Questiones et decissiones physicales insignium virorum : Alberti de Saxonia in Octo libros physicorum ; Tres libros de celo et mundo ; Duos lib. De generatione et corruptione. Thimonis in Quatuor libros meteorum. Buridani in Aristotelis Tres lib. de

101쪽

m Tertius a b incorum;

m itur decimo tertio utru S

infinite partes sint in continuo.et arguitis quod nonnam stic sequeretur quod noni inent plureo partes in toto qua in eius

hi medicta remee plures parteo in celo qua s in grano milth: sed hoc est falsu3falsitasn - m et Al patet: ham quecun paritas sunt inpar telinit inroto et cxim hoc alique sunt in totoque noti sinit in Parte: ergo videtur quod quaculi parte alicuius tot data paucae reosunt mea hin isto:conment amori

Postm alicuius totius conititui paroest continua sicut illud totininsequitur infinitas partesee in ea: sicut in toto iet via multitudo infinita non est maior alia: sequitur tantam esse multitudinem partium in parte sicut in totoripta coseques non paucioregestent parteo in parte mlii toto .similiter ars queretur de grano mill et de celo. si indo sequeretur tale continuum esset infinitum:sed hoc est contra dicta:et D sequentis probatur ex eo quod due parteo faciunt aliquale extensionem et tres nisitore et quathoi maiorem:et Misi insfitiuumtergo si infitiite essent in continuo illud continuum esset infinitum extensiim ex eo quod infinite partes videtur facereti innitam extensionem. Tertio si iii illo continuo stati infinite partes:cvisi illa a continuum in tempore strii, to contingat esse pertransilii insequeretur quod infinita coemacret esse pertranstra: modo boccst falsum: etprobatur cosequentia: quia illud contimium non contingeret esse prias situ inmisi Partes eius emerit perti an site: sit ergo i Innite parte ement incolit imo tuticipiunt non cotulit rei ci opere transtriinsmisi infinita esteiit pertralista quod erat probandum. Craii arro sequeret tir quod infinita es et multitudo rerum sepaiata ruit et statutum ab inuicem mi od=hoc rejoutatur impostibile: probatur consequentia: qui alii tinnite stent partes in isto continuo: et cuni tertia pars distet aprisma:secunda iam incalataei sinu liter quarta distata secuti da cuiae tertia intermediatret sic ultra infinita essent in isto continuo sepiratait distant in inuicem. Quinto e dare vitiinani parte ni proportio italem istius continui: et cuinetiam sit dare primam sequitur non infitiite parteo sunt in isto rati liuo:cosequetitia tenet ex eo quod ubi datur dii muniet vltimst ubi non datur infinitum:antecedens piobaretur: nam in ptimo huius et secundo metaphvssice dicit iuri, sto ubi est dare primum ubi etiam est dare ultimusti: ergo si est dare prima partem proportionalem sicut est in veritate isequitur quod etiam ut dare ultimam. Sexto si infinito erem partes in continuo veriti eo esseptinacivivetiti potet tauton potest dici quoa in actu quia tunc esset dare mulotitii di ne in actu infinitam: quod negat in isto .necetia in potetitia ex eo quod continuit est ego in actu ergo quelibet pselus est in actu .ergo si infinite sunt par estii continuo:sevtur aualibet earum esse in actu:et non solum inpotentia: Septimo piumomi merito est filii tuo: ergo numerus partuitu proportionalium est finitus tuo ergo infinitu orito ergo sunt infinite parteo incoluinuo:antecedens patet quia omitio numerus est numerabilio: et quodlibet tale est finitunici uia numcrus binaristo est finitus: et no contingit reperire viliqua in statia de aliquo nuniero:ergo.C Octauo si infiniete enent partes in cotinuo: vel hoc esset verit de partib' eiusdem quantitatis: vel De partibus eiusdini pio pollionis Hidii itin tunc tale continuum esset ilifinitum:ex eo qG ex infinitidoartibus eiusdem quantitatio resultat infinitui . si dicae secuti dii adbiicerit infitutum N eo partea eiusdem prosnoitio is sunt eiusde quatitatis: unde si dividorum nucotinuis in duas medietates: deii Ide qassim libet earu3 in duso, sicut

sum ibi parteo eui me propomo is ita sui it ibi patres eiusde aluitati Sinam due yntatem edictates sunt eiusdem qua

titatioset sic ultra

nartes in coni liuo:sequeretur quoa in diuisione cotinui cotincteret stare. ed hoc est falsum:et contra philosophus iii isto tertio et in sexto huius: ubi vult quo alii diuisione contieitui contingit seinper ultra accipere: placitentia tenet postin solum in numero nitito esse iit parteo colitvitii. eeundo in isto continuo sunt due medietateo et treo tertie: et quatuor

tota ratio patet.ETertio in isto continuo fiant aliquot partes et quantillibet plureo: ergo.Qyn ista questioe primo videndum est de quesito: et de aliquibus tangentibus ques tutius itudo videbitur utruni plures sint partes in toto metuo medietate.

Quantum ad primum scienduin cst quid

ilitelligatur per parteo pro potitonales. unde sciendum cs dicuntur parteo piet, portionales a continua proportionalitta tetet igitur debere dici parico continue pio portionales: lycontione brevitatis causa dinuttitur. LDeinde est sciendum quod proportionalitas dicitiir similiti ido proportio hum: sicut patet exqii into Euclidio: et est proportioiialitas continua quando est equalis rumportio prinii ad secundianti sicut secundi ad tertium rideo inter ista: quatuou duo: omi inest proportionalitas cotinum quia qualis est propo illo quatuoi ad duo talis est proportio duorum aduenilin, Et qina a pollionalita Sest similitudo proportionum ad minus ad aes portionalitatem coiitinua requirinistreo termitti incutetiae patet ex quinto iam allegato. Ex quo sequitur quod impiospite dicitur due partes proportionate :vel una pars proportionalia:nifi intelligendo quod sunt due vel vita de partib'ptoportion libus .e Secundo sciendum est CS si sunt continue proportionales secundum proportionsi equalitatio: tuc dicuntur partes eiusdeni quantitatis: quando vero sunt edtinue proportio itales smypoitione in equalitati sitne dictitur partes eiusde proportionis .cTertio sciendiiqi parteo

eiusde quantitatio sunt dupliceo:ctimam suntque dictitur coitiunt cantra: et quedam ito coniunicant .e non coicant dicuntur quarti vita st totaliter extra alia: nec habet italiqua parte eio commune saeut duc inedietates alicuius eo tinui. si Tunc sit prima conclusito: q Spartes sportionales

solatii accipi secundit proporti oti e duplam ratio lavivo est: qui aptoportio dupla est magis liota. Sci a conclusio qGetiam possunt capi secundit alia o Pportioneo:patet hocina parteo proportioiiales alicuiuo contiiiiiupostus it sic capi vitolii petereretuo tertia parte sit prima pars proportionalior rotu residuum picter eius tertia sit lasa parapportionatio: verbi gratia si emet aliquod continuum tripedale post mus capere pro prima parte proportionali duo A pedes:et psecunda parte Pportionali duae tertias unius pedis et sic ultra. si initi ter possiemus capere partes proporticiales ali cuius conlinui: sic prtina eius paro proportionali semet totum pieter eius quart*m:etaeda pars proportionalis esset totum residuum qii arte: preter eius quaita:et sic ultractae limilisnodo secundii Dpoitioes denominatas ab altis nuineri oppi elit capi parteo proportionales continui. LTertia coclusio posito quod ement dii et aagnitudines a b.et parteo ipsius a caperet si fim proportione duplam: et Partis ipsius h.caperent neq=prima pars Dportionalio ipsius b.esset to tum preter eius tertia parte: vei millestina sicut placet: et in perentur parteo pportionale missim diuisione comunem scilicet finippo itioirem duplatet sintc.etdaeuo mobilia etinoueatur super .et v. superbi sic quod in prima parte Ipolationali temporis c. p transeat prima partem proportionalem miluo a .s nimietate:et d.prinia parte Pportionalein ipsius h. totum pictere illo tertia partenuet moueantur sic contis nue: quod correspondenter ista inobili in partibus pro pottionalibus teniporis pertranseant parteo mariani magni istud in ulnieque cito ille magnitudine essent pertransite abistio duretis ilio bilibus: patet hoc qreque cito infinite paraiis iniit pertransite ab uno sicut ab alio: in quas diuise sunt sufficieii ter huiusmodi magi illud in eo. ed dices contra colitiit hed .est antee.ergo cuiud pertransibit sua magii itu dinem eo caetram:assumptum piabatur:sram positoqd questibet istarum magnitudiniim ut tritim pedum : tune quando c.jpertratisiuit unum pedem cum diinldio: tunc b per transiuit duos pesteo:er eo quod assignando partes .ppo laxionales secundum proportionem duplam: virum eum ditatidio est pila paropportio itali trium:assignando aute pies proportionales: sic quod ptima paro proportionalio sit to tum picter tertiam illinc prima pars proportionalis est duo.

cum ergo positum sit quod in puma parte proportionali in porto: quodlibet eorum mobiliti pertranseat primi parte in propolrionalem sue magnitudinisqportet quod in fine piis pie part a

102쪽

me partis pro pretiolialis vini editi vadat alitet et ita insecrada et in tertia et sic de alno. Respondetur quoa nomineo ueniens duo mobilia stimul incipere moueri sun duas maes nitudii ies equaleotet istas magilitudineseecque cito res transitas ab eis mo obstante munii mobili si isto in cotinue es rante aliud: et cotinue plus est pertransilii ab uno qua ab alio. versi est tamen qd boenoti potest esse: si eque velociternio uerelitur. verumtame hoc potest eme quando viam recuperat in velocitate in alia parte temporis:quod inon habuit in prima: et reliquum perdit in velocitate. unde illud patet de duabus quartis equinoctialis et 3odiaci : de quibus dicit auctor spvere quo aeque cito incipiunt oriritet eque cito sutpermite non obstante quod continue plus eritper ortum Devna qua de alia. Quarta coelusio an finite sunt partes in continuo proportionales:patet hoc:quia aliter no in infini tum continuum esset diuisibile. Emuinta conclusio nullae partea continus sunto es presyportionales mec alique tacles sunt infiniter patet quia quibit scuta datis adhuc sunt plure ergo nulle sunt omnes: unde nee duehit omnes meches .et sic de aliud.Sed contra due medietates alicuius continui sunt infinite partes continui.ergo lique partes conettinui sunt infinite colaquetia testet:antecedens ybaturicrdue medietates continus sunt tres tertietquaruor quarteret se ultra .ergo due medietates sunt infinite partes. Oecudo due medietatessunt omnes partea continui ergo alique partes continui sunt omne ius parteorconsequentia nota est de se.et antecedens patet: quia non sunt plures parteo in continuo *dne medietates. d ita respondetur Mapiis mam negando istam consequentiam: due medietates sunt tres terneret redem medietates sun quatuor quarte etsi edeat s :ergo due medietates stini partes infinite: d bene se quitur ergo infinite partes sunt due medietates recte: sicut

