장음표시 사용
581쪽
so6 De Superbiae gradibus. Cap. IX.
Moysis , & in Datan, & Αbiron apparuit: nam illa lepra ob detractionem in statrem est percussa, hos terra dehiscens absorbuit cum sitis, ignisque alios consempsit , dum ausi sunt Moysen , & Aaron contemnere ε ἔetenim qui superiore suum non diligit, nec reueretur, impossibile est: ut eius iussis obtemperet: quod Christus illis verbis osten- idit; Si diligitis me , mandata mea seruare : lindicans effectum dilectionis esse mandato trum obseruantiam. Quare spirituales magistri persectie obedientiae quodda fundamentum es le volunt dilectionem rei iussae, & personae iubentis: ibi enim dura necessitate seruitur, ubi non diligitur quod iubetur.
De libertate, in consuetudine pectandi
undecimo, , duodecimo superbia gradu.
O S T inobedientiam,& rebellionem descendit, test Bernardo, superbus in libertatem peccandi: nam
cum nultu habeat amplius magistrum, quem timeat, nec stat rem,quem reuerea tur, quanto securius, tanto liberius sita desideria implere contendit : eamque Iibertatem , quam conscientiae vocant haeretici, sibi assumit, ut scilicet quicquid libet laciat,
sine alicuius legis diuinae,vel humanae timore . Hos Deo similes fieri se velle dicit Anselmus: nam qui liber vult esse, nec ulli legistbijci,e capite Dei vult auferre coronam , cuius tantummodo proprium est nemini su-
.lbiacere,nullamque praeter suam voluntatem habere regulam.
Ad hanc libertatem qui descendunt, in consuetudinem peccandi, ultimum superbiae gradum, nulla difficultate praecipitant, uquo deinde vix aliquando pedem attollunt: tum quia superbi, ut Gregorius ait, prius Ietendo rebelles sunt; posea carantur , ut
nesciant, unde nequeant oeuti,ut inquit Au- lgullinus , assueti tenebris, summae veritatis radios insueri: tenebras vident, tenebras diligunt , tenebras approbant,de tenebris euntes in tenebras, nesciunt Chi cor ant. Et
lEusebius Emissenus, superbia, inquit, ae- lquiescere empi , regulam violaui, senioremias, itiniorem deseruxi in non statim me poenituit, tam grauiter fuisse prouentum ita de dis in diem libentissime me rapuit ipsa Violentia consuetudinis, e - impetus passionis,ot iam nee delinquere me intelligam , nee peccare me sentiam. tum etiam quia ita debiles a peccato efiecti sunt, ut Iieet intelligerent, vix tamen bonum possent operari.
Erit, inquit Isaias, fortitudo nyira, Ut f - Igalai. truilla suppae, quae tam debilis est virtute, ut C 'f'
vix accensa videatur, quod expertus David ait: Infirmata es in paupertate virim mea, FG3o. Ir. Θ ossa mea conturbata sunt: quem Iocum sic vertit Hieronymus: In mala en in ini-INDν. in pro-lquitate virtus mea, ct Usa mea eontabue-ime .. frunt.cum tamen ad malum quotidie fiutiores evadant. unde Sapiens; Pedes, inquit,sFrau. I. Is eorum ad mesum eurrunt. Et Ioel prophetariI με. a. q.
quas equites, inquit , fle eurrent. Difficile tandem peccandi consuetudo tollitur,quia tenerat habitum: ex stequentatis enim actius fit habitus,qui est dispositio difficile molH bitus me bilis, & eo dissicilior, quo isequentiores erunt actus: nam sicut quo pluribus ictibus rue . petitur clauus , eo altius infigitur, & quo pluribus adstringitur nodis vinctus homo, eo dissicilius soluitur; eundem in modu,quo diuturniori consuetudine stagitia commi
tuntur, eo altius animo imprimuntur, & quo pluribus criminum nodis corda alligantur , Deo difficilius liberantur. Cum culpa in m GreM. . mosum venerit, ait Gregorius, ei iam animus,l L 3σ-
etiam sanuat disseisius re tit: quia quot
visibus prauae frequentationis Uringitur, quasi tot vineutis ad mentem ligatur. adeoque fixus, & alligatus is esse potest habitus,
ut in naturam quodammodo conuertatur. Anima, ait Basilius, morbus, ubi iam Ue - Iz.- ρμι. suit, mari item exercitatis mulasque oe-li. e. ealtau diuturnitate,Vix vlum admittit medelam,cum plerumque eon etudo mutetur,er abeat in naturam. ex quo fit, ut sicut impossibile est a naturalibus abstinere; ita illis impossibile omnino naturaliter sit nam per
gratiam supernaturalem omnia potissimus a peccatis cessare . Sic David peccatorem consuetudinarium peccatorem ab utero vocat his verbis:Munatifunt peccatores a vul-lus .ua, errauerunt ab utero . hoc est alienati Lsunt peccatores a Deo,& ab eo alienati sunt, non postquam ad virilem peruenerunt aetatem, sed a ventre , ita scilicet peccant, ac tanta facilitate , ac si cum habitu illo peccandi nati essent ; nam sicut ferrum,etiamsnolit ad magnetem perfugit, ait Climacus,lClι- άν Mnatura viseeretissime pertractum: ita Θ qui anticipationibus delictorum assueti in eara
habitum transierunt, violenter ab eis oppria muntur . Hanc tandem dissicultatem resurgendi a peccato consuetudinis Dominus apud Ezechielem ostendit, quando prophetam sic allocutus ait: fu bominis videt tu EGeb.8.6 quid isti faeiunt,abominationes magnas &introduxit eum ad ostium templi, cuius parietes cum sodissset, ingressias, vidi Genua luia. I i. ginta siros de senioribus IsraeI Liantes ante Fidola, ct Onusquisque habebat thuribulum
in manustia. quod spectaculum, cum moerens propheta aspiceret, ait illi Dominus: adhue eonuersus videbis abominationes ma-IIbid. 6.iores. Et cum introduxisset eum per ostium
582쪽
Ezeιθ a.εldomus Domini: Et ecce ibi mulseres seden tes plangentes Adonidem . sed obsecro , &quomodo peccatum hoc priore maius est nam si nudum factum inspicimus, simplicis illud vanitatis est, illud vero formatae idolatriae: si personas consideremus, illi homines , & senes erant, qui iure prudentiores esse debui sient: istae mulieres stagiles,S animo leuiores . At facilis erit responsio consideranti, stantes in idolatria ex eo seniores dici, quod actu quidem grauiter peccarent ; sed eo modo , ut facile a peccato possent recedere, sicut facile alio se conferunt, qui stantes sunt: contra vero peccatum mu- . lierum, quod sedentes fierent Adonidem , peccatum consuetudinarium fuisse eo grauius, quo diis cilius in curatione. Hinc Psaltes: 'Beatus, inquit, vir, quι non abjt in consitio impiorum, ct in ura peceatorum non tetit, o in eatbre putilentia non sedit, ita disponens tria illa verba, abi jt, stetit, Ssedit, ut semper quod sequitur, priore grauius, ac prius ostendat, nam de eo, qui iter vitiorum perambulat, non ita desperatum est, sicut de eo, qui in peccatis stat, neque de eo, qui in peccatis stat, ita desperatum est, licui de eo, qui in illis quiescendo sedet, di oblectatur stequenter enim sacraeliterae sedere pro cubare , de requiescere ponunt Sic in Deuteronomio, sedeant super euomnia maudiecta, quae scripta sunt ιn hoc volumine J quod Christus ipse lecundum πο- pologiam , Augustino, α Gregorio testibus, in sulcitatione Lazari, qui peccatorem in morte peccati putridum sigmficabat, manifestum fecit. Tres tantum mortuos, inquit
Augustinus , inuenimus d CDiso resuscitatos si iciter. 2uot autem susscitauerit quia
nouit rum en m omnia, quae fecit scripta punt. Ioannes hoc dixit cap. I I multa alia
scit Iesui , quas scripta essent arbitror tri tum mundum non pos a libros capere et tria itaque genera mortuorum sunt tria genera peccatorum . . Deinde docet, peccatore S , qui in corde tantum peccant filia
Ietri lignificari, quae intus in domo suscitata est, eos vero , qui opere peccant, silio viduae, qui extra portam , qui autem consuetudine Lararomam eonquetudine. inquit,
maligna pressi, tanquam sepulti sunt, ct ita sepulti υι de Lazaro dictia est iam putet,quos
uscitari quam difficile sit ostendit, quando ante suscitationem Christus instemuit,lacrymatus est , clamauit, quoniam multo obiurgationis clamore, laboreque opus est ad eos a peccatis suscitandos , qui consuetudine obduruerunt. Significatum etiam id n bis fuit apud Isaiam, & Ieremiam,quos cum elegisset Deus ad diuini verbi praedicati
nem, excusare se ambo a tanto munere cce
Isaia ε. s. Perunt, immundos se este profitentes. Vae misi inquit Isaias, qvila Oir pollutus Iabys Ieram. i.ε exosum: Et Ieremias ζ Ab , ab , ah, Domine
Deus eree n eis loqvii quia puer ego fum.
