장음표시 사용
731쪽
ita similiter dicendum erit, corpus esse aegrotum, quando partes quaedam fluidae sunt ineptae ad 'suos usus, cum etiam in hoc statu non inserviant conservatim ni individui, aut ceteris finibus corpori humano prefixis. Nulli igitur dubitamus admittere etiam morbos, quorum
sedes est in partibus fluidis Atque eari re consentientem habemus Medi-
eum nostra aetate summum meriaci-tim, qui unus instar omnium esse potest: etenim is morbos humorum tanquam
Peculiarem morbi speciem expenditi ). Poteramus allesare Medicos alios quorum ἀon minor est in arte salutari autoritas, . autoritatibus opus esset, tibi rationes susciunt. Ita inestus δε- colis is l): Quemadmodum, inquit, sanitas in partibus orporis humani tam fluidis, quam selidis rite constitutis eonfistit ita morbus est partium ea rundem fluidarum scilicet atque sinlidarum Ilaeso, set a Matu naturali d turbatio. Ceterum ex hoc ipso exemplo intelligitur, quantum intersi, ut definitionibus non modo respondeant ideae κ)in instit. L Σῖ seqq. l3 in
ind. init. Nodis lib. 3. e. i. . r. p. 33
732쪽
ideae verae rerum, verum etiam eaedem
Verbis aptis exprimantur, cum alias in applicanda definitione praeter necessit tem creentur dissicultates. g. I. Etsi autem morbos in partibus ἔπι non minus fluidis quam selidis admitte- , , re debeamus non tamen idci eo negamus respondere errori externo, quem morbo opponitGahmu, aliquam notionem. Exemplum habemus ju ta autores in lacibus alvi duris, quae impedimento sunt intestinis, quo minus easdem excernere queant simile exemplum praebet ventriculus cibi copiam nimiam ingestam digerere aut cibos qualitate peccantes in laudabilem chylum convertere minime valens Etenim hic concedimus nullo morbo affici faeces, quod earum status praetematuram
lis judicari queat, hoc est talis, quo sunt
parum aptae, ut expellantur. Largimur etiam, nullo morbo assici cibum, sive quantitate, sive qualitate peccet, eum
enim necfeces alvi, nec eibi ingesti sint partes corporis humani de iis nec bi definitio praedicari potest, quae ttummodo ad partes perinde ac ad tum eorpus ectat. Quoniam etiam
733쪽
in utroque casu organum ita constitutum est, quale esse debet ut sit ad usum suum aptum, adeoque ipsi nullum viti. um inest nec organum morbo laborare dici potest animvero cum corpus in tali constituatur statu, quo pars aliqua ob causam intus contentam actionem edere nequit,quam debebat, non video, cur tunc corpus morbo laborare dicen dum non fit. Quamobrem in exemplo priore, quo faeces alvi ob duritiem abim testinis excerni nequeunt, nullum equidem in intestinis vitium est, ast corpus
tamen ab eo non immune. Et manum
sane medicatricem requirit in eo statu corpus,ne malum longius serpat. Enim vero ubi major cibi copia ventriculo
ingesta, quam quae ab eo digeri possit;
ventriculus non ineptus est ad cibum digerendnm, sensu ipsimpotemtia digerendi cibum tribui potest, quo alias tribuitur, quando cibus digerendus nec quantitate, nec qualitate ρογcat. Certe si eo in statu corpus morbo laborare dicendum foret,perinde omnino foret ac si in numerum morborum referre velis impotentiam elevandi Imabras, cum quinquagintasAteiri elevare
734쪽
possis. Quodsi ergo in tali casu impotentiam agendi, ut eam ab altera disti guas, quam morbum esse supra ostendimus, ad errorem externum referre, aueris, n' minime habebis dissentie res. Error adeo externus iuxta sal num ess impedimentum actionis organi, ad quam producendam ipsum in se spectatum aptum deprehenditur. Ita in primo exemplo intestina in se spectata dispofita sunt ad excernendum excrementa sed quialaces alvisunt nimis
durae ob duritiem impeditur actio, coh- sequenter hoc impedimentum error est externus, non morbus respectu intestinorum. Hoc tamen non obstante fieri potest, ut corpus morbo laboret, etsi org num vitio careat. Similiter in altero casu ventriculus ita dispostus est, qualis ad digerendum cibum requiritur; sed quod pb himiam quantitatem vel peccantem qualitatem non digeratur, nullo corporis vitio accidit Impedimentum adeo digestionis, quod in ipso cibo est, error externus a Galem recte appellatur. eque in hoc easu, fi mihil amplius spectes, corpus aliquo vitio laborare dici potest, quamdiu alimenta,
735쪽
parum digesta non aliorum malorum causae sunt Similitudo ab horologio petenda notionem Galem de errore α- terno illustrat. Etenim si ponamus lapillum quendam inter rotas duas interjici qui impedit, quo minus una earum sine multo amictu moveri possit tardior erit motus horologii ob errorem externum , nullo quippe structuri aut partis vitio. Neque utilitate sua caret, ut Medicus distinguat eum corporis statum, quo pars aliqua vitium quoddam contraxit seu per intrinsecam sibi rationem non disposita est ad eum,quem praestare debet, usum , ab altero, quo ob extrinsecam rationem sequi nequit,
ad quod ipsa per se disposita deprehen
ditur. In priori enim' casu removendum tantummodo est impedimentiam actionis, eritque corpus sanum at in
posteriori sananda est ipsa pars affecta.
