Questiones et decissiones physicales insignium virorum : Alberti de Saxonia in Octo libros physicorum ; Tres libros de celo et mundo ; Duos lib. De generatione et corruptione. Thimonis in Quatuor libros meteorum. Buridani in Aristotelis Tres lib. de

451쪽

Ioamiae Euridani In librum Aristotelis.

et ille alter vocatur subiectum illius pi salteri':3 . Utiquandoni passio vocatur accidens inheretio alicuit et illud cui mireret dicitur subiectu iri . mimo igitur illo

nilio ino: et secundo uiodo apparet albedo est e passio parietio. Eposta de laximo sciendi inrest: hoc stoilien somnus accipitur polume et suppoisit pro caldi re et spiritibus coiruenientibuo intrinsecto et separans ab ossa mo exterioribuo et ecoilucris vigilia suppotiit pio calore et spiritibus diffuspiceadem reo scilicet calor et a Icalor et spirit' et esset tuc diis

cetidus risi tertinnisostii ius et vigilia essent per se passio esborum termitiorum calo ii spiritus in a iiiiii a libuo: qi supponerent pro eisdem reduo et tamen isti termini somnus et vigilia addunt ulteriores coiiliotationes scilicet diffusioneni ad teriora olgana: vel cotruelitu in seu congregationem pd loculis coidis .Hlio modo ille termi imo soniniis accipitur pii uattve:riunc significat idem sicut impotentia sentiendi nodo potentia sentiendi siue impotetitia sentiendi supponunt pio ipsosnet sensu Olicet coimotent ultra adeo literimiti postentia sentiendi siue impotentia sciitteruli et per consequelio isti termini somniis et vigilia sunt passioneo huiuo terminiferisiis. sed qr ille teriti iriuo sensus stipso isti pro sensit comi latii et elisibus exteriori bilo. deo dubitatio estisi proposi: to: utrum isti termini somniis et vigilia sitit per prius pastio, pes huius tertii illi sensu ocori tracti adsensum comvitem: ali psimo contracti ad se irius exterio ico: et ego credo*itrictio Aristotelio est aestit per uiuis pastiorico guiuo termini se iisus ut est coli tractiso ad letiiugi consilitem : m ut est contra ctiso ad sensus exteriorem:quonia in seri suo commilitio est ibi equi primo et piincipaliter et proprie est potes io sciat tretii vigilia et impoterio sentire in somno: imo sensito exterior eo piosi te nec setitiunt nec iudicant : sed iecipi uiit specieo seti sibi, se ii suo coiimilio e ille qui sentit et iudicat per specleon: vitio ocul uotio

illas ad ipsum dei quod species noli pomi micon eniet iter ferri adstii suiu coiri

lud quo a notat ut isto. ualitera: videlicet cit in somno sensi iguum per sensus exteriores : licet illa applet elisio fiat in siti, sucomnum ii et thoc non est postibile in somno: di per orgali

exteriora non ossa iit species sebi copx x xtad sit

tur selisuti itini et fas itasti u3ilhec mutastatio est pollibilio in

nuo idem est quod iiii potenti senti elidi: et dico ciseri suo comunis semper i ii solutio est rei poteste sentire:licet sit potestar intasiare: et per hocq est impotetroselitire dicimus conseaqtienter sensum exterioleo cise ilia potesneo .ciid autoritate coiit metatolis:dico cripse locis ebatur de opino et vigilia iit illi terniisu supportunt pio calore et spiritibus: et non pro ut stippo iunipio impotentia seirticii di . da aliam conceditiir quod cerebrum facit ad causalidum somnumi deo ad ipsum ponuntiit mediciti euamen cerebro non est attribuenda primo et principaliter potetitia se sitiendi: sed mite pote itati a ministrandi sicut etiam reseruandi adeo iton est ipsi attribuenda primo vigilia nec per consequeo tam tuis .cam ter tiam coli ceditur quod instigidatio organo: utri extoriorum operatur ad hoc q6 sensiis communis sitim potetio seiitire:

scd noli ex hoc sequitur qdei debe tattribui potentia sen: tieti divel potentia pullati ite opposita. EDd aliam quadsarguebatur deti utriliva teocedit urbe req6 poteritia Isu triatiua opcratur ad soriarmin sed noli propter hoc sequitur qGille terminuo soninuo supportat pro illa potentia nutiatiua: sicut noli sequitur generatio asini supponat pio soleticet sol operetur ad generationem asilii.

Ucritur ulmo inius, somnus

caiisatur exella potatione nutrimenti.Zirgilitii r qd non: qiquedani alii malladoraisistit per totam l)veiuem ut glireo: et que=dani vigilant v traiici ut docet comentas tot secundo de aia: et noli doluiiunt perto iam cstatem:et tamen in cratentiis aior evaporatio ii utri ineliti in hiiiii sitio diatrimalib'qua in hyeme: qiii iestate sumunt multiiiiiitri metitii natet in hyeme non si intulicrgo si somnus causaretur ex cu aporationenti trini esti illa a talia magio deberent doliiRre in e state O iis urente: quod minen apparet talium . Esterii. Qinnuo pro is eniter quadam infrigidatione orsa nouimaelisitiuorum: sed vapor ascend cito exitu triinento non in frigidat cum sit caliduo et Per calorem eleuatust igitur solisnuo non fit exi uixistis odie uaporatione nutriineti . LRem Zlristoteles dicit quod labor est causa somnii et iamei labor non facit ad eua potanduti iitrii in iiiiiiiii sed potitio ad noti etia potanduntici labor corporalis dissi indit calor iii ad membia exteriora: ex quibud proli enit sudor: et percori seqlieno caloici ficitiir intrinsecus miliora deo in liuio potest cibit indigerereet evaporare: igitur si sommio fieret excua potatio ite iiii trimeriti labor magio deberet impedire mini initi q3 pro iis care: quod est contra stoteli si . LIteni egritudi eo alique causant soniniim ut disecit Alristotiles italiteri in egredi sie non est intilla eiraporation uti meim: citi insitiir paucii in ocilii trimento: igitur talioso in imo riori est ex cita poliuione mitritia enti. Item .iti primae tale: idestini silantia si inultuo somnis ovi dicit Uri, stoteleo: et tamen minoi est etia poliuio iiiiii linenti id iii iuuettite:ptimo qrei aporatio mitriinenti cit a calido: et caliduinest hit suo in iii uentute m in infantia: qaS patet: qi in litus potist discrere mitioreo cibo o m in fiantia: igitur si soninuo iei et ex evaporatio ite mimis aetiimie neoplite deberet dorcim re triti uuleo et quod est falli init uti iotat Aristo. Item siclit oscit di istoteleo: magnitudo capitio non facit eua poetrationein im tristi ei iti sed poliis o propter frigiditatens prohibete uaporat totiei litigitur non ex evaporatione fit somnis Cytetu. strictura versarii est caiisani illi ita iiiiii: ut dicit Stristoteleo: et tameti illa ii oti est causa mi illi vapollo: quoniampcrparilao ventio et parito o in ea tu otioli potest multuo vadi

Por cicuari .lgitii r.e Item ni elancolici stitit parui somni vi vult diristoteleo: et tamen in clo est nitida eiis potatio nutristitentu qi liint edoceo: ut dicit Aristoteleo et sumenteo inulatum cibum: igitur. Item .sequeretii r qd non posset fieri expergefactio durante viiiiismodi evaporatio ite nutrimentircilia D tiras ite causa durat effectito: sed coli seqlieno est falsii: quo illa tuo nimboratii post coexpergefacere socium dorni ieteiruigilii r somniio non fit ex evaporatione nutrimcnti.

Oppositum determittat Aristotcles. Isto

taridum est per Bristotelem quod non qtiecit isq; impoteiastia selitie isti est sonatiuotcunielitui somniio sit pastioliaturatio cosmetiterio istio natura libito: et oi di irata naturaliter actsalutem corum: ideo somnuo proprie dictito non debet proaueti ire ex defectu nati ire: imo cxordinariotie et prouidelitia ira tui etet ideo impotentia se sitiendi qtie est per aliqua ocgrim disi ea et per extaseo non debet diei somniio. Qecuriclo sciendiim esti quod semiano pioprie dictuo fit per ventum et reuersioriem calorum intrinsectio ad coit fortationem nature sicut ante visum est. Laetistio notatio responde dum est adci iustioneni quod sonii tuo proprie dictuo fit ex evaporati ii enutrimenti:qiiodpiobatur: qitianori videtur eae aliqua alia causa saturario scilicet quesion sit ex defectu vellesone nature et per quam caiisam repercutitur caeloi naturalis ad membra:nisi eitaporatio lintrimeti refrigerata a cerebro: tas meti causa effecti ita somni debet esse salutario et conuelites nature sic iit dicebatur:ergo ex huiusniodicus potatione nua

tripienti debet fieri somnus pioprie dicillo tist in conclusiotieri

452쪽

Me somno et vigilia. D.CCXL

stoliem conlirniat Bristoteleo per nivit ligna in textu que

non reputo modo: nio duo autem quo fiat hiritius talio est:*sti iunipto cibo per calorem a corde orginaliter prouensen, tenacibus decoquitur et digeritur: lii qua decoctione oportet fieri illius cibi quandam evaporationem: que propter stibiles litateni et caliditatem ascendit naturaliter ad caput: et proapter frigiditatem cerctu cumveneritast caput fit frigidatur et ingrostaturiet ita propter in frigidationem et ingros latione reuertitur naturaliter deorsum: et obuias calori coidio dissilvit se ad partes exterioreo corporis: et repellit calore3 cordis et spiritus ad locu cordis et liepatio: et hoc fit finaliter ut maestor calor vigeat iii locis digestiuis ad complendunt digestionem iiii trimeim: modo in tali reuersione calorio intrinseci contingit irorgana sesi sitsua exteriora cartalit ea Iole et spiritibus sufficientibus adsentiendum: ideo non possunt tunc in suam operationemniec setistio comunio potest sentire per illa organa exteriora: hoc est somnuo: et ad illum soli mulae it multum q=vene et meatus per huiusmosti vapores itigrogaatos sunt obstructiquo da nodo: ita quod spiritus selisibiles

non libere possunt exire ad membra exteriora. hoc ergo movicto fit somnus qui est naturalis sine defectu nature .c cie dum est tamen q3 aliquando posset aliter fieri quidam soni nus debilio: vili homo careret cibo per duos dies adhuc

secunda die indigeret aliqua dormitione, vulo tunc digesta esset evaporatio nutrimentiet hoc esset sicut dicitur quia propter diffusiotiem caloris et spirituum ad exteriora: et exhalastionem et consumptionem ipsoruntiet pauca regenerationem aliorum:propter defectum materie:scilicet cibi:coret menibia interiora essent depauperata spiritibus ideo naturaliter ad confvitatione meoium sine repercustione a talibus vapori hus reuocaret caloiem et spiritus ad locum coidis ab orga nis extrinsecto: et ita modico tempore posset fieri debilis somnii d. sed voo videtis quod iste esset quodammodo ex defesctu nature.