quos ut mundaret Deus, aptosque ad tantuministerium redderet. Vsuuil ad me, inquit Ilaias , vntis Seraphim , ct foretpe tulit eativitam δε ah i, O tetigit os meum , ct dixit ad me: eera leti ei tibia etia , o au- f. retur iniqtiitas tua. It Ieremias ; Mist , inquit, Dominus maniam Dam, O tetigit os meum,ct dixit Dominus ad me, Eece dedi
Uerba mea in ore itis. Sed unde quaelo tanta in mundatione differentia λ Ieremias nul. lo fere negotio mundatur , tetigit, inquit os meum ; at Isaias non nisi serro,& igne nisi quia ille eius gerebat personam, qui i
peccatis non dum obcalluit, utpuer, inquit.
erasum, qui facile peccatis renuntiat ; iste vero , qui virum se dicit , eius, qui consuetudinarius in peccatis esset: Cis psIIuttis Iabigi ego sum , qui non nisi maxima dissicultate mundatur , ut inde discas non eadem
facilitate simplicem, & consuetudinarium a peccato resurgere : nam licet in utriusquo resurrectione ex parte Dei eade infinita requiratur potentia, ex parte tamen subiecti maior est dissicultas in uno, quam in alio; nain peccatore non consuetudinario adhuc ho ni remanent habitus, qui illum ad gratiam, licet a longe disponunt; quibus tamen maxima ex parte, vel omnino priuatur consuetudinarius , qui cons/ritur, ut ait Isaias Letit conteritur Iamnantiti contritione, adeo pertiatidis, τι non Inuemastir vi fragmensis altis teria, aliquis nempe virtutis habi tus , in qua portetur ignietius de imendis diuini amoris, aut histiriatur parum aqua lacrymarum destiea rinitentia. sic, ut idem habet Isaias ; Pristiarieantes praeuaricati sunt, prauarieationes uaricatorum ν -
tiari eas senti Quid an de I formido , fovea, laqueus stiper is , nihil scilicet in eo, qui
consuetudine peccat, remanet, nisi formido conscientiae, fouea peccatorum, di laqueus prauae consuetudinis, quem licet aliquando rumpat per poenitentiam , & dicat cum D uid , laqtietis contritus . O nos tiberaui semias: stequentissime tamen illi contingit quod volucri,quam puer alligatam tenebat, quae licet laqueum disruperit, libere q. au larit; vix tamen pedem in aliqua firmauit arbore , quod iterum perdisrupti sti partem, quam tecum pedi alligatam detulit, ramis arboris implicata non difficile capitur. sic, inquam, licet consuetudinarium peccatore poeniteat aliquando de culpa conmissa , di auolet; ad primam tamen occasionem peccati iterum sua ipsius praua consuetudin implicatus cadit, di misere capitur. Mem rabile huius rei exemplum refert Dorothsus dicens . Cum essem In coenobio coepertint jratres cogitisiones Das ad me d erre : venit aurem qtiaciam die ad me vinus ex fratribus, di dixit mihi: ora pro me pater, quoniam Ofiartim surripio , ct eomedo. aio ad eram Isaias. s.
583쪽
so ου De Superbiae gradibus. Cap. IX. M
ein iIitia agis furis κ/I Certe equidem respondit, neque enim mihi fatis est, qtiod ineomm,ni mens fratram exhibetur, o pudore tenetor, ct e heso necessissem meam Abbasi insenuare. Conueni eas Abharem , remque Hri totam , τι erat, expono . Abbas vero fac , inquit, quod honum tibi Videtur, ct et ram initis hab/.Ttine as sto tuo fratre , ad oeconomiam me es era, ct aso aderam. quacunque hora stater hie ad te Ceniet da iis , Ut edat quantiam Ctio; faciebat hoc H ,οι iusseram . Non intioos vero pos die menit aes me iteram, fateν ΗΛ. Ignosce, inquit, mihi paser , DE tim coepi Drari, ct
ortum come δ' eriticet enim oeconomus, quod peto, tibenter exhileat, erubeso tamen pe
furor, ex hoet nilia mihi deneges, nescio eurid Deio. 'no appono sta; En Datres: Ci-dete quam miserumst pes nos habere iam
institas. Dum itaque vitia, & passiones nostrae recentes sunt , ae primum emergunt , euellamus,tunc enim facile poterimus: aliud enim est herbas euellere,cum perfacile actutum extirpantur, atque aliud est ingenteui arborem eradicare . Otiostis utiqtiando erat Dor. .vμώ- masntis quidam senex , ut idem Dorothaeusa ,-- ait , eumDudi Utitis an Ioeo qtiodam , Chamu tae, ae Cama, magnis sitieet, ct parua erant evresse fune cna ex itiis dis,puli, imperatiιι senex eti usum euenere , qua eum admoutim esset paruula . tim perfaci-D atiuisa est,una tantum admota manu: posea osenuit aeteram mas cutim, qua duas bus apprehensam manthias euulo; rursus οἱ enait tertiam, riinde quartam maiorem, O deiseeps, donee nee solus,nee eum sorio east tritiai ob earum magnitudinem etieuere.
