장음표시 사용
151쪽
dant, morti proximi sunt, ubi tandem ad sessos deunt δ); usmadmodum nunc etiam in febr typhodo
nervosa Ionia fori, creberrime ObserVamus. Quaecunque enim signa febri adversa sunt, . . Symplomatamitescutit, destiria cessant etc. Sed sine ratione et abs CeSSus significatione , maligna sunt et brevi lothalia δ'). Lethalis praeterea HIPPOcRATI comperta est facisi Corrupti Saep repentina, minu Vero, Si Propter vigi lias aut fam0m aut alvi sexturbationem facta esset Cer nitur haec sacies oculis cavis, naso acuto Collapsi tem Poribus, auribus frigidis, contractis, pellucidis, cuis dlara, Sicca, cum calore minuto , rigore, colore pallido, aut nigro; ivescens autem palpebra, aut labium, aut nasus brevi mortem praecedunt 'q). Lethalia non minus tremores artuum, linguas vehementes q), in quos breviante mortem sesinit morbus convulsiones, praesertim in
fastigio morbi yy; dentium stridor, Si delirio Superve
Nerit, et siccitas eorundem circa Vigorem mali δ'); o cis inisercoptio δ'); suffocatio '), vel frigidus, ore et a ribus spiritus emissus rigor, si aliis infaustis signis adjunctus est ''); maxillas constrictio vel retractio et columellas si uisio in , lingua livida , fissa, sublurida, nigra fauces exul coratas, si alia mala concurrunt 'go;
colli rigor ot fglutitio dissicilis, denegata 'λ; strepitus;
dum bibunt, in oesophago editus, cum respiratione tus siculosa 79; mentis alienatio, cum Silentio, Voce noridtificionis '); potissimum si vires antea exhaustae sue rint 'λ, si aegri neque videant, neque audiant, aut Ia bium, aut Supercilium, aut Oculus, aut DaSu distor
152쪽
quoatur ' ; si declives fiunt, a culcitra ad podes do
Iapsi si extrema algent, interni Summopere aestu alitibus si doIentibus ' ; Πpor etiam, qui ex praeco diorum doloribus Subnascitur, pessimus δ). Lethalia lacrimae praeter Voluntatem essuSae, Si quid in alia os sima signa adjunguntur, Neque narium haemorrhagia ex poctanda est ' , Omni omnino excretio, quae sino sonsu asgri elabitur Ao, teSte et pudenda sursum re vulsa δ'), tendinum distentio 7), pustulae per totum corpus erumpentes miliares Z), Nisi Purulentus abscos sus, maxime CirCa aurem, fiat ' . Deniquo lotha lis morbus is maxime habebatur, in quo graviter Iabo
rantium Corpora eadem Permanerent, ne morbi fase
vitia attonuari vel imminui Viderentur, aut si magis, quam mali natura postul3ret, ColliqueSCerent, aut, uti momoratum est, in debilitatem abSque manifesta rationes,vo a principio statim inciderent 'b.