non sequitur continuum est diuisibile in duas parteo tetide eontinuit ei diuisibile in tres partes: et sic ultra .ergo contianuum est diuisibile in infinitum:propter hoe quod irinfini tum a parte predimi tenetur categoremaneelsed bene se quitur.ergo in infinitum continuum est diuisibiletet hoc est etiam illud quod solet dicimon debere fieri inductionem a parte piedicati: sed a parte subiecti. Od alia quit dicebaditur:d medietates sunt omnes parteo alicuius continus: hoc nego: qui sint ille due medietates ab .vel ergo due caepitur diuisive vel collecliueisi primu 3: tunc sequitiirdiae medietates sunt omnes partes illius continui: ergo a .est omano partes illius continui ab medietas test omnes partes

illius continui:modoqiielibet istarum est falsa.ergo si autedue tenetur collecti uetunc hec est falsa: due medietates sunt omnes partea illius continuuvnde sic accipiendo due medietates no sunt parteo illius continuit sed sunt idem q6 ipsum totum. Eexta conclusio infinite sunt partes equaalis quatitatis cmmunieantes illisio continuousta conclusio patet ex eius ratione illius termini infinitum expositione. Eioctaua conclusios in nullo continuo sciat infinite partes equales secundum omnem dimensionem non comunicares patet hoc nam tunc tile esset inlinitumisicut patet ex preces dentibus .ESeptima conclusio in infinitas partes potest esse cotinuit acta diuisum p tet quia induao patieSpotest esse continuiss actu diuisum et inirestetito in tot quin in plus reor ergo in infinitas parteo potes cotinum esse actu diuisit. Octaua conclusio no est possit bile: quod in infinitas parates continuum sit acto diuisum:piabaturna hectio est posssibilio in infinitas partes continuum est actu diuitiam:quia aliter esset dare multitudinem actu separatorum et diuersos rumno existentium partes alicuius inmittam: quod est im: possibile.ESed hic, si hec est vera in infinitae partes coetinuum potest eme diuisis innunc Micoiremo det una dein tesse possibili sised hec non est nisi ista in inmitas partes coratinuum est diuisumanodo istam dicis esse impossibilem per ultimam conclusione. Daemondetur quod noli solamuria sed infinite des ne se sibi correspondentisam: in dupo parates continuum est actu diuisum: et ista in tres pcrteo conti,nuum est actu diu istum:et stemmatet quelibet istarum est possibilis etc. Et simile est sicut de ista omne astrum postum vidideretque est vera:quausElpec non sit possibilis:omne astra

ego video.

Quantum ad secundum sit hec prima coii

clusio non sunt plures parteo in toto qua in eius medieta, temta in celo qua in grano millii: probaturinas capiam' circulum equiti octialem: et capiamus circulum circa polum .i.

paruum:sicut est gratium militi: tulic probo quod in isto circulo magnomon sunt plures partes: qua in isto circulo parvo ..p quo suppono:quoa ambo illi circuli circumuoluatur invisa die naturali: et quelibet circii uoluatur silieiterruptione per quietem letunc arguitur flamon sunt plures partes in isto circulo magno qua sint partes diei naturalio nec sit plures partes diei naturalis quis sit partes in isto circulo paruo. go non sunt plures parteolii isto circuloni agno coin isto circulo paruo:consequetia tenetiantecedens quoad primam riuo parte patet ex eo: quod cuilibet parti illius circuli magni correspondet vita para diei nat stratis:etsimiliter secunda pars patet ex eo quod cuilibet parti diei naturalis correspondet una para illivo circuli parui nihilominuo uis non sint plures partes in toto qua ine tuo medietate: tamen sunt plures partes equales uni quantitan certe date

in toto qui in eius inedietate Ista sit secutida conclusio:patet ipsam a maliter totum non esset nia tuo sua parte. Ad primam conclusionem vadit dictum Commetatovo dicetio pinfinitum infinito non est maius: irece quae emec miliu .cu ergo infiniteret parteo in medietate sicut iii toto:sequitur non plures esse partes in toto qua in eius medietate.in diere si virum infinitum non est maius alio: segnitur quod noplures pietasTerunt dira qua anni supposita eternitate inita dii modo hoc videtur falsum: consequetia tenet ex eo criniuniti precesserunt anni: sicut et dies.cdespondetur in stipposita et emitatemudino plures Messerint dies Sannii nihilominus quocii thoie Milo dato in isto sunt plures die omanni et in in totali tempote infinito ante non.

Ad rationes' rima soluta est.Sd secun

dam concedo quod due partes faciunt liqualem extenso ridet et quod si tres fuerint equales illis duabus:beare laci fit maloiem tu vero ille reco fuerint minores illio duabus: oenon oportet:vnde due medietates faciunt tantam extensiounem sicut tres tertie. rid tertiam dico quod infinita bene possunt pertransiri in tempore finito: que tamen factu tunsi continuum et sunt partes unius sicut einde partibus conti nul:Quis non sit possibile insinita pertransiri separata ab inuicem et no existentia parteo vitium. a quartam dico quod non est impossibile quod infinita sint separata ab initicem et distantia continuata tamen alicui intermedio: et eris stentia parteo vitiuo: qualiter est de partibus unius cotinui de quibus arguitur ex doc patet ad argumentii. Dd quintam dico quod ubi est dare primum simpliciter: ibi est dare vltimum:modo dico vi in continuo no est d reprima parte simpliciter: sed bene puniam secui id im Diamtionem procoedendo secundum ceris in proportionem. a seriam dico

quod infinite sunt paries in continuo in actu: sed sin Tristote.negat insinitum in actum multitudine intelligit negare infinitum in actu: separatoifi binuicem non constituetium aliquod unum: etiam dico quod infinite lant partes incontinuo in potetia ad istu insensum quod quotquot accepti Epossibile est plureo accipere. Od septima concedo quod omitto merus est finitus:et ulterius concedo: quoa immerus partium piopoitionalium conitimi est numerus sinitus nam numerus ternarius est nunt erus trium partium mortionalium solitii tui: et nilmeruo quaternariuo quatuoi et saevitra.LDa octauam Pico quod infinite sunt partes in continuo eiusdem propritionis quam pio inter illas infinite sint eiusdem quantitatis non tamen infinite sunt eiusdem quantitatio uni certe date et signate:vnde si sic tunc tale cotinuum emet infinitum: dum tamen ille parteo non essent

communicanico.

magnitudine data contingat dare maiorem cet omni numero dato contingat das remaloi md punium arguituriculos ritate matheinati vim:qui hoc suppo: nutit: vii de dicunt qtiod onitii magnitudialite data contingit dare maiore3. ET

103쪽

eundo si deo placeret polut creare unani liouam spheram circa mundum et creo iterum ullasti aliam:et sic semper ultra ergo. ii sequentia tenet ex eo quo a magnitudo composita ex toto mundo et et spera de nouo creatri est maior isto inunc do.Dem arguitur ad secundum autoritate Tristo. unde dicit:quo a quocii numero dato contingit dare maiore in ex eo numerus causatur ex diuisione continui:cum tergo initi linitum continuum sit disti simile: sequitur quo a iii imfinitum numerus est augmentabilis.

In opponitum arguitur primo de magni

tudine autoritate Aristo .in isto tertio dicentia: antacum contingit esse magnitudinem inpotentia: tantanileontingit esse in actu:sedito contingit magnitudinem esse insinita3 in actinergo noli contingit magnitudinem esse infinit in inpotetitiaret tamen si omni magnitudine cata contingeret dare maiorem: tunc contingeret esse infinitam in potetitia: et a uis opposito modo sit denumero:et de niagnitudine: quanetum ad hoc: tamen potest argui de numero sic: quantiacu numerum cottingit esse inpotentia:tantum contingit esse iii actu:Raro contingit ipsam me infinitum in actu:ergo nocontingit ipstim este infinitum inpotentia mi inorem cocedit Rristoteles retriine ultra cum ipsum contingeret esse infiniet tum in acta contingeret ipsum esse infinitum in potentia: iquocun numero dato contingere dare maiore cyn ista estione videdum est de magnitudine .secudo denumero.

Quantum ad primum scici dum est quod

aliquid potest fieri maius: vel per additionem alicuius ad ipsa in: vel per mlam rare ractio ii enusinistiter aliquid potest fieri minus: vel per remotiostem alicuiuo biph: vet perso iani condensationem .cTunc sit prima conclusto: quod noomni magnitudine data est dabitis maior et hoc per potens tiam naturalem et hoc per additionem alicuiud ad ipsu3: p batur mam capiatur tota Massia: seu tota magnitudo aggressata ex omnibus oderis celestinuo et istis inferior ibita micarguitur M:ista magnitudine non est dabilio maior per additionem alicuiud ad ipsum:perpotetiam naturalem: ergo comaequentia tenet:mitecedens probatarn quia ex quo iam tota mina materie est occupata si huic mundo deberet fieti additio oporteret quod aliquod corpus de nouo fieret et noposset dici ci hoc fieret ex materia: quo iam tota materia est occupata sicut dictum est.ergo oporteretq6 fieret ex ni bito:*l est Otra omnes philolaphos usto modo probat Atristotelea primo ceu:non posthesse plures mundos mee poste steri uouum mundum ab isto distinctum EEhutida pelvisio: qd non omni magnitudine data est dabilis maior perrare luctionem per potentiam iamralem probatur de infido: qui adest rarefactibilio secuit dii se totumetheo quod celus noti est rarefuctibile:quia rarefactio consequitur actioitem qualitatum pii marii ab inuicem: que sunt caliditas frigidi,tas etc.huiusmodi qualitates non sunt in ceto nec etiam to talis malila infra concauum orbis lune est raratactibilis se cundum se totam: patet hoc quia non posset fecundam se totam rare fieri nisi occuparet mala tem locu :sedilon potest occupare maiorum locumliust latera celi recederent abiimicem sed boeestineonueniens:ergo etc nihilominus massistuest infra colicauum orbis lune:bene potest rarefferi laclidi partes:sed titu oportet creddenses freni aliam parte3: ergo si aliquid rarefieretinecesse est aliquid condeissari: propteriloc qi, tot alio malia infra colicauit orbis lune non pol este inniatori loco: propter hoc q8 latera ceu non postulat venire propinquiuo:etelia quia no est possibile me vacuum ideo si aliquia conden fatur: ite cesse est etia q6 aliquid rarefiat: ut semper manu pledicta maneat iii equali loco. ertia conclutio quod no omnio magnitudo potest diminui nec per remotionem alicuiuo ab ipsa: nec per densationem sicut nee omino magnitudo potest augeri .probatur de magnitudineque est muti duo:istano potest diminui per remotionem ali cuius ab ipsa: quia sicut materia est ingerierabilisuta etiam est incoiruptibilis:et per consequens lion minorabilis per ablatione pi: et coiruptionem alicuius partim ab ipsa:et per consequelio nec mundus:quo ipsa est compredensa: nec ipsa est condensabilio per eolidensationem: quia cellitii non est condensabile propter hoc: quod noli habet qualitates pridiluae me sunt caliditae frigidi aget ceter ad quarti actio anea sequitur densitag:nee etiam totalis mala alii sta conca uum orbis lime contenta est condensabilis secundum lato innulicet bene secundia parte:sicut patet ex dictio. Suarta conclusio: his non obstantibus secundum potetitiam supnaturale:qua curam magnitudiis edata postibile est dare maioresn: sicut arguebat secunda ratio in principio questionio. Quinta conclusio: auid sit dare niaximam magnitudinenti piita mundum montamen est dare in inimam ni agnita dinem in existentem toti: patet hoc: quia quacunq3 magnitudine data retus medietas est miliouet sic in infinitii. Ex hoe

