장음표시 사용
551쪽
peccatorum torrentes transire, & simplices funiculos rumpere , quos triplicatos non nisi maxima Dei milericordia poteris: nam Funiciatas ιν ρώα droserti νti Itur. Ca-ue igitur ne te, vel semel hostis saeuissimus
peccatum scriat,& qtiasi s facie utabri δε- e peccata, ne s ab illis mordearis, saniem
grauissimorum peccarorum emittas. Animi sti;
si De Saruit . di Hostilii. Peccati. Doc. VII.
duod peccata , seu maudi res sitim
nostram augeant, nosque merba fa
cere de rebus ad suJutemspectantibus
R I seeitus Celemens in eH. Precati vulnere saucia anima , ut solet compus a serpente morsum a saniem multorum, graui simorumque peccatorum emittere vidimus. Videamus modo oportet iuxta praescriptum ordinem, quomodo eiusdem mi seeitas vehemens insit. Sane omnes in hae vita degentes homines perpetua siti spirituali labora. re non dubium, eum omnes Matitudinem, quae status quidam est honorum omnium aggregatione per sinus, toto mentis assectu appetant, quam lieet viti iusti Deo, qui sensaquarum est uiuentium inhaerendo, aliquomodo extinguant ; peccatores tamen , qui putridas . turbidasque creaturarum lacu. nas expetunt , ipse in Deum relinquentes, illam semper magis ac magis augent: nam rebus mori alti quis ambitio ius, auarus , voluptuosus,
'μ dipiscatur licet quos ainbit honores, quas
η quaerit diuitias , quibus delectatur voluptatibus, suam stim extinguere aliquando valuit immo quis,hiice rebus adeptis, maioristi, S eupiditate non semper flagrauit Quare si quis in sublimi aliqua specula constitutus, ex qua totam mundi faciem eos lustra. re possct Ocntis , peccatorum hominum stu. dia contemplaretur, eos sane ingenti cuidam exercitui in arido, S deserto loeo erranti, in quo nullae dulees aquae; sed laeunae aliquot lutulentae salsis aquis resertae essent, quam, limillimos iudicaret. Inde enim cerneret aliquos per vastam illam solitudinem ad quΣ-rendas aquas enantes, alios terram ladientes, sicubi serte venam duleioris aquae repelirent, alios siti enecios lacunis allis in . bantes , seque inui rem alios comprimentes atque rixantes, ut aquis illis sitim sedare possent; eos vero, qui iam bidissent, partim putore aquae grauiter offend partim eius El- Iedine aestuare, L maiori sti crueiari. In hoe ergo errore, atque miseria peceatores homines versari non dubium , dum sitim, dis lagrans bonorum omnium des derium , in salsis hisce terrenarum opum laeunis sedare , di satiare quaerunt: multi enim illarum putore variis aggravantur morbis, multi maiori semper oris secitate detinentur hydr picis sn Iiles , quorum sitis nunquam exple, tur; sed potius per potationem augetur , ob quam tandem sitim sedandam ad inseros omnes mecatores se damnant, in cuius ianua quidam hane inscriptionem haberi dixit r Imposuiti e I introittis eiust quia dum quaerunt pectatores sitim peccatis sedare , quod est impossibile , ad infernum damnari promerentur. Cuius rei Α manus ille apud regem Asuerum gratiosisimus exemplum, non obseurum praebuit, qui assatim ex his mundanarum rerum voluptatibus eum bibisset; sitim tamen suam haud unquam extinguere valuit: quare, ut in libro Esther habe mus , cum aliquando amicos . N Zares v x rem suam ad se conti asset, illisque magni tudinem diuitiarum suarum , filiorum turbam, gloriam, quam super Omnes habebat, regis fauorem, prinei patum . di seruos pro
ntitium a sum coeat ad conti Itirtim cum rem praeter me, apud quam etiam eras etim rege pro rus stim. Vide quantam huius mundi aquam haberis subdit tamen. Ercunia, haee omnia habeam . nilia me habere ptito , qtiamdivi viriro Mardochatim Iudatim I densem anse fores regis, cte. O hominumine, hausta desideriat o miserabilam humanam cordis eupiditatem l erras insane hinmo , & vehementer erras, si caducis, di perituris honis tui cordis cupiditatem saturandam censes: nam haberes licet salomonis sapientiam, Sampsonis fortitudinem, pulchritudinem Absalonis, felicitatem Alexandri , Craesi diuitias, Sardanapali voluptates, Mathusalem valetudinem , atque annos adice omnia fruenda ; adhuc tamen ardenti sit ma plurium bonorum siti laborares; neque enim , ut Sapiens ait , Sataratur octitas Ois, nee auris auditu. Sic videat peccator, audiat quantum velit , scmper tamen eorsuum ut dolium Danaidum erat, nec his ea. ducis rebus aliquando replebitur. Bene itaque Sapiens: Vanitas Can rarum , ct omnia
Canitas. Quod sint hae omnia mundi bona, qualia Sodomitica fuerunt poma post Sodomae dessa grationem, externa quidem fa,cie pulchra, S suauia i at cariosa intus, Scinere tantum plena, N ut prastigia, quae alaruis existunt, & denique, ut semniantium somnia, quae per species ipsas rerum non per res ipsas exsatiant. Hinc Augustinus: Ctim ansma creaturam dotareat,eoιDaciam famem habe quia licet qaod des deras δε ematuris adi-
prsatur, etia tamen remiseι, quia nilii esquia eam impisat, nssis Domine .s is etiatisam imm est creata. Quare, ut Bernardus ait: Inscriptio in
552쪽
e teris omnibus seevari potes ; reptiri tam/nhatici mis. Sicut igitur terra non nisi in infimo loco, di ignis non nisi in supremo, S sicut piscis non nis in aqua, Narbor non nisi ex radicibus sitim suam sedare potcst; se peccator Oris semper vehemen ii siccitate laborabit, dum alibi, quam in Deo , qui centrum hominis est, sitim suam sedare curabit, quippe qui solus sitim nostram extinguere valet. Hine fit, peccatorii linguam Oti tantam rerum terrenarum sitim palato quodammodo harere, nec loqui posse , quae ad aternam salutem, aut Dei gloriam iuuant. se adhaest,inquit Ieremias,tingua laesentis ad putastim eius instit lactentes enim peccatores sunt , qui alijs peccatoribus acquiescunt: quod perhibuit Sapiens, ubi ait: Mi mi A te Iactatierint peccatores, ne acquiescas eis: etenim licet eorum
lingua ad terrena , & ea, quae mundi sunt libera admodum sit,& soluta ; in his tamen quae Dei sunt, adeo palato haeret, ut omnem amisse motum videatur. Quod legimus
in libris Iudicum de filiis Ephraim , quieti a filiis Galaad, partem Iephte Iudicis populi Dei sequentibus, interrogarentur , ut sisseti 5 dicerent, quod spicas , ct fructus interpretatur,illud ipsi haud proserre valentes, fethlotith dicerent, quod pondus,&gra
uitatem significat. sic peccatores, qui terrena sitiunt, spicas fructi seras, & verba , quae ex teste alimentum tribuunt, effari nesciunt , qui tamen grauia,& onerosa peccati verba disertissime pronuntiant.
