutum ipsum perverse esset ex-

27쪽

plicatum et descriptum, interpretes percepissent 8 Quoniam autem Frolibergeri illud artificium rhetoricum locum non explanat, ad Verbium quoque quod est απαξ ut interpretemur, si Vorbo ἀντιδιδονει permutandi vim subesse arbitremur, fieri non potest. Relinquitur igitur, ut Verbo ἀντιδιδοναι illud, qu0d supra proposuimus, significari ponamus et hoc posito

recterio an falso illud proposuerimus VideamuS. Atque argumentum enuntiati efficitur hoc: si petitor provocatus munus ad proVocantem referre maluit quam obire, i. e. si et ipse ἀντιδιὁονω voluit, inde quod inventarium conscribendum et

causa apud iudices agenda erat, quantae utriusque essent facultates cognoscebatur, atque petitor in multo maiorum possessiono facultatum et in meliore condicione esse reperiebatur; quae effecta proVocans Voluit. Neque enim ut permutarentur facultates, Sed ut cognoScerentur, Oratorem munere ad adVOrsarium delato efficere voluisse e Verbis et ineuntis et exeuntis in) paragraphi plane intelligitur. Quod si, quid orator sensorii atque dixerit, intollexi et accurato explicui, in illis quidem enuntiatis nihil est, in quo offendamus, quod de sententia me mea demoveat; do hae igitur oratione satis dictum est. Ssequitur, ut in orationis IV ineuntis inquiramus Verba, quae in codice Palatino ita traduntur: Θαυμαστόν γε, su β0υλη, το

τ iv μεν ἀντέdoσιν δι εκειν ην φανερος εστι ποιησαριενος, την δ' αἰτίαν δι ἡν -εδωκεν ῆ ελαβεν Ουκ αν αλλην εχοι εἰπειν λομενος ταληθῆ λεγειν) mi οτι οἱ φίλοι περὶ παντων ημας τουτων συνηλλαξαν. uuae cum Verba corrupta esSe nemo non Videat, antequam de sententia disseramus, Verba sunt ipsius oratoris

28쪽

investiganda. Ac verba quidem περὶ τουτου, quae priore loco et apta sunt et necessaria, in posteriore librarii negligentia po- Sita esse, pridem cognitum omnibusque editoribus probatum est, de corrigendo autem mendo, quod aut in Verbo ελαβον aut in insequenti ἀπεδωκε inest, certatum aliudque alii aptissimum et optimum visum est. Quem locum saepissime temptatum et tractatum, qui medicinam ei asserendam esse primus intellexit, is sanavit; Scaligerum enim utriusque Verbi personam tertiam scriptam Voluisse Taylorus tradit; quas formas omnes reges erunt editores, postquam Behherum inepte prioris Verbi tertiam et primam posterioris proposuisse Foerischius ob-SerV. crit. in Lys. or. p. 77 λ) demonstravit et quod Scaligor coniecit contra Reiskium optime defendit. Deinde praepositionem quae est δια * 2 init. ante pronomen ἐκεινην expungendam

tendit, tum Dittenbergorus l. l. p. 10 adn. rationibus certissimis atque illustrissimis confirmavit. Ex iis igitur Verbis, quae, quamquam aerem Virorum doctorum curam et diligentiam etiamnunc desiderare mihi videntur, a Scheibio in alteram orationum Lysiacarum editionem recepta sunt, singula coneludamuS.

Begitin des Progesses. uuae sententia mihi scrupulum iniicit non mediocrem. Quamvis enim ambiguum non sit, quin petitor pactione amicorum opera facta oratori bona propter anti-

1) Rationibus quas FoerisOhius attulit hane addam: librarius priorem

formam seribens multo facilius errare potuit, quam priore lecta et scripta posteriorem depravare.

29쪽

dosin accepta reddiderit, tamen e Ditionburgeri quidem verbis, quemadmodum factum sit, n0n apparet, ut petitor in oratoris

facultatum possessionem κατα την αντίδοσιν Veniret. Quibus rebus ne quis adducatur timeo, ut cum Frolibergero bona permutata eSSe opinetur, quamcunque Voci quae est αντίδοσις vim subiectam osse iudicat. Itaque eam ingrediamur Viam, qua ab enuntiatorum argumento ad definiendam Vocem perveniamus.

