장음표시 사용
61쪽
ttolle acquiritur mi deperditurisiue sit Diio sine accide talio:primo vel laclido modo dicta:tucliuis imo transnuitationis fotnia: at quam est trasmutatio:est ruticipiunt intrinsecti:qr si trans mutatio est subsistitialis timccius Meetulli est materia:citiis optincipium intrinsecum no est forma substantialis:que per illam transmutationem substantialJacquirit: vel deperasiura riter si est transmutatio torme accidentalis: reciterunt subiccti illi'tra salutatio O:qGel substat iapposita: forma acideialis dicipi liiDrusmutatione acquiris vel depditur: ti6 est pili intritis st: sed siti transmutatio suppoliat planaliterata
ptu in intriti secuiuet sic de striguis3
dideritvrvinam forme genti ande
Iante emogenemtione aliquid eius pleri: ista tisiri materia et alguitur primo ce sic: gi istici lite ante eius gine rationem nihil esset: odest et possibile ficii:sed lice est falsum: cosequentis falsitas piobat utinans sit oe esset verum ante generatio
nem forme seqreturae nihil furci:et per consequens nutas aliqua fortis a gelierareti inqr ex qno rite qd fit postibi Ie est fieri: sequi tui aestitibilest possibile fieri stilis bit crit: vrti et psia prima Bhotiir:qrnia, in ano si mire et quod possibile est steri ut gnari si ii ipliciter: li ci go forma a te gelierctiir
nullo modo sit: sequatur ut utlgil est quod possibiles est fieri. t cundo ad id e formavstque nunc in actu est: et prius ei et in potentia ergo ad minus Drana generarida an eius generatioticin habebat esse potentiale inina tersa. mertio siminia generanda nullum baberet esse ante eiu et gnatione:mqtetur me deforma post eius corruptione steria; potest generari:ucut ante genetrabaturisest consequeno est falsum: qi impossibile est coiruptum iam numero reuerti: coii sequentia Phatur: tuae miniano plus haberet esse in materia ante generatione eo poli coiruptione: sicut er so ante generatione poterat generari: sic post eius coirurption8 potetit:vno videtur maici ratio de uno eo de alio postm vir obiae imitus haberite me in materia. uarton forma substantiatio ante eius generationem non babearet aliquod cse in materia sequeretur aerion esset differentia interisceptione mime subistanti lio corruptibili stetititer inceptione anime intelli cliue: sed hoc estis sunt: quia alii ina intelicet tua ituroducitur: et incipit esse peremtio: siem: sed forma sub Miltialis corruptibilia educitur depotetit a materie et incipit esse per generatione: consequetiaterier quia utrisq; caperet iste per generationem. ergo nec valit ditarem tali gest disserentia quia forma subflatilia: lis eorrinati bilis pie stupponit subiectii: de cuius potentia educitur: sed materia intellectiva non . Quinto Aristo. inlapii inoni etaphrsitae ponit et hamatio rimam sic dicit i ii reo fit nec figuram:sed figura certa fit modo citri risit modo emeret prius sion fuiste:sequiturae si lamia ante Getici attorum iuillii haberetcst isti sibi citribueretur m ri .nio do boc est contra Tristo.emo CSexto. guttam autoritatibus: et primo Comentatorio iii octauo metaphyliace dicentio ascia ciron largitur liuiltitudine: sed perfectiotiein: inoboeno esset litaritiam si dinae totam caperetes ede novoqi lusic ipsum agens gerieratio argiretur multis tudinem. Septistio .autoritate commelltatoris ali mesta physice dicentio :*Misera nostii iuristo. ion aggregat interdiuersa ac si forinatio esset aliquid nouit stiperaddiditum materie per gstiationem. Octauoautoritate Cometatori optimo dinuo dicciitio ae generans troii facit mimi ex quo videtur viso ima substatia iis corruptibilio ante ei' generatiotre habeat esse:sed non trisim materia: postqj iuranci non facilem:sed extrahit eam de potetitialitate rie. nono.autoritate Comesitatorio .v. huius dicentis ui potentia rei in unoquom predicam eiito est et iisdem se,iserio cum illa re ad qua Meu potentia cuni ergo materia
sitiit potentia ad mamj generanda, oportet ponere in mali ria glist eiusdem generis: sed tuit uiis tala videtur esse: nisi ponamuo forma gen randam habere aliquod esse ante
eivo gelicrationeni .ergo etc.
In opposiatum regii itur sic. nam si forni e
genera de alijd pexisteret in matcria an er' gnatione: mdoc fuisset: qipfui siet inniateria abeterito: vel no .li sic se quercim forma materi aliori reliquid ci' esset ppe tu unim est cotra Bristo. si secudu .crgo allest incepit ciste: sicae
iii dii eius preexistebat in materia: et ea cicitii rd ne fortua
gnatur pol gnari ab sae doc*ipsa vel aliquid ci' preexi, Redati sim bteria. Scaso illus pretistes:vel est eiula cintonsocii illoc gnaturi vel alter tuo. si dicatae sit eiusde ronis: tuc sicuti itaqdde nouo gnae incipit este in materia siccii indit exuo preexistebatuta forma aggregatae cuilo fimae totii de nouo ad die illippotest incipere est cret generari absq; hoc vati . pexistebat inritateria .etsi di, catur sc63 q, plecxistens et iuua CS de ii ouo ei a addit sitit
diuersarii rationii:hoeno valet quia tunc forma a que De nouo addita siue gestita esset fovit algeterogetiea: quia coponeretur ex pie exiliente et addito: qtie sunt diuersat uni ratiosium. In ista questione sui it quatuor opinioneo: quarum quartam credo esse veriorem alijs etc. stilina oplitio est Zinaxagore .cm quando generatura sinus tu tro antea erat mima asini inina teria. sed erat diuisa per in ira natas parteo inter quas media balit particii te aliarum formarum mi ideo anteno apparuit asinuo: sed quando
particule ferineas micrant ses rigate:et cogregate ab alijs particulio altariam fornia ita .riine apparebat: et isti de ista opitiione negant generatione sint plicitem undeno poniit generationem esse a iud q3 aggregatione pastili eiusdem ibi me.et separatione earunde partiti a parti bito aliarum formarum. Et corruptione ni non potuisit aliud crum aegro:
gationem paritum ei timcni forme abitaviccnnet e mixtio item earundcm cum partibus aliaria formarum: et fini bae opinionem poner tur etiam quodlibet esse incit olibet filii speciem. coiitra istam opinionem arguit Aristo in tex. qui sim rationiblaei et adduc potest argui contra eam ste: qi oporteret ipsum ponere: ae totus ignis qui gerieraretur coaliquo ligno preeristeret in ipso ligrio. ea non est verisii mile*si tantus ignis pictuisset in aliquot fgno sicut ex eo generatur ivillud lignum non privo calefaceret. mecudo sequerellar ae post generatione igni ex aliquo ligno residuit magi 3 deberet apparere lignum S ante:quis ab co esset segregatus igni :nam post segregationem tale resduum est magis purum propter silinorem admixtioncinini puri siue illius quod est alterius speciei ab ipso: b troclion videntito: qusa post generationem lsilio ex lignorica linquuntur cilicres qui non apparint aliquo modo est cussi mri. Secunda opinio erat ista: ipsis cita libet porti dei natorie:qtielibet forma premisteret quid dotati ite ante gerierationem: sed non eodem modo : quia ante illam gelii erat onem: illa ea dena cillimo habete sic potetitiale : ct per generatioticita capit essem actu: ita quod illi voliterunt dicere:quo aper generationem non acquiritur nisi modus est ealdi in actu ipsius forniealterum ista optrito noli valet uiamst valeret Qq iteretur: lhoc ligniani quid ditatiue essit aeri et quid ditati recesset aqua: et sic dea Vomodo quod est quid diruttiae forma aque est aqua: ergo et c. Sectindo.tu sic seciuidum ista 3 opinionem nori oportet ponere materiam concurrere ad transtitutationetii uib, si alitisicin:l oc est contra Pristotele in in litera: quia dicerennio tarma in esse illud: quod transnilitatur de modo essendi in potentia Iadmodum effetidi ita actu: ita quod in generatione diceremuo istum modii in Getidi inpotentia esse terminum a quo: et modum essendi in actu esse terminum ad quem:et formam diceremus este illi id rqnod transmutatur:et manet sub utro termino: vel quod prismo filii sub uno: et postea sub alio recte: sicut dici inuo de materia et et sic in conceptu diffinitio trans nutatioranio non implicatur conceptus materie: quod est coiitraprilis dicta: totum enim salitatur per sormam. ETertio. nam capiatur iis odiis essendi in actu ipsius fierine:etqtie, ratur utrum talio modus estendi sit ipsa forma: vel alica aliud a mima. t primi im: tunc talio modus essetidi in aetu itosa deis otio capsteste: sic quod nihil eius preexistebat. Sic eriti videt tiresse diceridia in deformae equo videtur
62쪽
omisitio eidem ipsi fioriare. seciuidiffvel est substalitia vel accidensaei dicatur in sit accideno: sequitur ae trabutatio ad ipsum no est ii minutatio substantialis sed accie dentalis Ei dicatur qd sit substatia subiecta op3ipsit materia ure5positum ex quo no et formae:hma:clinandaeos test esse terniinaci generationis nec copositii: v substatiacoposita ii6 est modus emendi ipsius forine in actu existi et io.crauarto capiatur adhuc iste modus essendi in actu ipsius minit et queratur an preeo stat in materia antegra iteratione vel iid .no potest dicio stic:quia tunc minia da huisset esse ante generatiori in actu:sInci: tne eade ratione ego dicam de Mimarq ipsa de nouo cupit esse in materiast generationem:stem nec ipsa nec aliqd ipsius preexistebat in materia ante eius gelieratione: etquecu ranoc fierent coria me:rede possent fieri retra eos qui posueriit in modum essendi in acta ipsius fiorme: nε pieexistere anste eivo generatione: vel alida eius. Ortia opinio fuit Tiberii magni: ante generatiosi etiam emuna habes rei esse in materia diminute et inco plecte: sed per generationem caperet esse perfectu et copletii:vnde imaginabas Oante generationem quit generans agit illaminia pio eius generatione agit in materia agens illi agenti ad habeadum eme copletii et perfectinet lumini 1 queste habet est eis a naateria ante generatione dixit esse priuatione et mouebatur ex hoc: qiplincipiti intrinsecu tra simulatioto natu ralis 3 esse eno positi uii:sica priuatio sit principiuitrinsecti trismutationis naturatis: et no sit materia nec latina copletar ut dixit: qialiterno essent tria principia transmutationio naturalis op3 ponere priuatione alite fornisi gesneranda: cighaberet esse diminutu et imperfectit inmat rivistii fidae forma hab teste esse dixit esse priuationem. Aliud moltui eius erat nisi in materia poneres forama incSpleta de geret ad eius pletione: sequeretur generatio tame substatialis emet ira mutatio violenta: hoe aute est falsam:ed sequentia probat: vomitino esset a principio exirinsecolino poneres torma in copleta in masteria coagens agenti extrinseco a dei' copletione.nee sufeiicit dicere ui esset naturalis:qr fieret apricipio intrinseco pastiuo: qio simili modo old nasmutatio esset naturalis: qr quelibet psupponit subiectius est principui passivum intrinsecti talis trasmutat toto.EItaria ista opmion o valet:qrhae generati Cefactaqrit: si illud ni pree cistebat maneat vel no.si dicas cymaneat: etcndlbert' hoc peten is eo ponat piluatione: sequi egi piluatio manet in generationeo est ' Aristotele.qrp hic materia et forma differnta priuatioe:qr in generatiori emanet materiacii fomia: sed non
manet priuatio.Qt si dicat; illud petistes coirupatur:et et tacitu Albertum coagebat agetu sequii qd agebat ad corruptione sui ipsius ae est salsum:m nihil p se primo intedit corruptione sui ipsin ta quodlibet enodiliMt sepinanere. Quarta opinio est:et est vera:*ante generationei mime substantiatio:necipa nee aliqdei' per istebat inmaet hoc pharto si alida pexisteret in inateriaiboc vides esse Fin aliquem odsi trissaliorum opinionu sed hoc n6:vt pharatu est .ergo. Adrone 3Ibates opitiionem Zilberti: negatur illud massumpsit Lm priuatio sit aliquod enodistisiectu a materia:quudicii aliterno essent tria principia: qualiter est dicendii patet ex dictio. dsctam sequeret qGoto transinutatio et c.negas colaquetia et qu dicis noesset a principio intriti laco: negas .imo est apiincipio intrinsecopa tuo babeii te naturale inclinatiotie et appetitsi ad solama gen crada:qG qde plici pili intrinsecutii est materia prima et quii dicebas:cd simili modo oto trasmutatio esset naturalis: negat:ratio est: qi eos iis cuilistibet tramittat toto principiat: tituli id intrinsecss passivu:non mi uepphocli, inclinatione natura leni ad illud: qmper illa trusmutatiosnem acquiritur .et ideo illatrasmutatio dicit violenta. verbi gratiarsicut culei leni ova deorsum:*uis illud leve sit principium intrinsecupastiuunt talis motus: tamen quia non habet naturales ninclinatio item et appetitum essendi deorsum :ideo talis motus illi di violettio et no natio: Setc.