CVLI Oertigine moerent. Inter multa, S grauia damna, quae nobis saeuissimus hosti, peccatum infert, illud non minimum esse videtur , quod mentis nostrae oculos prauis affectibus a concupiscentia excoecatis obnubilat ,& e fis tenebris excaecat, non secus ac contingere soleat iis, quos venenatus serpens momordit, a densissimis, & frigidis humoribus sursum ex vi veneni ascendetibus, ipsorumque oeulos densissima caligine sus sundentibus: cum non solum in nobis, dum, prauis affectibus consentimus , gratiam , quae lucerna est Domini,extinguat, sed etia, quod maximὰ rationi aduersetur, ipsum quodammodo rationis lumen . Quare sicut sacrilegus,& impiissimus ille rex Antiochus, cum primum Ierosolymitanum templum est ingrestiis, lampadem ex illo abstulit, quae s per succensa templum illustrabat; sc pecca tum , clim primum animam nostram intrat,
gratiam, qua sola illam illustrare potest, tollit, eamque obtenebratam relinquit,& quiadem ex conuentione, quana cum ipsa habuit: nam sicut Naas Ammonites nulla alia conditione sedus inire volebat cum viris Iabes,nili ab eorum singulis oculi dextri eruerentur . In hoc, inquiens, feriam mobisum,I. Reg. II
foedus, ut erviam Omnatim Te Irtim Ocuus A.
dextros. sic peccatum nullo alio pacto peccatori voluptates suas concedit, nisi prius oculum eius dextrum erunt, oculum scilicet, illum, quo caelestia, ct diuina contemplari solet; quod etiam daemones facere contendunt, ut nos per peccatum calestibus priuare possint diuitiis: vnde Climacus: Omnes ictimae vi damones, i nquit, primiam int/Itictum no- is M. Hrtim osntibstire eonten nt, usque ita de
nis enim mentis nos elaticiantiar oetiti, the tirtim nos m D ari mn poterunt Vt enim latrones ad tutius furandum in noctis tenebris latent, lucem sue extinguunt cum videant impossibile esse res in luce custoditas surari; sic daemones, ut animi nostri diuitias subripiant, gratiam scilicet
S virtutes) internum mentis lumen eo nantur opprimere: norunt enim sceleratissimi, quod sicut omnium bestiarum sortissimus Leo pallii iniectu oculorum erepto lumine torpescit, facileque vincitur; sic homo etias robustissimus, intellectus, & constiterati nis luce extincta, non magno negotio languescit, & superatur: & quo modo non in lucem serae sylvarum exeunt; sed in noctor
Oisi ren/bras, inquit David , o facta es nox , in ipsa pertransbtinι omnes besia
ct quaerunt a Deo eseam si ; ita quaerunt ipsi escam sibi in nocte caliginis , & Obcce cationis, quod sciant haud fieri posse , ut
homo peccet, qui mentis oculis consideret, in quae peccando mala incurrat zex quo merito omnem peccantem dixit Philosophus ignorantem : Omnis , inquiens , peccans signorans. Omnis scilicet, qui peccato co- sentit, oculo prius dextero intellectus ex- coecatur, ne cognoscenda cognoscat. Verum cum remaneat peccatori sinister oculus,quo
terrena, ct humana optime discernit, R diiudicat, illum ccecum, di videntem Isaias appellat. Suis, inquiens, ectetis, nis qui venundatus es, ct qais eueetis, nisi rtius Momini, qui Cides mutia non m effodies I Encaecum , di videntem , qui videt multa, di non custodit ea. Hinc optimὰ Diogenes,leste Laertio, considerans praesides es uitatum, medicos , philosophosque, nullum esse animal dicebat homine sapientius : qui tamen somniorum interpretes Coniectores, Diui natores, Astrologos , & huius farinae homines contemplatus, aliud nullum eo esse stolidius asserebat. Et quidem , si & nos peccatores consideramus oculo sinistro, qu qua ad usum vitae, siue quae ad voluptates, de de Ps. Io3.
553쪽
η 8 De Saeuit. & Hostilii. Peccati. Doc. VIII.
& delicias pertinent conspicantes; nullum videbimus animal eo oculatius: quem plane esculi re dicemus, si oculo dextro caelestia meditemur contemplantem , utpote ad vidimus, vertigine moerentes reddit; sed& auditum in eo verbi Dei eorrumpit, illumque aspidi surdae obturanti aures suas assimilari contendit, ne sicut Psaltes ait:
malum, ut erant animalia Erechielis, plenuoculis ante, di retro a ad bonum vero bub nem , noctuam , vespertilionem, di s quod aliud est animal in tenebris volans. Sic impuri, di miseri illi Sodomitae, de quibus in Exaudiat vocem ineantantsum, venesei incantatu Dpunter , concio natorum nimirum, & doctorum , qui caelestibus diuinorue loquiorum incantationibus sopire lethalia ipsius venena nituntur; ita ut sicut aspis au- Genesi, iusti viri ostium, cui prope crant, res suas obturat incantationibu S, alteram
conspicere nequibant: qui tamen, Iosepho, terrae assigendo, alteram , ut Augustinus , BSap. I9.2ε Ambroso,& Augustino testibus, catera & Euthimius reserunt, obstru ndo cauda .
inquam oculatissimi ad mundi res peccat res ; ostium tamen institiae, & lucem fulgentem sacramentorum, cui prope adsunt, vi gessionibus metis aures diuinis vocibus Occludens auditum tali pacto corrumpat. sic Aethiopum populos ad nouissimum Nili ea-
dere nequeunt. Quare videant licet oculo taractem refert Plinius ex eo surdos est ,
sinistro ; tamen, ut Policronius ait: Inter quia tanto stagore inibi inter occursantes
hos , atque eos , qui omni Iure orbati iac/nt scopulos aquae ruunt, ut nimia soni vehemeia se Iia. in tenebris , nihia promus inseres in rebiastia auditus instrumentum corrumpanimam, Apoc. s. agerendis, quod ascendat vi in Apocalvps cum teste Isaia : Sit eor ampy tanquam ma- Isaia II. habetur , fumus putei, seutfumus fornare feruens , quod quiescere non potes ἱ vn-
eis magna, ct obseurasti SoI. rerum ni- de David de peccato liberatus , de maximo mirum temporaIitim eviditate, ut ait Au se liberatum strepitu dicit: Eduxit, inquies, V3 9. 3.