Tune senex eo eous ad omnes disiptios os ait: ad hane modum sum pQ nei, affectus nOsri, dum partitin seni ct recentes Jumma facilitate, o quiete, modo Ce-
Iimus , excidere eos, ct extirpare possumus si Cero ιο, υιipartitius , ct exiguos ne texe-l rimus, pautatim oldurescent,nee valebimus eos extirpare, nis maximo renatia , ct Iahore. Faciti enim eis, inquit Chrysostomus,muum eum primum a font/futuri quoeunque vestieris s/ctere; aι Ubi atioriam minum aetes ne ati estis eri, vix υIIa araeposses eius impetiam reprimere, aut curaumatiorisectere; ita Deiti es Vitium ad c recens
narum , ae roboratiam quis facile fuerare queat ante languorem itaque, adbile me-disinam: Ante Ianguorem scilicet inueteratum , iuxta illud poetae . nerpys obm . Sero medicina paratur, Ctim mauper Iongas in uere instrasci UU. Erali. I 8.
auam vehemens sit superbia assectus,
deque duinae maiestasis conside
snter Omnes animi mobos superbiae affectum esse n n dubium; etenim cum Diritualium morborum multa - - - sint genera, quorum alia
ipsi homini, aliaproximo primario aduersantur; superbia lota est, quae ipsum Deum immediate petit, & ab homine expellit. Eripit ira hominem sibi, quia iratus homo,
quo tempore ira aestuat, rationis, quae qualitas eius est propria, expers essicitur. Eri. pit inuidia proximum, re eius hona, quia charitati, virtuti maxime unitiuae aduersatur. Eripiunt alia vitia alias virtutes scedeque animam deturpant, dia Deo separant. At superbia singulari quodam modo eripit nobis Deum , utpote quae singulariter etiam semper cum eo de primatu contendit. Vnde Cassianus: Tamum , inquit, es ma- tam superbiae,it non angelum,non alias vir. tutes contrarias ,sed ipsum Deum aduersarium habere mereatώγ r propterea dieiis i plura, ut ait Ambrosus: Dominus spem hi, res iis . Tanquam sua contumelia pro-
sup/rbiam speetati rariamen: tanqua dicat. meus se aduersaritis es, qui me iacesptimi hi ribetur is a eon mo b. Tanta insuper est
huius morbi vis, ut hominem ad quodcuniaque perpetrandum facinus , licet atrox, &horrendum impellat. Antoninus Caracalla Seueri imperatoris filius fratrem suum in matris gremio annos natus visintiduos , ut solus imperaret,pugione confodit. Abime. lech septuaginta suos fratres interfecit. Athalia uniuersam regiam prolem extinxit. Absalon infensssimus hostis patri fuit. No stra fere aetate regis Tunicii filius regnandi libidine incensus , seniorem patrem, cuius celerem expectare potuisset mortem,candentis ferri lamina ante eius oculos posita, utroque lumine orbavit. Caligulasseste Fulgosio , suorum deorum simulacra decapitauit, R singulis singula inseruit capita, quae sui ipsius vultum referrent, ut ab homini bus adoraretur .Fabula etiam frunt, inquit Hieronymus , de quodam, quod eiam Utisto
sitim , fertur ipse in mediumpore UsisIu-
584쪽
ne non poteram, male omnitus innotescerem.& hoc quidem Graeca narrat historia. Ex quo colliges quantorum malorum sit causa ambitio in illo, tui tam grandem Dear qua talem credebatὰ irrogauit iniuriam, tantum ut inde , si non claram cum laude notitiam reportaret, vel natus mundo esset, nobilis factus in scelere. F . m. .δε Hinc Bernardus: Ambitis ambiant itimo. A EN.ltrux quo modo omnes romtiens omnibus pla-υ nihiI aerebitis ertietat, nihiI motisitis inqtii tuti nihil tamen apud homines moriatii MIebrius negotidis eius . Sed parum esset , si tantum in sceleratos homines is saeuiret affectus, at quod grauius est, fere nulti, ait Valerius, es tam grandis humititas , quae aliqua Ieddine g riae non tangatiar. Sic nullus sere reperitur , etiamsi in tuto , & securo constitutus, quem is actetus aliquando non petat, & superet. securus videbatur primus angelus, ab hoc
tamen assectu superatus, smilitudinem Dei ausus est attentare, asenciam, dicens verahitudinem nubium , erosmitis altissmo. Humani generis parentes , in amoenissimo illo paradiso voluptatis , caelestibus donis muniti, iustitiaque originali instructi,a daemone tamen illis verbis tentati: erutis ut seientes boniam, is malum , misere ceci derunt . Et Cero Adam,ct Eva, inquit Augustinus, rapere Coluerunt diuinitiatem . OE ip Miripiant f Iieitatem. Ab hoc affectu vi- ,. ruria ictus David, populum numerauit. Ezechias I . iactabundus, regis Babylonis legatis domusa . suae opulentiam ostentauit. ipsi tandem Christi discipuli, quando contentio orta est inter eos , qtiis eortim videretur esse maioν , ab eodem sunt superati . Quis igitur se, licet facti illinus a superbia tutus existimabit Merito David ad Dominum confugiens ait. Ab oeetitiis meis munda me Domine, edi abali nis paree feruo scio, dec. nam s mei non fiaepint dominati, tune immaetitisus ero, eremtindabor a deIicto maximo arsuperses vertit Hieronymus , probib erratim tuum , revincius ero a praeciarieatione ma xima . Habet tamen & is morbus remedia. Quare
Chus mil. Chrysolio as: morbus qti idem est, inquit,se43 in pretia , non t imen ineurabitissu admittens superbii remedium , is medicinam, ct multo magis tria itaedia quam eorporalis: s namque votamus, possumus eum extinguere: sed quomodo posumus stiperbiam extinguere λ Sι TEtim agnoseamus et num s ex ignorantia m/i nascitur, eum ipsum cognoscimtis , expellitur omnas institia. Cogita ipsam humanam naturam, sod nihil sit homo : praesentium rerum Ti. Iiιatem eoclita, ct quod ab Umbra ,somnio qtie nihil disserant. Quare tria hic videtur chrysostomus proponere medicamenta e Valae I
ficacia ad superbiam expellendam, uidelicet Dei, sui ipsius, di mundanarum rerum contemplationem e Maiestatis nimirum Dei, sui ipsius vilitatis, di vanitatis rerum mundanarum . Hae , inquit, pol/νtini nos a tuti propos o abNrabere. Quae medicamenta etiatanquam validissima proponit S. Thomas, dicens: Postquam motusoperbiae deprehen--asus fuerit per rationem, tune faciti etitis rea. artatur . Ttim ex eoni eratione magnastidi-li,
l tis Uti itiemae iustitiae itiae. Et vere, ut a prii mo exordiamur, quis supremam illa Maiestatem considerans, se vilissimum puluerem& cinerem cum Abrahamo non confiteaturp& cum B. Paulo purum nihil λ Raptus enim ille usque ad tertium caelum, quem Empy- 2.Cor. I a. reum dicunt, sue in eorpore, e extra eor- 1. pus, ut ipsemet loquitur visio, D/tis sit, ii audiuit areana verba , quis non fieri homini Aqtii,diuinamque videns e sentiam,per mo- Humiliant dum, ut aiunt, transeuntis, in eius supremae se, qui diui- maiestatis intuitu, tanta caligine offusus est, vana considet vi sui ipsus , ae si non esset, oblitus, nihil νὴ ςW aliud nisi Deum videre valuerit ex quo sa-lctum est, ut nec iudicare quiuerit de s
ipso, in corpore ne, an extra coi pus callum conscenderit: nam sicut rotam solis intuentium oculi, ita debilitantur , ut nec ea, quae coram habent videre valeant, ita nequibat Apostolus ante diuinissimam illam lucem postus se ipsum videre. Quod sane omnibus contingeret, si inaccessibilem illam diuinae maiestatis lucem oculis mentis assidue contemplarentur. Hinc de mysticis illis quatuor animalibus ante Deu an cedentibus,ait
Εjechiel; Ctim seret Coae stiper mamen' Erich. r. stim,qtiod erat super estit eorum, Habant, i , si r submittebant alas Itius . Sciendum es, inquit Cregorius , quia noriris sensibus alia GuAgrare.
