장음표시 사용
201쪽
tinua ess montis perturbati incipit, cum vanis imagianibus perfecta est, ubi mens illis imaginibus addicta '), ubi doloris nulla perceptio, quamvi causa doloris x stiterit in). Delirium ipsum admodum variat alii enim tristes sunt, alii hilares, alii facilius continentur, si in tra verba desipientes, alii consurgunt cum violentia, vel artibus etiam adhibitis facinora quaedam perpetrant. Do Ius phreniticorum. In gravi morbo solent etiam edos cum digitis unguibusque nigrescere. Quodsi mors hic
non laserit consecuta, et reliquum Corsu convales
cat, pedes tamen decidunt 'P. Aliud insanias onus fore in febr incipit, eves dein febriculas excitat,
longum est, cum tristitia, atque atra bile contractum CELs videtur. Intermedia obscurior haec phrenitis est inter acutam illam et longam, non ebrilem, Vesa niam 'δ febris maligna recentiorum, nerv. lenta Huxu Cognoverat etiam HIPPOCRATES. Phrenitis saeps in morbum Cardia Cum Convertitur, dum mons quidem ursu ConStat, extrema Verodobilitas ingruit, stomachus languet, immodico sudorct corpus diffluit, pulsus exiguu et ObsCuru est, extrema
frigida mors hic ostia pulsat '). Aliter etiam in is thargum desinit, qui contrarius circa speciem phrenitidi est. In hoc insxpugnabilis stupor et dormiendi neces
Sita urget, malum et hoc quoque acutum et, nisi suo Curritur, cito Isthais ε). Circa Praesagium, quae bona signa sic laborantibus habeantur, referri huc possunt, quae Congrua Videantur
ex L. II, c. Mali vor, indicii inter alia , haec
83 L. III, C. 18. 84 De his praemonuit H1PPocR. Oac. I, 1. - moriuntur, ubi ad se rederint. 85 Duas enim calidis morbis phr nitidi, catis etc. subnascuntur frigora morbus cardiacus s. syncope, lethargus , funesta
202쪽
sunt '): Si aeger reSupinus jacet, porrectis manibus et cruribus, Si vigiliae Continuo urgent, Vol sopor ultra de bitum protractuS, noctu interdiu quo continuatus; ubi Diagna inquietudo iactatio. lacrimati, involuntaria; cutis circa pubem et umbilicum retracta praecordia in flammata, dolentia, dura, tumida, intenta, magisque Siliae dextra quam Sinistra parte sunt, si venae ibi veho menter agitantur Malum porro, frigus extremorum, v ntre et lateribus calentibus, horror post Sudorem, T bor Culorum, sudor multus, maximeque frigidus, Velinaequalis, quo febris non leVetur; pavore ex Somno, delirium grave, membri alicujus resolutio, rarina albI, alvi immoderatus fluor, albidus, pallidus spumanS. Vel adstrictio continua Malum illam, quod post longam febrem sincerum 'st in humoribus excrotis Possima Vero signa sunt My): facis Hippocratica, oculi semiclausi, distorti, corpus ad pedes flapsum, crura et brachia de
nudata, maxilla relaxata sopor assiduus, Occorum Coi
Ieclio, Estucarum diductio, spiritus frigidus, urina nigra, Crassa, Josetens; alvus liquida, migra, vel pallida, VeΙ pinguis, olidissima. ui ita documbunt, do his fere con
clamatum St. mas maximam partem uti HIPPOCRATES.
Interim moderatius haec nostor monot in acutis morbiSsallaces magis notas sexistero salutis et mortis ConjeCturalem enim artem esse medicinam, ut, quum saepius aliquando
responderit, cinifrdum amon fallat uas ius me dondi
CRUS referta Sunt, nonnunquam in pejus alicui convertunt No ius id ovilaro humana imbscillitas potest in
203쪽
Cura phrenitidis quemadmodum CELso instituta sit,
utilius Aponetur, postquam de ejusdem auctoris modi cina m ersim nonnulla praemonita fuerint.
