장음표시 사용
41쪽
contr. II. l. 62 his locum esse noluit, nisi aliae prorsus deficerent' is ibi dein . Qua quid 'in ineptarum quaeStionum circum risione oratori eum similem visum esse forensi, etiam Asinius Pollio concessit contr. II. l. 60 , quamquam, quam late pateat liae clauS, Iio Stea videbimuS. Divisionis autem ratio in Latrone simple est plerumque inter se OPPotiit u et aequitatem, an OSSila' quaereti et an de bou t, veluti contr. I. I. 75 I. 2. 77 I. 4.
quaeStionum partibu aut prior sit, , quid valeat in uni Ver Sum,' altera , num idem cadat in singularem rem, quae modo in au Sa St contr. I. l. 5. a An abdicatus non desinat esse ilius b an ii desinat, qui non tantum abdicatus sed etiam ab alio adoptatus est L . .
87 I. 3. 96 Q. T. 420 II. II. 62 II. 4. IST III. 17. 220, III. 23. 262 IV. 29. Tl IV. 26 2S8. V. 32. 341, V. 33.
348), aut o Si tuam o S ita aliqua re quid inde On Se quatur' , quaesitum est, tum possitne omnino adhiberi disquiritur cf. I. l. 5 a ait etiamsi ille indigitus fuit, qui aleretur, lite tamen recte secerit, qui aluit l, an indignus fuerit, qui aleretur cf. I. 2. 87 I. 7. 20. II. 10. 153, II. 3. 80 III. 7. 220. III 21. 246, V. 30 329 V. 32. 34l, SuaS. VI. 34i, aut probata re vel improbata, de contraria etiam dicitur cf. . . 112. a Au expleverit jusjurandum, b)an etiamSi non Xplevit, non tenuatur religione os II. a 4.
Volui conti . II. l4,l8 quaestione utitur, quani fastidi bat. Exstat in editt.: HIIie illa ui in Orat in tua Stionein posuit, quam solebat fastidii SeleuciuS , Sed in optimis codiuibus nominis odo legitur in A se leuis in B se leui z. Ideo cum Schultingi putidum arbitratus, sententiam hoc loco alii tribui, quae antea Latronis dicta sit, repono quod lator videtur in codi ibus, sed te Viter Sensu plane aptum. Non multum scilidet Latro commoratus S in quaeStione, quam Upudiabat, Sed iosuit solum, tua transitum faceret ad alteram. Utitur Undem luaeStione contr. V. 32. 341.
42쪽
6. Videtur cum hoc quaestionum deminuto numero Ο- haerere, quod de Latronis subtilitate a Seneca habemus tra ditum os contr. I. praef. 67 , Putant enim sortiter quidem, sed parum subtiliter eum dixisse. Subtilitatis quae pars sit intelligenda ut discernamia S, Succurrunt quae Seneca in Sequentibus' addit, refellere studens salsam hunc de Latrone hominum opinionem. Id quod nune a nullo fieri animadverto, semper fecit. Antequam dicere inciperet, seden quaeStione ejuS, quam dicturia erat, Controversiae proponebat, quod summae fiduciae est. Ipsa enim actio multas latebras habet, nec facile poteSt, Si quo loco subtilitas defuerit, apparere, cum orationi CurSu judicium audientis impediat dicentis abscondat. At ubi nuda proponuntur membra , si quid aut numero aut ordine excidit, manifestum est. Quid IIino subtilitatem intelligendam esse in accurata divisione conspicuam, si quis nondum Concesserit Buteoni in Latronem impetu, qui S in contr. II. 13. 82 quod juris quaestionem non sejunXerit ab aequitatis tractatione, pro Ct ad Comple etendam O Stram Sententiam adigetur. Subtilitatem enim in illa Buteonis' distinctione vidit Passienus loco non aptum. Quam si in Latrone ille desideravit, quam faeile qui Contra morem quaeStionem immerum coereeret, arere hae Virtute reditu Sit, cum maxime praeserret, I Paret. Sed postulat etiam subtilitas ut cum Si iugulae ControverSine quaestiones de quibus dicturus est de olamator notae et a Pertae sint auditoribus, ne insidias sacere aut callido aliquid dissimulare videatur cf. Ernesti Lexie technol lat. bet. p. 387), tum tuta omnia, quae probantur, et ab omnibus partibus munita. At Latro altius interdum volabat propter magnam Virium' isPassienuS, vir eloquentissimus et temporis sui primus Orator, hanc Subtilitatem aetionis non probabat in Latrone F exstat quidem in codicibus, sed certe Scribendum , in Buteone. Passienus enim quod Latroni aSSentitur ,itaque in aequitati tractationem eadunt etiam, quae uri sunt , non poteSt improbare nisi Buteonem, in quem, Si reprehenditur Subtilitas, haec cadat neceSSe St.