gustinus, eorum mentis octiti obtenebrantur. me Dominias de Leti miseriae . Hebraeus : de
Nam quomodo in cauo duo sunt luminar ia, laeti son stis . Chaldaeus : De lueti frepitus. C
Sol, N Lunai se in homine duo sunt luminarii, intellectus , & oculi corporis, di scut Luna Solem tenebrosum per ecclipsim red-a variis hinc inde terrenis affectibus agitatum ad verbum Dei percipiendum auditum adeo corruptum habet, ut merito Sapiens Gdere solet ; sic oculi corporis Solem intellectus, dum caducarum rerum pulchritudinestustra eum laborare dicat, qui huiusmodi
hominem verbum Dei audire contendit. conspicientes,cupiditatem in voluntate ex-Sic, nil, inquit, aeuum in uitro, qui Prou. Σ . V. 39. II citant, iuxta quam in peccatorum tenebris scantat earmina eordipes ms : nam sicut, te
ambulant. Quo sensu r eomprehenderunt ab e iniqtiita es meae , inquit Psaltes , O non pottii si caderem , hoc est , 5 non potui vi-ste Beda, acetum nitro superpositum protinus ebullit, crepitat, & ex fumat, non se .cus ac calx viva aqua perfusa soleat, ita
n. II dere quomodo ambulare me Dere quis me Cirtus mea , ct tamen oculorum moromis, cor pessimum, dum verbum Dei decantari audit, non modo illud mente sua non per- ipsoque quodammodo rationis lumine priuatus , quasi equus , A mulus, quibus non est intellectus , in volutabro mearum voluptatum ambulabam. Etenim, ut ait Au-cipit; sed potius peius, & acrius euadit, contraque suum monitorem non raro exardescit: quod nos docuerunt Sedechias, Α-chab , Ieroboam. Herodes , & alii nonnulli
gustinus: Intellectiun liabere, I intellectum Hebraeorum pessimi reges, inter quos insi-
non adhibere, neque secundum eum vivere, bessialis est vita. gnis fuit Ioachim Iosiae filius , qui adeo contra ipsum sacrarum scripturarum talumen excanduit, ut vix Iudi tres eius pagellas , vel quatuor eo praesente legerat, quando D
Guod peccatum homines surdos ad di
V D IT V S eorrumpi tir . cultello scribae ipsum ausus est conscindere, R in ignem proiicere. Ne timuerunt, in- Ierem. 3 6.quit Ieremias, nee sciderunt vesimenta sua rex, ct omnes erui eius quι audierant xus fermones istos. Quare sepultura asini, ut idem ait , dignus fuit . Sic pharisaei fi verbo incarnato verbum diuinum auis
Quomodo potens aliquis ty- I , i tannus, Vbi arcem a linuam dientes, dicebant Christo .Nonne bene diei.
mus nos quia Samaγitantis es tu, ct daem Ioa. g. Q. expugnauit, omnes murorummum habes Ex quo merito, ut Gregorius
aditus diligenter in primis ocait, dicere potuisset Dominus, quod Iob de Iudere, atque munire curat, ne clandesti- coniuge sua dixerat; sed edi habitiam intim
nus alicui patere possit ingressus, ita plane exhorruit uxor mea , cum sinagoga Christo saevisimus tyrannus peccatum, ubi pecca- desponsanda adeo saluatoris sui doctrinatoris dominium habuit, mirabili quadam halitum exhorruerit, ut magis exacerbat et arte, ipsius mentis oculos, non solum, ut in ipsum crepitare coeperit. Et quidem
554쪽
non verbi Dei . quod lanat omnia I sed aptius peccatoris male dispositi vitio et ite bona ac bene dispolita terra aqua forcundatur, di male dispolita ala eiusdem guttis in husones Srubcta conuertitur. Ex quibus impiorum conditio adeo misera es scitur, ut si eum illissulte loquaris, plaeeas ; si lapienter, non intelligant, vel subsannent. Sa leti ius trananiat , ait Basilius, e alo ansmo insenntiores ρι-mque flem Iolent: si agas aspernis, ut ulcus caret nomaticum, quod vocant noli m tangere , magis exasperantur, a ternae quidem reprobationis, ut Christus pharisaeos docuit,non occultum indicium: titii ex Go ejι, ait ille, verba Dei audιI, propterea vos non auditis, quia ex Deo non eritis: Etenim cluo
pacto aucupes in ipsa intempesta nocte volucres,amatores lueis, succensa face nullo aucupantur negotio, quippe quae statim ad lucem aduolent, eas vero, quae lucem refugiunt, nullo pacto capere queunt; ita Concio natores ,hhos,quos vocat B. Paulus, tacti, nimirum
praedestinatos, in ipsa etiam peccatorum no .cie positos, diuini verbi luce facile conuert ut, quod illud libenter audiant ; nunquam vero peccatores, qui audire detrectant. Atquα, adeo Dauid , qui amator lucis Deo dicebat etaeona pedibus meis certum Itium, Θ Δ-men semitis m/ia , in ipsa peccatorum nocte positus. vhi lueem verbi pes, sibi per Natan prophetam propalatum vidit, statim accurrens clamare coepit: peeeaαι. Et BB. etiam Maria Magdalena , di Paulus lucis orantes, vocantem Christum facillime audierunt, gentes, ut idem B. Paulus docet, conuersaliunt, & reprobati Iudaei, quod ad lueem di luini verbi illae aduolarint, illi vero ab ea semper refugerint. Sie Vobis, ait i lle Iudais, o- porrabat pri amn Aqtii Oerbum Dei, sed quo
-rbtim Dei, O reeliderunι qtiotqtios erant praeordinari ad Ottam alernam. Ecce quom do lueem verbi Dei libenter aspiciat ad vitam aeternam praedestinati. Hi ne optime Sapiens Vrr, ait , qui erraue ιι ά υιa doctrιna in coelia gigantum commorabitών, Ru vi alij interpretantur , in coetu mortuorum : nam quierbi Dei lucem eontemnit, di a via doctrinae
aberrat in eoetu mortuorum, eorum scilicet
qui morte seeunda obierunt, ut iam sint danati, commorabitur i quod ea vita priuandus se, ad quam per viam doctrinae peruenitur, qui errando a via doctrinae, viam carnis, Shuius seculi ambulat, ae proinde cum gigantibus, qui iuxta Bedam , daemones significant. commorari debet. Isidorus: In coetu, inquit, daemoniam ramma alιιών. nam licui dulce,& periucundum unicuique esse solet, qui patriae,& rebus proprii, non re nune Quit,l verba de illis facere, di aliqs de illis loquentes libentissime audirer vh de filii Israel ii
Babylonica captiuitate flebat,& lamentabantur, dum de parma recordarentur: stipe sti. mina Bubtinis dicet. tes , stae sedimus, ct Inuimus,uum recoriaremαν tui Sιon ; ita ad vitam aeternam praedestinatus, dum patriam illam beatam considerat, a qua exulem te cognoscit, ad illius recordationem plora i , verisoa de illa faeientem libenter audit, semper
que de illa loqui vellet. Hi ne de D. Augustino, di sanctissima eius matre legimus, quod positi apud Ostia Ticierina eos loquebantur soli valde dulciter.& inhiabat ore cordis in supre. ma fluenta sontis vitae, vilescebatque illis mundus ille inter verba eum delectationibus suis. Et Scholasti eam sanctissimam virginem eum fratre suo Benedicto de diuinis rebus
colloquentem, tanta suauitate pertusam nam rat Gregorius, ut eum frater imminente iam nocte ad monasteraum redire vellet, illa fusis caelo sereno ad Deum precibus, eam vim imbrium impetrauit, quae fratrem ad monasse. rium redire proh rbens, totam illam insuper noctem insatiabili quadam voluptate, in diuinis colloquias eum illa transigere coegerit. Quid vero duos illos Anachoretas memore quorum eum alter alterum, de diuinis rebus alloquuturus inuiseret, di lenticulas interim, dum loquuntur,igni admouerent,quibus post colloquium refieiendi essent , ubi totum diem huic studio impendissent, eorp'reae refectio. nis obliti a se inuicem discesserunt. Haec reprobis hominibus . quibus de eaelesti patria nulla est cura , quique tantum 1, re mundi bona sibi acquirenda proponunt, licet incrcdi, bilia videantur, Deile tamen credent, si integras se consumpsisse noctes in ludis, di ali smundani Oblectamentis considerent, di spirituales diuitias tanto eaeteras mundi delicias antecellere, quanto spiritus est carne praestandior: quare sanent iam, di ipsi auditum,& eupra destinatis ad lumen verbi Dei aecurrant& credent: incipiant antare eae lestia, di experientia, quae diximus, comprobabunt.
