Questiones et decissiones physicales insignium virorum : Alberti de Saxonia in Octo libros physicorum ; Tres libros de celo et mundo ; Duos lib. De generatione et corruptione. Thimonis in Quatuor libros meteorum. Buridani in Aristotelis Tres lib. de

261쪽

m ni egeneratione et eorruptione. m

ides posse agere hi sit dualis ad posse resistere caliditatis id

'est pioportio ina totis in equalitatis: ita breuit. r quo qctioliorum dedet atteilai pestes pio potitoliciti huius ad illudi sed belle peries post agere unius ad polleret istere asterius. cergo potest saluari reactio lita quod in omni ac tio ii Citit ius gendo beaut tolle que fit cum contrarietate:lit reactioraniostio tamen tribus impedimentio. Unde iii tribuo salibus iacipitinus est si resistentia ipsis sagetistis est et maior qua activitatis ipsius pasti. Ex hoc sequi tur quod cum ignis agi in aquam:tunc ante aqua sitonis vino assistulata igui desinit Dustio aque in ignem. valde activitas ipsi ui quererit tritur intctitum quod tandem est minoiqui sit resistent ipsius i istundere iis entia i nio nSesti indiuisibilis:sem consistit in latitudine intenstomo: et propter hoc antec fruptionem aqpe activitatis iit retia illio: Sresistentia ignis: et tune desinit reactio : quavis adhuc vel os hol fiat actio iMisisi quam: ad hoc quod sisit perfecte stimilata igni maus casus est in quq non fit reactioiquid paliquod agens tantum distan* cli passo quod ages potem, tendere virtutem et actio hemamus 3 ad passum:sea palluni noὴ econuerso potest protendere virtutem et actimne suani us ad agens rettunc etiam non fit reactio. cim: hoc luitur stata ratio posita alite repositum et eum hoc quintububium contra questioneni. certius castus est: li aliquod agens iuvaretur tantum ab aliquo extrinseco quod ei uo roesistentia eum illo ad tutorio re inpensaretur activitati ipsi. iis passi:tunc ite tu in noti fieret actio,

Et ijtum ad quartum articia Ium restat sol

uere dubia contra conclusionem. EDd primum et seclidum patet per latii dicta. Ad tertium negatur c6sequentia: adprobarioluineum dicitur quam cito hae initteret caliditate ipsius c.etc conceditur illud. sed negatur quod ulterius dicitur quam citoc pars erit dissimilis residuo a agentio tam cito residuum illud coniunctum ipsi c. calefaceret ipsam par

tem c.cum facilius sit continuarenibium qita incipere:sequitur tempus labetur anteq, rq iduum agat in c. partem calis itatem. Ex quo sequitur et quod non simul frigefit et calefit: prius enim frigetita palsos et tunc noli calefit et postea calefit 'tegiduo et tunc non frigefit a pastb. Et ita diccretur demes distiliter calidum et frigidum:negando quo alii nul secundii eandem partem ad equare calefiat et frigefiat unde cum caudum et frigidum approximantur adinvicem: tunc e liduincaleis in illud melium in ad quam partem: et frigidum misciscit stiud usu Mianntunc me partea medis agunt et patiuntur adinvicem reducendo se ad aliquod temperamenta medium in virtute agentis calidi remittit frigidum in frigi, ditate et in virtute agentis frigidi remittit calidum in calidit ite crid quartam quando dicitur:sequitur etcnegatur cosequentia: pro quo imaginandum est quod actio ipsius arantio puncipalio est velocior quam sit reactio: et sic ante nat issi initatio passi desinit reactio ret tunc ageno principalere ducit se ad gradum pustinum:sicut aqua ealefacta calefacie te amot reducit se a frigiditatem pristinam Existat macginatione patet faciliter qualiter non obstati te reactioire adhuc calidum in summo potestasti mi Iare pallium postqustro: actio non durAt per totum tempus actionis. Eiud quinti. patet ex dicti .ERd sextim dico:quod qua uis agrest unito inae: tamen adhuc potest fieri reactio inun ni partem et noin aliam puta in illain que est piopinquisi agenti et non incitam que est reinotior . 'id rationes dico quod pittneste ex dictis superius sunt solute. a septimam dico dissimile est in motu locali et in alterationei quia in motu locali

motum non est tante potentie quateresistentie est momi propter docibi non fit reqcna: sic quiem non est in motu iterattio itis:ergo et c. Rao clavam pati ex dictio. EAdnonam et decimam. dico quod caliditas quoad posse agere est nochilio et frigiditate: et est in actu:sed quoad pone resistere respectu activitatio et frigiditatis est iii potetis et ignobilior temS secundum issem est nobilior et ignobiliori in actu et in potenetia: ex quo est respectu posse agere et posse resistere: sicut pria adicium est.

sit alterari. Et argui primo quoa sic:

nam intellectus est indiui ibitio: et tamepotest alterari: ergo ete. CSecundo praguitur sic iii dirum sibile si eisci posset mouari localiter et ergo etiam indiuitibile stere posset atterari: consequelma tela et: qui non in liuo via ei urppsse alterari qua posts moueri localiter antecedens paret; nam indivisibile si citet: eu et in aliquo Gnisuo localiter mobili:sed illo moto indivisibile inquereturi ex quo motio nobis mouetur omnia que iii nobio sunt.simi liter moto uno alio mouentur omnia que in illo sunt.Licertio superficies est quoddam indivisibile:est enim indipi tibi iis fecundu'piofunditatem:sed illa potest alterari:ex eo vipsa eximiis alba pol f fieri nigra. Q atto. indiuitii bibe messe quale qualitate sesundum quatit alteratio: ergo alterari:coiisequetuta tenet: antecedeno piόb turmicum gl quod dissim videtur: videtur solum superficiea et noatique partest in pro indoicum nil si v deatur nisi tit lucidii vel coloratum: sequitur ergo supemciem sise lucidam vel coloratam et per consequeo ipsam ei e leni modo predicto. uuinto. ii si punctus esset qualis et alterabilis: sequitur quod nidisessit uniformiter quale: probatur cosequentlacce, quod viii imiter quata:sicut uniformiter calidum; dictatur cuius quilibet punctuo est equaliter inliduo cuna glio: modo ii oris stet aliquod tala: tipvircipo non enit quali*inec .lterabilia. Sexto.nam sicut disunt pervecti ut in aliquq pulicto coeculi cocaui cori gregitur radi solares reflexi aspeeulo colica uo qui quidem radii sic congregati sufficiis iit ad inteis desiduintiue igniendum aliquod ignibiae: quare vides tur quod rq dij in illo puncto congregati illuminent et intericla sit illum ptinctum: et per coii sequens sequi grtalem puna ciuili esse alterabilem:non pbstante quod tit itidivisibilis.

in oppositiun est Arist. tertio textii bimus

plina uet capitulo tertio eiusdeimvbi in vi a ratione arguens contra aritiquo oreputat indivisibile altergriene vivim inscoii uenieno sequelio addicta corian .hyii istacii estione iamlido probare tria: ptimo indivisibiletion est quale finite: secundo quod nec infinite: tertio quod poli potat tarari .ciet ante omiti ista primo premittam it podistinctiones quarum prima sit istaiquod dupliciter di itur idiuisibile:quod.da in non bgbeno positionem In continuo:sicut est iure tigentia vetapinia iii tellectiva vel aliquid talei quoadam est dacheno posit onem iii continuo: sicut punctus vel linea vel liis per leo: de xii diuisibili secundo modo intelligitur hic: et n6 de indivisibili primo modo sis Iecutida distinctio emqno alii diuisibile secundo modo dicitur tripliciteri quoddam est tam secundum longitudinem qua latitudinem et piolandita trita ut est puncino:et quoddam est indivisibile secundum latitudineiu et profunditatem diuisibileta inen secundum longituditi mi sicut es litiea:et quoddam est indivisibila secuntdum promtiditatem solum: sic et est superficie . ccundo notaustum: auo aqua uio in veritate non iis at talia indiuisi, bilia: sicut matbematici imaginantur illa: propter hoc quoapio coimelaiunt pio suis coituderationibus t et ideo questibilitelligatur gessiti veritate eent talia id sui sibilia actu: utrii possetit alterari .c Certi distinctio est.* queda potest dici alteratio spitalio qua alteranoeitellectus alteratur de ignorantia insciam: et de talia ueratione non iteri ditiir hic:que cla vero est alteratio coiporatio sicut est cate cito et frigefactio.cqllocatio et illumiliatiq;et petaudire intenditur.

Istis distinctioibus positss accedo primit .

et primo pono aliquas conclusiotico preambulasquarii pilpia et ista: caliditas existens in aliquo toto unifo imiter calido dii pia est j caliditate existentem in eluq medietate: pio ha turma dato aliquo uniformiter calido caliditas totiuo craritiet caliditatein medietatis: et i hoc tantii:ergo erit dupla ad ipsani:ano pande se 'na tenet per diffinitione duo lima duplum qd aliud fiuq isod continet ipsum et tantum. ea piceret aliquia: si hoc esset verilis vitur millud non esset calidum uni minae: 'na probat: nam calidum uniforme di custuuelib, paro est ita calida sicut totii modo si caliditas toto stet dupla ad caliditate medietatio: videtur ili torum estet

in dupla

262쪽

in duplo calidias Ad hoc temtaetur negando consequetiam: etcsi dicebati calidum viisl medicitur cuius quelibet pars esteque calida cum torconcedolet quando diciturificaliditas totius est dupla ad caliditatem medietatis:sequiturm torum est in duplo cassatus: negatur consequentia: et ratiobulus est:m caliditas totius est extensa per duplii subiectus ad stibi ecin pero exteta est caliditas medietatio Et sic ille caliditates equaliter denominant sua sub tecta: iram paedietas diciture Te ita calida per suam caliditate sicut misi per sui: non obstatem caliditas totius est dupla ad cauditatem medietatis: vii deno sequitur: totum noli est in duplo. caliedius sua meditateremo taliditas totius no es dupla ad ea: liditate medietat siunde potest et e dupla in extensione: ndobs alitem itoli sit dupla intensione: et dictum est de caliditate:ita contarmiter dicatur destitio qualitatibus cor talibuESecunda conclusio si caliditasque est in toto e et totaliter metus medietate: medietas deriolaretur iii duplo calicdior S antei et si esset in eius tertia lita denotatiliaretur iii tria plo calidiot: et si in eius quarta iii quadruplo etc. Fin partea proportionaleo probatur sic: qr si caliditas que est iii toto es set tota in ei uo medietate:ipsa haberet subiectu equalientasione displicaliditate ad caliditate qua prius habuit ppi