Ad rationis principa Ics. Ad premam cop
cedo in ante generationem si ibi I et qs postibile est 'duci ut probabarminectitateria mec mima corrumpenda mecgeneratio et cubiciturio nullo aliqua forma generaret:
negaturiunde e uis aliti getieratione nihil sit quod posibile sit D duc tamen ante generatione bene aliquid posis bile est pauci.vnde .ppter aenipliat mite ille multu disse
rut:nihil est qd possibile est viduci:et inhil possibile est produci cald secundam id quod illinc est in actu pilus erat inpotentia:concedo ad duri citi tellectum:quod de illa de quo nunc est verum dicere quod ipsulii est:ptiuo erat verit dicere quod ipsunt potest esset nec ex boc sequitur formani generandam ante eius generatiotari habereati quod este in materia. Dd tertiam sequeretur quod eadem ima et c. ilego consequenti minain Suio ante generatio te ita in dicum forme gessera desit in materia: sicut post corruptio, ne istante generatiotieni potest geliciare et post corruptionemn uiam: quia postea celum quod et causa generatiot horum iniurioiuni non se habet eodem modo secundia nusnier uim sicut ante: quo asseius influentiam. Eud quare tam sequitur quodno esset differentia et c. negatur consecquentia. quia anima intellectiva incipit este sic quod pila creatur: et postea ponitur ab extrinseco in niateriatin sic Raninia intellectiva est pilus tempo levet ita tura:qua sit in
materia: et sic non est demima substantiati corruptibiluo primo ageno atterat et disponit materiam et agit in ipsam: et sic materia disposita: forina substanti alio incipit esse in ipsa: et abius hoc quodp: ius temporeuel natura sit ante stili materia a in hoc est differeti inter generationem etheationem:quoad formam substantialem corporalem:et animam intellectivam .et propter hoc dicimus quod an bina intellectiva inducitur in materiam:forma vero substatialis corporalis educitur de materia .et hoc intelligebat Commentator per penultimam autoritatem posita 3 ante oppositum questionis. a quintam dira quod Tristo. in septimo metap siceiquum dicit forinsi non fieri: intel ligit eam non fieri istaeo quoddam enotquod est per se existens seorsum Post generatione minam sic fieri:dchetur taposito sol untinibiloni inuo tamen bene fit accipietido fieri pro habere nunc esse et privo non esse. Ad auctoritateo: ad primam quum dicitur ageno etc dico m Cominentator per hoc solum voluit et intellexit miniam non ponere nite merum contra materiam tance aliquod eno stoistim exi
itino: seu od est alida in actu sale em multitudine n6 largis agello petuognatione in quasnrat forma mihilomin bene largis multitudine 'ut multitudo est rei; differetisi secundum essentiam: qualiter est de multitudine forme et materim C sed simili modo ad auctoritatem quinti metaphvsiee pater sindultimaniquum dicitur potentia rei dici, quod per hanc auctoritatem Commentator itit ellericit quod eiusdem Mneris est terminuo qui predicatur de aliquo mediante boc verbo est:et qui predicatur de eosdem mediante hoc verbo potest verbi gratia. linteo pote se homo: et mites est holito. Sic ergo patet depdicamelo substantie et similiaer hoc patet de medicamento quantiatatio ut dice do sortes potest esse bicubitve:et sortes est bicabitiis et sic de ali in
qtiodlibet eno diligat se permanere. et arguitur quod noqviaste sequeretur; ae igniolitatim descenderet ad Iocis3 sue corri aptionis .sed hoc est falsum et contra Aristotele3. etprobatur etia in rationem si semper maneret sursum: tunc it uno corrumpercturi sed hoc est falsum: quia tutis tum compositum ex materia et forma est perpetuis inconcsequentia prima probatur: quia ex quo sursum est locus conseruatinuo ignio in esse:et si quodlibet eno appetes rella permanere:semper igitio permaneret sursum: et sic nullo, descelideret: vel saltem ntium appeteret descetiissere. CZecundo. nam sit aliquod lignum sursum et sub eo sit ignio noli obstante adhuc descetuleret et caderet in ignei et in locum stre coiris pitolii omio siqd liboeens appe teret se permaiieremtillii eno appeteret moueri ad locum
63쪽
sue corrupti dior e thisi: ut iam dictit 3 cst.c Tertio stequeretur mitullii elio iis itincta metiature se, psit in corrunipei et:sed hoc est falsum.qrlicut legis deitaturis alii maliud ephenice:* cii dixi vixerit aggrcgat ligna sicca: quibuo congregatio facit eu alto suis motu et ligna illa incendunditur: bus accelisio volat in igne:et coniburit se.yssinat
net de se. Quarto sic sequeretur ae nullsi eno haberet te diu de suo vivere:laude suo cle: sed hoc effatis 3:deo busta, velutio: cite dictat se irre ted tu de eam vita: 'litia tenet de se. Suinto per Rincoli telam in tructatu suo de refleuxio ilibus radio iii .ubi narratae circa viiii polii sunt quidamomo: sup qb'fit ita unitatinio regulatio:et reflexio radiorum solio;*ibi est tanta tepetierum Dies ibi existentes vivat tali diu cp tali de habetit ted tu de vita sua: et saltant inque iida stitui in stuente sub illisi niontibus: et subni cmutur: no esset:si appeteret se permanere.C to aliqui ho natileodem rati suspedinis stipoo.qmno esset si appeteret se permanere. PSeptinio nam quicia appetunt disponetitiae ad ciuo coirreptioncinat pt, de appetentibus nimiam abundantia cibi :vel potu si vel coituo: vell)mei. Eictaenoma multi sunt holao ita virtuosi*libenter vellet in orcpio defensiae reipublice :ergo. onomiateria puniatio appetit se perinanere:et tamen large loquedo materia pridi si orens naturale.gnotiqdlibet eno etc. pntia tenet: assis aibai: mappetere et agere: mo materia prima si ullom Sassi cuipsa nulli 'sit activitatis: si pastiuitatio inlinite.ut
pulso dicebatur. Dccimo .si inaret iapnia appetea et aliequid: vel ergo appeteret Voccis habet:velit tua quod noli 33:nopitinii excoqi appetitus fierone carche: ti freni: qi hoc quod oppeteret maxillic steriorsit agnanda: siqi fors
magnanda nihil est: sequitur pappeteret ipsa n)q, nihil appeteret: et appetedo appeteret: od implicat contradictione Ceanssecimo.noc libet cito cognoscit ergo no libet appetit: et per pio non quodlibet elis appetit se permaneres pisti tenet:* appetituo fit cum cognitione: et est opatio virtutis cognitiae. . Suodecimo.caloi natura alio cos pes humi duradiciae agit ast suspsius corruptione Lyntia tenet:anserobatimo caloris alio oseruatur in humido raditalitatio in subiecto propito e illo corrupto
corrupitur catomaturalios et per pusu calor naturalis aragit pro corruptio ite tumidi sequitur aen corruptioemiip:
liuo CPretinoterito sequitu nunco puli ageret iii minii contruritiatos antelis suin:qitii ageret ad corrupti otio sui, psius:cvno fiat actio ptra risi in 'trari ii iii si fiat reactio et bocoibus oditionibus ad boc requisitis seruatio: vid3 videri primo de gnatioe etc.CDecimo im .secretae nulla emet corruptio naturalis: hoc est f sum:olii piimocealidi mali est violeta: et aliquatur lio: pntia obatur:qiqiibet est et ab ectrinseco et contra inclinationei naturalem ipsius pasti. Deciiisoquinto liquestio psset vera: veterago appeteret se pinaneres tepus finitiive Illifiniti inon seculia o modo:Mex quo no pol manere per tempus infini tuitu sequitur talem appetitum esse fruttia ut patet pusnoceli. Rec primo modo: quia post* maneret per illud leni pilo non amplius appeteret se permanere:et per coserue non quodlibet ensetc.
opposituiti sunt Aristoteles et Comen
tator in fine duiuo primi libit dicentis; nihil appetit suit plius coluptionem : sed quodlibet diligit se permanere. In ista questionc primo videndum est de appetitu aliqualiter diffinitive:et diut c. Eccundo ponentemtosta 3 conclusioties de questra. Rertio descenda; ad materiade qua tangebatur ante oppositum.
