장음표시 사용
31쪽
His praemissis alii aggredimur eam Peri Partem, qua quem locum Latro tenuerit et in rhetoribus et omnino in litteris Romanis pro viribus nostris describamuS.
l. opportunum autem Videtur Primum quaerere, aequales quomodo de Latrone judicaverint inde normam ortasse habebimus, qua, quae Solii Seneca de ejus declamatoria r tione tradidit probemus. Qua in re cogitandum magnum inter forensem et scholasticam eloquentiam discrimen aliud iudicium erit oratoris, aliud rhetoris. Itaque si ab oratore incipiamuS, Messala occurrit vir exuetissimi ingenii, in Omne parte Latini utique Sermonis observator diligentissimus cs Seneca contr. IL 2. 71), et quamvis Cicerone mitior et dulcior atque in verbis magis elaboratus cs ac diat. Ibi dignae orationis, qualis sui in republica, ante omnia a P Petens, Cholasticorum molli et artificioso Sermoni inimicus cf. Quint. XII. 10. I, esterna. II. l4. I num Comprobare potuit Latronem, licet egregius fuerit inter ceteros, rhetorem tamen se profitentem Laudabat, quod laude dignum erat, ingenium, Vituperabat, quod ipSum ostendebat, Sermonem CLSen. Conu. II. 2. 71 Sua lingua disertus Sta Sed qui et ipsi rhetoricis studiis oblectabantur, ut eum cumulabant laudibus. Vix majorem quiSpiam reportare OS- sit illo, quem Seneca contr. IV. praes 266 declamatoriae vi tutis unicum dicat exemplum, quo nihil gravius, ilii ejus eloquentia dignius sit s. contr. I. prae 69. Idem nata es oratoria virtute ei vindicat contr. I. praes. 67 neque primas 4
32쪽
dare veretur inter eos, quos lietorum dicit primum toti a-
deum in Arellium Fuscum ), Albutium Silum V), Gallionem
Ne uiae vero Seneca, sani et integri judicii viri', cf.Westerni. II. I p. 269 propter magnam cum Latrone ambcitiam nimium ei tribuit celebrat eum etiam Quintilianus X. 5. IS ut primum clari nomini profeSSorem, Summam in Cl1Ο-lis opinionem obtinentem, Plinius m. h. XX. I4. 57. Fuit
' Ed Bipontina legit tetracolon, sed tetradeum est et in codicibus et B. et quantum ex Seliottii variis lectionibus perspicitur, in aliis libris praeterVratisi. tetraculum exhibentem. Quam Seneca semper et Suet declar rhet. 6 Si Ium nuncupant, ab Hieronymo in Euseb. chron. Ol. 199 Albucius Silo Novariensis clarus rhetor agno Scitur, Silo dioitur. Videtur tamen Hermano in disputatione descriptoribus illu- StribuS, quorum tempora Hieron ad Eusebi chronio adnotavit motting. 1848 p. 254 64 utrumque cognomen promiscue usurpatum eSSe, Sicut apud Senecam etiam ceurrit Gavius Silo, Pompeius Silo, Abronus Silo. Exstat in A et B codicibus post Fusci nonien alius nominis vestigium A c eri . i. caeri t. Hi e ductibus a vero non admodum videtur abesse C es t Lilegere, qui et ipse celeberrimus erat illius aetatis rhetor. At si genuina haec lectio esset, quid sibi vellet tetradeum ' OH qua nemo certe putabit Senecam
non accurate Omputantem quinque Viroi'um Societatem voluisse signiscare.
