Horae subsecivae Marburgenses anni MDCCXXIX, MDCCXXX et MDCCXXXI quibus philosophia ad publicam privatamque utilitatem aptatur

711쪽

denuo nec Hos annum eo modo definitionem morbi ex definitione sanitatis collegisse,quo contrarium unum ex altero colligitur. Eit,uderas vero, etsi verba idem non satis aperte loquantur, in explicatione tamen,quam in conteX- tu addit, contrariorum legem strictissime observat. Etenim ubi sanitatem per vitae integritatem; morbum autem per ejus labefactionem definit;integritatem consistere ait in legitima dispolitione 1eu constitutione partium quarumvis machinam corporis componentium, per quam ageres operari secundum leges a natura praescriptas aptae nata sunt, contrarium in morbis fieri

monet.

M. tu, g. 3. Potest etiam perveniri, quem Minis ' admodum diximus,ad notionem morbi T. ' independenter a notione sanitatis eo non prorsus modo, quo in superiori trime-- .i iuri in notione sanitatis pervestiganda usi sumus. Quodsi ergo definitiones

autorum di versas inter se conferas, in eo tamen omnes convenire deprehende , quod in morbo partes corporis non sint

ad actiones exercendas aptae, quibus p naturam destinantur in adeo appδ'

reat,

712쪽

IV De Notum morbi. G, Teat,attentionem nostram in partes cor poxis ess dirigendam,quatenus certis a et ionibus destinantur,& ad has actiones exercendas ineptae redduntur. Quudii igΑqur confideres, qua in trimestri superiori de partibus ex quibus corpus humanum constat, annotavimus Mad s- militudinem quoque ab horologio de stamiam animum adverteris praetereiam statum, quo partes singulae ad suos ostias, quibus destinantur, aptaedetprehenduntur, alterum adhuc, qvi isti qpponitur, concipere datur, in quo parsona velaltera plures, vel pauciores in eptae sunt ad eos, quibus destinantur,

fias. Quoniam haec latis aperte nuper jam diximus, non opus est, ut ibi dicta

repetamus. Enimvero cum nemo di-

cat corput esse sanum,quando eum ejus experitur statum quo pars una vel altera ita sese habet, ut ad usum, cui desti natur, inepta sit, neque adeo amplius

munere suo desungi possit, quo in fines toti corpori praescriptos innuit quin omnes potius assirment, se non esse s n0s, si V. gr. manum vel brachium non sine dolore movere possint, vel si ventriculus cibum ingestum statim rursus eiiciat,

713쪽

it Qui Notisne morbi ejiciat, nec retentum digerere queat; hinc omnino colligitur, aegrotum esse corpus eo in statu, quo partes singulae ad munia sua obeunda non amplius apta deprehenduntur. Quamobrem morbus recte definitur per statum corporis, quo una vel altera pars ad usus

suos om nes, quibus destinatur, non amplius apta deprehenditur. Haec definitio statum corporis aegroti a statu corporis sani, immo etiam a statu corporis mortui, quo nulla amplius pars actiones, ad quas per structuram suam disposita est, exercere valet, distinguit, adeoque completa est. Dis q. Sedes igitur morbi dicitur esse

morH o in ea parte, quae quacunque de causa

interna impeditur, quo minus suis lan sti,ta, ctionibus apta sit, quibus destinatur, etsi propter nexum partium ala in consensum trahantur hoc est, propter lasionem alterius simul in actionum suarum exercitio impediuntur. De morbo

cum jam judicium ferri nequeat, nisi constet, quaenam sit pars affecti de sede morbi inprimis dispiciendum est Me

dico&cautione opus est,ne in ea deter minanda fallatur,cum parte interna in

714쪽

m De Milona morbi. 48 so Culos non incurrant, adeoque illa tantiam non semper ex iis colligi debet, quae in sensum incurrunt. Atque hinc porro intelligitur, variari morbos pro V xietate partium, in quibus earum sedes est, siquidem partium actiones aut, si mavis, functiones diversa sunt. Renes Uxinam separant ventriculus cibum Concoquit seu digerit. Si renes ad urinam secernendam inepti sunt corpus oti hanc ipsam impotentiam renum jam morbidum est. Similiter si ventriculus ad cibos bene digerendos imeptus est haec impotentia eius in nu-

onero utique morborum est. Impo teritia tamen urinae secernendarin cibo-xiam concoquendorum non unus idem

