장음표시 사용
51쪽
pomarit esse iii finita ergo sunt plura S tria: ergo et c.
I n opposituin deterna illat Aristo .in secu
do capitulo huius tractatus omne3 ergo principia coria aria etc.In ista questione: pmo videndum est utrum cuiusvrei naturalis suartantum tria principia et non plura. ecndomi cuiustiba transinutationis naturatio sint tria pulla pia et non plura. De primo ponam distinctiori .desecando conclusion eo. atra iitiini ad puniu3lit prima distinctio: qi ens naturale potest capi dupliciter. large et stricte udinio inodo acii pie lido: noli solum compositum ex materia et forma Dictimens naturale: sedetisim materia et fornia ex qitibus coinponitur:itaui large accipi edo extetidit secti a ad naturam. ccundo modo latum compositu ni ex mattaria et fornia dicitur ena naturale: sicut est mixtuna vel clemetum. Eecunda distinctio:*rcrum naturalium quedam sunt piincipia intrinseca: sicut sunt illaeque intrant compositioncm et a quibus dependet ipsusncomposuit m et quelisbet eliso paro: sicut materia et forma.deillio dixit Aristoteleo oportet principia manete Quedam sulcindicii turrecipia extrinseca: que non intrant compositionem: sic in ab eis depedeat compositu3etcii hoc quelibet eius pare .picut efficiens et finis. et secti duin y etiam parteo integrales possunt dici puncipia extrinseta sui tot tuo: ia*mointrant compositi montamen sic intrant:* ab eis dependeat quelibet pars totiuo:ergo et c.
Quantum ad sccundinis asticialia in sit pri
ma conclusio mullius materie sunt pulicipia mimias canatio est: qui ac uisi principia irim i seca lint ii rateria et forma: sequereturq) ii terie essetallareria: et sic in infit utrini confirmartiriqilia materie non sulit aliqua principia compo: iserrimina teri allusicae ab eis dependeat materia: et queliebri pato eius unde uio partes integra leo ipsius mate: rie intrat compositioneni ipsius materieuamen ab eis node pendet quelibet paro materi et vita enim medicino in sterie non dependet ex alia: et per conseqtiens nulla partiuititegralium materie diciturpi incipiti intrinsecis3niaterie sicut in proposito accipitur in incipium intrinsecum. Secundae conclusio:nullius forme est principium intrinsecum irae probatur:sicut probatum est de materia. Ex his sequitur materiam et formam esse simplicia: a plicitate: que opponitur compositioni ex principiis intrinse in . videlicet ex materia et formaeuio quodlibet eorum pol it esse compositum ex partibus integralibuo. Et est scicillim ae principia is in iis seca solent dici puncipia essentiali et compolitio excio solet dici compositio essentialis a Tertia conchisio taei toti cuiuslibet entio naturatio:accipi edo ens naturale large:sunt tria principia intritiseca. hoc patet per coli clusios ned precedentes: saec in aterie:nec forine que dicit turentia naturalia large: sunt pisiicipia intrinseca et per consequeo non tria CSed dices imo videtur et, alicuius forme sint principia intrinseca: scilicet alii me ilitellective. Guia per Coinimentatorem tetio deamina: qui dicit; ipsa componiti ir ex intellectu postibiis:et intellectua istaenico; Conictitator fuit illi iis opinionio: et non est peccatum negare cum . Verula tametr potest dici: mansma intellectiva costi epolutur ex intellectu agente et possibili secuit dinia denostis iliationem: sic mea dein subitalitia: secuti dimici est reces
litiua specierit ira telligibili tim dicitur intellectus postibisio. Sec itidum autem aecli prodiret tua actuum intelligetidi:dicitur intellectus asciis. CQuarta conclusio:qi accis Plendo cito naturale stricte cuiussi betentis naturalio stit duo piuicipi alii trinseca: et ston plura:probatur:vsolumateria et fornia sinit quem alientui ipso post etiam generationent. Securicloi iam quodlibet cito naturale est genitu3crgo ex aliquo malicii testib utrocis termino traiiuntitatio: nis naturatio. et poc est materia: que nec est generata nec facta de nouo: necessct trali sinutatio iusi aliquia esset ,
ctu inde nouolet hoc est ipsa forma: et ista duo sufficiunt ad compositioitem compositi. cergo patet gi omne compositim est ex aliquo eterno scilicet exinatcria: et ex aliquo de nouo facto: scilicet forma. CTertiosi uir est inartinctalidibus sic proportionaliter est in naturalibus: sed ita est madconstitutionem rei artificialis sicut statue sufficit matri iasc, es et minis artificiatio sed dispositio talis vel ratio ipsi, iis eris: sic ergo debet essedere naturali. Sed Diceolino
videtur m entio naturatio sint plura principia tris:pro
haturequia ipsius mixti clementa sunt pullis pia intrinse: caque sunt quatuor. Vespondetur usio modo negandoqi clementa sint principia intrinseca entio itatur alio: qiua clementa non manent fouitaliter in mixto. Pliter potest dicubene elementa et e principia intriae satinxti : sed non prima Sed coclusio intelligebat de pesticipiis intriti secto priuato: unde nota relenaei ita se trabeii tinniixtio: sectit se habent syllabc in dictione: et materia et ibima se trahet in eodem sicutilitere iii dictione:modo sic utere et non prua: besumptiuo indictione: sicut materia et forma inmittat et sicut ex uteris componuntur syllabe: ita clemesim qifc noeninatur in nuxto:coiit penusinir ex materia et mima. ES 3 dicereo sic: tutic clementa iio ostent simplicia. Respoti deo concedendo ae non miat siniplicia: simplicitate q opponi: tur compositioni ex materia et forma. Stirlamcn bene simplicia sis inplicitatequc opponitur compositioni ex elementio et hoc intrinsece . Duinta conclusio: principia r iminati iralium sunt celitu nuprobatur: quia capiantur . . re naturat eoumic per quartam conclusionei sic iiiii thetha: rumsulit duo principia: ergo illarum rerum sunt centiam principia:sed mille sunt res natura leo sequitur rerum naturalium esse cciitu principia:et sic ponet probari vcssent in ille. OErita conclusio .si dominat circium distributive:bec est tal onmium reruS naturalium principia snt tria. dicitii liter omnia principia rerum naturalium sunt quarii ore ioc patet quia quatuci sunt principia rerum naturaeli unusexstitit principia rerum naturalium: et sic ultra vidicit precedetio coii clusio ergo falsu ui est:omnia oncipia re inini natus Utium csic quatuor vel sex: vel in aliquo alio nu mero determinato nobis cognito et ineptis is a conclusito isi ly omnia tenetur collectili et dubium est in quo minxeros iit oinsita pruicipia rerum liaturali inii: tioc patet: qidiis hilina est denumero rerum naturalium simul ii implariani. inio secundo principali est sciendum :*omnio concceptuc qui includitur in dili uinione alicumo potest dic illi conceptui intrinsecus: virde dicimus conceptum generio esse intrinsecum conceptui dissulitionis speciei. Zimiis rerconceptum differentie quia coeeptuo diffinitionis speciei integratur ex conceptu generis et ex conceptu differetilieret exlioedicinitio genus esse puncipitannia trinsecum dissit tutionio speciei: similiter et differentiam sic etiam dicini uoconceptum substantie cste intritis Tuni conceptui diffini tionis sui propin accideritio . sillo oc notato sit prima coli citisio resposiliatio ad qtie situm ci cuiuslibet traiismutatio isto sunt tria principia iiiii inscca:et non requiruntur pluraiice timci init paticiora discit inareria et forma et pii vatici ad
istum intellecti umqr m quolibet conceptu diffinitiiro alicuius traiis litationio includuimir tres conceptuo: scilicet coiicepino quo concipitur materia et conceptuo quo coiicipitur minia: et cotic pluo quo concipitur priuatio. l. matearia piluata: et ita Dcbetis itelligi dictum Pristo. probati irinam concipiendo tramutationem ii ecesse est c6cipere teret minum a quo est transimulatio tet terminum ad que est trasitvitatio: et sub lectit in quod est sub utrocin te mino: et quo patet si ibiecti im traiistivitationio tricli idere conceptii duorum termitimuitulas conceptum transmutati otiis materie et forme assumptu patet: tam in transmitatioile substaliali accidentali. Si enim coiicipio parietem transinutari dealbedine in nigredinctii: oportet me concipere parietes et cum hoc concipes c parietem carere nigredine: et cis 3 hoc parietem deiiouo post hoc habere nigrediticin: patet decisa tratisinutatiotie substantiali: nam si ego coticipio aliud senes artoportet ine conciperenia teli alii: et cuiu hoc inates et iam carere tarniagesieranda:etiam postra habere forma generanda imparet crgo ae conceptus tr.3 mustatio ilio lici potestes e sine conceptu Haterie et pritiationis et fornac. Et nota circostae plus pullaetionis dicitiar conceptu ore concipio materiam carere mima: et ideo muto conceptu priuationis et conceptus irraterie sitit distinctuquia concespitio priuatiotiis est complerii G:conceptuci aute3iliateriecit incompis uomotauit.Eris . cum dixit materiam et piis nationem esse unum in numero:differrear item ituriceria ratione ergo aliter re pondeiidum est: si queratur virum cuiuslibet rei naturalis principia intrinseca sint talitu tria. Unde remoti deridum est aenon: quia solum duo: scilicet materia
52쪽
truinptiricipia rerum Mettiiraliuini mirantum mariterum aliter respodendum est Lmnon: sed plura:Diclinius enim rerum naturalium sitiit quatuoi piiiicipiam trinseca:quiam minori numero non
potiunt esse res natura leo: iti numero binariore tisictiste illarum rerii sunt quatuor principia intrinseca aex quo cusit duo Si aute queratur viruiu cuiusti is principia intrinseca suriti imitem ei diceri duae luntio posite Ecd dicered transem non sit aliquod accidens superadditum rcv- - .- :est vel materia:vel forma: vel compoiuslibet illarum sunt ditiatur esse materia siue minia vel cotvel compositum: tas concipitur esse transnautati omisi concipiat ste esse piluarum forma geli eran
tadrationes principales. Ad prima qua
do dicit principia sunt duo et non plura: concedo: et itego consequetitiam:ergo ausurit plura duobuo: nam in antecedente illa negatio non tenetur infinite:et ob hoc aute cedens potest esse verum.In consequente autem tenetur negatium unde accipiedo antecedens inquantum invita cathegorica de copulato extremo: et similiter ista negatio, ne non tenta infinite antecedetis est concedendum.cria securam hece impostibiis etc cocedo: in hoc tantentiat gitantum tria sint principia transmutationis naturalis: ad intellectum predictum: quibus omni alia equi ualent in significando et hoc exponendo lytantum: ratione plureritatis:et non gratia alietatio. Ead tertiam et quartam dicoqi bene probant, cuivisibet rei naturalis sunt duo principia intrinseca et hoc bene concedituretc. rid quintam dico *bene probat: ae intransmutatione non sunt nisi duo puncipia s. materiaci forma: et cunilaoc tamen stat* in conceptu diffiiutium transmutationio includuntur
tres conceptus satiaterie et forme et priuationis intelligedo per priuationem materiam priuatam si forma generanda que noti est aliaresainateria. Rastatam dico *bene probativirullius rei naturatio sunt plura principia oduo:non tameti probat quin possint esse plura transniurationis naturalis. LDeis de ad alias quibus probabaturm essent pistra principia viri quia principiata sunt plus
ram tria: ergo sunt plura principia m tria dico .cdsequetia non valet quia postulat esse plura piincipiata O triaua meti adhuc non es erat plura principia S tria secundum equi ualentiam. Et ado ditabatur inultiplicato uno et Pico *boedebet intelligidium 1a significationem et nomum ad significata: unde hoc patet quia Quis pater et filius dicantur adiit uicem relati uertamen possunt esse plus res silij O patres.EAd secundam dico ae nomitiantur solum intrinseca: Quis cuiuslibet rei naturalis sint solum duo principia:tamen transinutationisi sunt tria ad intel lectum questioriis. d tertiam infitiitemiunia teriei dico ae partes ipsius materie iuristo. non distinguit quo ad epuncipium intrinsecum contra materiam et etiam si*cut dicebatur in primo articulo partes materie nos idicvix tur puncipia intrinseca compositis sed materia totalis; Iapter hoc ae a partibus materie noli dependet totum copia positum: ei quelibet eius paro inesse. et sitis interdicatur de partibus ipsius formesina quartam principioru3 etc. nego. et quanaodicebatur principia rerumpaturaliti suntentia naturalia: nego:et hoc patet per Arist,scendo huius: ubi solumentia composita ex materia et forma vocate litia naturalia pilii cipia autem: sicut sunt materia et mima: vocat naturam crista iliam: vel solum nomitiantur nomina MDicomprincipia transmutationis naturalis quum nos minantur solum nominantur nomina et epulo illa sint pluram tria secundum mi merum: sunt tamen tria secundum equivalentiam:sea cum lio minantur pi incipia rei naturatio: tunc nominantur reoque non sinit signatet ille sunt taettum M. Similiterquiliu nominant pii licipi rerum nae:
tarsillum similiterimininantur reo: et iste adnimus linuquatuor sicut patet ei questione: et possunt esse in maiori numerom quatuorvi pateri sequitur ergo.