Materia illa, quae causam et fomitem febri praebst, sobrs ipsa dissipatur, siquidem aegro nihil datum suo rit, quod renovare illam possit. Itaque raro medica
mentis purgetur, raro lySmat alis ducatur evacuan
da materiae gratia, etsi in pleris ius morbis Iocum omnino habsat. Conducit abstitistitia primis diobus o bris, potio mediocris Vel parca, et quies optimum Veroinedicam0ntum cibus est opportune datus 'b. De in gulis hisce Osthac. In sanguinis institusnda missione rub JI1PPOcn4 1sus aliquantum noster discessit. Ille quidem raris vici bus, ut Videtur, et copia largiore misit . ubi per aeta tem si corporis habitum seri licsret; sequo in dios morbi
Priore Vena Sectionem Coercebat Sed, mi Dpparet ex
Anamionis historia v. supr. . non dubitabat et Octava dis sanguinem hauriro, ubi dolor et reliqua morbi signa juberent. EL si autem astate sanguis in omnibus fers
morborum Speciebus mittebatur, ' etiam pueris et semi nis uterum gerentibus it senibus, si Vires usicerent; neque Vero, ab altera part uveni vena incidebatur, si imbecillus esset usque quidquam perpetuum habebatur Circa aetatem aegri, sed cardo rei vertebatur in Dribus aestimatis Ergo febris vehemens, in qua rubeat corpus facies' plenaequo enae tumeant, Sanguini de tractionem requirit eadem nocessitas existit in viscerum morbi S, erVOrumque et resolutions et rigore et disten tione, saucium strangulations cum spiritus difficultate tvoci suppressione, intolerabili aliquo dolore, ubi ruptum aliquid intus si collisum fusriti in malo corporis habitu et omnibus morbis incutis, dummodo, ut supra
204쪽
dictum, non infirmitate sed onere noceant. Verum ubi inorbus quides id remedium desideret, Vires autem vix pati posse videantux, neque aliud auxilium apparsat, poriturusque aeger Sit, tunc temeraria etiam via adjuvari poterit, si ipse Vel adstantes de condition Valstudinis
praemoniti Consenserint; nam Sallu est, ances auSi lium experiri, quam ullum. Ubi crudus adhucdum morbus viget, sanguini mis sio oneratim disserenda est ac secundus tertiusve dies exspectandus, nisi Periculo repente oborto necessitas ur goat Verum ut aliquando etiam primo dis sanguinem mittere ieceSSe St, Sic nunquam post diem quartum conducit cum Jam per tempus materim morbi et exhausta fuerit et corpus corruperit, it a stractione hoc ipsum labefactetur potius, quam in integrum restituatur. Praeiserea in ipsa accessione vehementis febris, San guinis missione rutique cavendum, utpote Valde runci pite exspectanda potius remissio est, Vel ubi haec non
speratur, incrementi finis Satius enim est, s sorte ni mium praecipitentur vires, hoc auxilium in biduum di videre, ubi convenit quidem, ut primum levetur aegro tus, deinde perpurgetur Mittendus sanguis ut plurimumox proximo loco est. interdum ubi avertendi scopus, scromotiore Utiliter effunditur . si crassus apparet et niger, iam Vitiosu cis est; mi Vero rubet et pellucst, integor est tunc nocet et fluxus supprimendus est '' , sompεrque ante finis missioni faciendus, quam anima
Ubi in parte aliqua Vitium est, ubi vires ex vena mitti non sinunt, morbus tamen levandus est, ubi pro trahitur idem tutius scalpello et cucurbita sanguis de
s0 Convenit cum hisco multiplex observatio medicorum seculi XVII et XVΙΙΙ. pra stantissimorum, di priore sanguinis statu
putridam febrem, humorosam, posteriore vero malignam, uer-VOSam, Conspicuam habebant.
