장음표시 사용
31쪽
condendo mundo, de creandis Angelis, & hominibus, Ade ecmittendo peccato deq; alii, huiusmodi ad ordine
naturae pertinentibus.Itaq; primum omnium decreto-ium Dei fuit praedestinatio Christi, te .nde Angelorum, K nostra: deinde decretum creationis rerum omnium naturalium:& haec omnia illo primo decreto praede- istinationis Christi,& nostrς sequuta sunt Neq; vero destituta est haec sententia optimorum Doctorum patrocinio,Vt pleriq;,qui praesentem questionem a limine salutarunt,& in eius tractatione Olcitanter se gesserunt,existimanta. nam ex recentioribus multi, & ex vetustioribus
nonnulli, in gratiam huius opinionis,plurimum insuda Brunt. Eam defendit Iacobus Nactantus,superEpistola ad Ephesios.c.1. in digressione Quo ordine,& ratione de et bus definitum fuerit apud Deum. Idem habet Albertus Pighius,lib. 8.de libero arbit. c. s.& lib. io .in initio. Huic etiam parti subscripsic Ambrosius Catherinus; lib. i. de eximia pnedestinatione Christ in initio , & insta addit
cens seripturae loca, praesertim loco. 6.&. 8. sed loco. l.id habet expressissime.ItePetrusGalatinus, lib. . de Archanis Catholicae veritatis,a.c 3 usq; ad. .ubi ex mente etiamultorum inter Hebr os doctilsimorum,ostedit, Deli, amore Messiae, di amore matris cius permotum sitisse Cad totam uniuersi fabricam construendam:atq; adeo primum omnium volitorum filisse Christhim,deinde secudum praedestinatos, tertium conditionem naturae re
Sed ex Sententiariis unum,qui instar mille nobis esse debet, depromamus:Is est Scotus. s. l. ly.q. unica. f.In ist aquaestione.V bi sic loquitur:PrimoDeus intellexit se sub ratione suimmi boni:in secundo signo intellexit creatu fas omnes in tertio praede Dinauit hos ad gloriam,& gratiamν
32쪽
A tiam &c Haec sunt signa Scoti a tam multis tractari Blita,& I tam pauci bene intellecta. Sed profecto illis,aut
ego fallor, aut nostram insinuat opinionem, non enim ponit decretum de creaturis ut quidam eάiitimant ante decretum deprcedestinatione, ut & verba sonare via
dentur:imo,si recte inspiciatur, primum omnium ponit praede tinationem videlicet,in tertio signo: nam que in primo,& secundo signo ponit ad decreta Dei noni Atinent,sed ad simplicem rerum intelligentiam.Vnde consulto abstinuit Scotus,cum in secundo signo dicit, Dea intellexisse creatura3,a Verbo Uictit, prouidit, tendit de B creuit, &c. tantu posuit Verbum intellexit,nimirum per simplicem intelligentiam: & hoc Veris imum ea , quod per scientiam simplicis inteli gentiae,prius Deus cognouit,& in e lexit creaturas qu am Christum,& electos predo tinaret Caeterum scientia approbatiua,&scientia visionis,&prouidentia,seu volition resacaci,& consequen. ti, primum quod prouidir,& Voluit, fuit negotium pre-
Sed, uoniam haec explicatio sententiet Scoti, multas
potest pati calumnias: R& eius mentem certius collimemus, recurrentes ad aliud eius teli onium. Id habe C tur in e Idem lib. r. Senzeat. 1ἱr. q.Vnica. . s.cuius Verbam attente perspice,lector optime: sola enim attenta lectione,non gloli'aui explicatione aliqua egent.Sic ergo
dicit: Omnis rationabiliter volens prius vult finem, &secundo illud quod immediate attingit finem, & tertio alia,quae remotius sunt ordinata ad attingendum finem. Cum igitur Deus rationabilissime velit, licet non diuersia actibus,sed tantum viro, in quantum illo diuersim detendit super obiecta ordinate: Primo vult sinem &m hoc est actus suus persectus, & voluntas eius beata:
B ι secundo Depti destinatione.
plicantur. Lscur in e nis scoli prono tra sente
33쪽
secundo vult illa quae immediate ordinantur in ipsirim: Α praede tinando, scilicet flectos qui immediate attingit tiplum,&c.Et statini: tertio vult illa quae sunt necellaria ad at: ingendum hunc finem,scilicet,bona gratiae: Quarto vult propter alios alia, quae sunt remotiora, puta hunc imulum sen sibilem,ut seruiat eis,ut sic vecum sit illud, i Physicor. homo quodammodo est finis omnium sensibilium, scilicet, quia propter ipsiim volitum quasi in secundo signo nature,sunt omnia sensibilia volita quasi in quarto signo Illud etiam, quod eli propinquius stini ultimo,consileuit dici finis eorum,quae sunt remotiora. Silur igitur,quia Deus vult in udum sensibilem in or Bdine ad hominem predestinarum,sive quia quodammo, do vult immediatius hominem amare se, quam mundum sensibilem elle, homo erit finis mundi sensibilis. Haec Scotus.Quibus nihil clarius, & agetierantius a noi his dici potuisset, a nobis inquam, qui hanc sententiam
inepere,& firmare satagimus. Primum enim omnium. poni Deum velle finem,idet manifestationem suae boDitatis:secudum praedestinationem clectorum: tertium, bona gratia, quae sunt sini praedestinationis aptiora, di propinqui a media quartum mundum sensibilem, id
est esse rerum naturale.Gab.f. dilfὶΣ.quaest. Unica arr. I. C.