Miae morbus est, o mutatio status in Corpore, quae inde porro consequitur,

iri utroque casu eadem est. Quodsi e go hanc varietatem persequi quis v liaerit, is ex Physologia usum partium siti perspectum reddere debet ita enim demum patebit, quomodo usus iste impediri possit, in intelligentur ea, quae porro inde in corpore humano tWba tiar. Atque ita manifestus est usus Ph siologiae in Pathologia, reddiquei

X a test

715쪽

'o m. De Notione morbi.

test ratae , cur illa huic. sit praemit

s. s. Etsi autem definitiones modii, quas ex divertis autoribus, quorum in M.diei re Medica magna istiautoritast in me. s- dium adduxi, plurimum a se invicem differre videantur bene tamen Linter se in cum definitit e nostra consentiunt, si Bra clam ad vinisa', quam ad

metirem illor tam teipicias.& in illis non magi suetis scrupulosus, quam ipsmet

autores fuere. Moinum' hfinriti mus per statum corporis, quo una vel altera pars ita sese habet, ut ad usum,cui destinatur, inepta sit, neque adeo amplius munere suo demi gi possit, quo in fine coi ori toti praescriptos influit, seu quod perinde est quo pars una vel altera ad usus suos omnes, quibus destiriatur, vel ad quos perstrueturam suam knaturam corporis disposita est inepta deprehenditur. Definimus morbum per statum corporis, quemadmodum ksahitatem nuper per eundem defini Vimus, propterea quod tam morbo, quam ianitati convenit notio status distincta, quod it coexistentia mutabi lium cum iisdem fixis atque adeo nauta'

716쪽

amnio Notione morbi. 49 r

Bilium determinatione enascaturi L . Vie Celeberrimus Boerhasius 'ipis

perieris loco ponit statum corporis via veritis. Videtur in eo a nobis distare. Hod morbum habeat prostatu corpo-xis viventis, cum nos morbum nonnisi Dex statum corporis definiamus, omissa ista restrictione i Enimvero non tam tacite supponimus, tum sanitatem, turn inorbum esse statum corporis vivi, quatenus extra,controversiam per se patet, romiamtatem,tum morbum nonnisi de corpore Vivo accipi, id quod aliis aut xitius solenne est quam quod cetera, ciae disserentiae specificae loco a nobiladiiciuntur,non conveniant nisi corpo-laei vivos Is enim status corporis vivi est in quo una vel altera pars corporis inepta est ad suos , quibus destinatur, Usus cum in corpore mortuo nullum' amplius organum, quocunque nomine)veniat, ad ullam amplius actionem ap-tiam deprehendaturi, propterea quod principium'activum nullum amplius adest in toto corpore. λDiscernimus morbum a sanitate per id, quod in cor

vore sano partes ingulae aptae sint ad

717쪽

Usus suos omnes, quibus destinantur; ex adverso autem in aegroto pars una vel altera ad usus suos omnes, quibus destinatur, non amplius apta deprehendatur: id quod duplici modo contingit

vel quatenus partis constitutio talis evadit, ut usus , cui destinatur, non amplius sit possibilis, veluti ciam intestinum rumpitur a percussione violenta abdom inis, qualem casum paucis ante die-hus hic experti sumus, ut feces alvi non amplius continere, multo minus ad anum promovere possita vel quatenus causa aliqua impedit, quo minus eam edat actionem,quae per structuram Arcliquam ejus constitutionem adhuc poS sibilis, veluti cum feces alvi duriores ob fiant, quo minus ab intestinis excerni queant. Eoerhasius ait tolli facultatem actionis cujuscunque qua verba

cum duplicem sensum habere possint

ita explicanda sunt, ut in materiam substratam conven an P. Absurdum enim foret, si quis sciolorum more, qui bus proh dolori Germania hodie abun dat, contenderet virum in arte Medica summum mentis aciem intendisse in sen-