quid fieri deuouo nullo nib: iccto presupposito: et argui turpia mota sic nam si non: maxini cesset propter hoc orexit il)iIonihil sit: sed sic est
falsiimet consequeritia proabatur: nam ex aliquo nihil iit: ergo falsuiu est qi ex illa litioniblisit: coii sequentia tenet per legem cotradictorior tum: antecedeo patet quia ex deonida fit vii cst aliquiatanae ex parte iii te anteiit tritis ece. E Hecalido aliquia iit de ii ouo ex nihilo: ergo possibile est aliquid fieri nullo subiecto piesupposito: coli sequentia tenet: antecedens P. batur de animai titellectilia: que ex quolion educitur hepotentia materie ipsa sit ex nihilottion enim indiget ad fas ctio siem eius aliquo subiecto presupposito. Tertio consimili mo potest argui de formio ediivibilibus de poteristia materiemam vel ipsarum aliquid preexistit:et aliquianon: veriore prece imuit in materia .si dicatur secundum: mne non de nouo fimit. Si pilitium tunc ad minuo idem quodnopirexistit in materiai capitesneex nihilo. suarto omne quod illi exente: lex nouente si dicatur sectidum:tunc fit ex nihiloai dicatur primuin contra:liam sicut animali non sit animal tu Sex subiecto Mesupposis tornec ex albo sit album: ita etiamvidetur m exenteno fiaten stetiaenoemetant est ei. Quinto materia fit et uom aliquo subiecto p stupposito: ergo questio lsa: psequetia tenet Mea prima pars antecedentio conceditur ab iuristotele primo huius:et secunda paro probaturniustitiateria fieret exsibiecto presupposito: sequeretur memet Dcessus in infinitum iii matertio. Sexto perdiffiniti olim generationio positam ab Uristo,in predicamentio. osse neratio est processus a noti este ademeremo videtur initidquod capit esse per ginieratione capiat ei e ex nihilo. ESeptimo deus potest facere aliud de nouo nullo subiecto pie, supposito: ergo questio falsa consequentia tenet:et alit e deno probatiirnia in uio sit intituta os sitia: iii tertioli esse et esse:tamen deuo est inmitte vii tui et et potetie: potest reducere aliqd oelion ce adeste et nihilo e ioctatio deus estonini potens:seasino posset aliquid fiacere ex nihilo noesset omnipotelio:eoqionini potens dicitur m omnia prit. C lono quanto aliquod agens est perfectius: tanto misi' prcsupponit in eius acti de . ex quo deus est perfecti Mimi Set multo perrectius sine proportione sit agens naturaic: sequitur Mintimo prcstipponit sticius actione O ageo iam pirate Cium ergo ageno naturale in ei fio actione puta i generatione presupponat eno inpotentia sed iros possumno minua pie supponere S tribit:ergo sequitur m deus inciuo actione nihil presupponat. DP lino sicut seliab et agens actuale ad artificiale: ita se videtur habere agetis stipertia rurale adag nonaturalei sed agere naturale in eiu lactione minus presupponito artificiale: quia naturale pressu paponitens in potetitia, laetificiale autem ens in actu is etc. ciner superitaturale prestipponit mutuo a naturale: sequitur g non possit minus prestipponerem nihili ex quo agens naturale presuppo litteris inpura potes illa.
In oppositum est Aristote. iii isto tracta
turam n g. go conrraria etc.et capitulo tertio eiusdem. et est prima conclusio eiusdem capituit:*iuom iri transmira
ratione oportet aliquid subsici. Si ergo omnios actio est transmutatio sequiturae in otii iii lacrioiae aliqtita prestipponatur.et per coaeque ro limes positibile aliquid fieri depono nullo subiecto pistipposito. In istac stroii ex movi adendunt est quid est dicendum secim dii iii Et ristotelem. QTertio videndum est quod est diceti dii insecudum veri et talem inualitu in ad pruit uni sciendum est iuxta isto
53쪽
nmateriam ut d cit Commetrator treo fuerunt opiniones iam aliqui dicerunt cyauiiii id bericlit de nouot et suntli ter quodlibet quod fiebatulabat nihilo.crili aute di se erviatmihil fieri de nouostin pliciter et nihil fieri ex nihilosea ex aliquo presupposito:lta crinonini factione alicuius de nouo preexistebat aliquid: et aliquid de nouo acquires h tur. Gariuo videlido deprima opinioli evidelidum est quia illi antiqui opinabantur: quia ipsi opinabatur:oenbhil estet compos ruin ex partibu estentialibus: sed solum ex partibus qualuitatiuis:et quando aliquid fiebat de nouo uiihil ipsiuo picexistebat: sest secundunt se totum capea relee ee nihilo. Sed dices quomo posset thoe esse: citra men Eristoteles dicit: omnea antiquod cocemisseniihil capere esse ex nihilo. Respondetur*verum est: proutWex denotat materiam: vel prout denotat ordinem: modo Suis antiqiii dixerunt aliquid fieri ex nihilo: piratis ex denostat inareri tintainen bene dixerunt quodlibet heri ex alic orinoutim ex denotat ordinem: unde dixissent quandocidauer fit ex homine: oces ex corruptione hominis: ste; nihil quo aestui cadauere premisset. Eed cadauer stas dum se totum caperet esse ex nihilo prout rex denotat materiam existenteni in ipso:rique prefuit in corrupto . Sed mite diceret aliquis.ini solu3 coiicetiissent aliquid fieri ex
aliquo:prout rex denotat ordinem ilion opositisset eos coii celsisse generationem vilius esse corruptione alterius. Respondetur cr imo: unde quum cadauer generatur oportet aliquid coirumpi .non propter hocae aliquid ingenerato sit quod piemit incorrupto: md ideo ut cadauer denorum generatu ni habeat locum: propter nihil aliud posuerimi generationem vilius este corruptio iein alterius: sit siqui corruptio preexistentio faceret locum illi quod de nostuo fit. Taduceiscereo: possibile est ae aliquid in tantum coii deii setiir millud quod fieret de novo haberet locum ab Morruptione cuiusculi 3 pieexistentis. Tesponde, rent antiqui:*lion quia tandem fieret lata condensatio:
nosipolient manere eiulatiaturalia nec exercere operationeo sibi debita o. inesen secunda . Qui posuerunstnihil fieri de nouo simpliciter et Unihilneret ex nihilo. et primo presupponebatitur nun*aliquid dicitur fieri sun lapti aer: lusiqaado aliquia capit esse postvi fuit.. eciundo supposiebant; materia potest se habere aliter nucco piluo.licut patet de cera que nunc est imago honiinio: et postea est imago equi. CLertio supponebarit. Qimia aliter seliabere illius iliatericesse posset: abso hoc malin Qua restituotia in iliateria: que privo lion erat in ea sicut patet de cera e craemium uni per talotum localem mari, partium est imago equu et postea tinago cois. Clauarto Ilipponebat it*oiniae qaoant: iit de nouo ex aliquo prei Appoum: et i pii imaginantur ae nihil stt:de novo i implicia teratain ditio inateria se habeat nunc aliterco pituo: ta a inest quia illud alit ei aedabere non est aliqua res super auaita matcrie per vitatu suppolitionetur ergo non proapter hoc oportet elle aliquoa generatum sim si citer. Maxper vitain suppositione in numico aliquid fit simpliciter: tibiiquitati ali ares oenouo citique pirus non erat. Ulte ruio dicebat aequodlibet fieri non est et aliua vi materia aliter se haberemptius se habebael: et Fili istam opitiatories
dicerctitae tota suo staticia rerum naturalium ei let mate i ta . Gecundo Dicerent totum quod est in ira contauumoibis timeo e unum continuum .s unani materiam contiai tuai in ille tamen sinatiuo ei ua partes aliter se habeti propter quo a securidiani unam ciuo partem voc tur aqua: et i calidum altam ignis .et secundum aliam terr .et secutradum aliam i)omo et c.ticut virus pari eo continguo secunAcum vitam parteinoicitur albuo:et secudum aliam niger. Licertio secundum ista inopi trionem coiiceae. m aenishuen et compositum ex partibuo citentia ubtio: sed solum ex partibus quantitatiuio. Eruarto cocederent omnia intra concauum orbis tu recite viiiiiii. Qui tiro concederent hoc else immobile: et quum Tristo. arguebat hic habere paries: concedebautiet ultra: itando arguebatur: ergo intra concauuinoibio luite sui it murea vespondebant*verum est: sed non seorsum existetitia. ct noli est dubitum
qum hoc bene concessis ut antiquuae licesti multa: tuis posuerulit unum eris serisum existerio: et sic * illud non frat paro alimus:ci sic paret qualiter potuistent soluissero item Tristo coria eos.Suapropter ex multituditie partium multa essent:vnde non fuerunt ita fatu imposuissetit o inma unum indivisibile. ic ergo viae sunt duc vie iuxta materiam questioliis.