cedetite coinclusione ergo eii et in duplo calidior: coii sequensti a tenet ex eo aequando aliquod subiectu manes sub equaesii extentioire habet qualitatem duplai sicut caliditatem tua illam quam inius habuit:denominatur in duplo calidius:*ii tripla in triplo: et ste ultra. Ex ista renclusione sequitur. q, si aliqua caliditas emet in puncto ille punctus denotaret infinite calidus: ni3 hoci quia si illa caliditas esset in aliquo subiecto Sto illud dicitur finite calidum: et per eonclusiones eade caliditas esset in subiecto subduplo iii lud subiectum diceret in duplo calidius:etsi in subtriplo in triplo calidius: et sic ultra .H Ecgo sequituri; qua uis pilatus di infinite casti duo: ti, illa caliditas esset ea decallaitas questiteratim b. ecto finite calido:ita * eade est caliditas qua subiectu rite sumet diuisibile denomitiatur finite calidii:et qua pilatus inadiui similis vel superficies vel linea denominaretur infinite calidus et calida. mrtia edelusio est:* nulla qualitas ei in infinitiI modica seu in infinitii re inlisa:probatur:ii 3 sicut est inquatitate ita est in qualitate quo a a r. inistione: id nutila Pitas est in infinitsi parua: ergo et ii ii ulla est qualitas

in infinitum remissa: et fila si trulla est Patitas in infitiitum magna: ita elisi nulla est qualitas intiannum intensa. Secundo qi si esset aliqua caliditas in infinitii remista:illa no esset calefactiva itere activalet per iis non est et caliditas .et si ps qnec qualitas Tertio.tiam sicut nosi est dare subsumtiam in finitem ossicepefectionis:itae necetia dare aliquam patita,

te in infinitii remissam seu iri inlinitum modice intensionis. Cauarta conclusio si aliquid potest agere ad aliqua dista,

tiam circa se: medietas illi uaseoisu insumpta no potest age re a tanta: p3lioede igne unde ignis subduplustion obstate,sit ita intosus sicut ignio duplus:noli tamen agit ad raseam distaritiam ad quanta belle agit ignis duplus. Ecdoini dato opposito conclusionis: sequitur civmi paruit coloratii posset inultiplicare ivecie suam seo istim accita sicuturin magi ui:sed liocesi falsumi patet falsilao: quia iacita remote posset videri sicut viiii magnum: tua opposuit experimur. Ex ista conclusione sequitur:*damae punctus vel aliqd indiuiti bile esset quale:ad nullam ageret distantiam:ex quo Frim subiectu minoratur agitast mitiore dista litium prius. Qui illa coiiclusio est.*nullii indivisibile: sicut punctus sit quale:nec potest esse quale probatur:qi vel doces et qualitate iii infinitii rentissa: vel qualitate iii iiiiiiiiiii intensa: vel qualitate finite intela et remis nihil ulla istos pol dici no pedici primit nec :ex eo vi per tertia coclusione:nulla est qlitas in infinitii intensa vet iii infinitii remissa: nec potest dici tertii uereo; sicut probatum est: qualitate filii ta indiuisitivile denominaturai milite qualet sicut caliditate fibita puritctus deiiomitiatur infinito calidus. Securido. si punctus posset esse finite calidus vel finite frigidus: tunc pomet age, re ad aliqua distatilia: sed hoc est falsunnpio ut pat3 ex quarta conclusione:osia tenet:quia omite caudii vel frigidum ad ali fidistaritia potest agere.Tertio .si punctus esset calid 'aliquod esset caliditi inhil posset calefacer teri ex quo punctus ad nullam dis alitiam potest agere. Sed diceret liquis: duis punctuocati duo non Pos calasacere coipuo: tame posset calefacere unigalisspuncta .Sed probatur quod

nosnquia vel ille punctus esset sibi Media tua vel mediatus si est sibi media tuo: tunc nε potest ipsum calefaceret ex eoae punctus ad nullam distantiam pdia reuivero dicaturae est sibi immedia tuo hoc non potestem ex eo cr punctuo non potest puncto esse immediatus sicut probatur per Bristotealem sexto physicorunt.

Quantum ad secundum sit prima cocIusso:

qualitas sufficienter intensa et milius extensa ad minore agit distantia i magis extensa: patet:na capiatur aliquod coep'luminosum: quod remittatur in qualitate: no iii in iuretquo facto patet ipsum agere ad ni inoiodistantii S pilus egit uis bene interes lumen agat ype sempituo egit.Ex isto se quitur istam pila in non valere: virtuteo sunt equaleo et ergo ad equalem distantia possunt agere:hocetiim notulficit sed requiritur ae sint eqtiales tam sinoesione qlia in extensione. si adiceret aliquis: si ea de qiualitas iii minore subiecto est intensim qua do erat in sub tecto niatori: ex eo q)virtu unita est Mitior seipsa dispersa: ergo videtur qi ipsa existen in sublecto minoii ad maiorem dista iit iam potes agere qua ipsa existens in subiecto maiori. a temo detur neginao Gosequentia :dsrgumentii bilpiobatae intestus agit prope se prius egit. ESecunda coctussis est. et per diminutionem subtexti sua viminutione qualitatis potest deuenire afflat qualitatem cra liqvado actio illius agentis est scise ad sub duplam pist nuda a quXerat prius tet aliqfi ad stibtripla:et sic ultra ip3de luminoso ii diminueres in extetitione et non in luce unde si ignis in infinitii dimitivererin qu sit ita rei et pios portionabiliter augerer in caliditate in infinitii ad minoiens distantia possiet agere Oanter et in inlisi itum inuo adiectum posset alter re est pnteiet hoc est qienensius ricita a remoti et ad distantia maiore agi LETertia conclusio. inas uisibila si esse Spomet mellifinite quale p3nili sic: sequitur et rectatio infinite calidi io ad nulla diualitiam posset egere: p3be puncto: si poneret infinite calidus:Dbatis rosia rvpiletus si poneret infinite calidus: aoeemetrii caliditate in infinimiliteri vc in infinitum re iista:et hoc ii S:qi nulla talio est .vel caliditate situlatet est illa per sa dicta in subiecto minori agat pyriiunore distrantia:smpiturae existeo iii pucto ad nulla distantia ageret: et ne ali dexistens infinite calidum a nulla ageret distantia: et sicut plictuatici potesse calidus nec frigis

duo illa et tu nec uitio vi grauio .unde si aliquis iniuctuo esset grauio incocatio orbis lune:subito deberet descedere: et sic

mutatio locatio fieret subito:asio appareriplinio: m estet insinite grauio .secitdoiqi nihil resisteret sibi:er eoqinci caperet sub st medium alicuiuo latitudinis sibi resisteno.

Quantu ad tertium: dico pro questione st

in diuisibile si esset no posset alterari: patet ex eo q= no posset esse qualis nec finite nec infinit ut ostensum est: e etc. Tin

Crudo.si posset alterarii tuc posset agere per aliquam distatastia: cuiuosa stitas patete dictio. Et si posset alterari tuc posset calefieri et frigetierit et vltra cum caliditatem sequatur raeremctioiet frigiditatem condensatio: sequitur ii pucta seu in diuistblita possent rare siexi et coli densari: maloiarietiuinor ritquod non est bene imaginabile.

Ad rationes.Ad prinia patet: qrde tali in/

diuili bilino iii teditur inaeposito EEd secunda dico:quod si essetit indipisibiliano post ei itinoueri localiter per se: sed bene per accideno: nec ex hoc sequiturq ipa possent alteraris estetit EDd tertiam dico: cpsuperficies alteratur dealbet dine iii nigredine hoc est subiectit fim parteae suo exteriores sic alterat. Ad quarta dico:* iiihil est ita desum quinalisqueetuo parteo videatur iiipioli indo pter hoc qipdicari pliqua pars ita tenuio versus oculum ce ipsa est transparta, Ad quintlidico et ad sextam similiter.* per puncta inimi igutitur alique parile particule corporioque seorsum Dosite fui it tuseii sibi leo adsensit3:tamen non simpli indiuisiDilas.

elementorum postulit intendi et remini. Et il-s arguitur primo quodlic:qui avrme substantia tam diles elenientorum sunt contrarie: sed contraria Stam sunt intensibilia et remissibilia: ergo et cetera

et iiii

263쪽

suppollitur tan verum: consequentia probatur ex eo gieles menta noti miscentur ad inuiceam nisi utrunmeorum reniittatur: pes elenienta non remittuntur substantialiter misi minae ctatum substantia eo remittanitar ergo ete. coctatio arguis iura tito litate Comenae uoceu: ibi dixit et reprelaedit Ruthiiquidi cu opposuum: tuto tamen alibi dicat oppositii.

In oppositum arguitur:quia forme iubsta

tiales elemeiticuum sitiit substantiae: siustamne autesii nore in munitur nec intendiuitur cit inissa substantia lascipiat magis et minus per Bristo.in predicgmentio. ssiimquestione breuiter recitabo unam opinione nicum suiqmotivis. scicundo ponam opinioneni illi contrariam qua credo esse vexim terno soluam motiva opinionis opposite cum rationisbuo puncipalibu .

Quantum ad primum sciendum quod dup

plices dicuntur forine : quedam dictus turmime sub sitia, leo sicut simi forme que dantcsib apliciteri et quedam sunt Mime accidentaleonisut sunt illeque dant esse accideiam let

decunda distinctio . mimarum substantialium quedam dicillitur minie mixtorum siclitei forma asini :et quedam di cuia iur fornae substat itiales elemetolum sicut est mnia signis vetaque . Eicunc aliqui opinanturqiforme subflantia leo et immium inedioniodo sed abeant inter formas iii ixtorus stafitiates et foenias accidentaleo .vnde dixeruiit formas substari uales elenaetorum conuenire cummunis substalitiatibus mixtarum in hoc aedat esse simpliciter:sicut fovise subsst alitiales mixtorum: et conueniunt cum mimis accidentalisbus in hoc: ia sicut minae accidentales sunt intelisibiles et remissibiles umet mihi estibilaritiales elemethrumuta quo a secundum illam opinioneni ad quellione poneretur illa conclusio:* forine substanuales elemetitorum sunt intensibiles et renit ibi leo.ciet illi de ista opinione probant hoc sic: pii, ino statii elites pro fuit dantento ubi clementa fovitaliter mancte in mixto. o et ienta no posse secopali sthmi esse copleiu et per eni. Ex his fuabus suppositioitibus arguunt: elanieta que iniit in riuitio vellatine eorum stibstatiales stant emisse .vel noli. sic dabcturaepositu:sinon: sequitur eniuncuacuq3 frigiditate no potest stare aqua pios pleret uorc missionem ec sub re ni more illa pol stare: ex quo frigiditas: pi nio inestaque. Qui iam sequitur mali dese et leue si in pIs::qgod non esset leue simpliciter: ira tenetiqicii leuit ad ipsi uolgilio remittitur absoreinistione eius fodi me substantialis: adhuc ignis inaiieret laue simplexiloni anteii maneret leue simpliciter.