Ad rationes. Ad primam: videtur ni ibi

glirestet ille rane.et plura animaliaque mane itiit hyeme si ne mota et sensu non pio pric dormiiiiii qr non est conuentus calorio et spirituum ad contino est defectus calorio extrinsescuset intrinsecuo: ita ae nullus est ibi calor sufficiens ad exercenda opera vite misimite valde debiliter: Suis non sit ita calor extilictus gi sequatur moro: et ideo bene credo crilla impotentia sentiendi non proueniat cxcua potatione nutrimeti, sed ex diminutio e calolio extrinsectet intrinsectet illa tameanimalia talem habent naturam:*paruis 3 calo inaturalioremanens iit eis per calorem e statio superuenienteni forti fiacatur: et fit iterum sufficiens ad opera vite exercenda . L id aliam rationem dico q= vapoleo ascetissenteo nos i in frigidat caput apiincipio sed magis calefaciut:tamen frigiditas naturalio cerebii illos vapores ingressat et infrigidati et illi in grassati obstruunt me tuo: per quod caloriordio est lima diffutidi ad organa exteriora retita .ppter carentiam calorio corde remanet organa exteriora frigidiotae si posset calor cordis diffundi ad ea Id tii debetio imaginari civis S tat sine calore naturali: imo semper interius et exterius remanet calor sufficiens ad vitam et nutritionem: sed non remanent spirituo sensibiles sufficientes ad operationes ii ecvte aperte ad multiplicationem specierum sensibilium ad locum sensus comunio .EAd aliam dicendum est q) caloi corpor alio per nio tum accumulat calorem: non solii extrinsecus imo et iri trinsecus: cuius signum est vi homo indiget maiori et fresquentioli inspiratione ad refrigerandum colet pulmonem: et ideo per laborem potest fieri maior evaporatio nutrimenti: et quandovst sint humor eo viscos superfluitcalor ita per laetborem intenditur q=potest eos liquefacere et evaporare: Oante non poterat calor naturatio : et tunc exibis lumi odi euasporatione potest causari somnus sicut si esset evaporationutrimenti. EDd aliam de infirmitatibuo. Dicedum est sicut deprecedenti ratione:alique enim egritudines sunt excetrucatorio qui habet humoreo viscosos superstuos evaporare: Suio timcnon sumatur multum nutrimenti : et potest inde causari somnus .EAd Eliam qiteargitebat de infatuibuo et iuniolibus:dicendum est*diuerse sivit opinioneo : utrum calor sit maior in iuuene ci3 in infante vel in partio: sed talio concordia est in hoc: ii in paruio vel iii infantibus plus abii

dant evaporatione nutrimeti O in virio: vel in iuuenibuoqiiod prouenit tam ratione humiditatio Gratione caliditatio:dumiditas enim in paruio est valde multa et fac irretia, potabilio: et non est tanta in iuuenibito vel in viris : nec ita flueno meo ita evapotabilio:calor etiam in paruis siue sit mitior sitie maior: tamen hebetatus: est sufficiens ad evaporandum: sed non est ita sufficien 3 sicut in iuuenilitis ad vapo: reo consumendium et digerendum: sicut videtis in hyeme iupli Iregsunt vapores iii aere eleuatio inestate:quia caloriii hyeine sufficit ad hebetandum vapores:et non potest eos OS sumere. Dd aliam q= magnitudo capitio non facit ad clea uandum vapoico: sed facitast multam susceptionemvapoax eleuatorum: et ad infrigidationem et ingrogationem ipsoru3 et ita facit ad multum somnum. Ciud aliam de strictura venarum dicendum est cevaporeo quando eleuatitur per calorem sulit subtiliati: et sic potentes ascendere per strictas vesnao et strictos mea tuo:quando aut ima capite in grossantur tunc non possunt libercper illao venas reuerti: id obstrusit eas et fit multiio Militatio .Pe melancolicio dictum fuit super literam in q uis iuniunt inultum cibit: tamen fu pauca eua potatio . tam propter siccitatem complexionis: propter frigiditatem. Cultima ratio petebat de expergefactione: de qua dicetur malia questione.

beant exper fieri facta digestione nutrimenti.Zirgultur ut non:quia dor initio fit ad confortandum calorem debilitatum: et ideo tunc debet fieri dormitio et is S expergefacito: quando calor naturalis est debiliori sed facta digestione calor natin alio videtur eae Debili onprobatio: qi diu egit in nutrimentu3: et agentia naturalia iii agendo repatiuntur: ut habetur prinio degerieratione:ergo calor naturalis diu repastus est: et per consequelis magio debilitatus: igitur. CSteni. facta dis stione et discreto sanguine remissus mittitur ad caput : ut dicit Eristoteleo: sed quanto sanguis est magis tenuic tanato magio potest a cerebro in frigidari et ingrostari:et huius, modi in frigidatio et ingrossatio est causa dormitionis: ergo tu ire animal in aegis debet dormirc cino expergefieri . te sequitur vincla colici et seneo diutius dolinirent et tardiu expergefierent S alii: modo consequens est falsunt: ut dicit Alristotcleo, et expertum est: sed pio batur consequcti actuapropter frigiditatem tardiuo facta est digestio in m clancoucis et in senibuo: m mali o: igitur tardino fieret experge actio. Atein. videtur qd sit omnino accidentaIect coiittias gens cpfiat tunc expergefactioni agio alio tempore: quia experimur.*multipliciter sepeliuiit exper faction coalite

sit facta digestio: et etiam dormitiones aliquando fiunt post ni iam facta est digestio: et hoc manifeste apparet de ieiunil: tibus in quadragesima: m aliqui post piatidium vadiit dorsinfre: et expergefiunt hora coinpletolii rati novae ut dormire usu ad noctenuet domitiuat totam noctem: et noli potest dici ci amboruin istorum expergefacti citcgfaiit pieci sequado facta est digestio: qi fiunt valde distantibuo teporibuo.

Oppositum determinat Aristoteles:dices

expergefactionem valentem cum digestio facta fuctit et ob tinuerit que impacta est calidi taci langusto multa: quia tuc fiunt discreti sanguio corpulentiis ato purissimus et inittis tenuissimus ad caput: et grossus ad parteo iii ferioreo: et siccum illio sanguinibus reuertiintur calor et spirituo ad exsteriora:ct hoc est expergefactio. Cnotandu est breuiter id sicut fiunt quedam dormitiones secundum conueniente ex gentium nature fine aliquo accidetate discomteii tente. et iiiii etiam quedam dormit torres per quedam accidentia naturaliter disconuenientia ut per cgritudinea aut nimia o pomptiones si ta etiam duplices sunt expergefactiones. quedam eiiim fiunt secundum conuenientis iniam nature ext sentia. Di te fiuiit perquedam accidentia: que preter existis itas ture conlitigiit: modo Aristoteles in hoc libio loci uutus est de expergefactione pure naturali: et ideo sequelico Tristo telem possum go ponere dua S conclusioli es. punia coctasio est: oecum dormitio et expgefactio fiunt secundum conuenientissimam exigentiam nature: tunc rapergiscutur amni alia facta digestione nutrimentu scilicet cibo conueiso instra

453쪽

m Ioannis Euridani Di Iibrum Aristotelis. E

guilaeninutritilliinutae illa conuersio statis illepate sitie in corde: quia del)octiones ad prelatio discutiendum: et causa huius conclusionis est: quia timc debet fieri expergelacito quando calori spirituo expat id tintiirique diffunduntur ab interioribus ad exteriola orga ira: hoc apparet ex predeterpinitiatio: sed hoc est timc: scilicet quando facta est dicta digestio igitur: declaro ni inolesti qi facta tali digestione tunc est caloistitissimus: et tunc sunt valde multiplicati spirituo me beinuo imaginari sicut de igne et lignis: cum enim ligna pilinitius asponsitur in ignem:debilitatur ignis: cum igitis altera ire t et calefecerit ligna et exeua potauerit humidita, teni superfluam itinc incenduntur ligna et auginentatur tigillo: ita in animali quando primo hi scipitur nutrimens tum diminii itur caloi incolpore viil malis propter contrarietatem nutrimenti ad ipsum: sed cum caloi iam egerit illatiis trimentisin: vel in tantuni ipsunt alteraii erit et obtinuerit susper ipsum: tunc est illo nutrimento augetur calor: et generans tur spiritus:ideo manifestum est Ufacta digestione tali: casior est ibitissimus: et spiritus valde multiplicati:(deo titcnaatura poteno debet eos disii indere adactiones animali debit ad exercendas Et doc iterum co firmaturiqi sanguineiani formato et appio pilato ad mirrieridum ratsonabile est quod ille iis litatiis ad singula membra: et non potest initti siste calore et spiritibus: ideo oportet q=tutic calor et spiritus diffundatura dexteriora: ideo lusit expergeflictio. EAllia conclutio est: qtaccide tales vel nullis o naturales expergefactio eo fisit multis teurporibuoetuso dis et ad hoc declarata duri, noo posuimus ponere de hoc aliquoo castio principaliter. Puni 'casus est:quia exsaei gefactio presuppolrit dormitionein reti 5 qui citius vadit ad domi tendit inciti iis debet expergefieri et qui tardiuo tarditio. Zecuti duo casus: est enini coli siletudo quasi altera natura .i.quedaiti natura ut Bristoteles di cit sti multis locist ideo quicillim consueuerti ut parum doram ire: cito expgemnit: et qui psueti eruiit multum dorini re si opossunt et pergesieritet de hac psiletudine dicit coineia taloi: disicius coiisticuerit declinari per buiusmodi somnuin plus sopoitet hebetabiturali ima: et institimenta sensit ilia tua utein cdsueuerit declinare pluoad vigilia in qua oportet: corruniperetur virtuo et insitu mei ita naturalia. CLertilio casus propter diligentem attentionem ad aliquod opus .experimur est iiii aemulti valde bene dormiunt lotigii iii anc:qiii do non precogitarinit se aliquid facturo visi autem pie cogi, tent se esse acturos aliquid inagivim et desidera tulit: cit cx pergefilii aut non possunt dormire: causa est:M per illa mite precogitat otieni fit fouissima inivssio spectet in fatimsia sol la in somno potest cui tine mouere sensum consuriennquo motuo appetituo fouissume et singulariter ad illud optio de sideratum sirgit: et ob hoc natiira per venas et ineatito cor potio mittit spiritus adinem bia exteriora prosectili ira illi' operio te fit expergefactio .cUnde debetio uitelligerem in sonitio iion sunt vie ita obstructae quin piopter caiisam fouepossint specteo sibili uni multiplicari per orgalla exteriosi a adlati sum commune: et quinetia propter causam forte natura possit mittere spiritus interluo inclusod ad inelubra exteriora. taliartus castio est: cramplitudiri evenarum vel paruitate capitio: sicut enim coiitrarie dispositiones causas bantiumrium: ita de dispositioiteo debent causare experges factionem citiorem . uintus casus est propter coplexios nem irati irate an vel propter elatem sic enim melancolici et senescitius expergefiunt: qi piopter frigiditatem et siccitatem non est tanta eleuatio vapom3. extus casu est: propter egritudineo: sicut enitu virtutes morales costititistiir iii in dioeritetnarum malitiarum: ita sanitas corporis constituisti ir in medio extreinarii egritudinii:quandoq3 eni inest egritudo ex excessu caliditet quβdocue ex defectu calidi: et sui egritii disies cetrarte: et sic potest dici de alijsqualitatibus comet plexionalibus: igitur sequiturq)aliqiae egritudineo genera

alit somnos immoderato ama in contrarie egritudineo gestu rare sit vigiliam immoderatarii et expergefactionem citio,

rem debito si Septimus castus ester qualitate vel qualiti late ciborum et alior uni nutrita tentorii massi impiorum : cone hi t* multa comesta vel potata facintlamitos valde superfluos: et iii axime si in nimia quantitate: et ita quedam alia iiii pediretit soninoo: et prouocaret expergefactionem et vigilia. QSctauus casus est sonis ita terribilia: que qua doc ita fortiter faciunt holii inciri titii ei est natura non potest sustinere quin mittat spiritus ad extra adfiiglendunt vel evadenduvet l)uiusmodi. CUltim uo casuo texcellesina sensibilia exteriora .st enim sentibile exterius fuerit valde ex cci leno: ut scis tuo aut calol: aut friguo: tunc propter militii disieni potest multiplicare speciem suam ad sensum coinunc3: et tiatum a scolamitandum organia passa mittit spirituo ad illa: et sic vata de sepe fini nobio expergefactioneo ab exteriori. ystio visio facile est soluerc rationes.

