장음표시 사용
561쪽
36 Dc liquit.&Hostri. Peccati. Doc. XI U.
sublata moritur corpus; seiritualis vero vitai principium Deus css gratia sua animam n luram an formans, qua sublata moritur & ani. ma . Gamuis emm . ut Augustinus ait, Lx-mana anima veraeII r immortatis perhibeatum habes tamen qtiandum etiam Usa morIem suam. Et infra: mors igitur anima I, cu ea
defer ι Deus:)ieti ι eo orti,tia ιIud deseriι anima, quιa, inquit alibi, setis .ira eo πον is ansma es , ara ειtia animae Deus eri. Habet etiami pira malis haee vita ad instar corporalis, quinque sensus. nimirum gustum,quo dininis fruitur, delectaturque : na rurius eius , inquat Sponsa , dtitiuatistiari m o. S David: itiam avitisa satirastis meis e qtisa itia per meIora meo. Habet visum , di auditum, quibus audit uuae Dei sunt, Atiis sita, ct O de, ct in
chna atirem tuam, inquit idem psaltes: Habet loliarium, quo Christi adoratur suauitatem. unde sponsa. Ctirremias, inquit, in ociorem Unguantoriam tuorum. Habet etiam tactum quo imum appraehendit, nee dimittit: Gnias eum , inquit eadem sponsa, me imιItam. lHabet donique ad instar vitae corporea viruS, hoc est virtutes, quibus sustentatur, quae Omnia saeuissimus holiis peccatum auseri , non lseeusae auserant infirmitates sensus,robur, Δ lvitam corporis, quin N ipsum Deum c qui , ut Moyses docet, e I si a nuba, di vi ipsemet chr stus, via, veritas, ct Ossa. Vnde B. Paulus: M. ι υι uere Chγstis es. ) ab animae ij cit, non formaliter, aut clieetiue, ut lati lassici loquunturi sed demeritorie, animam tali pacto inficiens, ut diuinum fieri gratia habitaculum demereatur: nam ubi per gratiam ab illa Deus discedit, S illa vivificare desinit:
quoniam, ut sapiens ait , in maletioum an mam non rnιMιθιι Sapientia, nee habitabit ans
eo ore selisito peccatas. Quare sicut patriar Ictia lacob,ut habetur in Genestia Labaia socero suo no expulius disces i. t ted qi od ab eo Lo ea fronte, qua solcbat, reciperetur : unde a Rachel. S Lia dixit: mura fauem patris UesIm , quod non δει ecia Mefluus heri , dy nu. urus tertius . ita eum peccator peccans ab incommutabili bono ad creaturas avertatur, magis e M, quam ipsum Deum diligendo; merito mutando factim Deus ab illo, ut demeretur , dii ccdIt, quo discessu , ut diximus , an selix moritur anima, di amplius non m si nomine vivat, ut B. Ioannes in Apocalypsi ad que . dana puccatorem scripsit: nomen ,uicen Silii, Mors, qtiod vivas,'mortum es . significans non veram , sed simulatam eius vitam esse, qui vivit an peccatis . nam quemadmodum Babylonis simulacra, cxterius aurea , taplandentia , interius vero eat tota vermibus, c soram Fnibus erant plena. De flagita Ou pce, ea torcs ι gregia quidem, elegantique specie .a hominum conspectu aliquando apparent, omenque habent qnod vivant, eunt vere lintuortui. Sic pater ille Euangelicus filio con- uerenti de latitia ipsius ob reditum prodigi arte me istius meus morIutis erat, o re ι'Luca s. xit: mortuus qui dura erat, quia licet sibi lae r . . st isti me, iueundissimeque viuere visus si luxu mose tamen, omniaque sua consumens in peccatis vixerat. Hi ne facile intelligere possumus quid sibi voluerit spiritus sanctus, dum in Q. ris literis docet, Saul filium unius anni sui D
tuis tamen Iobs regnasse diereti , in quibus inmoni,ct mimisisse p/γb heriar. Et Hie. ronymus se eras Savi Innocens, quomodo re via. IV. Agnare coepis μι Mitis unius anna, ct in eadε nauis. m. innocentia dciosus annis regnasse dicιων. Ex quibus liquet illos tantummodo in saeris literis vere vivere diei, qui eum Deo vivunt, reliquos vero, qui sne Deo vivunt, nomen tantum habere quod vivant; at vere mortuos . e. Sic ad indieandam veram mortem animi mortem corporis somnum Psaltes appellat: Dormierunc inquiens, somnum ip
linspuish s.fle in Deuter Om. Moyses: Dor'iόγιι .miens eum patribus stiri. Et in libris regum. Disiuitiis Datiit cum pa:rabusisti. Et mul' his. toties alibi: Hi ne factum est, ut & nos mor. Δ' tuos aliquando dormire dieamus, S quiescere, ut in sepulchralibus inscriptionabus appa-loe. Hi ne satis mirari non possumus eam esse opeccatorum demetiam, ut mortem eorporis, lquae vim bra est mortis, adeo timeant, di ve
t m i Gi diatim es nauiga, ne moriaris , crpure Dii Z Nec tamen vita hae e corporis actibus proprii serescit, nec per sensuum operationes multiplices, aut persectior in se, aut diuturnior euadit, cum vata spiritualis animae ψirtutum actionibus augeatur, di maior atq; perfectior in dies effetatur. o quantum homines videre,& audire vellent, si corporis visum uidendo da latare possent; qui tamen bonis operibus vitam animae haud propagare curant, cum tamen vita corporis, summa licet dit gentia protrahatur . semper quotidianis,lis in uno momentaneis diminutionibus exhauriatur, breuiorque di contractior effetatur, tu vita animae diuinorum mandatorum Obscr-uantia continuo propagatur. Sic Iustorum Prou. q. Is
semita, idest vita ait sapiens, quasi lux spisnuens procerit, O crescit, et qtie ad presectam, contra vero vita corporis mors qua
562쪽
9 innismer ibilia am, exi fac uetudine nobis domes, eaὸ sunt ram/n misitim deso A haee, tamen quIs immums,quis Abeν es ab his omnisti 'Si igitur huius corpore et miserς viis priuationein vittinuiti terribilium dicit philosophus , quid nobis dicendum de morte animae nam si tanto peior, di miserabilior ea censetur priuatio, quae meliori bono priuat, unde valetudinis magis quam fortunaru amitso timeri solet , & vitae quam valetudinis, quae erit proportio inter mortem corporis, & animae, quarum una priuatio est animae ab union corporis,& altera animae ab unione DeiλSane se ut eharadius auis maritima icterico morbo laborantes sua inspectione sanare discessuque breui aegrotos morituros designare docet Aelianus. Ita laei inspectio vitam animae desi-ignat , disces usque mortem. unde psaltes: νι-fριυ, ait, in me , ct miserere mea. Et ipso Deus per Oseam : Vae,ait is, nimirum peccatoribus , eum rectis ro ab eis.