sequiisqd in ifinitii parua magnitudo est:etirocintelligendo de magnitudine in existenta toti:patet hoc: qr aliquanta magnitudo est et in duplo minouet in quadruplo:et sicinis utit. Sexta conclusio quacum magnitudine data potest dari mitior seorsum existen G:patet hoc:quia ipsa pol diuiditetisse per diuisionem ei sto est minor: sic seorstim extites etc. ES ptima conclusio: falsu3 est quod quacunum agi ritu diri eda: rude facto sit minoi seorsum:patet hoc me facto est miti imitens naturale etiam sic tune sciuessent infinita seorsum exlastentia: quod est falsum: etcontra Aristo. Exhiosequii quo aqua uis in infinitu3 parua magnitudo inexistens toti posset esse:tamen impossibile est comin tu parua magnitudo pse seorsum cristo sit finaliter ergo et dio habetur ae no onis iii magnitudine data sit dare maiorem etc.

Quantuin ad secundum primo est sciendu

quod mini erus capitur duplicite uno modo pro discretioe actualiter separatorii ab inuiceno facientisivivi continuum ficut est numeruo decem holm: vel dece equorii. Alio modo pro discretioeno actu separato ui: bbene separando tu ab inuice cientisi viiij continuit: sicut est immerus partiti inco tinuo:pumo modo dicat numerus Opite: scdo ni odoso im

proprie. Cunc sit prima conclusio: qG loquedo impropite

denumero nullo numero tinuoris dato potest dari maloipatet hoc:quia quilibet talis est infinitus:capi edo infinitiisyncathegorematice: vii infinitus numeruo est hoc lignu: qt numerus binarius sicutiunt niedietat egistius ligni in thoeligiisi: et numerus ternarius: sicut sunt tres tertiae et sic in infinitum. ic ergo accipiendo numerii crecededum est qd unitas est numerus: imo infinitus numerus est vilitas cri sicutiam dictum est infinitiis numerus est hoc ligilii quicqd est: hoc lignis est queda vanitas. Sedaeo clusio: sic accipienses do numerii improprie a diuinione coliturino fit maior nunterus qua ante:patet hoc o sipdivisione huius ligni in cetis

partes sit numerus cete naritis: tantus numeruo erat ante

accipieta numerii improprie et cisimiliter sipdiuisione ui ligni in mille partes: qi iste erant ante mille parteo sicut modo:qua uis modo sint separat cet prius retinue et modo facieteo numerii proprie dictu .mertia coclusio loque do denumero proprie dicto actu est maximns numerus:patet hoc cractu est maxima multitudo festatorii ab inuice hoc pi ex eo q8 foeni Hristo no est dare multitudine actu infinita sepa ratom abiimicei facietis viiii cotinuit. LQuarta conclusio: similiter est actu minimus iamnerus:patet: non est minor mimeriis quaesit numerus binarius. Quinta actusto quocunm numero dato potest dari maior: patet hoc qiqua cunq3 magnitudine data potest dari minor: per diuisionem magnitudinis istit patet ex primo articulo: et qr numerus causiatur ex diuisione continuusequitur quo in infinitum vadit diuisaei quod in infinitum potest ire numerus: siue augmetatio nuineri:et igitur sicut quacii Q magnitudiit e colitigit dare minorem ista quocu numero dato contingit dare maiorem. CSextaedet ussono quocsi nurnero dato potest dari minoi semper loquendo de tu mero proprie dicto a terriis conclusione hucus .patet hoc quia inter omnes numeraros:numerus bina rivo est minit suo: sivnitates biliari, diuidantur perfractione.Luna unitas in tres tertiao:vel in quatuoi quartas:ista diuision Sestia unieri diminutis: d magio numeri augmentatio. Eromnibus his colligitur quod opes posisto modo se habent magnitudo et numerus ivnde noli quacunq3 magnitudine data est dabilia maior perpotetissinaturalem:sed quocum numero dato loquendo de numero proprie dicto est dabilis maior perpotetiam naniralem.

Ad rationes principales. Ad primam do

coquodno repugnat imaginationi quacito maressitudine

data

104쪽

hata bare maloimi et hoc si issicit mathematico: fra tamen

hoc repugnat vel salte impertineno est nature. oestrastio est pio quarta conclusiotieptimi articuli quia autem discitur ad oppositu vilici quacuum niagnituditie datae et dare maiorem Ua:coceditur: sed quia arguitur de numero ista ratio soluatur:pio eius solutione dico estin iuristo. Suis quanticii magnitudine contingit eme in potentia: tantucStingat esse in actu:propter lioc quod actu est maxima in gilitudo quia i potest esse maior naturaliter:tameno quStunicillim numeraeotingit esse inpotentia uantum contini: git emeiti actu uelicet iii actu sit maximus numerum accipiedo numerum propite: tame isto numero pSt esse maiouet iij cet quaculi magnituditie data vel dabili est dare minoiri tameno quocii virum erodato est dabilis minoret sicut dijuisio magnitudinis vadit in infinitum:aecipiendo infinitapyn cathegor ematice ita augmentatio numeri vadit in ins initum

sinistertii libri. Eissuestioneo magistri Tiberii de annis Itiquartu lis

hin in physicorum Tristoteles.

per tres libros physicorum:nficies ture sequenter est videndu3 cire M-tiquartum librum .et quia principali NEm ter in isto libro tramine de Ioco:sit punia quemo talis. Utrii locus sit

arguitur primo sutoritate vi flos

ficiem ponit distinctas species qualitatis.Wineundo: nam ibidem dicit Pristo.quod particule loci copulantur ad unum terminu eundem ad que copiislantur particule corporis sed sic ne est de partibus supersi ciei tergo locus non est superficies. Tertio superficies est quantitas:sed locus non est quantitao: ergo . prima pars antecedentis patet per Bristo.in predicamenti g.secuda pars probatur:quia si iocus cisci quantitas no esset co seruatii locati quod est contra una propuetatem loci: et contra Tris an quarto huius. imiliter locus non esset principiu3 generationis:cutus oppositum dicit Porphyrius:consequetia probatur:per hoc quod dicit Comen superisto quarto: quatitasnd est de virtutibus activis et pamuis te percos quinoasi locus est et quantitas:tunc non esset de virtutibus activis et pastiuis: et per consequenonoesset conseruatiuum locati:ne epilncipium generationis: cum hoc pertineat ad virtutem activam. auarto locu debet esse equalis locam sicut dicit Eristo in isto quarto:sed nulla superficieo est equalis locato:ex eo quod quodlibet locatum est corpuatergo locus iton est superficies. Quinto unus locuo est con erarius alteriisicut locus sursum:et locus de istam sed superficies no est contraria superficieirex eo quoa omnis supcidi caeci est quantita :quItitati autem nihil est contrariu3 per Bristotelem in predicamentis:ergo videtur Ooportet poetnere locum no eme superficiem .cSexto locus est de predidicamento ubi csed superficies est de predicamento quantita tis: ergo locus non est superficies .consequentia tenet ex eo quost termini de diuersis predicamentis semper sunt de se inuicem verisitabiles negati ue: ex eo quod unum generalis sinu, de alio est negative predicabile immediate pila par antecedentis patet: quia cedem sunt differenti e loci et ubi scilicet sursum et deorsum: oc autem non esset: si locus esset alterius predicamenti qua ad ubi tex Aristotele in predica, mentis diuersorum generum et cetera. Septimo locus noest corpus secun aum Bristotelem quartolhutuo: stiperficies autem est corpus:non enim est ponendum quo sita aliqua res diuisibilio secundum longitudinem et latitudinem et insciuisibilio secundum profunditatem alia a coipoterergo locus n6 est superficies quia aliter locus est et corpus sicutis

perficies. OOctauo si locuorehi superficies: sequeres quoatocuo esset mobilio, sed hoc est contra Eristo.in isto quarto: ubi in descriptione loel expii initur quo si sit immobilis:proahatur etiam illud: quia sis locus esset mobilio sequeretur q6 alia a continue esset in alioet alio loco: ab sed hoc qd mouerct loca litor:patet conse entia de ista domo qua dicimus non moueri localiter' et tamen si locus eius emet mobilio: tune aamotum illius loci continue esset in alio et alio loco:nS obstate quod nomoueretur localiter.set ex alio si locus esset ini, mobilis tunc aliquid posset moueri localiteriet tamen continae maneret in eodem loco:consequens est falsum:ex eo qs motus localis est mutatio de uno loco ad alium: consequentia tenet:si pluuia moueretur ad motum acrio locantio ipssam: ergo de ratione loci videtur esse immobilitao:mseque tia pium probatur: quia si locuo est et superficies:oporteret quod esset stiperficies alicuius corporis et st consem no assmotam istius corporio oporteret illam superficiem nioricii ex eo quo amotio nobio:mouetur omniaque in nobio sunt: et cum omne corpus sit mobile:omnio locus si esset suplici eo alicuius corpous:esset mobilis. Latonost locu 3 emet superfici eo: tune locus esset formareoli sequendest conte Bristo. in liter transequentia probatur: cx eo quod omnis super fiecies siue locantia: stiue locati est quedam forma et figura et nivositio extrinsecaret exterius apparens Decimo stlocudeli et superficies: tunc mundus non esset in loco: consequeligest falsumicum omne coipuo fit in loco:coiisequestitia tenet quia extra mundum no est aliqua superficies ambietis iniis clum .cultimo centrii mundi est locus terreetia me non est ivperficies tergo questio falsa.

ii oppositum vult Aristo. in isto quarto

In illa questione primo ponende sunt alique prometates ipsius loci secundo reprobande sunt tres opiniones de to C. tertio ponende sunt conclusiones secunaum opinionem Aristote.