qtiando vox carnis loqvii γ, ahqtianao C animae, ariWtiando vox mamenta, aliquando Oox,quae essuper mamptum. Sic deinde vocem carnis, quae carnalia tantum proponit, & vocem animae, quae spiritualia, voces ait esse sub firmamento, & vocem de firmamento contemplationem rerum exlestu, R Angelicarum; vocem vero , quae est supra firmamentum ipsius Dei contemplationem esse : etitus naturae , inquit, potentiam eum
rtim mentes eum ereatoris sei potensium intenta eontemptitione eonsiderant, sitiseunteoram animo Cirtutes, quas habent, ct tan-
585쪽
sio De Superbiae remedi j s. Cap. L.
I. s. Rerum terrenarum vilitas coram a
Diuinti magnitudinis cotemplatio humilitatis
Ianta enim diuina maiestas, ut emam illa
Omnes genus, ait Isaias , quasi stim sisti D, Θ qtius momentum flatera riparatasnt. Eeed incluti quas piartiis exutitis, ct Iibanus non jes is ad fuerand/e,um, O anima aettis non si erit aes hoAea rum. Sie docens omnes gentes, quotquot a prinei pio natae sunt, di ad finem usque mundi nascentur , coram Domino. non secus ac paruam ess guttam de vase stillantem. iu pede modo om. nes gentes, ait Chrysostomus, Syrios, Cι sees, Cappariter. Arthimos, Phmos, Lyeios,Pamphinos o . hae omnia mortah m genera insarguttis Iab/nsu δε si uti eoram Deo. Ac- cse acetiratatis, dre quaeso quota eicis misis os pari cuti y Et quasi momentum staterae momentum nomen pnta, notat lcuitatem, &sumitur hoc loco pro tenuissimo puluere alia
lances incidente , qui nullius est ponderis ) .
Quin tantam Dei maiestatem esse , ut si pro dignitare o fidenda illi essent saeriseia . vni uersa arbores, quas profert Libanus, ad ignε
non iussicerent. neque uniuersa animalia,qua
nutrit, ad vici imas. Sed quid i tantum . tamque immensum Deum dieit, ut si eum eo omnes gentes conserantur, non quasi stillam situlae, aut momentum statera , quae aliquam habent quantitate in infinitum secundum se diuisibilem, quorum partes licet minimae semper aliquod retinent e sibi sed omnes genus .aul,quain non ne, sic rerum eo, O qti, nabitam, ct inane reputatae fiant ei. Hane dii linam male uatem considerans David: Conser bor Iiba, ait , DOMIns , qura terribi ter mun cartis es, mirabatia operartia , ct an ma mea cogn6ώι nsmis. Quae verba explicans Sanctus Chrysostomus, illo adverbio terr hι ter dicit alludere Psaltem, ad id , quod euenire illi inlit, qui maris vastitatem, immensosque sursites in eminenti loco prospicit. Is ιnam, ait, certigine quasiunsartis stup/fiι, ae fiammo eum timori d/mirans recedit. Etenim eapilli eius prae timore eriguntur, caput euanescit, eontremiscunt membra , & stupore af eius intra se ipsum quodammodo se reperire curat. Sie sane illis aceidit, qui Deum conliderant: etenim dum immeniam illam abyssum omnium
magnarum rerum contemplantur, intra nihilitatem suam se ipsos reducentes, tantamque maiestatem contremittentes, exclamant cum David: ItisI antra mea tanquam miει- ta ante D . Memina, inquit Dorothaeus, m
quariu propitis, ct Urernitis au Deum aera. t uiam, tanto se viaiores aοισιunt, ct pereatiι magis onarios. Sie Ohraham eam vadem l Dominiam renuisset, terram se voravit, diemerem. Isaias vitrum pontitiam Iabys, M. Hae Dorothaeus . Auciitu au Is aulasui te . ait Iob, nune autem Musis meus videt te Gem eo ipse me reprehendo, ct ago paeniten ιιam in fauitia , ct tineis. Clim scilicet eum insipienter loquerer, auditu tantum de te mulista s ciebam; etenim fides est per auditum, quare flagellis aggravatus, non ut debueram, ad te mente erigebor verum nune da umo tuo lumine eum proiecerim ad tuam cognitione,&reuerentiam , quia oculus meus videt teia, i , speciali modo te ipsum contemplatur, ipse me reprehendo rorem me V m , habent Septuaginta. Nicetas: estnitionis mea ana ι-gnitatem , arque sord/s cognoseo . iatioso enim qui Me δε μιnus C/aeι, ait Gregorius, tanto mini dupheri, O quanto maioris gratris tamen pere ιι, larito magis reprehens bilem se esse cognoscit. Lι ago strenuentiam in sotiuia, dicinere. In satiatia enam , is
emere poenitentiam agere , ait Hieronymus, te i conιe Iasa datisna essen Isa , no I ah
lje , quam futiluam, O tinerem cognoscere. Ptiluui me ι 'am, O cinerem, habent Sel ptuaginta. Sie tune praecipue humiliavit Iob: se ipsum, quando Domina maiestatem speciali modo est contemplatus. Sed , vi ad rem nostram veniamus , si si ctissmi viri ante diuinam illam, & su pereminent usimam politi maiestatem adeo se ipsos
humiliant, ut puluerem, einerem, vilissimosque se peccatores existiment ; cur superbus vitias, di peccatis plenus non humiliabitur,& eonfundetur, si ad illam immensam male. statem actedat λ Au aiatici anιm tamen veνι ratis confiististis homo, ait Bernardus, δε ιρ-
eorporis perneritis habet, qui se ipsiam sol
586쪽
In Tobiae Cap. IV. Vers. XXIV.