Quantum ad primui eici id uince appe
litus fr esse inclinatio alicuius ad alica: vel adgliquast esse: verbigra:quii alia caesta inliter incuruata perre fici tolle: tuc dicimus istam appetere rectitudinem:ex eo aeinci natur ad esse recta. Eue sit prima distinctio stlap petit:isiqii ista Ginati iratio: et citida alaus maturalis est qfit sine cognitio e illi' sic ita clina ad aliqd Pr ad aliqualiter esto: sicut est de appetitii virge ad rectitudi limvela petpetitu grauio deo istum vel leutomisi iii: sic dappetit' aialis est fitcsi cognito e ip appetit' ut est appetitus holomio appetit taliter vel tali est e. Et possiet ulteri 'dii inguiq, duplex est animatio appetitus:quidam sensitivus: quiadam intellectilius: primus est qiii sucu cognitione selisus secundus est qui fit cum cognitione intellectus etc. Sedicunda distinctio.*sicut distinguitur duplet potentia: soactiva et pamiua et fini hoc duplex est appetituo: scyacitura pamulis:acimus qui inclinat:pastitatio qui fclinatur. Est tamen sciendum gi satio improprie et metaphorice: appetistus pastiuus dicitur appetitu G.
Quantum ad secundi i potiuntur coia clup
sione .pium .nullii diis copositu ex materia et forma potnian ereppetuo hocpbatur: ci quodlibet tale est cooosi: tii ex contrarco veI salte in imo est aliquid is recti irit adsuit esse:cui aliqd est contrarissi eqslibet tale aliqn corrii petur:=fitia tenet:qioe lino contrariues corruptibile: sed oecorruptibile aliqua do corriipes: anopi et citii quolibet coposito ex materi et forma sunt qualitates piime: vel eis silao:q requiruntur ad esse talio compositi. rea coclusio non esset decor uniuersic quod libreppetite maneret: hoc phatura simili in picturis:qisi parietes his tuo scholeo eo essent per totu colorati collate albo nocisci tanta pulschritudo huius schole: sicut si esset colorata colore albo et viridi: et sic de singulis. Et simili modo est in uniuerso: qasi omnia semper maiieret noeet tanta pulchritudo in viii verso: sicut est modo:quii coiriipiitur aliqet gnantur alio. Docisse pol declarari iii sonis: crsi plures vociferarenteque a te: noti est et tanta delectatio in audiendo: sicut si virus cantaret a te: et alius bast :et sic de singulis. C Ter ua clusio .ci nullum corruptibile appetit sepinanere per perue: et hoc indiuinumhocpbatur: quia boeest impostibiic: ut patetpprima conclusione: modo clitia naturalia appetituitaturatisio appetu sit impos ibit quia talio ap: petituo est et frustis: niodo deus et natura nihil agri sit fraestra. Ereo entia naturalia non appetiuit appetitu naturali nisi illud quod uniuersu indemiat et manet pulchrum: dcoiruptibilia manere arm decorat uniuersimu ut patet persectineam conclusionem: ergo. maior patet: qr deus et intelligerioquc sunt rectores et guberitatores uniuersit no inclinant naturalia:msi ad illaque sunt pro decole viii uersi: dentiae naturalia nimi appetunt naturaliter nisi ad quod inclina lintra deo:et ab intelligenitio. Quarta cocliisso.*corruptibilia non possunt manere per tempus inlinitu3: hoc patet per experientiam. Quinta conclusio mentia naturalia corruptibilia naturaliter appetunt se persitati earcstui individuum perrenipugma itum hoc patet: qui videmus entia naturalia manerest repus finitum, Si ergo ipsa non appeteret seu mali erep illud ti, opsecretur mi papnianerest illud teptis esset cotra inclinatiotic naturatexebium:quod videtur incoli ueniciis Ecgo.nam videmuom etiam naturalia entia: quil sunt extra locarpita in quisbuo possitnt cori seruari mouetur ad ea si nihil sit phthes sed docti destet: sisno iustenti lictinata adestendunt in illi
locio propter eorum conseruationeni temporale:ppsevieri hoc videtur esse sigmici' appetunt se premanere e lepus. Tertio permanere est bonum et possibile erat ibuo naturalibuo: ergo naturaliter hoc appetunt enis natissalia:pntia relicti viola bonii appetunt: ano pi: Mee et permanere cotiueniunt milite cae.quarto naturalia entia itaturali appe tulit: p qd putastimilari piuo et optimo. b manerest lepus aliqirassis iii latur primo et optimorummanet pyctuc.ci M.
EG exta eo licitisio m Quis etia naturalia appetiit se simanere pinosin indiuiduii:et iidppetiae: istippetite appetunt sest maneresin specie.hocp3:qrdoc est bonum et eis postis bite: ghoc appetulit: antia tenetv pnus: et pii maps maioris pin:p hoc assimilatur primo et optiuio.et stria paro etiapis: quia uis iste homo non possit maiiere Ppetu erratis etippetiae potitia nere homo: qrbocno impedit aliqua pii rao: nec p doc indecoratur vialiter sunt: lino masso ortiatur perppetito manere homilie Fin specie.et l)oc dicit Comens lator scdo de aia .s.cr natura Diuma vidit entia naturalia non polle Dpctuari sua in limatium: miserta est da do eis virtutem tale in:qua postulit generare sibi sise:et sic filii specieiii perpetuari et c.patet.
Qii rerum ad tertituas articii hi in sit prima
conclusio: ae materia appetit fomlai Ibatur: qi si iid segreduidlibet gnatio cet violeta: hliocelat suis uet sti irim pilo celi: psilia Ibatur: qicet apticipio ceti laeco .ad salualidai signatio ite
64쪽
ergo getieratione natura Ie op3eaestea puncipio vitainseco passivo triclinato ad liabendia mima generanda . EEcto. na ex quo in ateriand pd tesse sine forma: Fin psicta: et quoaentia naturaliano possunt manereppetae fini ui dividuit: ut dictu est in secundo articulo: sed aliqsi corrumpunt sequitur tunc forma eoru coiriiplin materiatet p consequens sedatur materia dati ei e inclinatione ad alia forma:postv non potesse sine mima. rea coclusio.Oniateria nSappetit fornia appetitu animali: phar: graid cognoscit. Tertia c5 ciuiliomateria appetit larina appetituriaturali.lhoc daturm habet triclinatione naturalein adminia abs cogititione eius:et confirmes: civnuq vimperfectibile appetit sua plactione appetitu naturali: sed materi est per lactibilia: et ibi in sest perfectio eius. Misis uaria coclusio.materia a petit forma:quald per modii e lacetieipiobatur:qi illud
O ab aliquo appetitur polico ilim habet: placet sibi hoc habere: sed ina ante*habuit rina: qui mol)3: appetebat ea ergo:postis ealhabet appetit eam appetitu coplacentie metaphoiice dicte. conclusio. O materia appetit forma generanda pinodii de derii. hoc probatur:M qualicisn5ba betavi iuc aliquarem: bappetit ea habere:dicim' tale demderare illa: et sic inspoliminateria appetit forma quandii3 sed apta nata est habere per modii depydriij ap petiteS.CSed dices quo est ex quoniateria est pure pasti: uam appetit minissicii appetere sit agere. Bespodeoo no appetit ea appetitu activo:qui est inclinaresed passivo soslum:qui est inclinari:et taliter triclinata celo et intelligere seta deo. Secundo dico qd materiaqii est inibimata una Dima perfecta et sit ita perfecta O imponit habere ipfectiorem moest satiata illstsed adhuc est inclinata ad babedum una alia: que est imperiectior et dico*hoc est opter decore et pulchretudine uniuersi ut dictu fuit. Sed dices que reo est appetitus mareriei vel est materia: vel aliqd superaddictum materiemico et est sexta coclusio: i appetitus materieno est aliqua res materie si peraddita hoc probashqr sic vel esset forma substantialio:vel accidet alis.d quectim dativel materia appeteret illusi quod est appetitii vel tanS habitu vel alijdstabedinet tunc de illo appetitu quo appeterer allii
appetitii querere an esset materia:vel red stuperaddita masteriae fidica Eptimii standuerat inpii mo: si secundueritiis crevo in infinitii Septima coclusio est: qm couis hic terra minus materia et iste termin' appetituo supponaistrum eadere.LD materia:differulit in inconcitatione: ut patet in difflanitionibus expis metibus canominis thoib termino iii: et iosolet dicitquod materia et appetitus sulitidein realiter:dis ferunt tamen ratione etc.