Quantum ad primist est ista prima propris

tas loci: quod locus continet locatum.vnde communiter dicimuo locatum eme in loco teteretineri ab ipso. Secunda

proprieta3 quod locus nolint aliquid corporis locati: unde locus no est pars ipsius locarimec accidens sibi inherens: patet hoc: quia locatum secundum se totum potest moueri ab uno loco: et intrare alium locum:loco priori manente secthoeno posset esse si locus est et pars locatii vel Meldeno sibi inhereno. ertia proprietas loci estiquo a locus proprium sit equalio locato:dedoe videbit tir in sequeliti questione. uarta proprietas:nullum corpus em sine loco: patet ex eo quod omne corpuo et mobile localiter no tame omne corpus est in loco ipsu in ambietite:patet hoc de totali mundor de boc etiam postea videbitur Ouinta proprietassi est ad differetitiae loci sunt sursum: deorsum dextrortam: istrorsu3 alites retro.ESexta proprietas quod corpora graui naturaliter sunt mobilia assi locum deorsum:etcorpora leuia ad tocum sursiim. eptimae proprieta dest quod sursum meoru summiit diuerse potentie naturales : patet hoc quia aliterno posset esse ratio quare graue magis moueretur deorsuinet leue sursum:qui econtra .coctaua proprietas est: in eo, dem loco bene succediit sibi diuersa corpora: patet hoc: gilia in eodem loco in quomodo est aeripostea erit aqua aerere cedente. Cotta propi ietas.maius corpus occupat malos rem locum:patet ex eo quod oportet locum este equalem laeeato .EDecima proprietas.quod mouetur localiter oportet

quod mutet Iocm patet hoc ex eo quod moueri localiter est

mutare locum indecima propitetas est quiescens a motu locali non mutat locum: patet hocmam non dicimus turrim nostre domine esse in alio loco nunc qua ante e Pia odecima proprietasaxo est possibile plura coipora esse in code loco:et hoc coimia quorum quodlibet est per se seorsum exi sterio rethoe in eodem loco pioprio .patet quia aliter dimens stolio penetrarent se: quod est contra Trist.in isto quarto.

Suirum ad secundum est sciendum quod

de loco erant quatuor opitiion . alia erat:quod locus erat materia.C Secunda erat quod locu et erat forma ipsius toscatimo timima substantiatio: sed figura extri iiseca locato. opinio erat: quod locis derat spatium et dimensio separata inter latera corpoetis circinidano locati T.vnde ima

105쪽

m Tertius a hysicorum re

sinantur: quod si ego dextrahoide illo loco in quo modo

iam: absco hoc quod latera aeris circuit damis colicumret quod tutic adhuc manere tibi quoadam spatium:quod dis iterant edimensionem separatam:et hoc idem dixerui esse locum ividium omnino equalem mihi. EQuarta opinio erat lari M.quod locus estet superficies coipolis cominem tis immediata locato .EContra tria opiniones pono quas tuoicos ictu non eo: quarum prima est ista quod locus no est materia locati:probatur per secutidam propitetatem locis batur etiam per sertam proprietatem: in graeuia monens turdeoisin:et leuia sursumtan*asi sua loca naturalia: et tamen non mouentar ad suas materias: neevalet motivum illius opinionis quod erat tale: inam is manente eadem haut sibi diuerse forme: sic loco manente eodem in eo de succedunt sibi inuicem diueis corpora. ixitcti opinio utritam scilicet materiam et locum:cile receptissum: unde est dice umqono propter hoc locus est materia: quia materia est solum receptiua mimarum substantialium:et non corporuni per se subsistenti una opposito autem modo est de loco: quia iocuo est bene recept tuus corporum per se subsistentiummo autem formarum substantialium eo modo quo materia. Secunda conclusae: locuo tro est forma seu pio pila superficies locati:probatur per hoc quod locatum potest moueri ioco manente:modo hoc non posset esse: si locatum emet propita superficies locati naui tunc oportet ad iis otii locati moueri locum .probatur etiam per seciuidam proprietat d: que dicit locii no est ealiquid locati .Etccifirmaturi si locus cinethi perficies propum locati iacin motu localivito bilendinutaret Iocti quoa est contra predicta sequeritia teli et ex eo

quod perficies propita locati moueturvel quiescit cum Iocato. Cicerita coirelusio locus no est tale spatium separaorum nicut imaginantiarantiquii pictatur per sextam: etseptima proprietatrimquia tale spatiunx secundum omnes eius partes eiusdem ellet rationis: et sic in ipso sim sumet deorsus non essent pote uenanitates diuersetetneno esset ratio quare in tali spario corpora plus mouerentur astutiam parte stiqua ad aliam.6 Secundosi locus esset tale spatin:et magnitudo separata tonga:lata: et profunda:sequeretur Odimessioneo se penetrarentonsequens est falsum ret impostibile. consequentia patet: laedi inensiones loca tuet iste bimelioneo queelsent talio locus mutuo se penetrarent. Eortiosi coimus naturale indigeret tali spatio separato tu hoc eet ratione me materiae: vel ratione laime: vel ratione suoru a cidentium: vel ratione suarum dimensisinistunec piimia: nec secundum:nec tertium: qi illis sufficilitearum pioprie dimeliori eo Si autem dicatur quartum et ergo ille dimensionesque dicuntur esse tale spatium separatu3:indigent uno alio spatio separaelo: et illud iterum vito alio:et sic in infinitum:et etiam tunc noemet maior ratio quare ille dimensioneo diceretitur locus dimenstonum locatu qua ecouerso .nter hoc qis ita bene ille dimensiones separate indigerent dimensio: ilibus locati: sicut econuerso:ergo et c.

Su antum ad tertium pono istam concita

nonem locus est superstites corporis continentis contigua iocato: probatur: iram novi detur loeus esse aliud qua maioria:vel forma:stu superficies extritisera:vel spatium imagis natum inter latera corporis continentis:ve linerficies comporio continetis immediata locato: sed non est materia vel formaiiec spatiuut dicebatur in primo articuloacti siquitur ergo quod sit superficies corporis continentis immediata locato. LSecundona hoc videtur esse locus cui co uentutproprietates loci pdictet sed superficiei corpo iis continetis immediate locato coituemustodiae licte pplietates sicut posset induci inductive. Ista coclusio secundum ponetis is perficiem una rem superaddita corpori debet intelligi sicut verba iacent:sed secundum istos qui negat superficiem his iusinoatrem indiuibilem secundii promtiditatem additam corpori :predicta conclusio exponitur: et hoc sic: locus est supficies coiporis retinetis.i .corpus ambiens: et retinen locatum:dicit esse locus corporis locati Mo quia mesuratur locato:et tangit locatu secundu aefunditate: sea qi commensura iocato et tangit ipsuin secuntum lotigina disiem: et latitudia neni parti uitii media tarn locato.ix6tanae immediaruria tracallie Maenatice secti dii setoras:sea cathegorelliatice: quia hoc nomen stiperficies c6notat latitudinem. Nos dicimus locum esse superficiem: et iid dicimus locum eme coipuo non quod hec sit falsa locuo est corpus: sed quod dcc est minus

propria locutio. locus est corpus:qua ista: locus est suptates Unde sciendum quod in veritate locus est corpus propter hoc:qd locus:et superficies: et corpus sunt una reo:sea tamequia corpus ambiens non dicitur est elocus secitduin ratio nem mi porto: sed bene secundum rationem superficiei unde est O nos dicimus locum eme superlici elu:etnon dicimus iocum e corpus etc.

Ad rationes principales.Ad prima quum

dicebatur locum: et superficietnetc.dico*Scii hoc adhuc stato termini supponat p ea dein recunde ad hoc quod mittermini specifice distincti sufficit:*Spredicti termini s in tuo cales:vel scripti conceptibus specifice distinctio subordine turinsignificando: qui quidem conceptus distincti possunt esse causati ab eadem re ectra mouente ilicet alio et alio mo do se habente cria aliam diraqd Dristoteles in predica, mentis loquebatur de loco:secundum tunc famosu3 erat expectans determination queritatis de loco usae ad libros naturales quia tune temporis communiter tenebatur locus emet spatium separatum:Dristoteles in predicamenestis sic accepit locum: sea deinde in isto quarto de loco determinauit veritatem q6no esset tale spatium separatii:sed aeest et sit persici retinetis corpouo. Ed tertiam dico.oelocus coii seruat: hoenori est ratione sui sed rone qualitatu sapercelestrumsu luxarii maceto in ipsiu3 locis etc.CZId quartam: locu est equalio locato: de hoc videbitur in sequenti questione. Adquiritain dico Ad viuio locus cotrariatur

alterudo caccidit sibi ratione qualitatuinius urarum a cea latet hoc non illest sibi ratione quam pes fietes .hda secta 3 dico quod no obstante adiguc locus et superficies bene supc potiunt p eodem: sed qndicitur ppositio in qua terminus vixi'predicameli predicatur de terminis alterius pilica mesti estialis negatum unde dicendo sorteo est albus .ppositio est veramo obmitte O subiectuni est de uno predicamelo: et predicatum de alio. Oea quando dicit Pristoteleo primo postreiorum: generalissimum unius pie dicamcnti eteaeis comper hoc noluit m generali ininum unius predicanael ti est predicabile quidditatiue degeneratissimo alterius piedicamenti: sed bene denominative. il aliam ni perfidicies est corpuo concedo . et locus iidem coipuomico quo a phoe Uristoteles non voluit negare locum e corpu3:sed bene voluit hallec me minuuiopuam locus est corpuor quam istam locus est stipfici eo .cndo insuam que est de immobilitate loci de hoc videbis iii alia questione. cs nonam dico quod Bristoteles no voluit negare quin locus bene esset formascum perlicies corpinio eontinentis: sed voluit negas reiquod locus emet forma seu superficies propria corporis locati iud deeimam ubi tangitur umini mundus sit in

loco videbitur postea: et similiter de ultimo argumento vi flebitur.

eritur secundo utram so

cito sit equalis locato. Et arcuitur priomo quod non contineno debet esse maeivo contentoreo quod contineno circuns dat contentum sed locus est continens toeatum ergo locus debet me niator tot cato: et per cori sequens non equalis. Eecundo ita in locatum est cor pilo: locus autem est sis perficies: modo superfici eo noti dicitur equalio comori: eo quo a corpus est diuisibile secundum treo dinistisioneo:sus perficies solu3 secundum duas .c Certio sequeretur quod omnia elementa ement sibi is micem equalia : consequens est falsum: et probatur consequetitiar quia eum aqua sit losci terre: sequitur aquam eme equalein terreret cum ulterius aer sit locus aque sequitur ulterius aer ii eme equale aque etycosequens equalem terre.tetiet sequetia reo * qcii

uni reidesunt eqlia iter se sit qualia:et sic argueretri igne.

106쪽

Quarm se a orbe lune esse equale igni: sequetia tetnet ex eo quod orbis lune est lora ignis: modo si dicatur Ooibis tune sit equalis igiti cu3 ignis possit augeri vel dimi

ilui orbe lune non aucto iace diminuto:adhuc ipso manen tetano locus ipsius:sequitur tunc locum non esse equale dicato. Quinto per Tristo .idem est naturalis loci torpet partis: modo si lora sem p esset equalio locato: idri locus esset equalis toti et parti, et percosequestoridet pars essent equalia:qd est cotra comune animi coceptio me. LSexto si locatii esset sphericii sequeret op contingereti eaede supiicie esse duos circulos equales habet re ide cetru:suod e contra mappositione tertie geometrie:consequetia patet: ci illa duo circuli essent: unus cuius circunferentia esset superficies concaua locantior et alius superfici eo conuex locati. eptimo centrum in udi dicitur locus terremodo illud non est equale toti terre.

yn oppositu est Aristo .in isto quarto .vim

de hoe etia politum est pro una propitetate loci scilicet locii eme equalem locato Inquestione pii tuo distinguam de loco: secundo ponam conclusiones etc.