205쪽
trahitur 'in iis ius hoc in cruditat etiam vel medio se
bris inipetu periculosum est, quamViS, ut Ullum periaculum , ita lovius praesidium est, nec Vehementi malo, nisi seques V omsnti auxilio succurritur δ). Purgantium in subribiis usui CELSU Non adeo favet, eaque ut stomaclium soro lasedentia ad morbo febr ca Tente Telegat; neque clysmate alvum Saepius Citandam Putat, usus hoc auxilio in inisestini potissimum assectio nibuS, ubi Caput graus es et oculi caligant, ubi tardior BlVUS, vel Nerementa corrupta, aut ubi prima inedia febrem non sustulit, aut Si sanguinem mitti, Cum puSSit, Vires non aliuntur, tempusve eius auxilii praeter ait, aut ubi multum ante morbum aliquis Olaa it, aut ε quis, qui saepe vel sponto vel casu purgatu ΘSt, H-Vum subito habet suppressam. Ne tamen alvu ante diem tertium moveaturi, neque in cruditate, nequ in corpore diu advorsa valotudin exhausto, neque in ipso accessionis impetu, quia, quod tum infusum St, RIVO Continetur, regestumque in caput multo gravius eri culum inducit Prasparestur asgor abstinentia et calida Rqua Pota, ut Superiores parte humectemur tum m mittenda in alvum est aqua pura, ubi levis medicinasusicit, ubi paulo valentior requiritum, mulsa , deCocta cum Oeno graeco, Vel ptisana, vel malva decoctio. ACriS Utem aqua marina est, acrior, oleo adjecto Vel
nitro Vel sit '').Vomitus conducit in morbis, quos bilis concitaVit, ut iis qui cholera laborant, nec non, qui Cum quadam hilarilate insaniunt. Etiam ant hunc aegri OPPUS meCtandum est ' P. - Quomodo sudor promovendus Sit, Udocuit noster in eodem libro C. T. Circa principi morborum irim cibo lotuquB
92 Hirudinum non memini CALsus, etsi TREMISON a. 0 a. h. v. usus ain fuerat.
206쪽
dssidserant, ut neque aliud. quam quod Xpedit, neque ejus ipsius nimium sumatur; tempestiva igitur abstinen tia sit, neque Vel tempore, Vel modo, Vel genere VictuSpeccandum. In Cutis serius aeger alendus St, ne niSIjam declinantibus, ut primo detracta maioria impetum frangat in longis maturius, ut sustineri spatium adventuri mali possit Multum etiam iniserost. ab initio quis reCt Curatu Sit an perperam . quia curatio minus iis
prodost, in quibus assidue frustra suit Si quis temoris
habebatur, et cura expers integris adhuc viribus vivit; recis administrata medela aspe brevi tempore restituitur. Signis autem adversae valetudinis primum prodeun tibus , optima auxilia sunt abstinsentia si qui si quid bibendum, aqua id quo interdum uno die siesri satis est, interdum, si terrentia manent, biduo proximequ cibus exiguu& Sumendu est et bibsenda aqua; poster, die otiam vinum temperatum . doin alternis diobus modo aqua, modo Vinum, donec Omnis causa metus finita sit. Hisco simplicibus adiumentis saepe instans gravi mor bus discutitur Ancops ot incertum auxilium primo protinus die adversa valetudinis quaeritur in exercita tion aut balneo aut coactis ivacuationibus inui Vino. Interdum quidem haec juvant saepius Vero fallunt, o Ia lus abstinentia sine ullo periculo medemur eamque pro re nata moderantes ') In febribus oro abstinen tiam usu id non agebat CELSUM ut Vires convelleret; otonim ex imbecillitat iericulum timebat; sed ut mi
nueret tantum materiem Superantem, quam natura dige
stum iri confidebat, ubi novi nihil accesserit. Hoc in tuens generatim primis diebus abstinentiam imperabat ''),
Certum autem et perpetuum dierum numerum in hac se non constituit potostqv cibus dari primo, secundo, ter