De cornitione propriae Infirmιtatis,
p. c. ro. ECvNDUM superbiae medieamentum propria infirmitatis esse cognitionem, ut vidimus, manites le hrysostomus, di Sanctus Ili inas declarant . Cogιta , ait
l, II. O tia. DUX , Usans humanam naturam ,
quod nibus ι homo. Etenim , ut saerae narrant literae, a superno, & fugitiuo Iona ex quasi erunt nauta: quo i es opus rutim i qua
3. II. s. d. Ambrosio, aeris motus suspectos habet. ti- νινά- c. meique ne leue remigium suarum alarum,
ventorum sagra prae ipitent, lapillis saepα,
sublatis per inania se librat nubila, eoque pondere aggravata eorum impetum vitat. Sie, qui syuperbiae vento Ilas times . ne eiussi impulsu in ιransuersum rapsatuν,juarum Homo i . imperffectionum,il: quitio iderarione astam sua natiuita pia, menιιs sua comιatones su δεθre ι, υι quante viatilinus. ιtim Iclephia ιoIiara eas potia ιt, tantum III ol depinimat. Quae est itaque terra tua, de qua j facius es I In sortibus generamiar, ait Ber
sitas eum J uiues Enos. habet Hebraeus , Λιι shtis Atiam πυN , Enos, idest miserabir ι n. i d. iis , seu obliuiolus . Et, ut ab Eusebio fuit N. Euans. Obseruatum. Patitis Auam, hoe est filius terrae ab nuns, Adanis , quod arsillam, seu terram aptam conformari significat , lieutetiam dicitur homo ab humo, ex qua sermatus est. Legimus in epillo lis Neotericorum, qui de rehu, Indaeis oculati sunt testis, S ex India in Europam scripserunt latissime. quendam ibi regem Magor ex Tamburianis nepotibus imperare, cui in more positum dicunt, serenuiuimum quemque licet vilissimum, nulla sanguinis , sed virtutis solius habita ratione praecipuis belli, pacisque muneribus praeficere, atque ut eo, in propriae vilitatis recordatione conseruet, lege lata sanciuisse, ut sua euique artificii consueti symbola praeferantur ; fabro nimirum malleus, Sartori ser- fees , lutori subula , exteris item suae, cuique
artis instrumenta. At sapientati, longe diuina lapientia consuluit hominibus, que eum possint hae instrument.ι dolo intercipi,& obliuione, vel contumacia relinqui,materiam illam eircunferri voluit, & infirmitates quae scut nee occultare ipse ; ita nec alaus intercipere potest. Hine Augustinus e Latida
eati Icia, ct ιestinomiam, quia sepeνbra res ιιιι 1emper enim nobis quod sumus, ct in quibus infirmitatibus per peccatum incidi.
mus , ante oculos politum est, nee obliuistimateriae nostrae pollumus, nisi moriamur, nee enim prius a terra recedimus, quam in terram redeamus . ex terra creata , in terra nati. di educati . Quare merito Eedesiastes :
uid, inquit homini Juperbra terra, ct cianis I UMemento , ait loti eum Domino loquens, quod μυι αμω δε ceris me, vel ut habent Septuaginta , quod Iustiis fluxeris me. Tritum illud de Bruto, qui summum
in Vrbe obtinuit imperium, quia matre exosculatus esset, nimirum terram, se oraculum e specu intelligens, vi refert Liuius . Cui persimile consectorum responsum super somnio Iulia Caelaris , ut Suetonius. Mos etiam erat antiquis, Varrone telle, recentem foetum stati in in terra statucre, Opein qu ,
quam sibi filixerant Deam, di a leuando a
terra Leuamen nominabant, inuocare. Sacsane, ut chrysostomus ait. Cum cogitauerimus, & nos unde conli tutionis suae tintium natura nostra sus ceperit, etiam si sexcenties superbia surrigamus, eam reprim mus. Shumiliabitur , di substantiae nostrae qualitate perpcndentes modestiam discemus.
i quo forti ratus cit homo, dicamus ad quid na tus eli homo. Homo nactita ad Iulorem i ait Iob , utis ad Ootandum, I a scilicet nat tale est homini, ut ea plicat Chrysostomus, s plerique Lati ii, laborare, lieut auium i generi volare, neque enim potest homo voiatu sibi consulere , aut laboriam alas subter iugere, ut aues faciunt, vincentes laqueorum . vitaeque discrimina ; scut a sapientαs triptum est: Fostra sacιιών reti ante ocutis pennasorum . Et ab Olea , Atioia ni quoiatias ex Aegypto. nam trustra tentat homo arumnis, atque doloribus, & nulle caluum laqueis se subducere . cum non valeat auolare, ut ab Isaia dictum est. Eeea ινιθυIatio, er tenebrae, diuotario, o angustiadi caligo persequens , ιι non poteris aciotire de avia iiis Itia. Idest nullum habebunt miseriarum per iugium, quarum num: rus tantus est, ut numerari nequeat. 2 uis, ait Augustinus , numerare poteriι praesentis τιI Mesessas, e rare ostire, a gere, caιere, IV Iara, et annumerabatia ex aba colvirudine nobis domestea 'sunt tamen anilium Gloriam
587쪽
s 11 De Superbiae remedijs. Cap. XI.
hae ; sed Ut ah tis reuotuamus, quae ιntra m est enim in Hebraeo pro miserias vox deducia sunt, cupere , amare, odire,fornieari, a It radiee raga et, quod inquietari, comterari, occidere, veI oetidi, rapere, via δε- moueri, & conturbari aliquo vehementi do- rari , nonne Inimicis passiones nolis sunt iloris assectu , tristitiae, metu siue , aut irae,quae
tamen qtiis ιmmtinis , qtiis Asse eri ab his omnia instar eibi, di potus in hominis ita
gresse propriae matris Ostri, O ne ad ingresdimus , solum natus videatur: haud enim Nulla in haesum ventris omnitim matris, qti id habet ho- est in hoe mundo tam grandis voluptaS, quae
mo miser a mtindo fumem , sitim, ntidita amaritudine aliqua non tangatur.
rem sistis ertierans, eatima per Mans sabie , ait Basilius, spinis eII coniuncta exter.