Quantu ad primum sciendu est vi duplex

dicitur esse locus: quidam communis et quidam proprius: locus communis dicitur qui continet plus hillud cuius diiscitur elistic aeuo. Istonii do dicimus:omnes sumus incelo tan* in loco communi: iaceIM non titu continet nos: verumetia alia.locus vero proprius dicitur:qui est immea dia tuo locato et continet ipsum et non plus isto modo dico quod superficies aeris remediata mihi ait locus meu proprius: continet enim me et non plures ergo et

Quarum ad secundum sit prima conclusio

quod issi omne rem' est in loco sibi xpilo:patet hoc qivlis: matbera est eo ip': et n6 est in loco fidi prodito:patet conon est in loco sicut postea videbitur. Linoeundo para in existens toti sicut eli medietas vel aliquid huius modi est Oip'tirino est in loco sibi Ppilo:patet hoc:qi non est in loco nisi ratione toti':modo locus toti'no est sivi inopia': stumptu patet ex eo * loc' debet esse diuisus a locato: u ergo in toto una medietas sit alteri continua et no ab ea diuisa: nec sibi coliguas una earis nolocat alia aet per consequens nulla earum est in loco piimo et pioptio et sicut argutum est de medictatib'ita argueret de alijsparis in toto. ertio mam ignis in sphera sua est quoadam totum corpus:et non est in loco sibi pio pilo patremam concauum orbis lusne dicitur esse locus eius:modo ille non est eius locus pio iniugi quia non solum continet ignem:verssere 3 totum a Pgregatu ex omnibus elementismisi tune vellemus dicere quod colicauum orbis tune et convexum ipsius aeris ciliet proprius locus ipsaeo ignis in sphera sua. V ecunda conclutio: idem simul et semel est locus piopius et communio respectu diuersorum corporum:patet pocinam concauu ora his tune est locus propit' totius aggregati ex omnib' meliust infra insu3:sed est locus communis cuiustibet seorsum accepti. Certia conclusio.non oportet locum propiti est ecquale locato equalitate simpli dictvivii sciendii est quodequalitas simpliciter dicta est attribuenda non solum pedineo duas dimensionea: sed penes omnea:et probatur conssequentia: nam dolium plenu3 vino dicitur proprium locus vini:et tamen illud dolium: non est equale vino equalitate simpliciter dicta: que est secundu3 omnes:dimension .vit

de illud dolium non est equale vino secundum piofunditatem quia illud dolium est valde tenue et vinii no Quarta vii clusio.necesse est locum propitii 3 et locatum esse equalia lecunditan continentiam id est quod quantu3 locus continet: tantum est locatum:patet hoc ex quia nominio loci proprie dicti:etia3 quia diameter locati altiligit undiq; ad latera ipsi uo loci immediata locato uiam sinon: tunc interreciperetur vacuum inter conuexum locati et concauum orabis: verille locus non esset propii' locati quod est eo tralippothesim Elaumta coclusio .necesse est locii propitii et suuloeatii esse equali p suas supcies Frimasse tangiittet hoc est ipsa esse equalia noequalitates pudiciatque es faeni trinam dimensioliemised equalitate secti dum duas dinimosiones scilicet longitudinem et latitudine: patet hoc:qi se

cundu ista Aliqua dicuntur equali esse secundumque sibi inuicem supposita unum ii dexcedit aliud:nce exceditur ab alto:sed sic est de loco Pprio et eius locato:quoaasueficies secundit quas se tangunt: sicut faciliter patet ex quia nominis loci propi . exta conclusio infinita sunt localpria unius locati:ybaturma orbis lune est unus locus p prius aggregati ex istis inferioribus imodo clarigestae otio tune litipis tudinio alicui tune sic imagines diuidi in duas medietates secundu circulationem: quarum una sit immedia: ta igni et alia non tunc ista medietao immediata igni est locus propriuo totius aggregati ex istio inferioribus : quia continet illud aggregatiitet non plus:similiter et taposita exista medietate et medietate residue medietatis est etiam iocus piopu' totius aggregati ex istis inferioribus: iste vi, tra eundo secundii partes proportionaleo alteriis S mediettatis.et sicut argutum est de orbe lunarium potest argui de loco proprio cuiuscuae locati. Ex illa conclusione sequitur quod illud locatum imul et se inelest in pluribus locis pio dimiis Sed dicem turboeest contra Bristo .dico quod non vini st.quii dicit non esse possibile etc.inteueeit de locio pro,priis quoiu nullus est paero alter tuo:sea coeclusio posita vadit de tacto proprijs:quorum unus est paro alterius:ssicut patet ineluo probatione: ita ergo diceretur accipiendo lo cum eo modo quo accipit Aristo.in isto quartomecipi edo autem iocii pro spatio imaginato inter latera corporeo ciret eundantis locatum: statim clarum esset si est et tale spatiuni quod locupemet equalis lorato simpliciter: secundum lom gitudinem latitudinem et prostanditatem sed accipiedo locum sicut accipit Tristotclea dicendum est de equalitate loci secundum conclusiones positas et

Ad rationes principales.Ad primalai n

go oporteret contineno esse maius contento:imo sicut declaratum est potes esse minus Erid secunda dico ci superficies non est aliud a coimore:ergo si corp'potest esse equale corpori :tunc etia super ira potest esse equalis corpori: se aquare misi.dicit locum esse superficiem et non locum esse cogi ud:eum tamen superficieo sit corpus: inula huius iam dicta est inquestione precedenti. id tertiam sequereturiuod elementa et enico quod hoc verum est secundit super cies:secundum quasse tangunt secundum modunii cor, pus dicitur esse locuo et aliud locatum . quartam igni potest augeri: concedo orbe lune non aucto et sic nec orbis lune est locus propriuo ipsius ignis sicut dictum est in questione:sed si Iocuo proprius ipsi ignis dicatur esse concauum orbio lune:et convexum ipsiud aerio: tune oporaret aerem diminui:et etiam eius conuexum:propter hoc madaugmentationem ignis in sphera sua sequitur diminuatio concauitatio ipsus:et per consequeno oportet diminui convexum ipsiud aerio propter hoc quod secundum conscauum igni stet secuti dii Gucxissacrio: ignio et aer latagiit.

Ad ciuintadicombrate et ide locuo naturalio totiuo et partis: Ied non idem locus propitiis:quia parteo inexistentes toti no habent locii propriu3:vnde si viis magna portio terre sit sursum:descederet:et ita etiam fieret de una parua portione terretet hoc est signunt in idem est locus naturalis utriusv. a sextam dico quo a secunduin co deratione geometrica superficies locantis et superficies laestincidircerentur coligue seacotinucunde fecundit c&yderatione geometricJomnia q sulit immediata dicunt cotinua sed se eundurapyra tione naturale talia si sunt diuersarii Gnii non dicunt cotinua Ista tigna:sed qi geometerno cos derat de entibus naturalibuo an sint diuersarur 6nu vel licii ipse noli dicereti apiicie locantio et supitae locati est conditigua:sed continua:et secundu hoc negaretae ille svpficies

essent diuesti perficieoque essent due circitfereti eduoin cir inlotii equalissin ea desuperficiebabent iii ide cetrum: sed magis dicereturae esset una superficies que esset una circii, ferentia viisuo circuli. Ad vitimam dico quod quum diecitur ceritrum mundi' hoc intelligitur: qiiod cii medium grauitatis terre est centrum mundi tunc est in loco sibi naturali.

107쪽

sitim nobilis: et argui *no:qilocuci vel est substantia vel accidenosi substantia: et ixo est ilicorporeatergo corpore :omni Sautem substantia corporea in mobilis.si autem dicaturae loeuo sit accides adhuc

locus est mobilis admotum subsistite corporee in qua est. ecundo omire corpus est mobile: sed locusti corpus:ergo locus est mobilio misior est nota: et intanoi probaturim locus est lapsicles cor iis continetis .illa auteno est aliud S corpus connes:et adhuc si dicerei struersitiem este accides corporis connetis esset mobilis. Dicertis ad ide.eelii est locus tote aggregati existis inferiorib':celii aute est mobile ergo. Quarto illud est augmetarublieaet diminuibile est mobile.vnde augmetatio et diminatio sunt species mot'Iea loco est diuoli patetiqi ex quo op3locii esse equale locato:ad augmentatione locati ops locumcugeri .itri quod est alterabile est mobile postyalteratio est speci eo moresed loe' est alterabilis.La celo influente in ipsum virtute coseruatiua locati .ciet confirmaturo torali 3 ture et potet ij colat uatina locati:qi coiiser uatiocatis: et poeseques agit in locatuni: ex eo* coseruare est agere: sed eis omne ages naturale in agendo repatiatur omnibus impedimetis remotio sicut vitam est super primo

de generatiotie:ergo videtur opto in agendo iri locatii repatiar:et perco similes est alterabilio . exto loc' citeor, ruptibilio: rego alterabilio:cos volsateis et ex eo cromiari corruption precedit alterutio ars recederio patet ex eo qdinibit in istis iii fieri orsb' esteternuili preter ni tersa prima3.

Eultimo iii bilest immobile ulli solus deno:est enim deuelli re ad primit3ina mobile scilicet detinatqui sie mouet quod

non molieturaecus aut noti est deuotergo.

3ii oppositii est Arist.iii isto quarto ubi di

cit locum esse immobilem: et per hoc locii differrea vase:qilicet de ratione virium sit; contineatitamen digeriit sic ab inuicem: civas moues admotii illimo continet:sicut vis demus:qs ducitur cuni vino quod continet: modo non sic est de loco: v licet contineat locatu3 tamen locatum potest exire locitabus hoc quod ille loc' continue moueatur cum ipso masti licetunc cotinue maneret in eode loco:et tame moueretur localiter. Secundosiloc' emet mobilio tunc ioc' reciperetur in unum allia loen:et sic loci esset locus:et sic sit infinitii. GTertio arguit Cometa tot cistaec' esset mobielis suc frustra corpora mouerens ad locatus naturalia stahoc est falsum tet colaquetia tenellique loca naturalia possent tmoueri a corpo is naturaliae sicut mo caepa mouent adipa et ita conseruare ea sicut inδcdseruateaietelia siccitinue locus mouerescii locato: isse posito munum corpuo naturale sitiit loco sibi viol&otine si iste locustioletus cotinue ino: ueretur cit illo corporei frustra illud corpus ita tura emoue, re ad locu sibi naturale post iion posset separari ab ipso ioco violet orypter hoc mille lociis violes mouerer cu isto corpoie.iste rationes no antimmobili iste loci: sed bene proba ingeme necesse locii moueri cisi corpore locato. Breuiter de dicta questione noli est dubiusi poneretur vi locu Ses et dimesso arata lucerniocuo esset simpliciter immos hilio . sed accipiendo locupio ultima spoliae etc.eoniodo accipit Urist .locii in isto quarto: tuc qtio habet dubitatio item etc si ridest mimo est responsidii secundu ae remona det Cometa tot. LEcdo respondendum est ad ipsam:et magio sufficientero ipse remotide tetca hoc lavitur sic.