Ad rationcs Ad pristiani diciti ir

i rati irate licet repsitiatur in principio: tarnesi quando potest obtinere sit per passu in et ipsiIm conuertere ad se tutic tortisticatur: et no amplius ab illo repat uitri sicut videmuo dc igne et ligmo: et sic est in propolito ut dicti ini fuit. EZid aliam dicenduin estura te sanguis rein silvo est pleri uo spiritibiis calidio: bene etiani propter subtilitatem illoruin spiriturini redditur ille langitio tenuio: ideo itoli est faciliter iii frigidabilio iiec in trigida tum quia coiittit ire iiiiittitur alijspiaritudo corde. Adalid: dicetidiim est: q, seneo et metari colici tardiuo expcrgefierent pio pter lioc qi tarditio polluta digerere si cete laesi cnt paria: sed cetera sunt in iis io disparia: cum enim illi iuri frigidi et sicci non possunt ii niti uni evapos rarenti trimetitum it altinia ratio arguebat de expergefas ctioniblio ex carisio accidei ita libuo: ita cisas sucbat piose cunda conclutione.

454쪽

De somno et vigilia. bos tillo. II. et

is arillo in himio vocatur proprie somni ui unde possenius distin asiere quatuor modos apparitionii. Q ua apparitio est:perserisus exterioleo prcsesiti aliter motos exterioribus selisibilibus: et ista apparitio vocatur sensatio est uelisit iudi csumiti sesi sibilo exterioribus liue in seii sucoi: et talio appa, ritio fit coiter in vigilia:et aliqua do fit iii somno imperfecto quasi coniixto vigilie:cum estim honio sit bdormit citodamodo audit loquentes: et apprehelidit ea que dictitur: sed nisi talis apparitio debet vocari somni mimo debet vocari sensatio.cDlia est appariti opta intellectaeque fit nobis non solum iiivigilia sed etia sepe in somno: ut declarat Tristo. sepe enim in somno syllogisa inuo de uniuersalibus t et de insensi vilibus: qGiton potest est elusii per intenectit: sepe etiani iurdicam uoisi somno somniit qG nobis apparet esse falsum et est e somniii: quod iid potest esse nisi per virtutem superiore somniantem: et illa est intellectus. Uside perfectio in philo, sopbia et in ratiocisiado fiunt sepe taleo vere intelligetitie in

somno: et dicit Tristo. cybii iusino divere intellige litte seu apparentie intellectualeo non sulit vitinia proprie loquendo. vilia est apparitior que fit sensui coi per specleo reseruat ad insalitasta presentata o spli selisis coi : et binos apparitio fit nobio sepelii vigilia: viqii aliquio imaginatur castra in aris uernsa: qni extrinsecus nil)il sentiat: et sicut parviqnsutit sosti in rcnebris imaginantur terribilia: et tinitati: et clamant: thinSi apparit toties fiuiit etia aliqua do in somno: et ciam filii in vigilia tion dictitur so milia: qi deficit contiolatii per hoc ii omeli somni ui sed quado fiunt in somno tunc diar somnia. Adhuc iuristo.notat quartum modum apparitionis:R3 memoratiuumrater que debetio scirem multi ut aiate dicebatur ponia duag virtute reseruatiuas distinctas et distinctos organorum.:k3 fantasiam et memoriam:la istasiaestim roeseruat speciem senstibile o sine certa differetia tuis sed in emouria reseruat species et intentiorie sensibili licum certa differetia tuto: ideo per latita stares apparet nobis ac stisfiat plasi, leo: b per memoria apparet nobis*tuc vidimus taleo recivel audiuimuolet cetera:modo apparitio memorativa no Grrumpite somniiitisuis aliqua do fiat iri stomno: sed solii apparitio fiantastico: de qua iudicarnus ac si reo essent presentes. Verii est; alii dicunt quod latitasta et memoria sunt idem realiteri et eiusdem organi:sed in eadem res Gitantast et memoria sua diuersas rationed et diem fantasta sm m represenatat line differentia ipio preteriti: et facit apparere q)reo sit preseno mea dicitur in otia Finae represeruatcndifferetistia illio preteriit: in quo reo visa fuit vel audita: modo a paparulo quesit per pitinii modum representat tonio vocatur fantastica: et est proprie somni u si fiat in somno . dapparitio per sin modis representationi vocatur apparitio memoratiuari non si proprie somiitu: Suio fiat in somno: somnia emnon mutuere apparitiones imo false: qi apparet piesensq6 3on est pieseno:et apparatae videamuo vel audiamus id q6tio videmus nec audimus.Sed alie sunt apparitiolies: scit; Per selisus exteriorestet per intellectu: et per motum memorati utique ebulo naiit in somno in sui vere apparetitie et ironfallaceo: et ob hoc pio pii e loquendo non vocantur somnia.

dis visio dicitur ae illa diffinitio est valde bona: R3 sonisti inest apparitio fantastica in somno: et ponitur ibi apparutilatanes tuis:etpo iutur latitastica ad differentiam aliarum trium apparitioini: sc3 sensualis: intellectualis: et memorative:et ponitur ibi in lamitos ad differetitia appariti otium lantasticarumque sepefiuiit in vigilia.

Ad rationes id primam: coceditur quod

somni uilon est fantasma: nisi capiendo salitasma pio apparritione fantastica: et potest dictae apparitionis intellectua leo non meretur dici tantastice: quia non solum secuti duinexperientiam fatitassarii filii: sed altio ii virtute corrigutur apparitiones fantasticea Bd alia: potest dici vinihil soni,niamus pio prie nisi de sensibilibus: licet cium Minni o conccurrant intelligent leselisibilium Sed tu diceo secredo:mimilio montis aureos quod nunc, sensi et qui non sunt scit sibi leo: no sunt .Pico mapphelisio motio aurei no est simplex sed compositareiade sensi molitcni: et selisi aurum: et auri spei eierare seruate sunt in memoria et et cum represeluatur sensus communt ille potest compotiere aut diuidere .et scpotest mi diure apparitiones montium aureoruin et huiusmodi: et hoc

adhuc sunt somnia. Endaliain dicendum est q, passiones

corporis vel anime bene aligine litarit et excitant appartitoaneo somnia leo: tamen hoc non est linc speciebus reservatio infantagia.

verit tir utrii sempcrali sona

tio debeat fieri somnia: annunco: asi qua dou sic et qualido non .Argititur quoanun Debeant fieri: qi fantasia eque vel magio propinqua est cerebio sicut latinas exteriores et tanteii iti somno propter his giditatem cerebri ligatisviat sensus exiesrio leo: ergo eque vel magio ligata debet esse sunt astat mos eo si fantasia sit ligata non possunt fieri somnia reo aesonia iiiii est apparit tofantasiata:ergori unco in somno debentheri sonitua. si dieiii. si omnia fierent: hoc esset per species res seruatas in fantasia: tunc arguitur sic: vel ille species suffraciunt ad solavitandum sine oblecto extrinseco vel non sufflacnint sine illo: it sufficis misine obiecto extrinseco: lmic senipdebent fieri somnia tet si non sita fisclinato ne obiecto extrinse eo: tunc taurim debent steri: qi in sonitio noli fit apparitio per obiectum extrinsectini: ergo vel semper debent fieri in soni, ito vel nutio CItem .vel quelibet species existens ita fantalia sufficit ad hinniandum rei nulla: vel aliqua stifficit: et aliqua novicum ceterioque existulit tempore sonitati:stque libysifficiat: tuc simul deo milibusque vidimii ducta ii divimus quorum nobis remanserit meipolia debere nuo somnia resin ulla sufficiat: tunc de nullo deberemus somniare: si aliqua sufficiat et aliqua no: videlicet qr mitior sufficit: debilior non sufficit: tunc continue deberemus somniare de illocutus meci eo est fortiori et de imito alio: modo istud coiisequeno apparet falsum: cicon litiue valde diuersificantu Diobis somnia et modo apparet nobis unum: et statim aliud Cytem. in vi ostia non apparentiiobis talia fantasmata:crgo nec debent apparere in sonitio: consequentia ex hoc pio batur: quia vialanta se ad sensum edmuis em est magis expedita in vigilia: in in somno:ideo magis potest sua o Occleo representare.