Quantuin ad secundum restat videre opi
nionem Uristo.que terichmedium. Poro quo est sciendum fieri dicitur pluribus modis Etliquando enim fieri at tribuitur precedentibuo factioiaeim ut quum dicimus bos montinuiicuo:vel quum dicimus materia fit mimata taetii vel tali mima.Et quod sic fit patetae non fit ea aliquo: nam materia sic fit et non fit ex aliquo CSecundo fieri accipitur prout attribuitur sequentibito tactionem devio qprimo modo fiunt. CSecundo notandumq=quum dicismus aliquid fieri ex aliquo diuersimode ista dictione exutimur. Aliquando citim utimur ea prout notatagen ut quum dscimus fitium fieri ex patre. Et sis caccipiendo trex non est dubiit quin omne quoa fit: fit ex aliquo agente. siquando utimur ista dictione ex prout deliotat terminii a quo distinctu subiecto .et sic accipiendo trex non qdlibet quo si fit:fit ex aliquo: patetina lumen quod fit de nouo in aliquo medio mon Mec aliquo distincto ab aere etc. Aliquando utimur hac dictione ex: prout partem iiii gratitem notat. Et sic iterum non quodlibet quoa fiti fit euviiquo mani forma fit:et non fit ex aliquo integrante ipsa in exeo me steli initia simplex: et hoc patat maxime de anima intellectiva que ponitur indivisibilio. EZiliquando ullantur hac dictione ex piout denotat subiectum pie supposistunnix quo vel in quo fit illud. Et sic accipiendo luer:posititur ista conclusio sui tristo. Taeces .estae omne quodsiit fiat ex aliquo. paret: iramo inite quod fit est substantia vel accidens. Si accidensi cum accidens non possit emes rite
substantia: sequiturae ipsum fit ex aliquo presupposito:cet splendos rex quarto inodo .Hi autem est ubstantia: tiiciterum pi3 per inductionem glomite quod re fit ex aliquo.p3ta de simplicibus ebdentixtio. Eieni fit aqua vel fit ex aere: vel igneivel tetra: vetax aliquo alio Si aut est stubstantia mixta:tunc iterum fit ex aliquo:sicut p3de plantis: et de animalibusque fiunt ex semine: et nurit visum est tralia substantia essetque non esset vel fieret ex aliquo presupposito. et seinper visum est de his que fiebant: ae ex vi quo pie supposito fiebatit argo concedendum estoninem substatistia inque litet omne quod fit fini Atri .fieri ex sub tecto p .
supposito: et ita arguendo sufficit inscie illa naturali: natuistitutiniodo et si onaliter possumus probare omite in ignem esse calidain:vt sic arguendodita ignis quem setitio est calicitis: et ollinio ignis: qium vnim sensi erat calidus: nec vii experic bar oppositum: cocludo ergo momnis ignis est calidas:vndciti probasido coii clusiones in scietitia nati rati:que capiuntur pere erientiam: oportet sic arguere. Sic ergo coiicederct Uristo.*omne quod fit: sit ex aliquo
presupposito et iid est dicendum a iquia steti iusti ex aliquo presupposito.
Quantum ad tertiuin suppono primo P
factio extendat se ad creationem .et ad generatiscunda supposivio: aedifferentiam inter gnatione litat creationesti similiter iiit. r atiniditatio sieiu et corruptioneni: Unde rutica liquid dicitur creari: qualido lacunaufeio tumet quodlibet sui incipit esse de nouo. Et tunc diuitur aliquid anni bitari quado desiuit essesna se: etquodlibet sui: uec aliquid maiiet:quod fuit eius paro: vel in quo mit. Et tunc aliquid dicitur corrumpi: quando aliquid derelinquitur: quod fuit pars illius quod corrumpitum vel subicini eius ita vi breuiter in deseriptione quid sioni istio illius dii iiiiiii creatior et tam annali latio non includit utatomen matarie pie supposite.Sea in descriptione gelierationbo vel corrucptionis:belle includitur cTunc sit puma coeliisio:gi aliquid potest fieri nullo subiecto presupposito .probatur: naaliquid porcst creari: ergo aliquia potest fieri nullo subie cto supposito: consequelitia testet ex quo fieri extetidit
se adcregri. Eintecedens patetmam deuo. cum sit absq3 Pspoitione potentior agetit, naturaret potest sacere aliquid
nihilo. ex quo aliquod agensvaturale potest facere aliquid ex aliquo. ESecuti do. nam deus potest aliquia anaitillitare:ergo potest alio creare:consequc nua tenetiani3 probatur
54쪽
Ino satur: nam in prius aprrte proportionabili alicuius hore potaemii aliquerarefacere ad dupllini et iit lada sarte 3:opoutoriabili illius dote ad quadruplum: et ficu ur vlamaas menti litus dodie ille aer critati nihil alias: per ista leni rarefactionem factum est vacuum. Et pio ista conciuasio lita post uiua a duci rationes posite ante oppositum:quibuo prodatur .Peum posse facere aliquid ex nihilo. Et cunda conclusio.*nihil potest iterari ex mytto: pio viae ex quid nominio generationis. Implicateitim contradiactione: ira est sen':almagilas ex inhilo. i aliqdgnaret: ali da nullo pol fieri: quod implicat intradictione:ergo et c. consequentia tenetsecunda pars antecedentis comuniter conceditur.etptima paro patet ex suppositione vita. OEccundo.i inpossibile est fieri transmutationein aliquam nisi aliquid presupponatur: sed omnis generatio est transmitestatio: ergo etc.maior est nota: nam si est transiluitano: tunc ex quid noministra mutatioius: aliquid trastinitatur manens sub utroci termino: ergo illud quod est: presupponi: turivi patet de se. si Tertia coclusio est: qi nihil potest eoi rumpi:nisi aliquid remaneat: hoc pat3 simul iter exqiud nominio corruptionio simpliciter. Quarta conclusio m deus non potest angelum ab eo creatu incorrumpere: probas tur: nam angelus es indivisibilis: crgo si desinit esse nihil eius manet: et per consequeno non corrumpitur: qroportas
retaliquia maneret aliquia dimitti . . materiam. Quinta conclusio ae deus angelum ab eo cieatum potest anni dilare patet:quia potest eum facere non esse simpliciter sicut fecit ipsum.
Ad rationes principalas. Gd primam coa
ceditur m ista est latis ex nihilo nihil fitisicut probatur. 8conceditur ad istum intellectum ab Hristo .et ab alijs:*nihi destituitumens fit ex nihilo. Clid secundam de ansema intellectiva dico*ista bene prodat aliqui alimenni hilo ab agente suprenatatali: non tamen ab agente natus rati. Zid tertiam de alijs formis: dico ae omnes fiunt ex aliquo prout ex denotat materia:m qua vel qua aliquid
fit cum Poetamen denestatae fiant ex nihilo: saltem alique earum prout ex denotat terminum a quo distinctum ansateria: de quo postea diffusius duetur. Ad quartum dico v i texente: et quando dicebatur:ciis esset anteo fieret:coceditur: qi bene est eris antea: sed no illud eno: quod de novo fit. et quando dicebatur exanimalino fit animalit an ex subiecto presuppostito:ergo nec erente: non valet consesquentia. Oid quinta in materia fit:quid sit dicendum: p3 ex questione. Od sextam Dico ae bene probatae aliquia fit:.x nihilo terim natiuercu quo tu statae omne quod fierfit ex aliquo Supposito. alteratiotie3 patent.
b Questio. XIIIJ. ei eritur utru cuiuslibet tris
mutationis materia sit principium. Ex arguitur ae notu quia illua quod no est: non est principiis alicuis . G3 materia non est ergo.maior est irota:et minor pio, batur:m materia nec est quid mec quale
nec quantum .per Aristo.vij. nieraphnin omnem est: est aliquia aliquod istos: ergo .Et imrmatur illuet: quod saliter est qualiter antici iustus non est: sed in ateria esthmoi:ergo. inaior e nota: eo maliticyristus non est: mitior patet: v materia est eris in potentiae sicut antichristus:ergo. Confirmas tertioqisi materia esset enssequereturae exente per se fieret eno: consequens falsum retpsequentia tenet ex eo grex materia per se:nt aliquid:falsitas eo sequentis probaturiqisi ex ei ite per se fieret eno: tificheecsser persevera:exente fit ens: et cum per se dicat de os tunc e conmiente fieretens ratio falsum: ex eo in ex deo nosse aliquid licet bene ab eo fiat aliquid . Conurmatur crto:nam illud: est mediii anter eme: et non esse: iid est eno: exeoqiclae: Dion esse contea dicunt:c5 tradictio autem est cuius Anse non est Dare medium.Sed materia fin Cometato.estnieatum inter esse et non ecth: ergo et e. ESecundo ad principale arguitur sic: nam secundum Commentato. primo huius: principia rerum naturaliu debent emeremia iit onmibus rebus generalibuo et corriiptibilibus: sed sic non est de iii teria:qino est eademateria o generabiliti
et corruptibilium, rasa enim est materia mea et alia niatoria tua. Eert o. inaretia est gen bilio: crgo maici tanon est princ pilasmsaltem subie uirus lata lintra salutatio
Tereuerso. Et Comenta .ra illo dicit cyniateria est illud: qas in rei veritate gnarair CE uarto iliateria non est prino
cem nidus latatio: ergo questio falsae e
vetur secundo e celoi mundo emulo ietc.onti arciret assis probaturmalia iliateriano est illuci qGalbefit vel frigent: sed compotauinetergo.LEcxto. lictio esset vera:seqretur et cognitio transmittatiorio depederet excogititione materie: sed hoc non tituateriatici cst per se cognoscibilia. Eicit enim Tristo q) cognoscitur per alia logiam ad formamrboc est in coparatiotie ad formant: et per ex eo cicognitio principiato iuni deperisset ex cognitione pinicipiorum. ergo etc.
In oppositi inaes Aristota. tractam penus
timo istius libri Cynista questione primo videndum est utrum materia stens : de quo tun batur in primo arguamento. ecundo vigendum est utrum sit una materia omnisi generabiliu3 et corruptibilivide quo tangebatur in secundo. Tertio. virliminat clia sit generabilio: de quotagebatur in tertio. uarto videndum est de quesisto:de quo tagebatur in quarto et quinto argumento. EDeinde in alia questione videbiturvtrii materia supcr se cognosci hilio: de quo tangebatni in ultimo argumento puncipali. et sic consequcnter sequitur etc.
