장음표시 사용
41쪽
tiret atque omnia trepidantiuS timidiuSque ageret, quum
superioribus diebuS conSueSSet, multumque cum SutSconsiliandi causa Secreto praeter consuetudinem colloqueretur, concilita Con VentUSque hominum fugeret, reS
diutius tegi dissimularique non potuit. Pompeius enim ire seripserat SeSe rem in Summum perieulum deducturum non OSSe, neque Suo ConSilio aut voluntato Domitium se in oppidum Corfinium contuliSSe; proinde, Si qua fuisset facultas, ad Se oum omnibus eoΡΓS Veniret. Id no fieri posset, obsidione atque circummunitione oppidi 5 Caesar impediebat. 20. Divulgato Domitii consilio milites, qui erant 1 Corfinii, primo Vespere Secessionem fauiunt atque ita inter se per tribunos militum centurioneSque atque honeStisSimoa sui generis colloquuntur: Obsideri εe a Caesareo 2 Opera munitione8que prope e88e perfecta8οῦ ducem Suum Domitium, cuius 8pe atque fiducia perman8erint, proiecti8-ntibus fugae consilium capere: debere ερ Suae Saluti8 rationem habere. Ab his primo Marsi dissontire incipiunt 3
eamque oΡpidi partem, quae munitigSima Videretur, oeeupant; tantaque inter eoS dissensio exsiStit, ut manum 4 conSerere atque armiS dimicare conentur. Post paulo tamen internuntiis ultro citroque mi SSiS, qui ignorabant, de L. Domitii fuga cognoscunt. Itaque omnOS uno Con- 5silio Domitium productum in publicum circumSistunt et cuStodiunt legatosque ex Suo numero ad Caesarem mittunt SeSe DurniΟS QSSe portaS erire quaeque imperaverit facere et L. Domitium vivum in eius potestatem
21. Quibus rebus cognitis Caesar, etsi magni intereSSe 1 arbitrabatur quam primum oppido potiri cohortesque ad Se in eastra traducere, ne qua aut largitionibus animi confirmatio aut falsis nuntiis commutatio fieret voluntatis, quod Saepe in bello parvis momentis magni cmus intercederent, tamen veritus, ne militum introitu et 2
42쪽
nocturni temporis licentia oppidum diriperetur, eo S, qui Venerant, collaudat atque in oppidum remittit,3 portas muroSque asservari iubet. Ipse in iis operibus, quae facere instituerat, milites disponit non certis spatiis
intermissis, ut erat Superiorum dierum consuetudo, Sed perpetuis vigiliis Stationibusque, ut contingant inter Se 4 atque omnem munitionem expleant; tribunos militum et praefecto8 circummittit atque hortatur, non solum ab eruptionibus caVeant, Sed etiam singulorum hominum 5 occultos eXitus observent. Neque vero tam remiSSO Relanguido animo quisquam omnium fuit, qui ea nocte con-6 quieverit: tanta erat Summae rerum exspectatio, ut talita Sin aliam Partem mente atque animo traheretur, quid ipsiSCorfiniensibus, quid Domitio, quid Lentulo, quid reliquis
1 22. Quarta vigilia circitor Lentulus Spinther de
muro cum vigiliis custodiisque nostris colloquitur: velle ερ, 2 si εsbi fiat potesta8, Cae8arem convenire. Facita poteState eX ΟΡΡido emittitur, neque ab eo prius Domitiani milites 3 discedunt, quam in consΡeotum Caesaris deducatur. Cum eo de Salute Sua agit; orat atque obsecrat, ut Sibi parent, Veteremque amicitiam commemorat Caesarisque in Se4 beneficia eXponit, quae erant maxima: quod per eum in collegium pontificum Venerat, quod provinciam Hispaniam ex praetura litabuerat, quod in petitione consulatus ab eo 5 erat subl0vatus. Cuius orationem Caesar interpellat: Se non maleficii cau8a eae provincia egressum, Sed uti Se a contumeliis inimicorum defenderet, ut tribuno8 plebis nefarie eae civitate e MDO8 in Auam dignitatem re8titueret, ut Se et populum Romanum factione paucorum oppre88um in liber-6 tilitem vindicaret. Cuius oratione confirmatus LentulUS, ut in oppidum reverti liceat, potit: quod de sua 8alute impetraverit, fore etiam reliquis ad 8uam spem 3Olacio: adeo
e88e perterrito8 nonnullo8, ut 8uae vitae duriu8 con8ulere conentur. Faeta potestate discedit.