Euod turpitudo , 8r seditas peccari
vLLAM esse tam grandem monstruositatem , aut tam deformem maculam in humano corpore, nec ullius esse morticinii , aut cadaueris tam pu-ltridum se torem , qui vel adlminimum deformitati, S phtori animae peccatricis valeat coparari, facite ille cognoscet, qui antinae pulchitudinem 1 dissicite a i cccata deturpari considerabit; nam H Euro ans-lmae , ait Cregorius,htimantim gentis, quod in ιιrram Ieetinuum hominem conseruatur intiae pulei ι tuinis decori transmont , qtianIo- qtie se exserius a Figendo despιιιtint, tantos Ueritis intus componunt. Hine es enim Fod nesa Eccisae, quae etiAortim pulchritudι- ne decoratur, per Va istam diestur: Con-etipiuit rex speciem tuam Et Ieremias Candariores, ait, fari iant Nazarei eius nive, nIlI-diores Lese,rtibiciandiores ebore antiquo, sapphiro pudibriores. Et quidem licet per Naaareos homines videatur intelligere, qui in veteri lege ad altiora persectionis opera aspirabant, seque vel ad tempus , vel in perpetuum Deo deuouebant, ex quo consecrati, seu separati id enim Nararet nomen importat dicebantur. Origenes tamen,Theodoretus, Hugo, & S. Thomas, non de illis hic prophetam verba facere docent; sed de iustis viris noui testamenti, qui optime in puritate, di munditia nivi comparantur r in nitore conscientiae lacti: in assidua di stequenti exercitatione rubori antiqui eboris;& tandem in eadesti con
uersatione saphiro lapidi caerulei coloris. Et quidem hanc iustorum venustate tantam aliquando suisse , ut etiam in externam corporis partem ipsam Angelorum speciem sit imitata, plura exempla nos docent, Si e Moysi ex diuino consortio facies ita resplenduit; illam ut non possent filii Israel intueri. Beatissimae Virgini tanta suit externa venusas, ut, Nicephoro tesse , omnes illam intuentes vehementer mirarentur, quin & ipse Ioseph tantum Virginis splendorem intuitus , indignum s illius conspectu ratus ab illa recedere cogita rat. Christo patienti adeo resplenduit facies, ut milites haud eam colaphis percutere sint ausi , nisi postquam velo illam operuerunt, ut pie auctor commentariorum in Matthaeum inter opera Hieronymi meditatur. Et eum Theodoricus rex Caesareum Episcopum Arelatensem ad suum tribunal sisti iussisset, ut comparuit, testi Rubeo , illum maximo contra omnium spem affecit honore; tanta enim luce eius facies , decoreque nituerat, quemadmodum idem ipse interrogatibus est consessus, ut angelum sibi non hominem adstare eenseret. lHanc tantam animae pulchritudinem pecca-ltum ita consumit, ut quae prius in ea Angelis icomparabatur , turpissimae euique rei deinde li possit asimilari. Hine Ieremias D nigrara es,l inquit, facies eortam stiper earlones , ct non a liunt cogniti in pti eis , acibose ctilιs eortim
opus manuum Atiis. Quin tantam esse hane peccati deformitatem, ut nulla valeat naturali virtute, vel laudabili opere deleri, sapie n. tissime Theophrases essendit: qui Demetrio cuidam se ob deuictum leonem nimis laudanti, vulneraque suscepta ostentanti ait: Et cur vulnera Lamiae non ostendis λ meretricem signans, cum qua infamem degebat vitam: significans nulla eum dignum lauqe, qui infami culpa notatur e nam , ut Ieremias ait: Ss Iatieris t/ nitγo , ct mti sphea re s tibi herba horith,maeti ta es in iniqua ale tua. nullis
scilicet pigmentis tegi, nec ulla vel sortis limis a ponis vi turpitudo peccati elui posse doces.
Cuius etiam foetor tantus est, ut omnis ni Ortici iiij licet quatriduani sutorem certissime superet; est enim, vel teste Philosopho,torruptio optimi pessima. Quare nulla cile potes
maior cotruptio, quam correptio mentis,qua pars est hominis optima; arque adeo peior est corruptio bruti eorruptione ligni Morruptio hominis eorruptione bruti,corruptio tandem animae corruptione corporis. Hinc optime David de peccatoribus loquens: Cor ptisunt, ait, ct abominabitissa fians in Litio, Dis. in illis scilicet rebus, in quibus summo. pere delectabantur , abominabiles iacti sunt, quidem non solun 1 hominibus; sed etiam Angelis L ipsi Deo. Vnde Iegitur, inquit Sanctus C