Duatu ad primia sit prima distinctio quod
esse in actu intelligitur dupliciter.vno mocme in actu fora mali ili modo in actu presentie.i quod presentialiter sit.
Standa distinctio: quod aliqvid dicitur oste in potetiae tripliciter. no nio no in est: sed potest esse:ct isto modo fantichristus in potentia et similiter turma generanda: et hoc vocitur inpotentia obiectiva secuti dum antiqvoo. et erucundo modo dicitur aliquid inpotentia receptiva alicustra quo una cum ipso coinponitur aliquid: quod est hoc alie quia in actur et ista vocatur potentia subiectivatet isto moto dicimussimateria este inpotentia .ETertio modo alica dicitur esse iii potetitia et quia est pars alicuius quod est pse hoc aliquid: et per separationem ab illo potest heri hoc aliquid: et isto modo parteo quatitatiue dic situ res hin poest istia hoc aliquid: nacti adiumnt in litauo nosiit hoc aeliquid sed por separationcm est um ab initiceiii: qtielibet eaerum fit hoc aliquid in actu: quia fit seorsutia existensiet quado est seorsit in existetao:et ii oti existen oparo alicuius attes riua tunc dicitur boc aliquid tandeliorati duin quod de nullo piopite dicimus quod sit hoc aliquid: nisi dedoc casestseorsum existens:et est substantia: et ne est existetro quod non est pars alterivo:qixod sit per se vii uni sicut est vites vel platoren de sortes est sic eximito quod non est paro alicuius alterius: qu passi per se unum.Et notanter dixi qGnon est persevian:iram sorteo quam tuo dicatiir seorsub existere:est in par omniversi seu natandi: quod quidem uniuersumno diciti irpsevmused eno aggregarunt sexdoc patet citiihil da est pars alicuitio: est plavi in;:est hoc aliquia in actu Silio aliqua tali ii bene sint hoc aliquia in potent xiae sicut sunt partes quantitatiue coiit inui:aliqua autem iton siit hoc aliquid in actu nec in poteria: iiec possunt esse
naruraliter. sicut inaretia et risia CCuc sit piuna coiiciulio materia estens:probaturniam aliqirod eno componi turtiitrinsece ex niateria et forma modo iiiii luin erro intrinsece comuollitur extionetate.e Secti iida coiretis sto .mat ria non est hoc aliqiiid probatur:sta inquelibet matri iacit paro alicuiuo quod est perseviiiiiii. cir oliuitet ianon est hoc aliquid :'ntra tenet p descriptione ni de liocalthisiclet auo aebar: qrii ulla materiario teste in nemini 1 Sed qua
55쪽
docnivmateria incii forma res oponit virum quod est hoc aliquia: cuiuo materia est paro:pri per Aristo. volens tam materiam ninico esse sitieminia. C Tertia conclusio: materiano poteste l)oc aliquid naturaliteript3iqulatiatar uter materia non pStelle nisi sit paro alicuius totali substant ira per se sedistini existentio Sed Siliu sic se hab3 ipsa tiones do calici id ip3 per descriptione de hoc aliqd, Quarta conclusio .si per imaginatio ite possibile vel im: possibilem materia emeti meminia ripis esset laoc aliquid: .d:nam ipsa esset tutic lic ioii esset pars alicuius alterius vitae si per imaginatione a totali materia possetit reseparate omnes forme totales:materia pii tua cest in concas diibio iune emet hoc liquid et esset vitum continuit: na3 tunc ipsa essetvnMens: Diio esset garo alicui' co est p se vinum: et esset figure circularior qua qdenSthaberet latea haberet a coisnete:et nisi hoc est et q= natura abhorreret vae cuia ipsa posset sic coprimi et codensari mosia tam paruain quantitate quin minore sine aliqua resistetiae xpter hoc aeipsa est insitiite passibilitatio coirespondeiis primo agensti quod est infinite activitatis et cum cuilibet potentie actitie correspondet potetia pastilia. Iuxta illam imaginatione pol inferri cu quantii est ex pte in ter te: ola existetia ilia fra concautior his lune essent conti ivin. Culterius ultra istam iiiiaginatio lieni polita dubitari: positoqrtor platearia esset nuda: et repleret totum: q6 est infra colica uno ibiciliane et poneretur ulterius q sursum traberetur et causare evmigratie simplex: virum fies sideret talita velocitate:stacut iri vacuo. EDd hoc pol responderi ae sic:ppter hoe ex quo materia est infinite palliuitatis: ipsa itutioindi est steret: et perosis illud graue demerideret ita velociter peril tua I iralii sicut pes vacuum. Et visita pilutio:*nullam ima generabilio et corruptibilio est vocali quia nita potesselacie aliquidis turaliter: probatur:tiam nulta forma generabilis' siue miruptibilio: siue sit substantiabo: siue accidcntatio est sine materi mee votest esse sine materia: ergo nun est nec potest este hoc aliquid antecedens concedo:ret Pristo. et pntia tenet per descriptioiae de hoc aliquid. Hexta conmisso materiationes tendi nactu formali de se. prohaturmatia mater laqualitu est de laridisseres est ad omnem ima: ergo quantia est de se non plus est in actu foris mali st una formam:*u aliami et ipsani esse in actu fovit ali est ipsam esse partem alicuius copositi: qe est de una desterminata specie substantie: mo hoc noli habet se: si hasbet ecforma . CSeptinia conclusio: ae materia est cito in acta presentiet patet: nanima tersapit sentialit' est:*quo est eno: ergo rictus vera. Eioctaua conclusio unateria non est ens in potentia obiectiva ea modo quo antichusi' dicitur este inpotentia: vel Pima generadas naia materiae estppetua fini philosophiam. Erastes et sic in potetis nosti est tope tua tergo conclusio veracriona conclusio aetateriaci ens in potetia receptiuammie gulande p3 ira pol recipere mima generanda nure qua una cum materiant substantia coposita. M aut quicnq; fouisa generanda possit recipere:pt3:qrsinon:tuc tua pastiuitas esset terminata: et iionestet inlinita .quod est contradicta pilus: ipsae itinici tu scissumime est receptiua: ius prima ca est productiva CDecinis coii clusio una teriac stetiolii potetitia capiendoctio inpotentia tertioni odin se est et potesse pars alicuitis compositi: tiaci materia dicatur in potentia respectu mime: capiendo tamen in potentia visit pars compositi. Notas latitatu eiustae materia sic non tacitur insolentia lictit parteo qii alitii sitive:cuni sint pleo: ita ille eouio non fuit hoc aliquid in acti possunt inciae hoc aliquidi actu et sic noesi deniateria: materianop dic se hoc ali duaturalitervi diccbatur: sed ipsa benenedicitur ens in potelia: ut sit pars conlpositi: et oco iste responsiones debere iit intelligi de litateria proprie dicta: et hoc de pristio.
Quantum ad secunduin sit prima condu
sio: stimateriano est vilao innititngelierabiliu et coirispi iubilaii:p3nia materi ni ea n Sestitia teria tua: et tioo sumus recinaturaleoet corruptibiles:etali qiuasi dognabiles.ergo.QSecuit cla coclusio es inqsticcentu egit ni viasti exsilio. materia est uti a patet .na si ex igne fit acliastinc ea de materia: que putio crat ipsius ignio postea est ipsisus ae et sic ultra Gi ex aqua fiat terra:vet aliquid alitid Sed dices cStra nam tune esset postibi leui materia aliciis ea de emeblaccersive plurium homilium ritam primo posset essemate ria unius honuuta: quo corrupto est et in ateria cadaueri et quo corrupto foue fieret in teria alicuius herbe:que comeaeretur ab homine:qua corrupta: fieret materia cinctio: corrupto fieret iterum materia boimnio.Sed falsitas prorebaturivi tune in nouissistro die Lili resurrectione mortuos rum: cum quilibet domo haberet mattria sua 3 et reciperetea: pluta o homines haberent cadein in ateriam mio do hoc est imposibile: qi quoiulibet pli trium hominii sunt pluresiliaterie Bieuiter de hoc philosophus si expediret neganido resurrectione monitori .Sed quid de hoc dicerem meologi de hoc me non intromitto .c Tertia conclusio est Fili istum modum loquendi quo dicitiiugii os tangere pariete quum tangimus aliquantei 3 parte: potest concediae materia est una moninibus: patet mafinitatem modii loque, di totalis massa materie est iii ine:qism aliqua eius parte et totalis interusin aliam eius parte: et est consimilis laxo diis loquendi sicut si vites sit pro medietate in aquai et medietate is aereidicerensus Ditem esse in aqua: similiter dicercilius ipsum essem aere.
Quantuin ad tertium sciendum est se a ID
quid duitur fieri vel generari tripliciter: vito modo:qiestet ante non fuit C indo modo: qi fit alie uilici pars de nouo cultio prius non erat. Tertio ino: v nunc est aliquari 'paro de nouo Quis antea fuerit abeterito Caericlit pina coii clusio: gi materia tion est gnabilio nec factibilio prinio noclo: p :qr materia est eterna:et alio: qiiud quod fit: fit ex mat ria pie suppo ita perpcedentem conclusione.mosi
materia fieret ex materia psupposita sed te faecessus iii infinittitis materito. Secunda conclusio piateria bene fit et gcsseratur scdonid. p;:vipsa deiiouo fit pars alicuiuora positi:cuius plius no erat paro. Tertia conclusio materia u5guratur tertio niodo: p3: qi nihil geliciatur nisi subastatia composita ex materia preexisteti eternaliter: et eum rina de nouo gnata seu genitassiste treo conclusiones solet poni sub his verbis .materi non est gnabili Sterminatiue materia est gnabilio subiective. matoria non estginabilio. coplettiae. vi de generari termiliatiue attribuitiir minae. generari subiective materie gerierari autem completiue roti compossitis etc.
Quantulat ad quartum: sciendii est ch hoe
lio iraeit iis ateria capitur dupliciter: pio prie et linpio pite: propite capitur materiaide quavitati esto totum diem iiiii proprie materiadscitur q est subiectum motus localis.ilo modo celum potest dici inateria cEc distinetio:subie ctia transmutationis dicitur illud quod manet stab utroci, termino traitistitutatio litotet quod da dicitur mediatum: et quod danii iii mediatii. CE uesit prima siclusio:*milla materia est subiectum cuiustibet transiimi attollio: patet: cique est Parisition dest subiectum illi' que est rome.iam O lusio: nocuiuslibet transmutas ustocat si misceli: nee etiam inlotus localio ipsiuosor. inateria est subiectit immediatii. Tertia conclusio irec materia cuiusti belli ansmutatio, tuo est subiectum immediatum patet ex eo iqi non est inoa
tuo localis ipsius celi etc. uarta conclusio.*naateriapiopite accipiendo materiam cuiustae et motum localis alaterius celo ipsa est principium subiecti uis mediatuinio :oqi quodlibet aliud rq
et ad quo amouetur localiter ,3 mat
etiam proprie dictam. Quinta coclusio. aecutussibet traseliuitationis substantialismiateria pino dicta est subiectum
tim ipsa est iIlud quoa maneti ininediate viro terminci tu diffiniti uolt materie proprie dicte includitur de quo p CSota conclusio accipiendo in ateriam large cuius ibet transis tutationio mundi: materia est priricipium: seu tabiectu lupatetmatii omnis trair sinutatio naturalio vel est getieratio vereorruptio ivel augmeritatior vel diminutio:vel alteratio: vel loci mittatio. modo cum stibet transmittatinaitio istorum materia est subicctum accipiendo materia targe:prout non solusii ext nidit se adinateriainpio puerit cra
56쪽
ver fietiam ii rateria 3 seu ad subiectit motus locatio. ex hoc patet iii telligetido oeptincipio pastiuo et subiecti uolpi
transmutationis vel pallioliis etc.