tio die. Refert enim. qualis morbus sit, quat corpus,
96 Ibid. o. 16. 97 L. III. c. 2. 98 L. III. . .
207쪽
quale Coelum, qualis aetas, quod tempus anni quar in morbo, qui plus Virium aufert, celerius cibus dandus ΘSt, ne non e coelo, quod magis digerit ut in Africa observabatur maturius etiam puero, quam juVeni, ae state, quam hieme dari debet. Quamdiu ero viros aegri sussiciunt, medicus subinde assidon abstinestitia pugnet quam primum imbecillitatem Veretur, cibo sub
veniat neque Supervacua materia aegrum Oneret, neque
fame perimat. Et qualia tempora cibo, talia potioni quoque deligantur, nisi a Somno, quem optamuS, Sitis forte prohib0at ). Celseroquin criticorum dierum ob
Servationem cum AsCLEPIADE OSter ut Vanam repudiat,
neque aequalium inaequaliumve habet rationem ). Victus autem febricitantibus aptissimus est humidus, ex materia quam leVissima, mariime Sorbitio, eaque, si magna febres, tenuissima. Adjici potest mel despumatum, nisi stomachus indo offenditur. Ubi dosinit so bris, addendum aliquid ex alimentis modiae indolis, a tions habita si virium hominis et morbi. Et si se ius Vi nequs cupiditas deest, nulla varietate solicitandus
Heger St, ne tu RSSUmat, quam OnCoquat; nequΘVerum est, quod AscLEPIADE Contendit facilius conco
qui cibos varios Largius nutriendus aeger est, ubi in melius aistud iam vergit ). Cetera curationis adminicula EL sus ad sthodico rum Nempla desinit strictum genus si laxum in mor his distinguens, m thodoque diversa impugnans. XΡΟ- Suit autem eodem Ioco, quo proxime dicta leguntur.
Talem quidem in curandis morbis generatim OSter ε gessit. Sequuntur oro, quae in febribus peculiari bu Observaverit, speciatim in iis, quibus familiaris as
208쪽
sociatur phrenitis, de cuius, sicuti se Ietliargi, ut asso
ctus asinis , Cura quae docentum, apparatum medicinae Celsianae quatenus hic Conveniat, absolvent. Speciatim nonnulla noster praecepit circa curationem postilentium febrium Possunt in iis promiscuae Spe cie febrium intercurrere, curamque deSiderant, Pro a tura epide micae constitutionis, divorsa in non nillil ab ea, quae alia iisdem conveniret. In hac pesti Isiatia minime utile est, aut farno aut se dicamenti PUT gantibus uti, mut wsmate alvium proritare. Si Vir ΘS sinunt, praeSertim, ubi Cum dolore febris urget, Sangui nem mittere Optimum est id ius auxilium in tali con ditione utpote VetuStissimus superstes, quantum equidem comperium habeo, noste commendavit. Si non satis tuta habetur venae e Clio, quando febris sevata est, Vomitu pectu Purgetur, atque hic quam in aliis morbis maturius in balneum ducere opus est Victus nutrienS, VI nosus. Nam quo celerius ejusmodi tempestate corripiunt, eo maturi u auxilia etiam cum quadam temeritate rapienda sunt fuero, praesertim infirmiori, nec susse Ctur Venae Sectioni cucurbitulas applicontur ducatur alvus Vel aqua, vel ptisanas cr0more tum demum ibis
levibus nutriendum. Ita ius iisdsm auxiliis hic, quibus
in alio quoque genere morborum, solummodo parcius
administratis , agitur non facile enim sanguis mittitur, vol alvus ducitur; neque vigilia, ne lus fame, vel Siti
nimia, nec in curandum). Vomitus post accessionem febris provocandus deindo cibus o Iovissimis suppedi tandus tum dormiat aeger, post roque dies, si febris manet, abstineat; die tortio ad similom cibum redeat. Dandaque opera, ut inter opportunam abstinentiam cibo Opportuno , miSSi Ceteris , nutriatur J. In ardΘnti sero febre, quas calore intenso, Sitiet ut plurimum siccitate corporis OguOSCebatur me