563쪽
83 De Saeuit.& Hostil. Peccati. Doc. XVI.
ctus Antoninus , quou An reus in corpor sumpto, ἐν Eremitu gradiebantur AmtiI, ct appropinquauertint ea auoi , quod iam perpLν s dies iacebat , foeteiat ; fremitae a Niem nares obturanti, dixit Angetas ;quare nares tuas confringιs 3 at itae non
Catio , inquit, eauatieris ilitus fetorem sti- sinere : paulo post iuuenis quidam pia Leher , ct ornatus fertis , reis, etim tha- Ieris , ct sua aurea equitando transsoat , ct eum adhue Iove esset, Angetas eo itobturare nares corpoνis assumpti: etii Eremita valde admirans, ait: quare nares ita
tum coram Deo , ct In Irs, ctiam qno leunqtie eadati γ eoram hoministis. Hac it Exod. 3 o. te. Et in Exodo praeceptum Dei sui se legimus , semper in templo thymiama , bonos que odores comburi: non tantum ob fe torem animalium , quae in eo quotidie sacriscabantur , quantum Ob fictorem peccati , pro quo huiusnaodi sacrificium fiebat, desis namium. Ierem. 3 o
VAS I romphaea his aera a omni) ini tirtus , plagae is ius non Hi sanitas. Hac tertia, ct vltima res est, cui sapiens peccatum simile esse dixit :rompheae , nimirum, his aeuta , hoc est, gladio ancipiti , ct ex utraqu parte se indenti. PIssae itiitis non of fanitas, pro sanitas Gracis iame, quod sanationem, curationem magis , quam sanitate in significat, quod peccatum animam, Scorpus in unum furiat, di quidem plaga
adeo insanabili, ut a nullo praeter Deum sanari queat. unde tirentias: Insanabitis, ait, os fraestira tua , ps a maga tua , ,etiratιρntim Ct Iuus non stili. Et sapiens. tiis , inquit, iusitatist terminos thrrae , per terminos terrae hominem intelligens, in quem terrestres Omnes creaturae sunt ordinatae , quique ultimo , ac extremo loco inter Omnes creaturas fuit creatus. Cuius plagae non est sanitas , quia praeter Deum , nihil est, quod hominem peccatorem iustis care queat, ipsumque ex terra caelum c
ficere ; nam agios , quod latine sanctum dicimus , idcm cse docet Cyrillus , ac sin terra . Vnde Iob: i is , inquit, potes facere mtinutim de Immuncio conrepitim semitie 8 non ne tu, qui fotas es y nam sicut totis naturae viribus omnino impossibile est a priuatione ad habitum dare regrestum ; sic omnimode impossibile est , diuina virtute non interueniente, de peecato, idest de priuatione gratiae, ad habitu iri gratiae redire :quam veritatem contra pelagium sacra Di dentina Synodus sic definitiit. Si qtiis dixerit hominem suis operibus, qua Cel per humanis natia . CeI p γ Iegis Mesrinamitini, absqu/ ditima pὸν I esum Chrisum gratia, scise insiscari coram Deo , anathemast. Hinc Dominus per Oseam: Perditio tua ex te Isra/I, ex me tantum araxirium titim. Ac si dixisset, bene quidem ex prinpria arbitrii tui libertate te ipsum praecipitem in peccatum dare potes; at ex eo resurgere non nisi ex me , qui solus claues mor. iis , di inferni teneo . Etenim habet se mors
animi ad instar illius ollii, quod obseraria quolibet potest: reserari tamen nequit nisi ab eo, qui Uauem habet: Et ad instar Cre
tensis labyrinthi, quem eo artificio elabo. ratum serunt, tantisque viarum ambagibus intricatum , ut qui illum semel intraret, ex eo nullo pacto sine duce egredi poscidatque adeo licui magi pharaonis activa passi uis applicando, colubros venenatos, & an gues mortiferos procreare poterant, quos enecare nullo deinde pacto valebant; ita pro sua quisque arbitrii libertate . angues peccatorum procreare potest; at interimere
non sine Deo: quod in Ioas rege significat unsuit , qui praecipiente Elisto sagittam saliitis haud via quam emisit. nisi, ut sacra dicit historia , quando Uibatis manus fuas, δε-ptr manus regis Inperposuit: cum salutis nos rae sagittas , si e gratia Dei, a qua to-lta salus nostra pendet, emittere haud quaquam possimus . Hinc Dauid i D tis nos P,
inquit, Detis fauos Dei ni, Et alibi, licet ἱn uriam, & Bet sabaeam grauiter peccauerit, dicit tamen Deci : Tahi soti pereatii. Ouia solum Deum nouerat sum peccato medicinam adhibere pose. Sic aegi'r aliquando perito medico dicit; tibi soli aegrotaui, hoc est, ab alio sanari cum nequeam ct tela sanitatem expecto; cum sicut Beatus paulus ait: Non si Cotiniis, neque eurrentis, intellige viribus naturae a peccatis resurgere : sed miserentis Dei, qui tamen gratiam suam suiscientem nemini unquam negat ad resurgendum . Cuius rei causam , ut percipiamus , sciendum, ut Sanctus Thomas d cet , triplicem incurrere hominem detri. mentum, dum peccat, quod tollit qui
peccato resurgit: nam resurgere 4 peccato est reparari ea, quae amittuntur peccando videlicet maculam, corruptionem boni naturae , & reatum p ae; maculam, in quantum priuatur homo decore gratiae ex deformitate peccati: nam sicut res nitida, rei alicuius sordidae contactu maculatur; ita maculatur anima, pulchritudinemque, ac nitorem suum , nimirum gratiam, S rectum usum rationis amittit ex contactu peccati inha-
ussciens ad resurgendue peccato, gratia nemini denega
564쪽
pinhaerendo scilicet creaturae per amorem contra regulam rationis, d: Dei. Incurrunt deinde corruptionem boni naturae, inclinationis videlicet illius , quam habet ad virtutem, seu ordinis naturae,quo voluntas humana volnntati diuinae in omnibus se sinebaliqua determinatione, & simpliciter subi j-cit, quae inclinatio licet a gratia sit habituali i est tamen naturae benὰ ordinatae debita ex dono Dei, sicuti debitum est mihi regnum , postquam illud semel ex dono alteriuS accepi, quod, antequam illud accepissem, nullo modo mihi debebatur. Incurrit
demum reatum p nae e nam peccando mortaliter ad aeternam meretur poetram damn
ri . Quae tria damna, cum non nisi Deo adiutore homo reparare possiti sequitur sine auxilio gratiae, & habitualis, re actualis, baud peccatorem resurgere a peccatis poscse . Et quidem nequit ex se peccator maculam delere peceati; quia cum decor gratiae ex illustratione diuini luminis procedat, nopotest talis decor in anima reparari, nisi Deo denuo illustrante ; unde reqiliritur habitu se donum , quod est gratie lument nec ordinem reparare naturae, nisi Deus voluntatem ipsius ad se trahat: nec pro reatu poenae aeternae satisfacere, nisi Deus, in quem est peceatum commissum , & qui iudex est hominum in se satisfaciat. Ex qi o mavise-stum relinquitur, nullam aut curationem, aut sanitatem naturalem reperiri plagae peccati posse. Sed haec breuiter dicta sussiciant, ad sieuitiam , & hostilitatem peccati conta
T X dictis aperte colligitur , quam verum sit Angeli Rapliaelis du
r', ctum d aut sariunt iniquitatem,qpeccatum , hostis Iuni animae siua, dum peccamdo adeo hostiliter secum Ipse peccator agit, ut bona omnia non modo sonunae, quae vocant, di corpus dissipet; sed etiam spiritualia uniuerse orbe pretiosiora.
is 'leribus iam amanter in perditi orum bominum manus tradi vσ- m, vi probνosissima moris tua ἀ morte Hema, quam fueramus promeriti , nos liberarer i per itubatam anima ιua puritatem, O innocentiam, per immensum, O immeritum sanctissimi mi remoris crueiatum , O mortem humillime deprecor, τι mihi, O populo mibi commisso gratiam donare digneris , quo tempestia sauitiam, O hiatilitatem Iaesalis culpa videamus, quaque facienda nobis sunι, vi diuina tuamasenari placeamus, edi partur volansuum, ac ra ν, υι eadem recte, ct eousanteν opere compleamus, νι β peccato liberati, pos bonam , sanctam, O laiadabilem vitam, per gratiam tuam ad Mernam peruenire mereamur. Amen .