Qua imam ad secundum est alia opinio isti

coiitraria qile est vera: qi forine substantiales elementorum facisistitit ire sibi leo nec renaisi ibi leo sed beate fovisceorum accideri taleo: siniit caliditast rigidita oetc. Et scisin ista in opinios ictilissiaginandii est cum ex aqlia debeat generari ignis: frigidit o a querciliittitur:et nosorma substantialio:et in tali re nisi tolle frigiditatio tali de deuenitur ad unam frigiditate: que est staret uicta: grana plius forma substatuatio aq no potin nere:et sic pio tunc mima sub Diit talis ad desinit esse per remotione depresentiet positionem pepulerito.Et tune fortita substantialio ignis incipit esse in illa materia per positiolle depfenti: et remotionem de preterito: it quod primu insmin quo esse minie substitialis aque est primuin initano esse mulie substatialis ignis succedetis ad mimi substantialemaque coirupta in eademateriaret pro eode in stati frigiditas remanes sit illa materia est inteii aestimastigiditas: sub qua forma substutialis agno poterat remallere. na sub illa no poterat:*rub quacurim intestori poterat:et sic ita ter oes frigiditates ulteritio euilaovermo no gradu frigiditatis sub libus minia substatialis aque no potest ilianere illa frigiditas est pites ninia: et sic coticedendii est esse vertiqd aduersari, recputant falsu3:lli frigiditas sub quae poterat gnari forma iubilatia Ito igitio est tmediata frigiditati sub qua pol manere minia substatialis aq. Ex solutii est quartu motiun opis hiotii, pile etc. 2 sero ista opinione pona aliqua ordireo: quaria prima sit ista: ndest necessarii, initi testone et femini Seqli tatii formas substatiales elemeto*iu tessi et remitti: δ minae substatiales elemento* nd diit poni intesibi leo et remissib legionan pillos te opinide pria:credulem clitates eiernetorii ira posse iii te di et remitti ab stiritesicie et remissio e mima tu sudatin:anopi modii iii agina dila positu.scdolieenti utensibile

264쪽

itensibiles etc.seqiritur munus ignis diret magis ignis qua alius:et aliquando vita vice esset ni agis ignis qua alia vice: Fin citarina eius substantialis ali esset ilitentiori aliqn reniissior. vii de sicut sortes aliquando est magis calidus et aliisqn niis ius:propter hoc cretus caliditas aliqn est liuensior et ali sit remit ouita etia igitio per sua forma rubstantiale per qua emgilio: alimemet magis ignis et aliqua do nitimo etsi illumina estet intensibilis et remistibilis: mapsio est falsu3:ex eo ci tertiunt de predicantetito substantie: de quorum numero est dictemiis ius limo vel dic terminus aqua non sunt veri ficabiles de ali cii hoc adverbio magis et minus. LTerito sequiturae alteratio elemetit ouadiuuicem no postet fieri ne gnatione et corruptione substantialis patet hoc:ex eo quod caliditas igitis non posset renittit nisi pars mime substantia iis corrupereturi et paro alterius forme substati alio gnaret.

Quantum ad tertiu, restat soluere motiva

opinionio contrarie. frid prim trivia pro illo supponis elementa manere formaliter inmixto: expcitalidum est de hocvsvast questione sequente immediate. ldaeoni: qndicis

quali taeteo intenduntur: ergo et forine: negatur Mia: et qua, clodicitur: intensae et rem imo in effectu arguunt intensione et remisitione in causa: di vino in qualibet causa. vii sinitu

ter bene probareturgi prima causa esset intest bilio et rem tribilis.vnde aliquando accidit interisio et remissio Dpter me liore vel peiore dispositionem subiecti:velypter aliquid huitusnoditabis, hoe g aliqua substaritia intendatur vel remittatur. Oda tertiiifico aemulo oes gradus qualitatio sint eiusde rationis substantialismo tamen eiusdem rationso aecidentalis: et talis diuersilao benefacit:qi sub aliquibus gradibus potest manere forma substatiatio: et sub aliquibus i . unde oes sunt eiusdem ronis essentialis:qi onitiis sunt qu*litates' sed non sunt eiusde rationis accide talis:quia quida sunt intensi et quidam remissi: et si illa ratio valereticonsimili modo posset probari deforma mixti:* esset intensibilio et rex missibilia: sicut probatum est deforma substantia uelementit ex quo forma mixti sub cliqua qualitate potest manere et sub aliqua no sicut et fornicetensem i. Ra quartum:dico quo a solutum est. Prist quintum: coiicedoqi possibile est aliquid esse leue simplexi et ud simpli ly simplex est determinatio subnaiitie: festim sina pliciter est determinatio accidentiS,

Ad rationes principales.Ad primam dico

; bene qualitates elementos sim quae mime elementorum asinit sunt contrarietet sic ille bene sunt intestibiles tres nisii hileo: sedilon forme substantiales elemento* substantie cinnihil est contrariti mec sulcipit magis et minus. Da sedam dico:*generatio formarum elementorum bene est successitusi: pio ut succisio attendit'r penes productione gradas postgra dum .vnde forma substantialis elementi brue est diuisibili, in partes quatitatiuas:sed non in partes gradualem diertiamtumatur antecedens: ad piobatione dicitur sicale facere et frigefacere non sunt pio pue passiones: qidicia tacta red frigefactivii et calefiacti uti esse:quia dicunt aptitudinem ista iste nec intensiit turmec reinit tutur. CDd quartam dico aenosi estim nossibile q aliquid substantialiter mixtum hasbeat duas qualitates contrarias:quariana unam de terminat de natura propitaret alia inest sibi violenter.CEd quinta dico: legalido avo .vlterius dico*elementum dicitur simplex vel substantialiter et qualitatiue simul: sicut esset ignis tali, duo in summo vel simplex substantialiter e mixtum qualitatiue: neut emet ignis remissius in caliditate. tunc bene conce do q, aliquod simplex substantialiter: mixtum tamen qualistative post et moueri in vacuo successi uel nant esset simplex tam substantialitere qualitatiue forte no posset mouet i succestiue in vacuor de quo dictum est quarto physicovim et per hoc patet quia sit dicendum ad quintam rationem. EUa

sextam' quando dicitur generano tantum dat etc. re onde tur aegenerano belle tantum dat deforma quoad partes ei' quantitati tuas: non tamen quo a a parteo eius gradualeo: cum noli habeat tales. distima dico:quod illa belle arguit temulionem in qualitatibus elementotum :lion tamen

in formis eoium subitantialibus. st melitatore dico ineggndo eum cum ipsemet dicata ibi oppositum.

itur virum elementa mao

neant inniixto tarma uter. LEt arguitur Iptimo quod sic: alitoritatePristo.D. ne Icoirum putatura inbone alterum: lua tur enim virtutes eoru ili. Mecundo. laper Eristo. mixtio est mixtibilium altera

totum vitio: modo si in generatione micati ex elementis elementa coiruiuperentur et ii on manerent: timc deberet dici: mixtio est tinxtibilium corruptomnivnior et non deberet dici alteratorum hortis . nam sicut in ista

syllaba ab formaliter manet ista litem a. et siliniliter formalis ter ista literab.Suio utriusq3 sonus remittatur: ita videtur inmixto O utrunm mixtibulum maneat quavis remittunt.

In oppolitii est Aristoteles simpliciter em

dicit alterum non misceri ambo: propter hocq utrun eoia saluat tiret manet:ac si velit dicere ad hoc quόd aliquid alteo retur requiritur c utrunm eoruin salvetur nec maneat:et ste quitur elemeta non manere: nec saluari in mixto. ecuado.si manerent: sequitur quod pili res forme effetit in ea deni materia:sea hoc est falsum sicut tibi visu inest probatur consequentia litui in eadem materis maneret forma istud cum forma mixti de nouo genita. In ista questione. Primo recitabo opiniones aliquadde ista materia cum mi probationis busearii.Secundo resipondebo ad quesini Tertio mouebo dubia contra illam opinionem et soluam ipsa,

Quantum ad primum scireum est quod ali

qui dixerunt in generatione ni uti tarma o elementorii maneare abs generatione noua forme mixti ei stipe radatis.vnde imaginabatur ae in mixto lici essetit nisi forme substantiales elementoriu et fim quod ille aliam et alia haberent proportio, ne adinvicem: hoc mixtum emet alter tuo et aueri' pectet. aute posuerunt mimas substantiales elemento*malim inmixto; et ipsis pro gegeratione mixti superaddunt novam formI:puta forma mixti. in isti fuerunt bipartiti. nam quidsseo iusta posuerunt formas substantia leo elementoruni manerem mixto non refractas:sed belltaualitateo elemen cro iutu: et de isto*numero fuit Hvicen. Olli autem posue, runt elementa manere in mixto mina gliter ip sin formas eo; substatiales Saccidetales remissas: et de isto; numero fuit Comen qui boc ponit .sq.celi reprehen aeno Ruicem ponente Mimas substat taleo elemeto*esse intestibi leo et remissibiles.

Cotra istas tres opinio co pono istas treS

concinitaneo: quaru pum est: v iii mixto oportet ponere latina distinctatu a mimio mixtoria. ecunaa coctusto. quod mune substantiates elenietito*: nou secundu eatii esse interelum manent in mixto. Tertia colicius o. forine substantia: es elemerito*nonnianent in mitto secundu earn esse remisissum prima conclusio est c&ntrapit mi opinione. secunda contra opinione hiulcen .tertia contra opi Comeli. Prima congclusio probatur sic: qui nisi in mixto ponerctur alia mima S mima elementi facteiis regulano et figurans CS no omnia grauia descelideret iii mixto et leuia ascelideret: sequiitur coinmixto innutritione ola grauia descenderetit et et oia leuia ascenderent: sed hoc est falstini:nam si sic:sequitur qd in miram: ut in holevet in equo totii quo si est et in serius deberet esse oo: et totis quod esset superitio debere teste spiritus et calonet totii quoa esset in ni edio deberet esse caro: sed lNc est falsum sicut patet de se: coii sequentia tenet: qi ex magis graui genear iitur ossa:ex magia lauibuo spirituo et calonet ex medio modo se habentibus caro et sanguis: ergo breuiter in mixto op3 ponere unam mima regente predicta:altam a formaeleniet t. Secundo.si conclusio esset falsa sequitur quoa ferrii igni et lapio igni tuo magis estetit filia in substantia 2 ferrus ignitu et ferrii frigidii:sed docesilaissi: et ona tenet ex eo coqualitates eleii tento maiore conuenientia habent adinui, ce in ferro ignito tet lapide ignito Obaberet in ferro ignito et ferro frigido. Caecilio arguit sic. fecitur qo alteratio e gnatio i qm est coliti aptiuo dicta: i batur pila in aposto alia et alia pio portione elemellto*adinvice fieret inutii ab terius et alterius speciei:per sola atteratione elamento*ad inuice mutaretur nomen specificii: modo sicut prius dicebatur cii fit mutatio nominio speciei:tunc est generatio substantiatio. Secunda conclusio probaturmast mi me elemento rii maneret inmixto secundu earii esse interastam et perfecita:

265쪽

generatione et corruptione.