Quantum ad primium ommentator pop

nit ad isti questionem duas coclusiotres:quarum pii maestiociis non est mobilio per P.Secunda coiiclusio quod lo est mobilis per accidetis. Cortina conclusio piobatiquia ioc' est suptici eo corpollo continentio locatum:ergo locus non elimo is per se: consequentia probaturiquia siue lapiicies ponat esse accidetis corporis continentio tutue ponate ne pars eludmon est mobilis per se *diu manet superis cies coiporis continentis:omne enim quod est in alio talio accidens vel runco pars eius rion est per se mobile:et hoc eo dia manet in ipso: et hoc plout d mobile includit potens

tiam propin sin. LEec da con usto probaturinstinquicquid est in alio quod est mobile per latillud est mobile

saltem per accidens:sed cum Iocus ponatur esse superficie Scorpolio contiitentis est in alio puta in corpore continente vel tan accidensetuo: vel teneo pars ei':quod est tirobiole per se ergo locus admissu oest mobilis per accidetis. Et ulterius dicit Commentator quod aliter est locus mobilisper accidens:et aliter materiaret forma:tiam locus dicitur mobilio per accidetis:quia est mobilis ad motum cotinentis.materia autem et forma dicinitur esse mobilia per accidens ad motum locati. Quauis iste conclusiones . indimentatoris sint vere:tameti pereas non latissit quibusdam difficultatibus circa ista in materiam:vndetiosi satissit isti difficultati perpledictas conclusiones: qi aliter continue aliquid moueretur localiter et tamen cotinue maneret in eodem loco:et adhuc moueretur motu recto: et tilia esset diffficultas peneo quid atterideretur: vel deberet cognosci aliis

quid localiter moueri rassumptu in sic ostenditurinam pola sibile est quod sit aliquis aeri qui sit locus viri' gutrulla de

scendentis et quod iste aer descendat cum illa guttula:tune illa gutturi moueretur localiter motu recto tet tamen masneret in eoste loco: similiter aliquid continue quiescit:et lasmeti est in aliore alio loco proprio continummodo hoe videtur inconia ciueng.nec per coclusiones scommentatoris sabiis fit isti dubio:et assumptum ostenditur: nam clarum est quod turris riostre domitie quiescit et quieuita longis temporibus: et tamen oetinue est in alio et alio loco 'prio post vestalius et alius aer circundans ypter ventu.*stis dis ficultatibuo non satisfit si loc' ponitur mobilis sicut dicit Commenta toxoportet ergo iam ponere alias coclusione respondentes ad quesituin etc.

Quantuin ad secundu3. 'rimo scienduin

est quod in loco com deranda sunt duo scilicet materiale et formale.materialis lora dicitur vltima superficieo corporis conlitientio .mimalis aute locus dicitur distatis locati ad orbem vel ad res mundi quiescentestitam hic terminus locus supponi tymperficie et appellat distanti Sad orbe vel ad corpora quiescentia: ita ae fecitdu equalitate distati ei de est locus:et secundii inequalitatem aliud ret hoc fecundum equi ualentia. unc sit prima conclusio:omnis locus est mobilis probatur: iasive accipiatur pro eius materiali: liue pio e tuo formali: est mobilio.st enim pro materiali clasrum est crestiuobilis admotum corporis continentio si autem accipiatur proe tuo formalis io distantia ad orbem: stiue ad res quiescet eo:iteri clarii est quod est mobilis:quia talis distantia est corpora intermedia inter orbeni et interresqtriesmites retipsum Iocuin et locaturni sed ista corpo, ra surit mobilia:ergo etc.ESecunda conclusio non est nescessiarium moueri locum ad motu3locati:quia postibile est locatum moueri circulariter in suo loco ipso quiescente: revinum inpinta potest moueri pinta quiescente. Sed mite non est postibile quod locatum moueatur motu recto nisi etiam locus eius aliqualiter moueatur.vnde si lapis moueretur extra locum in quo est latera loci coniungerentur ita cui accidit de lapide moto iii aere vel aqua.CTertia resiclusae .corpus non dicitur quietere ex eo quod manet in eodem loco propito patet hoc de guttula descendente in aere ipsam locante: illa enim manet in eodem loco et tamentici quiescit:hoe patet de turri ii ostre dominet quam eontinue dicimus quiescere non obstarite quod continue est in alio et in alio loco: accipiendo locum pro eius materiam. Ita etiam debet accipi in secunda conclusione continue enitii circa turrimitostre domine alius et alius est locus sciliacet alii et alius aer accipiendo locum pio eius iliateria usolum.CQuarta conclutio: corpus non dicitur moueri ex eo quod contimie est in alio et alio loco accipiendo locum pro eius materiali solii: hoc patet: qi turris ille domine ratinue moueret:eo ae circa ipsiam est alius et ali' aer. Ivinta conclusio.corpus nodicii qescere:ex eo meo tinue manet ea dedistitia ad orbe.ita ae manere eadebistJtia ad orbem ab ipso corpore locato no est preti se inausa quare aliqd quiescit.patet: qi turris nostre domine quieuita longio tem p ribuo et tamenn d mansit ea dedistati ab ipsa ad orbemipatet: quia non manserunt eade corpora intermedlaypter hoc quod aeret ignio intermedia senaper mouentur: mos

do distantia non est aliust scpipola intermedia:interque ista

108쪽

istat, istant. Sexta conclusio.coeptio dicitur quiescere

eo quod cottii uenialiet equaelio distant taxonsimilis inter corpiis quiescelio et orbetvel intercorpiis quiesceno et unitaliud tybotna turrio nosti e domine dicitur quieuis e longo tempore et norapter boccotinue malit ea dedistantia inter ipsam et orbe sicut dixerint eo clusiones piecedentes: reli ruit tur ergo ae propter docveoti siue mansiit equalis distantia inter ipsam et oibe.e Septima coclusio aes dicuntur qui eascere exm ae cotinae manent in eodem loco:accipiendo loteum peius formaliaet non in eoste simpliciteri sed in eodeni secutissu equivalentiam.patet ex cocluside immediate inea cedente:et ad imi sensum ego dico me esse in eodem loco iii quo eram in principio lectioitio:quia est equalis distantia inter me et oibe modo: qualis tune erat: similiter est equa lis inter me et te qualis lucer t. Propoitionaliter aliqa discitur moueri localitertet eo quoa non cotinue est in equali distantis ad orbem:vel ad aliqua aliam rem quiescentem:et hoc intelligitur de motu recto:sed de motu circulari debeamus aliter cognoscere ae tunc aliquid dicitur moueri cireulariteriquata data aliqua eius parte et parte corpori qeascentis circa quod fit ille motus circularisaeum non manet equalis distantia inter illas parteo dat offunc iudicamus motum este circularem. Ultinia coelusio est:accipiedo locum pro eius formaltilocus est immobilis et hic nolo queri do de eode simpliciter:sed secundit mutua lentia: eo moumo eande distantiam dicimas esse inter turrim nostre do mine et ostem:que erat anno pieterito: sed non eandem numero .Hi aute equalitas distantie capitur pro identitate distantie et econuersomos non dicimus esse motam illa distatiam necesse mobilem licet ista locutio sit impropria. Israhi patet ad questionem .et astrationes positas inunduco cuilionea Gmnes sunt solute.

Questae .lim. ueritur quarto .cti rudistini

tio loci sit bona in qua dieitur locus est

terminus corporis continentis immobi do pumii. Et arguitur ptimo g non: nabone diffinitionis punius terminus desbet esse genus diffinitiised sic non est de predicta diffinitione ergo.maiores nost ex iiii aopicorum tet minor tenet: ciuia punius terminuo

illius diffinitionis est terminud:vriae ille non est gen' loci ex eo quo a te terminus es de predicamento ad aliquidi malocus est de predicamento quatitatis vel ubi .modo termitnuo unius predicamentino est genuo ad terminum alter preme meti ex eo; diuersoriss generia diuersemiit specteo. reundo.predicta diffinitio conuenit alteri si diffinito: ergo non est hon .eo sequetia tenet ex eo et bona diffinitio debet esse conuertibiliacu suo diffinito .antecedens Ibar: qicouenit si ficiei couexe vltime sphere:est est, terminus eoiporto cotinentis immobilio primu :et in illa superficies non estio alicussum si sie:hoc maxime esset ultime sphere: sed hoc iior ex eo; locus est diuisus a locato imo sto ista sust cies no est diuisis ab ultima sphera. ortiosi pie dicta diffinitio esset bona: sequeretur pars esset per se in loco: colaqueo falsum:et cotra Aristo.ybatur cosequentiarquiae posset dici ae una pars esset locus alterius ex eo C iupiediscindiffinitione loci non exprimitur ista particula diuisim. Quarto sequeretur quod supiicim coiporis sortia esset locus materie Mitis: sed hoc est falsummam tunc materiae esset in toto sicut in loco:prima sequentia probas ex quo superficies corporis sortis est terminus continentis scilicet materiam immobilis primum.

In oppositu est Aristo in isto quarto qui

potius dicta diffinitionet umboni.3 In illa questide pilo

pono aliquare suppositiones.secudo pona diffinitione locicdolet asinistas suppositioiieoaetcu hoc declaratiotie ille desinitioio terno pona unica coclusione a aque sit xiiii.

arum ad primum sit prima suppositio

quod locus proprius debet esse immediatus locato diuisuo ipso et Marinsecus eide.existi, sequitur unam medietas te in toto non esse iocum alterius m a Quis una istarii sit ex

ita aliam et sit alteri inimestiata:tamen o non est ab ea dis

ulla: scdeitatinuauio dicitur locus cim ex hoc sequie paratem in existentem non eme per scili loco iust ratione totiuo: nihilominus tamen separata a toto:facta est virum cito per se seorsum existetis:et non existen parZ alicuius alterius:

quod sit pri se viai Taunc bene est in locoper se: ita tunc circa ipsum potesse aliquod comp'immediatii ei no existens sibi cotismiusta ccitiguit et ab eo diuisu 3. m iida suppositio.*tale corpii Scotities: diciet loc'uropes esse immediatulocato nisi secundit duas diametros. togitudine et latitudine et no secitdii omitati tem: ex eo qi cs cito duo corporaestime sibi tristice immediatae secundiss promtiditate: ita cito penetrarent se:modo penetratae corpoui non est possibilis: relinquis ergo; corp'extrinsecu alteri no possit et esse inmmediatiin infecundu dua odiametrooetet hoc est ista coista esse immediat secusidii eoru3 supticleo: exeoq; hoc nom imperficies: ostio supponat corpore longo lato et plando: tam Enci notat ipsum eme extensum misi secundum duas diametros. LEx hoc sequis ae corpori couenit et attribuis esse locu oratione qua dicitur pupncto: patet thocmi corpo ri non coli uenit esse locus:nisi secundum qico uenit sibi esse

immediatii locato: sea doctio potest sibi copeteremisi scrini longitudine:et latitudine: seu nisi ea ratione qua dicis su paficies: ex quo sequitur vi propitiis dicitur locum esse supertacies O locus eme corpus: qi superficies dicitur termin' cois potio cotinentis:ideo dictu est in diffiitittio eloci loe' est etc. hortia suppositio.*ista duo notato et iuplicies se Daetbent sicut passiori subiectii:vter stippo illis corpore cotisnete locatu :ethie terminus locus ultra Gnotatione huius termini superficies conotat cretinentia et renotat immobi, litatem de qua immobilitate dictu est privstquam hic teris minus locus habet se sicut pastio ad istunt terminii superii, cie .ci quos ulrhiae terminum locus debere describi per hunc terminia suptates .patet:qr vi baber septimo metaphii passionem opoit et diffiniti per subiectum.

