Commentarium de jurepatronatus Caroli Gagliardi 1

2쪽

Quon consilium olim Clariss . Auctori fuit ut ad ponitio . rem sacrorum Cationum intelligentiam hoc Commoniarium typis mandaret, idem me quo Ilio impulit, ut illud ad pub-blicam durisprudentiae utilitatem opportunis additionibus auctum recudendum curarem. Quotus enim quisque est, luem fugiat vim potestalemque legum dumtaxat tenere qui Oipublicas formam, et indueris subinde mulationes nee rate perpenderit Certo quidem Exploratum ost omnibus eum venerandos Ecclosiae canones penitus asse tu , qui in I strandis antiquorum Patrum sententiis , Pontificum , 'ac Conciliorum sanctionibus, Ecclesiae denique fastis onucleandis, o jusque veleris disciplinae ad7tis pensetrandis tolus incumbat. Quamobrem singulari uirilisque Iuris doctrina Noster apprime subactus e re litteraria maximo sorooxistimavit Ecclesiasticho Iuventuli Rem Canonicam addiscenti ad Emimum sanioribus regulis imbuendum alumenta abunde suppetere, ne ad graVissima controversiarum' momenta rite examinanda imhar evaderet. llinc ad Iuris Ρontificii Calliodram in Puteolano Seminario , deindo in in Regia liuiusco Metropoleos Academia evectus, antequam ad Muranensem Episcopalum promoveretur, permulta odidit volumina,non sine virorum doctissimorum adProbatione, ac suffragio. Et prosocio Iuris Eooloria/Isea institu- 3 quatuor voluminibus ipse complectitur: Opus Sane egregiuna, ac tauri Seleelissimarum rerum, copia, eruditione,

3쪽

perspicuitale, ei methodo elaboratum , ut quum primum, in lucem editum fuit, summo, uti par orat, plausu ab Erindilis fuerit oxceptum. Dein tractatus contexuit typis quoque cxcusos de horae is ece δωδticis, do jure dolium, de jure congrui, c. psym G δ, et hypothetas,des leo inmiggis, uesere are 'eδoeudi, de oegrione jurium, ot do seudiso quibus singulis res per so dissiciles, alque arduae ita ovolvuntur, ut vel mediocribus ingeniis paloant. Boniquo Commentarium istud evulgavit, quo non degustavit modo, Verum omnia, quae ad JuSpatronatus perlinunt, capiano canonum, disciplinae ecclesiasticae, civilisque sciemilao cruditione exhausit, ut recentioribus Scriptoribus 9 mpnaetulerit, antiqtitoribus autem palmam s lasso praer, uerit. Quare lactum ut praestantissimum opus miro sos iteratarum centuriiS commendaverit,eiusque oditioisiliaeci pluribus Neapoli conquisita, omnium susIragiis tandem prodiverit. . Quae quum ita se habeant Ecclesiastimo Iuventuti consilium nostrum probatum iri haud tomoro confidimus, si Commentarium istud, quod sano durisprintentiam non joeiunam exhibol, nec e forensium lacunis verivataim,sed puri simis Logum sontibus haustam,perpurgatum prioris oditi innis mendis sconum edendum curaverimus: lum ecclesiastico foro, tum etiam Pastoribus in quaestionibus enodam dis commodo non mediocri futurum. Quaedam etiam hinc, atque inde decorpta, eodem tamen lacri inentia, ut quae ad poeuliarum liu lusco Regni Neapolitani Politiam spectant, in additionibus persequi prolicinodiun Decessat 'ium duximus. Fac omnia, Si studiosa sacrorum Canonum Iuventus nequi, boniquo securit, et me suscopii consilii numquam p nitebit, et fructum de meis laboribus salis uberem percepisse arbitrabor.

4쪽

Milissimum sano dureconsultis tam civilibus, quam canonicishoeco Patronatus vocabulum ost. diversa lamen significalione. Civilibus enim accipitur pro illo profano jure , quod posimanumissionem domino superest supra liberti personam ob d tae liberialis beneficium : praesertim obsequii, operarum, binnorum potaestionis , Successionis , alimentorum , gralilii dinis Praestandae, et veniae impetrandae ante in jus vocetilionem: ut assatim liquot ox rubricis Digestorum, et codicis de juremtr natu8, de obsequiis parentibus, et patronis praestandis , de operis libertorum, de libertas, et eorum liberis, de sueeragi ne libertinum , aliisque concordantibus, de quibus heic plura

verba sacere supervacaneum est. Canoni sine vero Iuvatron

ιυδ appellani, quod Ecclesiarum, locorumque Piorum laudat ribus, eorumque posteris, et haeredibus, celerisque por illos designatis personis , vel familiis com uelit . aliive introductum est alliciendi, ol provocandi gratia si doles ad eas nodisicandas, d laudasque: quod praesertim larma laudationis, et voluntas sundatoris obsorvolue in redditibus administrandis . piis operibus explendis, ol servisentibus clericis adscribundis. De hoc pro viribus Deo danio dissoriuri trademus originem ili primis,. et pringressum, deindeque appellationes varias, definitionem, divisi nes , quae ad propositam maloriam cui lentiorem praestabunt intelleelum. Tum adquirendi, ne transferendi modos: nominandi, ut praesentandi jus , tempus, ol quasi possessionem : institutionum Praesentator derogationem: aiqitu ad extremum amittendi vio S.