Ad rationes principalas. Ad priniam se
queretur mignis etc.negatur colaquetia:* ad hoc inclinata celo cissimis non possit perpetue manere: et si maneret i loco suo naturali no corrissperei Erid secundJ dico Osi alla lignit descenderet titu naturaliter appetit este deorsum: bsi cadit ad ignem: hoc est a casu. Eiud rertiani de phenice dico quod codiu phenix estia diu appetit se permanere : ex quo nodatur vltimii in iis esse phenicio. sed qnsentit ex quoda instinctu nature se tropos emasicre:preparat etdisponit adhocvt sic fiativi postit ad minus permanere' specie: et tile aggregat ligna et ea incedit: et coburitui .et forte si non coburereturno diutiuo viveret:nectunc alia placitu: ex ea generaretur .cria quarta devetula:dico*cisuis ipsa dicatore se trabere testiti de vita sua: oc tisicoraeno optat. Alduitta auctoritate Rinconte si sis: dico ae illivo nunes in illa terra tantii viuitio sorte iii replut l)abere miserias et dolos res:r membra reddunt tande ita dura et inepta quod nihil boni possitiit facere:ettone appeteres eo iii miseriata esse cadunt anuuios et se submergulit. Dd sexta costis mitterdico de illisqissipediit se: sici appetulit senSegesed eorti miserit no esse: et sic laciunt seipsos non esse: viide si aliquomodo poli erit facere corii miseria n6este sitie doc oe facerent se noesie: facerent imo libetissime.Uel pol dici: O bene aliqui appetiit seno essenio appetitu naturatu sed appetitu vili et eoiruptiuo seiispali et intellectuali. ma septimam dico bene aliqui appetunt aliquarq dimoniant ad eorum corruptione: et adque sequitur eorum corruptio.vndebrate est possibile mali appetat antecedeno altisse equctie:et tameno appetat coaequetis: no appetit psequetia esse bonam . unde ali bii appetunt multii potare cistino appetunt moeri:quod tameti sequitur ad nauuii potare: nec appetur coli sequet teste bona. .ilia: multu potat ergo molitur. Sta oc lauam dico homines: qui pugnant B defensione rei pus blice usq; ad molieno appetiit mori: sed appetunt deferi,sione reipublice: itaqfetia appetunt antecedens alicuius pntie:et tamen d appetunt 'no .ild nona: quia dicti a rectes re est agere:dicocppatet solutio ex dictio in qstio ite. Iadecima vel appeteretete dico qduritim tenet no eode ino:
do: ut dictu est inquestione et qua dicebatur lici illa qual)3:m appetituo est ratione carentie:cεcedo de appetitu qui est permodia de'dersi: renode illo qest pnio an coplacetie et quia ulteriuo dicebat uid appetit fornig gener ada: qr illa glat ilest .cdcedo. ergo appetens forma generanda nihil appeati tui oc6sequetia .Hed bis tacedo appetes forma generalida nihil es est appetit: salte illo m6 quo appetit forma generanduaen quo adl sic stat appetens mimageneiada appetat aliqd: qi hoc verbii appetit ampliat ad suppone dui, eo qd est:vel q6 potest est e. Via undecima dico O bene aibat Ono quodlibet eno appetit pinanere appetituat alis cano naturali. Ela duodeclina dico qG calor corrupenci humido radicate principaliteriti tetidit suus usinetis: D ad corruptionem humidi radicatis: sequitur corruptio caloris naturalis: et laicalor staturalis appetit antecedeno alicui' 'sequetierit Siniplaqueo: qinSappetit' sequetia esse bona. Da decima tertias usi dicis puti no agit in priualem turn Sappetit repatia cotrario inqd agit: b appetit illud cotirii cie et sibi animitare: sive iterare ibi simile.CAddecima quarta sinitereturae nulla esset corroptio:nega Limo est naturatio adhuc exple materie vel ex parte larine generande uis sit violenta ex parte forme corrupte vel corrumpeti desina decima quinta dico q8 appetit sep manere si mo finitiuet qui dicit ergo illo elapsono appetit se permanere: concedishqr tune no est: nihilominus in in quolibet instanti
intrinseco illius holei in qua manet appetit se ulterius per maneretquia non datur vltimin instans es e ciuo .et sic est
finis huius primi laeti. inii, selinii libit Physicorum. Questiones super Eoo Physico eiusde magistri Tiberti de amnia incipiunt.
Questio prima missi castrendum librii
2 physiconi querim r. Umio Seiibetens uaturale habeat i se
principi nactivum et passivunt sui motus et quietio naturalis et arguttur primo quodno: qicelum elicii otiaturale etiam elio trabet in sepiiiicipitina siti motuo activu3:qr principiunt activii motuo celi est ipsa instelligentia separata: que nothdicit irabere seipsum:et encelli sit meto tincipiu passi motus etc.Ceditando.materia prima est eno naturale et non habet inses unct pinactii sui motus vel quietis:ergo questio fallaico sequetia tenet: et pisina paro antecedetio p3:qrmateria pii tuan desterio artificialemio do de numero eoru3qtie sunt quodlibet est artificiale aut naturale.sec fida pars antecedetis patet ex eo: qi niateris in sui natura es sistiplex omni petiticipio ementiali carens: salteqd sit principiti es etitiale sui. CTertio potarivii ldevia intellectitia et de inteli gentho et de aliis mimis sub statialibus et accidet alib':qtie omittacii sint simplicia mon habent in sepriticipia activa et passiuae sui motus et quietistet quid vocant reo naturaleo. Quarto motuo grauis Deoistimestreo nauit alto:mnosi artificialio: et tamen5 t 3 in se principila motus et cetis:quia aliter illo tusemet motus et adniotu est et mutatio :q6 est j Tristo.v.d uiua . CQuinto. iii et ignio in sphera sua mutenti naturalia: et taliae no thabent in se principiti stic qetio: patet q. mio quiescunt scd coli sine mouens:ergo corvin ref
65쪽
est quies tetp colaqueo imilii est puccipiti quietis:m eius m quiescitiis medioceu:et nun*mouet:cii ergo eius no est motu osequiritur inesse puticipiis sui motus ri tame est eii naturasi .el gono stiloalibet ensitaturale h3 in se pilaipiti sui mora et detis. Loeptimo descelidat aliqd graue tunc litterim ODescenditi toti habet tu sie pucipiti uetis q. tune eius quiesito est: qi illius qGno est nullii est principituet poseques noestpriticipiuqetis: ergo qsito talis:cii sileno naturale etsi rcii aliqd eno naidqeficituis celetio est piicipia sui mot 'o eo moreno est.ergo ete. Octauo.mot 'rei naturatio et fidi qesuo sunt aliud nisi os reo inet ita ruralis: mo qi nulla reo naturali d3 in se principui acti uiri passivusui ipsiuo sequitur nulli dabere pii sic ipsit motas et quietis. Creono .idemno habet iri se puricidii oppositorii. Sed motus et quies sunt opposita ergo etc.
In oppositum arguitur: et est Aristo hi pri
nio tractatu huiu3 secundi:poneo differetitia intcniaturasua:et artificialia: liceo: eiis naturale inquantii natura telis iii se principiti actiun et pastitium Minio tuo et qetae dars illicialia inquatit artificialia nolint iii se pruicipia sui moatu 3 etc. nodo cii dictio reduplicatum reduplicet de ol meaeie: sequi f*hee est vera omne ena naturale 3 in sepricipiumotud et quietis. in ista questioepitino polleae sunt di: visiones .iucufido conclusiones.
Quantum ad pruinina sit hec prsiam distiti
ctio quod ens naturalec pii dupliciter: stricte et Iarge: siridicte sollinicis Ariat tirale dicis perses cor sit 3 exiliens ridites radionio vel lapis vcla liquod dili6t: et isto mo nec ii lateria nec forma nec acciden odiculi sentia naturalia qyuio bene dicans natura: si nectitia rei natura. Eno naturale large dicit Iutextedit seno solii ad subitatis pse sedi nexistet ei sed etiae ad piicipia eius: et causas et accidetia et opattoeo naturales eius:et isto mo bifidicim' materi S et forma esse eno naturaeled lioc improprieod in titulo questionio capitur ens naturirale Micte:etolioc solii itiit ratio facta devi: et de materia: et de alii ono p se stablistetim'im illa stricte no sunt entia naturalis hae a distinctio q6 principiti passim motu otismi triplicit . Uno mos illo qGnotas moueri vel cescere. Shi gratia: ri est ad vel lapis Sit in oves vel gescit. Ecdomo dici fit ludiae stibijcti motui vel quieti tet sic dici nitis ni Ihose puctptu pastinii tale. Tertio morale pricipiis passi uis resistit motu uverbi gratia si esset aliquod mixtu Descenscens aberet in se duos gradu d leuitatis et quatuor grauitatis: tiinc illi duo gradus leuitatio possunt dici pricipiis intrinsecti passi in laetio motu oete accipiendo sic piscistin passivi quod daciti intrinsecus otiam ex eplificatu est:et Oda 3 est extrinsecti sicut est ita edtii: nam l)oc etiam resistit ascedenet descedenti: et sic accipitur principiti passium quit dicitoclocitate motus attendi 'pene portion agentis ad passii vel principiti passimum. aertia disti iretio*principiti acetiui 3 dupliciter accipituroelio inodo pio ima bstatiali in clinante admotu: vel adquiete limo modo phim accides tali. e est tanq3 instrumentia mediante quo minia substantiatio agit tale motu vel quiete:etpm hoc Iolet distingui q6 duplex ess principi uacitis finio tus et quietis:quod da est piicipale ut est mima substati alio:quoadi vero instrumetale: ut est furitia accidetalio verbi gratia:pingi puncipiti acti uix priticipale descensi is ipfiixo grauis est fornia subitaritials illius grauio: sed instrum etale est ipsis grauitare: etsist principiis acuuii piicipale augitietatio itis vel nutriti Sisen ipsaeviuma puticipi uasit instrumerale est ipse calor naturatio.QQuarta distilictio quiloni uada est itaturalis id a violetuo: et quiaapter ii alii ramiotuo naturalis alicuius dicituro ead 8 tale mobile iliclina Epsua natura propter salute epfectione talio rei: unde nutritio est Spter saluto est seruatio ite illius m nutritur.=avgsileritatio vero Npter placito,nein:descerio grauigiet asce suo leuis opter pseruatione aptate mollientia naturalia veiliunta a loca sua naturalia iii qbuoc6seruans: sic dinotuo violentuo diciturq est contra naturato inclinatione ipsius mobilio: sicut es ascensus grauiore descensus levio .etppoitionabiliter dicatur deqtilete. motuo aute qau incit alicui et nec clinaturalio nec violetus dicitur illi inesse Paeternatura.ut elimor circii laris ignia
in sua sphera oc patre ex deductione pii ilosophi inpii mode celo. Quinta disti lictio. grcein pol sumi dii placiteri vel cum inclusione motorio vel cu exclusione motorio .etsic dedistinctionibus.