btem euiis, dolorem capitis, ebragram inna gratia motiniam obtegens, nos aperta vo-
manibus , podagram in pedibus , morbum ince contesans , o iurans . qua itietinis sunthene , morbum in recore , Undique miseriam his, d homines, tri bus permixta fiant. intus, ct extra. Ita ut optime cum Iob G-sie sane uidemus Letitiae, & hilaritati, πα- Iob I . I. clamare pollimus . Homo natus de mussiere, stitiam eonglutinari, viduitatem eoniugio,
bretii Uitiens tempore , ν Λ muhis miseis eunditati abortum, vitae splendori ignorijs, quod verbum quam verum sit , n nn nos miniam , delit ijs fastidium, & prosperis ip- verba tantum ducuere ,' sed etiam verbcra . sis aecessibus dispendia. quod eum Darius Homo , inquit, natus de mutiere, natus qui . ille magnus hex Persarum probe ealleret,dum dem , de eonceptus: est enim in Hebraeo hinstructa acie milites ad pugnam contra Ale- lata es , qua: non solum patiendi , di nascendi , xandrum hortaretur, Curtio reserente , sed etiam concipiendi, & generandi vim ha- illud adiecit, Praet/rea breues, O retiιMi-
beti de Otiti re, qua nihil abiectius, ut pote os Ciees remm Itin , ct fortiana nunquam disymbolo imbeci Litatis , quicquid enim mol. s Iiciter industes: δεν stan ita dij fata ον-le, B insrmum est , mul: eris compellationem dinarunt, Ut perfartim imperium , quod δε- habes in sacro eloquio, ut apud ieremiam retindo etimia diaeentum triginta annos aὰ fiam
s notiheres. Hinc Ioannes,s os mea non ex cuterens magis , qtiam affligerenι, admone- sanguinibus, neqtie ex Usuntate earnas , id-rentqtie nos frugiti aris tamanae, euius namia est mulieris, neqtie ex ossintule viri, fed ex in prosperas Febtis obIitiis eri. Et sane dein . Hominit in- Deo natos dicit. At ne Hrt 3 ex ipsa sibi vo- de ab Alexandro deiectus, expertus est iplius
luptate corporeorum sensu una, quam de l)nsifragilitatis Iudibrium, di qui de pluribus an Iob. Iq. I. bilibus haurit, blandiatur, homo nasus delea triumpharat , ipse victus, spoliatus impe- Imuhere an ipso statim introitu, de exitu quorio,fugiens a suis necatus est. Quare quodque terribiliter admonetur, eum dieitur: bre etiam hominis miseriam auget verissimum tis Oitiens sempore. Et sane tanta est vitae lua etiam illud Iob apparet, quod nunquam in
manae breuitas , quod, qtiosios egreditur , sdem satia permanet: Nam quoad corpus eodem Iob teste fuit Oetae zmbra r est contrariis semper impressionibus . vicisitu-
enim in pore fragranti a , suaui as, color,dC-dmi temporis, aetatis, de caeterarum rerum cor, magnitudo, Sc. quae omnia breuissimo manet subiectu si quoad animum vero mi- consumuntur tempore , quia sos, di si nullarum est quanta sit eius inconstantia: nunc aeris violentia decutiatur, aut ferro excida-eenuflectit Baal, nune Deo; nunc procum-tur, decerpaturue manu, sponte sua absu.
bit pietati, nune vitio; passim studia , & ae- Οmitur, di concidit r se humana vita, licet itutiones mutat , uti de illis dictum est i Credia
aliquando videaturi facile tamen per se ipsam, eita ferarunt, ct obliti fiant operiam eiuI, id- aut morbo defore scit , aut vetustate extinest, cito perseeerunt diuinas laudes, di ei toguitur, G suot vestit Ombra, quae breui a pietati, di grati animi memoriae nuntium hit, di euanei it in n hilum, nullo vestigio re- remiserunt. Hinc Bernardust Cor hominis
licto, quaeque tune breuior est, quando est sicut motindistim Cesiitιν Oelsetto, O nitii
longior: nam prope occasum Solis, quando respicit: sed quicquid imponitu mohι ,s au- Llongissima apparet, tune in nocturnas tenetem nihil apponatis , se I iam eo iamit, bras velut cursor transit, ut auis volat, ut semper es in motu, nunquam quiescit; sed cogitatio evanescit, & vix ecepit, cum iam siue dormiat ,sine vigil/ι, Iomniat, ct cogis num sibi insdiantem, ae se ad victoriam pa-tat quicquid ira oratiννιι. Eι formotinuirantem agnoscit. At ne spatiolum illud, quod num arena, s imponitur, exterminat, P inter ingressiim, & egressum relinquitur , sibi inqui ι, patia oectipas; sic cogitatis amara liberum putet homo, repletur, subdit Iob,
perturbat, 1mmunda maeulat, vana inquIem uisis miseγι, multis, ac multiplicibus mitat, et fatigas, vanitas illud reciprt, curio serijs eorporis, miserijs eordis, miseri; s cumlitas deducit, ruptitas alneit, Coluptas δε- dormit, miseriis dum vigilat, miseriss qua- ducit, polluit luxuria, torqueι inuium, tum Pqua uersium se vertat, repletur, ac saturatur, at 1raeuudia , eruciat trasma. inquietatur, commouetur, ac conturbatur,
Eece ad quid natus est homo, sed iam quo
588쪽
tendat videamus. iauas putredo, ait Iob, consumendus sum , vesimentum, quod remedit tir a tinea , ac si dicat: illuc ego mortalis homo tendo, quo tendit res putrida: ponit enim abstractum pro con creto de quo vellimentum, quod a vilissimo comeditur vermiculo, videlicet, in corruptionem , R in puluerem . Gauferens,ait
David, spiritum eorum, ct desistent, ct in
puluerem suurn reuertentur. Et Seneca : Omne hominum genus, quodcunque eLI, quodcunque erit; morte damnatum es. Et Salomon: Omnia petaunt ad unum Deum :de terra facta sunt, ct in terram pariter reuertuntur; quem locum de homine ad literam Chaldaeus intelligit: omnes, inquies, habitatores seuIi errasi sunt ex puluere . .
O quando mortui fuerint uti, futuri fiant,
ut eonvertantur in puluer m. vocem Hebraeam 'an hacol in genere masculino interpretatus de hominibus explicans . Et Phocylides γὰρ ἐκ γαης 'χρεών , ε, παντες ie άυσι
Ex terra nobis corpus HI , 9 rursus 1 a
Solvimur, ct puluis fumus. Etenim unumquodque , ut Philosophus ait, resoluitur in ea, ex quibus componitur . Quare cum homo de terra Ermatus sit, ut in terram redeat necesse est, & ut idem Salomon est; reuertatu puluis in terram suam, Unde erat, Odiritus redeat ad Deum , qui dedit ilium, ad Deum seiIieet, qui est eius auctor, conditor, & eius quodammodo originalis regio. Vnde rogatus ex philosephis quidam morti proximus a discipulis, ut memorabile aliquod illis ante obitum traderet documentum, accepto ille calamo, cum amplius loqui non posset, duo scripsit Ο Ο , cumque illi post eius obitum inter se de eorum significatione disceptarent, existimarentque alii, illis philo phuindicare voluisse, mortem omnium renum esse obliuionem: alii rem altius indagantes,nihil addendum duobus OO iudicarunt, sed illis, utpote literis circularibus significatum mise dicebant, animam, & corpus partes constituentes hominem in morte circulum perficere, dum per illam anima ad