enim ea tantum, quae enarrauimus, mala graui isma peceatori contingunt, ubi illum me -- a cati venenatus serpcs momordit; sed etiam tormina accedunt graui isma Appraebendis, scilicet eum, ut de Antiocho legimus , dirus viseerum, O ama a Internorum tormenta : nam sicuti Troia
555쪽
brefactus, haud ingressus fuit, ut sestum diem Troianis ageret, ut illi putabant; sed ut eo. rum Gazas , & Priami thesauros suis aretur , ipsamque torminibus repleret urbem,de ad ultimum excidium duceret ; sic peccatum dolo a Graecis, mundo scilicet, da mone, &earne per asium non intrat animam , ut eam eonsolationibus repleat , ut putant peccat
hJres; sed ut eam confundat, suffuretur, grauis- raris ιν. i. simisque torminibus repleat, conscient in seis.. Iieet stimulis,quibus nullum tormentum, nutula poena grauior. Peceatum, inquit Chrysostomus , mentem flagellat, eor laniat, di quo- ρον H uis solesora grauius apprehenda di Bernardus Alnulla , inquit, poena grauior eu praua con-asu a. B. fientia mala costientia pronys agiια- fit. Maria p. st m.lmulu.de allibi:insernus quida eri, diearcer a.
A I. ι inima maueonficientia . Et Augustinus. Inter', zzz. omnes tribalationes humanar nulla , Inquit, Nata eo -les maior tribulatio, quam conscientia docto scientiae sti l a:adstat enim statim pe catu proseribus, ut muli grauis imminus praedixit Cain eueaturui ubi illi sic
vi ,Ἀhabuit e Sin μιem miati egeris, Harim i s. '' ' ν, θυι meeasiam tiatim. Hebraice rhapnethah. Catiath Robes. Ad ostiam pereatiam euhans. more nimirum morosi eanis , qui hominem, nee ingredi, nee egredi sinit, quin illum importuno latratu semper inquierat, ita litat sin Deus mecatorem impunitum sinat ad tempus; ipse tamen conscientiae morsus , quaseanis ad ostiu eubans semper latrat, di pereatorem , quocunque pergit, inquietat. Vnde uia . a. s. lis dorus: ntitia, inquit, poena grausor es ena confitentia: CIs aiatem numquam Un ινι
Hune omnes glao, quos aut Pharsalia Qidit, ut ultrix visura dies Himulante Se
IIIa nocte premunt: bus infera mons
n Heu quantum misero poena mens ron scia donas.
Hoe sessum , quod per ingressim peccati in
animam agimus: haec sunt, quae promittit gaudia cum primum per eonsensum urbis nOstrae ianuas rumpimus,ut illud introdueamus. Des iach, .. Est siquidem, ut perbene Deirius notat, ani-μ, Mariano.lma nostra urbi quam simillima, in cuius superiore, Ee tutiore parte princeps manet: in Anima n linseriori vero plebs: sunt eius ianitores quin-
-' β'lque sensus, per quos necesse est transire quie- -' quid in urbem introducitur: est eiusdem scriba fantasia, quae omnia, quae intrant, ex ipsis ianitoribus excipiti sunt quasi eius tribuni plebis concupiscibilis, & irascibiIis faetata.
tes, qui semper se mutuo fouent, di auxilian tur : unus ex eis nempe concupiscibilis, quod
pultarum est a finialia exhibitum adipisti eurati impedimenta alius,irastibilis scitieet,
expellit. Hine tumultus non parui, cinisquentes exoriunturt seditiones contra principem mentem, dum quod iniustum est appetunt, at menti quasi vigil adstat conscientiata, seu si ndere si si quae eonectenda, de negandaeontinuo docens, semper contra peccatum et amat: Catie ne aliquando peccora in Ventia ν GF.t, io
ct quasi a faeis relubri fuge pereatum. quod ἰ
fi mens illam audire renuat, Et potius prauae eonscientiae meeando se subdere velit, non ob
id a suis illa cessat clamoribus; sed unde timorem ineutiat continuo poenas proponeas meritas elamate fuge,eaue, imperium reata me, concupi se entiam subde . Ex quo fit, ut quemadmodum inter tyrannum, imperium
inuadentem, de legitimum eiusdem, imperi, regem, nunquam pax esse potest, quod omni tuaerat arte in sui regni possessionem rex naturalis restitui; ita in anima, cui mens, diratio tyrannidi concupiscentiae sunt per pecta-rptum subditae, nunquam quies esse possit; sed continua insurgunt in ea tormina, & intesti. iii dolores, semper reclamante conscientia,
de rationis Imperium prouocanter est enim at tu perpetuus recte fictorum testis. Quare B. Paulus: Veritatem viro, testilaonsum per-IRom. p. I. bibente eonscientia mea . dux recte faciend rum , dc lumen, derivo David : Signatum es super nos tamen vultas tui, Domine, semper illuminans: nam. Hominum generi , inquit hrysostomus, eone essit diuina misericordia, ut Unicuique m iram instumst indeprauabile itidicium eonstentiau abentis in . tum intre boniam, O marum discrimen , id quod potissimum omnem noris defensionem ιώδει, quod non per ignorantiam in precata inelaimus, sed per anima desidiam , O virtuιis negligentiam. Nec alium ullum habet
quis tam fidelem monitorem , nec Patrem,nec
limatrem ipsam, qui ubi semes, iterum, ac tersitio filium inereparint, ineorrigibilem a do- limo, & familia abdicant, expelluntque, quod
non facit conscientia,quae licet semel, iterum, ter, & millies admonuerit; monet tamen
iterum, nee ad supremula usque hominis halitum desistit, & domi, & ωris peccatorum
simulacra, spectraque frequenter representare. Sie omnes lichi deficiant monitores; remanet tamen semper constientia, Si cum te
uo illo Iob dieit: Ego remansi Iola, vi nuntiarem tibi. Est denique minientia iudex, de aereiator .lConscisntia& Iudex quidem adeo seuerus, Se adeo iustus,in re Qui nulla re deeipi . vel corrumpi veseati Sic inullus en inter θοmanes iudex, inquit Chry-lor sui. .