Qualitiini ad secundum: fit prima coclusio
accipi edo ens naturale large uid quodlibet ens naturale d3 in pi(ucipium sumotito et cinctiorhocpatet dea imita ilia tellectitiatde materia:de intelligetiis et hinoi. CSecunda conclusio.accipi edocet uin exclude iido motoienandi abetita principium actiuuii crepanitium sui motus: hoc probati no activum:qitale est moto et talio ni5 est exclusus mere passivum:qi hoc est ipsurninet: nibit aut habet seipsum. GTertia conclusio accipiendo e vincia inclusione motoris: ipsi habet in se principiti activii priticipale: et principiumsi iuu3 sui mortis: Voc patet: qi sic aggregat in se ista duo. Lmotore: et subiectu 3 motus illius .f. istasiibstantia simplice: qmouetur. Qii arta conclusio. ipsum celum sic accipiedo non habetiti se principi uinstrum etale ac tituli nec pastiuum teratio modo simpli ini. peoores stit mouetui: patet hoc: qt intelligentia nolinouet celinia mediante aliquo ita strumeto
sed immediate: sed sic non est de mima substantiali grauici milia iii ouet graue gratula te: etsimiliter inceto utril resito uetati: qimouetur absq; omni resistetitia: unde quant timest et cx parte potentie et resistentie: una potentia:quanet taetici potentia unius muscemosseti nouere celum circulariter. Quilata conclitisio .ei citra simplicia tam substatia: liter ny qtralitati cicia 6 habet stili se principitini pati tuum capte idopriticipiti palli utim pro illo resistit mouenti: bocruin tio esserit simpliciaqia tm extrinsecti sic accipiendo nam hoc est ipsummet medium scenderet in vacuomo esset ibi priuicipi ut eum it extrinsecti: accipiendoprincipita passi tin modo preis dicto.EEerta oclusio.quoalibetens naturale habet in se principis iacti uti et passiliuitii suis aio tuo et quietio naturali . vel ipsum metest ipsum principii Spalsinum siue molicas sis inrefert dicere hoelaab rem se pricipiti3
passi uia in paret: iride ititi iris
motus et dicere laochabet in se prisposito * a .mobile no moueatur ti
irtunc adbuc babet in se pilatus:qrigabet aliquid in se q6 ipsti sanipliatur ab illo termino activumno alitatu principia: et ita iro sequitur babet in se principiis actitatiniotuo: ergo habet in se ne piumoti . mili modo dicatur de principio passino ipsunt dicitur vipdi pati otnaoueatili vel quiescat.Ista conclusionbai sic: oinnis moetus ita turalis est suisum : vel deorsum: vel circularis: ut pautet pili isto pulis occlitaea quodcunmens naturale q6 moueriir aliquo istoriis inoluit naturaliteri dabet in valiquid quod stibiicitur illi motui .s illud qG molietiaret illudio mecit illii mollitet hoc patet tant demi et in q, de elementis sinas
Scipiunt 3.Dpter quod notan sicut ergo dictum est v pportionaliter dicam de quiete vii dea, maiori tibitelligetitia sciendum est qilogo ut sorte ianito talis terra quiescat: tam eii babet in sepriticipiissactivum motus:mdab et in se rina substantialcimque gulo defacto iadmoueat ipsa imtamen potest ipsarii mouere:quia potest esse extra Ioscum situm secundum se tota: vel seciuidii aliqua eius parte: et turic forma inouerct ipsanuet pconsequeris erat anteverit dicere illa minis poste mouere ipsam. Si anilitercutito attocipium pasi uum: velescat.CSeptima cors sintritur vel augetur: et non quiescat: mineti habet in se prines hillud meiqiiod potest pati quod d
io et augminitationi et adhuc sino actu tetetur haberet in septincipiu3 quod po in vel augmelitatione: et similiter puncis possiet mncipiualterationis videbitur colliremtavclifacere nutrit
potest iroc pati De motu vquestio ite sequenti.
Ad rationes principalas. Sid prima et ad
alias usiue ad octaualia inclusiue apparet solutio in seclido articulo
66쪽
impostibilis tergo filioli liabet in se principium me genera: tionis nec miruptioiuo: tunc etiam non habet in se princidipium sue aucrationis flauarto sequeretur quod aliquid haberet in se coiitraria. ed hoc est falsum: et contra dimini timilem contrariorum: quia non insunt eidem nisi vicimini: consequentia teliet:quia alteratio non est inter contraria. Quinto si questio esset vera maxima de aqua calefactaque per se ipsa in altera rura caliditate in frigiditatem .sed hoc non est verum quia tunc seqlicretii r quod a proportioenitis otio inequalitatis proueniret actio: sed hoc est falsum tet obatur consequentias quia aqua potest esset alitu3 calida quod illi 'multo pluo est de caliditatem de frigiditate modo si ab aliquo intritiseeo reduceretur ad frigiditatem thoc non videretur nisi a frigiditate:quam ad uehabetique corrumpit illam caliditatem fiet cum illa sit minoris potentie: caliditas sequitur consequeno illatum. exto si aqua rectureretur ab intrinseco ad frigiditatem: sequeretur.*alie quid ageret ultra gradum propitunused hoc est falsum: r cosequentia probatur: ia frigiditare ibi maneno posticalefactionem aque ageret intentiore frigiditate in illa aquato ipsamet esset.
In oppositiam arguitur.)hrimo de mixto
clarum est quod inmixto sunt alique partesque sunt calles diorestet alique minus calide: sicut inhontine cotest magis calidii v cerebrii: et qi magis calidum agit iii minus calidii intendens ipsum assimilare sibi uiam ista est lex et iratum aetitio, di et pastiluorum: quo sequit mixta habere in se principias uiua et passiua sue alteratio ius desiitiplicibus Ibat etia: tunc aqua dicerer naim qualitatiue: Suis esset symplex substantialiter iplicitate. e opponituri mixtioni substatia, li. Quinta distinctio quod aliqui apis dici habere in se
principiusve almationis dupliciter me per septimo: et deplano punio sertimidicii tale:cus' dubet pars alteratqucti labet partem illi uo: et quelibet pars altera tui .LSeclido modo dicit illud citius una paro aucrata ia: no qlibet:sicut est inmixto perfecto .ut inliomine:cui' vita pars alterat he ne alia nota ineque libet qualibet: cor enim lion alterat seipsum .vel si esset una aqua.cuiuo una medietas es et calidaetalias rigida .una alteraret alia .no tante quelibet qualibet: quia medietas frigida non alteraret seipsainret tale voco hahere in septincipiti actilium sue alterationis per se non pilamo.si aut est aliquid cuiuoitulla pars altera talia nec aliqa est in ipso quod alteret eaomec dicitur habere in se praeipsuactiun me alterationio per se primo mecasenci primo. sicut patet ex super tuo declaratis etc.
Quantum ad secundum premitto quasda
suppositione prima est quod quelibet reo naturalio determinat sibi vita dispositioneque est sibi optimaret cli in ista est:optime est sibi hoc emta bene sicut pol sibi essequatum est ex parte capacitatis me nature: sed quii recedit ab ipsa dispositioe sibi naturali lini male est sibi et incipiti illis mari et tendere ad corruptioneni. verbi gratia Cum ignis lia, bet caliditatem in suinnao: et siccitate; iii gradu debito igni. tunc ignis est in optima sui dispositione sed queuio caliditas retulituiminiic declinatat illa dispositide et incipitii,
67쪽
firmallet tendere ad comi pilorie .unde clementa possinit dici infirma siclit mixta attiniata: et ponunt medicari p 'trarii remotioncm et similiter sicut est de clementionia. est deminito. g determinant sibi viratii dispositionem eis naturalissima: et cimini sunt mea sunt optime.quitant recedite ab illa incipiunt infirmari:et tande corruinpi .Et est scicii dii ii oest eadem dispositio naturalis Oibuomixtio rimo illa que est naturalis homilii non est naturalio equomec econvcrso. Edecuit da stippositio; quodlibet enonaturale appetit se permaiiere naturaliter instita naturali dispositio e quia est tea:hoe patet:quia oeleno naturaleniaturaliter appetit sepinariere: ut petitio dicebaturicti ergo in ista dispositione sibi optime est:sequitur ergo. Tertia suppositio qd quodli: vetens resistit traheti ipm citra et' dispositionensi levip3qrqdlibet tale habet ilicii statione naturale manendi in illa unde lapis ir3 naturalem ilictiliatione emendi deorsu reresistit volenti ipsumat trahere sur 3.cidis pretatis is sit prinia conclusio qd nullum ens naturale habet in se principi uacituum sui motus alterationis per septimo a sua naturali di spositione hoc probatur:quia quodlibet eno naturale determinari sibi una dispositio ueni naturalennui patet pprima3 suppositionem sub qua appetit manere perstanda:et resistit citi libet volenti ipsuin trahere ab illa dispositioiae: ut patet per tertiam suppositionem. ergo quodlibet traheno ipsunt ab illa naturali dispositio ite vi lenter traheret ipsum:et per
consequeno tioncst sibi intrinsecum. Oecuti do nos vides de imis orgraue quilines in loco suo iraturali: et similiteri uomunci, morient se ab illo loco. ergo similiter quum corpii mixtuitu vel simplex est iii Ilia iraturali dispositioenrinq; inovet se ab Iatet per cottaeqiretistici habet in se puncipiis alterandi se ab illadispositione. Secunda concitilio m quod libete iotiati ira Ierquii est extra suam naturalem disposition ii habet inses principium alterationis ast illam dii ositionem iraturalem .hoc probatur pisino:quia quodlibet enobab et naturalem inclinationem permanere: etcum in illa dispositione maxime possit manereaergo alterat se ad illam: si est extra illanti ecmido nos videmus quii lapio ponit fur simia principio intrinseco mouetur ad iocunisi, naturale ita consimili modo quodlibctens si est extra suam naturato dispositionem mouet se ipsium ad illa in si remouetur imperadimentu extrinsecum.C Tertio si aliqua virga in caritati irque habet naturalem iii clinatione ad rectitudinem seipsa, mouet .ergo similiter in proposito videtur esse. CSuartolaoc apparet de aqua calefactatquod sturi pedi ilientii extrae secum remouetur econuerso redit ad frigiditatem et no iure ab intriti seco propter boc quod aliquando redit ad se si ditarein litterisiores: multo plus stirigiditas cuiuslibet ex trita seci circunstantio. Tertia conclusso ii, quodlibet nai rurale deterogeneis ratione qualitatio viarum partium babet in se principium sue ulterationis per se non primo: paetret: ilam propter l/oe cevna paro est alterius qualitatis ab alia agit in eam: tiam homo vel affetiodaliud mixtii habet bene in septincipium actitium alterandi se a sua dispositio ite naturali et hoc persen Sprimo: quia ex quo vnn membrix est calidi' alio agit in aliud:et p colaqueo trahit sua natiis rati dispostionemaci cito ali inebrii dotis imo no est in sua dispositioite naturali:tacito neccm S.CGuarta pellisto: pauxilii elio naturale homogeneii Sut homogelieita sat tetidis penes qualitate: b3 in septiricipiti acti uisue alterastionidae sua dispositi de naturali nec pse primo:seest se non inlitio.* tio pse primo patet exprima ac lusione:*iiec per seno primo etiani patet ex quoqtie libet psellast intilio qualitatis in gradu cuuialia: sequitur quod ii eutra alterat alia. ergo sex bra seqilitii ruri veterogeneam potest corrupi dii,