Somniri in mum mima ignis staret sub maiori densitate

et tuti malori grauitate sine eius corruptio ecbstet minia ag: sed docet falsum: et consequentia patri:na taliter staret iri lapide maritio reo: sed falsitas consequentis probaturinam si sic sequitur quod nun*aqua ex mile posset gnari: et docesi falsu in .et pria probat ex eoqi nutim aqua posset trahere igne ad dispotitiones ira et ilicoveri lenteo qii in sub dispositionisbus sibi pluo incoaenietibus posset istare: nunco enim aqua traderet igne ad tinta densitatem et Eauitate: sub quanta statui lapident armoreos et si sic: nun aqua ex igne gnabit

aqua . CSecuti do ad ignparguitur sic. si forme substantia; ies maneret in mixto Fm earum esse pefectum qui istr*quo ubet elenienaea si maneret in mixto esset ibi violente; sta patet ex eo q=violentii est igni stare sub calidi lateremilaea: et si titiliter violenturitaque stare sub frigidita, te remisso: pgtetb.c ex eo*Sdiu aqua stat sub frigiditate remissigis nexhibeatur: reducit se ad frigiditate pus inam: noli est verisire qr ita diu elementa maneret in mixto violens ter. LTertio. forme substanales elementpq perfecte sunt in xopossibile ardvterminat sibi qualitates conarias ico possibiles ideo si pinatur m earu esse perfectu manere in mixto hoc opbiteretege per iuxta positione elementorum. ex eo et ille foruleno possunt sec6pati in eidem materia: et tunc oportet torma mixti e se expansam per formas eletilento ipsic iuxta se

inuice posito*: et sic oppilet inca de particula ponere formae te inentisin esse perfectum: et unam particula forti remini: et iis ide esset elemetitu et mixtiitquod est ilicoversici io terram ipsa differunt specie: et ii ori solii esset mixtis qualitat tuo: inroos et mixtum substantialiter in quo est forma mixti vel pars eius. Quarto .sici videtur verisimile ae in lapide qui iacet in profuti domaris sit puruo uenio substantialiter et noceri upatur vald c cito ETertia coclusio probatur .na dato opposito conclusiotus:sorine substalitia leo clemetriorum Tent intensibiles et reinissibiles q6 est contra pilus dicta. Sc do. sequitur*sicut ex caliditate et frigiditate resultat una qua alit agmedia:et similiter ex hiinuiditate et siccitare:* ita etiam ex minia substaeitiali igitis:et ex fornig substruiit aliaeqne pere arti remissione adiimicem resultaret una forma substantia: ita media: et similiter et mima scibilantiali aeris et terre vita alia media distincta specie aptimatet si sic: tuc quod ibet mi xiii esset diuersarum species: quod est incoli pellieristinia teli et xx eo Tyer tota scaniversam essent exiense dpe minae sub Rannales distincte specie adhuc non voidinate,

Quantum adimandum M prima coclusio:

me emetand minent in mixtostmearii mimas substatis leo. LSecunda conclusio. qi nec fili carum foemps a id expleo seu qualitates que sunt caliditas stigiditas etc. Initia coclusio. Pugnatione mixtignantur due quatitates: quarum una eli media inter qu*litates activas scilicet caliditatem et frigiditate: et alta et media inter qui itates pissipas scilicetigui uotutem et siccitate: quequide media inter qualitatis activas frigiatus inmixto in quo est calefacit:et calidius higefacit: et similiter mestia inter pamiuas humidius exiccanet laeetuo humectata et per hoc tales qlialitates medie disteriit a pumis qualitatibus elemeti topriam qualitates et entorsiqvulos intremisse: sicut si caliditas ignis esset remis monpropter hoc frigefacereri qualiter tacit qualitas acriuae ipsorum a mixti. Cham a coinlusio piebatur .nam elementa non manent in mixto secundum mimas substantialegeoruin iii tensas nec renit 'do: sicut pio batus est .ergo millo m5. DE cundo.si inanereian sequiturqd in omni generatione simpliciter fieret resolutio uso ad materiam p imam: et hoc est falsum:et probatur consequetia:pio tamq/ Mirie substa tales clementorum manerit clitorina mitti post generatione3 que premit in materis ante generationem: salutas consequetis patet mutunc subiectu generatidis et eno in actu scilicet compositu ex mater a et forma elementi: et per consequens generatio esset alteratio quod est contra dicta. ecunda conclusito probatur iaciat li qualitates elemento tum mane: tentetito ii hime subitatina leo ipsorum:sequitur quoa acciden o migraret he subiecto in biectum: sed hoc est falsunt: et corum sequentia videtur tenere ex eo quod illud accides raptiuo fuisset in elemento tali in subiecim: postea emet innii xto. Tertia coeliis io probatur ita mili xtum dicimus esse calidum et frigidia: umidum et siccinet culeo cito sit pqua alitates elementoria: ut patet ex secunda coclusione:cum ille qualitat sint contrarie:et contraria non possunt esse simul in eodem subiecto:videtur quod hoc sit per qualitates medidias inter activaget passiuao:modo dicebas in pelusioe.

Quantum ad tertium: inibitatur inclemen

ta nonnianercsit inmixto: sequitur quod mixtum esset eque simplex sicut elementuimsed hoc est falsum: consequetia telai et :nani inmixto non ement pluo materia prima et forma:

sicut est iii elemento litia puci:et hoc si elementa non manent in mixto .cScto ita si no maneret: sequitur iae minae mittorsino reciperetur in materi, o mediantibus mimis cicineto, rii: rem clementa nomapio videretur esse piicipia mixtos; mecos merso. . Tertio.na Bristo hic in primo dicit: guttamaque uo misceri amphore vult:ypter hoc qi aqua corrumpi facti velit dicere: mixtibilia in mixtione non debere coma pised manere. OQuarto mam quinto metaphysice Sim elemetum est ex quo fit aliquid cum insit nomodo hoc esset falsum

ut videtur: stelementa nonnaanerent inmixto. Ouinto. nam di primo celi:* mixtu mouetur ad motii clementi fido: utinantis:modo hoc est falsum et nisi elementa vel alida eoru maneret in inixto. Sexto.n asino inanerent sed corrupere tu divel ergo Oia corruperieturiet hoc ii 3n: qi tunc mixtu estet mixtu ex non entibus i et sic non videtur unde coirii pereturetcinentii plectominano: vetauqua corrimuntur et aliqua noet hoc non quia noli met mixtio sed a iugatio et gnatio unius elementi et pluribus vel plurium ex pluribuo. e Septimo arguttur Uxoeriet do .nam videmuo in ligno viridi posito adigilesiuiti cxtremo ei uo extra ignem exit litimor: qo non esset nisi ille premisset in mixto: siti videmus q=ex rosisque sint

queda mixta extrahitur aqua que vocatur rosea .fili ficti fierro percutit apio:exit ignis:*suo videi debere fieri nisi ille ignio prefuisset in aliquo illoc coiporum vel in ambobuo.

Ad ista dubia . CAd priiiiii dico quod ela

inermi est aliquid simplex sicut mixtii simplicitateque opponitur apositioni ex materia et forma substatiali. iuxtilem no habet pillo quoad copolitione eius substantialem Osuam mater ia et suJ mima: sicut nec elementum:sea in copositione accidetati ips*m nuxtum quolibet elemento est copositiuus ad istitit itale cruci mixtii Pabet qualitatesque possunt caste cercet frigefatarchumectaret exiccare: nullsi aute ele mentum habet qualitates que hecola possint facere. Vnde mixtum gi mixtuni .primo ex eo qr non babet aliquam cita lutatemhmani in summo:sicut tamen habet quodlibet clementulit Ecdo.qi mixtubabet qualitates medias:sicqd si fieret ab illio versiis qualitates palmas in summo id est et contra natura tinxti:et duerso: iniit resti posset reduceret se ad clua: litareo mediaci pristinas: si cauti ion est de clemento. unde fictentantis babet qualitate inediano appetit manere sub illa ita cappetit se ressiacere ad illam: sea magis ab illa ad qualis te iusii a 3: sicut patet oeg qua tepida. Et perdoc possumit cogito ere quando aliquo aqualificat ii qualitate media est

nititii substatist iter vel simplex imae si videampo illud manere stib illa qualitate media:qiuolibet extrinseco vel iuuate amoto: illud dicitur intxtiim substituti liter;sed si iid videas mus ipsum manere sub illa qualitate media: sed ipsum tedere ad aliqua qualitate summa securi33 de aqua cate meta:biacim' hoc noesse mixtu substatia D: pisbsi acciderare.Tertio mixtu cognoscite me mixtis substantiast phocaei 3 istas qualitates musibilesta silicosor odor sapor et bitidi Muaon Sh3purg clementia: et id quaqrit magis in ida dicimus edpropinq*ioae puro elemeto an S c est magis sapida: etyp h castis tu sicut est 'mario: in inligestirpinqua clemento puro S litasti ita minuo de sapore alidi et upe videbis infoso. Maud inpubisit dicoqi Edmen. ponit elemetania,nere inmixto: ipe dixit folia mixtolli recipii suis materiis viediatibus formis clemetorum : et io stamen. ad hoc pol ne gari:mbilomii possim 'exponere mimas ni istori recipi in suis materiis medi tibus formio e eme milia mediatiti' quihusdst disponili derelictis in mapnigerum clide y pastita elementou ad inpice. set qn et Ginci masta eiemeia deberet et negati :*ac cuiustii mixti cinatione op3 vel opolluit me

diate vel unediate oecurret praemeta: aut neopa adgnia tione eleniati. Et dico niediate vel imediate:ypter doc maliquando ex mixto gnatur mixtum: sed tamen quia aliquado deuenitur

266쪽

t euenitur retrocedensio ad aliquod mixtii qliod gnabitur lio. Quarto: sim stilo emet postibilis: vel hoc esset naturas

helenientis: dixi quodlibet mictu gnatu repetentesitis mea liter vel violet iterulon naturaliter: qituricili intuo ni tibi aetate velam mediate: sed quia belle est aliquod eiemetitu qs iis leuia deberenta scelidete et grauia descelidere: qd tamennuit Ognabatur ex mixto trec mediaterieci mimediate: sed ex rion fixtiee violet ei ex eo stata lixtii est restiaturalis. Quin uno alto elemetito: ideo debemus magis dicere elemerae e to.si mixtio est et pomi bilis:eum admixtio te requ ratur diuipuncipia mixtorum coe liuerso. EZid teri siquando dicitur syoniix tibi liii: vel ergo aliqua pars maiieret indiuisa: vel noguria aget c.dico phoe Aristo .noluitq=inmixtio se oportet sis tuticet iuxta positio: finS: tillic quodlibet mittibiliti di in inibilia manere: abii voluitae cum viiiiiii ixti billii corrii uideli riari tum qua muni potest diuidi: et est divisum quam pitur et reliquum inanet: tuite rion est iii ixtio perfectar sed est tum poterat diuidi.

mixtio perfecta: qualiterno est inmixtione gutteaque cum oppositulit appamphoi maii. Eld quartu dico: priristo. v. meta. pereles paret ad sesi sum. via de videmuo de vino et aqua D turibu is resitum intelligit materiam prima: et sic illa autoritas non alliam uos ii sit uniri ad inuicem C sit ista qucstio e. stirinio est contra nos. a quintin qui do dicitur mixtii mouetur potia distis ictiones.secluido rndebo ast cinitione tertio mogdinotii elemeimplea orninantio: intelligitur sic:* mixtum uebo quedain problemata circa ilia in materiam et soluain.