Duae igitur potiora 1ΡΡoc RATE in febre nostra animadverterit, pleramque partem ad praesagium morbiae Hrens, hacce collectione hi faciliorem sortes conspe phum prodidimus. Apud auctorem quidem haec pha nom0na multiplici nexu feruntur complicata, et variis societatibus ac mutuis rationibus inter ses multifariam coeuntia. Hae vero singulorum indiciorum permuta ii non poterat diversitatem non sicere tum speciei asgritudinis, tum decursus, tum exitus, tum aliarum
153쪽
rorum. Ouare multa dictorum Symplomatum praesagium habsiat, demum pro comitantium ignorum arietat do
finitum Robus autem sic complicatis nihil aliud nobis
relictum erat, nisi ut, soluti illi , Symplomatum com plexibus, quae Singula compluΓibu Communia ossontin arbitrarium aliquem ordinem OnSCrib ΘΓemus, at lusox potiori et frequenti oro Ventu Significationem coriam erueremus, quo de Creto Propiu aCcederetur ad simula crum morbi generale confingendum. Nullibi enim com pleta accurataque innagine morbi historiam eius ius s- cursum generatim noster proposuit; sed levi adumbratio no ac paucis indiciis complure quosdam assectus nota Vit, quos, sive cito transeant, Sive diutius persistant, ad febris nostrae idoam coDjunctim referri posSe putaveri mus. niserim etiam, qui ita Ahibeantur Symplomatum compleriuS, singulares prosecto ac Sibi constantes, utut pauCa tantum concurrentia offerrent, quibuSdam solum modo vel compluribus aegriS, neutiquam omnibus vel plurimis sallom similite laborantibus evonisse, haud dubium os lection Hippocratica Versato. Quin incompluribus observationibus non pariana ambigitur ssupponenda specie morbi, atque tam ad acutam, quam Ioniam si aliusmodi febrem typhodem singulae aliquot aequa Verisimilitudine referuntur, propter Vim Verbo rum o Symplomatum significationem ancipitom. Itaqus in circumscribenda genserati morbi iugi egimus, quem admodum modo indicatum est, Continuo habito respectu ad nostram experientiam se morborum doctrinam; re vilati simul sic melius consultum putabamus, Vitata re
necessaria fuisset ipso aphorismos convenientes ad Ver hum exscribenti.
Colligonii oro dispersas illas adnotationes atque inter sese comparanti verisimilitudo mihi quidem quam maxima XStitit, HIPp OcnΑΥΕΜ bene jamjam novisse et distinxisse plerasque assectiones, quas hodiedum OS
154쪽
tamquam typhodis sebris species communi cognominΘ
comprehendimus; Vidisse typhodem ' statum cum febre inflammatoria, ardente, biliosa, vel simplicitor astric3, saburrali, quod testantur praeter multas spars3 ΟbSer vatione , aegrorum historiae, quas ipse reliquit cogno
vissse etiam, quam elatam dicimus sobrom, in Epidem1 cis ' o alias ' depictam. Non latuit eundem, NURQnuperis luculentius expressa esst, febris typhodis Versa illis et stupidae diversitas, ut ex supserioribus PRTilm, certius mutem Sermonibus auctori. ipsius apparet. Bene porro observavit viscerum inflammations- idem malo Saepe PraeViam, mel comitem adjunctam, ejuSque complicationis Praemagnum periculum quod tam atra nota etiamnum ignavit posteritas, compluribus locis a gaci judicio expendit Muc ruferendae sunt multa se, etSi non omnes, ut quidam Noluerunt, febres is sodes, Ιyngo de S et Isipyria, is quibus plurima Astant adnotata 'b Quin etiam, quo jam supra innuim US, Se cundariam, metBStatiCam, quam vocamus. Sympathicam mali originem et rations a protopathica rite discerne bata ac prae ceteris frequens, ut multis ex locis intelli gitur, eidem Occurrebat quae morbi soporosa species pulmonis asseclibus i inflammatoriis vel ins arctui subna SCatur β).60 L.M. . . CL SUPr. O. 34. 61 Tali modo labora Dis intelligor nosis videtur, quos in Coaz. Praenoti. cum lassitudine, caligine oculorum, VigiliiS, Omate, Sudati uticula incalescentes i. s. mediocriter febricitantes,PeSSime aegrotare Praesagiat. - f. hi d. I, 1, 33, 34. hisce et aliis Iocis compluribus praecipias in sodem libro manifesta febrium lentarum nervosarum significatio habetur. 62 Aphor. IV, 48. et . 63 In Coacis rasnotionib. I, 25. BRANDAL. 145. DURETUS. et alibi lethargicos hos dicit manibus contremi Scentes, 4OPO QtDS, Pallor decolores, Daque turgidulos, faCie ede mali in modum inflata, pulsum habentes sepultum , langui dum genia tumidulas, sudoros varios o alvi dejectione Pro IUSaa. biliosas, .rainceras, cum teteorismon vel ubi adstricta