pliciter: uno modo ab iit trinseco .s. per scito primo .alio mos do ab extris iseco. cundo sequiturqis homo gerieiid potest corrumpi solum vnonio do .Lab extri illam. tertio seqxiitur
quod aliquod homogeneum prout dixi in principio si posveretur in vacuo permaneret perpetue ibi: nam tunc nubutim coiriani petis esset sibi applicatitit itquia nullum corrumpeno babet intrinsecum sed sic noti esset de beterogeneis q. adduc post et corrumpi ab intrinseco ilicet hoc noti sit per te
Quatit uias ad tertium diviniandum est pri
iuo quia dictuin est quod quodlibet ens italutule: quunt est
positum extra naturalem dispositionem suam sibi et c. Peto virum quodlibet molleret se econuerso ad illatii: si extrui fidicum contrarium sibi remoueretur. CSecuti do dubitatur ex quo aqua calefacta naturaliter redit ad stigia iram viris reducat te vltra gradum frigiditatis: qiiani primo liabuit: et videt ui quod sic: quia talio est motus naturalis o in fine est velocior qua in principio vidcf.crgo semouere vltra gradu in prioris frigiditatis eius directe: sicut si terra est et permerata:et lapis descenderet versu si centruiti munc ex quo in laspide sic descendente acquiritur quidam impetus mouetet se ultra centrum tant diu quousq3 impetuo sit corruptus:et iunc lapio redit econuerso versus centriini ubi etiam acquiritur unus paruus impetus:quo iterum movet se ultra centrum:sed non tantum quantum pri tuo: et sie cita si tituba dotandem quiescit.sic si in iliter videtur ei h de aqua calefacta cum redit ad frigiditatem pristinam. Tertio quid in tali reductioneaque ad frigiditatem sit ageno: et quid patieno. taliarto siccium poneretur extra naturalem sui dispositis nem viruini reduceret se ad dispositioneni priorem sibi nati iralem CBespondeo ad pii nium et dico quod homogenei sicut est elementum quantumcunm deducatura sui dispontione naturali: dum tamen maneat:et impcdimentum extriit secum remoueatur et reducit se ad dispositioneni naturalem suam sic autem non est dicendum debeterogeii eis: sicut est de homine vel de equo uitio illud tantum potest trahi acua dispositio ire staturali sibi quod quantumcunq; impedimenta extriti secaremoueres mirmulam reduceret se ad pristina 3 dispositione iis tet hoc quia parteo in se quodammodo sunt coriri vitamini dispositioitum .Pici inter aliqui medici aeposito quod sor est et in dispolitiosae sibi conitententissima et naturalissima si fieret insirimios quod nuticosain plius reduceretur vel rediret ad dispositionem sibi naturalem talem:
qualem punio habuit. e spolideo ad secundum:etdico in si ponatur aqua eme frigida lix sivismo quilestiit naturarissima dispositione:tunc dico quod cum aqua reducit se ad Mgiditate no transcendit gradu summe frigiditatio: et vlteri'
dico quod in motu alterationio non acquiritur talio imperalitas qualio acquiritur in mota localitversita inen si ponere imis aquS non habere frigiditatem summa cite et inminuenia nisi dispositione reuenientissima posse inuo dicere quod in motu alterationis aque acquirit impetito: quo aquati assceridit ad frigiditatem summatet iterii redit natiirat tera a illa que est sibi naturalis rectesticiit diceretur de giam. Eid tertiit dico quod agetis in tali alteratione aqirca cctliditate Ea frigiditatem: est frigiditas virtualidaque:vndemuis in aqua calefacta non sit litgi dilao actualisque senestitui tame ibi est frigidita ovirtualisque non sentituta vis et de uis piper non seirtiatur actualiter calidum:tatricii est virtualiter etc principale ergo agens est forma substantialis: et pallum receptiuus usibiectu forme. Eaqliartii dico q6 si cellim moueretur extra suam naturale dispostitionem norediret et esset demetuo ex parte materte: quia celum novabet matei latinitio do cum idem sad postileste agens et pati eo respectu sui ipsi uoceli in non post et reducere se ad dispositutioilem sibi coriis enicii tenuet igitur conclusiostes prilio posite debelli iti relligi de corporibuo compositis ex materia
Ad rationes principales. Ad prima quu
nae potest esse ageno et respectu materie patielao .EEd tertiatii dico quod illa bene probat:nullii corpus habere patriscipi viii in se actitiumst te alteratioto a dispositione esussi natiirali per septimo:et hoc bene concedituripotest tamen habere pii lici plurustic alterationio a dispositione elisonat limu per se noli primo: ut dictum est.c Ad quartam bene con cedo quod idem bene potest habere ili se aliquo inodo coiistraria main mixta in se partes diu ervi uni qualitas
68쪽
tum: et similiter aqua calefacta habet caliditatem actuale: et frigiditatem virtuale inque aliquo modo possunt diei cotiditraria: quia frigidi ruo virtualis est Dductiva frigiditatis actualis que est contraria actuali caliditati. ad ritatiego cra propoitione minoris in equalitatis Dueniret motusqr quantiicuti aqua fit calida diit simpurat frigiditas virtualis est maioris potentie qua sit ista caliditas actualis. Ad sexta nego quod alitia agat ultra gradum proprium:
quia adhuc manet ibi frigiditas virtualistranti adus sis
sit res distincta a re figurata: verbi graelia virum eo et eius figura sint res distin, etc:et arguitur primo quod sic: quia albe do distinguitur ab albo et anima ab ani niato ergo figura a figurato.consequetis tenet:qi isti duo termini figura et figurastum habent se sicut abstractum et concretu3. scutellam isti termini albedo et album:ergo sicut albedo et album signifiscant et supponunt pro diuertis: Metiam figura et figuratu. Secundo figuratia est substantia et figura est accidens:ergo sunt res distincte coiisequentia tenet prima par aratre dentio probaturina eo est substantia tetidem est figuratu3: ergo ratum est substantia:seaqd figura sit accidens patetiquia nomina figuram sicut statuat iret' etc. sunt de quarta specie qualitatio ergo res gnificate per insa videntur esse qualitatem siue accidentiatvlpate Grego. Drrio figuratum sint in statua coponiture cere et figura:sed figura non sie componituraergo. Quamdi si figura non ela et alla ares superaddita figurare: sequeret quo astatue lactor vel domificator nullam rem noua faceret stipera aditam rethus figuratis: sed hoc est falsiim quia itinctio esset memiandus: consequentia tenet postssi figura non est res superadadita figurato. Quinto sequeretur dri deccet concedenda sigillia regio est rustici: polito tr viam rusticuo haberet alis quam ceram in qua fuit ita impletium sigillum regis. consecquentia probatur post eo talis figura et dispositio no est recidistincta ab illi cera: et cum illa sit sigillu3 regio: sequeretur hanc e concedenda: sigillii regio citrustici: postin illa cetravit rustici.CSexto si figura etfisturatii essentide seqiteretae homo posset nutriri de triangulis et quadragulis sed boeest falsum:et consequentia tenet:quia carnes et panes figurati sunt figure triangulario et quadrangularis et ciet p te sunt
quo a termino vel terminis claustitur est figura:d quelibet reo figurata termino vel terminis clausis rur.ergo.niaior est notatqui diffinitio figure dat amathematico est ista .figura estque termino etcat prius: modo de quocunq; predicas diffitutio etdiffinitum minoi patet ex eo no est aliqua res figurata: quin claudatur terminis. In ista questione piij mo premittuntur quedam suppositioneo.secundo ponendesunt coii clusiones.tertiosio an duri est unum dubium: et solvendi tu,
Quantii ad primit sit ista suppositi quod
quotiescun contingit quod de aliquo potuerificari alijs terminus Dpter solii motii localem factu in ipso vel in alio: qui quide terminustio poterat pii voverificari de ipso:tune talio terminus no signincat aliqua rem distincta vel superstddita illime quo est de nouo vertficabilis .verbi gratia . sssor.qui mihi prius erat a dextris vadat ad sinistra: tunc hec est vera:mi.est mihi sinistea adeo sinistrumnosignificatali, quarem superadditam ab ipso: ualido alit liquod predi catui est de aliquo verisicabite de nouorpter solum mo, tum localem factu in ipso ori in alio:sedypter motu alterationis rie dicte vel sierationis:vel corruptionis: tunc talis minimis sic de nouo veri abilis de aliquo saedificatvn, dispontione de nouo superaddita illide quo est de norano perificabius:verbi gratia:hic terminuo album no potest
piopter soluiti motum localem factum die nouo verisicari de aliquo etsi videbeat de nouo de aliquo verificari requirii vprecesserit alius morus in solus mot localis et ideo iste terminus dicis significare aliquare de noua superaddita3 ilureique significatur per i linterminia de quo de nouo hic tersminuo album vel calidum perificatur.
