장음표시 사용
71쪽
mndi oreatis. C A P. I. . Anno Mun-t primum rut rerum molitionem se 2: tontulit Deus, 4 nihilo stare iussit stum ηooo. ' Coelum & Tertam sa). His krmai Ante Gram dis , digerendisque , Chaos , Abyssum crea- db. '' i, rudem scilicet, indigestamque materiam , Period. Iu-qua rerum omnium sensibilium semina congesta erant 3 eique motum impertitus est ad cer, ausezis ras leges , & ad Divitiae Sapienti' suae regulas creotur. ordinatum , quo partes singulae vastar illius , ac . late satrantis struis praestitutum sibi Mundo locum quaererent , & intra sex dierum spatium formam sibi sitam ,. sub tanti Opificis ductu &imperio , unaquaeque adscisceret. Hinc
ut reseritis materiae vinculis , partes terreae in Univcrsi centrum coirent, aqueae Terram hin dequaque obducerent, aereae ethereaeque superiora tenerent, omnesque denique, ut ubi quaeque affines erant , vel secus , cohaererent, Vel segregarentur , divellerenturque . . Porro hoc
erumpentis e Chao sinu Mundi systema nedum quadrat cum Sacra Scriptura M, probaturque
72쪽
seniorihus Interplutibus sa), vertim etiam apud 'vetustissimas gelites . prioresque philoi hos de Poetas ferme idem obtinuit δ qui tamen veteris hujus traditionis vestigia fabellis erroribusque torrumpentes, materiae aeternitalcm, vel illius saltem inertiam , longo seculorum spatio Dei motione destitutam , docuerunt ἔ aliaque plura nugati sunt de Anima Mundi, de Motu innato, de Amore, quo fovente movebatur Chaos &foecundabatur, ut naturalia corpora , At Deos ipsos parturiret M. . , II. Post creatam a Deo Coeli & Terrae n -Prima dierteriam, eique impartitum motum, & effica- tiam, cum informis ille Mundus, omnibus, quibus nunc nitet, ornamentis destitueretur , circumfusisque undique tenebris horreret, dixit Deus a Fiat Lax ; statimque imperio obsequuta Lux , tenebras depulit , primamque in Mundum diem invexit. Roid vero rei fuerit illa Lux, non convenit inter Doctores. Solem, Lunam A: Stellat volunt Rabbini, docentes, ea quae de Luminaribus a Moyse qliartae diei ad seri, a) Ambros L I. in
73쪽
. scribuntur c haec veluti praecedentium explica tionem haberi oportere . Verum si haec sibi con Darent, nihil quarta die productum haberemus. ΑIii igitur successivam creationem defendentes, eumdemque retinentes ordinem , quem lito ses . sibi proposuit, corpus aliquod lucidum , a c lumna lucis, Israelitas in deserto per noctena deducentis non absimile invehunt , cujus beneficio tres primi dics selis defectum non sentirent. Malunt quidem , primaevam illam lucem tenue filiste lumen , instar diluti illius fulgoris , quo Terra.1ble nubibus obvoluto , illustratur. Nonnullis placet lux quaedam dubia , Aurorae luci simillima. Recentiores tandem quidam Philosephi,qui lucis naturam in pressione,Vel agit
tione aethereae iubstantiae constituunt, asserunt,
Moysem huic opinione stifragari, nihilque aliud .
sibi velle,quam aetheream substantiam cum certa motiis quantitate prima die productam fuisse ;cx qua maiori deinde motu percita, & in Varios lvortices naagis rotata, Sol, Luna, & Stellae quarta die tandem prodierint . Utcunque res , habuerit sese , hanc luccm occasium Versiis creatam fuisse , vero propius est , qua sciliςet sub finitorem labente , prima dies caeperit a vespe' re , a qua & insequente nocte una cum manetum illa dies, tum caeterae deinceps omnes proingressae sint sa); Factumqtie est Ne pere manecues tinus b). Hinc Hebraeis mos ducendi dies
a tavius de O- i Genes. I. s. peribus sex dierum . . .