Itaque Cestius non recipiendus; neque vero cum editoribus moleSta illa vox plane omittenda. quidem melius puto scribi Arelli, ut plenum exstet Fusci nomen, quod inverso ordine Fuscus Arellius legitin sua II. 10, 21 III. 24 IV. 27, saepiSSime. Neque quae Sequuntur verba ,Hi quotiens conflixissent penes Latronem gloria fuisset, penes Gallionem palma recte habent Omissa enim utitverba ,Latronem gloria suisset peneS in Meti codicibus quibuscum propter aportam praestantiam e libentius facio, quod verba contorta Sunt et aIetisciosa. Quomodo enim qui victoriam tenet non tenet inuit palmam vietoriae signum 3Videntur supplementum esSe librariorum, qui Latronem unicum declamatoriae artis principem ab ipso Seneca dictum. recordati, Gallioni eum nolebant posthaberi. Sed frustra laborabant; nam verba Latronis laudi non obtrectant. Agitur de auditorum judicio, quos cur culta et ornata Gallionis Suavita non magi eoperit quam forte et concitatum dicendi genus, quo Latro utebatur, non
Bonneli l. l. p. 23 haec dicit M. Annaeus Sene ea pauca quidem in opere Suo de Suo tradidit, sed haec omnia tam apte et nitide dicta sunt, ut Andr Sohottus non immerito dixerit, nihil esse in lingua latina, cum a Cicerone Fabioquedi SeeSSeriS, Scriptum purius aut elegantius simul judicium ejus tam modestum
et circUm Spectum est, animus tam probus et sincerus, ut non sere habeat lucem, quem majore cumrade per rhetorum auditoria SequariS.
33쪽
clarus inter dicetidi magistros. Quid Num hae laudes parvi sunt faciendae Minime. Omnes enim erant, qui Ciceronem admirarentur et exemplum esse Vellent eloquentiae of Sen. Contr. I. praes. 63 Quint. VII. . , neque unquam Latronem tanta laude prosecuti essent, nisi et ipse similibus vacasset studiis. Videmus igitur, quomodo de eo judicium faciendum sit Discipuli autem mirum quanta reVerentia Latronem Coralebant. Omnis artis declamatoriae principem eum putabant, qui nihil exile nihil ineptum dicere posset. Cuju Praestantiae cum tantam haberent fidem, ut ex praejudicata opinione omne sere Sententias Summo clamore laudarent, hane negligentiam nisi dolo non potuit tollere os coiit r. IIl. 19. 234. . Sententia ejus, Ubicunque poterant in suis declamationibus imitabantur sus coiit r. I. 10. 154ὶ multas ut carmina ediscebantos cir II. 10. 155. Quin adeo ad ejus aemulationem se dirigebant, ut 9Sam Xternam aciem praeserre studerent, cuminum Sil-Vestre bibenteS, quo, quod pallorem gignit bibentibus, similitudinem colori studiis contracti imitabantur cf. Plin. n. li. XX. 14. 57. 2. Tantam hane laudem quomodo Latro meritu Sit quantum PoteS e Senecae excerptis nunc videamus. Videtur autem ita agendum, ut cum de singulis rebus singillatim dicimus, ceterorum declamatorum usu praeposito Latronis deinde adjungamuS Sum, quaerentes, utrum diversus uerit ab illis necne. Et quidem exordimur ab O ratione.
Latro Pro tempore suo aetati ascribendia est argenteae, cuju lingua erat quae aureae aetati normam ProrSUS deserui Seset. Ineci enim non Solum Severa illius 'ges, quales Cicoro non videm his summa litigontia Seirutum, Vagata
novandi sudio inlatam perdidit indola ui, sed etiam mirabili
illo numero Ciceroniano laxiora orationis vincula Sententiarum iu ligamina immutavit Graecae et barbarae tam so mae quam C an Structiones in usum veniebant, Poetarum Propriae irrepebant in ortitionem pom3strem vel uno in Susuerant apud V 't PQR Si riliti, ros verba denique sing banture Sola nova nisi Cupidine ne cotis quae antea Valuerant lagibus es Eoi in il l. l. p. 2. Haec omnia in Latrone in-V utuntur. Illa a iii orborum Copia inbut, quae a poetiSSOlum vel auriuio vel seri estinae aetatis adhibita sunt, subit
34쪽
peries II. 9 14 l), multa argenteae aetati propria velut adjutorium ' contr. I. 3. 96), eviratus Il. 13. 181), tortio
II. 13. 176), salutator II. 15. 193), stuprator III. 21. 247ὶ, delenimentum II. 15. I95), tyrannicida I. 7. 115, II. 13. 174ete in tyrannicidium II. 3. 183, ibid. 74, 175), aggravare IlI. 17. 2Is) vitiareV Ι. 5. 106 III. 21. 245 247i, vitiator I 5. 107) infelicitas III. 18. 226 sollicitator II 15 193ὶ
naturalis lII. l7 219 eo scilicet significatu, ut sano judicio comveniens aliquid indiceq. tque in ii S, quae ad Syntaxin Spectant, repereri ellip Se frequentissimas, maxime si nihil aliud cf. contr. I. 2. I, I. 3. 3. II. 13. 174 III. 15. is suas. II. 20 alias cf. contr. II. 12. 169 Pater istius incertus est bene cum pSo ageretur, si et mater, II. 7. 219 nec in h0 crumen St, quod Ciceronem, Sed quod patronum III. 20. 238Occidere aliquis patrem antequam novercam potest III. l. 245 O nos elices, si ne nunc quidem IV. 26. 289 nihil inquit mea, sua I. 10 Num quid immature ab Oceano te.);
responsionem deinde inter tunc et Cum parit. Cf. contr. I.