43쪽
s dii iam ea usus auda Cia ut aliis metuenda et praerupta non dubitaret admittere, multa non perfundens judici sed auferen CL Ontr. V. Praef. 324. Qua quidem cum valde ossenderet catos et circumspectos viros nillil nisi tuta probanteS, Clodium maxime Turrinum, de colore acerrimum ipsius ad Ver erSarium, potuit quidem etiam hae de re convalescere in hominum animis opinio, subtilitatem deesse Latroni, sed non deerat desiderabatur solum ut schemata quin non eminebat. Non ignorans nimis e Stendere maXimum ju Vitium CSSe, hoc Latro sapienter vitabat subtilitate usus inter reliquas oratoria Virtutes quasi fundamento tot et tantis motibus obruto CL Ontr L praef. 67. Dissimulabat eam quodammodo, ut essectu appareret, habitu lateret.
Denique quod Gallio contr. . 30 330 subtilitatem etiam in
eo ConSiStere putavit, ut ad positionem controverSiae color
dirigatur actibnis, qui contr. V. 28 30 et 306 Silonis
Pompeui colorem impugnaret tanquam controVerSine P Pu gnantem, quod Scilicet ea non tam generali modo de lamata SSet, quam in themate suisset praeScriptum, Certe magnum subtilitatis documentum dedit. 'in
7. Accedimus jam ad sententiarum usum orationi eae limmina Sunt brevissima sorma comprehensa et acriter, Splendide, sortiter dicta, quae salvo sensu possunt Xcerpi et referri cs ac dial 22. Qua quidem in gravi oratione Sapienter adhibitae huic maximo ornamento sunt habet enim lingia alatina propter brevitatem et sonum epigrammati Cana, Ut ita dicam, indolem assectatae vero in Dacta praesertim et treminata ratione, quam quasi roboris et virtutis specie illu- Strent, ineptam hanc reddunt et suculani. , Soli ita sere et Sin radis non membris sed rustis collata tria tura Iret, cuni cilia uotunda et indique ii retinacis insistere invi Sem' Verba haec sunt Latro jubat hunc colorent optinnulaeSSO, Si res ita SSQ . SereciPi nunc non posse : quia ponatur Non est adni issus, sub hoc th 'mate intelligere nos, non hoc illi dictum: Nunc non potes, Sed ex toto: NON OtCS. Nunc, A vocem e meo addidi, quo non apposito contradicti Oritur. Nam Serecipi non poSse inuontain id in est, quod in theinate Si recitatum, quomodo controverSiae contrarium esse poteSt 3
44쪽
nequeant Quintil. S. 5. 27. Ideo immoderata sententiarum captatio vel praecipua fuit causa corrumpendae loquentiae, quam Quintilianu per totum opus nunquam desistit reprehendere f. VIII. 5. 4. Multum in liis insaniebant declamatores multa corrupte
dictas Seneca assert, velut ineptias Triarii contr. I. 6, 14, Murrhedii suas. II. 18, contr. III. 27 223 III. 20. 239 III l8.226 III. 20. 24l, IV. 25. 285 IV. 29. 3l4 V. 30 333, V. 33. 353, V. 34. 364. Licini Nepotis contr. III. 20 239 V. 34. 363,
Seniani contr. III. 20. 239, Othonis uni contr. III. 8. 228,