5쪽

II. Quae originem duarisae ridentur e Gentilsum marissua, M. ivssua. III. Voluntati enim psorum disponentium religis3e parebant

vestigium pro e83st. V. Inter Christianos morsitia primum, deistae eonstituison btis introductum. n. In eligendis enim δaeris msnoreis eo ensus populi,qui necessaria Getesiis suppeditabat, adhibitus eat ad Mele-ssae ineunabulis. VII. Nomina eorum, qui domini a Nereiant Melestia reesitalantur pubisee. VIVLapsisque illa osseremibus poenitentiae relainabantur. IX. Tum fundatores titulum asi plaetitim novis Ecclesiis imgcribere, vel de aut ipsorum nomine, vel alioujus Saneli

X. Et gensim obisnuere se ulturam infra Getessam. M. Ius etiam ordinandi CDrseos Discopia fundatoribus smdultum in Meleatis in aliana noeeeat constructo.

ponendi eondinones in limine ftindationis invaluis im lyen a Sedia Apostoli ea . XVIII. Itemque per leges I Isnsani. XIX. At D, rus Gregorius II.privatis fundatoribus jus nom nandi sere denegavis.

6쪽

XT. Solamque praeestionis Walsam sedulas . XII. Regibus tamen largiebatur nominationem. XXV. Septimo ametito 3rrita halbebatur ordinatis Clersem rum , quae spretia fundatoribus sebat ita Gelesiis per eos aedi alis. m. D petitio alimentorum in casu inopiae.

et Onerea impleantu undatoribus eorumque succeδgoribus demandat . XXV. At prohibita semper iis administratis, et poteδωδ S per rebus Goleste.

claro gaeculo canones damnare coeperunt. VII. D laseales r rum erat Agiscarum Murpatoneae , una et sere lituras Mele8sarum , Abbatiarumgue nedum ecclesiastaris, verum laseis etiam cone SaS.

VIII. Rono, et sequentibus amotilia Da praesensandi Miri eis concessum , ream lis lasealigus inveatituris , οι εὐmouiuo labibus. XXIX. Honori ea stem jura patronis dilar M. XXX. Verum administrato lonorum eis pria tis velita. XXXI. Decimo ,et tindoeimo gaeonio laseales collationes De

rum reprobatae, aecu3 quam Patronorum Praervativae.

XII. praesertam sub Aleaeandro III. XXXIII. Qtii nonam diseiplinam Golestiae fel iter instituit. XIV. Hoe in Re o Carolus et II. Andegavenseae mmnia expoliatis Leleg s reinteyranda jMSerunt. IV. In decretalibus, et eanonibus novae discipliniae m

8urpalum patronatus vocabulum.

XXXVI. Iutidque derisalum e palpoetaso Molossae , quod fundatorum, heredumque juribus Mneaeum est. ΑΛXVII. Mooeati enim Geleat eum praesentiare clericocteonsueverunt ad illas, et jus auum in alios transferre. I.Tametsi vocabulumIurupatronastu recentissimo usurpatum in pontificiis decretalibus, et sacrorum canonum collectionibus nemo iusiciatur, qui jurisprudentiam canonicam vel summis labiis alligorit, et patebit ex infra diceudis si): praerogativas n,

7쪽

hilominus istiusmodi iuris, quod aliis nominibus olim nuneupabatur, antiquissimas suisse , easque mriores, quam vulgus natur, comperii nn est. Nam eae originem habuisso videntur ex Gentium oribus , alque institutis. II rigani quippe conditores sacrarum aedium leges, et condbtunies sibi placitas in earum dedicatione praeseribere consuevemuit, ae pronunciare nomina deorum, titulos, ritus, formas, et tempora peragendorum sacrorum: uti ex veterum templorum inscriptionibus abundo patet apud Barnabam Brimonium dej, . multa. Hinc opera cujusquo manentibus titulis restituit Augustus, quemadmodum leslatur Suetonius Tranquillus si). Parile quo Hadrianus Romae instauravit Pantheum, sopia, basilicam Neptuni. meras aedes plurimas , sorum Augusti lavacrum , grippae r eaque omnia propriis, et veteribus nominibva consecravit, ut tradit Spartianus cap. I9. Ad morem ejusmodi res xit poetarum princeps, dum escinit: In medii misi Caesar eris, po3semque tenebit. Concordi onim consensione jureconstati, ae legislatores respondebant, mandabanique parendum piae, religiosaequo hominum voluntati, ubi onditores nomina sua inscribere in aedibus sacris , vel deor imaginibus usi statuis, aut sui ipsorum nominibus nuncupare eertamina, alinvs opera in honorem idolorum insillula legassent. Insigne ad id testimonium exhibet jurecomsulius. Scaevola 2ὶ, qui signum argenteum ponendum esse rospondit iuxta voluntalem Solas, quae testamento suo ita caverat. ε Si mihi per conditionem humanam conligerit, ipsa s a clam: sin autem , ab heredibus meis fieri volo, jubeoque si- a gnum Dei ex libris centum in illa sacra aede, et in patria si