inouetur Fm dispositione derelictam in ipso ab elemet in a I a I aedo intilantem mixtioiae. Ud sextii dico:*oia coitumptui, taliant tam a a prunulli lciendum quod inlaturiet quando dialiquid est et imitu ex non entibus: negatur xlio uno modo capitur pro iuxta politione pliariu milientisi consequentia:*ex quo uti uestierimitus altipliatiuus ala fornia et figura iptas Et illo modo capit iretilii dici irrhois terino tremuit: ad supponedupio eoqd est vel fuit: sicut est deum misceri tritico .etalio modo capitiir pro iuxta positioiae hic terminuo gnandum: ideolrec est concedenda:ait quid mi partium aliquarum valde paruarti sensi vili fissicut fit intinxtio xtum exsion entibuo que sunt vel fueriint stetit hec concedis ne lana et Tertio modo pro iuxta positione partim is ilicia sibi, homo est genituo ex semine mon quod est: sed quod fui trala Misicut fit in eoiitritio ite pluriss mecierit ili moliario assu irterius quando di non videtur unde corrumpatur elementd to dicitur mixtio oprie dictae ad qua requiritur m quelibet pie dominano: dico psi elemetitii piedomina oralitu pie do, paro mixti sit mixtatastis sibili omniseri sibilio .c ecundantinetur alijs tribus ae illa triano possint ipsum corrumpere rum aerio iminii tali mixtione: quod cla Dicitur ruixin domo noli fit mixtio: sed tuite illud elementu trasmutarit latria in geneni cuius quelibet paro est similitarinixta sicut alia. alis suam natura si vero illud elementum non tantii sit predomi dicitur mirtii deterogeneii:cuiuo quelibet pars est mixta nonans quin ip peroi maliorum elemento' actione et reactio tamen similiter est mixta sicut alia. Et intelligitur illud de iam ainuicem citato a corrupaturi tunc fit mixtio et gnatio partibus integralibus et non estentialibus: sicut sunt matermixti et no elemetui .QEd septima 3 de experientiis: dico ad ria et forma. Tertia distinctio est: aliquid dicitur mixtuppiima et ille humor qui exstat igno:etsist qui trabitura rosa modii termini ad que: aliquid autem per modum termitti a non est aqua puraque sit elementum:sed habet se proportio quo. Eremptu primi: sicut inittisq6 generatur exelcmetis. nautertii dio: sicut sanguis iii corporea latis .c autenitalici Exemplum secuti di .sicut sunt quatuor clementa . .

humoinori sit elementia patet coqui abet colorem odore Zsa . I . - TPorem: quod non contingit puro elemento aque. Od alia muantum ad leculmini spolio ista ni coclui

quando dicitur de ferro ete.dico mille ignis non pfuit inhio sionem: mixtio propiti sti me dicta est possibilis:p3qialiteratis corpotibus percussis adinvice sed a lapide separatur qdum xiii non haberet una forma continua: nisii quelibet paro inraparue patricule qpermotu et coiifricationem igniuntur. xii est et iiuxta siue sensibiliosiue insensibilis.

Ad rationes principales Ad prima resipd p Quantum ad tertiti. pro declaratione isti

detur per hoc Tristo. intellexitae nec coirrepantur ambo nec us materie moueo aliqua problemata .loisouet primu est: cita alterum commisi unum alterii elementuni:sed bene inmixtum liter fiat mixtio CBddocrem Ede tum in t istonio doqimi Oex ipsis corruptis gnatur de nouo: et sic benedixit Tristo. xta diuisa in parva o particula o agi interea giit adinvicem ipsa manere ininixto in pote litia:non tamen in actui hoc est tu diu*oim illarii particularii fornie substantia reo hic meta materia eorum uianere que est questa potentia et non ca*mi leo coiri piuntur: et tunc de totali mastu coposita exist m paramasque sunt quida actus. Et dixit:saluatur enim virtus eo liculis educitur mimani bstitia ligni ixti:percu suo eductior uin: hoc est queda dispositione o eorum derelictetit materi ex ne ille mareric fimi leontinue:oorius ersti coiittgue cunista aettone et passio ite eox ad inuicem Baladam dico;*mixa bant sub formio clemetaribuo. Ex isto sequitur: quod affli obii est primo alteratost postea tamen coirupiorum. Unto.vii mittionem vel ad genet attolle3 mixti non sufficit sola iuxta adhocm materie elemento*vitiatur et coli tilluetur ad inuto positio partiti: leaeti requirit cεtinitatio .seci indo Cno fitcem per forma mixti: oportet*pilino elementa altere iit se in ut infinitum talio diuisio mixtibilio: sed stabit ad parteo minitaniae de coirii patit se et gelieretur mima mixti. Iid ter initas. rei tio senu F q, oio mixtio est gnatio:sed non coii extitiam dico:*belle est simile quo ast hoc: qi sicuti ista Pyllaba effr:patet hoc:qi mixtio cosiliota immulta corrumpant irrct ab quelibet istarum literarum a. tb Dimittit sonum suu per fiat unum ex his: isodo qualido cima est hoc: eligeneratio:etfectutii: ita inmixtione quodlibet mixtibilium lemittitur Fim non semper quando generatio est fit hoc:na in aliqua do est eius qualitatam qua sibi determinati sed est dissimile in hoc generatio et tamenon corrumpuntur mixta sed vini :sicut fitci in ista syllaba ab:manentia clitera a. decliterab .sic quando ex mixto generaturni ixtum.CEccundum dubiu autem non est de mixti bilibus respectu mixti. est hoc:si mixtio posset fieri suae diuisione talium trisscibiliuatnuirem .EUespondetur quod siciqi quando fit diuisio

libilis. Et arguitur pilino cr non: naui ex actione et reactione eorum adiit uictan ait ibo corrumpat spisse: aut ipsa fieret per iuxta positionem tur:et generetii runum messium teniperatum. Tel liu daimrtibilium: aut per pelietrationem: sed hium estisi simile positi misceri limiti. esponder qd nonnullo modo poteu fieri: ergo etc.ptimo n5 quia ad omnem mixtione alprie dicta requiritur actio et pasper iuxta positione mani si siculon quel by fio mixtibili uia ad inuicemiodo similleno agit in sibi siniae: paro tinxti esset nuxta: nec etiam perpene proiit dictu est. Ego.qi inmixti de Dprie dicta op3ae vir uniuetratii, neni: iam tunc plura corpora esserit in eodem loco pridi ni ixtibi Ini corrupatur ab alio: sed modo simile lion coirirps Emo quod est contra Dristo iis . pinsico Oeeundo.stque a suo simituet per consequea no potuint misceri adinviceni. stto csset veras vel ergo mixtio fieret mixtibi libito remanenti QSed dicereo luco trama aqua bene misceturaque sistinibus iii mixto vel ipsis coiruptis: non prinungi hoc esset rex silia. novo detur uition .undecuaqtia miti itur ad equana precedentdiu qii estionem vicesimi quia tunc mixtum esset bene ibi fit solii diuisto:et nun*iiixta positio particularissi Emettii ex .rionentibus. CCertio. forme initior gfiant ursu, mitte particule sciit eiusde nature ibi bicolimruatio illarithito:fomae aut elemento; coii impulitur successive tergonii sitieu laetet nullius corruptio 1 ptere cotinuatione cres fastu nomatur ex elementio:Otsisteret si mixtio esset postibi simplicibus ae ibi sit mixtiopprie dicta: tondsitis rei ve

267쪽

b Degeneratione et corruptione sini

mixti ilitiam sit tromogen emae si dissisio cadat iiivno pulicto Ulta bene a1rirone cadat in alio et si siti infinitum videtur

fieri diuisio. Respondetur aeriatiirat iter loquendo est ini, postibile givbi sit eqlis minio et pq inbgilao ad diuidendii

tam ex parte diuideritis diuisit quia illinfinitum modica variatio sufficit: et deo peractione celi vel ratione alicuius alterius est difformitas,unde licet b. fit homogelieii: tametiisti possibile est *p 3 maneat uniforniem liqua sui quali dite. O at ima dubiu est: si mixta debeat essem p potetia vel

viiii tantiit diu essent si

pipnicii aliis corrumpatur: tunc no fit mixtis:sed illud coli uertit illa in sua naturJ.tereio: dico aeno sufficit qualiscitoreactio: sed requiritur tanta crinitia simul corrumpantur:et ideo dicit Tristo agens et pasti ni debere coicare in materia: et eae ad equat a potent ijs: nonae sint totaliter equalia: bsicae alterii non tant si dominetur quin alia peractione earum in ipsum sufficiant ipm corrupere simul cu ipsa corrimus itur. I extum dubiti est. virnsi inplex possit misceri alteri sim dilai: seu an solii ex duobus elementis Dossit gnari mixtuni. Despondeo dicendo ci non: q(probo sic: nam illa elementa

vetthabent symbolum vel noli: st pii risu:tunc peractione illo risi ad inuicem vix transiriutabit aliud iii an attird: est cir 6 fiet gnatio mitti sed generatio unius eIemetiti ex alto: si dicit tirpin: tuc exactio eipo*aditi uicem gnatur vitiae lenientute ritu disti lictum ab eis et iso mixti prout valde belle probat aeristo. secusso huius. eptimii dubiu est:qualiter cleme, ta veniunt ad ni ixtionem. despondeturq aliqualido vituluini etsi gi arur ex lio mixto:et tunc ad gnatiotiem talio mixtinosiopoliet m denuo concurrant et cineta: et non oportet ibi

venire ascen elidov. desceri dedo de suis splietisseti locisseium naturalibi: b: sed aliqn geucrantur ibi peractioiae cesit: vel per alteratiorume et Moli vel ptiqui dimidi veni est in q6 : si mixtam mixto uitilis anima sicut cum applicatur oleo. despondeturae hoc est propter heterogeneitatem mixtionis illius liguimogenei laterii iiiixtionis illivo olai.

Ad rationes principales Ad prima respo

deo et Dicoqi primo fit per iuxta positioiimposteat fit perearii corruptione et luc per inductione forme substati alio ni ixtiqlibet pars est inixta .crid secunda quando dicitur vel mixta maiieret etc.dictu est iii alia questione. Ita tertia: dico q6 ita betae forine mixtonigilantur successure quoad partes corii quatitati timetito quoad parteo eorumgma ualeo: sicut corrupiatur fornie elenaei itos. Ea quartam con illi modore lyondetur in alia questione. Ra quinta dico:*imo multe remanentigdiuise.et quando dicitur: ergo est solum iuxta positio megatur coaxsequetia: qicississe parteo miscibiliti podinllii turifit actio igueratio earum adiit uicem ladium quelibet eorum ponuntur corrumpi:et gelieratur una turma mixti per qua quelibet pars mixti est mixta. Et hoc illius mixti quod diciturnixtum premedium termini ad quem,

Questio. XI. arit intitur utrum ininio fit req

l tu ratio. Et intelligitur de mixti6e de qua

triristo.intellexit primo huius: s demi litioiterprie dicta: cuius quelibet paro di sinixta ciet arguitur primo toti: quia imixtio et emetato*non potest esse sine coii

Igrcgatione ipsorum etcongregatio alit elemetorum est violenta:patet; qiqd hoc elementa congregellatur oportet qd aliqua eorum que sunt auia asceiidaiat: vel qGleuis descendant:velo simul grgilia alacndant: et icitia de scelidaiit: modontillii illor uni pol fieri sine violatilia. DE cui ido. ilia siue talia mattealit ut inino fortit aliter: sive pineo, virtuteo: videtur qde emeta delitie litur inmixto vios

leuter:piopter hoc qd virtutes elementos repugnat quoadesse simili: et est eis ita violetitum fictit formio substatia libito etiam siliqn admixti one elementa vel unt vel aliquost eoru esse simili: et est eis ita violetitum fictit formio substatia libito herio loco natura lucisci aure pubili est: si mixtam mixto clenientorum, Egertio arguitur sitqueda mixtio est artificia posset ni ceri. Respondeo ae sic. unde aliquper diuisiotie lio: ergo non olo naixtio est iratur alio: eoo artificiale et duoust initiorum coiitrarioligdita uice et iuxta politione partia naturale distingunti asto patet per alchimia in ubi aliqua posset ni ceri.em predeo ae sic. unde aliquper diuisio tred uoust initiorum contrariorum dimiice et iuxta positione partia utatum eorum phtest siet alteratiqillarii particula et ad muta cenat id tuae illa mixta corrupuntur, et ex eis tertingenera .