1. 70, l. 4. 100 Q02 I. 5. I 06 III. l. 247. 2483, creberruma quaestiones nullo quaeStioni Signo posita ses. Contr.
IL 13. 174, suas. II mi, adde , in praepositionem cum Substantivo unciam consilio inservientem indieando es conti'. I. 5. 06 asservari in tormentum diutius pereundi, II. 5.109 in leno 'inia composita ibid. in argumentum pudicitiae profuturum putas tibi SaepisSime), omisSam Vocem e S Se POS Verbum Putare os contr. II. 2. 166, V. 34. 358 pacem putabat Saepissime), participii futuri activi usum, ut reseratur, non in tempus loquenti praesens, sed quod in Sententiarum Connexu praedicatur c IV. f. 24 270 ne funeri quidem interstiturus aedemi corpus tuum, 2. SI omnes
' Habet quidem Cie Oee. p. Columell. 2..1 sed videtur Columella hoc
loco etiSuin magis i et Onis, quam orba rosei re es Foreollitii Lex. '' Vitiat o legitur quidem p. Cic. ad Att. I. sed alii Ccitu HiIiitiavit,' eaden uianente sentensia f. Forcellini Lux. Sollicitator pra tortune loeum uisi in iureconsultorum Scripti non reperitur.
35쪽
quasi erepturi venerunt). Et quemadrnodum non desiderantur Plira SeS, quas Cum Ceteris declamatoribu Coinuuine habet, velut si qua est fides contr. III. 21. 245 cf. III. 20. 235, IV 27. 294. IV. 29. 317 I. l. 72, 7, at hercule es. Contr. I. . l. II 15 195 cs I. 2. 3 III. 20. 239, id deerat ut ...es. I 2. 82 cf. I. 3. 92 I. T. 17, non habeti quod ... s. contr. III. IS. 225 es non Si quod ... couir. . . 100, II.
9. 46 II. 10. 152 II. l. 61 IV. 29. 309. V. l. 336, V.
32. 344 V. 33. 353ὶ sic in Latrono etiam tota ratio peri Odorum numero privata ex brevibus sententiis constat sine vinculo compoSitis. Sed haec Omnia in communem illius aetati usum et linguam Scita erant a novandi studio, nisi huc reser duo Verba glomerarius contr. I. 8. 30 A glomenarius et sub iniectus contr. II. 3. 174 A. B. subcuniectus Latro abhorrebat. Repudiabat etiam quam apud cetero S rhetore vides graeCarum vocum multitudinem neScio nupropter Graecorum rhetorum fastidium, quod infra commemorabo. Ceterum hoc usitatae linguae studium testatur etiam soloecismus ille, a quo exorSus Si rationem, Cum ProPinquum defenderet in Hispania reum cs. I. 9 7. Quos nisi su-giSSet, quomodo confusi animi signa eo Seneca vocaSset pCf. Contr. IV. prae 266. Utebatur Vero hoc sermone ut par est praeclaro declamatori Phrasim habebat non vulgarem, qualis in Sermone Occurrit et usu familiari, neque sordidam illam Albutii quin Scholasticus videretur, ex splendidissima oratione tranSiret in sordidissimam, nimium orationis splendorem hi admixtis sordibus non defundi, sed inquinari non intelligens es en contr. III, praef. 993 sed lecta erat et delicata, nitore, ubi lo rues ei erat, non destituta. 3. t in ornato hoc et leo tinti dicendi genere maximum valent tr0pi et gurae ea quomodo Latro in usum Vocaverit, nunc Videbimus. Σχ':1α VOX graeca, Cui in lingua latina maxime PSPΟndet figura verbum signiscat in sensu et sermone aliquam
a Simplici Specie cum virtute munitationem c Quint Is ra 3.9), qua oratio singulari quodam habitu involuta jucunditatis et Vigori aliquantum accipit, quo caret tu Vulgari Sermone
36쪽
s. Ernest lexio technol. Graec. p. 338. Sed nullam labent 1igurae vim, nisi in oratione argumentum aliquod est, Qui apte imprimantur, a quo ita nequeunt diSSolvi, ut, quamquam a veteribus oratoribus haud ita raro schemata invenimus adhibita arte tamen et cogitationis cura ea non ideantur inventa, sed mente et animo con CitatiS, non qnaerentibus ab ipso illo pectoris motu sua sponte SuggeSta et SUP-