aliorum. Adamabat ea etiam Latro of r. I. praef. 68, et Saepe per totum diem iis vacabat componendis es ibid. -SOlebat autem et hoc genere exercitationis uti, ut aliquo die nihil praeter epicheremata scriberet, aliquo die nihil praeter enthymemata, aliquo die nihil praeter has translatitias, quas proprie sententia dicimuS . In quibus quantum profeCerit, ex Sententiarum copia apparet, quam adhuc discipulus extempore dixit Marisso praeceptori frustra eas petenti. f. b. Erant autem sorte plerumque et Viriles est contr. I. 8, 130,
V. 33. 352 et magnopere laudatae ab auditoribus CL contr. II. 11. 165 V. 30, 33I eto in qui id quod iam supra dictum,
eas ediscebant et in suis repetebant declamationibus. Tumidas magis quam sorte solus Albutius eas dicebat, fastidiosus auditor eorum, quibu tu videre poterat; sed haec est maligni hominis calumnia. f. contr. V. 30 331. Verum etiam in sententiis Latronem non luxisse sine modo et ratio uo Senecae verba Videntur probare: LOCOS nunquam attrahebat contr. III. 22. 254. Quae verba primo obtutu tangere videntur declamatores, qui sententiis ex magnorum oratorum et philosophorum libris depromptis quasi superinducto colore maciem Suam et pallorem obtegere studebant, haud raro fraudulenter mutatis paucis verbis RS pro ui SimulanteS. Cf. Sen. Sua II. 20 contr. V. 34. 362, I praes. 62. Sed ab hoc peccato defendere non opus est tam egregium declamatorem probam imitationem nemo certe obiiciet. Nam et vidius non dubitabat Latronis sententiis, quae placebant, uti in carminibus os contr. II. 0. 54, et Latro ipSe suas. VI. 32 Ciceronis verba citat: Tui verbiS
45쪽
Cicero utenduin est O tempora, o morosi Neque in imitationem quadrant Sequentia Verba: illo quoqiae, quo OCCupaverat, non diu dicebat Sed valenter. Quapropter equidem sub Voce locus talem puto intelligendum, qualem Seneca Spectat contr. I. 7. 23: Hic philosophicum locum introduxit Albutius, quomodo magni calamitatibus animi everterentur et Otiir. IV. 24 271: No ViSSime quaesivit), an si aD sectu et indignatione ablatus non fuit in Sua potestate, ignoscendum illi esset. Hoc non tanquam quaestionem sed, ut illimo erat pro tractatione aut loco. Videtur significari disputatio exordium capieti e loco Communi, qui quamvis nillil iubeat cum ipsa controverSi implicitum, sed satis apte et alio transferatur, tamen ubi commemorandi occa Sio Ceurrit, copioSiu tractatur. Hos quidem locos translatilios proprie Sententias vocabant latini lietores, tanquam qui de fortuna de crudelitate, de Saeculo, de divitiis dicuntur e Contr. I. praes 68. Eosdem vero etsi Sententiarum supellectilem Latro vocat sc ibid. optime tamen hic locus supra citato conVenit, dummodo Sensum recte intelligas. Non attrahebat locos . . non diXit eos, nisi ultro re ad eo dueeret; nunquam locum dicendi causa vim secit materiae, occupato vero in orationis luxu non diu dicebat Sed valenter c contr. II.