sio:quod nomina figurarum non significant reo distinctas a substantia doc probai: quia nomina figuraru3 pollunt de nouooerificari de substatia Dpter solii motii localefactii:cragonon significali tres distinctas a substantia:consequinitiat citet per suppositioiie3:aii recepens arguitur: quia de cadecem potest modo verificari q6 est sphericae et rumpier solii nio tum localem et aliis situm partium potest perificari quod sit tria gulario: et per consequens s cricitas et triagularitast non sunt res superaddite cere succestine. Ex ista conclusioes quitur figuram noli esse rem superadditarii figurator p3ex eo q6 ultericitao non est res superaddita cere videricem ectriangularitas teretriangulari hoc etiam olitcr probati crsigura non videtur esse aliud superficies:qires figurata non dicitur aliter et aliter figlirata nisi secundit quod ei 'sit, perficies aliter et aliter disponitur. cd stiperficieo non cst aliqua res superaddita figurato:quod probatur quia superficies est terminus depdicamento citantitatio. sed prius diciti est tales terminoo noti sigili fixare retia distinctam a subcstantia et quantitate: in ergo omne figuram est substatia vel quantitas i se sturn merficiem non emerem distincta a. figuram:ergo. Vssicinummi aesset reo distinctas figura to: sequeretur quod curesim ligura possiet auri imitari maneste figurato sed hoc est falsi mulsi tunc ei et vel esse posset fi furatiuabsq; hoc quoa emet aliqua figura:sed hoc videtur implicare contradictionem quod aliquod corpus sit figuratum absq3figurat consequentia puticipalis probatum nam quascian res distincta sabinuicem:quarii una non est psalterius:vnam earum deuo potest conseruare:et aliam annihil are:quia unam illaru esse sine alia non impii atrata ad lac nollem: modo si figura ponatur res superaddita figuram: quecunm figura potest anni bilari figurato tamen manente. Secundae conclusio: esse sphericii vel emetriangulare: vel esse figuratu et sic de alii non omnino iubilembo embatur: qisi sic luchre est falsa esse sphericus est esse figuratili et sic de aliis:sed hoc est falsu3: falsitas patet:quia hec est predicatio quidditati ita consequetia tenet: quia oninis propositio est falsa cuius subiectiimpio nullo supponit mi odo si est e sphericumoniti ino nihil est:tunc subiectu illius ypositi6is: esse sphericum est est e figuratu:proia ullo stipponeret:et sic predi
Ga propositio esset falsa et sic non potest dici a me spherusi supponatae ista Dpositioe sphericus:et esse figuratii supponat p illa:figuratu est: qi tunc etia illa esset falsa estem cricum est figuratu:qui significaret quod hec propositio sphericum est:ei et ista propositio figurat uni est: sed hoc est mi,
Quantum ad tertiuna: quia dictu est quod
figura non est aliud cphur igni: dubitaturivis uni figura: tum et esse figuratum sint idem immero: et videtur quod noper Aristoteleni in septimo metaphysice qui dicit qd in disclio secundunt acciden o non est ident ipsum et ipsiani esse:ex quo videtur quod non sit idem figuratum et esse figura tun et sphericum et ei e sphericunt .sine spondenar quod figuratii et esse figuratum non sunt res distincte tan*mbstatia et aecidens: Suiobene pollit sustineri quod distinguuntur sicut
reo et modus reu quem quidem piodiim rei nunc tepori ovocamus sigilificabile complexe,viqiiii dicebatur ita dictio secundum accidens etc.bene concedo in dictio lacu iidum accidens ubi abstractu ut significat reni superadaitam illi pio quo supponit concretiim: sed ubi in dictis secundisiis accie veno abstractu3 non significat rem superadditam illi rei qua supponit concretummo oportet ipsum et ipsi inaesto die stingui .rcaliter: verbi gratia albedo significat rem stiperadditam rei pro qua supponit hic terininuo albulis: qui e q6 non est idem album et esse album:quod patet:quia forte: Phum est sor vel plato sed esse album est sor.etemo albei oelaliquod tale: sed quia figura lici significati eiu sis peraddita figurato: ut dictu ilicst: ideo figi iratum et cise figurat uiis isd
69쪽
vistingiuin abimiice. Et ex 'cli isto
Q figura et est eligit ratiario dii iiiguuias:l oc probaturi quia illud ide quod est muratum est De figurat uni:vt ia dictui est: ergo figura et figurarunnio Pistis igia initiar realiter: ergo
Ad rationes priri ei pasci . Ad prima nega
tur colaquetia .etrario cliqi albedo significat rem distincta ab albo sedito sic figura ansuram:* nomina figuram possunt successive verificari de aliquo propter soluiis motum locate in factum: sed albedo et esse albuiu nori Od secunda 3 dico q6 non obstat maliqui termi insignificant eande rei naquoui unus est in pdicantento viro: et aliuo in alio: propter hoc'uia privo forte est contiolatiuus et aliud noni vel foueambo sunt connotativused iaci eadem connoratione. CEd tertiam dico oe est falsa de virtute sermonis statua compositatur ecere et ligura: sed ad hunc intellectuin concedis Q incocepta diffinitivo statue includitqr conceptus cui subordinas hoc nome egi et fidi cui sub ordinas hoc nomen figura. Ad quarta dico id domificatolypter hoc non elipietnia auo quia aliqdde nouo paucit:sed quia disponit ipsam retaliter qii aliterno erat prius disposita. CD a quinta 3 dico talem essecocedendam ota me illa esse cd cedetida sigilluregio est smissu in riistici: Quis sigillum regis sit rustici: non tamen est figillum rustici:sed bene cera rustici. PH a sexta 3 concedo qd trianguli et quadraguli post unt ii utrire donis:
nem sed no postiant nutrire fecimari illi ratione: stet iii qua 3 dieitiis triagilli et quadrasuli: scd scctiis dii illa securidiiqii it,seuntiir postercitati rare deperditu nucrgo et c.
leo distinguanti ir a rebus naturalibuo. et arguitur pii mo*lic: quia dolii' est reciartificiatio:etno est res naturaliaeergo Distinguitur a re naturali : costaequetia est clara Sed laclida paro antecedentis patet:qr nulla reo naturalis est domuo cret per conuertione, simplicein nulla domus est reo naturalili antecedens patet.qr quodlibet elis naturale est vii inses nulla domus est unum sed plura. lapideo et ligita. Secticio statu est res artificiatis et no naturalis tergo consequestia tenet: prima nardantecedetitis patet et seclida paro prohatarina nasi statua esset eius naturale tunc ipsa esset eo vel
aliquod huiusmodi .sest hoc est falsum: quod probo:qi benedicinitio aestatua est erea: se duo dicimus es estercum:quiani bit piedicatur do seipso denominatiuemari falsum est dicere O albedo est alba .quare igitur de statua est verificabile aliquod predicatuitu quod ii dest verificabile de eadeo videtur Ues et statiratio stant ide. CTertio secare est moetus artificialis et no naturalio motiis et cli motus naturalis iit recina usui ergo secareno est inor' ii alio: vhodno sit reciixaturatio: et e olaqueo aliquod artificiale no est natiirale. CQuarto faber faciesto cui ullii:facit aliquid aliter se haebere q3 Prius se habuit:sed aliter se habere mine Spu' nopotest emessis e diuersitate clitio .ergo videtur quod cii faber Facit cilitellinii acit aliqd diuersunt ab elite privo crat: ted hoc quod faber tacit dicitur res artificialis:e pexi stelio dicitur reo naturalio tergovi defae res artificialis sit distilicta arenaturali. duinto illud q6 desiouo fimo est idem cuilloqdptiuo erat. Sed reo artificialis ut est cultellus de nouo fit tergo videtur non est eidem cum ferro q6plius eratcrgo. Zeno illa differunt ab mulcetii:que sic se habetit:*aliqua eorum seu que sunt ab vita parte: habent in se puncte pium motus et quietis: lia autem que sunt ab alia parte no labent se a sic est de remuo staturalibuo quod habent in se
principiu3M motus et quietio: artificialia auteno: ut patet per Tristo .in litera coeptii nocitato litate Bristo. in literadicentio quo si eorumque simit:alia fulua natura:alia veropp alim causas:et dicit Cistentatorqd p causas intellexit intellecti iiii et voluntate et arte etsi in iliter auctoritate mea
toris vicetis ae forme ortiviales sunt accidetiae substat snaturalibus modo accidentia distinguntur ab illis: qtior ii
tificiales sunt per lotum motum localem. t. per ablatio licina liquarum partium: vel per otia instruatio item parti unu erago rates reo artificiales nori sunt distincte a rebus naeturalibus tantecedeo palcide se: conseqiicnitia patet per Precede:tem questiori emanaria ibi dicebatur qG per solitin motii localem aliqua sulit artificialia: etper ratem siritatione in nihil superaddit tir reritaturali pie iste nrt et per cosequens res naturalis post illam factionem est res artificialto. E ecndo arguitur expositone. .denion strando hanc statuam:bec reo estitaturatio: quia lapis velis: et hoc ident est reo arti cia illo i statua: ergo reo naturalis est rea artificialis.lto auctoritate Aristo.quieon cedit istatis: tiaturalia inqua: tum fiunt artificialia non habere iii se principium mimotuo et quietis: modo in ista implicatur natiiralia esse artificialia et in ista artificialia inquatit naturalia berae habet iii se pilaccipium sui motus implicatii rartificialiaesth naturalia. Et sinit iter Stristo.beii e coli cedit istas:arca est lignunt:statuaestos ex quo sequitiai concedere res artificiales esse natura ted cum arta et statua dicant rcgartificia eo. LIn ista exstio ite primopolist conclusiones:deinde respondebo et c.