Eppositu ita tamen Doruin o innitun experi

mur .ECirca istant questioli estitit quatuor difficultat eo declarande. Plinia est: quare specie o in fantasia reseruate fasci nil naagio apparitio item in somno co in vigilia Secunda diffictiuao est: quare Luespectes in somno lacu in taliqua doapparitio item: et aliquando non Tertia difficultas est: quare alicite specierum in fanissilia reseruatoris in faciunt stiam apparitione itu et ais e notu vel aliciae cititio malle. E Guarata est: quare species que sunt fortiores non faciuiit continua apparitionem. Td pilinam difficultatem remoti detur.*specleo in fantasia sui debilas: et motus ab exterioribuo senditibus qui fiunt in vigilia sunt mitiores: modo motus mitior res et in apprehensionibuo et in tristiti, o vel delectationibus et uniuersaliter in atho passionibu aealique omiscant motus iniuoleo:et faciunt eoo latere.Uti de aliqui clamant te valdelesos in manu vel iii pede qui si heire verberarentur lio sen: tirent ampliuo illam lassione an ideo etiam sicut Pristoteleo dicit parui in tenebris in orientur a fantasmatibus: et si mentin luce autem quia lux fortuis mouet: non apparenteio illa fantasmata hec est ergo causa quare apparitiones fiunt ii ochio magis in somno O in vigilia: scilicet qi in vigilia inoue iniura sensibilibuo ex te Ilotibus: mitioribus uio tibii G:qvam sitit motito fantas natum.*deo tunc latent nos motu ofarblasmatum. Uel etia in dicendum est: quod quido receptiuii est occupatutino ita bene recipitur tire ita belle apparet ima pressio: sicut si receptii xii esset puria: modo setistis coto in somno est puruo: et no occupatus per setistio exteriotes. frigilia aute est occupatus magio perseia suo exteriores: ideon dira bene nec ita apparenter potest recipere debiles impressos lieo fantasinatu. EDd lasarn difficultate questirebat: quas retii somno fiunt aliqua do apparitione ora liqriando non tremo ii detur: ci aliquando via talitaste ad sensum coetu ob structa estvaporib'itigrogatis: to tanta sita no pol suac spe replesentare sensui coi: ideo tunc nosi fit apparitio. aliqua la

455쪽

Ioanius Stiridani In librum Aristotelis.

doctiam qua ilio non mitibi vaporeo iii grassatisanien propter multunicatorem sangultilo: est ira illa via multus irior':et in uua turbatio spiritu uitu ideo species ibi siccois fusi dii iratur U nullam possunt facere apparitionem. et est simile sicut aqua quieta potest refragere specient tua nun tota autem no potest:propter cofusio item radio imis visualium: ideo etiam tunc noli fit apparitionii similem mea est si inito mitio pro,pterniam amattetio item quam clica obiectum habuimus retrunc picdictistioli obsta sitibiis illa potest mouere sensum commune: siicenisti aliquasi do aliqui cogitarit eo de iregocio aliquo lammai: et non postunt finit ter dormire: licet ex cibis et pol ibi is abundent fiunt: et vaporeo:cum autem digesti fuerint illi vapores et motus spiriti rum fuerit reductus ad regulam ituries uni somnia. et ital)abetis inulam: citare aliquatido fiunt et aliqualido non .Et ex hoc infertur correlarium qico inmuniter magis somnia nitio in priticipio et fine somni: sin medio : qi in plincipio nondum vaporeo sunt in sua potes state: sed incipi utit mee etiam in finessed desinui: et in medio maxime abundant. Esa tertiam dubitationem respodem dilui est:xi in fantasia est a impressio mitior alia .vel pio pter frequentem meditationem vel propter fortem attentionem:aut quia adiuta est ex delectationevereristitia: vel alia pallioe anime:vel aliqua etiam corporis complexione: et tile

ilia mouet sensum comuneia uetiam aliquando quando alle nondum pomini tilio uere CAdquisi tam difficii Ita taenicile querebat quare tortior species non seni per continue mouet setistini contaminent iii tempore fornith. dicendum est: ut di

cit Aristotcles: qi species a fantasia ad sensum conium ne ii inultiplicatatur cum spiritibus: et illi spiritus colit inue moti varia iit tuter se situs suos ad sensu3 comit milenitet sic modo aliqui factu sit stram apparitionem linodo delimini: et alti iis peruenitnit. est et sani alia calila: qi natura sensio est appetere discurrere et lioua videre: ideo dimittit aliqua do que si itfortia et attendit eaque sinit debilia: et ita cottii ne insomnio fit velox mutatio de viro in alterum sterirecte spolidctur.

Ad rationes. Ad primam dicendum est P

orgami infantane maloies habet meatus ad seis stiria comit nemo orgasiae eteriora: et ideo per calore incoidio via latitane a a sensum compiletu citiuo absoluiturico a se risibiis exterio ubus adsensium commune:et tardiuo etiam ligatur: ideo fiunt somnia ilicet exierioico sensus sint ligati. Zid aliatu.dicedum est et specie otii fantasia sufficituit admisi iis an diim quando via ad sensu iii comunein absoluta est: et n6 sufficilitquando est illi pediti per vapoleo iii ossatos et aut nimioci motus multuum. e Idaliam dictum est ima tqueFuo suseficiunt Salieturia oleo.tamen dictum est quarent perinutatio de unae in Ii1mmon obstante quodvna sit fortioi alia. Eid ultimani dictum est in solutio ire prime difficultatio.

A veritur utrum sit comicities

per soninia diuinare de suturio: seinpros, nosticare.et videtur quod lioritur non aps paret ratio quare et quomodo hoc sit poli ubile iii sim simia sitiit adeo si obio itivisiosa: ita q8 modo prophetico pronosticein '- sed non sic sunt nobis inmitila a deo: ut dicit Bristoteles icii instantiam iii brutis infatuto: siciit prudentibuo : igitur. teni. plurima sonuita fiunt dei o quetraliscendunt actuo nostroget scientia in nostram et potetitiatiostram: Vide imperiis a lenianorumvel rome: aut de papa et actibus cardisi alium: et sic de alijs:et non apparet ratio vel modus perque insomnia nostra stat talibus connexa ut possint cise cause vel signa eo iusti Cytain. somnia fiunt nobio ex atasmatibus reseruatisque non sunt stili pieteritorum ac tirum: et ita non videntui habere dabitudines nisi adact' preteritoc: igitur rion apparet quomodo perea possit quis pronosticare de futuris. cytem per sigila deceptoria non est pionosticandum: sed somnia stulit deceptoria:quia iuri, stoteleo dicit et probat*faciliter decipimur circa sonu:ia:de quo Cato ait. Uom illa ne cureo quia fallunt soninia plures ergo noncs prosi osticandum per somnia.

Oppostium vult Aristoteles: et voluerunt

multi sapienteo: et est commutie et vulgare dictumni odo eo inuite dictum est dictum tan* ab experientia: ideo non est sine veritate: unde septiitio ethicoetuita dieitur: fama in quam omnes famatit non omnino perdi: et siciit dicit Siristoteleo et medici gratiosi et in sita scietuia solentico bene attealint actso insita: quod noli facerent nisi est elit significati ita et prouocsticativa eL Ru sollitio item questionio: declaranda est bie, uiter origo somniorum: de qua dicendum est: quod somnia habetatorigmenta speciebuo reseruatio in fantas a corii incite ante sesi sata fuerunt. tamen huiusmodi specie o vel nistetitioneo reseruate:aliquando fortificantur vel excitantur: et filii it opparitiones ex multio causae. vii a caiisa cst: propter pastioli cor quoniam sicut dicit Pristoteleo: si in via a fanta, sia ad sensu3 communem defluat modicu3 de colera species calidouim ruficabiliatur et facient apparere igneo aut fula sura vel fortissimos estito: et coiiiiiiiii liter: si vigeat aliqua huini dilao aquosa: faciet apparere aqua gaut pluuias: aut iii quibuo homines se credet natare vel si xbmergi: et sic de ali squalitatibus contra cor vel organii fanta sile: aut in locio mesdijodoni inantibus. L Elia causa excitatiosito seu fortificastionis specierum reseruatariim: et per consequeno apparitiotium est ex parte passionum anime. Si qitio enim fuerit cliti diis aut affiram commotuot vel ad odium: aut amorent vel concupiscetitiain: cito et freqtienter somniabit de eis et de connexis duiusmodi pastioniblio. CZllia causa pioniostionis et excitatio illo somnio nim est a celo: seu a continente propita otio: qtio tria mori inso natura in istio inferioribuo(exacepta libera volitura te regitur a corporibuo celestibus: viis de plinio meteoror tini: trecesse est viiii civitii dum infertoiem ei e contiguunt lationibus superiori brio in illo tibito corpos rum celestium ut tota virtuo ettio guberii et tir inde .sEt sta si constellatio sit ad caliditatem: ad rati coico: vel pacem: et sic die altio ciualis a tibi ro in isti otii semioribuo receptio: commos iterent tir specteo in fantasia reseritate habenteo ad predi, cra coliticii iei illam ad nio uel id uili selisi in i comi me in ad ea . semiliari io desilio adque celum inclinat: vel de similibrio eis. Ex dictio igitii rapparet somnia pilites pali diuisione esse quadruplicia. Guedam babentia ortii in solii in inodo aptiuo sensitio: et in fantasia reseruatio: absq; aliqtia Diio castiosi e pertreo cativo prius dictao: et de bilium rodi soninii diceridum est: q, non faciunt ad pronostica iustini destitiario citia solii in babet illi ahitii dinem adseri satio ireo preterita overbi gratia: sici illa odieri disti magnum bellum: et ob hoc ire soli inito apparent tibi tumultus et bella: boc non significa, bit aliqii id futuruitu sed sollim quod iii hec vidisti. Hecudo modo liliat somnia i ab otia originem vel tartiti id inem ex complexio ite corpora luet per istat abes itine dici iudicare ovilitior stiperabilis et a iiiiiicipiat stiperabimdare: aiat quisti uitior destitat per corpuo magio q oporteat: et per laocpos, sitiit iudicare defiitiirio: sanitate:vel egrittidinibuo. Si ei fialiquio frequenter sona latet igneo utit fulgurae aut vehemesteo estuo: alit coiisuit ilia: protiostica iri tini erit quod in eo abim dat colerat aut q iis ordia tertiouer:et q= ille forte febricitabit iii si obseruet: vel redii cas Et li febricitano calore sonisii fauerit se est emaqirio: signi iiii erit defectuo schis oletq8clto sanabitur. Et ite suasi iter de alii satiat statibuo. citaristitio moduo soli in loriim est pioiit fortificatio vel pio uocatio proue illi ex passionibuo anis ire: et per ista somnia potest Significatille iudicari ad quo o actuo i omo fiteriti iactiliatus rvtriiiii ad bella an ad pacem: utrum ad alaiorem: an odium tuta iiii ad carnaleo conci ipsaeetitiao: an aliao: et ita poterit coiitientes iter iudicari sigilificat ille fit talio talia opera opini abituriqd talio reget en bellio: vel cum pacet et sic dealco. Quartito moduo somniorum est habetio exituri et prouoc tione a corpore celesti: et peristia ponemus pronosticare ii olisolia de actibuo futurio somniatis: sea etia de iis que nostra potentia trans edunt. Si enim sonitii emuo aqua o multas ciboc no proueniat ex coplexione corporio:poteritimo itidi, care qi erunt cito pluuie: igitur butui ditareo. statuent in pilaus Potest influere se tuto silao alterativas aerio et corporis nostram possit ita, ueture effectuo pisiicipaleo: igitur culari sit si iidoiniit i5e est purus:potest cito recipere impressiones corporii celastimet aliqnptio videreptilia fas taut siccitateor aut guerrao: ant seditio eos de facto euetuat: et ita dea Isis

dispositionibus: quas hec iii feripia sunt in irata recipere a

456쪽

ne Iongini. et breui tare vite.

eclo. Tanien deberis notare sicut immitis isto .cydifficil

ita, et , est seret ex

culta o est valde inagna: qi in somnia i do illi citatum modi omiuomini labent adinvicem multam et citremam pertim rationem: modo elum hoc apparet forte ex celo: statim aliqa ex specie reseruata: et consequeliter aliud ex passione coi posrio: et coide: et ideo dicit Alristoteles O optimus iliter piro somniorum Sebet esse bene coii siderati liuo similitudinuin et

differetitiarum: ut possit separare ea que si intab vita causa ab ho que sulit ex alia:et ut iion statini iudicet sicut apparet: sea simile aut 'sequetis. Epier ista apparet qi rationeo procedunt vito suto:qr iton qrebasit riisi quare et quomodo soninia possunt esse .gnilacatiua futtiromni,

sunt exercere opera vigilantium. Susui: turm non: quia sequeretur aedorimesiae essent vigilantes. consequerio est mani

sterilium .consequentia probatur: qi illa propositio possibile est dolini senteo exeracere opera vigila iitium est de possibili insensu compotito: et valit istam: ec est possibilio dormientes exercent opera vigilantium: ideo reducatii radesse et nihil debet sequi impossibile: et sic ista erit vera dormientes exeracent opera vigilantium' et cum non exerceatit nisi opera sua: sequitur m sunt vigilanteo. Item opera vigilantium sunt circa ceteriola sensibilia: et dormientes circa illa non exercet aliquas operationes: cum non moueantur ab illis: nec illa percipiunt:igitur Vel ist ratio fiat sic: vigilantes operationea suas orercent mediantibus lati sibus:doc autem non fasciunt Dormienteo: qi eorum se limo sulit clausi: igitur . te Tristoteles dicitae in somno caput grauaturritam propter grauedinem capillo oportet animal cadere vel iacere rigitur ipse non potest facere opera vigilantium: que sitiit surgere: et ambulare.