565쪽
E Congregat. Orat. Rom. Epist. Adiacensis.
Ad verba Tobiae cap. 4. vers 14. Superbiam nunquam in tuo sensis, aut in tuo verbo dominari permittas: Ingsa enim initium I. sit omnis perditio.
IDIMUS superiori tractatu grauissima, quae affert peccatum, damna, quamque hostiliter secum ipse agat, qui peccato consentit: principe nunc vitiorum superbia,Omnis perditionis initio vem ba sacere decrevimus, fusiorique tractatione illa disquirere, quae ad indicata verba Tobiae in historica explanatione, documentoque tetigimus. Et quidem,ut tantae perditionis, S naturam, de gradus diligentius perpendentes,ab illa, quoad fieri potest , sensus nostros reuocemus, nec in verbo aliquando nostro dominari patiamur; ita enim fiet, ut superbiam, 1 qua is omnem perditionem initium sumere Tobias docet, radicitus euellentes , omnem aliam peccari perditionem, a quo tanta nobis contingere mala docuimus, prorsus exterminemus . Est enim sisPertia, ut Augustin ait, ιmmoderasus reopria excellentia amor, seu appetitus, qui, ut docet Sanctus Thomas, in actibus volumisjs, s TM r. a. q. cuiusmodi sunt peccata, rationem habet finis. Quare cum in moralibus finis sit -- Inum mouens, & quIcuraque peccat ex parte intentionis propriam excellentiam h beat finem ; omnis perditionis initium esse superbiam, manifestum relinquitur r vel etiam ex parte aversionis a Deo, cuius praeceptum homo superbiendo contemnit, aqua omnis peccati ratio incipit. Hinc I'rosper: Superbιa, inquit, ideo initium om- πιι peccati dicitur , quoniam non s-- peccatum eia usa ; sed enam nullum peccatum fieri potuit, poιui, auι poteris prae tua ,flqvidem vibilatiud peccatum, nisi Dra e-
emptus est, quo eius pracepra calcauIur, quem eouumptum Dei nulla res alia persua
deι hominibus, nisi Iuperbia. Ex quibus patet ab in , qui nolunt in baratrum uniuersorum malorum decidere, magnis conatibus vitandam superbiam esse. Et quia ex illa tanquam ex infausta parcnte nascuntur Curiositas, Levitas animi, Inepta laetitia, Iactantia, Singularitas, Arrogantia, Praesumptio, Desensio peccatorum, Simulata consessio, Rebellio, Libertas peccandi, &Consuetudo peccandi , quae duodecim dine gradus, quibus ad summum eius malitiae peruenitur,d cet Bernardus; de illis postquam singillatim dixerimus , potiora etiam ad eam expellendam remedia proponemus.
566쪽
De Superbiae gradibus. Cap. I. q91
De primo supcrbiae gradu Curae sate. .
M RI OS IT AS, ut ex S.Thoma colligitur, nihil est aliud,
quam supersua quaeda cura, di appetitus inordinatus ea noscendi, quae vel nobis inu tilia sunt, vel eaptui nostro non accomodata ' quam habent illi, qui res
alienas, vel ipsas physicas scientias addiscere cupiunt, & inuestigant, ut ipsas tantum sciant r. L illi, qui videre, audire, olfacere , gustare ,& tangere appetunt, habet enim curio stas locum,etiam in notitia sensitiva causa tantummodo sciendi, vel iudicandi , vel addiscendi ea , quorum notitia nihil ad eos pertinet: non tamen in ipsa cognitione principaliter consistit; sed in appetitu . Situdio inordinatat cognitionis : Sic et Curio sim , inquit Augustinus, non ad hetintium OoIuptatem , aut motissum ; feci expersenda, nssendique tibidine eomittitur titti enim couptatis habet silere in Ianiato cadauere quod exhorreas λ Θ tamen se tibi iacet, eon-ciarrunt , τι tristentuγ , τι patieant:Timenteriam, ne in somnis hoe Uideat,qtias quisquaeos Cigilantes videre eo gerit, aut ptilebritudinis villa fama per a erit; ita is in eaeteris sensus , quae pro qui Ionatim esset . Quare quotiescunque appetitus is sciendi nullum rectum finem habet a propheta vanitas appellatur . Vnde ait: Auerte oculos meos , ne Caleant Canitatem . Oculos, nimirum corporis , S animi; corporis , per quos omnis sensatior animi per quos omnis cognitio s-gnificatur ; nam omnia sensibilia videri dicuntur : quia, ut Augustinus docet, cum oculi ad cognoscendum in sens bus sint principes, ad ipsos curiositas spectat cognoscendi. generaris, inquit, eaperientia sen-stium,oeu rum concus enua dicitur,atiι astu ndi ossicium , in quo primatum ocuti tenens, etiam e aeterisn s s hi dGymitiιtidim urpant,es ahquid cognationas expIorant. Est huiusmodi in ordinatus appetatuet scie-di primus superbidi gradus , quia per illum
primo ascendit homo ad propriae excellentiae desiderium: tu quia excellentiam quandam sibi improportionatam expetit,dum rerum inutilium , & improportionatarum notitiam quaerit: tum quia , dum res alienas, ct cognitionem rerum , inutilium affectat,
sui ipsius obliuiscitur, dumque aliena inquirit errata, propria desidiose praetermittit: Si enim se tomo mi Iunter attenderet, mi. rtim eses, inquit Bernardus ,s ahtid τn-
qtiam intenderet. Et Gregorius gratie eurio,