peditata fuisse of Ernest orationem de sentent. Quinti Lis Pectus est, quod facit disertum Schmidi Cethegus Lips lS 4
p. I 3l. Itaque postquam eloquentia ita 'ommutata est ut non jam pectus faceret disertum manebant quid om hueC orationis ornamenta, ut arti sicli erant non jam ex mentis vivo fonte Xorta, Sed Cum labore et Sudore in Vonta, quae Cum sine ullo compositionis modo ac ratione cuivis rei in dioerentur, Orationem reddebant tanquam pallium e diversissimis pannis Consulum ' Quod Cicero praeceperat, in dicendo vitiumvol maximum esSe a Vulgari genere orationi atque a Con-SDetudine Conr uni sensus abhorrere os de orat L 3. I 2),
id duri se instruditi hominis videbatur dictum L Sen. SURS, T. I exu contr. III pras 399, esterniann 86 p. 296. Delicato isti rhetorum oneri omnia, quae natura dictavit,
Sordebant, neque ornamenta quaerebant, Sed lenocinia LQuin VII. r. 26.
Facile igitur, qui moderate hoc Sermonis Ornatu uteretur, carere ea virtute potuit putari. Atque accidit hoc Latroni, CL Sen. Conti'. I. Praes. S. Ingenium enim illius quamquam abundavit hac dote judicium erat Strictius. Non pla rebat orationem inito Qtere, nee unquam recta Via dies edere, nisi cum hoc ut noeeSSita coegisset, aut magna suasisset utilitas. Fchema negabat decoris causa inventa, Sed Subsidii, ut quod aure offensurum esset Si alam diceretur, id oblique et furtim ' surreperet Summam SSe dementiam, detorquere ra-
' Quanta portenta protulei i lio Studiunt, onera testatur contr. V. praef. 32 et 322 do Musa rhetore verba faciens Fatuae vero elocutionis fio urae sor
'' Opponit inter o Schenia et certurii eouir. II. 12IT cf. V pracs. 322.
37쪽
lionein, citi octam Ss liceret. Quare prudenter usus ohematibus repudiabat quidem eorum in declamationibus concervationem sed ne careret, Si quando ibi Rui esse possent,
Saepe per totum diem componendis iis studebat s. ibid. Videntur haec maxime disputata de sententiae figuris quas Latro vitaverit eae enim solae intelliguntur in illa quae l. l. exstat schematis definitione. Elocutionis siguris etsi ceteri rhetores multo maiorem habent copiam si quid 'mex iis, quae a quoque dicta Seneca refert, iudi 'ium a sere
polysyndet exemplis. Sed et hic sapienter eum arbitrio
temperasse, teStantur sortasse Senecae Verba Contr. IV. 25. 2Υ5 quae Flori ineptam reprehendunt antithesin Nunquam Latro Sic composuisSet, ut quia publicam securim dicturus erat, diceret privata poeula. 4. Verum latius patet in Latrone orationis, quae nimia arte inepta si et inanis fastidium idem cernitur in coloribus. Color enim in thematibus ad declamandum propo Sitis cum ex cujusque rhetori arbitri aptu eSSet, quemadmodum in sermone quam floridi SSimo uti nitore Summa laus erat, sic in colore subtilissimas invenire Sententias, dummodo benedicerentur, maxime sui in causa licet de Vanitate earum
VI 25 285: IIanc ideo sententiam retuli quia et in tricolis
et in omnibus tutu generis Sententiis uramuS, ut nil meruS CODStet, non ut Sensus. Diveresissimas igitur singobruit conditiones, ex quibus disputandi initium facerent, cauSa SuP- ponebant hominum actionibuS, quae Sanu nemo Proserret, neque Puerilia verebuntur dicere, ubi exhauesti iis, quae probabiliter poterant dici, nova petebant et inauditu. Cui studio si addis, quod ex utraque parte dicere Studente undique debebant quaerere Sententiae auxilia Sati liquet, Cur in Senecae libro multa inveniamia noli oloribus insulse dicta, multa quae is Se condemnet, multa quae derideat PaucaeXempla iuverit adduxisse. Conti . o. haec St Lex. Liberi parentes alant, aut vinciantur Thema.