74쪽
a vespera in vesperam ortus creditur M. Veteres- pariter Poetae noctem dici semper praefemini M . III. -Altera die Firmamentum sive Expanin Secunae. sum Deus condidit ue quo quidem nomine totum illud 1patium , quod Inane. Vocant , quodUe Aquae Iope a Terra quaquaversiis ad extremam usque Mum 3ο di olam porrigitur , intelligi potest : Huic au- 'tem vim dividendi Aquas superiores ab Inserio- . ribus donaVit , non ut totum ipsiim medium ii ter ambas divideret , sed aliqua , sui tantum rarte , humiliori scilicet , terrisque. citima, qtiam aerem vocamus g adr enim iste crassior no- . hisque propinquior niediat inter Aquas inseri ' res se Maria nempe & Flumina , & Αquas stiperiores, Nubes scilicet & Vapores , quae habentur 'velati Vasta qtiaedam aquarum receptacula , unde imbres, sermo uti u sente rivi defluant. Haec quidem opinio num vulgo defensatur. Veteres tamen Patres Scripturie phrasibus se rem explicantes , simplices & meras aquas fluidas ,- ac eiusdem prorsus naturae cum c eteris supra Coelum constitutas docuerent , . ipsum vero Coelum a Firmamento indiscretum rati, perin- ι de habebant, ac concretum glacie , seu aere mal leatoris opera ducto fornice , continendis aquis superioribus , segregandisque. ab inferioribus
75쪽
larinatum a . At cui bono ex Veterum sententia aquae illae supra Coeli convexa constitum erant e Varii varia cogitarunt . Aliis succuriit, ut Terram imbre irrigarent , 'aliis, ni Diluvii materiam suppeditarent , alii4 , ut Empyreum 3 Dei nimirum, Beatorumque sedem , obducerent mortalium obtutibus ue aliis , ut igni Corporum Coelestium pabulum sussiceroni 1 aliis istudem , ut solis, de caeterorum Astrorum ardorem , nφ
. . IV. 7 Tertia die aquae inferiores Dividis .sionibus morigerae alentem terram relinquenteS, in locum, unum , Marea pellatum , secesium . Genti inas hurus rei explicatione invenias. Aut enim Terra. aquis undequaque obvoluta , erirer . sit, voluti insula, quae e tundo Marii super eius superii iem extolleretui ι aut d erra, cum aequa bili antea rotunditate sub aquis turgeret, in quisbusdam siti partitat alti ,depresse est , quo donuemes. intrato pondere γα congregaremur 3 in aliis vero ex egesta itu materia in eminentia quaedam loca consurgen , litora, campO4, mon tes exhibuit. Hoc posteriua nunc perperam resi
ecretur ; sed quod priori leeo propolitum fuit, omnium pene Scriptorum ad saeculum usque de-eimum quintum, quo tandem America deisa est, accomodatur ninioni . Suspicati enim illi, Coelum
76쪽
Coelum.Terram continuari, ac veluti cam Iam quamdam constituere, cujus fornix Coelum esset, Terra vero di Mare paVimentum , autu mabant , in medio Mari Terram ad instar cucumeris media sui parte immersam pendula firmitate innatare et aut Calum ipsum duabus terris, ceu collimnis , ultra de citra Oceanum , innixum Pendere , εc sententia , quae Anti as adstruit, ' , tamquam inscdens, de veritati Religionique conuaria audiret , traducebatur sa) . V. Eadem tertia die revelatam ex aquis Ter--σram herbarum viriditate , stirpiumque ubertate.& e ui Deus vestivit, illique jussit, ut arbore dia plantas produceret, sedum saecundas germiori με Pal.dique virtute praeditra , sed Diaetibus quo- 'que istat , & per omnia perseo as , quo ad alimenta hominibu4, mox cre dis, in edanda nihil teliqui desideraretur . Porro haec nin ς. Ita ducunt , ut putemu. , Ium autumn lem Iempestatem respondisse loco , ubi primi P i intes P ruerunt . Cuius sententiae askrtores ρdu tunt,
dium ad aequinoctium autumn Ie eonstituit quod a patribus suis , primoribusque liminibur se ac- .eepisse, illi gloriantur . ultro. tamen dandum, 'in regionibus, Paradiis terrestri oppositi , tunc . temporis germina tantum erupisse, b uelibus nu- , da , quod tempua ibi vertium ageretur . Docuit
o Lactantius, Au- apud Calmet. dissert. de
77쪽
nonnemo ψ Terram ante Diluvium universale aequum ubique situm ad Solis axem servasse , ut semper aequinoctio & verno tempore homines fluerentur a). Sed tantae rei adstruendae argu-gumenta , coniecturis , & hypothesibus ad ingenium i: ventis solidiora , desiderantur . . uakra VI. Quarta Mundi die , cum cer tam tem-&-tempestatum regulam modumqueia. Deus constituere vellet, Solem, Lunam, &Stellas molitus est , ex illa facile luce , quae primae diei pensum fuit . Collectis enim &. . compressis rarioribus lucis partibus, major in spisso densiorique corpore vis lucis cnituit. . L ' nam , non secus ac Solem , Luminare magnum