sitas es citium , quae, dtim m/ntem ad intie si eandam Ciram proximi exteritis dueitfmper ei tua interna Ascondit, Ct ahena sciens δε nestat. ct curiosus animus quanto peritus scierit aheni merui; tanto lat aenarus fui . Quod malum, cum se incurrisse David cognosceret, dicebat: Cor mene nitiPhaltim es, deretiqtiit me Cirrus mea, ct tamen octi rum meortim , se ipsum non I meetim di ac si diceret, non orbatum me
oculis doleo , quod lynceos, 8e perspicacissimos mihi habere videor : sed quod alios inspiciendo , me dereliquerint e doleo eos
mearum praetermissionum, S erratorum
ignaros ad aliena curiose inucstiganda s contulisse. In hoc enim Sapientes a stultis discrepant, quod sapientes non sicut stulti in calcaneis, hoc est infima sui ipsorum , &bestiali parte; sed in capite, & in suprema
rationis, lumen semper oculorum suorum
secum gestant, ut se ipsos considerentiiquod testatur Sapiens, ubi ait: Sapients, octiti in capite eitis : Stultus in tenebris ambtilat: Quare, quo modo si duo simul tu tenebrosa nocte iter faciant, qui ex eis sacem desertaccensam se ipsum optime, vix vero socium videt, cum e contra, qui sne lumine incedit , optime socium, & nihil se ipsum conspiciat; se rationis lumen, de quo David : Sirenatia HI super nos tamen stitius itii Domine , in opere deserentes, se ipsos optime, vix reliquos cognoscunt: at qui illud in o pere minime deserunt, Optime reliquos,vix contemplantur se ipsos. Unde merito huiusmodi homines non ratione praediti ; sed magis belluae , & bruta animantia sunt censendit dum , licet rationem habeant ; sin
ratione tamen , scut illa , operantur . Sane
quo pacto studiis deditus suum animaduertens cubiculum luminosum, ab omni sord mundum , libris, S: omni re usui, ac studiis suis apta resertum, adeo in illo libenter
commoratur, ut vix aliquando induci molit, ut vel relaxandi animi gratia extra illud exeat: contra vero tenebrosum, sordidumque illud habens, 1jsque commodis vacuum , absque ulla causa extra illud vaga tur , libentiusque in alienis, quam in proprio commoratur ; ita qui conscientia cu- laiculum, lumine rectae rationis illustratum,
mundumque habent, libentet illud inhabitant , quod vix ad modicum faciunt, qui illud sordidum , ac tenebrosum se haber conspiciunt: sed potius aliena inquirunt. Vnde Sapiens; Sitious, ait , respicit perf/nesos vir antem ercidistis joris sui. ac si dicat : Sapiens in hoc a stulto ditiari, quod dum alterius domum petit, expectat, d nec dominus clausum ostiurn aperiat, vel recedit; at stultus se ipsum ingerit, di alienam domum curiose intrat, quod si clausis ianuis impediatur, per senestras , vel per ostii rimulas, quae intus fiant, inuestigat. sunt iii miseri senibus quibusdam consimiles , quorum acies oculorum sic affecta est, ut cum res a se distantes videanti prope ta- 37. I l.
567쪽
492 De Superbiae gradibus. Cap. I.
men positas haud discernere queunt. Sic Liae. 38. I lpharisaeus ille euangelicus in templo comstitutus, quotquot in plateis erant, raptores , iniustos, & publicanos videns, tum rem, quem intra se habebat, ininime conspiciebat, nec trabem , quam habebat in
oculo ; & de publicano sollicitus, sui ipsius
non recordabatur. Sed quantum huiusmodi homines , qui quasi aquilae, di talpae animalia in lege immunda, quorum unum, Nsolem ipsum acumine sui visus contempla litur: aliud vero neque terram ipsam, in qua degit, cernit,qui scilicet nimis alios, se ipsissulnihil vident,execretur Deus, dii uxore Lolla curiosὰ retrospiciente in statuam salis con-lsuertit, sat nobis declaratum voluit. Etenim cum pactu salis, ut in Numerorum libris habetur, sit sempiternum ; sempiterna se cu-
Frau. ao.triosos assecturum poena significauit. Pon- o. dus , ct pondus, ait Sapiens , mensura, ct mensura , .ctrumqtie abominaliti e I aptiumeum . quem locum explicans Hierony-nire. ὀ mus: pondus, ait, ct ponisus ; hoe es pondias maius , d - minus: mensura, ct me m
sum namque pondus in domo sua, diuersamque habet men ram , Ῥι Mitre Oides eet in femetipso, alitre metiatuγ in proximo, qui in Dis semper actibus, qua Iaudari, In satiorum Cero qua vituperari postat rima- ριν ; ct irio huiusmodi hominem itise abor minasti Mominus: quia nimirum qiaantsu
lici sinosi inuertite, imiertite miseri cognoscendi studium, di iam ab externis,ad ea , quae intra vos existunt,curiositatem vestrana transferte: nam si malorum historiam adigredi est cordi, tantam creatorum multitudinem intra vos ipsos reperietis, malarumque cupiditatum , N negligentiae segetem,
ut domi quod agatis allatim habituri sitis. O vere laudandam Locrensit m legem, quae , Plutaretio teste, si quis peregre reuersus rogas et, nunquid noui cum multa inciebat: l
ipsem: Us t. tibi repraesentalia, qtita terra es, O in terram rhia: sn ahas, non prophetae, non Domini, ita Dinis, O Etiae, immo ipstis Satana imitatoγem te dixerim.