38쪽
Duo fratres inter se dissidebant. Alteri filius ora patruus in ege Statem incidit patre vetante adolescens illum aluit ob hoc abdicatus tacuit: adoptatu a Patruo St. Patruus accepta hereditate locuples factu e St. Egere coepit pater Uetante patruo aluit illum abdicatur. - Hoc in hi mate quam contortus S Triarii color p. 77 Timui, inquit, si aluissem, ne abdicarer a patre sciebam, quomodo illi placuissem Vel paulo post Argentarii: Cum vetuisset mo pater alimenta PraeStare, Si qua est fides non putavi illum ex animo vetaret eque melius Cestius agit p. 78 Frater nec miseretur ne praPStat alimenta: hoe est, inquam, non vult praeripere filio officium et p. 80 Debuisti me rogare, ut ipse praestarem debuisti illum ad me perducere debuisti
reconciliationem tentare, non famam pietatis ex nostra captare discor tia. Vel in contr. I. 3. ubi incesta de saxo deiecta sed servata an iterum deiiciatur, quaeritur, Si Pastor Aetius . 97 hunc optimum putavit Olorem: Sic veneficiis corpus induruit ut Saxa reVerberaret, Vel tho Iunius pater p. 7:FortaSSe, inquit, Poenae Se praeparavit et ex quo ec rare coepit. Adere condidicit - numquid corruptius esse potest pConseras in eundem modum ineptias Triarii contr. U. 25,
282 IV. 29. 3l3 Murrhedii IV. 27 30l IV. 25. 285 Othonis latris V. 34. 364, Varii Gemini suas. V. 36. Contr. III. I 8 222. Buteonis contr. Id. 19. 230, Gargi V. 34. 364 duros colores Hisponis Romani V 24 273, Silonis ompeii III.
19. 231 conferas etiam verba Arellii Fusci contr. I, 7. 122, tuto autem Cribebam Seq; Albutii fictionem contr. Il. 9 147. Gallionis V. 34. 36l, Cesti pueriliter dicta contr. IV. 29. 314 IV. 24. 274. et videbis otiam in claris declamatoribus non desiderari, quae iure mira dici possint.