Mo'ses appellat , quamvis enim Lunae corpus , si cum Sole, Asirisqtie caeteris comparetur, lbrevissimum sit, nostro tamen aspectui Luna lyraestantior videtur . Porro nemo ab iis , qui populos instruendos suscipiunt , eXegit unquam , sive rigorem aliquem Philosephicum , sive exactam illam loquendi rationem , quam humanarum scientiarum praeceptores, eorumque discipuli sectantur . ' uinta VII. Quintae diei opus simi Pisces, Avesi Pistes quod spectat, aquis originem imantia suam illos debere , Moyses b luculentissimὰ ferrestri . tradit. De Avibus ambigitur , nam sunt , qui illos ex terra , vel cx aere creatos Velint. Sententia tamen , quae utrisque eamdem originem
78쪽
tribuit, receptae apud Patres traditioni inhaeret a . Imperavit post haec Deus , ut o Terra Prodirent animantia omnia , gradientia , atque repentia , quae vitam degunt super terram , quibus quemadmodum & piscibus , volucribusque foeciinditatem, intimumque in multiplicationem sui generis amorem largitus est . An autem terrestrium animantium creatio tribuenda sit quintae , vel sextae diei, incertum . Incertum item est , utrum gemina tantum e singulis animantium speciebus producta sint, mas scilicet & foemina , uti de hominibus factum scimus ;potius Deus undique per Orbem dispelti animantia 'Dequenti numero creaverit. Priorem sententiam si admittamus , admittere quoque deberemus, carnivora aliorum carnibus vesti non coepisse , nisi post animalium propagationem b . .
Trimi Tarentes creantum . Traadamitarum fa-lnia . Angeli. Animia . Sabbathum . CAP. II.
1. A D Hominis conditionem sexta dic ventum - est . Grande hoc opus moliturus Deus
79쪽
Faciamus,ait,hominem ad imaginD ct similitudinem nostravi, sit intoque terrae simo corpus primi parcntis finxit , eique animam indidit. Porro h
minis cum Deo similitudo in plurihus spectari potest . Voluit scilicci Deus , ut stomo vicem sui gereret in terra , & semi-Deus quidam esset in Mundo , ut ipsi caetera , quemadmodum ipse Deo , subderentur . Deus homini suam Sapie etiam , Providentiam , Sanctitatem , liberum Arbitrium , caeteraque dona, quibus ille beatus Icddei etur , communicavit. Nescio quid majc- sutis in humano corpore spectamus , quo suprahruta clevati ad Divinitatem ipsam assurgimus. Est etiam homo ad imaginem Dei, quod Iesus Christus , per quem , & ad quem creaturae omnes factae sunt, hominum naturam assumpsit. Docent tandem nonnulli sa), Deum formosisi1-mi cujusdam hominis speciem tunc indutile , ad
cujus exemplar primum hominem condiderit. R iro primum Hominem utpote e iubiubra terra compactiam , Adam , hoc est , Rufum, sive Tuniceum , Deus appellare voluit, Vel , Ut ainpellatetur , providit. Eadem tamen VOX , CX Ethiopic1 i adice deducta , Tulabrum referre pintest b). Animalium II. Paulo post consitutis a Deo coram Ada-ceυμ - , no dum , uti quidem videtur , in Paradi-
80쪽
film terresti em translato , omni blIs terrae ani-inantibus, & Coeli volucribus , ut nomina convenientia singulis imponeret, Adamus illis pi prio, praecipitasque singulortim dotes explicante, nomine appellatis , Principatus sui, & sapientiae: specimen exhibuit . Argumentum est enim authoritatis nomina rebus dare , ctincta etiam novisse Adamum , oportuit , rerumque naturam intime penetrasse , ut apta si gulorum dotibus nomina inderct. Cum vero omnia animantia in illo lustro ex singulis hiecichus hina saltem recenserentur, mas & scemina ,
stilus hcmo , qui sibi simile non haberet, repet
tus est . Hunc ergo desectum correcturus DeuS , immissis in Adamum stipore , unam ex illius co seis avulsit, ' vacuum locum carne explenS , eX eaque Icemlham coagmentatam Adamo excitato ostendit . Ille mulierem ex viro eduinctam intelligens , Virago scilicet Virilam appellavit . Addit Scriptura : Quamobrem relinquet homo patrem suum QR matrem , O actarebis ax ri Da ; . erant duo in carne una , quae quidem vel ha alii Deo , alii Adamo tribuunt . Adamo sanὸ seret sermonis contextus . At Iesus Chrinus visiis et sententiam illam tribuisse Deo, qui' primam illam legem connubialem sanciverit a) . Non desii ut tamen , qui velint, verba illa Lloysi deputari debere , id ssibi notandum censenti ad ostendendum inviolabile illud inter vi-