Sed quid, de illorum curiositate, qui superstitioss scient ijs aliena inquirunt
dicendum y quique ad flaturorum pia .ctionem , vel ad Occultarum rerum mani se-
stationem, magicis, di plerisque astrologicis, chiromanticis , hydromanticis, &similibus curiosis stud ijs vacantes, explicitum , vel saltem implicitum cum ipso daemone pactum ineunt vere miseri, & no 3 nisi temporali, & xterna morte plectendi fMale eos , inquit Dominus , non patieris I fuere . Et alibi: Cave, ne inueniantiar inlidie, qui aristis fusitantum, atit obseruantlL somnia, atque auguria, nee si matistis, inee ineantator, me qui rithones eonstitit,
nee diurnos, cte. omnia enim haec a mina
tur Momistis, O propter huiusmodi seri FadHebit eos in introitu itio. Sed hos reprobos omittentes, quorum
satis nota est impietas, iam videamus. uanta si eviriosias eorum, qui fatu-oflea , ceI sua, mel aliorum p/μ nafra quarunt. DIximus initio , eos omnes curiosos esse, qui vel ea scire appetunt, quorum
notitia nihil ad eos attinet, vel ea, quae calptum eorum superant, qudi duo manifesti si sime appetunt illi, qui astrorum contempla-ltioni,ad futurorum notitiam, per se,vel per alios incumbunt. Duplex enim , ut Theo-l Iogi docent, astrorum contemplatio, seu a-lastronomia , aut astrologia , neque enim liliae duo consueuerunt distingui, ut aliqui faciunt naturalis scilicet, di iudiciaria enaturalis, quae naturam inrorum , planetarum , ortum , Occasum , iunctionem, oppositionem , varium aspectum , tum inter se, , tum ad stellas fixas, di Ecclypses cons derat,& ex eorum imotu, & situ de futuris elementorum, & corporum affectionibus, serenitate, pluuiis, tempestatibus, nivibus, grandine , aestu, frigore, corporum tandem alterationibus, similibus , quae E caelo pendent, coniectat. Iudiciaria vero ex syderum obseruatione de suturis euentibus, a si- hero arbitrio aliqua ratione depedentibus, ut de conditione vitae, de matrimoniis, de
liberis, honoribus, opibus, ins tunias, cinimicitiis, praelijs, exilio, carcere, morte, alijsque humanis casibus iudieat, cuius cultores, modo Genethliaci, modo Chaldaei a pellant in a saeris literis augures, vi apudua iam , ubi dicitur : Stens, ct saluens te Ilaugures erit, AM Ioui eati, habent L X X.
qui contemplabantur isderis, O supputabant mentes , Ut tui vere praeiuearens. Astrologia naturalis ea parte, in qua naturam contemplatur stellarum, earumq. lortum, occasum, aspectum, colorem S silis, & Lunae, dic. si ad agri culturam , me dicam . vel nauticam artem iuuandam, aut
aliquo alio bono fine addiscatur , Iicita est,& utilissim . Hinc Basilius: Luantam au -
568쪽
tem otititissem mita praebeat flanseatio ex Osris, quis ignorat Expedit enim nautae
m mentis tro exerit .. pedit iter faeientati proeul Meunare detrimentum ea trisui aeris miatasionem expediati: agrieoia autem qui taria femina , O puniarum curas oc-evati funt,omnes inde inueniunt operarum onoriti nitates. sic profuit huiusmodi mstrorum notitia Christophoro nostro Columbo , qui dum primus Christi nomen nouo orbi detulisset in insula lamaica, eum incit peret despici, rebusque necessarijs ad sui, Si uorum sustentationem carere, minacem
Deum insulanis accersitis, de iratum, ni si bi prouiderent, futurum significauit, fgnu-que diuinae irae futuram post biduum Lunae Ecclypsim dedit, quam cum illi factam post
biduum conspexistent, rei ignari, & caeleste portentum iudicarunt, de Christophoro necessaria omnia ad commeatum subministrarunt. Verum si huiusmodi astrorum natu irae contemplatio , de studium bono alioqui fine caret , ut scrutar I quid Sol, quanta ut eius rotae magnitudo sit, quot stellae firmamento assi xae, qudi distantia caeli a terra, &c quae omnia scire nihil , vel parum confert. .lcuriositas censenda est . Quare Augustinus lin suis consessionibus t Sunt, ait, qui curiosa peritia noti eriant senas, dimetitinιώγθῶν eas pugas, ct intiet rigant sires Hir rum , Eoo es pronuntiane, mirantur hae omnes, Iupent, qώia nesciunt, exuisam, atque exto tansur, qui sertim , ct per iniquam sperbiam recedentes, atque desisten-
praeuident, ct in praefensia Dum non vident. Unde a talibus etiam studiis recedere curiosum hortatur, dum ait e Dieans quid. Cotant de eisii isderibus alioni a patre, qui tot in eaetis , nolis aiaιem δε inser auis, Er
magnitudine sis mitibtitius esiquid quaerere, tarique i Gi tione rebus grauioribus, ct metioribus nerassaritim temptis impendere , nee expedit, nee consisti: ct mentis eredimus , ea esse e saris maiora taminaria, quae
o magna Iuminaria, luminare maius, ut
It et , non multum tamen, ae prope nihiI divitias tractas iovem diuinariam ierimu-yarum, edi infria suos intentiam pus -- pedis , Uncia eommodissa honestusque contemnitur .
Curiosissima tamen est, licet culpe mor. Userae expers astrologia limc naturalis in i altera sui parte, qua nimirum ex situ, vel imotu sederum, de futuris, elementorum s& corporum affectionibus iudicat, nam cum nulla astrorum, praeter Solis, ae Lunae, virtutis certa notitia, aut experientia sit haud fieri potest, ut eorum certum aliquem essectum noscamus. Neque enim scire possumus , an videlicet is particularis enectust pluuiae , grandinis, serenitatis, a tali, vell' tali oriatur p aneta, nimirum Ioue, Satur no , Venere, vel alio quopiam , tum quia nunquam hactenus, ob proprium spherae octauae, ac nonae motum , idem fuit eorum aspectus, unde certa experientia id cogno.
sei posset: tum quia ex aliis causis nobis ignotis neque enim perspectas habere potest homo omnium syderum proprietates, aut coniunctiones talis essecius potest impediri , vel etiam immutari a ventis, vap ribus , aestu, di stigore, Ae similibus, cum certum sit, actiones rerum a medij variatione variari, quod etiam ephemeridum annuarum patet experientia, quae cum vix aliquando verum demonstrent Ioannes Pi-llcus iureiurando confirmat, ex centum tri- ιginta praedictionibus nobilissimi cuiusdamlς
mathematici de mutatione caeli, de aurae se adhibita accurata obseruatione tantum septem veras deprehendisse, quod non eontingeret , si proprios stellarum essectus nobilis mathematicus cognouisset. Quare de Α- istrologis dicere verissime possumus , si ipsorum excludimus demonstrationes , quod Beatus paulus de Cretensibus r Astrologi
semper mendaces.s Nec satis mirari possum hominum eurio litatem, qui cum caeteris hominibus nullami habeant ndem , ubi eos vel semel in mendacio deprehenderer astrologellis tamen istis, i lites una pagina, aut libello mendacii luculenti notatis, fidem adhue habent aliquam , eorumque emunt praedictiones, seu magis mendacia, propter veritatem unam casu, di coniectura, aut certa vulgi fama praedictam : nam , ut medici tentando, di multa interrogando recte nonnunquam de morbo uno censent; sic isti de contingentibus aliquando rem attingunt multa interrogando , Et nesio quidem, ait Bos L hierius,lε an non forte ex lenis errasaeae quaedam fm dictis, non iis , qtiod motibus, sedistij
effectu . Non itaque mirum , si musto minus de corporis humani temperamento, de inclinationibus ex astris, fle hora natiuita tis quicquam possunt eqnij cere, cum magis ex temperamentis, & alimentis parentum, quam ab astris hae pendeant. Verum.