209쪽
dican10nti potione Exsus abstinobat Sed in ipsi accos sionibus mulsionem oleosam dabat Aegrum habobat
in conclavi amplo, ut aerem largum purumque trahendi facultas esset, stragulis leviter obvelatum Neque sumsiti vexabat nimia,' Vel maturius alebat Sed non ante dis quartum Venae sectionis instituendae auctor non mominit Ubi vero sordes in Ventriculo: Vomitum cie bat, inclinata jam accession o tum dabat frigidum olus, aut pomum ex iis, quae Stomacho conveniunt uando urget siccitas ptisanae, Vel oryzae remor danduS, Cumi recenti adipe coctus In fastigio morbi, utique non ante diem quartum, ubi silis magna aderat, ne tuSSi Vexa bat, i frigida aquae copiose et ultra satietatem libonda, atque Si refrigerat is repleto Ventre Vomitu elicia i tur Animadvortit oro, nonnullos frigida tantummodo ad satietatem data. pro medicamento uti Ubi utrum Iibet factum ' est aeger multa ,eSte perienduS R ISomnum e componat.' A plerumque post largam sitim et Vigiliam , post multam satietatem, post infractum CR IOrem lenia Somnia Venit, ter quem ingen Sudor erasunditur idqus rassentissimum auxilium est, niSi par ii cujusquam gravior assectus adfuerit. Ibid.
Nihil proprii inos in cura smi tortianas febris b,
quae tantopere damnabatur, tamquam infausta amanSConVerSione et Symptomata gravia, ut phrenitidem atque hic etiam, nisi quid magnopers prohibsat, inter initia sanguis mittendus; dein remitionis Dbrs cibus dandus, qui neque incitet ipsam, attamen longum ejus patium
Interdum lentae febres aegrum tenent, Sine ulla remi SSione, unde nec cibo nec remedio ulli locus est. In hoc casu, non minus audax quam ingeniOSuS, OSter Praecipit, ut morbus a medico mutetur forsan ut hac
Via curationi opportunior evasurus Sit Quem in sinem
210쪽
ox aqua frigida, ole adiecto, corpus pertractetur, unde interdum horror oritur et sit initium quoddam novicino tus atque qui magis a febre incaluerit aeger, remissio nom deinde experitur, in qua cibus et medicamenta locum inveniant Ubi frigus diuturnum, torpor et jacta tio, mulsum non inepte datur, Vel cum cibo vinum bene dilutum, inde saepe intonditur febris, , et priora mala tollit et spem Psmissionis atque in ea curationis Sten dit Sic quidem asgri, qui sub cautioribus medicis trRhobantur ab aliis interdum contraria medicatione a nantur PE in medicus ἘΗΛs1sTRATUM PraeCedens, febricitantem, ubi acceperat lixasstuabat multi VeSti mentis, dein, Cum paulum remitti coeperat febris, aquam frigidam potui dabat, . atque ita statim sudorem Vel Sit prodire Cunctaretur, vomitum movebat, Vol ubi sobris ab his non cessaret, potione salina purgabat, notu in simplici hac modondi rations Quam tamen CELSUS te merariam Ine SS Non negat, riuum plures, mi Proti nus a principiis exceperit, interimat Sod adsm omni bus non Conveniunt, et fere quos ratio mon restituit,
alienos aegros quam uos nutriunt Est vero circum specti quoque hominis, o novare intordum ), et augerΘmorbum, et febre accendere; quia curationem, ibi id, quod adest. non recipit, lotest recipere id, quod fu turum est ). Considerandum etiam est, an alia quoque his mala accodant. Ubi capitis dolores et lingua aspera: CΘtum vosaceum in fasciis fronti imponatur, vel aliae serbas Subamarae, Cum aceto digestae Iuvant set doramenta leviora. At si in praecordiis inflammatio et dolor est, unde, quod toties notatum, phrenitis Secundaria Super
5 morbos vetustos si curare vis, renovare prius oportet. MIPP. d. oo in Om. f. Supr. f. l. 6 L. III. c. 9. γ