Hoc scholasticorum commune Vitium Sanam excedenSmentem quia Vitabat, Latro egregia laude dignus est. Ille enim Sicut in sermone recta via, si in narratione simplici Semper modo agendum ratu rem, ubi potuit, ita tractabat, quali ex rerum natura appareret, nullum texebat artificium, nihil fingebat vel supponebat, quod neque in contrOVerSiae themate inesset, neque omnino in1si inusitato Mod in rem
39쪽
caderet. Qua ratione gra Vitatem SerVans orationis, linia utre propiti Videretur abeSSe a Veritate, effecit. Arguinolita quibu hoc Latrorii Studium probemus, satis multa exstant optime Comparati eiu Cum Ceterorum Coloribus cognoscitur. Itaque ut in ContrΟV. I. T. p. l se 1, quem modo dixi Arellii colorem praeter Veritatem argutiorem, sed ab omnibus receptum SpernatuS. quae sola aliquid ad
excusandum patrem sacere Videtur, iam tenuit nescire se,
quid scripserit adeo mentem fuisse excussam p. 123 ita in contr. III. I 6 2l postquam silii partem sic coloravit Arellius Fuscus Tentari me a patre UtaVi PassienuS: Non putavi, patrem utique velle occidi filium Albutius Ilo unum mihi
praesta beneficium: Sitie me non tanquam Parricidam mori; Cestius: Haec mecum cogitaVi: Non Si imperatum, Ut manu OCCiderem, non ut laqueo, non ut mari eligere Supplicii genus liberum est totum ab isti se removit oloribus: Non potui occidere, ' quod ut rectum Seneca laudat. Nec minus bene in contr. I. I. 76, quam Supra diXimus simplici coloreuSu est, adoleSeeutem habere non quod XCUSet Sed quo glorietur: non potuiSSe Sustinere durum patris esurientis Spectaculum, Vel praetulit in contr. IlI. 8. 226 ceteroruio ambagibus et Coniecturis eam rationem, Ut nulla re mutata diceret: Mori volui taedio abdicationis et infelicitatis assiduae. Atque de Popillio Ciceronis intersectore, declamanti non placebat eum 'sic accuSari, quomodo quidam fecerunt: obiicio tibi, quod occidisti hominem, quod ciVein, quod Senatorem, quod consularem, quod Ciceronem, quod patronum tuum; huc enim ratione non aggravari indignationem, sed satigari; contra Statim illo veniendum esse arbitratus, ad quod auditor Properet, quod patronum intersecerit, accusat et in defensione Simplici colore necessitate euin fecisse ostendit p. 220. LIII. 22. 254. Ex aliis locis, quo asserre OSSem UltOS, addidisse sussciat eos ubi Latro oppugnat qui ad alterius
Causain Sustinendam quod in eo iusta iude celebretur detrahant. Iloc enim dolosum est et a recta et simplici viar motum s. Contr. I. l. 78 I. 6. 13. Praeterquam Vero quod Simplicem voluit esse colorem,
40쪽
in a inusitata declamationum specie lenocinium quaerere RSpernatu CL Sen. Contr. IV. 25. 284. 5. Quam vidimu in compositione simplicitatem, eadem occurrit in divisisne. In hac ut ingenii praeserendi late palobat rhetoribus campus, ita decedendi a recta Via perieulum non longe aberat. Simplex fuit antiqua controversiarum divisiosus. Sen. contr. I. 1. 7M, Sed artificiose eam disponere et
undique conficere a collustrare cum quam maxima laude dignum Videretur lasciViebant rhetore multarum quaestionum ostentatione et per mille argumentorum gradus transitu Accidit igitur quod gravissimum est orationi Vitium: non Solum non subtiliorem reddebant diVisionem, immo operosiorem, sed etiam omnem detrahebant ControverSia SuCCum et Sanguinem es. Sen. l. l. Westerm II p. 267. Huc si addis quod ne cavebant quidem, ne diSCerpti quaestionibus quae unius erant membra vel tractationi tamquam diversas e tractarent of Sen. Contr. I. 6. 20 V. 33, 350), neve inducerent quaestiones ad controversiam nullo modo pertinentes
of Sen. contr. IV. 28 306), VideS, quantum inter eos Latropra estiterit in cujus moribus vitiorum illorum exprobratio haberetur cf. contr. II. l. 64 GL 3. 8l IV. 24 271.
Ipse cum quaeStionum numerum, quantum poterat, minuebat os contr. III 22. 254, V. 28 30 se plus complexus
eSt ), tum removebat omneS, quae aut Simplici modo non POSSent ConsiStere, aut Supervacuae esSent. Ideo ut impugnabat scholasticorum morem, conjecturale Sectantium quae-Sti neS, quae Sola niterentur SuSpicione, - non enim quidquid
spargi posset suspiciose, id etiam Vindicandum' putabat;
quaestionem Sse, quae impleri OSSet argumentis, cetera siquis vellet recipere, in colore collocanda os contr. I. 5. 108 ita non comprobabat eaS, in quibu cum jam per se inter judieatus deberent referri, nihil restaret quod quaereretur'),' Editiones habent side eo etiam dicendum, sed A et B suspiciose
etiam vindicandum, qua in Scriptura d litteram explendam esse ad id v0- ceu liquet. ' Velut an quidquid optasset vir fortis aut tyrannicida, accipere debeat, quasi iam pronuntiatum eSSet, non debere.