569쪽
Astrologi: iudiciaria iere Canonica prohibita.
V De Superbiae gradibus. Cap. I.
I Usma cciri stare. DIccndum ob maximam sui euriostatem,
A superstitionem aure Optimo lege ea nonica prohiberie unde non solum grauissimὰ peccant; scd di graui uimas censuras incur. runt, qui illi operam nauant. Epiphanius scientiam inconstantem , de insanam illam dieit: nam de astrologis loquens ait r Inconfiunum , Θ ifanam aHrem a Iotiti talem mundo ι exertini. Et Ambrosius eam appellat inutilem persuasionem, impossibilem,& ridicula me nonnutis , dicens, sentati eν uni
exprimere qua s stilum tD vnti tii die, qtis narcis , I, cum hoc, non istam vinum, seu eriam inuriae quaerentibus, impos75 Ie portie/nsrhias . Et intra e guae Daiunt, ne-sitin I, O quomodo ahena nouerunt' quili a m ciet ignorant, quomodo posset ais, qua futura junt, denuntiare rid et tim e i credere, quias possenι . sibi potius pro-mrirent. Thales philtisophus eum astra intueretur, non vidit foueam, in quam speculabundus, dum cecidis et, antillae ludibrio metito fuit , qua tis eum merito pati dixit , qui eum iuxta pedes postea ignoraret efflectia bolicae istae nugae, S longe ab humanis menti- vellet intueri. Sic Bion maxime radiculos ei l l bus depellantur, quae si aliquando verae appa-cebat esse astronomos , qui cum non videant i l rent, non vere , sed praestigiose, & daemonis pisces iuxta se nantes in litore , illos , qui inuo pera, ut nos decipiat, sunt procuratae. Iulcaelo sunt, se videre dicant Pompeius Magnus, i l en/mί Hrof, qtii uerip/H vestim, inquit Au
qui nis astrologicis rebus valde suerat man. li puninus .fana proeurant etiique, qtialibus eumcipatus , haud praescire valuis suam eapiti sil ινγ Iimm p. rasae onus , ct consensianes eius Neque Zoroastes primus , Oiderint itini ant capara vanion Pquosum- esse uellarum influxum in animas, aut in corporibus ad animum inelinandiam, gemim , in illorum fratrum natiuitas doeet,qui eodem tempore nati diuersissimas inter se habuerunt inclinationes. Gemelli,ut multis placet, fuerunt Abel, S Cain; at diuersissima eorum studia & mores: tales etiam fuerunt Iacob ,& Esau; unus autem eorum venator, alter Opilio fuit. PFoetas, O ELmLieno, inquit Cicero , Lacedaemonaorum regri fratres fue-γtinte aι ει non totidem annos lixerunι. RO.
mulus , & Remus gemelli fuere , at Romulus non Remus regna uit. Thomas, qui, S Didimus , quod idem est ac geminus , seu gemellus Apostolus suit c hristi , ct saluus a de ει- tre nihil scriptum inuenimus. Sed quid eodem omento temporis quando natus est Petrus Apostolus non ne etiam alios natos putamus infantes λ ips tamen solummodo elaues caeli,
di terrae datae sunt, quod di de aliis sanctis duei potest. Omnes ne, qui diluuio periere, eol dem sydere nati qui eremata sunt in Pontel poli somnes pueruli illi innocentes,qui ab iniquo Herode interfecti sunt λqui in praeliis, igni
vt ferunt, huius scientiae indorator. se a Niso superandum , ct cadendum praevidit. Quare Alphonsus,cum creterarum rerum magi liros honoraret, a tiro nos solos praeteribat: de qua re eum inter nonnullos quaesitum es et , quidam caeteris acutior dicitur respondi ite . sydera stultos regunt , impelluntque, sapientes nultis imperant; a sultis ergo principibus honorari astrologos consequens esse, non a sep entibus, in quorum classe est Alphonsus e merito itaque fatua, B in. sana seientia a Naria irae noesi appellata: impossibilis, vana , ex inutilis ab Ambrosio, ob nimis pracipitem motum sydenam, eorumque nimiam a nobis dististiam i caelum enim
octauum dicuntur ipsi meta: trologi tanta veloeitate moueri, ut antra centesmain umus
horae particulam plusquam trecenta milia millium conficiat. Quod si verum est, in ictu oculari aspectus aliquorum syderu mutari necesse est, di quae in tanto motu potest este aut certa speculatio, aut fixa iudicatio I Syderum deinde numerus ferme infinitus eius imposs-hilitatem demonstrat: nana licet ab astrolo. gis nonnullae numerentur stellae r praecisus tamen eorum numerus haud sciri potest. Numera, inquit Deus Abrahamo, , euas cati
vanam etiam hane sesentiam, nullum qu intini qtiadam hucia eum daemon 3tis foede- riasu Itint, qua tamen omnιa ριπι nι pes 'serae cti oratis, nee enim quia vatibant an/ma syastin ea animatitierrando, ignando raditim en, υι vahanI. Sed quam inutilis et immo quam damnosa setiam ii per sydera prisciri possent futura tueturarum rerum notati a sit, quis cst qui non videat 3 nam, ut Phavorinus ait apud Celltu: Atii adueryaetient O AIDNIsis uiciant, auι
s ctia Des tibi ram desor erit. Omnis enim praedictio mali tum probatur, eum ad praedictiones cautio adiungitur.Sie de Deo David: Dedisti mertientistis re segniscationem , D mgiant a faeie Metis os tib Peniti diti ii mi
l indieam stilicet quomodo liberari possent
i Et Cregorius: minus enim raetiuserruntiqua prati tuentur. immo carnifices ipsi cum sunti ferituri, non pronuntiant damnatis ; sed ut a cogitatione ictus mentem auertant hortant tur . Merito itaque ieientia haec altrorum se iun-
570쪽
leientiaeu fatuorum, vana, di inutilis, immo,
ut se concludam, Deo inimica. Ita Ambro. susi Sapientia e nu inimieu es Deo , afrorum scilicet inuenta, ct disputatio .