Ad rationes principalas. Ad prima quan
do dicitur materiano est eno: negatur. et quando dicit nec est quid mec qualemee quantit.dicom debet intelligiminateria non est 3oc aliquianaec de seqralism de se quanta hoc est mnon determinat sibiq=sit talio: vel talio me sit tata et cetera: sed taliter ammia determinaturique recipis tur in ea: unde materie quantum est det n6 repugnat nocte calida vel frigidam:vet pedalem: vel bipedaletn:dmotin bi e sibi repugnatrone forme substantialis que recipit certa dispositione in qualitatibus et certa magnituditae ceparuitatem .sicut dicebatur in questione de maximo et minimo itaq=materia:nec est quid nec qualio et c.i.tion determinat sibi aliquam formam substantiale mec aliqua formam accidentale:sed ad quamlibet: qu Stum ecparte sui est: ipa est indiffereno:cum hoc tantestatae ipsa sit io.EHastassdam confirmatio ite:inuaq6 est in pura poteti allud non est:venies to est in potetia obiectiva: sed tamen quod est inpotentia receptiua belle est sicut materia: de qua dictu3 est inquestione. Oria tertiam confirmationem: tune exente per se fieret esto:concedo:et quasso dicebatur:tucheceet per se vera ex erite fit ensi negatur euis bene sequeretur:li concederetur e cente fit eiis per se. Vide prima est in senis diniso.secunda est in sensu compost m. unde Suis ex albo albo per se fit musteum.CHd quartam conmmationem di M ae cum Comenta.dicit materiam esse meatum inter enset non ens intelligit materiam eme internSens simpliciteret eno iactatu materia mec est noeno simplameceno iactu
hoc aliquid .ERdaedam principalem quid sit dicendum: p3 exaedo articulo. Od tertiam p3 quid sit dicendum ex tertio articulo. Eria quartam et ad quintam patet quia sit dicetidum ex quarto articulo. Od sextam patebit soalutio iii sequenti questione.
, prima sit per se cognoscibilio: et ii primo ci sic qi si non tunc videir esse propter poc*noli est et tantei intellectu in latitum:*intellectus no esse propter hoc: qillic moueret intellecta
id etiam reputatur falsum. ea fiat stoprobaturniam si materia prima non essetto hum irconsequetitia: qi esse loco est pati:et similiter esse iii duobus locis est pati . Si ergo est passivitatis infinitet tunc quodlibet posset pati: quod est et induob locissimul et semel .etisinsiliter tunc eadem post et esse materia sortis existentis Parisinstet platonio existentio Rome. Secundo ut dicit Tristo. in litera Sed hoc est falsum: quod probas.liam materia est magi oenoq=iminia et per consequena videtur esse maioris activitatio mima: sic videtur igi magia forma cognoscatur perinateriam reconuerso Assumptum paten quinqua cuiud forma data iii materia: potest esse sine ea .seatamesi illa forma non potest esse sine materia. Et coet
se intelligibile ergo magis illud quod est: sed qui arria presentialiter est: videtur m sit per se intelligibilictecedens probatur: quia antichristus est per se intellis L
M. sed antichiistuo non est: ergo quod iiori est: est per se intelligibile assumptu in probatur: qi aliquando erit verum dicere antichi istud intelligit aer per se: sc 3 quando antidii istuo est.ergo ab elerno:dec propositio fuisset vera: si fuisset formata: anticlaustuo est per se intelligibilis. Quarto de materia prima est scientia: ergo videtur gi ista sit per se in stelligibilis.antecedeo est Eris .in isto primo: psequetia tenet: quia de nullo cli scietitia quin sit per se intelligibile. grauinto liquis potest liabere in intellectu suo conectptum repsentatiuiim ipsius rixaterte: et actualiter Fin illum conceptum intelligere: qui conceptus est causatus in intellectu rati sine disturis ergo materia est per se itelligibilis consequeliti tenet: qi omne intelligitur per conceptu3 causatum sine discursu:perserat. lligittatis Ibatur: quia aliqs pdiliabere iii intellectu conceptii elatis causatum in sine discursu.Sed conceptus entio: siue conceptus citi stiboistinatur ista vox eno ui significando est representati uia indifferenter cuiuslibet entis: et cum materia sileno sicut dictum es in precedenti bao: sequitur conceptumentio eis se representatiuulli materte piime .c Serto. intellectus fit ratione similitudinis:sed in ateria est maxime suntlio iii tellectum qi utrunq; est inpura potetia mam dicitur in isto primo: nateria est pura potetitia: et in tertio de anima dicitur utellectus possibilis est pura potentia. EZepti,ino Acut est in arte sic est in natura: cum ars imitetur nasturam quam uni potest: sed materia artificia timest perlacossoscibitio: ergo similiter materia rerum naturalium et hoc est illateria prima. Octauo. materia est piincipium: ut patet ex dictis iet cum principia debeant esse notiora Pscipiatis:et cum aliqua principiata:quoium materia est pnacipium:sint per se signo stibilia: sequitur etiam materi tu per se se cognoscibilem tergo questio vera.
oppositum est Aristotelas in pruno ca
pitulo ultimi tractatus huius primi. ubi dicit quod masteria non est cognoscibilis nisi per analogiam a ammiani:
et auctored sic expoliunt mmateria non est per se cognosci;
bilio se a per formam. In ista questione primo videndum et .virum materiae prim 1 sit passinitatio infinite de quo tagebatur in primo argumento . secundo vidcndum est an materia si istasio et is qua informa tertio vide divini est de quesito etc.
Quantunt ad primum suppono priisso: R
cuilibet potentie actine correspondet potentiae palim ais est quantum aliqua potentia potest agere: datiim una alia potentia potest pati:seu recipere. Seclido suppono vita potetitia este activam immobilem:et nullo modo esse paniebi temulec alicuius de nouo esse receptibile: que est acti ua:quod nullo modo passiua .etboc est demete Uris . octa uo huiuo: et .u .mctapthysice. LTertio supponor quod omnia que sunt iliter materiam primam:et primuin ageno immobile: it aliquo modo activa:et aliquo modo pastilia. Tulle sit piitii a conclusio:quod materia prinia est pastiuitatio infinite: et est sic pastiua quod nullo modo activa. oc probatur . nam una est potentia activa: que nullo mocoeyt pastilia: ut patet per una suppo Dionem: lac cuilibet potentiae active coirespondet vir a potentia passiva:quetasium potest recipere: antii illa potetia activa potest agere:vt patet per pilinam suppositione:sed potentia passiua coirespondetio potentie active est materia prima:ergo. asssumptum probatur: nain per tertiam suppositionei quod libet quod est iii ter potentiam primam activam: et prinia mater tannaliquo modo est acti uiam: et aliquo modo passi: uum et nullii iii est pure pastilium: quia ii ullum couim corarespondet potenti epit me active: sed potetia activa est activitatio is innite:et est sic activa quod nullo modo est passi, ita: ergo sinuliter materia prima est potentia pure pastilia: et initio modo activa:ct cui instibet receptiua: cuius pii inacans est prodiictiva:et per consequens est parauitatis iii filii te: sicut prima caiisa est actinitatio infinite. Et ex thoc sequitur quod si prima causia activa pollet facere idem cor pus sitivitat semel esse in duleis olocio: qiiod materia pii ema posset hoc pati:et hoc patet: quia cuiusliberaliateria est receptiuacuuio prima causa est productitia. Secundo sequitur m si prinia causia faceret eandem materiam mitto esse mine: ct materiam platomo est e mari Ihro: quod ii ori
57쪽
ret non me platonem:hocp3:tii stannilii laretur sor.tsic destruemur quilibet eiusparo climatinivitatio alicuius sit de Muctio illius sin se et quodlibet sui. Sed cum materia mitto posita est esse materia platonio: sequitur muni dea strucret materia soranni illando ipsum: etiam destrueret materia platonis N per consequeo faceret platone ne esse:mplato non potest cise sine sua materia.Se adices.*cosi inititer posset piobarim copositum esset passivitatis militi te sicut mitra v. iplato:quia cuiuscii coptima causia est praductilia:illius soraest receptiuus.nego hoc: quia non est receptiuus forine sint:imo sibi impossibile est: nec causa puma poli et facerem eadem cera simul:Fm se totam esset pilamo figurata diuersis figurio: ita tinpossibile est; ide*oamo esset holito et asinus .imo implicat contradictione: vocado domiti equi haedet foratam et figuram thominis:et vocando asinulta quibabet figurain et staturam astui. Quare disco mimon cutastibet est receptiuus cuius bina causia est productiva:viIon est receptiuus minae anni:sea crinate: rie prime non repugnat; in recept tua forme asini: et cuiuslibet alterius: cuius prima causa est producti sic:et sic sequitur piateriem esse inlinite passivitatis.
intiantuni ad secundum videtur primo:
materia sit magis cinae forma: quod phatur: quo a masio accedit ad primit eno: estniagio elao S illud quod mi,
nus Sed materia punia magis accedit ad prinisseno:cum ipsa sit incoiruptibilis et et erila: sicut ipsunt primunt: et forma substantialis militis:cum sit corruptibilio crgo coecundo illud quod masio distata nori este: sica non gradidit entio:est magis cito: illud quod minus: sed niat et iapii naniassis di lata noti est e turma: quia materia eteretu liter manet eno,scd fortia a solum teniporaliter . ergo mulio restitora Sca ilia ita probatura simili: quia sicut albe clodicitur iii testor: quia plus ti stat iid gradu albeditiis et illae reminiora qui minus distat sicella invidetur et illud dicatur magis ensaeuo a pluo distatano gradu es itis:*illud quod minuo. ii colatarium illud est magis ensiquod est eno iii actu: illud quo apstelio inpotentia: sed
forma est ens in actu:et materia eno iboteiitta .gvidetur forinam magis esse en omniateriam Oectitido illud est magis elis quoa dat ipsi composito est e deterni iratu ni uitali vili rati specie:sed hoc est forma ergo Grina est magisciis S materiaecdespondeturponclidovnamdcstructione:iuxta quam argumenta vadiit viis stiloa est ista:q, aliquia dicitur magis ens duplicueri uno modo insutilatu ratri otii ilici comparatur alteri:itaq=non ratione alteri 'esitio dicatiir niagis erio: et sic incorruptibilia dicuntur illaesi sentia corruptibilia: qi imposissile est incorruptibiliatione se:sed necesse est aliquotido corruptibili non esse et sic materia prima absq;yportio licem magis eias minia. Eilio modo dicitur aliquid esse magio en oratione alte ritio: qui visi alteri dat mugio tale vel tale ce: sicut detorma substantiatuque magio dat esse composito tale vel tarule qua ipsa materia:quia forinas stantialis fecit pcoma potitu inest in tali vel in tali spectet quia forma separat et distinguit: aiion facit materia sic : te ima bene ei magi ciis conlateria: uignia teriam sui naturassi ilicorrii pilabitis: et magis eno:et sin hoc patet ad ratiotaeo.