Oppositum tamen dicit Aristoteles: et est

expertum demuttio: et scio qd vidi ancillamque surrexit et ivit ad ignem: et incendit stra milia uaci fere fuit combusta: igitur. Breuiter certum est et iii multis expertum:*multi dormiendo surrexerunt de lectis suis: induerunt se: aperuerermit ostia:ambulauerunt per vicos dormiecto: et cuin expers sinerent intrabantur ubi essent. Et sicut benedicit Uristo. taleo non memorabantur ratum que sic fecerant: memorabatur tamen benesoninimum suorum quatum ad inulta: sicut et i in belle memoraris somnii tui post expergefactione3. Et in istis saetis que per experientiam manifesta sunt: sunt duo mirabilia satio difficilia. Qidum lina est . clini tales nibit ex tra videant:nihil etiam tactu sentiant:iu hil auditu audiat: Elic de aliis sensibus: quomodo est possibile*sic ad loca deterininata vadant: et ostia aperiant: quia non possutit scire viruina peruerunt an non' utrumus ad ostium ambulauerunt an non: imo per somnium ita apparuit eis: sive iuertit siue non: siue aperueruiit: siue non: quod apparet tibi satis: m somniando tu poteo credere ire et reuerti: et qliodcunmtale feciste:sicut situ fecisses. EPud mirabita est quod illi ho mines et etiam alii memorantur so minois motum: et in tales non memoratur actuti suorum exterio v. questem hinno se cerunt:sicut dicit isto .et scitum est per experientia. DPropter primit isto declaranaum supponii tur aliqua . serimuestu licet seresuo exteriores multii valeant ad dirigendum nod in nomio operationibus exteriolibus: tamen possibile est sto me vis eorum ambulare per cameram aut per victi per in id itationemra ut per selisum comunem: et per memos rimit supercosuetudinem. via desie sepe homineo iiihil vi cen .erambulant per cameram: et piatiim: et reuertntur ad lect*sti: dico non vigilando: boeenim credo quemlibet posse

experiri.ssi Secundo suppono:*in sonitio cum minitho pro

pue dictio coii currunt sepere memorationes vere de preteristio:et vere intelligentie licut Ziristote ius potire in isto libro et determittat. DTertio etiam suppono: siciat i multio exper tum est: qi in ci; isi sotimo sunt ita forteo et liuense ini agiliastione d cp ipsi loquuturet mouent bracbia vel tibiao: vel aut qualido totum coimo: boc visu in est oe pluribito ex quibus verisii tuliter potest inferri ci in ali cibito pollunt este vaso insito imaginationes ita vehementer mitra: cp ipsi de toto cor et pote surgunt et ambulant:et per rememorationem et intelligettia in concurretiteo: et per coiisuetudinem euii di ad certato ca ipsis vadut deterini nate per cameras: perdomoaret ultramite per vicos .crid secundum dubitabile: remoridit Trisito .in suio probteinatibuo: et credo q=responsio debet esteta, lio vel propinqua: qt extariora circa que isti agiit imilao speetcies sensibiles impuniunt sit sensibus exteriolibus qui sunt clausi: nec per consequens in scilla multi vel in Mittasia: et tamen noti potest ei eremes norationisi per species imp si aciinfantasia: ideo isti nihil possunt rememorari dedoque sic

extra feceriint in Minno:sed valde bene memoratur de fomousio:qi species reseruatem fati asia motiem sensum commanem ad actum cognoscelidi: ex quo actu iterum reuei titur ad Mittasiani ii uelit orepresentatio illusit actuitu per qua uitent tonetsi ine litorantur id vigilia qr talia et talia ii obio apparebant: sed ibi est viiii in mihi Dubiuisi quod certe ab otioso, cio scivi et audi iii: et iurabato ipse erat iti vita camera cum vno socio :et ille nolebat ita surgere dormiendo: et ire vela abaculum vel ad gla dium:et ira determinate accipere ac si violaret: et subit socius videlio die uagi trauerat gladiit apersit cameram et fugit: et stati iii ille dormietio fugit post eunt. et cecidit per graduo et cetve tutic est difficile facere talia dea ternalitate iit si aliqualiter Cetra videret:etnisti ad tactiline caterior c3 perciperet illud quod tenebat. Et ideo probabilirim potest dici siclit dicit Uristo d. subdoluneribus: qiti no perfecte doliniunt cilente et debiliter auaiulit vel ses triuiit exteriolantaqd aliqualido respondent ad interrogata: sic etia potest imaginari qG talibuo non sunt omittito perfecte lensius exteriores clausi:ideo per illos postulit se aliqualiter diarigere ad tali facienda: una cum reniemoratio Ilibuo et instelligenti o conciirrciuibuo. ea tiliqueritur quare igitturisti non reniem oratitur illorum operum exterim tim. Eoalutio potest dici: q6 impie nolles faete a sesistibus litterioris bito ad sensito exterioreo sunt ita debiles tunc quod no possiunt facere iii fantalia implestion eo sit 'cietes ad postea itermia mouendum notabilitei scillam comuneni: ideo non fit talium rememoratio. ecundum dicta soluatis rationes sis cui placet vobio. iaci sit filii distillo tibi et ci

vi Explicitant vicisti oti cs oc sonitio et victi lia lecte mari Dish a No. Pane Birrida . et equuntur questiolies ciusdem dc imgitii duae et breuitate vite.

s dine et bieuitate vite eritur. Utruscietia possit corrumpi. Irgii ruri quod non . quia omnis generatio vel corruptio vel est niotiio vel noi fit sitie motu: vivulis metator:qilat to et sextopbrsic. scientiani tio est motus: ut habetur septimo: physi igitur scientia iid potest ,

tia coirinia peretur sequeretur cd sirici lectito trafiret descitalia ad ignorantiam: sed intellectu A non potest traii mutari: quod patet sexto phystic omni ubi probatur q6 omne quod transiis utatur estos uisibile intellectito autem non est diuisibilia: igitur no transmutatiir.Similiter: omne qj trastinitatur petitur et in si tertio de aiam in te luctus est inivast hi, lio et immixtus:ergo intellectu si no potest transmutari: isti Escietitia ii S potest in eo corrumpi EItem.septi ino metamusice dicit Aristoteleo quod itere folina Mnec materia fili sed

totii compositulli est illud o fit : modo scietitia est folina et

457쪽

U Ioannis Buridani In librum 'uod id est mi istum et .. 'i

lo igitur scieria non est ilicorruptibilis. sistem. tion videteste ut sit triplex modus corruptionis .ianus modus est a coiitrario alius est ad coiiuptione subselli sui .et tertino ad cor,

lieni lucidi: d

pta contrario: puta ab errore vel dea est per demotistratione euidenteni. Era lonem falsam et ineuidentesn:modo videbtiirq oratio euidens rioli posset superari ab ineuidente: igiis ieima non videtur poste coirumpi per argumentum erroanaitia agit tir nullo modo est coiruptibilis

Oppositum tamen tenet Aristo. et proba

tur id omne generabile est corruptibile ut habetur primo ceti:inodo scientias,oicit generari initobio: et desueto generat te et acquiri inr i uobis de nouo: igitur similiter ipsa cilci x raot bsi o. Propter istam circi totieni et propter sequetia cosis ei est quibus modio aliquid sucoiruptibile. Etes I sciencum: cI cIi qua sunt composita ex in ultio in actu: x edo inus: vel exercitu E:et talia non fuit taliqtud persevnuin et y oprie et in silur inuisa quorum qilibet est perseunti : stici. tironia vel allisino:albedo vel nigredo: illud autem quod ei rco inpositum ex pluit uo in actui et quod iid est per se Dipale

vitulia dicitur rameri viiii in pni quid vel in pioprie: so unitate orditus: vel proportionis: sicut exercitus diciturvulis propter ordinein multorum ad muni petiticipem:et domito etia3 dicitii ruria propter talem ordinem taliam partiunt ad inutis ceni: modo coiruptio talium potest este ab si phocae illa coierlitii patitur:vnde exercitus si dicanius aetiosi ut allust holis pes equi et taliaque coponia iit exercituniaeor ruin peretur per solummotii localein illarum partium: visi quilibet iret ad domum suam et domus etiam*ulo dicereinuoc ipsa nihil aliud esto lapideo ligna et lateres: et huiusmodi alie parteo tamen corrumperetur per motum iocalem illarum pars lum vel per alium Oidinem ivt si lapides qui sui it infandas hietito poneretur supia tectum: verum est tamen si velim a

propitillime loqui diceremi *exercituo dicto modo no corrumperetur: et vi domu5 dicto modo non coirumperetur:seaco rumperetur cymitu et corrumperetur domuo:qi exercis

tua est isti doleo et isti equi:mo isti horeo et isti eq no coirum: putatur: id exercitus no corrupit te: qd corridis desinae esse: modo exercitu ano desinu elseqr exercitus est isti hostiines rasti equi qui non desii titit esse tamen isti homines et isti equi dei ut tale exercitus. Ei militer hec ligna et lapides desinuit teste domus: licet noli demunt esse: et corrumpiturdo inuo vel exercitiis: licet donatist vel exercitus non corrum spatur QTunc vestio ad illud quot est per se unum de quo dicit Dusto ut illuduno modo incitur corrumpi simpliciter: hoe est sine additione predicati adiacetio. Allonio do dicis corruinpt quid . l. cum additione predicati adiacetitio:qi sicut aliquia desinit esse ita corrumpitu constat autem qi equus aliquando desinit egeli moratur adeo simpli equus corumpitur. Et liquando autem equus desinit est ealbus aut curres naeo equus corrii pitur albuo: sicut diceremus decurrente: equus enim iit curreno aut fit magnus: licet tune equus iton fiat:mo o de ista coiruptionesta quid nihil intedimus: sed de coiruptione lunpliciter fim qua et verit dice regi illud desinit est e.et vides mihi ae bene sunt quatuor mos di quibus aliquia simpliciter coirii pitur. Uno modo asilo contrario: vical ditae a frigiditata: tames inoppter hoc credoce omne bis opitum lituinatu coirii pia suo contrario in multa sunt pila que no sitiit irmata agere et pati ad inuicem verbi gia qualitates pile: albedo iid agit per se iri nigredinesti si lapio niger et lapis albus essent ad inuice apploximaticentii amito: DS .Ppter hoc lapio niger dealbaret: irri albus denigraretiir: iiiiii concurreret actio primarii qualitatium

