장음표시 사용
151쪽
Lu.1o. M &Venio ad vos: qui loquitur per os cccle
ij. catum. Christiana enim libertas non exi- Mati,. c. mit nos obedientia parentum. Matth. I. M - neque dominorum. Matth. 22. & Mar. 7.Ηεbr.33. neque praelatorum Hcbr. I 3.ut videre est Ephes. 6. Coloss 3. Rom. I3. ad Tit. 2. &Rom. 3 I .Pet. 2. quando enim constitutioncs spe Aa Tita. ctant bonum animae,conseruationem fi dei & charitatis Christianae,pace SI tranquillitatem Reip. ad coercendum Contumaces S rebelles, sunt 3c optimae δίobseruandae: ieiunia enim Compescunt carnis concupiscentiam, festi dies exciet metem ut Vacet Deo,faciatque spirituale
Sabbatum proficiat in fide Micharitate aliisque internis virtutibus. Paulus enim stiper Christianos etsi liberos fatetur se habere potestatem in aedificationem. Et
- - II, cum statuistet de coena. I. ad Cor. II. in
quit si quis vult Contentiosius esse nos i lcm consuetudinem non habemus. En consuetudinem sine scripto de qua non contendendum. Praeterea promittit alia - se ordinaturum sine scripto. Christiana libertas non aufert ius gentium,non legc coniugalem, contractus iuramenta, Ob-
152쪽
I E s V CHRISTI. TIseruantiam votorum,& promisAru, non gradus affinitatis SI cognationis in in trimonio quos natura decet ex August. I 6. Ciuit. cap. II. Multa enim sunt laomi--
num statuta de rebus Reipublicae ncces.sariis & commodis, & sine quibus societas humana n5 potest seruari, eX August. Aoufiin 1. de Doctr. Christiana, de quibus scriptura evageth ne quicquam statuit. Sine peccato siquidem cramus liberi a culpa& miseria omnique seruitute. Attamen fuisset diuersitas taletorum & donorum dc aliqui praefuissent aliis non tyrannice nec pro suo commodo: nulla fuisset co cta seruitus, quae est ex peccato. Gen. I9.
ciuit.idque post diluuium scilicet: unius hominis sub alio seruus dicitur qui captus in bello potuit occidi, tamen sem tur ut scrutat victori: quod plus cedit incommodum Victo,quam victori semitus culpae & miseriae communis toti generi humano. Secunda seruitus sub alio homine cst particularis: nos eramus strui
peccati,iniseriae, mortis: aqua non pote ramus eximi,& apprehedere vitam aete nam. Verum Christus quinos occidere poterat morte aeterna reseruauit nos li-
153쪽
DE RE CNoherans a seruitute. Galat. . Heb. 9. & manumisit nos ut ei serviamus. Haec ipsa seruitus magna censetur libertas & regnare Quocirca iusti pro magno honore Vocantur servi Dei,qui seruiunt ei amore MCharitate. 2. Cor. 3. Vbi spiritus Domini, ibi charitas Rom. 8.& I . Domini sumus
ina libertas est in Deo, qui nulli subhciatur:in secundo gradu sunt beati expertes omnis mali & confirmati in bono: in totio Ada expers omnis mali sed non confirmatus : in quarto nos Colossi. eripuit nos expectantes persectissimam libere tem in gloria qua spe tenemus. ROm.8.