718쪽

IV De Notione morbi. 4'

iam a veritate alienum. Nimirum si quis russirmat, tolli facultatem actionis cujuscunq; in corpore is vel assirmat, nullam ramplius actionem, qualiscunque tandem ea siti inisto corporis statuesse possibilem vel nullum dari actionis genus, iri cujus edendae impotentia non consistia aliquis morhus. Prior sensus non

convenit in corpus vivum, cui morbum tribuit vir egregius, sed in mortuum et vosterior autem in vivum quadrat C neludendum itaque juxta Mersavii mentem morbo laborare corpus,si quae- Cianque actio, ad quam pars quaecian. Me corporis per structuram latin.

na suam disposita exedi minime possit. Atque sic e ςm prorsus notio .erbis Boer viam respondet, quam nostra insinuant, simulque apparet mistio, cur Merba ud morbum dixerit statum eurpori vi in byerosussiciat dixisse statum corporis; etenim illei di ferentiam specificam ita reum oplector incautus verti in sensum perves

sum a mente ipsius alienum trahere posu

set, adeoque illam rem ctionem adder

tenebatur, inepta interpretation tam declinaturus nos vero eandem iis esses acciti rii S

719쪽

η , IV De Notione marRrimus verbis, quae interpretationi istiusmodi obnoxia non sunt, atque adeo restrictione ista opus non habemus. Dum Segsuersus affirmat, iri corpore aegroto actiones naturale exerceri non posse, quarum exercitium cadebat in corpus sanum non aliam assignat inter corpus sanuni atque aegrotum disserentiam, quam nos tradidimus Quoniam enim ipsi vocantur actiones naturales ad

quas pars aliqua corporis per structuram naturam suam disposita est: si

quae actiones naturales exerceri neque

unt, pars illa, quae istis destinatur, ad usus suos minime apta deprehenditur. Is autem status, quo qui tale obtinet, morbus a ncihis appellatur. Eodem igitur modo, si rem, non verba spectes, mertus morbum a sanitate distinguit, quo nos illum ab hac distinguimus. Dum vero ipsam impotentiam generis loco ponit, non ideo negat, morbum esse quendam corporis statum iast enim impotentia in numero mutabilium, atque adeo per eam corporis sta tus determinatur. Quoniam adeo ab

sonum est in verbis esse nimis scrupulo

720쪽

morbum statum corporis dieatisive appellat id , quo status iste constituitur. Galenum tam arites si , in gratiam ne-

duximus cum Senuerto, neque noSpu

det illius redinctionis etenim eam e menti ipsius prorsus conformem , claririssime ostendere lice Nimirum cum Irim, at,definitionem causalem soliniali substituitanorbum definit percon, stitutionem partium corporeis humari praeter naturam Vitiatae furactionis causam, seu per dispolitionem prieter Marituram ob quam actio laeditur. Atque tum luce meri*anaae laxius eum in morri ho non aliam admittere actionum cet sationem, quam Quae inde provenit, quod pars, uncis proseisci, debebant, ad eas edendas' siti inepta, consequentis non amplius apta ad eos, sussim deserim2tur, ususEt Et cum hinc Grien Mnitionem i musalem probet Senuerim ti) eidem genuinam morbi notionem fuisse omnino largitur, consequentes

nec aegre ferret, si viveret, quod ipsi quoque definitionemsormalem ad emi, dem notionem secundum nobis con