sostomus , adeo vigilans, m en no a cor lams mea.
hientiar nam externi iudices ct peeuniraeo rumpuntuν , ct absentationibus delintantur, di metu simulant,denig. multa sunι alia, qua rectum tuorum iudicium deprauant. Αι con- imita tribunia nulti hominum nouiι cedere,
556쪽
perpetrasse mecatum, ct prius quam perpe- Detiam ct posquam os perpetrarum, acerbus nobis immines accusator . Ex hoe sane accusatore milli oriuntur pauores, di mille tamidines in peccatore, ex quo fit, ut in suis preeatis, di mundi eonsitationibus semper pauidus maneat, illique eon.
tingere soleat, quod olim Democli illa Siculo, de quo ex antiquis scriptoribus sidonius, qui cum nimiis laudibus hona patroni sit Dionysi tyranni esterret, ab eodem iussus est gemmis , margaritisque ornari, aureo in lecto sericatoque toreumati imponi,& pransiiro Sardanapalitium in morem panem dari voluit Leontina Segete consectu, insia per dapes eu I tas fere ulis e ultioribus ante illum apponi, Ni se pra tergum sie recumbentis filo equinae set gligatum mucronem districtum e laeunaribus, di ita pendere minantem, ut videretur in iugulum purpurati iam iam ruiturum, qui acu mine gulam sermido osi adeo Tantaleo se nauit exemplo, vi ne cibi ingressi per ora, per vulnera exirent, nunquam ex illis tantillum comedere potuerit. Unde post mixtas setivus preces, atque multimoda se spiria vix absolutus, emicatimque prosiliens, illa refugit celeritate diuitias, delietasque resales , quassilent appeti. Sic licet qui equid sibi est in
optatis habeant peccatores, visum, gustum, auditum, eaterosque sensus prauis cupiditata bus expleant; semper tamen eos timere, semper interna tormina illos amigere oportet, dum continuo aeeusatricem eonscientiam gestant, & vltionis diuinae ensem huius vitae stamine super eaput pendulum cernunt. Sie Dauid huius mundi bonis licet abundans ; post commissum tamen peccatum se ipsum inquietum testatur, dicens: Cor meum eonsurbatum eis, deretiquit me Oirsus mea, ct tamen oculorum meretim: nam, ut docet Cyrillus,tu pis est voluptatis essectus cor exagitare, paceque priuare , quae omnem sensum exuperat. Porunque, inquit Augustinus, irruιι nescio quid repentinum os e turbatio es dis, eon iremiseιι terra, tonitrutis tiatur de eaA, M .
ret, quiequid cadere , quiequid horreres, non terreres. Hi ne timor Adaei a paradiso r Cain cum primum peccatum homicidii commisit .
Ammon post incestum sororis. Hi ne defectus filiorum Israel, ubi Λ viris Hai fugati sunt, quem obstupescens Iosue ait Domino. Luid diram Videns I MI honisbias Dis terga ιθ
lantem Θ Cui Dominus: Feceatiis in me po-pistis tutis, er ideo non poterit res υνε ad-υιγ γjs fuis . hine dolores, hine timores, hine conscientiae grauissima tormina. Fuge igitur, o peccator, fuge huius munis di voluptates tuo malo illas expertus, intraeubieulum conseientiae tuae, di grauissima,quq asserunt, tormina considera. Sed qωmadmodiam, ait Augustinus, non ι .inuare domos, qui maus habent Uxoret,quia intrattiri itini ad raedia, ad marmtira, at avi. 'maritudines, ad eviersones , qtita non Hi δε- mus composia, ubi inteν Obum, O inorem pax nutia es. Eι metius iati eis foris eiseis- νι; se miseriisti voluptatum amatores propriam intrare nolunt conscietiam, ne illa sentiant, lieet nec extra se sine torminibus eo scientiae maneant e nam ut idem Augustinus ait: pereasoribus non es Aetis in νs, qvia δε-4
suod peccati pondus maximum sit, 6st importabile.
APITIS gratii us. Tanta , talisque ei grauitas, quam' virus peccati in mentem, suis premam hominis pariem inducit, ut nulla res in ea grauior, nulla inrolerabilior esse queat: nam .super psimitim, inquit Sa-I
omni alia re grauius; super illud tamen grauatur fatuus, hoc est vir peccator, qui eam peerati sarei nam sustinet, quam nee caelum, terra, mare, nee quicquid aliud praeter insernum est, sustinere ualet: etenim quamnis ea-
sum selidissimum sit, & quasi are perfilania, ut Elephar dixit Iob: Tia syran inquiens,l eum Deo fabrieastis es ealos, qui si dissimi, quasi ara fasi sunt 3 peccato tamen Angelo
rum adeo grauatum est, ut illud serre nequi- uerit; cumque n: his sit Angelis subtilius, nihil ad ascendendum aptius, smulatque pec- eauerunt quasi graui podere oppressi ad ima ruerunt tartara . Solida licet terra sit. 9fiandata, ut David loquitur, peν Halatirarem suam. qtia non inclinabitur in setiumseeu- Λ ; ad peceatum tamen Datan, Ac Abiron de.