155쪽
Animum rasterea advertit ad eam debilitatom,
quae citra Vacuationem quandam Vel aliam causam a nifestam saepius repente invaderet, quasi a materia sub
tili, principes facultates pessumdante '). Denique , ut
hoc unum saItem addamus, et peta et privata hominum constitutio, qua sicacia sit in Variandis status ly
phodis fomite et specie, neutiquam illum effugit alium
enim mali habitum, alias excretiones agnovit in juve nibus, biliosis, aliam constanti aetati s miliarem seri nam hanc dicit phrenitidem , melancholicam , bSCUPRm, silentem q), aliam formam aetate provectioribus magis propriam lethargicam passionem ')J. Suspicatus etiam est, periculum nonnullis intendi non tantopore a morbivshementia et irritationis a somitis magnitudine, quam Potius materiae mali detorior in dolo si in fluctabili ni quitate qualitatem malignam recentiore dicereumabant , quae Veneni ad instar, indole magis quam copia peccante, naturae facultatibus infosta ossst. Tali materiae occulis insidiosas deb0tur virium modo dicta atrox siectio citra humorum acturam ex improviso SuperVeniens eodem innuit M1 ocnaae Εὐ deliri a stu
alvus antehac suerit, urinam et neces injussas clam aegro se- Cedere urina Ceteroquin esse jumentorum similes. Porro,
ait, Ne bibere, nec aliud quidquam sibi dari postulant. Sed Cum resipuerint, de Cervicis dolore queruntur, satusque sonos Per aures erumpere. Quod idem ereberrime vidit 1LDEN-BRANDus in iis, qui ex typho contagioso Convalescerent. Qui-Cunque ero, Pergit noster, en his servantur, Sunt quidean Pauci, plurimis suppurati aliqua oboritur. Hisce typhodes febris linaui mihi videtur, qualis in lanis, pituitosis , im-Puris constitutionibus, temperamentis Phlegmaticis et UJmO-. num aliquot assectibus, speciem entae febris Prae se feretis,
dit haec mali ossigis ad poploxiam Pituitosam BAGLIVI, quae
emeticis et eccoproticis sanetur, noenae Sectione vero in ejus uat.
156쪽
diosa, taciturna, obscura, soccorun collectionsem si similia indicia ut pessimi augurii damnans, tamquam ab atra bilo, humore pessimi generis et eloterio oriun da 7). Hoc fomite ata phrenitis est, quae paulisperascondens immanis sat Eodem denique redeunt omnia,
quae, GALENO renovante, Postmodum circa malignita tom toti0s Observata et tam diverse Scogitata sunt.
tum vacabat indagandis proximi malorum causis ot in ternis eorum naturis uae inim Castam sinceram Observationem fugerent, eorum ' ratio ingotii sagacitatexite cognosci posse minime ipsi iidsebatur quantumvis alioquin id iraX0ος commodum philosophiam studium commendarot Multi ita ius loci, in operibus ipsius no mine inscriptis, vel propterea tamquam spuria redarguuntur quoniam subtilior inest scinifrior morborum ratione disputatio. Sedulo Voro occasionaleS, NUR VO-Cant, Sive Procatarctica Causas examinabat quae OSi tam hominis opportunitatem in actionem ipsam et in otionem anomalam concitarent; meminit inam rapulae,
apricationis in sole, potus vini m0Pacioris, laborum, lassitudinis, iuramque serebat ad diversitato in ejusmodi irritamonti rospiciens D. ViCt. Cutor.)PPaeCipuam autem admirationem seretur ob dili gentem ac perspicacem tempestatis animadverSionem, cui in popularibus potissimum morbis conflandis tam in digni potestas esso videtur. Obs servabat enim austrum diutius spirantem, typhodi gignendo allectui prae cete
67 HIPP. Vici acut. l. c. nisi fori te de Causa interia intermixta ratio ciuia, ut plurima ejusmodi ex schola medica subsequente sunt oriunda.