43쪽
21. Fobr. 23. CneSar, ubi illuXit, OmneS Senatores Senatorumque 1
liberos, tribunos militum equitesque Roman OS ad Se ΡrO- duci iubet. Erant quinquaginta: ordinis senatorii L. Do- 2 mitius, P. Lentulus Spinther, L. Caecilius Rufus, Sex. Quinctilius Varus quaestor, L. Rubrius; praeterea filius
Domitii alii quo complures adulescenteS et magnus numeruSequitum Romanorum et decurionum, quos ex municipiis Domitius evoeaverat. ΗΟS omneS Ρroductos a contumeliis 3
militum conviciisque prohibet; pauca repud eos loquitur: queritur, quod Sibi a parte eorum gratia relata non sit pro suis in eos maximis beneficiis; dimittit omnes incolumes. SeStertium SeXagies, quod adveXerat Domitius atquo in gpublico deposuerat, allatum ad se ab quattuorviris Corfiniensibus Domitio reddit, ne continentior in vita hominumquam in pecunia fuiSSe Videatur, etsi eam pecuniam publicameSSe constabat datamque a Pompeio in stipendium. Milites bDomitianos Sauromentum apud se dicere iubet atquo eodem die castra movet iustumque iter conficit septem omnino dies ad Corfinium commoratu S, et per fines Marrucinorum, Frentanorum, Larinatium in Apuliam pervenit.
24. Ρ o m p eius his rebus cognitis, quae erant ad Cor- 121. Febr. finium geStae, Lueeria proficiscitur Canusium atqu025.Febr. inde Brundisium. copiaS undique omnes ex novis di- 2 lectibus ad so cogi iubet; Servos, paSto S armat utquo iis equos attribuit; ex his circiter trecentos equites conficit. L. Manlius praetor Alba cum cohortibus Sex profugit, 3 Rutilius Lupus praetor Tarracina cum tribu S; quae procul equitatum Caesaris conspicatae, cui praeerat Vibius CuriuS relictis praetoribus signa ad Curium transferunt atque ad eum transeunt. Item reliquis itineribus nonnullae 4 cohortes in agmen Caesaris, aliae in equites incidunt. Deducitur ad eum deprehensus ex itinere N. Magius Cremona,
44쪽
5 pracfectus fabrum Cn. Pompei. Quem Caesar ad eum remittit cum mandatis: quoniam ad id tempus facultas colloquendi non fuerit atque ipse Brundi8ium Sit venturu8 interesερ rei publicae et communi6 8alutis ερ cum Pompeio 6 colloqui; neque enim idem profici, longo itineris 3patio cum per alios condiciones ferantur, ac εi coram de omnibu8 condicionibus disceptetur. 1 25. His datis mandatis Brundisium cum legionibus
dilectu confecerat atque in itinere compleverat; Domitianas enim cohortes protinus a Corfinio in Siciliam mise-4.Μlixa. 2 rat. Repperit consules Dyrrachium ProfectoS cum magna parte exercituS, Pompeium remanere Brundisii cum co-3 hortibus viginti; neque certum inveniri poterat, obtinendine Brundisii causa ibi remansisset, quo facilius omne Hadriaticum mare ex ultimis Italiae partibus regionibusque Graeciae in potestate haberet atque ex utraque D te bellum administrare posset, an inopia navium ibi reSti- έ tisset; veritusque, no ille Italiam dimittendam eXistimaret, exitua aditusque omnos Brundisini portus impediro instituit. 5 Quorum operum haec erat ratio: Qua fauceS erant unguSUSSimae portuS, moleS atque aggerem ab utraque parto litoris iaciobat, quod his locis erat vadoSum mMe. 6 LongiuS progreSSuS, cum agger altiore aqua Contineri non ΡΟSSet, TuteS duplices quoquoversus pedum triginta e 2 regione molis collocabat. Has quaterniS ancoriS ex quisituor 8 angulis clostinabat, ne fluctibus moverentur. His perfecti Scollocatisque alias deinceps pari magnitudine rateS iungebat. 9 ΗaS terra atque aggere integebat, ne aditus atque incurSUS ad detondondum impediretur; a fronte atque ab utroque
earum turres binorum tabulatorum excitabat, quo Commodius ab impotu navium incendiisque defenderet. 1 26. Contra haec PompeiuS nave S m nRS Onern rias, quaS in portu BrundiSino deprehenderat, adornabat.