Quantu ad sectandu infero diffinitione Io

ci copletamque estis a. Tocuo est ultima superficies corpoeris continentis diu sim inani ob illo immediata locato. vetii est te ponendo diffinitione Bristo .dimisit hoc membrii die uisim. Sea statim post in litera sequenti voe opstit secudii quod visum est circa litera:et loco istino terimini immedias matristo.posuit lyprimit tenet ibi adverbialiter:itaqS sit sensus noc est suesicies etc.primita .immediate se habeo ast locatu .gin ista dininitione loci coplera lympiici eo denotat dilicet corpii corin eo sit loc':no tame secundisi oes dies melioneo:ut dicassest iii primo articulo. Per hoc aute quoadicis divisim deiiotat parte in existetite toti no esse actualis ter in loco:vnde licet bene circa istam sit alto cor 'tine3 ipsam: hoc tame aioli est coliguli nec ab ea diuisum:sed conatinouere: propter hoc non dicitur locus eius:ex eo quod loscus dicitur esse diuisuos locato.Deiride per hoc totum q6 dicitur superficies corporio retinetis divisim locuo dissert mima et a materia locati et abath sumerentibus locato. Sin per hoc et, dicitur immediatae denotat ae corpori continenti non attribuitur esse locuo secundia, eius superficiem exteriorem non immediata locato: sed solii secuti dum istam superficiemque est versus locatum et est ei inani edis .vna de orbis lune non dicitur locus ignia secundum ciuesupliacie c6ilexi: sed secundia eius superficie c&sua .et per hoc aedicitur immobilis locus differta vasetvnde licet aliquado sit idem locu3 et vas licui piuta est etia loe tamen alia est ratio vasis: et alia ratio locii via dederatione ussio est quod simul moueatur et deportetur cum conteiam de ratiotae austem loci est quod iiones necesse ipsum moueri ad motu coles potio quod contineriunde corpole exeunte locum aliud corpuo potest ingredi in eunde: ita *-vas renotat mobilitate eius pro quo stipponit cum eo quod cotinenseahoc nomen tocuo congotat immobilitate eius pro quo sup sponit cum locato.

Quantum ad tertium articulum sit ista co

cludo quod diffinitio loci quJ ponit Tristo .seque posita est in principio questiostio est in completa:sed que posita est in secundo articulo est oepleta:ptimum patet ex dictio in queetitione:secundum patet quia ista diffinitio complete expuemit totum concitum diffiivii sicut patet,

109쪽

Ad rationesm pruina3 dico ga verum est

de diffinitione pure quid litativa ae terruinus plinius doli et esse genuo diffiniri:inodo dimisitio loci non est pure iid uitanua: unde locus est terniinus accidentalis, termitioru3 alitem accidelitatium nosipiat esseni initiones pure quid cairatiae: vi patet septimo methaphysice . EHa alias dicom solute sunt per expositionem imus termini ininaediata et istiuo particule diuissim:vii desuperficies exterio uontinensus non dicitur locus e6tinetis:*non est diuisa continen te:vride stuperficies eduexavltime sphere non dicitur locus

vltime sphere: propter hoc aeno est diuisa abvltima pia era: etypteri .eide una pars totius nodicitur locus alteriugpartis

Immmi veritur quinto: utrum terra

fit ii aqua siue in stiperficie cocaua ipMI laqueitano in loco sibi naturauet yptio.l- Et arguitur primo ae non sit ibitanes in i M I loco sibi naturali: qimedin mundi est dacuo naturalis ipsi'terra: ergo no p caua superficies aque cosequentia tenet ex eo mcdinga superficies aque noest mediti mundi.antecedens xbahqi quis querit ubi est locus naturalia terre restion de mus in medio in undi. Ereo ad idem sic: sicut Iocuo sinispliciter leuis est simpliciter sursum ut locuta ignis uta locvoliaturatiosi tripst grauis est simpla deorsum. ergo ito supersicies coctaua aque, VTertio. illudem ocuo naturalio terre

ad qd tiaturaliter terra est mobilio: b hoc est mediii mundi. ergo ccis ilentia tenet ex quid nolo loci naturatio. antectacleno patet: qi si aliqua terra elset extra medium nitidii Plasino eme bibita imouerest a diu Sipsa fieret mediumudi. Quarto. si aquae et to naturalis terre:sequeretur ae Ocito esset aliqua portio terre totaliter in aqua * ipa quiesceret: consequetis est fallam. consequentiateirer ex eo cienti naturaliaequii sunt in locio suis naturalibus quiescunt nae turaliter Ialsitas colaquetio phas usi una portio terre diremittatur cadere in se gna non quiescit nisi quando tagit terrani iti fusi do sequane:et tameti prius debet quiescere si octio naturalis ei et aqua .ste ergo Dbatum est in conscani super mea amerio est lacco naturalis terre. CDeinde probaturae nihil est eius locus yprino: quia locus alicusius Iocati dicitqr C: continet illud locat fiet ud ptuo: sed coaequa tupermies aque continet pillo Sterra: quia continet lapides et metalla et radices plantarii qsunt in terra .ergo

colicaua supficies eque non est locuo propitus terre. Essecundo. sto tota terra circundatur tumue colica ira aq:ergo cocasta maficieoaque ito est locus Pprs' terre. sequentia tenet: v sicut nec locus propriae debet conne Issus Osuit iocatii ita nec locatum debet contineri ab sitio da loco suo a pilo,antecedes p3:qi terra ex illa ore qua est discoopertadquis non circ*ndatur nec continet stipemcle aque. Deinde prahaturqr magis sit econuerso. qiterrant locuom: m cpaqua sit locua terre patet hoema quit pluit tunc aqua descendit trum terram ac si terraeire locus agrumuralis aque,

Inoppositum est Arist. in illa quarto ubi

dicit qd ignis est locus aerio:et aer locus aque et aqua terare: et hoc est bene rationabile:na secitduhoe elementa Mitinuata et posita secundit exigentia matulevit utpiet grati itat vi qui ignis qui est si nidis uia est sursum: et aqua et sterque viat grauis et leuia sunt surium et deorsum secvndii qsa g que est grauior aere est magis deoissimi aer qui est edior est magis sursum. Laee ista questione pona aliqua scddulides .Primam stiperfici actio:nee superficies auest tot iam naturalio terre: patet hoc:qi neutra istarii superficient retinet tota terra ex eo ip terra ex una parte est coopata aeqvio et exalta parte biscooperta. Scissil conclusio. nec si rectis aget aeri sinar sunt Io spri 'terre:patet hoc; qi cotinet multa alia * tetra cicotinctii lapide agi taliaque sunt in terra: et e conseques no sunt locua Dptivo terret xx eo ae loeus propulia debet continere locatu3pieci se et nopius. Is retia concluM.totalia terraii ullum habet locu 3propitiini. patet: er nihil potest sigilari circu das terram que sontinet precise ipsain:ex eo quod multa sunt in terra que

non sunt terra sicut lapides et metalla .EQuarta conciue o .accipi elido terram pro totali aggregato ex terra et athci existetibus in terra: tile supficies aeris concaua ex una Pte ubi est terra discooperta aquis et superficies concaua aque halia parte simul sumpte sunt locus proprius ipsius terrerpatet doc:quia ille due superfici, cotinent illud totale agagregarii:etqri isto totali aggregato est plus de terra S de aliqua alia materia: nos dicim' illas duas superficies esse locum propriu3 ipsius terre. Quinta conclusio Ille due superfici eo et a sunt lora naturalis:et terra inter eas est naturaliter siluata cii mediu grauitatio terre est mediii inunc dii patet: qet si terra esset extra dinoi superfici eo descenderet et moueretur ita diu qi med in grauitatio totius aggregati

ex ipsa et aliis grauitatibus fieret mediii mundi nisi piohlaberetur. Sexta conclusio.quando ille due supficies non continent totalem terram sic quod mediis suu sit mediii mi di:tunc terra non est locata naturaliteri patet hoc: ct no discitur locatis naturaliter in Aquit mediu3 me grauitatio sit medium mundi .eyuxta ista dico aliqua. p rimo ae si tori massa terre poneres extra locu hau puta ad concauui orbis lunere tibi detineretur violenter et alia parte dimitteres indere viati graue:tunc illud non moueres ad totale mastas terre: sed directe moueretur versus medium undi: ratio huius est:quis tu necti esset in medio mundi esset naturaliter locata saltem si medium grauitatis memet mediu mundi:

modo quodlibet eno non impeditu naturaliter appetit esse iii loco suo naturali Ipter hoc q= ibi diutius coseruaturiet magi a suio iociuio est elonga tu iuxta hoc sequitur aegrauian 6 mouetitur ad terra 3 ratione terre: sed ea ratione: quinii veniunt ad terram simi propinquiora medio niuiidici, anteerarit. mecii do dico posito adhuegi iii medio inii dies et ignis a ahuc gravianio uerens ad medium mundi. patet hoc ex eo aegrauia quis stini in medio mundi sunt iii locis coiit: ut patet ex dictio:modo quodlibet eno appetit

emei loco sibi naturali. Tertio dioeci possibile est quod aliquando totalioniana terre non sit in eo sibi naturali: nec naturaliter locata:patet bocmsi aliquando ab una parte grauit o terre augmentatur tet ab alia parte diminuitur in tantum quod illa pars que facta est magio grauismon possit pellere aliam magis sursum:propter resistentia aeris

velaqueret tune centrum grauitatis terreno est centrum mim di: et per consequens tunc terra non est naturaliter locata. unde imaginandum est quod centrum grauitatio terre diuidit partes terre chinuicem: habentes se constet mill modo ad inuicem: sicut duo ponderaequalia in equilibrarquorum quodlibet ponderaret sicut duo et aer inferrius resisteret stetit triartunc si visi illorum ponderum ad deretur vitii: nε piopter hoc eleuaret aliud: qist clune deberet essetante potentie quod posset diuidere mediii stab mincut tria .modo hoc tion potest ex eo miste motus fieret a Pispoitioiae equalitatio:ex quo ipsum ponduo ponderat sicut tria et medium etiam resistit icut tria.Et adhuc posito medium stibius resistereti sicut unum: adhuc non posset descendere ex eo quod adhuc motus fieret a pioportione equalitatio: ex quo medium subtus resistit sicut unum:et