Qtion nim ad teleti iam est sciendum quod
per se cogitoscibile poma dicitam de complexo*deicomeplexo vitile discimus: Pptimii punci pinni: scil3 non contiiis git id est muleste et non esse:est per se cognoscibile: et sic per se cognoscibile noli sumitur in proposito: sed per se posti scibile sumitur in proposito solvin. prout dicitur de incomtplexo .ESecunda distinctioqi aliquid dicitur pse cognoscibile: et aliquid per accides:primit est quod potest cogito scisine disci iris et causa respecie iii intra tu mediante serim: visiuit ista questit sensibilia per se:sed secilii dum est signon potest cognosci sine discursu prece delite. disti licito: maliquid dicitur cogito Eibite vel conceptrum proepilo: vel conceptu communi. Proprio quidem quando coligitos. o sortem conceptu distincto a coceptu quo cogitos plato uenused coiicept ad comunio quando cognosco sorte conceptu cisi est indissereno ad represesitandunt sortem: Prplatotieni Sed est sciendivis: st id coc tibiae costi inubuet sunt graduo: omni quidam sunt ui agis complico:et quidain minus comitiunco.coiiceptus enim indisserenosor.et
hirnelio est magiscomunio:*conceptiis qui est sol una indifferens miti:et platoni: et altro hominibus. LTsic sit dirita conclusto: illud quod non est:estu se intelligibile: Poepatet:quia aliquid quod iion est aliquando per se intelliugitiir in futui unxergo nunc est verum dicere: qe illud est pse intelligibile intelligibile enimbicitur quod potest in te iligi.CE midae conclusio:materia est per se intelligibilis hoc patet: hec propositio est persevera: naateria est intelligibilio perseqi est necessaria. Sectincto. omne is est intelligibile per se:sed iis ateria est eno:ergo et c. maior pat Coni neciso per se iii relligitur per in equuin intelligo hac omne ens est cir orci quodlibet eno est significabile per subiectit illivo propolitionior ergo habedo in mente mea si mixtestudinem cuiuslibetentio:est verum et habeo gi neralem:
sed non propriani. Ex ioc sequitii r*ilitelligetido et sciunc do hac propositio siem: omne etio est eno: intelligo et cognosco illud:quod trun* vidiset illud:*S mim audiui Cicerita pla te materiaiio est per se cognoscibilio 'ceptu tipitoboc probatur quia materia non potest cognosci sine discursu: eo in non potest agere speciem malit infinsu,tpatet hoc quia i ioncstselisibilis. O Secundo. tunc ipsia est et acti ua: et ageret in intellectum: et hoc est falsum: qi ut dictum est in
prirno articulo materia nudius est activitatis. Emuarta coii clusio est q niateria est pera cissciis cogitoscibilis .hoep3 quia ira est cognoscibilis discursu prccedente: et non est cognoscibiliet sine distiirsu:et hoc notauit Eli isto. quum dixit ae ipsa est cognoseltilis per alia logiam ad formam:et Phatui : Marguendo: si tenectu ovcnit in cognitione illatearte: et aliter non. ste arguendo: sicut est in arte: ita est itinatura: sed notum est nobio per senstini in irati simulatiorie artificiali iocin mam re sub di irer sis figuris successivervicaa: ira terra raut aliquid dia iustii odi. crgo similiter erit in traiismittatione iraturali.*idem manet stab diuersio miniis hicce siue Et cum noni o sit:*diuersa nomina substras talia verificantur de aliquo si reccistite: quare ideo argui musae diuerseminie substantialeo succedat it sibi inuiceni siccelliue in eodem subiecto:et illud si ibi tum dicitimo est subiccnim transmutati ossis naturatis: sicut vittam aliquia dicimus est subicctum tra simulatic is artificiatio. Et isto modo per augmentationem tet discursum intellis inuo: seu intellectito venit in cognitionem materic:et fornac: et tali argumentatione facta intellectuo elective causat in seipsa in specieme et conceptum incomplexum proprium ipsinomateterie: sed qum ille non potest caiisari in intellectu sine dis cursu primio: ideo materia non dicitur per se cogito scibilio
Ad rationcs principa Ics. Ad premam di
citim est iii primo articulo. Dd secundam patet in secundo articulo. Zid tertiam quum dicitur illud quod ino est et c. coli cedo: ergo magis quod et .nego consequentiam: maliquod quod non est: aliquando erit per se in inici lectit: sed materia imii verit per se intellecta saltem per eius effcepti ius proprium: nam muto aliquando intelligatiir per discursiim conceptu propno: tamen illum conceptum non cati sat materia in intellectu: sed alia ex quoium cognitio ite deuentuna est incognitionem materic.rid quartam disco: qi illa hene probat:* est per accidens cogito scibi Ilo unde noti oportet q=omne de quo est scientia sit per se cognosscibile ruri dede deo et de multis alius est scietitia: que non sim ipse intelligibilia ete. CZ id quintam dico vi illa bene probat iripis est per se cognoscibilio conceptu communi: qtii secundii aceptu ced materie et alio ituri .et hoc hene coceditur.lion tamen est per se intelligibile secundum coiiceptum eius pio pituitu sed per accidens si Adsertam quu3 dicitur intellectus sit etc.dicoc, hoc debet in telligi: muti utellectus intelligat aliquam rem requiritur ae in is itellectu
sit aliqua species:et similitudo talio rei ex quo patet ad argumesitum. Od septimam bene concedo: ira liquo moedo: sed iiosa totaliter et et quiim dicitur materia transmittaetionis artificialis est per se cognoscibilior st materia trans mutationi o naturalis nego consequentiam: ista eniim non est per se sensibilis malu stola minia substati allo vel accidet ilio separaretur a materia non plus sentirettur qua deu .
58쪽
octava dico:ci, stifficit cisiit peracti deno cognoscibilis: et post*sse est costula mediante talico glutione pomus mus de principiato siue de posito exeolhabere cognitio licin propter quid:et non est impossibila vi iii diuersio gelieribus cognitionum: principium sitit notitio minus Sprincipiatum:quia non estini pomi bile*principiatuin sit noti materiari cconuerso.vnde cognitione quia est: principiatii est ilotius: et cognitione propter quid est:e conuerso et c.pat 3 caque si totieni.
Questio .XUI. eritur decimo sexto uti uin
ptiuatio sit res distinctae a materia: et aras guttur*sic:nam manet materia: quanao xi id opustatio coirii pitur: ergo pilatio no
aduenietite: qua prius caruit nialis rem et cisteria Duuatio cominitur:materia autemanet Eecundo .sinS: sequeretur uino estent tria piisset
pia transniurationis naturalis:Uest cotrapis uot tela: dprobatur pila.qi solum estent duo puncipia: Q3 materia et tor. Drtio.priuatio opponitur forme: sed materia non opponitur forine:ergo maferiano est priuatio: placitentia tenet puma paro antecedet id piperiuristotele in istopi modicelitem Miticipia quodamodo esse contraria: et qucis da inodo n6:nani fornia et priuatio sinat contraria: materi aute nulli est contrarium: sed est subiectum utrius .Sed secunda pars ancedentis probaturArmateriae forma manet incomposito.modo si materia opponeretur mime hoc noli posset esse:quia tunc opposita ement simul O Quarto cum et cecitas non sunt idemsed diuersa tergo rela priuatii et priuatio sunt diuersa: et per asto quii materict dicimus esse priuata sequitur materia et priuationem esse diitincta. agumptumpnpagri stoan post predicamelis:ubi dicit noesseide cecum:et cecitas 'i aliter de quoc*n pdicaretur vere hoc nomen cereus: dehoc vere pdicaretur Me nomen recitas: sed hoc est falsum:qide demine possumus vere dicere:*homo est cecus sic non possumus vere dicere quod homo ut cecitas . Quinto . illud quosi accidit meaterie est reo distincta materia aliter enim aliquid accideret sibi psi:sed puuatio accidit materie ut patet per Primin isto punio Oexto. a tinnuo piobatur m petitiatio non sit materia: quia priuatio iiihil est:sed niateria aliquid est: ergo piluatio non est materiatosequella teli et de sei et secuda pars antecedet id patet ex dictio ij pnina probatur sic: qipuuatio est materia caerens format quam apta nata est habere: sed materiam carere mima nihil est: quia nutrire3 est: nec enim substanti nec accidens:sed quoddam significabile coniplexe ergo et
oppositum arguitiar sic: materia et pri
uatio sui it unum si umero:ergo priuatio non est reo distillacta .consequetitia tenet. ne est Pristo .in primo huius: Di, centio q= materia et pituatio sunt vitum numero: sea disset runt rationesisti ista questione pilmo potiam viui in modii dicendi .s cui ido ponam alium modum: tertio ponam duahia contra illa et soluam ea.
Quantum ad primum posset dici vi priua
tio non . et aliqua reo incomplaxa:que esset substanti avra id cno: scd est aliquod sigintiabile complexe seu quidamo duo rei s .ipsi ii materie. Et sic requiruntur tria principia rerunitiaturalium: quoruin duo essent vere res incoinodu hile et quum
tellexit ci materia et priuatio non differunt numero: tatiq;due reo in complexetquarum quelibet est substantia vel accides:et hoc est veruin: nihilo milius cum hoc stati piluatio siue modiis se habendi materie non sit materia:etita diceretur de ceco: et cecitate: et isto modo loquendi posset glo,sar id crunx Eristo in post predicam et is quod iam allegatum est et sinitii modo possiet dici de appetitu materie:quo
appetit foratam: Peti quidam motus materie lac quo adiplere. nateria et minia.tertium vero est quidam nisae si habens ipsius materie: seu quod da significabsignificabile complexe: et*sic eiusdem rei complere est eniplures modi: sed iste moclus dicendi est valde antiquus: ut potest apparere indictigaliquorumcxpositorum:tamenunc ab aliquibus receptus.nec potest bene demonstrative improbarunce etiam idoc pertinet ad philosopduinet sea magis ad metaphylaeuin:propter hocae ad philosophutnnon pertinet conliderare distinctiones vel identitates rorum: sed boemetaphysaeuo debet pie supponere et inuesti et gare:et Fin istum modum loque di spondetur ad questione:scilicet priuattollenone merem distinctam a materia: dhnesse modum ipsiuo materie seu significabile complexe .