45쪽
Ιbi turres cum ternis tabulatis erigebat easque multis tormentis et omni genere telorum completaS ad opera Caesaris appellebat, ut rateS Perrumperet utque Osera
disturbaret. Sic cotidie utrimque eminus iundis, Sagittis reliquisque telis pugnabatur. Atque haec Caesar ita 2 administrabat, ut condiciones pacis dimittendas
non existimaret; ne tametSi magnopere admirabatur Magium, quem ad Pompeium cum mandatiS miSertat, ad Se non remitti, atque ea reS Saepe temptata etsi impetus eiuS consiliaque tardabat, tamen omnibus rationibus in eo
serSeVerandum putabat. Itaque Caninium Rebilum lega- 3tum, familiarem necessariumque Scribonii Libonis, mittit ad eum colloquii causa; mandat, ut Libonem de concilianda pace hortetur; in primis, ut ipse cum Pompeio colloqueretur, BoStulat; mtagnopere SeSe oonfidere demon- 4 Strat, si eius rei sit potestnA facta, fore, ut aequi S condicionibus ab armis discedatur; cuius rei magnum startem laudis atque existimationis ad Libonem perVenturam, Si illo auctore atque agente ab armis sit discessum. Libo 5 a colloquio Caninii digressus ad Pompeium proficiscitur. Paulo poSt renuntiat, quod consules absint, sine illis non poSSe ngi de compoSitione. Ita SaepiuS rem fruStra temp- 6tatam Caesar aliquando dimittendam sibi iudicat et do bello agendum. 27. Prope dimidia parte operis a Caesare effecta die- 1
operibuS CaeSariS permotus sive etiam, quod ab initio Italia excedere Constituerat, adventu ninium Proiecti Ο-nem parare incipit, et quo facilius impetum Caesaris 3 tardaret, ne Sub USta profectione milites in oppidum irrum- Perent, portaS ObStruit, vicos plateasque inaedificat, fossas transversas viis praeducit atquis ibi sudeS StipiteSque praeacutos defigit. Haseo levibus oratibus terraque iniecta 4
46쪽
aequat; aditus autem atque itinera duo, quae extra murum
ad portum forobant, maximis defixis trabibus atquo iis 5 Ρraeacutis praesaepit. His paratis rebus milites silentionaVeS conScendere iubet, expeditoS autem eX evocatis sagittarios funditoresque raros in muro turribusque dis-6 ponit. Hos certo signo revocare ConStituit, eum omneSmilites naves conscendissent, atque iiS expedito loco actuaria navigia relinquit. 1 28. Brundisini Pompoianorum militum iniuriis atque ipsius Pompei contumeliis permoti Caesaris rebus fave-2 bant. Itaque cognita Pompei proiectione concurSantibus illis atque in ea re occupatis vulgo ex tectiS Significabant. Per quos re cognita Caesar Scalas parari militesque armari iubet, ne quam rei gerendae facultatem dimittat. 3 Pompeius sub noctem naves solvit. Qui erant in 17.
4 reVocantur notisque itineribus ad naves decurrunt. Milites poSitis scalis muros rescondunt; sed moniti a Brundisinis ut vallum caecum fossasque caveant, SubSistunt et longo itinero ab his circumducti ad portum perveniunt duaSque naves cum militibuS, quae ad moles Caesaris adhaeSerant, scaphis lintribusque deprehendunt, deprehenSRS excipiunt.1 29. Caesar etsi ad spem conficiendi negotii maximo probabat coactis navibus mare tranSire et Pompeium Sequi, priusquam ille So transmarinis auxiliiS confirmaret, tamen eiuS rei moram temporisque longinquitatem timebat quod omnibus coactis navibuS PompeiuS praeSentem 2 facultatom insequondi sui ademerat. Relinquebatur, ut ex longinquioribus regionibus Galliae Ρicenique et a freto ΠRVeS eSSent eXSpectandae. Id propter anni tempus longum 3 atque impeditum vid obatur. Interea veterem exeroitum, duas Hispanias confirmari, quarum erat altera maXimiS beneficiis Pompei devincta, auxilia, equitatum Parari, Galliam Italiamquo temptari se absente nolebat.