ponduo in alio brachio equilibre resistit sicut duo: simis ii modo imaginandum est De duab' partibus terre eque grauibuo: sit unaa .et alia b.si b. sit grauiori non statim pellita sarpim:ex eo quod non solum a. resistit bised etiam aer vel aqua circunagno a.quam oportet diuidi fi b.pelsieret sursum a. E Quarto dico:quod possibile est tota lem terram eme violenter locat stipost erat locata natura iiter:abs hoc quod movear totaliteri patet hoc:quia pergiterationem terra ex una parte potest fieri grauior: et ex alia leuior soboc quod moueatur localiten sicut patet ex imaginatione et tunc medium grauitatio exuo non est medium mundiret S cito est ne locata: est violenter loca: ta et c.CQuinto dico quod e conuerso potest fieriqd unum fit in loco sibi violento expostea in loco sibi naturali abs hoc quod moveas localiter.patet iboc:vreduerso P cIteraditione pies possunt fieri ecigrapes Oreto dico sti phim, ter intellige dii est de toto aggregam ex terra et aquare forate facimit una totale grauitate leuius medium grauitatis est medium mundi. ESepuino dico stipposito natura li Oidine elementorum terra est sub aquai et aqua stab aere et aer sub igite: patet hoc: ia naturalis ordo et situs gradiu sumet

110쪽

uiti et leuiuest grauia eae subleuibus nideo quia terra insteroia elementa est grauissima ipsad 3 eme infimatet deinde aquaque inter alia tria est gravissinis et deinde aer:et deindide ignis .vride iste est ordo et situs uniuersi:et est ita naturatioq, si esset visu va o plenu3 aquam concavo orbis lune in quod poneretur vivi lignum grauerillud lignit ibi pus, nataret sicut hic. propter hoc est ae quit fit aliquod forame in terara in quo est aer: descendit aqua ad illud forame: et hoc ideo ut aere qui est leuior aqua expellat: et faciat illii aer esse pia aqua. Octauo dico maliqua pars terre est discoopertae aquis:patet hoc:qr terrai id est xiiiiformiter grauio tetigietur in editim magnitudinis terre est multu stuperni edin grauitatis clusam:et mediii grauitatis terre multo plus acce: dira a vita supficie coxa exsipsius terre S ad alia mi et ideo quia aqua ex quo est eque grauis tela dens ad medium nrundist vita diua stiperficie cduexa3 terretque est propitiquiolcentro grauitatis terre: et sic alia paro. Lalia superficies convexa terre.Lque a centro grauitatis est remotior derelinquitrer discooperta aquio et causa finalis huius discoopertio io est salus et habitatio a talium. V nono dico. rerra in eo iter dicitur esse iii superficie aque: tatim in loco ubi naturali: et huius ratio est:qisi terra esset uniformia in grauitate sicut alia elementa sunt in suis qualitatibus motiuis: q sunt grauitas et leuitaciadem emet cetrum grauitatis terre et magnitudinis eiusdem: et tunc terra undiu clauderetur acuto et et esset undi aqua cooperta .et ex alio quia terra babet iniit' de contrarietate cuni aqua: e habeat cum aere: habet enim limbo lucis aqua in frigiditate et non habet symbolucii aere in aliqua qualitateret per conseques aer est magis eorruptis nuo terrem sit aqua .et quia loci est conseruare et no corrumpere locatu3 monobstante villa supficies aeris locat terra sicut suptates aqueatame magis dicimus superficiem aque est e locum naturalem terre* stiperficiem aeris: ypter hoc: quia aqua maiorini habet conuenientiam cum terra Sari.

Ad rationes principales.Ad prima, dico

or centrus mundi non est locus naturalis terre:sed quando dicitur si terra descenderet non piohibita descenderet tamdium medium eius fieret medium mundi: concedo: nec ex

hoe ncluditur m medium mundi sit locus naturalis terere:sed bene concluditur aequii 3 mediu grauitatio terre est mediu mundurunc terra est locata naturaliter nona medio mundi sed a superficie coetua aq:et concaua aerio etc.c Ad confirmationem:Iocuo terre debet e sic simpliciter deorsum: concedo: et dico q=superficiis coc ita aeris: et superficies coetcaua aque:sunt locus simpliciter deorsum: qi locant qd est simpliciter deorsum. terra. d tertiam allud est lora nasturatio tene ad quod terra naturaliter mouetur:ed cedo ut

ab illo circundet:modo hoc non est mediii:m hoc non circii dat terram: sed hoc est aggregatii et superficie coinua aeris et saperficie concauasique:v cosequens illud aggregatum est Iocus terre .Eud quarta dico ae aquano locat terra nissi quii mediii siti rauitatio fuerit medium mundi ut privo dicebatur, unde non opollet* ita cito te aliqua paro terre est circii data aquis quiescat et sit in loco sibi naturali: proopter hoc qi medium sue grauitatis adhuc non est medium mundi: nec medium totius aggregati ex ipsa et terra adhuc est medium mundi: et ita ulterius descedit tamdium totius aggregati ex illa portioe terretet totali terra residua: mediii grauitatio fiat mediii mundi. Ad quinta et ad sequent ipsam patet quid sit dicendii ex taclusionibus. alaxtae

dico C quii pluit aqua descendit in terra:et hoc non est c, terra sitfoctis naturalis aque:sed ideo quia in terra simi qui dapoli replati aere peractione lolio in terra:et cistituo et odia donaturalis grauifin leuiti est grauiora esse sub leuibus: et quia aqua est gravior aere aqua descedit in terra per talem pomo expelle do aere ad istissime vireaneat ordo et situs naturalio grauisset leuiti s grauiora esse sublestiolibus.

ostio tunc sit locus naturalis ipsiuo ignio: et arguitur mile:*tuc immediate iubeoinuo orbi Stane esset innio:m6hoe est falsum. consequetia tenet poste ibi et locus naturalis igni os falsitas psequentio nobatur: quia ille impediret ne viderentiis

astra celi: modo hocndexperimurimo oppositii: undem vi demus astra celi videtur esse signitae internos et cellino sit sphera ignis sicut committi iter solet inagmari. cccxido locus alicuius locati debet eme immobilis: md cd caua stapa ficies interior itoli est immobilis: mouetur enim citcutaritarcum cclo.ergo .cTertio si ibi esset locus natura id ignis sequeres; ignio quu3 ibi esset deberet quiescet e naturaliter: sed hoc est lalsum .piobatur consequentiatqui unum quodet mentium naturalium si est cxtra locum suum natura id mouetur adi planusinon sit prohibit unusalsitas conlaci sentis patet per Aristo .primo ineta physicoturum ubi dicit igiImmoueri circulariter ad motum ipsimo celi: similiter et aerem qui est vitra sunt nutates altissimorum montium. CQuarto. usic: tunc orbis lune ambiret spheram ignis:et ulterius spherar ignis ani hirci alia elementa: modo hoc non videtur esse verum ex eo vitunc cum ignis sit maxime activitatis inter alia elementa corrumperet et conuerteret eam insu natura. et sic satis cito fieret ignio: inio diu fuisset factum totum mest intcr latera celi. cfQuinto .si ibi est et ignio ille statim de heret extingui: probatur consequentia: ita videntus hic inferiuo de igne:*quum non potest habere euelitationem et dilatationem cito extinguitur:niodo ignio sub concavo odibis lune imine diate si ibi esset non posset habere euentatio nem: et percosequens cito extingueretur. LSexto .ignis cuoibe lune non habet symbolum in aliqua primarum quolistatum que sunt caliditas et frigiditas etc. ergo ignto non est immediate sub concavo orbis lune i tanq3 in loco sibi natu:

ratiaeon sequentia tenet exeo:nam per Bristo in isto quarto locus et loratum debent esse homogenea:vt patet de terr et aqua que habent lambolum in frigiditate. et aqua et aer hasbent symbolum in humiditate:et sic de aere et i et que bashent mmbolum in caliditate antecedens patet: quia celum est absolutum a qualitatibus primio aet per consequen3 n habet symbolum cum igne in aliqua piimarum qualitatu3. Septimo nam sub polis cenestinaxima frigiditas: proapter elongationem a sole: qui est causatilius catorio in isti iiii crioribus:l quaretion videtur ae sub polis locetur ignion turaliter: et per conseqtiens non undiq; sub co cavo o ibi olune est ignis ergo e coctauo.quilibet locus naturalis de bet habere in te virtute in conseruatiuam locati: sed hoc non est de orbe lunari respectu ignis:patetiquia ex quo luna est aligmentativa aquaru :videtur ae sit corruptiua ignis: quia

ignis est contrarius anile.et per consequeno ostio iune non est conseruatiuus ignia: igitur ridest eius locuo naturatio. si dono si questio esset veratiunc ignis extra concauum orbis lune naturaliter deberet moueri ad ipsum : si non est et prohibituo: sed hoc est fialsum: et falsitas probatur: qisi est et aliquis ignis incentro terre non prohibitus non est et ratio quare magis nioueretur ad vitam partani concauioibis lusne Sadaliam:ex quo equaliter distatad omnibus divel ergo moueretur ad onineo: vel ad nullam. Si dicatur ae parteo ipsius ignis diuiderentur ab inuicem et una moueretur verit sud unam partem:et alia versus aliam thoc non valet: nam tune eiusdem simplicio secundit, diuersas parteo essent motu coriarn: quod est contra Bristo .ptimo celi .probatur edsequetia:qisin diuersas eius parteo mouere ad termino oppositoo: v sin una ad oriente:et fimaliam ad occidentem

oppositum est Aristo. in isto quarto et

in primo metheolorum .LIn ista questione pii mo videan est si sit ignis subc cauo orbio lune: sicut cometu est imaginas ri .smo vi draii est qualis ille sitaretio:de quesito pricipali.

Quantus ad primunt: sciendum est y una

est opinio que negat sub concauo orbis lune immediate esse ignem: sed dicit; totum intermedium a superficie copiae: xa terre discooperta aquis usae ad celum est aer: et similiter totum intermedium a superficie coii uera aque vs ad celu. Et ista opinio habet pio se aliqua motiva aeredit enis ci nullum sit elementum purum:et per consequeom non sit alius ignio eo ignis flama et ignis carbo: modo sub co cauo orbis lune uita est ignis flamma:nec ignici carbo: quia tunc isnpes diremur per interpositionem ignio talio ae non viderem uoastra. CSecundo dicit ista opinio ad vidi tenet utilio ille vinio: et ad iiihil deseruirediet per consequerre non est poeneiiduo: propter hoc cutibil polleti dii est frustra in natiira