Mnes propheta: qui vaticia nati sunt de rege Messia, S
regno eius promittunt nobis pacem perennem a nubio interturbandam , Esa. 2.δί 9. II. & Pial.7I. quam Iudaei sibi poli centur per suum Mestiam, sed tantumodo corporalem. Christias autem non a tulit cam sed potius bella,corum censura, Matth. Io. Non Veni pacςm mittere, sed
154쪽
gladium: & secundum Rabbi, Moysen,
Ben, Malmon,fuit causa ruinae Iudaeoru. Ideo non recipiunt Christum nostrum pro Messia licet Rabbi heliezer dicat iulam pacem Messiae spectandam in saeculo vetituro . Eapropter videndum est de triplici pace temporali videlicet δ tria tuali regni Christi in hoc si culo,& demude pace aeterna regni caelorum. De prima attededu esst quomodo Cluillus venerit tepore quartae monarchiae,Dan. 2.& 7.dc Dais.1 1 Gen. 9. quo tempore fuit pax univcrs, Gm.49. lis, Vnde, Luc. 2. Exiit qdictum a Caesare Augusto ut describerctur uniuersus o bis : quae durauit ris. annis Vsque ad de-
structioncm templi. Quam pacem inii fregeriit Iudaei per suum pseudomessiam Ben cogba sub quo rebellariit Romanis. Tempore illius pacis floruerunt ingenia pr clarissima maxime tempore Octaui, ni Augusti Romae reperti sunt viginti septem miliones ciuium. Fuerui tunc pe
multae diuitiae,ut patet in aedificiis S Romae de hierosolymis in teplo & aliis aedia ficiis per Haerodem. Nomine enim pacis Christus 5 Hebraei vocant omnimodam stelicitatem. Sub illa pace propagatu est
155쪽
euangelium per totum mundit, Rom.Io.& Col. 1. Illa enim pax temporalis maXLmopere neccilaria esst regnis: sub ea coluntur, horti, agri, vineae, pascuntur tute animalia, homines abundant omnibus bonis, aedificantur villae, oppida resta rantur & ornantur, crescunt, OpeS, alui tur Voluptates, vigent leges, studia,&a tes,instituuntur iuuenes, senes quiescunt in otio, Virgines seruantur in sua purit
te,noret Reipublicς disciplina, feruet religio, pollet iustitia & humanitas. Ob illam pacem Dominus suscitauit illos hsroas medios inter Deos & homines philosophorum iudicio, qui nutu Dei crexerunt monarchias quibus Dominus cxhibuit sua miracula praecipue Alexataro ex Iosepho. Enimuero quatuor mona chiae Assyriorum, Persarum, Graecorum, Romanoru suscitatae sunt Dei prouidet tia Vt extinctis regulis tyrannis qui sese mutuo conficiebant magno populorum dispendio,potestas osset penes Vnum publicae pacis iuris conseruandi gratia. Succurrit nobis,Dan. T.InhaC parte. Bona pacis affatim os edit Cas1iodorus epi. lib. I. Pacem docet natura: nam similiti
156쪽
I E S V CHRIsTI. 73do causa est dilectionis,Eccl. I . Item ho- Eea. ipmo cst animal mansuetum absque armis natum quod non contingit aliis anim libus, quae habet dentes,Cornua, Vngues,
S c,id genus. Adde quδd omnia quς sunt
hominis pacem suadent. Vnde finis belli hominum pax est,Augu. I9. Civit. Veget. libr6. cap. s. Cicero lib. Officiorum & Io. Eth. Arist. Bellamus, ut pace habeamus: ad hoc leges constitutae ut vivamus in pace & quidem cum Deo, qui no est Deus dissentionis scd pacis, I.Corint. I . Opti- hi '' inum sacrificium Deo gratum est pax, 'ii' Psal. 133. Ecce quam bonum & quam i cudum habitare fratres in untim: & pa topost, quoniam illic madauit Dominus
benedictionem vitam usque in saeculum. Daemon autem est perosus pacem suscitat bella, quae sunt exsetium animarum, bonorum, religionis, i stitiae, legum, virtutum & esse is transgressio omnium mandatorum legis naturae scriptae,& euangelij impune: Unum G. s. p- enim ex quatuor peccatis de quibus vix came domini homo potest facere satis est cosulcre bellum maxime iniustum. Sicut enim donupacis est maXimum. 4.Reg. 2o. &Esa. 38. 'RI ''
157쪽