47쪽
30. Itaque in praesentire Pompei sequendi ra- 1tion om omittit, in Hispaniam proficisci constituit. Duumviris municipiorum omnium imperat, ut naves conquirant Brundisiumque deducendas curent. Mit- 2tit in Sardiniam cum legione una Valerium legatum, in Siciliam Curionem pro praetore cum legionibus tribus: eundem, cum Siciliam recepisset, protinus in Africam traducere exercitum iubet. Surdiniam obtinebat M. Cotta Siciliam M. Cato: Africam sorte Tubero obtinere debebat. Caralitani. simul atque ad Eo Valerium mitti audierunt, 3
nondum profecto eo eX Italia Sua Sponte Cottam ex oppido eiciunt. Ille perterrituS, quod omnem ProVineiam consentire intellegebat, ex Sardinia in Africam profugit. Cato in Sicilia navos longas veteres reficiebat. 11oVRS 4 civitatibus imp0rabat. Haec magno Studio agebat. In Lucanis Brubtiisque per legatos Suos civium Romanorum diloctus habebat, equitum peditumque Certum numerum a civitatibus Sicilia0 exigebat. Quibus rebuS paene ser- 5fectis adventu Curionis cognito queritur in contione Sese proiectum ae proditum a Cn. Pompeio, qui omnibus rebuSimparatissimus non necessarium bellum suscepisset et ab Se reliquisque in Senatu interrogatus omnia sibi esse ad bellum apta ac parata confirmaviSSet. Haec in contionequeStu S eX proVinoia fugit. 31. Nacti vacuas provincias ab imperiis, Sarstiniam 1 Valerius, Curio Siciliam, cum exercitibuS eo perVeniunt. Tubero cum in Africam venisset, invenit in provincia 2 cum imperio Attium Varum; qui ad Auximum, Ut Supra
demonStravimus, amissis cohortibus protinus eX fuga in Africam pervenerat atque eam Sua Sponte VRCunm occupaverat dilectu quo habito duas legiones effecerat, hominum et locorum notitia et uSu eius DroVinciae nactuSaditus ad ea conanda, quod pauciS ante anniS OX Prne- turn eam provinciam obtinuerat. Hio venientem Uticam 3
48쪽
navibus Tuberonem portu atque oppido prohibet neque affectum valetudine filium exponere in terra patitur, Sed sublatis ancoris excedere eo loeo cogit. 1 32. His rebus confectis Caesar, ut reliquum tempuSa laboro intermitteretur, militeS in proxima municipia 2 deducit; ipso ad urbem profici Scitur. Coaeto Seniatu Is. Μaret.
iniurias inimicorum commemorat. Docet Se nullum Guα-1. Apriuordinarium honorem appeti88e, 8ed eaespectato legitimo tempore con8ulatu8 eo fui88e contentum, quod omnibus civibuε3 pateret. Latum ab decem tribunis plebis contra dicentibus inimicis, Catone vero acerrime repugnante et Pri8tina consuetudine dicendi mora dies extrahente, ut 8ui ratio absentia haberetur, imo con8ule Pompeio; qui δi improba88et, cur ferri passus esset J 8i proba88et, cur ερ uti populi bene- ά ficio Drohibuisset ' Patientiam proponit Suam, cum de Oxercitibus dimittondis ultro postulavisset, in quo iaco turam dignitatis atquo honoris ipse fauturus eSSet. Aeerbitatom inimicorum docet, qui, quod ab altero ΡOStularent, in Se reousarent atque omnia Dermisceri mallent,6 quam imperium exercitusque dimittere. Iniuriam in eripiendis legionibus praedicat, crudelitatem et insolentiam in circumscribendis tribunis plebis; condiciones a se latus, 2 expetita colloquia et denegata commemorat. Pro quibuS rebuS orat ac postulat, ut rem publicam Suscipiant atque una Secum administrent: sin timore defugiant ilii, le oneri non defuturum et per Se rem publicam admini8traturum. 8 Legatos ad Pompeium de compo8itione mitti oportere, neque Se reformidare, quod in εenatu Pompeiu8 paulo ante disi88et, ad quos tegati mitterentur, his auctoritatem attribui timos remque eorum, qui mitterent, εignificari. Tenui8 atque infirmi haec animi videriI Se vero, ut operibu8 anteire Studuerit, 3ic iustitia et aequitate velle Superare. 1 33. Probat rem senatus de mittendis legatis; Sed, qui
mitterentur, non reperiebantur, maximeque timoriS cauSu2 pro Se quisque id munua legationis recusabat. PompeiuS
49쪽
onim discedens ab urbe in senatu dixerat eodem se habiturum loco, qui Romae remansissent et qui in castris Caesaris fuissent. Sic triduum disputationibus excusa- 3tionibusque extrahitur. Subicitur etiam L. Metellus tribunus plobis ab inimicis Caesaris, qui hanc rem distrahat reliquasque reS, quaScumque agere instituerit, impediat. Cuius cognito consilio Caesar frustra diebus ali- 4 quot consumptis, ne reliquum tempus dimittat, infectis Τ. April. iis, quae agere deStinaVerat, ab urbe proficiscitur atque in ulteriorem Galliam pervenit.