Deum, de corpus ad terram unde traxerunt Originem, redeunt, nec quidem ineptemam Sc Iosue mortem viam uniuerse terra, Perquam scilicet omnes perambulant, appellauit , I poeta ille . Pallida mors aequo pulsarpede pauperum
Et Psaltes. aeuis es bono , ait, qui vivit, ct non videbit mortemi moritur doctus pariter de indoctus, sertis, Ae debilis , diues ,3e pauper, senex,& iuuenis, Omnibus est mors insuperabilis . Aduersus aria quidem,st ι ser. I9. Mors omnia aeque pro sternit
ait stobeus,mianimenta parari possunt, quod vero ad morsem auinet omnes homines estiitatem non munitam habens. Mors enim est omnium aequa portio. Policrate seliciores , Alexandro victoriosiores , Cresoditiores , Aristotele Sapientiores, insan tibus. iuniores , omnes morimur . Hinc Dominus ad Amos. Muid tu vides Amos ct dixi, ait ille . monum pomorum ets
sideo. Cui Dominus ; sinis super popu-
tam meum oratu i significans mortem , quae finis est omnium , quasi uncinum esse pomorum , quo non solum inseriores arborum rami sed etiam supremi, & emi. nentiores inclinantur. Ita David; nisi, in quit, eonuersi fueritis , gladium suam vibrabit, areum suum tetenrit,ct parauit U- tam , ct in eo parauit vasa mortis , eluas suas ardentibias seeit. Nisi conuersi fueritis , o senes , Dominus gladium suum , quo de vicino percutit vibrabit,eosque iam morti proximos feriens necabit. Et vos o iuuenes, licet secundum naturat cursum magis a morte distantes, ne disteratis conuersione vestram,etenim arcum, B: sagittam stri D minus,quo a longe serire vos poterit,arcum suum tetendit, ct parauit tuum , ct in eo parauit vasa mortis ,sagittas scilicet, quas vobis adhuc calore naturali ardentibus efferit , velociores scilicet,& aptas ab vos la-riendos, licet distantes, vel, ut habet Hier nymias: gittas suas ad eomburendum operatus e i. Non Iugiet velox , ait Ieremias, neeDI riseputet fortis. Nemo ulla ratione potest mortem euadere,neque velox sugie VI. do , neque sortis pugnando. Ego dixi diν premi , d 6 excelsi omnes, vos atiram sevii '' δ' homines moriemini, er est onus de prinei-pibus eadetis. licet enim ego; ait Dominus , voS per prophetas meos vocaverim Deos, propter communicatam vobis pol statem iudicandi , de vindicandi mihi propriam ,& similes Angelis, qui dilectione sunt quasi filii mihi c apud Iob, & Danielem per filios Dei Angelos sacrae Iiterae intelligunt 2 verum aliter vobis quam filiis Dei
eueniet, neque enim immortalitate donabimini , sicut hi, qui tantum sunt homines, quique inter homines sunt abiectissimi; Metit Adam moriemini, vertit Hieronymus, qui sane parens omnium fiui uiuentium. Hinc scribens Bernardus ad Eugenium, duo semper illi consideranda proponit, rati onale scilicet, & mortale; Consueranti duo baee, ait rationale, moniae, tibi exinde oeeurrit fructus, ut mortale , quodes in te, rationale humitiet et rursum rat/onati mortari confert, quorum neutrum neglectum es h mini eireunoen eientia: nam ct Mupe bierit ex rationati,quod ei eommune es eum Angelis, ex mortati sit bumilis , quod participat eum rumentis . nam certe sit aliquis laudato pauone superbior, qui visa Iride
589쪽
sI4 De Superbiae remedi j s. Cap. n.
tur, I rota e plumis stellatis penas extollit. Iuin Latidalus extoltit auis Iunonia pennas, dei eiet tamen, scut illa de iacit 5: rotam,& animosui pedes, quos habet turpissimos , aspiciet iasi finem scilicet suum , di mortem mente concipient, qui qualis si sapiens his sq. T. s. verbis declarat Unus ergo introitus es omnibus ad Gitam , d 97mitis exitus. Pontiscum , regum,inopum par in morte carnium tabes,pares cadauerum quorumlibet corrOssores vermes mox enim a morte noster omnium cinis in cinerem reuertitur, Ae exteri
et Um homini, nostri nihil praeter cinerem. Nutia
distinctioi, ait Ambrosius, inteγ cadauerata, mortuorum, ni forte quia grausus fortem diuitum eorpora . Hac Diogenes Cynicus , seu ut alii , rex quispiam Brachmanorum retudit Alexandri ianum. Interroganti enim quid ita intueretur ossa mortuorum Cata
ria, inquit, ct ossa Fhiuippi patris quon-
υcerno. Quare, vi Hieronymus ait, nihiIaque nobis profit ad temperantiam omniur/rum , quam frequens cogitatis breuis a
emi m alibi ait: facio contemnit omnia , qui se cogitat esse mortuum . facile enim ex tali consideratione mundi staudes, & fallacias, detegit. Sic facile de texit Daniel, ut sacrae narrant literae, artes,& staudes falsorum Baalis idoli sacerdotu , dum per templi pauimentum clanculum cineres sparsit. Temptam Dei estis vos , ait B. Paulus. Quare si staudes mundi, vanasi a m Hri: Gi que superbias detegere cupimus , mortissimus nos adimeditatione , de cinere, in quam conuertemur, caput nostrum spargere debemus. Manus e Deus Bel, admirans factum ,rex Ba-Floniae exclamauit et Ucrum, conli ctis cineribus per templum sparsis , detectis q. per illos falsorum sacerdotum fraudibus, cessa uit mirari , N Bel , eiusque sacerdotes contempsit. Miramur sane di nos mundi fastum, diuitias, & superbias, magnum idolum Bel
proclamamus; at illa contemnimus cum
primum magnatum huius mundi vestigia in paruo cinere impressa conspicimus: cum primum animaduertimus, in paruum Pulue D Durem omnem tandem humanam potentiam iingentia imperia, & sceptra desiuille . Hoc plane, ut multa alia argumenta praetere Zm ,
vel unius Cyri Persarum regis Epitaphium satis indicat, illius inquam Cyri,de quo e X-tat magnificentissimo illud Isaiae vaticiniu. Isaia s. isHae dicis Dominus Cisitio meo Cyro, cuius
apprehendit dexteram , Ut Dbyeiam ante faciem eius gentes, erc. Hic igitur postea quam Assyrioru resno potitus esset, dc monarchiam ab Assyri s ad Persas transtulisset, tandem naturae concedens, hoc sibi tumulo epitaphium conscribi praecepit . O Uir quieungi es, o υnaeeunq; duenis
Neque enim te aduenturum Unoraul.