Erioisii dubiti estis iopter quid aliqua sunt foci g*misi sa

passiua: et taeo propter causamoppositam stannum iij faciliter miscetur plumhό.Ulterius dico crinia se oppisitelici liit difficultate etsi nimis intenseriscliit difficultate: imo ipqipi bilitate. Ex istop, quare aliqua non possunt misceri H de cimii bubili estisi simplex postet misceri cuni mitio. Enfidetur celetio paribus aeno:vsimplex nimis doni iamri cinii habeat unam qualitate in summo: et idio mixtum insuina tura transi nutarensed tamen posjet essem utrum it magnum: ita intensertager em fieret murio et corruptio Mutua .Et se imple est et equale vel nitatus mixtotiion possiet tibi inisce ri: sed po stet esse ita paruum qibelle. Ondecimn dubium est: si nixin augeri potex simplici. Eneyondeo ae sic: nam si aqua et ita parua: et vinuesset ita multurae heret imi et uertio aque in vitio peractione vini in aquam; fit ret augmetatio ipsinio vini. sed noli tigmentati oppi mine dicta:que presupponit nutritione CD deci mid uiri est: propter quid mixtu ultimatii no augetur: nec mittitura sim plicii me ut mixtu in itimatii.EVespondeosti hoc est ideq; qui a virtuo anime non sufficit alterare et digerere quo chim; hiricile alterandii et digerenditi et ideo oportet oecihilo qui debet nutrire et augere habeat aliquale similitudine cum augedo veli lutriendo: et ideo opo iret vicibus nosthab taliquam quatitatem in lammodequalitatibus primis. Exihocvite. rigostqvitur admixtum ii ima ruinii Spol nutriri ex puro clemento. Ex isto eti redditur causa: quare aliqua lacili te utrinitur et aliqua hi ficiliter. CTredecimum et vltimud ubi si est: que sit cauta *quelibet paro niixti sit mixta: cum ignis applicatus alicui mitto resoluat una in partani in cinetes:aliam instimum taliam in flamina: syciitcuna ignis applisetur UMO .Et unius alterius mixti qualibet partem rem naturale distingunti asto patet per alchimia in ubi aliqua inetalla miscelitura dixiviceni: modo buiusmodi mixtio non est naturalio seiugrtificiatio: qi per arte. Et uarto. qimustio est medi grumatio et corruptio pm pie dicta: sed queda est

corruptio naturalis et queda violenta et non ergo Oio mixtio est naturalis in tapinto .mixtio est corruptio mixtibi liii:sed illa corruptio est mixtibilibus violenta ex eo C est cotta ita ruralem inclinatiotiem ipso vapropter hoc O quodlibet ensitaturale diligit se permanere: ergo nonois inlutio est natus ratio.CZexto arguitur sic.inmixtioile est queda diuisio coni tui: ni odos militer diuino conti putestviolenta ex eo quod coiit nuum naturaliter pilus erat colatillusi: ergovidetiir mixtion6 pq iit fieri si te violentia: qui and suae diuisioli erat inui Heptimo arguitur ne,mixtio est queda alterations ixtibili usticcemsua:sea omnio talis fit cu3 residelitiai ergo in omni inibi bile est resistentia: et per conseqnciis violetitia et iiiclitiatio ad oppositum. Oetauo arguitur sic. queda siit

mixta: sicut uiit molistrarque non intendulitura natura: erago videtur quod intutio pio getieratiotie talium inixtorum non sit naturalis.

sii oppositum patet ex dictis in alijs qim

mo nibuqetc.etetia in oppositi; videtur eme Trist.ptimo hu: tuo; in quo de terminat de mixtione: et inoli iti tenditur dea teriniit arenili de transmutatioiubuo iii O niixtio sit transirilitatio itaturalis: et cum iii scienti s dea molistrat phidestia ite capiatur pro uniuersalibus: videtur omnio mixtio sit naturalis. In ista opem di primo poliain aliquast istisictiones.secuti s conclutanes linii leo italis que dicte sunt in precedenti brum .

Quantum ad prilitum sit prima distinctio

q6vno nodo Gmat rate quadam dendatiotie extrinseca. Et isto modi cimiro aliqua sci iii est si ilaturale:p ita illam dest de reb' naturalib Ecdon capis naturale 'vidistiquitura violetu: et isto modicinit descesti guttire nate: et ascensiti pomere violentii Tertio mo capitauidistinguite suptiale et isto mo dictili 'gnatione esse naturale: creatione vero norseampnaturale.

268쪽

sed supernaturale3.Quarto modo prout distinguis contra animale. Et isto modo dicitae; quida est appetit' natura iis macut est ille qui fit sine cogititione: sicut est appetit' uio quo appetit descedere: et si illo est appelli' aiatio sicut ille qui cti cogi titione: et ille visae noti dicis natur is :secta satis: sicut est appetitu quo animal appetit claticii mouetii rad ipsitim.Quilito modo capte naturale aeut distinguis retra casti alcet m6struosum.Et isto modo dictin' monstraque filii pter iii tetitioite agentis pisculario non esse naturalci.Sexto modo capis sui distinguis cetra artificiale:sicut capit Aristo .circa principiti secudi physicoui .Rdhuc natu: rale aliqua docapi Ercoiruenienti et innaturale pio distaveitienti:et isto modo cibuatique viai dicimus esse naturale: qico ueniete: et alteri dicita esse in naturale: gi diladueniente. Elia instinctio est. gi violetii uno modo dicti m est cotraco inuti e cursum nature.scdoino: vel pter intelione agetistis velisit et tolle passuboc est inclitiatione naturale: qqde3 inclinatio 33 auqntone gentis: sicut grauit o in descetiis grauis alma virdiae palati et resistet te:sicut cu grauea sic esursum si Certia distinctio est maliqualicia dicis artificia te vel volsitariti vel violetitii respectu agetiit puncipalium:

sicut dictin'cedoni' est reo artificialis vel cia et iion naturas

te: vet*mot' seu plectis lapidis sursu3 est violeta: vel missiariaratio indalida dicit artificiale vel volittar tu vel violetit iplopisissime respectu agetiit applicarum: et isto modo discimus segetes et blasta esse artificialia:qi incipiunt ab arte et complens pnatura. Quarta disti licito est.*mixtio potcapi uno modo patieratione ecedere corruptione miscibis liti et generatione forme substatialis iamixti:et tunc est alteratio successist .auo modo potest capi Dcorruptione miscibi lium et generatione forme substantialis mixti.

Quantum ad secundum sit prima concin

sio:ce capiensi voluntariu sive violetii: estpter comune cursum nature: queda est mictio violet :Uroc inchoatiue: patellioede mixtione metalloitu mixtio eminet auorum ina aliue et ab arte: sed alteratio sequeo illa est naturalita Secunda coclusio capiendo violetitii m est contra natarale inclinatione pastu et mixtione pio gesieratide formem is xtiniussa mixtio est violeta: patet: citatio mixtio est generatio:cuitis subiectu est materia prima:citi materte punientilati est violent umec aliqd 'tra inclinatione ipsi' naturale. Tertia coclusio est: ae si mixtio capias pio atteratio eptas deluc generatione forule nitxtuet violetu capiat pio illoc est cotra naturale inclinatione pasti:dico P nuxtio est violeta: patet ioc:m talio est curesisteritia passi ad ages: et talis mixtio seii alteratio:*liis sit violeta:et in naturalid ex pte pastimontanae ex parte gentis.ESed diceres tu: mictio capietido mixtione pio generatione et introductione minae mixti est terminus mixtionis capiendo mixtionem pio alteratione precedete:sicut clarii est de se:ergo si una earii no est violentamee alia. Respondei negando consequentia: et ratio huius est: m subiecisi unius est materia prima:cui nia vilest innatur te: labiectu vero alters' est positu et materia et Mima:et illi bene aliquid est initaturale et contra icti natione e tuo naturalesiuialiter ergo capiendo mixtionem pio iiitroductionemrme mixti: et violetitss prout violentum dicitur quod est cotra naturate inclinatione passimullam xtio est violenta sed qlibet est iraturalio: Suis bene incho ative possit esse arte:et pro alteratione pieuia possit esse

violenta.

Ad rationes CId prima cocedo mixtio,

ne in inoatiue eme violenta mihilomin' se qui postea mixtionem naturale.EDd secunda: sicut dicebas putioni ec mi me elementoria detinent in mixto mec qualitates ipsorum: sed in mitto benesulit qualitateo medie: vira inter acriuaciet alia inter passiuao: que sunt mixtiones naturalco: et ii natura leo:sicut qualitates elenientorum ut elementi naturales si Eld tertivi dico:* mixtio metalloin bene inchoati: ue est violent et artificialis: mlitionuiuis postea sequii mixtio nati iratio .ciud quar id quintam seriam eis; tiniani patet in expositione questionis. Mid octauam dico:*uis monstra ii iit pieter intentionem nati ire agentio particularis moli tamen nature agentio viuuersalio:qile est pii filia causa uti de respectu ciuo nihil dicitur casuale vel fortuitum: ex eo quod omnia que fiunt ab ea:fiunt eum presti etiari non preter intemonem:et sic monae adhuc vostulit dlaci entiis natur ita. imi iter mixtio Phetam Muciario ipsorum debet dici numina .ve innatura et sicut diu vo eceaeo gener*t ovem Moetu nolim laudinum. et ecde vi ni dubio de Selietae me et Tuliptione dicta sufficia iit.