19. April. 34. Quo cum VeniSSet, cognoscit missum in Hispaniam 1
a Pompeio Vibullium Rufum, quem paucis ante diebus Corfinii captum ipse dimiserat: profectum item Domitium 2
ad occupandam ΜaSsiliam naribus actuariiS Septem, quaS Igilii os in Cosano a privatis coactas Serris, libertis, coloniSSutS compleverat; praemiSSOS etiam legatos Massilienses 3 domum, nobiles adulescentes, quos ab urbe discedens Pompeius erat adhortatus, ne nova Caesaris officia veterum Suorum beneficiorum in eos memoriam e ellerent. Qui- 4bus mandatis accopiis Massilienses portas Caesariolauserant; Albicos, barbaros homines, qui in eorum fide antiquitus erant montesque supra Massiliam incolebant, ad Se eVocaverant; frumentum ex finitimis regioni- 5bus atque ex omnibus castellis in urbem convexertant, armorum officinas in urbe inStituerant, muroS, POTtRS, classem reficiebant.
35. Evocat ad se Caesar Massilia quindecim primos. 1 Cum his agit, no initium inforondi belli a Massiliensibus oriatur; debere eos Italiae totius auctoritatem sequi potiusquam unius hominis voluntati obtemperare. Reliqua, 2
quae ad eorum Sanandas mentes pertinere arbitrabatur, Commemorat. Cuius orationem legati domum referunt 3 atque eX auctoritate senatus haec Caesari renuntiant:
50쪽
Intellegere se divisum e8se populum Romanum in partes duas. Neque εui iudicii neque Suarum e88e virium decer-4 nere, utra pars iustiorem habeat causam. Principe8 vero 8e earum partium Cn. Pompeium et C. Cae8arem, patrOno8 civitatis: quorum alter agro8 Volcarum Arecomicorum et Helviorum publice iis conces8erit, alter bello victos Sal-5 lyas attribuerit vectigaliaque auaeerit. Quare paribu8 eorum beneficiis parem δε quoque voluntatem tribuere debere et neutrum orum contra alterum iuvare aut urbe aut portibu8 recipere. 1 36. Haec dum inter eos aguntur, Domitius navibuS Massiliam pervenit atque ab iis receptus urbi prae-2 licitur; summa ei belli administrandi permittitur. Eius
imperio classem quoquoverSuS dimittunt; OnerarinS ΠRVeS, quaS ubique po8Sunt, deprehendunt atque in portum deducunt, parum clavis aut materia atque armamentiSinstructis ad reliquas armandas reficiendusque utuntur; 3 immonti quod inventum est in publicum conferunt; reliquRS meroeS commentia Sque ad obSidionem urbis, si ita 4 accidat, reservant. Quibus iniuriis permotus Caesar legiones tres Massiliam adducit; turres vineaSque ad oppugnutionem urbiS agere, naveS longaS Arelato numero duodecim facere
5 instituit. Quibus effectis armatisque diebuS triginta, a quo die materia caeSa est, adductisque Massiliam iis D. Brutum praeficit, C. Trebonium legatum ad oppugnatio noni Massiliae relinquit.
1 37. Dum haec parat atque adminiStrtat, C. Fabium Anfatig Μai legatum cum legionibus tribuS, quaS Narbone cireumque oa loca hiemandi causa disposuerat, in Hi Spaniam Praemittit celeriterque Saltus Pyrenaeos occupari iubet, qui eo tempore ab L. Afranio legato praesidiis tenebantur. 2 Reliquas legiones, quae longius hiemabant, Subsequi iubet. 3 Fabius, ut serat imperatum, adhibitta coleritato praesidium ex Saltu deiecit magnisque itinoribus ad sexercitum Afranii