Ego sum Cyrus, qui Persis imperium
constitui. Pusuum hoe terra , qtio meum tegitur
d, uiri ne inuideas. Ecce gloriae, atque humanae potentiae fastigium, pusillum terrae, parum cineris. Quod
si hic humana superbiae finis, quid habet pulvis, S cinis cur insolescere, atque efferri debeati De sanguisuga serunt naturales, quod carnibus adhaerescens , ut ab illis abstraliatur, nullum est praestantius remedium, quam illam cineribus aspergere. Est sane sanguisuga animae superba et quare de Sancto Ioat
ne Climaco in eius actis dicitur solitudinis secessii sanguisugam superbiae vitare fuisse solitum, quae omnia opera bon sugendo corrumpit. Hoc ne esuperbia opus es , ait Chrysostomus, Ct non modo nihil boni nobis astierat; fa etiam , qua habemus
eorrumpaa. Haec cinere nostrae mortalitatis
considerationis a nobis abstrahitur, & decidit. Exemplum rcfert Caesarius de quodam viro nobili, Listardo nomino,qui cum diu ad senio usque humiliter se in monasterio ge Diisset,de superbia tandem tentatus,hxc apud se habuit. Quid est quod agis Linarde tu nobili genere natus in hoc monasterio ut uis despectus, subulci adhuc persona geris
recede miser, S eos confunde , qui tuae non ignoscunt nobilitati. Hae dum per noctem cogitaret, statui statque mane e monasterio recedere, illico quaedam illi apparuit reuerenda Ppriona , quae ut se te queretur, inanu signauit: surgens ille citus e lecto, illa inque sequutus, ostia omnia ad senis aspectum patefieri conspexit, donec ad coemeterium peruenerunt, qyod cum introistent, statim aperta sunt etiam mortuorum sepulchra, de senex monachum nuper.sepultum Lit ardo ostendens , ait. Vides Listarde hunς hominem Cito talis cri . . quo vis ire cumque ad alia putrida corpora multum foete tia conspicienda illum vellet ducere , coepit Listardus reniti , & clamarea parce milii Domine, parce , haud enim illa possum videre. Cui ductor. Si quod cito eris, non sustino videre, ut quid permodicam superbiam vis de portu salutis recedere λ Ad te i inde reuersus Listardus pro milit diuina auxiliantegratia, perseverantiain, cum q. ad cubiculuiuum illum reduxi sici, senex euanuit. Ecce qua essicaciter mortis meditatione sanguisuga superbiae abliroeta est, di diuulsa. AOAes
respeeius, ait David , mortι eorum, ne δν-mamensum in plaga ι orum . C. ustu non eo-gitauerunt, vertit Hieronymus, de mortes . Et Chaldaeus , Non terrentur , neque conturbantur propter diem morι Issua. ideo trinuit eos superbia, retιjbnt iniquitate. Non cogitaucrat Iastardus du morte, cum eum superbia tenuit, cogitauit mortem, cinere caput suum aspcrsit, cogitinuit sim-L
590쪽
que sunt quae cogitare debemus ad superbiae nostrae medendum . Etuae es terra tua ἐopus tuum er quo Gadis Haec si cogitauerimus, humiliabimur ; sin minus, a Q- perbia semper detenti cum superboru principe Lucifero aeternas superbiae nostrae poenas luemus . Sed tertium discutiamus medicamentum .
De coitatione imperfectionis , di manitatis bonorum, de quibus homo superbit, tertio stuperbiae remedio. C A P V T XII.
s Τ tertium superbiae remedium , ut supra diximus .impersectionis , & vilitatis bonorum omnium , de quibus homo superbire solet , consideratio r etenim siue bona corporis, quae naturae vocant, siue spectes externa, quae vocant sortunae; sive bona idici animi , quatenus a nobis procedunt, tantis repleta vanitatibus ea esse reperieS, tantisque imperfectionibus admixta, ut nomissolum nullam omnino superbiendi ansam praebeant I sed potius optimum superbiae medicamentum exiitant. Et quidem de bonis corporis , seu naturalibus, nullam ess causam superbiendi, manifestum apparet, si huiusmodi bona, quaecunque sint, cun
ipsis brutocum aequipares . Quare Chrysostomus: Luid , inquit ,sapis altum, d bo- mo , in re vilio ait leo te es audacior, aper
fortior, nee es ad eos eHex , nec es pauone pulchrior, neque propter florem, neque propter alas in auibus est pennis vi Ioria, te multum eoma praesant , ἐν fore. Verum
ct eranus viari puleber es , ct aliae aues multae, quibusffueris e paratus te iesum aspicies nihil, frequenter autem , O viles pueri, edi inuupta Oirgines, O meritoria mulieres, ct molles Viri gloriam hane habuerunt . Cygno , luscinraue nunquam tu suauius eanere poteris. In pedum velocitate , prima ferunt bruta lepus , or dorcas, nee scut dorem, aut aquila actitὸ eernis, et auditum Unus te babet acutiorem , ct olfactum eanis. Confundere miser itaque in bis asta sapere , in quibus bruta tecum s Hantur . Haec Chrysostomus. At de bonis externis, seu sortu quid
diram Quid enim huiusmodi bona sunt, si
talia, qualia re vera sunt, perpendantur , nisi, ut ea vocat Salomon , vanitaa vanita
tum, ct omnia vanitas Luid, inquit idem Chrysostomus , tibi arrogas homo, quia subIimi eurru veberis P quia te trabunt mu
parium Uermium, atque tinearum,qua cum
tibi ineubuerint, eHeriter te huiusmodi ornatu nudum relinquente nam vesimentum, er aurum aliud quidem vermium cibus es; aliud vero terra, et cinis, et iterum terra, et propterea nibiI. Quare aperiendae nobis sunt oblatae a mundo pixides, ut videantur mel, & aromata, venenaue latentia; deponendae equorum sallaces phalerae, videndum an arca sit auro vestita intus,& soris I excorianda bona haec omnia,& introspicienda; exentera hunc piscem , ait Angelus iuniori Tobiae, et eor eius, et fel, et ieeur repone tibi, sunt enim hae necessaria ad medie menta . Fac anatomiam , & videbis illa, ut poma Sodomorum bene colorata, sed intus, putrida ἔ ut vas illud , quod mulier in Apocalypsi Babylon masna vocata in manibus habebat, aureum quidem, sed plenum ab minatione, & immunditia. Videbis illa quaecunque sint fugacitate, fallacitate, de instabilitate plena. Vidit rex ille, qui oblatum sibi diadema priusquam capiti imponeret , attente dudum considerans, ait : Onobilem magis, quam felicem pannum, que si quis penitus cognoscat, quam multis sollicitudinibus, periculis, & miseriis sit refertus , ne humi quidem iacentem tollere velit. Vidit, & Anti Vnus Macedoniae rex, dum regnum dixit nobilem seruitutem. Viderunt & illi, qui apud Sapientem haec omnia sicut umbram dixerunt: Transierunt omnia sicut umbra. Et bene quidem e nam sicut umbra, quae a carentia solis per corporis interpositionem nascitur, semper fugax eli, semper fallax, & nunquam stabilis: si e bona haec mundi semper, ut diximus, fugacia sunt, semper fallacia , & nunquam II eodem flatu permanentia: fugacia quidem, atque adeo , ut qui multitudine diuitiarum modo repletus viget, mundique oblectatur bonis, ut David loquitur , dicto citius euanescat. Sic ille: Vidi impium superexaltatum, er eleuatum super cedros libani,tram sui, et ecce non erat, quaesiui eum , et nones inuentus locus eius; Ac si dicat: vidi impium hominem tanquam cedrum, quales esse in libano solent procerae, ramis densae,& firmis radicibus nixae,propinquis multis,& potentibus genere, liberisque stipatum , clientibus, & seruitio fultum, qualis Saul fuit, qualis Doeg Idumaeus, superexaltatum , terribium , vertunt alij. et omnibus formidabilem. & alij: firmum, sortem, dirobustum,& eleuatum. ali 1r aperitim,detectum, quippe qui neminem pertimescens, aperte, & audacter in omnia scelera rueret: alij r mis radicibus nixum , et superexaltatuni ramis, atque coma eleuatum, et miter rateatum, sicut cedros Libani, quae maximae, di firmissimae nascuntur . Et quis