cundito modus corruptionis: est corruptio forme ad corru pilotiesul subiectitque acciden o no posset manere sine stib statia: verit est in Q naturaitici cori rapi tio potest ellio subiectit primu :grboc est ipsa materia sed corrupit tir stibi eclinii apis propriatii. Tertio modo tili si a corrupitiar st corruptione vel reinotio ite conseruantio: cii indigeat agente non solii iii fieri:sed ilico semiciri : Itini eii sic corrupis ad coirii prione vel remotiolio lucidi: et ita solet dici Tactus intelli dico:rii pitur ad corrispi tot se seu cetratione actuo sentiendi vel tantas standi: titiloiippter boc coirii pitur habituo intellectualto: ino in fieri depelidet ab actu senticis di: In non indiget eo incolis ruari .eZl dilucent quartuo modii occiriiptionis: prout alica colacii riue corrupitur ad corniptione dispoitio sibi naturalis et coit ei ite sitiora per aduenni dispditio disco

uestientio: sicut sub statie qbus nidii est pilii coli ipsitur per remotioli e sua; dispositio uitiis rurallu: vel per aduentii oppositorum: sic aqua per caliditate sibi ad uerriente corruperes.sEt istis modio babitis malit iustii et de scietist pna fide tu nostram:* non coiriipis ad corruptioste sui stibiecti: eo q) intellectito politi est eppetuuomec videt corrupi ad remotionem conseruatis: qi no indiget in colaruari actu se iit tedi vel in , tellige di: nec alio aliquo q6 reinoueat vel possit i ei lioucri. Et certe de isto est magna dubitatio: quo et utrii corrupatist obliuione: vii de de habiti ire seruato situ te se ii sitiua corpos rea datur bene modus quo coirii pas p obliuione3: cu en iniveo rei sit iniptra in organo corporeo: illiid organii corporeissmutatur rati sine: et altei as: et ipsit a diaetii ut notio partes perini tritio ite: et bestia sit ali eparteorum exhalatio ire et cita potatioite: ideo no est iiii i ii denuit iii ipsi tot et lie corrupis i ii ipssio: sed cisi intellectito in intelli sedo no viatiir organo corporeo ideo si iste babituo potest rei imirere per unum die ni in intellectu absq; aliqua cosideratio ire vel sensatione: ut delici per noue oleo: et sic si centii et se nil lietqr ab illio exteriorib'iid de pedebat incolaruam ex quo sine ullo poterat aliquo tepore perina itere: nec ex parte nitet tectuo proiicuit ut ille trahi tua desinat:qi ille habituo est placito intellectiso. et qdlibet enonaturale inclisias natura uter ad lita perrectione3: nec est ex parte habituo qd delinat esse: quia onmeeno diligit se pera inanere: ut vult cdii tentator prinio pl)ystcomitu et ideo valde difficile est videre quomodo scientia potest corrii pi per oblimoiie:etopi ut vides tiavi dicere altero duorum ni odorum. EUntio mod' est q sicut acculitelligedi rependet exactu lautastalidi liue laurieditio solum in esse sed in pseruari: ita habituo iii tellectualso depe det ex habitu reseruato in latitasia vel in inemolia: no Iolii in esse: sed iii co seruari: dabitu ostiit fani alie vel nicnioile vi est iii organo corporeo via mutas bili cornipitur p obliuione modo pilo dicto ideo 'str scietia in intellectu corrupitur P remotione cd seruantio . EZllius nioduoqi scietia scilist mari et in itellectu sed si obliuione colitigit quid posti in 'exire in actu cd sidera auqr ac tuo coli derandi indiget non solii l)abitu intellectitati: sedet talpabitu tanta talidi. Unae intelligetidoq6cii vitecesse est latitasmata speculari: et obliuio facta cit in fantalia: ideo no pomuiti' istactii considerandicti lexader alit qui posuit sit tellectit humanii esse forma materiale vel corporcu no babilit illa di Ti, culta tein .esia trino ut desidii est iucus odo consipariir scietia ac dirario scilicet per errore vel deceptione:De quo debemus inraginari: qd sepe demonstrationeo qui io vere sint erit ecestarie: ramen non sunt ita perfecte euidet te quin ypter quasdalii apparentiaosophisticas pollinato thimida rei aut de consequetutasti logistica: aut forte de ipsistis et pleni istis: qi sine dubio ij deis sonstratio esset omititio placte euidelitae: nun ratio ad oppolimni a metit iremuo inio licet iid posse, mus eam distbluere: isnicia iudicaretntio eam eae deceptorariamidico ergo casu quo demonstristio no esto niti illo per se cte euideliti esti possibile citat multe forteo apparet te ad oppositum super uincanta adesto neque erat nobis per demonstrationein: et sic fit nobio adhesio contrariar et eoirunipitur pristia adderer que vel erat scientia vel de necessitate requia sita ad scientiam.

Ad ratiotius. Ad prilis a conceditur in ola

geruratio vel elimotuo vel exigiti notii precedente clii estiri sub tecto suo: aut in subiecto alieno:siciit lumen nonplet hic in aere nisi ii cederet motuo i, que lucidii ii sentari et buce dissim nobio mor et nutritio eo et augmetatideo: et sic ediit et mot' tu obiectis exteriorib'ia quoc obiecta nut nobio planditia: et oc

458쪽

De Iolagitii. et bretiit a te vite. so. XIII.

lia: et troesufficit. Cis lassa in coticeditur critidi iusibile ii o noli et tirpes la: et proprie:rati scii bene imitatur tela delicio ad aliquas alia o numitioneo . crid aliatii coli ceditur q8 fori ilia non fit solitarie: scilicet fine materia: nec etia iii materia fit lolitarie sitie fortita: sed coiit positii iii fit solitarie: ita trius bil sit quod timii litipnim vel paro eius: ita intelligitur illastutoritag iii septimo ni etapli r .cuni forna belle fit in suo subiecto .cise virinis ratiotie dictu ni fuit iis positio sic.

Meritur viruin ignis in coia

caiiooibis lilii e possit corrumpi:et isti ille Niter terra iis cetro terre. Eirguitur de igited cpitoli.Gula mirumpitur nissa suo coiitrario:sed ignis non babet contra ruidoc sistratum illi loco scilicet approxu

tatuni cd cauo Oibio liuic: ergo igitis ibi potest cortiimpi. Item . vel corruisi peretur a celo: vel a seipso: vel ab alio elei uento: per sufficientem diuis oti eisi: seamillonio do potest die pupa o non aceto: qispinest iocuo iratus alto igitio: modo locito est conseritia timio toscati qiuarto pthysicoriatii. Et iasii celum valde velociter mouetur circa igit cimet Deilatura motus est calet dicere maritiae si sit motus velo ivvi patet primo metheoloruimtaeo. imbliter ignis no corrupitur a seiquia nullum homogene

existetis

corruptiuii sui ipsius:*ulo veterogeneiiiii possit sesiasti3 coirusnpere leo quod trabet partes diuersarum completionum quarum vita potest agere in aliann modo ignis es homogeneuo: ideo non potest se corrupere: et hoc expresse dicit commentator secundo physicorum: scilicet qisod nullum corpuo simplex cuius istodi sunt elementa habet in seipso principiuacimum lite corruptioitio:postea ille ignis non potest eorrii pi ab alio elemento: quia nullum aliud elementum attingit ad illum locum agitur ille ignis nullo modo potest corrumapi. Similiter arguitur de terra in centro qt illa no dabet contrarium stibi approxima tumulee patet me poli et ipsit approximari cotra rivi et tametino in si corrumpatura contrario: igitur. patet moduo per dilem

et potest corrupi

Oppositu in videtur velle Aristote in illo

libro.et probatur quia omne habens materiam est corruptibile unodo igilio et terra queculi 3 sit l)abet materia magis tur cst corruptibilio mi aloi probaturici materia de sua natur est in potentia ad omnco minias iratura leo adeo potest fieri subiectum illio Aut i Ila potentia est et frustra: et sic masteria ignio potestestic subiectum forme terre vel assiic: quoation posset esse sine corruptione ignio: igitur omnis ignis est corruptibilio: et vltra cocludem' aeo innio igitio corrumpet rei: dictu est prius ocelitiae delaccessitate omne corruptibi, te corrumpetur. id.ista questione respondetur commii niter secuti duo pilaione Tristo Monentis mutidueternia q Somnio ignio est corruptibilis et aliquando coirumpet uti et sinuliter omnis terra: et hoc probatur: ci habet materiam et contrariu que quide materia est naturaliter in potentia astalia o mimaa et potentia iratiiralis no potest retiistrari toto eterno. Sed solii est difficultas denio do p que ille ignis vel illa terra corripiatur. Ego credo quod ignis non coirisset patur in illo loco venuis alique costellatio ius essent inna te ad frigefactione: et dumefactione: tame velox motuo ceu est tante potetie ad calefaciendumψille costellationes novaberent potestatem contra illum motum ad faciendu ibi tantam frigiditatem vel humiditatem quod ignio corruinperetur. Et iteru:alitem ignis ille coirii peretur et conuerte rctiir in aere vel in aqua vel in terram oporteret qd multu 3 codesaree: q6 tame est falsum: qi poni coiter q, ignio i sphera sua est tanto rarior aere citato aer est rariora quali odostatim mille igni oco densaretur et augmetaretur oporteret ipsum descelidere ab illo loco supremo ante F coirreperetur ideo initio in illo loco coirii perci.igitur ponedii est in igiti illic ex steno potest eoirumpi alibi:qi potest descendere dos nec tangat spherani aerio: et sic tande ab aere sibi coluncto potest alterari horrupi: et iii acrem couertimio duo aute perque illis ignis descederet dandus est a celout credo: qin aliqua toti stellatio innata frigefacere et bumefacere potest da,

bere aspectu fusi presetitiale ad aliqua partem ignio ibi existentem: et sic qua initio noli statim corrumpat illinii igne iii tamen diminii et de ei uocali litate et D ilio siccitate: et per illaquetio etiam dimitui et de et uo stibi illi a te et leuuate: ideo illa paro igitio quod amodo aggregata Desce ius et uaturaliter ab illo loco: et alter ignis no aggrega tuo iii oti obitur