Quantum ad secundum suppono quod
mire quod in substasiti avst accidens: et nihil dicatur modus rei: siue sis ivlicabile coni plere:nisi sit substantia uraecides. Tunc ponitur ista coctusto: ae priuati otio est alis quod accides iusta dat tum materie hoc probatii reqrillua quod manet:suoci in extrinseco a materia circunscripto non est accideo matcric: sed sic est de priuationet ergo etc. maior:pn mitior probatur: qiro cuiuis extrinseco a materia circunscripto adhic materia emet priuata forma: quam apta nata est habere: et non sine priuatione: ergo adhuc eiici priuatio:ergo cum qiiodlibet accidens materte sit circunc scriptum: sequitur plinatiotiem ii oti esse accide a materi QSecundo.sie et accidere materie superadditurinseques murae infinite res distincte citent in materia quaru 3iin ta . et pars niaterie.Sed hoc est salsum et linpossibilem, probaturosequetia:quia infinite priuationes infinitarum bimarum generandarum sunt in materianuarum quelisbet ponitis res siue accidens sua uitii materte.E eratio auereturiae aliquid emet per prevum a parte ante: q6 non eis et perpetuum a parte postiqvod est contra iuristo primo celi:consequerita probatur: qet ponamus ae in a. nistateria generetur h.forma: tunc abeterno fixi stetista res iii Ulateria: scilicet putiatiostii carrentiat quia ista reo caruito formaque quide reo coirumpitur iiitroducta b. mima. ecunda conclusio*hec est ocede iida: priuatio est triateria: probatur: qi piluatio no est forma quum opponitur forme bifatiue et etia no est aliqd accideo suradditi ini materier per conclusionem precedentem: etestat quia: e sequitur *sit materia et C sit aliquid:piobatur:siani aliter laec non esset concedenda priuatio est principium mec ista prisuatio est pitvatio: quain concedit Bri .cosequentia pio, batur mola Dpositio affirmativa est negando cuius subisiectu pro nullo supponit.qufi ergo di pituatio est aliqii id ossidiae terminuo priuatio supportat pro aliquo: et non stipa ponat pro forma nee pro eoposito: nec pro accidente maiesrievio quo tamen magio videtur: relincutitur quod supponat pio materia Et pro ista coclustone est Arist in isto piis ino: dices: ae materia et priuatio sunt virum numero: et di ferunt sua ratione: et isti duo termini vocaleo distinctis coraceptibuo sub ordinantur in significando:vel secii diu roties i. clidii diffinitioii eo expriment eo quid iio minio. Et eseledii g, si mites legeret straberet etvideretitu ne ei lentide numerosol.scribes legens et video:ettsi isti terminidiffersit secundum rationisvi expositu est: vnx ii ii pio hibet diuersa nori in conotatione digerentia signincare vir ani et canadem rem numero iide hic termiti' pilustio significat istarent oenotando eam carere aliqua forma quam apta nata est habere in futurinsed hiererminuo materia non conri tat hoc qitam uia bene eandem rem significetnet sic potesttit telligi q ad transmutatione ita turalem requiritur mima et materia .et requiritur m materia sit carens sorma qua3 apta nuta est haberest generatione: qilition careret illa mi, manon fieret transmutatio nec alio ad illam et pro ista conclusione est alia litera Aristo. qtie dicit quodniateria et priuatio differunt ratione etc.
Quantum ad tertium dubitatur. quia si
hoc nometi vocale vel scriptum priuatio significat materia in carere f. imatquam apta nata est habere: time transsilificaret sonis alii: sicuti nateriaiu:etppuo ita deueret concerdi forma est priuatio sicut materia est priuatio. DBespothetoetii egalido coiisessilentias ut qui altoc nomen priuatio
significat mima in obliquo: et in ateria in iiir to: qd p per
59쪽
dissimtione exhismente quia nolo liuius termini priuatio
Secundo dubitatur materiae iret piluatio: tunc idem esset priuatum et piluatio. illespondetur recedendo:sed statim dubitatur umini idem sit esse priuatre:et priuatum. tot viae tur*no: qr Siristo in semimo metaphristalii dictio Dia ideo non est ide ipsunt: et ipso este: ut noestiae esse albuet albii:nuisicii et esse musicum.Respondeo; Bristo,nihil aliud vult nisi*abstractu significat vitam re disti: cra ab illa P qua supponit concrctu 3 et ad boc vadunt excisapia de albo et esse albur et de musico et esse musis xum:qi albedo significat rem disti licta3are pro qua supponit hic terminus aibum: sed sic n6 est in proposito delppriuatii:et esse priuatisiqihicrermitius priuatiotion significat iri ab tracto veritico cretorem distinctam arey qua sup ponit hic terminuo priuatii. Sed dicis.cecu et me cecum non sunt laeargo sitiit iter priuatii et esse pii misi noli sunt iste: 'sequentia tenet sin fastis Dbatur. qi ponaturae esse quissimi meus dc nouo sit factus cecuσ.et sit ille cathalouo Tune sie:hic cecus diligitur a me: hune eme ceciam noli diligitur a me:ergo hunc esse cecit no et est iste cecus. Stem hune eluce cum nune primo est . ea dunc esse cecit est iste cecus:ergo iste cecus nunc primo est: conclusio est falsa.quia iste ceciis prius erat:et discursu E est bonus' cretgo aliqua premissarum : non malon ergo minor. Crinde fad prima: quia dicis hic cecuo diligis a me:ctae distet quunt citur:bucesse cecsino diligitur a me negatur: qi aliquia Modest hunc else cecndi igitur a me.Lillo dili sutura me.
Sed dic, hune est e et cum diligitur a te:ergo diligitur a te juste esse cum: cd est falsum: qra micritu talion diligis esse cecum Vespondeo: nego conseqiicistia: mulo bene sed tur dilectuante est bini cesserui uin: et hoc st bene veru:q:
iste deis id strando a inscii messest dulicessc cecum:et iste diligitiirgine. Bd se cuda inneso maiorem.s,hune esse cecuniiiic primo cst: sed bene concedo nunc prinio est hunc esse cecum.et est simile de isto:et de illo quod dicitur: venient cognosco: sed no cognosco venientem: ut coiter coceditur.
vi rationes principeses md primam ma
iamir si sequetiae.uno adhu sunt tria principia traiismutationis nasua ratio secuti sunt cepitus si declaratu iii,sirio tartiatii .priuatio opponitur remeaeicosi si in ista propositione termini supponusit personaliter: est falsa: sed fir materialiter propositio est vera: et tunc esset sensus Phoc nomes priuaquatiam quum dicitur Eristo Mael coae non opcutet ollia illa conccaereque Tristo. Dixit in prestica muliona plura dixit 'maet mclamosum erat sic dicta e et consuemini na3
milia que ibi dixit coirexit alibi.et quit Ibabatur * si ide
dico cpita beneptinet cecitas vinci ecti octi diceretur cicuo et c.
x veste potest dici homo est cecitas:sicut bonio esti r non sit ita consueta medicatio et c. a quin inquu3 dicitur pullatio accidit inaterie dico*- ciacito sup tradaiturii materie sed volunt *hoc nomen puriatio sit patcabila de matetic in propositione vera per accideo vitae hec est per accideno vera materia es priua ta a mima: nam post materia huebebit a formim hec erit falsa inareri aes initiatas fornia: et propter hoc erat pitu ver; pcracciden o. Ila sextam dicoqi imo piluatio est aliquia: et qiiunidicitur q) non est aliquid etc. nego: imo est materia:et si vellamus pristi uni modia intellere: deberesimo dicere: q=Suio priuariotiones aliquid: tamen est ad qualiter se habere putat aliter esse: qualiter est. lnateri 3 carere forina: quam opta nata est habere etc.
linutatio itis mima Et priticipium intrinsecum: Iet arguitur primo gi non: ci alique sunt transe niutationes quibuo non acqixirittar mima sub stantialis nec accidentalis: ncce tiaiu deperditur forma: ergo talium nulla forma est principium iiitri illacii:consequentia reiici ex hoc: gracl hoc Palicuius trahutationi o forma sit pii Icipiti intrinsecum:requiritur c per ipsam aliqua fornia acquiratur: vel aliqua deperdatur. ano prodatur manasti arefactio liciti et similiter per motu 3 iccat in nec fornia acqui itur ipsistio diu nec deperctitur. ergo etc. Secti dolix transmutatio iie uicumo medii alanniae ad tenebras iton acquiritui sit qua fornia: ergo tali citratis mittat totus nulla forma eii principi uin intrinsecuritpliquetia tenet:et anteccaeno probaturinam letoli potest dictae forma. .lumen quod abi cit tir sit principium iii trinsecuin talis transnvitatiotiis: ex eo gi oportet principia ilia trinseca manere: sed illud tumen non ilianet:e go. nec Postest dici ae sit aliqua alta ibima:que sit principiunt iuxtinet secum talis transiit ita ridio: quia nullaioima acquiritur per talein transmutationein. Tertio in illuminatiotietuit ea solenosi est nisti solet lumin:sca nulla illarii mima rum est principium intritisecu3:crgo in illa transmutatio enihil est: cui' mini est pitticipiti intrinsectuet perplaqueo alicuius transmutationis forinanion videtur esse princi, pium intrinsecum C Quarto .formamet est ipsa traii sinu, ratio:ergo non cuiuslibit traiismutationio forara est pitii cipium etc. sequens tenet: iamrima forme noti si principiis mirili secu Antecedens Dbatur per Bristotele iii quii raro huius: ubi dicit motii esse de coae me cuni termitio adque n.et Commentatori bidem . mire ad calorem est ea orino dominia est terminuo ad ciuem transnim noliis. errago visset in citransnvitatio sit ipsam et minia. Duilito.si alicuiuo traxistitutationio torui esset principium intriti secus iuvet ergo accipit is do transinutatio licui proniateria
vel pro forma vel pro quodani acci siente succeniuo seu fluet xua quolibet illoruin distincio. Non potest dici primum mamia isti implex omni simplicitate q opponit tapoliatiotii copoliti ex materia: et perosequens aio est piicipiunt in tristaecum transmutatio suo:accipiendo transmutatiotiepio materia. Nec potest dicta sm: qitolina sint ii modo esti Isaiplex.Nec potest dici tritium: posito citransnuitatio esset talis fluxus: siue tale accidens successivum: fortit ancidiceretur eius puncipium intrui secu3:qialiter includeret in se forma:raneb parte eius constituente ipsum essentialii'.Sed die eo. ico ae transmutationis:accipiendo transnvitatione pro coposito ex in ateria et minia:mima est puriepiunxisi trinsecum: hoc ita valet : ostencogi traiistitutatiolion debet sumi pio compositio: qicu tussibet transiinutatio: ilio materia est principium subicctuum: sea materia iid est puticipium subiectivum copositi : excoqrconipolitiani est per se culleo imili inhereno ranco subiecto: ergo transiis ustatio iiosi est compositum liececoiitra. EZexto. illud q6 est principiatus roti debet elle principiti sed turnia dicitur puncipiatii: et go mitioipatet:ciminia de puncipitini: sic materia: rgo debet dici puticipiatii. Seprimo illud qo est vitinio acquilini non debet dici putreipium: bsic est de fontia: ergo.maiore stilotanis inor p3: quia minia est termi nuo transmatationis. Octauo. quando forina est traii se mutatio no est:et qu traii tauratio est forma nondum est:Spna tenet:etano probatur: iram mimio et habiti bito existetitibus iri materia cessat motus ergo.