sic bellum est maxime signum irae Dei. Nam post excaecationem mentium de qua Esse. 6. 2. Cor. .& Ephes. qua nunc plectuntur Iudasi.Roma. II. Nullum grauius malum bello, quod refugit David. r. Reg. 2 . Data illi optione plagarum Dei: Si quidem concordia res crescunt S discordia maxime dilabuntur. Nam o ne regnii in se diuistim desolabitur. Ma thaei 12. & Luc.II. siue sit monarchia siue imperium: bella siquidem praestiterunt
accrementum imperio.Turcarum hoc inauspicato amo , auXerunt haeraeticos. Vualdenses, Husitas , Lutheran ..Zuing.& c. Huiusmodi pestes,mala disiciationu, contra quas Paul. Roma. 16.& schismatuita ccclesia impediuerunt innumeras mi
riades infidelium a fide nostra suscipies da:i alij qui recenter receperant Jesciuerunt a fide: quod patuit tempore M. chom. in Manich. Nestorianis,Iacobitis consectanatis Berylli,qui in odium Catholicorii prodiderunt Machometo SDriam, Egyptum aliasque Orictis prouincias: Sc Sergius Nestorianus Monachus cum aliis duodecim: ex his quatuor sectis composuerunt Alchoranum Machome-
158쪽
to Inter quatuor enim flagella Dei sides' famem, pestilentiam, bellum, SI in las bestias grauior est plaga λlli, quod
est terna &mare omnium malorum. I circo poetae dicunt bellum ab inferis immitti furiarum ministerio: Bellum siquide dicitur per antiphrasim quia non bel- lum, vela bellu is dicitur. De malis quae attulerunt bella in Graecia, Pannonia, Germania,& Galliis,vide Hieron. epistolam ad Heliodorum & ad Geruntiam de monogamia. Dominus enim prohibuit fundere sanguinem. Gen. 9. & vesci san- Cm-9 guine . Pythag. nolebat animalia occidi. haec eo spectabant ut auocarentur homines ab homicidio quod bellum intedit. . Notandum autem plurim; m cst quod diabolus dissidiorum amicus, quado soluetur in fine mundi Apoc. 2 o. Suscitabit Ap c.zo. grauiora bella caeteris praeteritis, Mat. 24. Mati. Ση. M Luc. 2I.quae erunt signa propinqui iu- L dich, quod nunc nostro dispendio cXperimur xx bombardis, stlopis, artificiat,busque fulgetris, & caeteris: id genus a mis: priscis ignotis. Romahi enim tametsi Ethnici 55 sine Deo parcebant mulieri bus,5 pueris:& Gotthi fugietib' ad qdes
159쪽
DE REGNO sacras.at nuc nulli sexui parcitur,vel aet ti. Christus rex pacis,venit ad nos tempore pacis, Sa.2. Docuit pacem, Zach. 9.dcreliquit in testamento pacem,IOSn. IJ.Ι - II. sint unum sicut ego & tu unu sumus Hac pace clamat Paul.Rom.I . I. Cor. II. Ephes . . I.Theslal J. & I. Petr. 2. pro paccalenda iubet Christus:& consulit,Mat. s. ut auferenti vestem detur & pallium, Ciatius quam interrumpatur paX. Pro pace soluit tributum, fati.I7.ad hoc enim datur tributum regibus, Ut quiescat populus in pace. Iudaeis quibus promissum regnum teporale temporalibus bellis opus erat: Iudic. 3. S pace quam promittit D minus , Leuit. 26. & Deutero. 28. At nos quorum regnum est spirituale, opus est habere bella spiritualia de quibus Eph. 6. Item pacem spiritualem quam mundus non potest dare, nec auferre, Ioan. I . A I 6. Gaudium vestru nemo tollet a vobis. Vnde quanto bella sunt immaniora pro Christo contra nos, tanto a Mnizesi maior est pax.
160쪽
cmadmodulomnia suam appetunt Delicitatem tan- io. ih quam finem: ita & pacem tanquam bonum Vltimum: quae in coniunctio aliqvim:ex qua resultat quies , & tranquilliquando res est in suo ordine natura- collocata. Illa vero est multiplex quaedam corporis & partium cius intcr se,alia corporis & animae, alia autem rationis &partis sensitivae, alia hominis ad Dcum cuius legi obedit,alia vero hominum inter sese & concordia sub eadem lege:alia
hominis ad animalia, aliasque creaturaS: . M postrema aeterna cum Deo, quando CX- pertes omnis mali cum pcccati, tu pcznq,
cottingemur uni Deo:a quo processimus ut sicut ille est & nos simus, Ioan. 17.& I. I lo n. . Hanc autem multiplicem pacem δ'- ρ'' 'anusiam in Adam, recepimus in Christo, licet aeternam no possideamus integram 1a1li merito Christi nobis exhibito & spe.
Sed primum expendendum est de pace
hominis cu Deo, quam amiseranatis per catum.Iniquitates inquit vestrς diui-