Irca secim dii librum

queri turpi imo.Vtrsi sint quatuor qualitates prime in ec plut reo nec pauciores .caelargui tur primo O solii fit una quia illud quod per superabundatis riam dicitur viii soli conuenit: sed primu3 dicitiir per supera et hundati ac si sit stipiatiui gra

duo:quaere inter qualitareo vi dcfeste solii una puma. Sectindo .videt; sint solii due:qr solii due actiue et solii in due si liue: due active. s. calidita a et migiditas:due pastine s. uiditas et siccitas: sed active sunt pilores passi uis tergo et Tertio.qinclitateo prie essent quatuor: de emetit iste: castidita olfrigiditas: uiditas:etsccitas: sed hoc est missim tolume est una elitas priori ut tergo etc. LQuarto. sicut ha)3mot 'iocatis admotii alteratio io quoad prioritate et posteariolita tenta vident se habere clitato motiue localiter assqualitates alteratiuao: sessi racstae motus locatio est prior motu alteratioto:estem causa motu si localluet aliouus sciit pnde motu localiceli: ergo vides*clitates motiue locali, terqsunt grauitas et levitas sunt piloleo clitatib' alterati, uiorque sunt caliditas: frigiditas: dumiditao:et siccita o.

Iii opposituin re: Aristoteles secudo duo

tu etsist quarto meteo vult ecte sequatitor qualitateo premas hic et ibi: sulit:caliditas thigiditas:hunii dilao: et cacitas:et non plures nec pauciores .cIn ista questione Primo ponende sunt alique distinctiones de *ialitatibL S cunao ponende sunt conclustones.

Quatum ad prinitim sciendii est quod dub

plices dicuntur qualitateo: queda selisibii eo per se: sicut ca liditas frigiditas etc.etsi odor et sapor et iam ounda aut diu euiit insensibilco.i.nd sensibileo per se: uto forte per accindens:sicut est inguriit iacetii sicut sui ricii eda virtutes lapidii et herbarss.VSi da distinctio: qualitatu seri sibilissi da3n6cosequiitur actione qitalitatu cotraria activarii et passi, uarii ad inuice:qdavero lias sequunt. exeptu primi: sicut est iii fluetia ceu seu qualitateo innuxenobio a stiperio ub'. Exeptis secitd sicut sunt Stilico et qualitatem in se ii sibi leo lapiasi ptiosoru et therbarss. Tertia distinctio .cii alitatii; sensibilimsidastini cito generatis euactione qfit ratio ecd trarietati oppile dicte: sed ex solo motu localusticut uit iste qualitates sensebiles .figura: son ':et linidi alie suritq gitatae exactione diatrati6ccotrarietatio Dpite dicta: sicut sit iste qualitates odor et sapor et igni ol Eouarta disti lictio: qualitatii sensibiliti: id a suis tactive actiSe corruptiva: sicut liuit calidita o frigiduao etc.qaa hono stili tactive actione corruptiuae: sicut albedo: nigresso: color: sapoi:et binos. Et nota terdico corriiptiua:qxalbedo et nigredo heri essiit active in visunused hoc noest acti de corruptiua: et tu abiectione cottaar'. Quuita distuletio. qiualitatulati iis: quedastitit tagibileo .nda sunt scit sibi leo almo sensibit a tactu .pueplum primi: ne ut hi sit iste:caliditiis: stividitas st)umid stasi e siccilao duricleo et lasollici eos rarita oldesilao: gratii lao: is leuis ruo:et alie rediicibiles ad ista o. Ereptusecudi: sicut lint:color: odom: saporete. Sexta disti ictio .ciualitat ad cosequiis qualitarco pitiarao: quedam sunt que consequuntur eas simpliciterinicut raritas et densitas:grauitao et leuitas etc.Unde cauditate consequutitur raritas et leuitas sinipliciter irata ecdmixtio te illi' ctiali ita qualitate sibi cetraria. Exerit plii sedi .sicut colono dousa polietcuste emii 5cosequiis qualitate opifirmo simplused coiii ixtio te carii adinvicem.

269쪽

generatione et corruptione.

Sistis distinctionibus positis primo viden

sium est qqualitates de is cmerollarii puentat clementis. cudod qualitates sint active et quo.tertioque sunt per se et quelion. LQuantu ad puniit sit prima conclusio oes quas ut aleotagibilesqcosequitiis primas finis liciter abso hocce a iit ad inuice copetuit teletne imo mota me oes limuli sed aliquib'alicet atho ulte: patet hoc de raritate et dmsitate grauitate leuitate:et hui' ratio est: ni postmeleinentio insunt qualitat eo contrarie comixte adinvicenniunc elemenstis insunt qualitates illeque consequuntur qualitates ipsorum liue commixtione illain qualitatum ad inuicetis. Secunda coliclusio.*etementis noni ii sunt qualitatesq colas

quian qualitat, prima o no limpli: sescii comitetioequatitatis no pilinarii ad inpice: pdetna post invito elemeto est comixtio qualitatii primarii cotrariarii ad inuice ac inullo emeto est aliqua qIido ques h moi coniixtione. Exlioc sequit:*in nullo elemeto si situli tale de quo itelligustice clusioties poneae et posterreperii osto itiae cco in mee laspor .ia ter 'sequirae nulla quada eo odose vel sapore est putii inmetu . Exliotaueri' sequii: tii aqua vis plu* caret

colore et sapore: talo est ypinquior puro clemeto: et ino illa: cish; de his talo est remotioi. si ea d ceret alido cStra: nam si hoc esset verunt: sequitur gi pura terra non potici vie deri Otiiciiq; obiiceret oculo: cosequetia teli et: qr iid i ab rei colore nec luce:cu terra pura sit summe opaca: sed ii de heret viderio poti eis docesset vel ratione cotorto: vel ratio telucio Secudo.na dicit Britti*aqua est alba: eris ove. elemetis insit color Terrio iuste eitietio iii et colo Esem turae color posset sitari absq; boc generarere e color sibi corratio:cd sequetia phos:na stir aliqua materia sub fomia et meti illic in illa materiaitS est coloudeinde sit sub fomia mixti sunc statini in illi materia erit color:et noli erit guat'

si colore sibi cotrario posto illii colorenti Uali' color tinc diatepce tractu arto calde viderae color saporethnidi iacicosequunt comixtiones et proportiones qualitatii pittat aruiastinuicei si sicisequitur; initta mutares talis Dportio: tam cito debem mutari quali ino oseques ea et sic incito aliquod coip': puta pars ea vetat sqq*pipstia odi: calcfieret vel

irigefieret:deberet mutarier color:hoc taliae est tui sunt. Et

insequetia tenet: illa cito*paries calent vel frigefit inuatatur proportio qualitatii puniarii Ostillare spolidetur, Ad primu de terra socedo inovs. Tria secueu D Tristi dixit: quaest alaa: non ivitruriaeve aqua putasse ave vito mixto salte valitati uecd tentat et dirumpinquit puro elemeto aeq. me tertiit cocedo * no est impossibile colore ghariettio ex colore sibi cotrario qnno maneti desubiectii perses tib sistes sub utromterminoriasmutat dioisicut esset 'possiti ex materia et forma sicut fit in gnatio erili mei: demetiaco uis Mite hoeno esset possibile ima saereti de su hiectu triactu seu positii ex materia et mini sub utro terni motras mutaticiis. diirmes pismo stimici ille qualitates:ca lotio dousapoi:ethmoic*sequunt a portione clitatu pum rii ad inuice naturale ipsi mixto Eeci do sciessu est: phimoirumportio naturalis no variat ad cunilaud illitatis extriti soce astum: imo alias clitas extrisi seca adueniec est ita r milia qmo sufficit variare tale proportione naturale aliqnstitest ita inteis cpsufficit.Ex hoc ad argianaetii dico cum aliqd corp'mixtu frigefit vel calefit ita intesteae variad proxportio naturalis qlitatii primarii iii illa mixto:tunc etia vaesrians: colonocloi: et sapor illi 'mixti.vsi paries posset ita infitense calefieri canuitaret ei' color:quadoxo qualido aduenies est ira remissa aeno sufficitetc novariantilliinteo resequetes simoispoitione:et ditioi mixtione taliu clitatu na turale ipsi' mixti CE ertia actusto.in clemetio ad inuenis aliqua qualitas virtualis i sensibilio: sicut est qualitas vir tu alio lapidis pciosii ph:qi tales qualitateo 'males consequias cSmixtio escillatii piimarini id talio comixtio no reis perie in elemetatis .ex hoc seditariae elemetano colarunt stantea scina nili quantii est ex parte suarum qualitatu3 pluma ruin que sunt caliditq* frigiditas etc.

Quantum ad lacundu sit pruna conclusio.

ii ulla qualiteo est Ueno principaleiprobashqr sisset incestet principale puricipiis ac thuu sui mot' et quietis: vipdo disti piliene datastalido phylicovi:sed ae non sit natura pnetis ibide: ex eo mola natura est substatia:nulla aut qualitas est substatia. Beelida aclusio .iuilla qualita opter tagibile oestaceiua: Et intelligo de oecti de cilicii cotrarietate: et q est corruptiua: P3:qiffibunigro iuxta positu: nignino dealbat: nec nigris iuxta positu albo:albude nigrat et ea dicet aliquis cotra:sapor odora sunt qualita o tangibileo:et tamen aliqst infici uiri aerenncrgo videns esse active. demo deo. phoi nota facturit nec o oon nec sapousea qualitates prime corporuni habentilio. ore et sapore: diecta clusio d3 intelligide qualitatib'sensibitib Ecertia coclusio queaa alte qaetates seni sibi leo sunt activmpi, de lumine et de qualitatib viritialibus herbarii et lapidii pictio solii .ctauarra coctuvisio.qualitatii tangibilium tu inquatuor suiu active .scattaistao: frigiditao:huimiditas: et siccitas. Sed diceret alido: grauitas et leuitas sunt qualitato ac lueeter motiue iocati ter:et tame sunt qualitateo regibileo:ergo et c. mspoliae tur:*debet inteaigide actio e alterativa et libati a. unde videmus aegraue cuiuxta ponitur graui vel leuino facit imgrauiuo:etsi grauitas alterat oeno est nisi u accides: sic quod in ovet corpus quodquisse eoipuo motum ex motu caetle fit et leuetit etc.

Dilatu ad tertiudico: vi sunt caliditas: fri

giditas: umiditas' et siccitas:que inter ceteras sutit active qi sunt priores alto causalitate.pt 3:qi sunt cause aliarii Secundo qr actio sempfit ratione contactus: et sic qualitates actute debet esse prioreo: sicut lati sus taet est prior aliis senalib'. Tertio dico dici solii iste quatuor clitateo sunt prios reo alijs causalitate: pti: qi ex mixtiosi e carii ad inuice et nullarii alia ruin sequutur alie qualitates actuario dico tir iste quatuor sunt prior eo at o principalitate: pt3:qi cudii combinatione earn adinvice capis numer' eletileto in Q Dicunt corpora prima vivito dico:*ille cluateo sunt priores aliis coitate: pd:qi reperiviis ta inclemi titio mira mixtis Sexto dico:* sunt pliores alijs sina pliciter:pt 3:qi reperiunt in cor potibus lina plicib' si e cdiii ixtione qualitatii corrariaruni adinvicem .Ex his patet ad questituiti.