157쪽
ris tompostalibus favere capitis et auditus gravitat m, Vertiginem, motionis languorem si dissicultatom inde osses ' humoribus, ut ipse judicabat Versu caput
congestis et corpore relaxato Sic Variis anni sempori bus, ait Variis aetatibus, Varium morbi habitum et a riam complicationem a decursum distinxit; hi in som nolentam speciem, nesiali biliosam morbi laturam ox
complicationem, pessimam ero indolem nuclumno SO-lemnem osso xpertu est ') Niversim . constantibus temporibus . si tempestate Vere Congruae, Oel regi O-ni solemnes ac tempestivae exstiterint, morbos stabi te accid sero, henm moratos riteque ad crisin decurren tes . inconstantibus autem, atque a Consuer notura de
sciscontibus inflabiles is disicitos atquc infausti Judi cii '' id quod omnis sui testimonio ad hunc usque diem
egregie confirmatum habemus . dico ratio Vesulus justa ad unguom si di adhucdum loquont Attamen non a
Sola tempestatum arietate et aeris proxime nos ambion iis mutations morbos Vidit popillares. sed ab alio quo piam rerum ampliore spatio remolarum ut Coele Stium,eVΘntu et potentia, modo magi modo minus nobis e conditis simile essectus in mortales exerceri cognoVerat. Morbos itaque et tempora ait, 'Naci sibi inVi
cem correspondere nisi qui in supcriori in tura instauro tur δ) uod in robus sublimibus, coelestibus permutatum hic dicit osi divinum illud τὸ θειον in morbis, quod prudenter agnovit, et Sedulo
animadvertendum medico praecepit, riuum a causi nos latentibus, forsan praeter anni ejus ius manifestarum On ditionum rationem, morbi populariter grassarentur ' .
68 Aphor. IlI, 5, 17. 69 Aphor. I, 9, 22, 23. et alibi. Epid. L. II. Opp. d.
K1iHN. T. III p. 29. . 0 Aphor. III, 8. Epidem . . o. 1 υτεροποιηθῆ ν τω νω ἔδει Epid. l. c. 72 Progri. 4. Subinde enim, anno apparenter salubri, pernicio iassectus inultis hominibus superveniebatit.
158쪽
Quando igitur multi hominos uno morbo corripiuntur
tempore eodem, id in causa putandum est, quod omni bus communissimum quoque omnes maximin utuntur. Nisi Victus publicus male comparatus est, aer uniC Ine
sit mortales Est vero, ubi popularis lues omne Pro miscuo infestet, quocunqus victu, quocunque e X UBI
aetate Vel Vitae genere utantur; tunc sane Vivendi ratio neutiquam accusanda est omnisque culpa eri incon
gruae constitutioni tribuonda. Alibi voro ii solummodo
epidemicam labem contrahunt, qui vel Victu Vel aetate, Vel Vita magis minusus exfrcitata, vel alia quadam e culiari sorto faventsin diathosii nacti uorint. Non enim omnia omnibus conserunt aut obsunt sed aliis magis, aliis minus tonusniunt Asri autem tam Vario modo mutatur tam Varii. inquinamentis repleri potest ut singulari aliqua assinitate modo has, Modo illas consti tutione hominum, modo hoc modo aliud genu animantium in morbum prascipitet ' prouti infesta sua in dole opportunos offenderit δ). Notandum vero est, haecco initia doctrinas smia Smate posti foro in siluinis libris minime mihi
ESSe reperta, licet forsan ami1ΡiΡocii ΛΥ1s aetate inter Philosophos et naturalium P0rum scrutatores haec nolitia Viguerit. Mox a nostro PRAXAGOR A primus medi Corum
Videtur hanc sustinuisses est in modicinam introduxisse D, Coque auctore in pseudo hippocraticis compluribus de causa popularis mali similiter disputari. Contagione Osebum quendam cum aliis poss communicari, nullibi apud nostrum innuitur; siv plane ignoraverit hanc Ru Sam, ut 1LDE BRΛ Do si videtur, ius velut notissimum Omnibus, neque mentions indigens consulto silentio
159쪽
prastorierit, id quod GALEx ducsy' priores plurimi I)
arbitrabantur, nobis perinde est, quippe quaerentibus, quid ills memoraverit, non autem, quid et qua causa relicuerit. Res ceteroquin utcunque tractata in medio demum relinquenda erit.