oppositum est Aristoteles et Comnicii
lator in primo huiuo.In hac questione primo distingiten, dum est de fortita lacndo de natura forme. aerii delictu,
Qualitum ad primum sciendum est quod
forma est duplex: substantialis et accidet alio. Iterum substantialis forma est duplex.quedam indivisibilio et incor, ruptibilio: et immutabilio et ut est deus: et intelligentie celestes: et quedam diuisibilis et mutabilis et eretna: sicut cetum:qice lino informat materia 3: irretiitriis aece h3 iniat riam: quod quide celii est corporeum tet diuisibilendisti, separationem partis a parte: sed per signationem partio a parte: et est eternum paeli isto pii mo celi. Uuedam auteest militatque est si ibstalitia iii diuisibiliget incorruptibilis gulaterialio monae sit educta de pote istiani terie sed qi inminiat
60쪽
informat materia: cum sit creata in materia: sicut est anima
intellectilia. Queda autem est forma diuisibilio et ericii sacorruptibilio et materialis: qi est educta de potentiani a te ric: per agens naturale. sic ergo disti tactii sit de millia sub
stantiad: liue de fomia que est substat tia. EDemima asse accidentali sit ista distinctiorq, uno modo dicitur bina accidentalio reo inhere iis subiectono mutand nomen essentiale: nec diffinitionem: ut est albedo vel nigredo vel subestantia vel liquid huiustilocli . ecundo modo potest capi forma accidentalio pro modo se babelli aliter eo hi
et lac sortem scribere: vel sortem esse in b.loco: potest dici forina accidentalio ex eo ae coirespondet uni conceptui copicxo aeui suboidinatur virus tertiunus vocalis vel scriptito contingenter vel accidentaliter verificabilio de morio mira ne demonstrante illam re :que sic se habet aliter inpiiud se habuit. Et virum modus sic se habendi sit illa reo que sic se habet aliter:vel non:potest diciqi sic: et potes dici ci novi dictit fuit in precedenti questione Si ergo patet qualiter troe nomen mima dicitur equinoce demima substat tali: et accidesitati: et sic patet articulus primus.
Quantum ad lac trudum est se ledia in P de
licturamimembstantialis educte de potentia materte: et similiter forme accidentaliotest; neutra earum potest etistere fine subiecto: et q, eius separatio a subiecto est ei' coieruptio lic3atique sint forme substantiales: sicut est animatellecti ut:et sicut est cetum:et sicut est deuo et intelligentie: e seorsum possunt existere et sine subiecto. uis ergo anima intellectiva per tempus in subiecto sit: tamen post morte est sine subiecto. Est tamen sciendum ibime corruptibi lasse habent sicut litere consonantes : forme autem incola ruptibiles sedabent sicut litere vocales:vnde sicut conso nantes non post sint sonare sine alii stet vocaleo postulat:ita forme corruptibileo non est e sine materia:forme autem iri, coiruptibiles possimi. Secunda proprieta3 mrme sub
stant alio relicta de potentia materie est*compositit ea,pit ab ea nomen specificii et e sentiale: et in hoc dinerta foresina accidentali: er ab ipsa forma accidentaeu compositiino capit nisi nomen accidental crande peralbeditae sortem nodicitur homo nec animalisca benedicitur albis3: sed psolam a cius substantiale dicitur omo: et ideo dicimus acquies sitiori emime substantialis es etiansmutatione substantiae Ietet ex mutatione nominio substantialis arguimus esse facta transmutatione substantiale permutationevero facta nominis occid cratio arguimus transmutatione esse facta accidentale. Tertia proptietas est stimime substat lateo educte de potentia materiemultiplicantur ad multiplicationem portio ii materie: ita ae sicut non potest esse alij
qua pomo cere quin aliquam figuram habeat: et sicut non potest haberestiunt plures figuras se totam: ita etiam quelibet portio materie pume habet aliquam imam:et non plures simul.et sm hoc etiam mime substantiales differunt
ab accidentali:qi bene plures minae accidetvaleo poliunt simul este in eade3 materia: sicut albedo et dulcedo in lacte non tamen est possibilem in eadem portio licinatori es mi elotam primo sint plures forme substitia leo: et ratio est: nasciit forme substantiales sunt diuerse sic alias et alia o restqviruiit dimositioneoniaterie:quia non simul et semet materia potest sic aliter et aliter esse disposita iii qualitatibuo punito: sequitur ipsam non posse habere simul plures fori in ad substantiales 3 quartini quelibet sit educta de potetia materie: quailio mite possit habere plures formas: quar si visa in et caucta de potentia materie et alia immut dicunt quidam de homine*boino habeat unam formani no edactam de potentia materie:vt animam intellectivana:alia in vero eductam de potentia matelle.sicut sensitivam Est tamen scienotrium coirio in eadem pollio ite materie non possum simul esse plures forine: tamen postibile est * in unae portios te materie secuti dii partes fuit plures tui in illa parte una:etialia alia: et sic de singlio: ut patet de ceraque finimam partem iii tali figura est Durata: et smaliam parte alia figura. Quarta proprietas mime substantialio cducte de potentia materie est eae ipsa sit termiti' generatio io: siue transmittationis substantiatio:et propii eras forme aecidera talis est quod ipsa sit terminus transmutatioiuo a ciueiualis etc.
Silantia ad ici titilii ai lictissu, potum tur
conclusiones: et primo de folina stib statiali scdo de forma accidetali tertio designificabit coplere qui est qda mo' duo sedabcdi Be punio sit prima coclusiotae in coceptu cuuistibet ira mutatioso sibstitialis: forma substat alio est principi uintrinsecst: hoc phat:qr in cuiustibet trasmii: talidio substatialis coceptin includit coccpi' minie stibastatiatio: et patet:qinci possumus cocipercq aliquid tia mutet substantialiternu si q6 acquirat forma substat tale: qua prius non habuit: vcl depcrdat forma substantialem qua prius habui titit patet ex dictio: et ei talitercum accupiastra smutatio sti bratialis oportet lamst coci pcre foretina substantiale. i inda coiret tisso est. qisti hic termisnustras nutatio supponat proniateria uid est concede dii quod trasmutatiois sub stliti alio princi inu intrinsecum et essentiale sit forma.hoc pateriqr niateria caret puncipio essentiali:nihilo iniit' iniciaboc stativit 6 possum' cbope re traiismutationis materia nisi cocipiam' sonis a. Tertia cocluso.q sit rasilintatio capis D fornia:no est coxicc: dedit et traiis nutationio forina sit puncipi ii iii trinsectim. hoc patet: v forma caret principio intrinseco:cti doc tantestat ir non possum' cocipere folina esse transmutatiotiem: qui ii in talico ceptu includatur forma vel cori cepe' forme iri obliquo: et cuboc stat miri eo includiti ircosa ecptiis fora me in recto. Quarta cochis oestui accipiodo transmueratione pro coposito recedendii est ae tris mutariolo principiis intrinsecti est formas hoc patet: cupiiticipiti intrinseac Trepositi est forma: et cithoe etia coci plecto copotatu emetra si mutatione:oportet cocuiere formPergo siue hoc nomen trasmutatio suppostat simpliciter: siue materialiter: siue personaliter pro coposito: principiti intrinsecueste coceptus forme vel forma etc CDe secundo possunt poni cci crustiones .et prinia:*cuiustibet cecepi' trasmutati dis accidentalis quo ac fir forma accideratio:q est vera reor coc tuo illi' oime accide talio est principiti intrinseclup 3:qino possum' ccicipere tale transmutatione:nisi coiicipi cdo forma a qua vadit vel ad qua vadit ESecunda concclusio.* si hoc nonne trans imitatio accidentalis stippotiat rsonaliter pro subiecto:quod transmutatiir negati duinest quo a forma accidentalio: quc per illam traiasmutatio: ite acquiritur vel deperditum sit principiti uitri illacii illi'trasmutationio oc patet: ci illud subiectii est substatia et illa forma accide talio est accidens unodo substati a noc6ponitur intrinsere ex accidere. Tertia cori clusio est. si hoc nometransmutatio accide talis su Epoliat personaliter aestarina acciderati: non est cScedeiadu* tra mutatio arto accideratio: fortita accideratio sit Briticipiti intriti secii: boc patet:qr mima accidetalio iro coponitur ex forma accidentali. Quarta coclusio.si hoc nomen accide taliotrasmutatio:stippostat permitaliter pro aggregato ex iubiecto et forma accidentali:concedclidii cst: qi forma accidetalis illi uo transmutationis est principiti iii trinsecti: hoc patetici si albe factio supponat pro aggregato ei subiecto et albedine constat quoa albefactio suo albedocst pritici: Dium intrinsecum:* aggregati ex subrecto et albedii realedo est altera paro .s 3 omnib' istio stat qui thil posuimus cocipere esset rasmutationein accide tale acquisititiari depdaeiud alicui' minie accidet alio: q est restetit oumod 'se babendi: sicut alteratio proprie dicta:qtim oporateat concipere forma accidentale. Petortio sit ista coiiclusio:accipiendo hoc nomen transimitatio pioiit hippo: iiit simplicitereti iustibet transmutationis accideritatio acquisitiue vel deperditiue forme accideralio tertio modo dictercoceptuctatis forme est piiiicipuim iii tritisecti nati ocpatet: quia in concepta traiismutationio talio implicatur talis forma accidelitatio: ut patet de recepti l lito tuo loca: lis rarefactionis et augmetuationia: et di multiti Cio. proportionaliter possunt porri addi lcncs coii clusioties ut posite sunt de forni accidentaliptio indotata ut patebit.
Ad rationcs principales Eld pri inani cr
ad alias oco patet solutio exvictis piovi hic ter min 'trjs mutatio suppotiit sinipliciter o forma: hoc est 'cepitio orine est piliuipli intitii secti in et hoc vct forine si ibstantiali evel accidentalio primo o modo dicie.Sed ii sim te f