557쪽
hiscens illos absorbuit: sicut nec aliquem aliorum peccatorum sustineret, nisi Dominus manum suam apponeret : Ex quo Dauid i Nis quia Dominus ad titiit me, inquit,
patita minus halitasset in inferno anima mea, hoc est, terra te aperuisset, & in sernus me viuentem excepisset. Hinc Irenae is ex 'lijs , qui apolycarpo martire audierunt, resert de Beato Ioanne Euangelista, quod cum Ephesi in balneum introisset, ubi Cerinthus haereticus lauabatur, statim ac illum vidit, exiliens dixit , timere se ne locus concideret , in quo veritatis hostis adesset ,s-gnificans mirum esse terram stelestissimos huiusmodi homines haereticos sustinere posilia. Et Gregorius quendam narrat Florentinum , qui inuidia permotus S. Benedictum veneno interficere , eiusque distipulos ad lasciuiam inducere curauerat, tota domus fabri ea immobili permanente, ab eodem
ipso , in quo stabat solario, inistre oppres-ilsum fuisse. Sic Isaias: Confractione, inquit,
Sed qua inualida sit aqua ad peccati onus
sustinendum,exemplo sito nos docuit Ionas , qui a facie Domini fugiens, vix navim conscenderat, quando mare ipsus peccati pondere grauatum se nimis sentiens, adeo conturbari coepit, ut eius tempestatem expauescentes nautae ad navim leuandam iacturam .lsecerint Arhitrabatin enim, inquit Hier nymus, naum sotitopondere grauari, neque
in euigebant tottim pondias u fugitivi pro p beta. quapropter illam haud unquam leuare potuerunt, donec fugitiuum Ionam
in mare pro lacerint . sic Aegyptii videntes filios Israel per mare rubrum sicco vestigio
transse, illos, cum insequerentur, ad ima maris pondere peccatorum grauati dedueti sunt: nam abyssi operuerunt eos, di istae
se Apostolorum princeps,qui confidens in Domino scco vestigio mare calcauerat, ubi diffidere coepit, coepit mergi. Quare cum solus in sernus peecatum sustinere valeat, non mirum si peccatorem ad illum tanquam ad centrum suum deducat, adcoque uelociter, ut dicat Iob de peccatoribus Dia..ietini in bonis diis vios, ct in puncto ad in-frna defendunt. Et quidem quod in puncto descendant, non nisi ex infinita quadam ipsius peccati grauitate contingere potest; quia, sicut philosophi docent, cum velocius ad ima res dec sendant, quae maiorem in se grauitatem habent; liquet instantaneo descensui, non nisi infinitam posse congruere grauitatem: ti cum rei ponderostas u vi, quam habet ad rem, cui imponitur, d cprimenda apertissime cognoscatur, eo grauior, di ponderosior censenda res est, quo magis rem, cui imponitur,deprimit; sed cum N ipsa
veniatis culpa adeo aggravet animam, deprimat q. ut illa in ipsis purgatoriis ignibus d
tineat, nec in caelu euolare permittat, quod nullum alium pondus potest essicere; sequitur, nullum aliud esse peccati pondere grauius. Ex quo merito Zacharias peccatu mi super talentiam plumbi residere dicit, signi- ficans , inter grauiae grauissimum esse peccatu, non secus ac inter metalla plumbum, ut inter antiquorum omnia pondera talentum . Quin de David peccatum onus graua
per antonomasiam vocat. quas caetera Omnia ipsi comparata snt leuiar unde ait: Iniquitas es mea supergresfaiunt eaput meum ,l
docens simul citra supernam opem , nullum
mortalium peccato lethali succubentium de sub infinito eius pondere , emergere per se ipsum posse: ac si dixisset; iniqMities mea isnperaresa sunt eaput metim, nimirum , , leulpae,quibus iram Dei promerui, adeo multae suerunt, ut sicut aquae inundantes supergressae sint caput me ii,& in illis eousq;demcrius sim, ut emergere minime potuerim, quod minus etiam potuissem, s saltem omni onere leuatus eniti , di superare molem tantam
iniquitatum potuissem e sed cum illae sicut
onus grauatae sint super me, tam graui pondere pressus in prosundum demergi eoactus sum,nee vel in minimo surgere valeo. loquitur etiam hoc loco de se ipso David,ac si de vili iumento, ultra modum grauato. loqueretur, ut insuper Ostendat viliorem ipsis heiast ijs quodammodo hominem peccatis esici,& onus , quod sibi peccando imponit, adeo importabile esse, ut illi cogatur cedere, non secus ac cedat iumentum Oneri, quod suas vires superat: sic, misere , est ,factus fum , di etiruatus fiam Usque in fnem, eoua quotlsci licci, ut amplius curuari non possim. Sed quid miru peccati 'pondere eousque peccatorem grauari,s A ipsum quodammodo Deum fatigasse legimus. Vnde. Laboratii,ii
inquit per Isaiam, fusinens,& quasi amplius
tale pondus serre nequiverit, ut sanit Ec-lclesa; proptὸν nos homines , ct propter no- ira altitem defendit de catis, de veniens,liut David loquitur, in aetistissim maris, temial petias demersi eum e nam cum genus hum num ab hoc grauissimo pondere ccati opprestim ad ipsum clamaret; mitte manum itiam de allo, Otitera me de aquis mtihi ad illud liberandum Unigenitus Patris descendens, ubi in altitudinem maris mi seriarum eius peruenisset, patri nimirum volens pro
illo satis sacere, ipsiusque peccati promer tam poenam subire, morte probrosissima interij t. Quod s tantum peccati onus peccator nodentit, non dubiu id ex eo contingere, quod Deo mortuus sensum spiritualem amiserit; quare scut nec cadauera mole sentiunt sarcophagorum, ita non mirum s nec ille gras
558쪽
uissimam sentiat molem peccati. Statu i laque rabio peccator , dicam cum Isaia Epe-eti. a vi pone tibi amaritudines. Extrahe meditatione a suo loco peccatum , & illius percipies grauitatem : neque enim grauant res, ut aiunt philosophi, in proprio loco, quod natatores experiuntur , qui quantumuis in alissimas aquas se mergant et aquarumtamen pondere haud unqua grauantur, quod si proprio extrahantur loco , nec minimam earum partem sustinere possent: Sic, inquam, cum peccandi consuetudine sint in te peccata, tanquam in proprio loco, extrahe illa meditatione, & poenitentia abs te reijce, di
quanti sint illa ponderis cognosces.
δ' incidunt i brena, quos pecca-' serpens momordit; quia ut
d Em Ambrosius ait: non minor es
febris amoris , quum eatiris rnam iJu animam, hae corpus
credimus, calor est inordinatus naturae eon. trarius,qui inflammatus in corde per venas, Ze arterias, ac sanguinem in uniuersum coria, pus diffunditur: Sic febris animae peccaturin calor est inordinatus ips animae contrariussin appetitu senstiuo an staminatus, qui peri intellectum , & voluntatem in eam totam,
diffunditur. Et quidem calor est inordinal tus, quia diligit peccator magis creaturas,l quam creatorem, eorpus quam animam,proprium commodum, quam salutem proximi; i quod ordinatus amor, qualis est sponsae in .l canticis, de quo ait; Ordinatiit in me etial ritatem , haud patitur, quo primo Deus deinde caetera propter ipsum amantur. Inflammatur calor iste peccati in appetitu senstiuo , quia ut B. Iacobus ait; VnDAtiijque sentatur a conetipi enisa sua ab ruestis,il erusininde per intellectum , N voluntatem diffusus,animam ipsam perimitinam
ut idem B. Iacobus ait: Cone visentia cura conceper l, paris peccatum , peceatiam veroetim confra inmatum fuersi, gens at mortem.