Hinc nonne etiam Sententiarum omnino modoratu USUS
evincitur Adhibere possumus in Latronem Quintiliani verba: -Sed patet media quaedam Via Sicut in cultu Victuque CC S- sit aliquis citra reprehension om nitor VII. 5. 34. 8. Cohaeret cum hac alia oratoria Latroni VirtuS, qua magnum frugi et dulce rhetorum vitium. Fecerant eloquentiam artem formalem, qua Sola orationi Specie et Verborum sonitu allicerent et deciperent auditoreS, ut Cum eandem rem, quam Semel pro PoSuerant, Saeptu tractarent OV Semper forma et orationis artificio ornatam per multa hora rem
POSSent tractare levissimam. Pra 'stabat hac arte vidius sus Sen. contr. IV. 28 30 et 30M Nam et Ovidius nescit quod bene cessit relinquere in et Seneca tragicUS, atque egregium exemplum Votieni Montani Seneca citat contr. IV. S. 307 propter hoc Studium inter oratores Ovidius o Scauro
46쪽
nominati. Verum illinebant quidem auditorum aures, sodorationem Corrumpebant. Saepe enim sententiae si solae respieiuntur, optimae Sunt et pulcherrimae, Sed dum rhetor non contentu est unam rem Semel bene diXisse, efficit, ne
bene dixerit. Vituperat hoc Seneca tamquam vitium sol 308. Habebat hoc Montanus vitium' et p. 309: Non minus
magnam virtutem Sse Scire deSinere, quam dicere scire. in Latronem autem si eo uir. III. 22. 254 semper Contraxisse et quidquid posset tuto relinquere, praeteritSSe teStatur, nonne
hic vitium ill id vitaverit 39. Quae omnia si comprehendimus, Latro non dubium est quin numerandus sit in iis rhetoribus, qui Sanam Sectarentur eloquentiam Veterem et Simplicem eloquentiae formam non poterat quidem restituere, quia non jam eadem erant dicendi argumenta aecomodanda autem est dicendi ratio et auditoribus es en suas . 5 et rebus. Sed laude dignus est non qui Xulae in novis et inauditis, vetera plane despiciens, Sed qui quantum potest ex iis retineat, quippe quae Sola undique in praeelara, exorta ex rei et formae limina quasi harmonia. Et Latro retinuit veterem simplicitatem eam habuit fundamentum, Qui novum formam induere sano et integro judicio. Ideo ut in coloribus fines servabat rei naturae convenientes, Si in tractationibus vitabat, quae Vim facerent linguae legibus. At quia ornare debebat declamationem, hauriebat cum e larga Verborum copia tum ex magno Sententiarum apparatu, et utebatur Varia gurarum supellectile sed ita, ut qui in aliis rebus immodicus esset in hae Sola re modum Seiret tenere Ae stim debat etiam implere declamationem, quantum poterat, Olido quodam et digno argumento advocabat in suas partes hi-Storiam apta ex ea depromen exempla, velut Marii contr.
I. I. 0. Fabriciorum II. 9. 42 Miltiadis V. 24. 270 Pulchri Metelli, Catonis V. 30 32 et 29, Manlii et Bruti V.
32. 342 os suas. VI. 34, Contr. II. 9. 135 V. 34. 35S), tractabat haud raro uris quaestioneS, proferebat mulia, quae ad instituta civitatis et mores tam pristinae aetati quam Suae
47쪽
II. 9. 42.). Ne longus Sim, utebatur magna sua doctrina ita, ut eloquentia ejus aliud quid SSet quam ingenii et facetiarum sola ostentatio. Itaque equidem nullo modo intelligo quo jure Graesentian Gesuli de class. Philol. in Alterilium IV. A 26 p. 85 ita judicet Antiquariscli und
ammatische ForSchun Zeige Unter AuguStu wenigestens nocti Messalla, CasS. Severus, PaSSienuS, Trachalu uni A., watirent M. Porcius Latro undae . Albutius Silus schon udenen gelidren die sicli,euiger iam ediegeno ennitiiss alsum ungensertighei uti olirensulimelcheinde Redensarienbemithen. 11. Atque si simplex quodammodo piro jure di utur, minii fortaSSe mirum, quod Graeco et contemnebat et ignorabat os en contr. V. 33. 