ad replendum locum modo sicut politum est: qi illa pars aliquantuluin descenderet. ita poterit consequeter poni quod descenderet vias ad aerem vel una vice continua vei pilii rahuo interruptio. Isti videtur imbi moduo niagio appa reno .ETunc de terra similliter videtur inibi: quod terratione Oirumpitur incentro: sed latitan illa qile estiti centro bene coirii inpetur aliquando a tibi : qista aliqii arido veniet ad exter tote superficiam terre: et ibi coingetur silio retrari cia quibuo est nata corruinpt. Ad o duo autem p que illa terra circa celitru veniet aliquado stupitio pol dari ita iiii aliter lastio: supposito crvna magna paro terre forte pluseo iueat elao est cooperta magno istari: et alia est discoopei ta ad nil uicinanimaliu et platui ii: et sic fuit ab eterno fram Zir sto. isto illa paro qest discooperta alleuias et subtiliai P aeresibicbtundictu:et p calore solio libere attingente ea po aut ei e sub niarino ficultelliae se remali et graitioi: ex quo sequii in terra est ecce tricat scilicet incentrii uias litti diis io terreno est cuceiitio ni muli: verti est tali icii , med in gratii ratio terre est iniedio mutidi: sed mediu ingratii latio terre no cst mediuiu stic

magnitudinis : ppter hoc civita nitaieta a terre est grauior alias cui dicebatur. Cuire sequitur vitra altilia: nos videtu' mssutili exsupersicie terre discooperte et ex motibuo ssunt cotis mei linia reti deo est talem mare est coii sunt ptineristi stilusi portant Iecuna muttii de terraqde Ecdit ad finiatimario: iSi fuit domario augmetati iii superficie discoopeii ad initia uiae terra:iόop3qd tota terra simul moueas au hoc aesensu mediii grauitatio stliti medio inini duet non p6t aliter saltiari viniihi videtur si munduo ponatur perpetuus: ut ipsum posuit Eristoteleo: quii ionico et ipsa tota terra latii fluxissent in profundia inario: qi tinuo deli edit deni diib' et vallibi id multo pluo S potici de vallibuo aed inonico: et colitiue ali clade ista terra discooperta livit in mare id cocum omne fit xitu tand c commas: p ablatione finiit inultoti eo clam ia altitudo monti ira altitudo istiuo terre habitabilio

debem esse coii sumpta et mota in mare: sed no piric cassilii inouetur de terra ad fluidum iliario tantum tota terra it crathoc solis te suiu sationeoque troii quercbatit nisi modist pcrquem ille igni olet illa terra positiit appio timari pilo pillo.

et humiduni sint causa longitii dini vite. Iarguitur q6 iid .m sequererqi illa uiuenariae fietit longioriqtie sunt colidiora et antidiora: sed consequeno in uer itur talis 3 in multio: qin multa animalia bienio vite imi eniuntur calid iora et tumidiora plai latio que sunt longe vi te: et sepe citi aliqui sanguinei cuius manescunt et moriuntur: et alid si tela colici diutiuo vivunt puto langit in ei sint calidi oleo et bunudiore o. LX te .ni ulla o Ipers hasque sunt breuio vite videi uiro velociter cito crescere ter quo aequitur q8 in cio abundat caliditas et bunii dilao: qin augmetatio est pcr abundati a caliditatis et diffiditatis ideo calidum et bunii dii iid punt caii se vite lotigioria:cu in eio abudent que sunt breuio vite .LIte quesivit cause putri lactio itis non sunt cause longitii dinio vi te: imo sunt caia se corru ptionio et mortio: cu petii refacito sit viis uiata Colru'io talix, tolus m. vi patet quarios iter a physiceor sed calidii ethus nidis . sinu causeet puticipia piit retracticilio: ut babee iii dicto qtiarto: igitur et c. die in . frigidum et sicctim sulit cati se impassi bilitatio et lotis duratio ius: ideo lapideo et inetalla valde diu durant et sinit valde difficilio corruptionio tigitur pei oppositiam calidum et biniuduin sunt cause passibili ratio et farcilis coiruptionis: ideo sui it causebi cui orto vite et non lotis gitudinio. Item humidum est fili tibile: qi faciliter diab, lubile et valde retenti uti calo viqi cogetabile: niodo iste odi tioncs factur ad breue vita et ad bieite dii ratione: igitur hujnuduno est causa loge vite sed bieuis .e Rem calidii est segregati mi heterogelle grvi apparet quarto nicteorolli: et se

459쪽

yiuibrum Aristotclis. si

eundi, egeli erat lotie:corpola aute viventiastitit heteroges area rigitur calidanust segregatiuum et Dulblutivum corpo aruin viventi una Erini ter calidii in est confinii pituit humis altatio modo hecola faciuta a corruptione in et moite: ideo caudii cs causa mortis: et per consequeo non est ca logevi te

Oppositu in octerminat Aristoteles.' ob

nendum est bieulter cum Aristo.*calidum et humidum viletia calidita leo et hii nuditates bit cause logiorto viter q6 sic potest piobarnqualitatesquao abuti dare videmus induentibus et maxime in iuuentute: et quarii cotrarie percipiutur magis in mortuis et in senectute sunt cause vite et iuuenctutis: et per piis etiam longevi te: et due cetrarieque sunt eati se senectutis et nioitio sunt etia cause breuio vite:modo coli stata es iditas et lamiditas intientiatur iii vivis abundare: mortua vero inuentiatur frigida et magia sicca mimiliter et iis vita: constatu cffliditas etli timidi tuo abundat in iuueti tute inaglomin senectute in qua viventia niugis infrigidatur et deiiciatur ergo sequitur conclusio proposita . Verum ei tramen locut dicit Bristotelio quod non omne calidii et ii Somne humidii sunt causelogio iis vite: sest requiriitur certe coditiones eo vide qitibus postea magis videbiti ir. Sed ad preseno potestis bitare iii quo se itere causeculi dumetum sit dum filii cause longe vite. et si ad i)oc debeatio respon aere potestio facere dimerentia inter calidii et caliditatenuetitueri umidii et humiditatem uia ista nomina calidii et burnia ivn rio suppostulit pro caliditate et humiditates da, subiectis eos. inodo subiectu in caliditatio et humiditatis in vii iete est ipsiuiti ipuo: qi est subrectumanitate et vi te: et sic pothici quo a calidii et simi in suist canis longe vire in genere cause materialio: sive subiective:quo in asiani coiptio ridicitiis calidii in et l)ufus dii est niateria si ire subiecti iiii ala et vite. Uerii est paliuatii venitur caliduetiquiuidulia scilicet stues et non coiiaolidati muneq; coimersum iii cor pilo Vtilitatumi: et ita sunt spus: et sanguis: et hinoi calidum et thumidiani non sunt acta causeate subiecit ite aut vitean sangui potest dici causa materialio et subiectiva a te et vite in potetia: qipotenuerti in coipus uiuens: spno autem sunt cause age eo ad raseruatione caliditatio ipsius corpo iis subiecti anime: et etiana restauratione eius qd de illo corpore copuiantur: et sis caps paret de calido et livstudo. Sed si queransito de caliditate et pumiditate: potest diciqi calidi mo et humus imo iti corpore uua enim sunt cause an line et vite in genere cause materialio: siue subiecti nemo tamen in seirere causeptincipatior scd itigenere caute dispositive: Ucauduni et humidum dispoliunt materia ad recipiensium amni, et aa subi Sciendiim .cSed Dite obhcleo iv aes causac liditatis ethniditatio incoi pote uiuente:igitur caliditas et humiditas nos it cati se ipsi iis anime et ipsisso vite. CBespolideturqi coli sequeritia uis hil valet: qtaavae sunt sibi in uiceni cause ut l)abetetur se cist dophylico. Unde secundo de anima deterinlitat Tristo. Quia est causa corporio viventis et suarum ita tui altum dispositionum in genere cause nis alio et efficientio et formatio et tamenecoiiuerso coipuo cum suto naturalibiis dispositioitibus est causa anime et vite in genere cause materialio et subieci tite: sed de caliditate et humiditat est uentibusque timent filii Dii sangitii se et in spiritibuo: oiccii duel cri te sunt cause conserva tute caliditatio et humiditatis ipsiue corporis vivetitio:et restaurative ea u. Et istis vitio potestio breuiter soluere rationes reducendo a diequelites questiones: omii eo enim iste rationes belle arguunt ae nono inite calidum et ii domne imandum sunt cause longeviter et ideo opoit et in sequeritis bus specificare quale calidum et hianti dii: et quomodo se tha: betitia ad inuicem sulit cause longe rite etc.

Meritur quarto: utinam humi

dum cs est causa longitudiniis vite sit bumidii aereum an aquosum guttur piloqisthum dum aquosum et non humidum aereum: qr illud q6 difficilius est coli remptibile a calido est causa lotissitudinio viste:sed humidum aqliolani est hinc insilii rmaiori manifesta est:*mois naturalis prouenit ex consumuptione humidi a calido ut vult Pristo taleo citiuo prouetiit

morosi humidii iusti facilino consumptibile: sed mitioi nota est qr humidum aquosium est dissicilius ita flamabile ideo difficili iis consiimptibile a calido. Uii de propterea ligna viri, dia quia abundat in eis aquosilao cum difficilitate inflanistinatitur et contaniuntur ab istae. Iteisi . t iunidum ad hoc qi sit causa longevi te debet esse intini: et belle seruabile:sed in libro de selisu dicit Pristoteles m aquctim est struabilius aereo:et magis spistini: et q= ob hoc nurui a i cit oculum de aqua mon de aere scilicet ut magis possct coiiseritari: igiturbi inridii aqueum est magia causa longe vite quam aereum. Egitenti ad hoc q=corpus vivens sit longevit eo polletqr iit belle termina tuni ut possit rei stere extriis secto corruptiuis: sed in secundo de generatione dicitUristo. qi lini plicium coipor uni solui tiberi e terminabile est aqua: et ob hoc dicit eam esse necessiari alii ad omnem perfecti mitti coiistitutionein. Ostem.ecelsae tum inito et iiii trimur sed nos no rati trimur ex aere nec ec dii in idio valde subtili biro: dex biiiiiidio possioribus: cui ii Mocli sunt bis naida aquem igitur et costituis nostra: et per consecti eo salito vite iii asto debet eme ex hebdo aquoso Mex hiimido aereo. ad boc qi cor paealitu sortio duratio tuo oportet ci sitit coagula talion fluxibblia ii ecfaciliter diuisibilia um in quarto iii et coroiuiu dicitur pomitia coagulata sunt a dominio terre vel aquc: sulitesnteiTesta calido coagularitur: et sui itaqtiestas rigido coagulatituri igitur corpora nostracii ad bene dii raudit in debeat eme coagulara inrisia oportet quod si ita dominio terre uraque adeo non acri .

Opposituin vi ictur deterinita sarc Aristo.

dicitentiri id his insati quod est causa longe vite oportet eme pingue: quia pinguetiosi est faciliter pii tres utibile: eo q6 piligite est aereu et aere pii rei factibilionii titio coaqua: et licvult Ziristo.qd illud hunit dii in debet esse aeretim. te dicit Siristo.qs iid soliti oportet bumidum est eum Itis madlaoc qG sit causa loge vite malo oportet ipsum esse calidu:nsodo binuidii ni aqii eum est naturaliter frigidium:etbunis dulae reti meit naturaliter calidum: ideo debet eme humidii muci cum .cItem. ii tua humidii iii non debet este faciliter cεgetabile ut vult it ristoteleo: sed humidiim aqueum est faciliter congelabile: igitur. Item dicit Uristoteleo qd comuni Ic ita Ruli sunt lori glorio vite femellio tet tame in femellis est pluo de dumiditate' illa est magis aquosa: ideo humi dilui a quos iam Ildeste uisa toti gerite Cyreni dicit Slristo. q6 aliqua aquatita sinit hic litorio vite v campestria: no cris nihili luda: sed cra quosa: ergo dum tali uis est causa lora

ge vite debet esse aereiim: et non aqitolii m. questio habet difficultate qi ii Diis ei sio Iocio videtur Stillo. diuersimode potiere: et sunt ratio ii eo ad utram partem difficileo. e Dueliduest tamen statimqd diu in dii q6 est causa longe vitellec est pii reae reii ii pure actio liiij scd est complexio: late et mixtii: otni ita enim corpora viventia in hoc uiserioliri nitido sunt irati ii aliter corpora ius xta et coni plexionata.