Est febris ista, quam peccatum in animam inducit, non quaecunque sed phrenetica , homine adeo a mentem eniciens , ut ob breuem delectationem meritum honorum Operum perdere non dubitet; nam quo pacto, .lve Graeca narrat historia, ante Vlyssem aliquando vesaniam simulantem & aratrum, per quendam iundum ducentem, ut bellorudiscrimina, quae contra Troiam parabantur, euaderet, Palamedes eius duos filios in ter ram ante aratrum posuit, ut si illud recta in eos duceret, mani ueconiiceret vere esse fatuum: contra vero sapientem, si illud ab
eis auerteret ,' ita cum peccator opera --nia bona , quae partus sunt animae , conculcet , & non solum in ea; sed in propriam etiam animam saeviat, sponte sua illam detrudens in baratrum, ut in Apocalypli ab ea fuit stella signaticatum, qudi cadens is caelo
aperto abyssi puteo, sponte sua se in illum
proiecit: si huius palamedis exemplo uti placet , non dubium cum amentem, S esse, &dici posse . Ex quo sacrae literae omnem hominis essectum, di casum verbo Hebraeo na- Ibaiah , quod a vulgato interprete , virum stultum interpretatur, exprimunt. Sic in libris Iudicum legimus virum illum Gaba nitam , qui Levitam Ephrataeum redeuntem Iad propria in hospitium receperat, conciues a suos in hospitem suum insultantes , vocallena halali, idest fatuos: Ceste, inquiens, iuxta vulgatam lectionem , ab hae stultitia, tibi pro stultitia ponat Hebraeus nabatis. V irum etiam suum Abigail, qui auare ni .mis Dauid contra se prouocaucrat, i ii xta nomen ipsius fatuum appellauit,dum David Klloquens dixit: Ne ponat oro . Dominus Imeus rex cor suum oper visci istim ini- 1 qtium Nabai, quonsam secundavi nomen l
lnifestius Moyses peccatores omnes fatuos in Deuteronomio vocavit, dicens r Haetei- I
t Et Beatus pauluse obstiraetim est , inquit , ii insepsens eor eo m. David etiam peccatum Isuum sultitiam vocavit, dicens Du utru/-'Irtint, ct corrotae sunt ei atriere meae a faeie in pientia meae . Et alibi : Tti seis in-I ρι ntram meam, Θ deIidia mea ci te non Itint abscondita. Et vere si bene peripiciamus , nihil est, quod hominis mentem aequEac peccatum peruertat, quod licet satis ain
paruerit in ipso Dauid , qui post peccatum
adeo insipiens euasit, ut verum putauerit,
quod parabolice a Natan illi narratum sue.
rat , Ouem nimirum reperiri, quae de pane , Domini sui comederet, de calice haberet,
3e in sinu eiusdem dormiret, elletque illi s- eut filia ; clarius tamen in agricolis illis cognoscitur, quos eo dementiae peruenis narrat Beatus Matthaeus, ut post occisos Domini sui nuntios, videntes filium, de hare-dem dixerint: hie os haeres, venite , Occida- imus eum , ct habebimus haereditatem eius . ,
fieri polle credentes, ut a patre familias in haredes constituerentur , si filium eius occiderent . Si e & diues ille Euangelicus, de . quo Beatus lauas, iam morti proximus in annos plurimos se adhuc vivere posse crede
559쪽
hae nocte repetent a te , ct quae parasta euisserunt λ Et norum , ut docet Sapiens in ι- tum esse numerum , ex eo patet , quod omnes fere homines ament diuitias , honores ,& voluptates, Deum, a quo illae proueni ut, contemnentes. Vnde: Obstipes ira, ait Ieremias, eati superhoe, 9 por is eius d/flamini vehementer: duo enim maia fuit popuIus meus , me deretiquerunt fontem
spatas, quae eontinere non υHent aqvias. Obstupescite nimirum maximam peccatorudementiam , qui cum Deum sontem aquae uiuae ad extinguendam suam sitim habeant, maximo sudore cisternas sibi parant dissipatas, disruptas, inutiles, nee valentes , vel eam aquam , quam ipsi propinant, retinere.
runt me. Et quae maior dementia esie potest, quam bene de se merentem tanquam phreneticus no cognoscere, quin immo spernere,& alteri, quod illi deberes , sacrificium impendere sic ait Dominus per Oseam . Ego dedi ei frumentum, minum, ct oleum, er argentum multiplicatii ei, ediatirum , qua fecerunt Ita I, seu, ut Chal-drus vertit. Ex qtiibtis idola fuerunt. Quod s dementia est maxima indumentum capitis pedibus applicare, qualis erit dementia . bona a Deo pro Deo ipso suscepta , in inimicorum eiusdem Dei v-
sum , aut creaturis applicare λ Insipiens sa ne Michas ille, de quo in libris Iudicum , fuit, qui eo tempore, quo rex non erat in 'iIsrael, sed unusquisque quod sibi videbatur, faciebat, Theraphim, idest idolum colebat, quod . ut Beatus paulus ait, nihil est, illud que sibi surto siblatum adeo amare sevit, vi vocibus , & gemitibus totam illam impleuerit regionem. At insipientiores censendi sunt peccatores , non vanum idolum; sed verum Deum, qui caelum , S terram implet, criminibus sibi sublatum haud lugentes , neque eiusdem absentiam incre-aldibilem sane calamitatem l) sentientes. Laban quoque stulte falsoruin deorum iacturam doluit, gener umque suum septem dierum itinere insectatus est, ut eos recuperaret . Deos, inquam, qui oculos habent, .lnec vident; manus habent, nec palpant pedes habent,nec ambulant, nec denique clamant , in guιιure oo; sed multo stultiores sunt peccatores, qui omnipotentis Dei iacturam non dolent, cuius oeulis illuminantur , voce audiuntur , manu potenti sustinentur: neque, ut illum inueniant, atqu possideant usque ad se ipsos properare sessinant. Et quis tantam peccatoris dementia non miretur λ qui pro rebus parui momenti, ut sunt huius mundi bona, periculo a teredi damnationis se exponit, di salutis suae . prodigus meritum bonorum omnium spi- Iritualium, quae per totum vitae spatium acquisuit, momento uno amittit . uere , ut Oseas atri Faestis eL Ephraim quas eo iam-l'ba seiacta non habens eor. nam caetera ues , ut docet Hieronymus, pro pullis pugnant suis, eosque defendunt; at illa non minus corde tarda, quam velox st alis, suos non dolet ablatos, nee requirit: quin & inretia quodammodo sponte sua incurrens,
nee aucupem retia tendentem aut videro, aut vitare magnopere curat. Ita non abs-mili vecordia, aut stultitia peccator,cum per peccatum mortale se capi, in miseram
que diaboli seruitutem deduci cognoscat,& omnibus suis meritis , & bonis priuari, iacturam tamen suam, ac si pro nihilo babe ret, nec in minimo pro ea, quam sanguineissere deberet lacrymis, dolet.
quoa peccatum omnibus tandem ani mae bonis peccatorem denuda tum relinquat. DOCUMENTUM MI.