352. Hoc quidem loco non intelligendas esse litteras Graecas neque rhetorum libros de arte rhetorica Cristos, non pu eS Verbo tangere. Nam si quis alius Latro artis erat peritissimus, quam unde debebat haurire nisi ex Graecis Intelligendi sunt aequales declamatores. Discrimen enim faciendum est inter Graecos et Latinos illi initio Soli erant rhetores, Latini provenerunt inde a lotio Gallo. Sed cum Graecis exercitationibus melius ali posse ingenia putarentur cf. Cic. p. Sueton de Clar rhet. 2.), non solum multi, cum declamabant, exercitationi Causa Graeca utebantur lingua, velut luero ipSe ad praeturam Sque declamabat Graece, Latine Senior es. Suet de clar rhet. I), sed etiam Graecorum Scholae erant praeter Latinos, in qui-bii quae audiverat plura Seneca assert, et multi declamatores unius linguae eloquentia non contenti utraque utebantur. Cum enuia Latine declamaverant, toga o Sita, Uint pallio quasi perSona mutata redibant et Graecam dicebant declamationem f. contr. IV. 26 29 l. Digni etiam videbantur Graeci Latinis, quos cum imitarentur uni etiam ad verbum in Latinum transferrent ei suas. VII. 50 IV. 29), non commendationis aut furti causa, ut ait Arellius, Sed exercitationiS: DO, inquit, Peram, ut Cum optimi Sententii Cortem, Ite illa Corrumpere conor Sed lucere A is contr. IV. 24
48쪽
273. Sed ut fuerunt, qui Graece aspernarentur deClamare, velut Cestiues et Argentarius, quamvi uterque GraecuS SSet cf. Sen. contr. IV. 26 29lin, si alii Graecos imitatione habebant indignos. Cujus contemtus causam facile inveneris.
Florebant illis temporibus in Graecis Asiatica dictionis genera unum Sententio Sum et argutum, Sententii non tam gra-ribus et severi quam concinni et Venustis, alterum non
tam sententii frequentatum, quam Verbis voluere atque incitatum nec flumine solum orationis, sed etiam exornat et faceto genere verborum f. te. Brut. 3. 5. s. eSterm. I. p. 176. Iis Omnes a Sene a commemorati studebant: Glyco Spiridion Diocles Carystius, Artemon, Euctemon, Orion, paturius Grandaus, Metrodorus, Aemilia uia S, Nicocratus Pausanias, silaucippus, Plution alii os eSterm. I. p. I 88), in quibus multi sunt celebribus nominibus, Velut d- deus non projecti nominis es contr. IV. 24 2733, Aeschines ex bonis declamatoribus es contr. I. S. 29), HermagoraSarti maxime peritus os esterm I p. 94), ad cujus imitationem Albutius exarserat of Sen. contr. III. praef. 99), Lesbocles magni nominis rhetor os suas. II. 8) Nicetes, cui soli intex Graecos id contigerat quod Latroni inter Latinos, ut ipse solus a discipulis audiretur os contr. IV. 25. 283, suas. III. 24). Itaque etsi auctoritate eo claruiSSe non potest contendi, tumidum et fere dithyrambicum dicendi genu S, quod omne sine excederet, num, quaeSo, Potuit si cere illi, qui Simplicem peteret orationem, in figurarum et Sententiarum ornamento non exuberanti Mollis et culta Graecorum dictio nonne offendere debebat sortius dicere solitum ut Romanum 3 cf. I. prael. 67, I S. 130, V. 33. 353 es conre. H. 15. 90 dicebat Agrotas inculta, ut scires illum inter Grae-
eo non fuisse, sententiis fortibus, ut scires illum inter Romano fuisse ; quaestionum denique usus abundan potuitne non laedere eum, qui Sapienter in iis modum teneret Itaque quod dictionis studium contrarium erat, Latro, ut PSe ab oratoribus improbabatur, sic Graecos contemnebat rhe
12 Satis jam et quantum ex fontibus licet, adumbraSSenobi videmur locum, quem inter suae aetatis rhetore Latro
49쪽
liabuerit addendum, quod oratoris muneri Pror Su Simpar erat. Nam quantum inter Se diversa sunt pugnare et ventilare, agere et in somniis laborare, ludus et arena, tantii in diiser ab oratore declamator. f. Cassium Severum a9. Noti. Contr. III. praes. 39S. Hi cum declamabant non studebant eum defendere vel judici de accusati innocentia persuadere, sed auditore volebant oblectare. Loquebantur quae longe meditati erant, non interpellati ab adversario neque turbati ori strepitu et quae multa sub divo confundere poterant oratorem, Sed Velut claustro assueti inter tacitos et intentos auditores deducentes orationem. Securi hi quidem in aequo mari vehebantur et vento secundo, illi in turgido jactabantur aequore et procellis agitato. Recte de iis Seneca dicit , Agedum istos declamatores produc in sena
tum in sorum cum loco mutabantur, Velut assueta clauSo et delicatae umbrae corpora Sub divo Stare non OSSunt, non imbrem serre, non Solem Seiunt, vix e inVeniunt: SSueV runt enim suo arbitrio diserti Sese s. XQ. Contr. III. prae
399. Quae quis jam narrat, qui Latronis utatur Xemplo pquem Culti quondam pro propinquo Rustico Porcio in Hi-
ad se non rediret quam judicio ex soro in basilicam translato, jam Supra narratum f. s. s. Sen. Contr. IV. Praes.