Circa curam morborum, si non de Operosus in medicatione, sed totus fer in observando decursu et mutatione adnotanda erat, HIPPOcRATE Sapientissimo
mihi vi lotur sensisss, quid aetati suae et arti, qualis
tum quidem haberetur, opus esset et Ver profi Cuum Etenim in illa penuria ustarum et convenientium Ob Servationum, quum neutiquam satis compertum habero tur, quid et qua via incora virtus naturae sibi rolictas in morbis scisndis praestaret, princeps neCeSSitn non alia urgebat, nisi ut augeretur summa cognitionis non tantopere circa remedia , quae sorte iuVarent, quam Otius circa imperturbatam morbi volutionem si dessa grationsin '). Qua via nostQ insisteri naturam ut O
Iam et convesnientem morborum medicatricem CognoVe
rat7' . Medicus , minister et interpres ejus nutu ob temperans ipsique socius adjunctis Viribus una oblucte tur morbo, idque adminiculis tactu contrariis 'b. a tura enim repugnante omnia medicamenta incassum ad hibentur, e nocent adeo. Quodsi, omnibus rite ita factis, consilio medentis effectus non statim respondeat, curatio non sacile nec cito mutanda est, dummodo per
76 De dissic respiratione L. II. c. 7. AEUO Ioco comparatione niustituit HiPPOCRAT is cum aucYDIDE pestem describente. 7 Cf. Praeleci. Marciae Anti AuLrNr venet. P. Iuut 1603. P. 100.
78 CL rae coloris libros Epidemio. 79 Epidein. l. VI. . . Diti et alibi Passim. 80 ibid. p. 607. d. iiii N. et . . P. 21.
160쪽
sistant argumenta , quibus jubentibus iIIa suscepta osset.
Ubi ius vero animum Probe advertat ad τυ ει voco et dochrooον, ad id, quod facile et quod asgi se H cum molostia seratur, quod juvet aut laedat 3 . Ne ius a raon posthabentur in hoc negotio consuestudo in victu, tegumentis , aboribus, omnis, animi asseclibus oles '').
Namque non olu morbii Per se, sed aeger etiam maxime considerandia Venit, et quaenam cuique Onveniant et in quibus morbis et quo tempOPQ, Sedulo discortiendum '). Tali quidem cautione speciatim mor horum populariter grassantium, quippe qui maximum modico negotium aciunt, rite inspicitur natura et Spe cie , atque Xaminantur Circa medicaminum Ilicaciam. Etenim mutatur haec Secundum senii epidomici diversi talem. ac licet morbus apparenter idem absatur, alio tempore et alia Constitutione curationis eventus plane diversus sorte obtingit 'in Disserunt vero etiam medi CamentoTum Vixe S, Prout maturius Vel frius illa a Piuntur, Vel pro Varia ad usum prasparandi ration ' b. Ouae vero morbo contraria sunt Vid. Supr. non subito , nec immoderate, Sed paulatim admovere Opor tot est subinde intermittere 'o. Nihil tomero suscipien dum nihil Θgligendum. Si quae materiaΘ, quo non
oportet, Vergunt, evellantur, Sin autem, quonBm Con venit, ei tunc iam parare deCet, quaquaVePSUS in
gula quaelibet inclinent. Et satus aperiendi sunt, qui bus ad Xcludendam materiam opus est, et quibu ad miniculis convenit, et dimittenda, qualia, qua Via, quando et quantum oportet, Velut sudore et quae alia in hunc censum veniunt Quibus quidem opu est ut
84 lbid. L. VI. . . p. 626. Exemplo sit venae sectioni essica Cia , di Versa tenipestate idem morbo diversa. Pleuriticos nori raro Aesit sataguinis detractio; de qua re elegautissime Praecepit SYDENRΛΜus, tit suo loco notabitur. 85 Ibid. II. . . . 447. 86 vici in cut PBSSim.