Ac primum quidem quaeritur, uter alterum provocaVerit, quam rem nimis timide λ) Hamaherus l. l. p. 5 in incerto reliquit; atqui reum a petitore provocatum esse e Verbis 3 2 init. καὶ

τὴν μὲν αντίδοσιν εκεινην φανερος εστι ποιησάριενος apparet. Doinde choregiae munus a petitore ad reum delatum esse, Sunt,

qui ex S 3 concluserint, qua de re in deperdito orationis initio

opinor oratorem Verba fecisse; tum ex eadem paragrapho Oratorem munus obiisse efficitur. Docet igitur orator nos haec: pactionem aliquando amicorum opera factam eSSe, reum a petitore provocatum choregiae munus obiiSSe. Restat, ut, qua de cauSa provocanti a provocato, quae enumerantur bona, data sint, reperiatur; atque ita ratiocinandum censeo. Iumentum, Servos, fruges cum reus dicat a petitoee esse reddita, apparet in adversarii rerum possessione proVocantem fuiSSe earumque non omnium, quia neque omneS enumerantur et Verbis o σααγρου ελαβε ne fruges quidem omnes a proVocato provocanti

ἔλαβεν potiendi vis non subest δ); Blassius autem ab utroque res acceptas et redditas esse ratus oratoris verba in libro qui1) Nimis timidum fuisse Hamalierum dixi, quippe quem etsi Boeckhio de antidosi assensum non item voce cωιδοσις Sola, ut mediali quae est Tot σαμευος forma cognoscere Oporteret, uter proVocmiSSet. 2) Si quis ab oratore bona petitori data esse omnia contendat et nonnulla verba excidisse orationemque post Verbum e λαβε hiare, non modo non cognoverit idcirco illas res ab Oratore enumeratas esSe, quia omnes non eSsent traditae, Verum etiam, quod contendit, argumentis satis firmis non demonstraverit.

3) Verbo quod est λαllata illud significari non concederemus, etsi quod Dittenbergerus l. l. p. 8 proposuit probantes id fuisse quasi negotium statueremus, quod bona perspicerentur, aedes obsignarentur, inven-

30쪽

inscribitur isGosehiclito der griochischon Borodisamhoit Von GOrgias bis Lysias p. 590 perperam explicuit. Itaque de munereot antidosi, ut brevi comprehendam, haec Statuenda Videntur: petitorem choregiae munere ad reum delato quae accepisset bona cum adversario in gratiam ab amicis reductum reddidisse, reum munere functum eSSe. Relinquitur ergo, ut, cum petitorreum proVocaVisset, constitutum Sit, ut proVocans provocati bonis quibusdam acceptis munus 0biret. Itaque provocato, qui quamquam Se causa apud iudices acta damnatum iri intellexit, invitus tamen res illas amisit, Π0n Solum propter Servam, Sed otiam propter antidosin inimicitiae cum provocante intercesserunt. Amicorum autem opera in gratiam reconciliati iterum inter se constituerunt, proVocatus ut Sua recuperaret et, cum ditior esset provocante, munere fungeretur, proVocans ne impediret, quominus qua empta esset condicione Serva possideretur. Aedes Vero utri u Sque occlusas esse et ob

signatas e Verbis oratoris neque concludi potest neque coniici; omnia enim demonstrasse mihi videor acta et facta esse, non quia ad suum uterque arbitrium bonis non uteretur, sed quia munus ab altero, cui a magistratu imperatum erat, ad alterum esset delatum. Iure igitur Ditieuborgerus grammaticorum Veterumque interpretum de antidosi sententiam explosit atque eiecit, iure nos, quam quidem V. d. Voluit, eam vim voci αντίδοσις subiectam non esse contendimus et quae subiecta sit ostendimus. Restat id, quod maximum est, ut de Demosthenis trierarchia set de antidosi, qua munus illud obire cogebatur, fusius disseratur. Ne vero sint, qui me in trierarchiam illam primam, non in antidosin solam inquisiturum a proposito aberrare arbitrentur, praemoneo fieri non ΡοSse, ut duae res, quae quodammodo coagmentatae sint et conglutinatae, dissolvantur et divellantur atque ut, eum alterum clare et perspicue exponendum sit, alterum negligatur; antidosis enim nisi principium

taria conscriberentur et alteri ab altero traderentur; quod quasi negotium omnia, non mobilia modo bona oportebat amplecti.