Dira fit tum ad prinitim sit prima conclusio.
quo a iioqii et ibet res artinetalio est res naturali Gihoc ybarii requia ooirmo est res artificialis tet non est reo naturalis: qtita iitillulii eno iraturale est do:nuo: sed ptilia entia itali
sitido in Z3 dices dolii 'eres artificialis: sed turgqgdoni' est li conceditur domuo ei ergo domus estens ergo substatia vel accidens no accistens: ut paret: quia est per se seorsit peritatio per aggregatione in plurium entiu3:ergo est substatia .ssest stabstantia: vel ergo materia: vel forma: vel compotsitum: sea quodcunm istolum datur ad nainus dotimo est natura tutet eno naturale .c Respondetur quod non sequiatur domus est: ergo donius est eno:ebuio beare seqtiatur domus est:ergo domus est cito vel entia. Ciee disequit coraretarie quod ista a. est non debet conuerti in ista inens est a. sed ii istam:ens vetentia est vel suilla. LEed dic eo quos modo est quod concessio istam domito est eno artificiale et limas istam domuo est elis:dico quod hoc nomemo est cclauoculii et de aliquibus est verisitabile simpliciteriboc est sis ite additione: ikut de illis que sunt substantie: verbi gratia: homo est ens: sed de aliquibus non est verificabile simpli citer sed cum additione. et tunc dicitur verificari deternit illo secundum quid: sicut de terminis accidentalibus signi ficarii iesumptio:et l)oc est quod notat Bristoteles septis ilio metaphysice: quum Dicit quod accidentia non sitiit enaria sed entio. i.De pluribito terminio accidentalibus signi Scative sumptio non veri struttir hoc nos non ens sine addito: sed belle cum addito: et ideo si argili iuridomus est elio artificiale ergo domi est erismeganda est consequelitia: quia arcultur a secundum quid ad simpliciter .ec quo infero q6 doli sis nihil est: qtiosi nullinu ens est domuo:cu 3 quo b iiestat quod domus sileno artificiale. Secunda coclustio quod quelibet reo artificiatio est ens naturale vel emia nasturalia hec probatur sic.pro cuius tamen probatione: supa pono pitino quoa rerum artificialium quedani fiunt per edi tinctionem plurium rerum naturalium ut est domus: ques datu vero per ablationem aliquarum partui 3 sicut sunt sculptii re et imagineo . et quedam per solam transpositione3 siue aliam struationem partium sicli ingura cere per impressito, item sigilli.Tune probatur conclutio de illioque fiuiit per coniunctio item partium plurium rerum naturalium: statibin tactione talium in ulla reo detiouo generatiiDergo tales reo artificiales non distinguuntur a rebito naturalibito:cosequentia tenet et antecedens probatur: quia in factione Doliino: si aliqua reo denotio produccreturi aut esset minia aratificialista ut accidentatio rebucinaturalibus: et hoc seciniudum ponentes res artificiat differrea rebus natiiralib'. Sed lioe non quia talis est figura cite per precedentd queustionc non ponitur reo distincta a rebus figuratis.Item
probatur iam talis forma artificiatio: sicut est figura vel
70쪽
domus vel esset tota in toto elisus est et tota in qitalibet parte: vel tot g in toto: et pars in parte. non potcs dici pilinunt: ex eo; milia fornia materiatio et extensa potest et e tota in toto: et tota in qualibet parte:nec potest dici secundum:sciticet crin parte domus sit paro figure domuo: si nitalis fiorme superadditeritam velanista parte domuo ante factionem fuisset ista pars forine: vel non. st peteresset tunc in factione Doninomon de nouo fieret et haberetur propositum: si dica,tur cvantem domus sit in Parte domus non est pars forme domuo: sed quando domas primo est tunc primo in qualiab et parte domus est paro musae domuomon valetniam ni rarabile est:si lapidi existenti in fundo domuo:qui est paro meheret de nouo acquiri aliqua res in existens ei: eo ae tectum poneretur supra parieteo.Deinde iterum probatur concludis de rebusque sunt solum permotum locaelem: nani sicut prius dicebaturi termitti significantes dispositiones artifi ciales factao persolum motum localem non sigilificant nee supponiit pro rebus distinctio a rebuo naturalibu . ex ista conclusione sequitur: meadem res estes et statua: similitereessem res ut lapide et ligna que sunt reo naturales: sunt unum artificium vel eno artificiale. Tertia conclusio istiter nim es et statua et similiter de alijs qui babent disiersas diffinitiones exprimentes quid noininio: subo id mantur distilictis conceptibus in significando. hoc patet quia hoc nomen eo de Predicamento stibi alie est:sed hoc nomen statii adesa camelo qualitatio et in quarta specie sicut sunt cum nota figurae 'not Stia taliter est e reo figuratas: visu iit istae nota doni sphericlitet-ex hoc sequiturq=si ab aliquo queritur quid est hoc demostrando sphericum imale responsetur scamnum quia die terminus scamnum: cum sit de predicamento accidistio non est predicabilio inquidve substantia sea in quate. et sic dicatur proportionabiliter
de hoc nomine statua et alijs similibus.
Ad rationes principales. Ad primam con
cedo illud quod probat quia est pro una coinclutione. id secundam dico aestatua erea non est aliudves: ergo ita hec est concedenda es est eum sicut statua est crea concedo: ucet non fit ita pio pua .et quum dicitur nidi debet piedicari de seipso denominative:dico; quando concretum et abstractum sigilificant distincta reo et stipponunt pio distinctis rehuo: tuc concretum no potvere predicari de ab troclo nec
erativerso ideo hec est falsa:albedo est alba: et etiam thecal: hum est albedo:eo quod iste termin' albesto significat unarem superadditam rei babenti albedineisu sed quando concretum et abstractum non sic se habent: unum illorum bene et vere potest predicari de alio:sicut est bre: omo est dum ainitas: et humanitas est homo: et quia sic in D posito est:quoat' es et ly ereum candem rem significant: et pro eodem stipi
potiundi ideo sequitur ipsa poste de se inuicem predicari vetuerificari. d tertia: secare non est motus naturalis concedo: et quum dicitur motus naturalis est reo naturalis: negatur.etiam supposito quod concederetur:non valeret consequentia: secare non est illotus naturalidaemo secarendestres naturalio:pi ter hoc quod arguitur ab inferioli ad stiperius limatiue sicut non sequitur tu no eo asinus: ergo tu non eo animal C Ud quartamdccultello dico quod faber faciendo cultellum:facit aliquid scilicci ferrum aliter se bahere Opiluo se habuit: et quis nidicitur:ergo est ibi diueristas que prius noli erat:c6cedo:et ulterius dico quod illa est inter parteo ferri: que uter se habeant ad inuicem quoad situm et distantiam eo piluo se habebant:ta me non est imas gina diuini quod illa diuei struasit aliquid de nouo factum. LRil quintam eligartificiale de nouont: dico quod dec de virtute sermonio est falsa:eus artificiale de nouo fili sed tacimen ad bonum intellectu inconcedi debet scilicet ad hunc sensum: quod aliqtiando aliquio terminus coii notano disepositionem artificialem de nouo est verificabilio de proenomine deiiionstrati te aliquam rem: quando tamen termisnus significano illam rem sub ratione qua est naturationici de nouo estuctificabilio de pronomine demonstrante ea nedem rem verbi gratia : demonstrato aliquo ligno potest de nouo verificari hoc iiomen statuatquando non est de eo de nouo verificabile hoc nomen lignum. Ud scitam dico mimo istae artificialia habent in se principiti sui motu ciet qui tis naturalis sicut naturaliauita Bristo.dicit oppositum
bene concedit illam reduplicati uanir naturalia inquantii naturalia habent in se puncipium sui motu 3 et quietio: arctificiali vero inqtrantum artificialia notria est iii conceptuqtio concipio aliquam rem esse naturalemvir cluditur conceptiis principi, intrinseci motus: et quietis: sed in concepturquo concipio res artificia leo: non includitur coceptu optinac ipsi motus et quietis: quia non possem concipere ipsam bahere in se principium sui motus et quietio: nihilominuo ruamen possent concipere aliquam rem este artificialem et absis hoc quod concipiam ipsam habere in septincipi ut imi mox tuo et quietis. aliam dico: quod per boc Tristo. Noluit intelligere tantum:quod rerum naturalium queda da et bent sua a figuras ab arte sic utcs:quum facta est statua: et lapideo et ligna que sunt facta domuo. Eid autoritatem commentatoris dico quod per hoc ipse vult quod pio postationes in quibus ponuntur tennini comiotantes dispositioneo artificiales sunt vere per acciden Et unde bec aliqua nedo est vera: eo est statua:et aliquando falsa:adhile eri cremanente:ergo etc.
ture posita ab Aristotili isto secundo sit bona. cnatura est princisa uet causanio ues a quiescendi exuo in quo est prinio per il la et non secudum accidena. Et arguitur
primo quod non roratio nugatoriamon est - m bona diffinitio:sed hic est depi edicta dita finitione ergo .mator patet minoi probatur:qtria omne principium est per se:quum ergo dicitur principuam frustra poetnitur per latet similiter per se et non secundum accidens sunt idem: ergo et similiter cauta et pasiicipnim idem stini ergo sufficeret dicere solis in principium vel sol uni causa: quum vero dicitur principiunt et causa v detur esse nugatior ergo sic videtur quod triplici de causa piediem oratio sit imgat otia .ESecundo predicta diffiititio nos i si piopii e propria natii rerergo non est bona:consequelitia tenet: quia bivia diffinitio alicuius debet cme conuertibilis cum dissi nito: et proprie propii i Dissistitio alite deno probati iri quia predicta diffutirlonoi conuenit omni nature ui ec conii emi soli nature uita conii iniit ei semperiergo noli est proprie prospua nature consequentia tenet per descriptio item proprie proprii positam a Idorphytione. prinia paro antecedentia probatur: qilia noli colui enit ii mire celi.quia cudulon aettura celi sit principiunt mouendi non est tamen principium quiescendi:quia celum trusi qua quiescitarec est aptum naetium quiescere:et similiter noti conuenit nature terrere tallorque quavis sit petiticipium qiuiescetidi noti tamen est princi et pium 'niouendi: quia in uiro totalis terra rotaliter alioueumresed semper quiescit: cum sit in medio itiundi. Seciuiecta paro antecedentis probariir quod non conueniat launature quia conuenu etiam calon naturali: et similia gradiuitati et leuitati: sea ista tioli liint nature:* ille non sunt substantie:oportet autem staturam este substantia tu per stristo. in isto sicundo .et astum ptii prohaturiquia grauitas est puncipium mouetidi graue deorsum in quo est: et smiliter leui radest principium iliouendi sursum tuo in quo est.et simili: ter caloritaturalis: qui est intriti secus an inistro:est piinci
Pium trutritionio et augmentationis:que quidem linit ino: tuo natura co: et similiter aro cantandi que est in dabenti: buo artem estpriiicipium talis motus:qui est cantiao: et taclio fracti onisii ota ruin .ssimiliter ara saltandi:el priticipitianotus .f. saltu oret est intrinsccum saltatili:tamen necaro saltandi: nec ars can adi sunt irature: pre,pter hoc: que sunt accidentia Tertia pars antecedetto probaturiqd predicta di finitio non conueniat semper nature:n aqua do lapio pro iiscitur sursum: tiic nec natura lapidio est principium moueri,ai: nec quiescenditii a tunc ille lapio non qui cit: nec iis olitatum naui talis motu o sicut est motus hirsu3 quale tuc habet lapio utatura lapidio non est principiu propter lioc qd talis inomollapidis sic est violeti tuo. Tertio substantia non debet diffiniri per acciderio:nain per Itristote. st prinio mestaphysice diffinitioneo substantiarii in nos idebent dari per