Ad rationes.Ad prinia si ly pria exponat

negative possunt esse multe alie est prime in suo genere seano ponunt esse plura ptima si exponafami maliuetet ex hoe glossias autoutas. s. ip superabsidati adici feria secida dico: Toeg quatuoi sunt active: uis caliditaset frigiditas sint magio active o humiditas et siccitas. Oct tertia: dicocpqstio intelligis de qualitatib'habetib cottariti acnuis:

actione qest ratione coti arietatis proprie dicte. Od quartani diccitae ito quilibet mot' localis est prim' motumsed solummot' localio celi: et ideo si grauimo et leuitao essent principia actitia talio motus: enec Scedere citiae deberet dici piloresiliter qualitates activao Spredicte quatuor:sed vito sunt pulici bla activa motus localio cel ex prioritate motus locatio iro pol rgui puolita Osrauitatis et leuitatis in per qu*litates,

eritur uti im quatuor qua

lit in primariss que sunt caliditas frigidic tas etc.dueret active s.caliditas et rigi l ditare .et due paliniae. Lhumiditas et siccis - tas. Et arguis prio ilion: orsi licitia et ille duendi curas active. caliditas et frigi

.et dita deberet agere in alias qsunt pasti

uel sed hoc no exeo uio io actio fit ratione cetrarietatis: modo talio calidita o et frigiditas iid cotrarians humiditati et siccitati taliter enim plura essent viii intraria aergo et c.ESeeundo qr dictii est in alia sistione:* iste quatuor qualuates dicunt qualitates acti nemo ergo due earn solui inractive et alie due palliue Tertio phaec caliditas et frigiditas sunt qualitates passute: na una earii miti uir et patit ab alia post hedtrarians:ethoeno est et nisi essent pastium lauarro pio has m humiditas et siccitas sunt qualitates active nasunt qitalitate gramar tecti ergo ratione cotrarietatis fiat actior videtur citod humiditas et niccitas sunt adinvicem

asitis gulatione it hoc no estet nisi siccitas esset qualita a

activa.

270쪽

ac litia . ceto.liani duratiditas et siccitas sinit quedainforme: viae autem est agere: materie vero pati: ergo hum ditas et siccitaue dicuntur qualitates active sicut caliditas et frigiditas.

sit oppositum est Aristote.in isto secundo

et quarto meteoloiu. Igilis uestioe: pitinoporii disti iuct eo.Zecitdococinione . Certio mouebo visu dubiit.

Quantum ad primum sit prima distinctio:

quod pati dicitor dupliciter uno modo subiectivetet de illo non intelligitur questio alio modo terminative:et lic capieinpioposito. Securida distinctiorali id dicis pati adduc dupliciter.vno modo p se:et isto modo caliditas patis a fri sta ita te: et ecorigermalio modo paccides.s.cipatis: qi hoc est huic annexu:etilio modo humiditas patiae anilexa caliditati:cu caliditas patitura frigiditate. Tertia distinctio: in proposito potest fieri triplex coparatio.vita calidi ad friugi dii: vetacduerso alia vivalidi adsiecti vel ecouerso.tertia calidi et frigidi ad hurni dii et niccii: vel ecreerso.

Quaimina ad secundum so quedo de actio

ne et passio ite terminative proprie accepta sit prima concluisio.* caliditaset frigiditas sunt activa et passiua adi vice: patet primo ad experientia: patet etia ratione: quia sunt quali, tales tangibiles et sunt cotrarie et prime:mo pilo hui' actio et pastio fit ratione contrarietatio. Oeclida conclusio. vimini ditas et siccitas sunt etia active adinvicem et pasinuenios eo predicto:patet ex eadem ratione. valdequado ignis agit in aqua ipsam corridensso: calidita ignis corrumpit frigis ditatem aque sed non humiditate: propter hoc pilo est sibi contraria: sea illa dumiditas corrumpitura siccitate ipsius

ignis .ES ea dicerestu:fundatur aqua in ignem que sit calida: caliditas ignis corrumpetur: sed non a frigiditate:propter boeae illa asino est frigida:sedet calida per casu 3 ergo videtur ae coirii petur ab humiditate aque:que tamen iid est sibi contraria: ergo videtur filiae humiditas aque coirum. pitur a caliditate ignis noli obstatile ae non sit et contraria. Inffetur.*cii aqua calida funditur in ignem: tiic calidi ditas ignis no coirii pitur ab aqua linediate:sed per modii semia et mediate: et hoc isto modo: caliditas ignis restrit subie cisi rarit: si cum aqua calidaque est grauis funditur in igne conde illat ipsum iii tantum aere pugnat mime ignis stare in materia ita densa: et sic ambo corrumpunt ad corruptionem raritatio subiecti Erid ue dicet aliquis videt er siccitas no sit qualitadactivam a sicciis uita ponitu, alicui humidono exiccat ipsum: imo calidii magis videt exiccarerergo noest portetiali qd siccitas sit qualitas activa siccitatio ubi si milis et corruptiua humiditatis Ad illud dico: iv imo siccuiuxta positum bumido exiccat ipsum:si est miti'alia tamen actio est tarda et minus perceptibilio.et qndicii:ealidii exierat.dicoqi hoc est paccides:qi corrupit frigiditatem cuiat tributi humiditas.ETertia coclusio est q6 caliditas non agit invitissitate nec in siccitate pse: pn:qi no est sotraria similiter frigiditas non agit in ipsam ex ea de ratione undem omnis actio de qua est presens sermo solii fit ratione conitrarietatis: sequit ae ei no vini cotraria re agunt adinvice. Et si firma f.iii caliditas et humiditas naturaliter se co: patians in eode:puta in aere: similiter calidita o et siccitare in eode:sicut in igne similiter frigiditas et humidita o in eo denu puta in aqua similiter frigiditas et siccitas in posse: putat terra. Et hoc ii demetsi frigiditas et caliditas essent actiue inpie dicta.LSed contra diceret aliquis:calor in solio multu vides exiccare sinespondes PhocisS est isto modo creatiditas corrupat humiditatem:sed illo modo:qi caliditas solis agena in ista lferiora et incolpina humida sicut is tutum vel guiusmodi calefacit aliquas particulas illi' coraporis: quibus calefactio leue filii: et tunc partea leuiore et subtiliores ab illis corpoub' elegantur et retaret: grossiores aluein et magis terrestreo derelinquune: quibus derelictio humido subtili exhalatoressauit limenti siccii et isto modoculor solis exiccamon ip coirupat humiditatem modo quo dictu3 est. Eauarta conclusi qes .cuma magis humiditas et siccitas deberit dici passive illi edite: et econuerso aliedue magis debetit dici active: paret hoc:qi humidita et sic: citra noti sunt ita velocio actionio nec sunt tante activitattis: sicut sciri caliditas et frigiditas. cstdo ex eo q=duin id siet sicco sunt disposita ad plures passiones:calias autesn es frigidii ad plures actiones: humidii aute faciliter terminastur termino alieno: sic euautes ciliter rei milias termino a sprio: modo terminari est pati:calidai aute3 congregat domoge a et disgregat heterogenea:qrypter caliditate iii forna, cis plumbii segregatur ab argento: patet:m particule argeti segregate abiit uice congregantur ad inuic ii:et iuni uter particule plumbic ruatitur adiimice frigidii aute cooresattam heterogenea*honiogenea: cogregare aute et segregare est agere: qi ergo humiditati et siccitati reuenit in t ptu reo passiolies:caliditati aute et frigiditati plures actiones: ille s. humidita o et siccitas deberit dici pastiae: iste vero sic liditas et frigiditas magici active.

Quantuin ad tertium: dubitatur: utrum

quaelitat eo existentes in eo de subiecto: sicut caliditas frigicitas humiditam et siccitao:agat in seiimice sicut in mixto. Pio cuius dubii respostolient ptima suppositio: qd vim quod gnabile et coiriiptibile habet naturale coplexio ite omniu3 suarumlatitatii et dispositione naturale tam primarii Saliani: siue sit nil etiit sit se elementum vii de natura tocoplexio et dispositio ignis elim sit siccus et in stimmo calia' quelibetem alia est ei violeta scilicet humidita o et frigidi ias:et est extrae 'tia ruralEdispositione: et est ei infirmitas. unde ita elementa infirmans et sananti cut is ixta. que nimaque emcalefiacta ipsa est infirma. qi posita est extra sua naturale dispositione icti alit versis est ad frigiditate pii stilia 3 est sanata Secticia suppositio talio dispositio natural toin minis no est equaliter cuilibet: sed costitit indebita pro pol honerariss et in uno in una Dpoitio et sit alio alia. mertia lappositio est.*vii quodcv naturale tendit reuerti ad disposition Elabi naturalecti fuerit extra ipsam quant si est pollibile: patet de aqua calefactaque reducit seip 3 ad fris viditate piloretet est sinisse de hoc et de virga rectae qincursu fiet ouerso tendit ad rectitudine C Quarta suppostatisque da sunt honiogenea et qdiheterogenea modo det rogenestas est queda dissimilitudo.etp5t esset vel dissimili ludo partiti in figura:vel dissimilitudo partiti in qualitate. unde si esset aliqua aqua: cui'una medietas est et calida et alia frigida:iii illa aqua esset heterogenestas partiti in qualitate: scd no in figura Sed si imago regio lapidea esset viii formitern totii calida ibi en et heterogeneitas partiu3 in fissura:sea non inqitalitate.

Tunc sit prima conchisio. iiihil quod cist in

propita et naturali dispositio e sua agit sit seipsum prio:pdrqroso mutatio alicui 'apuatiatis rati dimositi deest sibi vio. leta ista nulla talio est ab intrinsecorpo tm3 est cotra naturalem dispositione illi':et d*c pinetia ex alio: qi sicut virga rectatio appetiticvruari: nec recedere ab ei' rectitii dinosita similiterentia naturalia: qn sunt insilio dispositioit, 'itatu ratib' appetiit manerem illae:etno rvcedere ab ittis .c ecunda coclusio. a tale ali flagitiit seipsuilino primo i una

paro inplestibii piliqua:bt3:na possibile est uitale sit hem. rogetieutet alia sit coplexio vir ptio: et alia alteri' vita calle diovet alia frigidiotisicut ph de corpore hiuliano iii cito cores calidii cerebiti frigidii:et in tali corpore vita parossi agit in alta .ETertia coctussoriasiva est.*caliditas et humidiatas in eodem subiecto ad equa te non agunt ad inuicein cui stant sic Dpou tonate adiit ulceu in talico plexione coissis it complexio naturalis sibi in quo sunt: pntquia alas RG stibiectu ad intrinseco recesseret a divositione sibi naturali:et haberet iii se principiti intrinsecti sue mutationio: qd est talsum et cottae dicta: visitas maxime pri ex eo vocito pomeclara dispositioe 3 illa sibi naturale redita stipo ad illi frues possibile: ergo qnerat subeand habuit principiti intrina fecit reduceat se ab illa. Exinsequitur primo et nig time ex conclusione penultima:*mbra habent in seipsis puncta

piusile corruptiosito.ytae sequii. elemcta non dite sequiratur. quo altato neget cori repta extrinsecum elementa manes

rent perpetuo sistem sequitur quod non sequitur ille qualiditateo sunt inequales tergo agant in seinuicem:patet: qi opallina dispositio crassistit in inequalitate Sed tune una illariis qualitatunda git inguam et hoc plamia substatiale ipsius mixti e ut illa dispositio est naturatio et colluetilens.Item