Ita si faeces dura emolliantur, ut fiant ad excernendum aptae nullo amplius vitio laborabit corpus, cum nulla pars Vitium contraxerit, quod auferri debeat. Enimvero si faeces fuerint ad excernendum aptae, sed intestina non sint disposita ad eas excernendas, tum non suscit
736쪽
tollere faeces, sed ipsa quoque intestinae statu praeternaturali in naturalem sunt transserenda. Quamobrem a tentione Medici opus est, ut in dato quocunque casu inquirat, num actio aliqua suspendatur vitio organi, an Vero ob impedimentum externum, quibuscunque tandem nominibus status istos a se invicem distinguere volueris. Disserentia enim realis esto in arte salutari maximum momentum habet. Nomina vero arbitraria sunt, nec ullam ad rem utilitatem asserunt. Quare perinde est, sive cum Galeno loqui, sive eum corporis statum, qui morbus dicitur in genere, ita subdistinguere volueris, ut corpus morbo laborare dicas vel vitio alicujus organi, vel ob impedimentum aliqtio eidem extrinsecum. Ita nimirum omnis corporis status, quo actio alicujus o rgani suspenditur ad conservationem individui necessaria, s-ve mediate, sive immediate talis, dic tur morbus. Morbus vero accidit eo pori vel vitio alicujus organisluod adis ipsum morbo laborare dicetur; et vitio organi nullo, verum ob extrins eum tantummodo eidem impedimen-
737쪽
rix De Notione morbi. tum Consultum tamen utique foret, ut Medici recentiores vocabulis veterum uterentur, si vel maxime subinde in-eomoda ipsis viderentur,cum erro Onin nomine, sed iis re lateat, si quis admissus fuerit, quique adeo corrigi poterit,
nomine minime mutato. Ita enim non modo facilius pateret, quantus fit interpos consensus, quantus dissensus, verum etiam caveretur, ne aliis imput rentur errores a mente ipsorum alieni, scripta & veterum, R recentiorum eadem facilitate intelligerentur, nec tot diversa nomina, tot diversae loquendi formuli memoria retineri deberent, ut de Veritate eorum, quae a viris egregiis dicta sunt, statuere liceret. Immotum
demum facilior soret ad nova ditegenda aditus iis, qui in iis investigandis oleammoperam perdunt, quae dudum ab aliis inventa sunt, maliis nominibus
idem proponunt tanquam novum 'liquod inventum, quod dudum rectius traditum fuit ab aliis. Atque hunc stopum, tanquam genuinuni phil sophia usutia, intendimus, dum dictio ne veterum ab absurditate liberamusa aequitatis in interpretando ad incremen
738쪽
In De Notione mor, si tum scientiarum adeo utilis exempla
cumulamus. g. 9. Definitiones nominales omneS M ario.
sunt principia, ex quibus cetera dedu- '; 'cuntur, quae rei conveniunt, adhibitis quod per se patet principiis, quibus D r. ad ratiocinandum opus est. tenim definitio in se spectata nonnisi iudiciis sermandis inservit, quibus vel integra definitio predicatur de definito, vel contra, aut aliqua in definitione cori- tenta praedicantur de eodem definito. Ita autem constat, ex praemissa unitu non inserri conclusonem. Quare praeter hasce propositiones, quae minorem praebent syllogismis, opu est prop5ss-tionibus aliis, qua majoris vicem tuentur. Atqueistae propositiones principiorum' ii, veniunt m). Praeterea demonstrati num analysis, quam distincte delMeavimus exemplis illustravimus n0, manifesto docet, nori in syllogismo inferri id, quod ex demnitione deduci potest:sed ratiocinia longa saepissime, immo plerumque, aut tantum non semper serie continuanda esse: donec ad ea perveniatur, quaer ex de l-
739쪽
tione deducenda fuerunt. Atque hic denuo principiis opus est. Unde consequitur, eum nihil ex definitione deducere posse, qui principia ista perspecta minime habet. Haec ad retundendam sciolorum proterviam data commoda occasione moneo, qui, cum in veritate proprio Μarte pervestiganda nullum adhuc studium collocarint, tanquas absurdum exagitant, quod ex de nitione nominali ea deduci posse omnia d, Cantur, quae de re praedicanda sunt in se considerata. Ut igitur ex notione morbi deducantur, quae inde deducere licet repetendum est ex iis, qua in simili casu de sanitate annotavimus s), Partes corporis solidas organicas esse& qua materiam mixtas easdem usum habere, structurati vi structurae totius corporis eo in servire fini totius corporis conservationi autem mixti deberi, ut perdurent. Quodsi ergo structurquomodocunque vitiatur, aut mixtio materiae destruitur pars illa inepta redditur ad usum, cui destinatur. otio morbi in genere directrix est atque adeo viam monstrat, qua ad differentias ge
740쪽
ν. De Noti- morbi. snerales morborum perveniatur rate . nim si materiae, ex qua organicae partes componuntur, vel etiam fluidorum . mixtionem consideres . in id inprimis
inquirendum est,quid mixtionem in se vel eprum proporti indiuidis no: ita sese habeant, quemainodum casser vatio corporis post. t. Exinde nimirum deducetida sunt,qu, de niorbis par- tenenda sunt. Quodsi vero parte rganicas spectes, inearum struaura tum ratio his da est qualit tum partium,
est, et eqrum ad se in cem mus ac nexus
mut ulmutari queat Hel denique ς trinsecus aliquid accedere pollit, quod organi ante constituti actionem impediat. Atque ins derivanda sunt, quae de morbis organ, ossis,*ab appellant Μ dici, prumque speciebus in genere tenenda. Qui haec perpendit,in dubium amplius revocare nequit, Pathologiam rationibus a priori stabiliri non posse,