Sed dii bitatio est viro i bithio isto complexsonali qis est

causa vite et id gerite debeat iii agio doni mari aqua an aer: et videtur nubi dicendis in cis oportet biimidii puniit uoceaque lima dissio magio diaeretiim voce timi est iliani stum dei initido is utri in ei irati : inpia sit socii iiii apparet duinor ineno et isti triti liuo esse a queuo: ideo ligna iid possunt igniri donec evaporatis insit illud buvilaum nutrimeti tale: et sicliniliter iri nobio: sed langulo et humoreo fluctatas videntur esse aqtie adsilio magio e aerio: qtiod apparet etiam .pptergros litiem et qr non sunt faciliter inflaniabiles sicuti si oleii et videtur deiernistrare Tristo. in fecundo de generationeci oportet corpora assima utilii vel platarum eme bone termitiata:eti millim sint plicium est trabeiae determinabile hic ut aquari deo terrestre itatem abundati tern in corporibito viveti limo portet terminari pcraqiiositatent. Eoa postea vidcinni t dicendum qd peractio ire ni calouo digestati ab illo huitii domitrimentali aliferum urqii edam proprietates aque et inducuntii ratie pio prietates aerio: non tameas auferre ronisi eo proprietates actie: sed relitiqi intur illeque valet ad cotistitutioilem et consolidatione ni membrorum: non enim corrumpunt grossiti eos uespissitudo: imoniagio confirmautur per commixtio item bumidi aquosi curii sicco terrestri. Si in iliter noli aufertur ab humido aquoso eontinuatio:parto enitis terre noti retinuantur adinvicem bene nisi per butii id uinaquosusti: sola etitui aqua est bene continuati ua: ta,

460쪽

Melongi et breuitate vite. Questio. r. 8 o. H.

meliu lacnda digestione a calido aufertur ab humido nutrimentali prius aquosa illa virtualis frigiditas si quoqua e extinctiust ignio: et valde sibili leopassibilis. inittiter pilli digestione illud bilini dii nutrini etale pinguescimite trahis quodani odo ad coditiones aeris et efficit costenteno nutri meima igni sine ea loti.Sic ergo sin aliter mihi videiae illud humidi, O iri costitutione vivetis est causa longe vitemee est impliciter aquosum meces simpliciter aereiusta est eo plexionale retines aliquas rumpiletates aqae et aliquaesetia proprietates aerio Debet enim habere polietates aeque msit grossium et bene cotinuati utri se a derecthabere pplietates aerio O ablata sit virtua is frigiditas extinctiua ignis: et inducta sis virtuatis cauditasque est proprietas aerio et si militer quod illud humidii factum sit purgue ut sit couenies nutrimentum calorit: et boc ego dico noli de humido adhue liuent: se a conuerso in substantiam corporis viventio.QEt videtur mihi quod doc concludunt rationeo facie. et sic patet quelito etc.

tali dii oest causa longe vite sit calidum

uenen:aii caliduaeret . urguitur primo aesit calidii aerentvsicut humidii me causa longe vite debet esse calidii sta calidii, debet esse humi dii: b calidum igneii est calidii siccii et non humidii igitur. Este.lo,ciis debet esse similis locato visit reseruatiuus locali: deditates calidusima animalin vivunt et dabitant in aere: isercalian in ipsis debet esse aereia. Este .imio habet maxime contrarietate ad aqua.et cito ab aqua extinguitur: igii sit caeli dii in viventibu deberet esse ignen pisceono possient durare:irno cito coirnperinitur: qs est falsum: vir. c te: calidfiigneu est calidii excelles et acutii:ideo sensu cito et bene percipitur sed in platis et in vermibus iid percipim' calidii tactu imo potius ti igiduligis illud calidum in elono est igneum. Ite.organu tactus ponis teperatii:ergo qd est multo hi gidius organo tactus no habet insecali an igneii a ditio: bptante inuenius it frigidioies organo tactus:igitur iii elon 6 dominatur calidum igneum.

Sppossimni arguitur: quia calidia aereum

est 'iucipiti putrefactiois et no calidii igneu: qi ut ibi dicit: ignio est imputrefactibilis:ergo calidii aereii est principiu3Putrefactionis et corrupugis: modo taleno debet esse causa longe vite: igit illud calidii no est aereii. Ite.digestio fit pqueda modii coctionis:sed calidii aereii iid est decoctivum

imo calidii igneu: igitur.Este.talidii aereuest debile et ei, topatriuii: calor aute digestionis modebet esse debilis: imo fortis et multu activus: qi apparet * domines me nutrimentum:igitur ille caloi non debet esse aereus a te usta inno his exigit maiore calorem sit calor aerio: qm culmi in nobio refriger ab aere sed no inuenis elemetii magis calidii qua sit aeri nisi ignio:igitur ille calor in nobis est igneus cyte. tertio de anima replebe ditririst.antiquos: qi dicebat igne esse causam principale activa nutriti disci doctio est veru 3 imo anima principaliter operat: tanae cocedit Arist.*ignio coopeiatur: ete illii igne n6 intendit nisi caloic naturale: id ille caloi est igneus, Oscendu es breuiter de calido sicut dicebat de humido: qi illud calidii O est causa logevite nec et simpliciter igneii nec simpliciter aereii id est calidii plexionale ita me autoritates aliquvident vocare ipsum aereu: et aliquisnetuae est sprer aliqua oppiletaleo similao Spitetatibus ignis; et aliquas aligo similes a puetatib'aerio: has hetenim Dprietat eo eris: qi debet esse humidu:et debet esse pinguet et iaciadus muniec multu colampiluit hi iiditatis: sed etia debet habere quasdasprietates ignis: qi debet eme forte domitiativinop3 enim ci super lintrit tundominetur: et debet esse decoctiun nutrit leti:et imputrefactibile:sed iterii illud calidii habet ali applietates que ne sunt ignioniectant aeris: nee ipsi proueniunt ab aliquo elemento: ut esse si gurat unita costitutide effectus: eme digestium nutrimeri: et conseruatiun ipsi uo: in diuersaocoplexioneo me biotu amoin diuersis speciebus vivetia:habent calate diuersa o pio: piletates:et virilites. Calor enim su homine reuertit itu trismeniti in carne humat Iatet in porco vel in cane cator conuersteret ide nutrimentum carne porcina: vel iuna: Estoclion

habent isti ea loreo ab igne: vel ab aere: sed ab ipsio an unab' unde uniuersaliter deberio notarctqG no nolum qualitate5 elementoviq vocant quaelitate 3 prime active operationii in quas videmus in corporibuo naturali hirotimo etiam mune substantiales ipso J natura lime virtutes illorum iii fluxeato in istis inferioliolibus: et huiusmodi actiosi es et virtute und sitiit per qualitates primas clemeto' sunt ille quas ni edici vocalita tota specie. Uerum est tame qualitateoelesinen totum in huiusmodi operationibus sunt aliqndisponores aut eo adiuuantes: et etia aliqui impedietates si sint extra nee et disconuellientes. Eiet phoc viae ne solui ratioties aer utra parte fiebant.Ziugui. enim bene concludunt quod iste calor non est sitnpliciter igneus aut aereus sed solum c&cludunt quod illi calo it coimeniunt quedani proprietates simile optopiletatibus ignio aet quedam alie similes proprie;

talibuo aerio.

Questio. VI. in veritui virum babitantes sit

regionibuo calidis sint longiorso vite O habitareo in frigidis. Et arguitur noci calidi tuo regionis est ipsisuiuetibus

extrinseca et extranea:et ideo est masi oc6 sumptiuamnutritium tergo in regione calida humidum naturale citius consumit sed per eius consuinptionem prouenit mors ut vult Tristo. ergo in regione calida debent citius mori animalia. Cyte. caliditas continentis est causa putrefactionio: ideo iii locio calidis magio et citiuo contingere debet putrefactio et coriuptio. st e. icut in frigidio temporibus et in locis frigidi calor naturalis est potet tot et magis potest digerere: et emagis restaurare humi diu modo boc facit ad durationein vite: ergo in locis frigidio magis debet durare vita. Ite .in loacis frigidis sunt homines calidi oleo caloie naturaliuo sunt animosioreo ut vult Uri isto Iunt etiam humidiores humidiatate naturali: ideo ibi inuetilii satur maloieor sed calidii ethusini dum cu utrito abundauerit sunt cause longe vitet ergo in regionibus frigidio debent esse longioris vite:et hoc idem propter dictaoyationes videtur determinare a uice lina pii

mo canoni .

Oppositum tamen videtur tenere Aristo.

in ista limo et etiam in libro de problemati duo. Et arguis rastione: quia ex defectu caloriosequitur moto:et ex consummatione calotio vita: sed in locio calidis potes magia conmitia mari calor naturaliorquia simile est conseruatiuum sibi stimilis tergo in locis calidis potest magis conseruativit a. fg te arguitur per expertentiam de multi generibu si animalium exangulumque iii regionibus caelidio inueniunt magna et longeviter in regionibus frigidion dinueniunt:vel inuenissmrparua et breuio vite.*Ista questio reputas dimcilio: qr Bristote.et alii doctores videns de ea esse cotrariirtanae coiit muniter Dicitae in regione teperata vel eligiti regione callada et humida no in ad nimiis excessuiu sint holas longi minae vite: qi nec pregione consumes humidiimee pregione extinguetur caliduuaeoptate regione no provocarer mordetcumoi mois sit vel si extinctione calidi a stio c5trarios vel e cd, sumptione ni humidi a calido:que vocatur marcedo: et tolle hanc edelusione iii iesidebat Aristo .sed si fiat coparatiore glonio calide excellereret sicce ad regioneo frigida o sciIicet septe trionaleo:tunc etia possunt poni due coclusioneo conis muniter concesse: pretiola dociduple testinois .ians a conssumptiosi e dumidi naturalis a calido que vocat Marcedo.

Duas coiruptione caloris a suo cdtrario scilicet astigido: vocat extinctio fecitdii Pristo. ETune est vis ac Iusto: qabin regionibus calidis et siccio holeo sunt longioria vitest oppositii moilla que voeas extinctio: qr ibi minus viget ca extictionis: igit minus accidit mors qui cis extinctio et tardi': bin regime calida et siccamin 'viget caeniiictidio renea extinctiva sit frigiditas:vel aquosa humiditas tergo in res occa