Us Imi interseientes animas ho-V miniam. Eiusmodi esse dixi- avi mus dentes leonis, ut suo mor su , non solum carnem; sed &osa ipsa comminuate quod sane contingere in anima ex morsu peccati apparet; neque enim tantum eo modo, quo diximus, labefactatur; sed etiam eius ossa, nimiru virtutes,l: bonas operationes cominuit. Per Ossa virtutes, & sortia acta signifieari docuit Greg. du ait per ossa, nisic fortia acta Animeasti Et adibi: Ossa, inquit,l
rtim , uniam ex his non conseis eiu , quod lique non de usibus corporis; sed de Gariti Atibus dieittir mensis; nam eerto nouimus , quod D miaisorum marorum corporatile
ossa confracta sent, O perfectitores Domi- Ini Iutronis itiitis , etii diestim es, hodie me-etim eris in paradiso ineut alteritis Iatronis in ervee ossa seuerunt. Hae omnia a pec-licato ossa commanui, ipsemet Dominus per hErechielem docuit, dum ait: M atierterit I
tem, nώnquid vivet Iustitia, hoc est virtutum actionibus: ut etiam apud Beatum
Matthaeum, ubi dicituri Attendite, ne iusti lutiam Cesram faciatis eoram hominutis. Et apud Beatum Paulum r O rati fiant i si tiam . Sic docens, iustum dentibus arreptupeccati, ubi avertit se a iustitia, mortem
animae non tantum incurrere . sed etiam ita bonorum operum merito priuari; ae si nullum vnquam bonum sit operatus: non . enim; vi Dauid loquitur, qvii operamur iniquitatem, in Cys eius ambulauerum e nal licet citissimo cursu per viam Dei quis am-
560쪽
bulet, bonorumque operum merito reple tur, tamen post laethale peccatum remanetae si semper stetisset, nihilque apud Deum promeruisset: quare sicut laesae maiestatis reus , sortunis omnibus, dignitate, ac vita ipso iure priuatur: ita qui peccatum istha te perpetrant, cum laesae maiestatis diuinae sint rei; iure optimo, non solum Dei charitate,& gratia; sed etiam omnium virtutum merito expoliantur. Et haec mystice comminatio illa suit, quam legimus factam IDi .draeli, ubi dicitur: Urbs, de qua egrediebantur miiae , relinquenιών in ea eentum, d - de qua egediebantur eentum, reti uentur ini Iea iseem in domo I aut nam , ut Origenes docet: anima nostrorum uniuscuiusque urbs est, quae aedificatur a Domino ex lapidibus, vivis, idest ex variis virtutibus, quorum silcalx, qua inter se colligantur , est charitaso quam vocat Apostolus: Dimulum perfectio
inis, idest vinculum perficiens.colligat enim' virtutes,ea'. mirabiliter perficit. sicut igitur quotiescunque peste, aut tam e ciuium numerus per peccata minuitur, contingere solet, ut urbs, de qua mille egrediebantur milites, vix centum postea egrediantur, &de qua egrediebantur centum, ad tanta redigatur paucitatem , ut decima tantu eius pars in ea relinquatur ; ita quotiescunquo homo peccatum comittit, ex anima, ex qua egrediebantur mille, idest omnium virtutum operationes et significatur enim per numerumillenarium uniuersitas , ut in psalmis:Ver- .lbi qiaod mandauit in mi e generationes,non egredientur nisi centum , numerus decuplo minor, & ex qua centum egrediebantur , non relinquentur in ea nisi decem: nam
lscut de omni verbo scientiae, & intellectus quod sciscitatus est, inuenit rex in Daniele decuplu super cuctos ariolos, ita minuit peccatum omnium virtutum opera, eaque Omnibus modis efficit imperfectiora. Et cum decima mille sit centum, & decima centum sit decem, & omnium rerum decimae in lege Deo dicatae ellent, has vendicat sibi alia quando decimas Deus , easque in peccatoreret tu quit, ut facilius conuerti possit: quia licet per isthale peccatum, bonorum omniua mittat peccator meritum; remanent tamen
adhuc in illo aliquarum virtutu habitus, quibus, licet improprie, aliquo pacto disponitur ad diuinam gratiam recipi edam; caueat tamen diu conuersionem suam differre, ne quas reliquit Deus in eo decimas, omnino devastet ; nam ponam, ait per Michea, mariam quas aceruum Iapidum in agro,cum puniatur Cinea. Hebraeus. In aceruos agri in piantatione vineariam. Civitatem scili cet istam animae rebelIem non solum bonarum operationum meritis minuam; sed etiaadimplebo ruinis, ponamque muros eius ae aedificia, Omnem scilicet habituum ipsius firmitatem in aceruos lapidum, quales fieri solent in agris, dum aericola lapides in vnnm locum iacit: etenim sicut e muro magno impetu arietibus diti pulsato lapides a calce dissoluti paulatim concidunt; ita peccati mortalis ariete diu pulsata anima,& superbia, virtutes a charitate , quam diximus esse vinculum earum , se lutae concidunt, &IGpulchrum animae aedificium, urbsque magni sca terrae aequata in aceruum lapidum vertitur, inque eo solo,ubi habitus erant virtutum, a quibus veluti sortissimis muris hostiusuperabat insultus, vinea transportatur,d qua scriptum est i De Cinea Sodomorum Imul. 31. Vinea eorum, is risiburbanis Gomo'ha,l3 3. Sua eorum otia fiatis, edi horri amariss i. In qua nimirum vites multae sunt vitiorum , de peruersarum cupiditatum propagines , &ne locus in ea ullus sit vacuus, lapides veteris aedificii dimittuntur in valles, ubi terrain herbis operiantur, nulliusque sint commodi in posterum; virtutes enim illae solutae, ac mortuae, locoque suo deturbatae,puIuere terrenarum curarum, & nouarum cupiditatu germinatione ita operiuntur, ut nullae appareant, ac si nunquam fuissent. Tunc reuelantur funda meta aedificij,&fides,& spes, sor- Hma,& vita carentes, id est animaduertitur ex operibus, caeteras deesse virtutes, & relicta esse sola fundamenta, neq, ea quidem satist firma, si in suis peccatis peccator perseueret, vineaq. in eo plantata suos amari 1simos ho-tros continuo producat ; nam remCrsum conscientiae ferre diu peccator non valens,
ut a se timorem inferni, bonique amissi dolorem excutiat, paulatim de inferno, & d beata gloria dubitare incipit, tandemquocu insipiente dicit in eordescis, non /s Deus.'Pst 3.
si uod peccatum animas hominum
ENTES Domi dentes Hritis flvi interseientes animas homina sicut enim dentes leonis, soria ultissimi cum sint, perniciosissime , R crudelissime humanum corpus perimunt. ipsaque o sa confringunt; ita misere,crudeliterque animas hominum peccatum interficit,dilania que, ac vires bene faciendi cominuit. Quod ut melius perspiciamus, meminisse oportet ε. ex Apostoli doctrina, in unoquoque nostruduplicem esse hominem,externum videlicet,& internum, hoc est corpus,& anima e proinde duplicem in nobis esse vitam, & duplicem mortem, nimirum corporis, quam cum .hrutis, de anims, qua cum Angelis habemus communem; corporeaeque vitae principium animam esse, quae dat vitam corpori, qua