a tui sub subscriptione nominis mei. Utque idem jurisconsultusi latur , Allia fidoi commissum his verbis reliquit: et Quisquias mihi heres erit, sidet eius eommillo, uti det in redditu coen 2 euli mei, ei horret piat obitum sacerdoti et hi orophriaco, et x libertis, qui in illo templo erunt, denaria docem die nundinarum, quas ibi posui 3). Haud absimilo ost Modestini iustim nium si): qui respondit servandam esse formam, et voluntatem 1 In Augusto cap. 39. et In L. Titia 38 g. vll. D. de reum,

Femto, munia, ornamentis, tinguentis, veste, vel vestimentis, et

statuis lectatis. - δ) L. annua go,g. 1, D. do annuis legatis, eis etc.

hi L. Septi a xo, D. de pollieitationibus.

8쪽

Sopliciae , quas ludos quadrionnales in honorem Iani, aul Ago. nisi Dol, unuo Agonalia dicti fuero, patriae suae pollicita crat,

ut praesiderent vir suus, ejusquo filii. Ea enim ita eaverat hisco conditionibus. et Largior, et dedico nouem quatriennalem ex a triginta millibus, sortis ipsa penes me retinens pecuniam, et I cavens apud decem primos idonee Super pendendis a me sma lilis triginta millium usuris, agonolliola et praeside futuro viai ro meo, ei deinceps liberis ex me nascituris. Cedent autom haos usurae in praemia thymelicorum: gesticulatorum videlicet,qui

personam ex sabula non habentes anie scenam in orchestra saulabant, oi scenae subserviebant) prout in unoquoque certaminos curia determinabit a. Praeterea qui statuarum sonoro assicio-bantur, in earum dedicalione saepe sportulas , divisiones , aut opulum dabant, dativo jubobant: idque illulis statuarum, inscriptionibusque declarabatur. Cujus rei mulla sunt in antiquis lapidibus monumenta. Brissonius si in roseri Porusii extaro insor Scriptionem statuae Antonino positae. quae hoc de Egnatio Festo elogium continet. Cum ei plebs urbana ludos publisos edenti, ad Matuam ponendam, Pecuniam obtuli et, is honore contentus imper am remisti, et smpetrata venia ab ordine P rutatuorum Optimo mainimoque Principi de auia pecunia mauit, cujus ob dedoctinem dari mssiit ab heredo auo doctrinioniabis sing. LIS. IIII. N. Plebi, LIS. II. A. L. D. D. D. hoo

est, Ibocus datus decreto Decurionum. In inscriptione Hispaniem si e Piolati Aug. L. Lucretius Fulvianus Flamen Col. Immunium a Provineiae Ponti l . Perpetuus Domus Augustae T. P. I. ex Arg.s Ρ. ob honorem Pontificatus Lucretia L. F. Caniplina Flam. a Perp. Domus Aug. oditis ad dedicationem scenicis ludis pers quatriduum et Circensibus, ei epulo diviso posuit. Huic donos Lucrolia Campana amplius nomino suo coronam auream abs junxit.lV. E Synagoga Ilobraeorum in Ecclesiam Christi nil dorivari

Potest, quia j uspatronatus speclol: nulla enim facultas fuit Judaeis praeligendi, vel designandi, eoque minus smidandi loca, sit aras holocaustorum, nec addendi aliquid, vel minuondi coeromoniis religiosis per legem institulis. Praecepit quippe Dominus Judaeis,

ut dissiparent aras idolorum, constringerent statuas, tum uoigne comburerent: neque in ipso Deo colendo gentes imitarensiὶ Lib. VIII. de formulis.