266. Quint. X. 5. 8. Sed latius patet hoc rhetorum Vitium. Nam a publico
iudicioru in usu remoti curia regulam Sumerent X Chola-Stica Con Suetudine e X Oa omni recturi, quae Soliolastici bona arbitrabantur et laudabilia, mirum quam PerVerS SueP Vudebantur oratoribu CL Sen. contr. IV. 29. 3l3 Elegantis-stine deridebat Montanus Votienus in hac controversia ineptia rhetorum, quod Sic declainarent, tanquam haec , quae nominata St, insans SSet, neque intelligerent, Si tali QSSet, ne suturam quidem ream. Iis in judicialem Sum peccatisne optimi quidem lictores vacabant reperiri ea etiam in Latrone locu probat p. en contr. II. l. 63. Arbitratus enim quaSi judicatam quaestionem, an pater ob dementiam,
quae morbo iuret, tantum accusari a filio tuq)eret, negaudam propter sieta de leges quae praeposita est controverSiae)
50쪽
et officio patris quasdam controversias, ubi neque furiosus dici posset neque absolvi ut impius vel foeda libidino commotus, male contenderat induxisse Fabianum illam quaestionem. At non modo non judicatam eam, immo validissimam pro patribus et judiciali usu satis firmatam demonstravit Pollio.
Quare cum resecaret Latro quaeStionem ut Supervacuam,
forensi quidem Videbatur similis, qui inepta et abundantia vitare debet, sed decedens ab usu hac ipsa improbatione
maxime deprehensus est scholasticus'). Alterum argumentum nescio an sit eauri badus p . Sen. contr. V. 30 329, qui cum Latro quaerens, num injuria S-Set, quod pauper Sordidatus divitem Sequeretur, omnia imjuriae genera comprehendiSSet, , pulSare non licet, Convivium facere Contra bonos more non licet, ova formula, inquit injuriarum componitur, quod ille contra bono more' vivit.')Haec puto satis probare Latronem in artis scholasticae finibus studium suum collocasse contentum fuiSSe, ejuSque morem ita induisse, ut alio non poSSet ΟΠSiStere.' Sanissima igitii videtur librorum scriptura in nulla magis illum res cholasticum deprehendi, et futilis Schultingit emendatio in nulla minus e. Falso is propter praecedentia verba Latronem videri tanquam forensem facere ' Pollioni re vera in aliqua re forensem visum SS Latronem putavit. '' Haec est loci in ed. Bip. species collata cum A et B codicibus Sordidatus sum, inquam' multi faciunt 'quamam . Omnia ii iuriae genera comprehensa sunt sit AB): pulsare non licet, convicium facere contra bono more non licet. Hoc loco Scaurus dixit. Nova formula injuriarum componitur, quod nihil ille illi Al. contra bonos mores fecit uit Al). Ex his equidem teX- tum ita reposuerim Latro sic divisit An in re injuria sit. Nulla in iiii injuria est. Sordidatus Sum quam multi faciunt omnia iiij uriae genera comprehendit pulsare non licet, convictu inicere contra bono mores non licet. Hostloco Scaurus dixit Nova formula injuriarum componitur, quod ille contra bonoS more vivit.