Dicendum est. omnium esse curiositatem curiosissimam iuxta ae perniet ossiima,
utpote quae res diuinas totius naturae captu excedentes, ratione percipere quaerat, quam
illi habent, qui vel curiose nimis inquirunt
quid diuina mens ageret, ante quam mundi fundamenta iaceret r cur alios praedesti- quid diuina mens ageret, ante quam mundi fundamenta iaceret r cur alios praedestinauit, alios praesciuit: cur hos ad se trahat, illos non trahate eur tandiu generis humani redemptionem distuliti aut eue tot infidelium nationes in tenebris agere patiatur, hisque similia. Huiusmodi enim mysteria humanis mentibus inaccessa sunt, di quae fetu. tari non licet; sed suppliciter in illorum e templatione decet fidelem clamare eum Apostolo: ὀ an itido distriam apientia e ciensiae Dei: qtiam in om n/n bitiastinι itidι- tria eius , ct anaetigabitis et iis erast, i Et sertas i se prima illa parentis nostra inobedientia huiusmodi euriositatis affectione no ea ruit. quae vi vidit lignum aspectu pulchrum , & ad vescendum suave, curiositate Amineae an id,quod serpens pollieitus est verum esset, experiri voluit. Hi ne Sapiens: Ahιora ta ne qti sieris, ODγtiora te nenotata cieris , sed quae prace-
ριι tibi mus, ina cogitas o,ct in piaribtis operibus eius ne Deris curio s. Maiora scilicet, & distelliora, quam assequi postis, ne is inquiras ; sed illa tantum , quae pracepit tibis
Deus: quod&B. Paulus admo uit, dicens:
.lNon pitis sapere , quam oporter sapore; sed sapere ad sol eratim. ostendens non solum nobis euitandum esse curiosum scientia excessum ; sed etiam nimium scientiae defectu solent enim metieulosi quidam homines, de vecordes humilitatis obtentu sordes pus l-lanimitatis suae, atque ignominiae obteger ,suh ducentes se negotiis publicis, & maxim
bifidei, ubi sua opus est doctrina, & diligen-- tia : ideoque iuxta Beati Pauli doctrinam ,-lita eompescendus a nobis est, in scaenandusq. curiosus a laetus sciendi , ut tamen non sit
differendum omelum; sed sapiendum ad sobrietatem: hoe est adeunda prouincia, quae
nobis incumbit, ne receptum talentum abscondentes iacturr factae poenas in die iudiei 1lgrauis unas exoluamus i immiscendu vi spon. in meantie is ait, vinum eum lacte. Baba, inquiens, Urnum meum cum Iacte meo; nimirum vinum, qui potus est fortium , & lae,qui. cibus est paruulorum, uirorum scilicet pru. dentia cum paruulorum simplieitate; pratilentia virorum ad inquirendum quantum iussicit de rebus fidei; simplicuas paruulorum ad Belle illa eredendum, quae Deus proponit: nam scut peruers paruulorum oeuli hut
dum fulgorem Solis at picere non valentes abllo se eoguntur auertere, & eacutiunt fortiu,
dum impotentes rotam eius ei templari per tinaciter audent. Ita, Di scrutatyr es ma- μου. dis. ιsatis, es t Sapiens, opprimetur a Noria a. 1 . Quare se miseendum vinum eum lacte est, ut E ecti. s. capiamus ad sobrietatem . Unde sapiens: a. m/I, inquit, inuenisti , comede quodsi μιιIPνσα. 23. ιι bi, n/ fγώ fallatias Momas iijud: nam li-la s.cet salubre, di dulce mel sit; immodioe tamen N Nsumptum soluit ventrieulum, faetit nauseam,& ad vomitum pro eat . se dulcia lieet snt palato humano diuina mysteria, ut David tellatur . Duam dati ia. dicens ,sauristis meisIFDI. iis. elogiata itia stipse mes ori meo. Et Salomon ; IO . Com/da, inquit , si mi mes, quia bonum Prou. 2 es, ct latium dulci simum gutturi tuo , se I 3. 4. o domina sapi,ntia anima itiae. Qui tamen plus de illis sumunt, quam uomacho intelli gentiae concoquere valeant, plus sapere δο- sentes , quam oportet, quae fidei lumine collustrati iam bene cognouerant, non raro a mittunt, atque adeo a vera excedentes fide,
variis insuper animi malis se nimiseent. Si e Num. II. filii Ithael grauissima a Deo assecti sunt pce. lna, quia dum suauissimo paseerentur Man ,loo quod illis in necessarijs Detebat satis, super fluarum earnium aflebi sint desiderio, ceparum, ae alliorum : unde eum ad nauseam vDque eoturei tu earnes a Domino suscepissent. Adbiae meaeo iam, inquit Dauid , Mari in JI, 77. 3o.ονι ipsi m , ct ιν aiu/i Ueιndit stipe eos . 3i . Sie variis animi, de eorporis morbis, Ae assectionibus a Deo corripimur . dum suauissi. mum fidei Man habentes . quod ad animam nostram sustentanda susscit, plus quam oportet, vana euriositate , ea scire de Deo volumus , quae reuelare Deus ipse noluit. Miranda sane hominis superbia, qui eum vix valeat ea , quae iuxta se sunt, cognoscere, talia inquirere non vereatur. Distiti Dimamti,,lsap. 9.Iε.
inquit Sapiens, qtia in terra sunt, di qua in prospectu sunt, inuenimus eiam Iabore,quaatiiem in eistis fiant , qtiis invisustitu N om p Pdieat obsecro curiosus is, quid est quod paleatam frigida est , vi obrutas nives seruet, tam feruida, ut poma immatura maturet quid
est quod igne quaeque adusti nigrescunt, eum ipse sit lucidus quid est , quoa calx ignem
tam laterer seruat, ut nulli nostro sensui prorsus appareat , nisi cum extinguitur Vt enim occulto igne careat, aquae insunditur , aquaisue perfunditur. Es eiam anu M frigida, inquit Augustinus, inde δε esu, desertien-lAM.ti. ar. detia tactasti e fiant. VeΔι expiranse eeta Hul u Dei c.