9쪽

iur, nee offerrent ei hodomusia in omni loco, sed in eo, quemi memet elegerat in una tribuum per manus Levitarum , utque id tantum laceroni, auod is praeceperat, nec adderent quidquam, nec minuerent si). Polestas vero, qua Roges Israel, et Juda usi sunt in Pontifices eligendos, in Levitas, resque divinas , in o stodiam, et translationem Areas foederis, ejusque labernaculi, et culium t empli, polius reserenda est ad regiam praecellentiam, quam juspa natus sacrum. Petrus de Marca sa) pluribus probare studet ex privilegio regias unosionis proseotum esse, quod Regm Hebraeorum non solum res civicas domi, militiaeque procurarint, sed etiam ea tempestate religiones, ceremoniasque constituerint, vel restauraverint. Quod lusea opportunius dicem dum orit in explicando regio jurepatronatus.' V. Quod olhnicis templorum eonditoribus leges Romanae, minresque gentium indulgebant, sensim usuuenit, irrepsitque inter . veri Dei cultores post Evangelii promulgationem moribus primum , deinde Pontificum indulgentia , et voluntate principum,

postremo sacrorum canonum concessionibus.

VI. In ipsis Ecclesiae incunabulis Martyrum sanguino decoralis Apostoli, eorumquo proximi successores in dacrorum ministro. rum delectu praesertim, qui super omnia landalorum et patronorum jura spectabilior est, non quidem respuisso videntur, sed immo adhibuisse , et secundasse voluntatem , consensum , b numque testimouium fidelis populi, divitias, et bona temporalia profusissimo largientis in alimoniam pauperum et sacrorum ministrorum: ut palei ex paucis quae supersunt monumentis disc,

sinae illius aevi obscurissimi. e duoniam ipsa plebs steste Divoypriano Episcopo Cartilaginicust j maxime habet polostalema vel eligondi dignos sacerdotes, vel indignos recusandi. Quod 3 ot ipsum videmus do divina auctoritate descendere, ut sacer I dos plebs praesinae sub omnium oculis deligatur , et dignus s atque idoneus publico judicio ac testimonio comprobetur 3).3 Requiritur enim in ordinando sacerdote et praesentia populi, 3 ut sciant omnes, et certi sint, quia qui praestantior est ex omni3 populo, qui doctior, qui sanctior, qui in omni virtute emine 3 lior, ille oligitur ad sacerdotium, et noc astante populo: ne pocl- r) Deuteron. cap. XIII.- conmes. Sac. et I r. cap. IV. di cap. XII. de eleeι. in prima colicet. Decretal. Bernariu Papiensis Praepostsi penes Antonium Augustam.

10쪽

I modum retractatio cuiquam, ne quis scrupulus residerei si . VII. Volusiissimus ilem usus osserendi, seu recitandi nomina eorum, qui Ossorebant donaria in Ecclesiis per diaconum, set eoin mondala riusmodi oblationum laus viam maxime stravit jurae tronalus. et Ut fratres nostros scripsit S. Cyprianus ad Episcos pos Numidiae sa), ac sorores, qui ad h0c opus iam necessa-

a rium prompte, ae libenter operali sunt, ut semper operentur,s in mento habeatis in orationibus vestris, et eis vicem boni Oeos ris in sacrisiciis et precibus repraesenlotis, Subdidi nomina sima gulorum: sed et collegarum quoque et consacerdotum n irra rum , qui et ipsi quum praesentes essent, et suo , et plebis a suae nomine quaedam pro viribus contulerunt , nomina a s didi, et praeter quantilalem propriam noStram eorum quina que summulas significavi, ei misi: quorum Omnium . Secuna dum quod fides, et charitas exigit, in oratio uibus,et precibus

3 meminisse debetis.

lentiae captare lapsi fideles, et usquo adsto Oxpiscare Studebant, ut in eos merito excandesceret Sanctus Cyprianus 3).e Ad coma municationem ait ad milliantiar, olofertur nomen eorum nona dum p0enitentia acta, nondum exoniologesi laeta, nondum ma-3 nu eis ab Episcopo et Clero imposita, Eucharistia illis datur. Parilique gelo Divus Hieronymus reprehendit ostentat Mnem I namque gloriam eorum, qui fraudationes, furta, et oppressi nos pauperum sibi ad laudem vertebant per ejusmodi oblationes. lullos conspicimus, ait s4ὶ qui opprimunt per polentiam, a vel furta committunt, ut de mullis parva pauperibus tribuant, a, ct in suis scoloribus glorientur, publicequo diaconus in Eccle- I sia recitet offerentium nomina: tantum ossori illo, lanium illos pollicitus est: placentque sibi ad plausum populi, lorquente coma scientia. Ido Nud in Ieremiam 5 : Nunc publico recitantur x offerentium nomina, et redemptio peccatorum mulatur in la I dem: nec mominerunt viduae illius in Evangelio, quae in ga- a zophylacium duo aera millendo, omnium divitum vicit donaria. Necessitas nihilominus conrulendi pauperum, et ecclesiast, corum indigentiis in caussa fuit, ut oblationes sidelium.com-

1ὶ S. Hieronymus a Gratiano rotalus in can. ticet eryo VIII qi .X.