notabi. 3. hoc idem Scoti testimonium ad verbum re seri,& sequitur. Vnde ponit haec sententia, Chrilium predellinatum, non solum ante caeteros omnes homines, quod ponunt omnes Theol Igi, sed & ante omnes angeloa , quod non omnes, neq; plures fatentur, sed pauci, ideli Scotus,cum relatis superius,& Viguerius,& Ia- cobus de Valentia , . quidam alii: sed & an e omnes ieriam creaturas : ita ut, qua natione homo est, dic tur primogenituo omnis creaturae, & ante caeteras om-
34쪽
nes a Deo intentus, volitus, de quo mulca inferius
SEd priusquam ad huius verissimae no irae sententiae V . .
,robationes claueniamus, dubium hic non pr terrudum occurrit,m,scilice in doctrinas.Thom. desen di valeat haec nostra sententia Prima enim, 'in r se unda Dii
quae in doctrina Sanct. Thom. sese ollieri, difficultas e quod Sanct Thom existimat, minime Christipre-
destinationem suturam, si homo non peccasset. Ex quo fieri videtur consequens, prius a Deo visum suis se peccatum,& volitam eius permisisionem , quam V .lita fuisset incarnatio verbi: atque adeo non apparet Tio-B modo in via Thomistarum, stare possit, quod primum omnium de aeto una Dei fuerit incarnatio, seu predestinatio vetbi, si iam praecessit peccati Visio, atque per missio. si vero prius quam peccatum Videretur, fuit Christus praedestinatus, iam ergo e iam non Cxistente peccato Christus,qui ante visum peccatum prede Unatus fuerat, veniret , quod directe pugnat cum doctrina
Vt ergo has sententias conciliemui, ex qR0rVi bablidam recentiorum doctrina , aduertendum nobis est, rei ch nisi quod, licet Christus fuerit prςdestinatus ante Visum fuit praedesti
C percatum, & ante decretum creationis Universi, non natus ante' tamen fuit predestinatus independenter ab eis, sed uisum peces dependenter, atque adeo non sequitur , quod veni- tum nos uerer,peccato non existente ,sicut,neque veniret,uniuerso hir si pznon existente,& creaturis non existentibus. Licet enim ς RQ ij isti redestinatus ante creaturas, non tamen indUC - denter a creaturis,& uniuerso. Certe nunquam vult
cordatus aliquis. prouisor finem , nisi dependenter a med is teque vult finem nisi per media, neque vellet - e te finem nisi simul vellet esse media : atque adeo quamuis
35쪽
quamuisi iis velit finem, quam media, non sequitur, quod sit futimis fini ,non existentibus medijs, quia non intenditur finis nisi dependeme a mediis. Certum est, Deum prius velle gloriam alicui, quam ei velit gratiam,atque me ita : Caeterum quia non vult gloriam sine gratia,& meritis,imo neq; vult eam nisi cum dependentia a gratia & meritis,tanquam a medijs; non sequitur futuram esse gloriam nisi etiam sint merita,& sit gratia Similiter prius Deus,& natura intenderunt homine, quam intenderent elementa,quibus homo constat. Cu-enim homo sit rerum sensibilium finis ut habetArist.ii Physico. tex.14.dc elucidat fusissime δ doctissimeAEgi Bilius in .Md. i.p.2.q. i.ar. 4. Prius est volitus qua volita sint elementa. quia tamen ii in et volitus homo,sine elemelia,sed potius dependenter ab elementis,tanquam a me dijs, ideo non sequitur, futurum eae hominem, si et menta non essent. Ad hunc ergo modum, habet nostra se uentia,prius Deum volu iste virioinem hypostaticam, dc incarnationem verbi quam vellet permittere pecca-ru m,d quam vellet condere naturam hominis, dc t tius uniuersi.Quia tamen non est volita incarnatio sine peccato,imo dependenter ea volita a permissione peccati,dc a naturarerum, taqu ama mediis, idcirco non se Cquitur suturum esse Chrilium, si peccatum non e let, aut si viii iet sum non esset.Atq; adeo nisi existente po caro non veniret Chi istus, quae est doctrina S. Tholarae Haec explicatio verisiima est in eo quod asserit, non Arg*m ιμ volitum Christum,ne ii praede inatum,nisi depe QR Wp ς' den ter uniuerso,dc a natura humana: atq; adeo non futurum Christum nisi existente uniuerso, dc existenter humana natura. Caeterum in eo, quod asserit, non succi Christum volitan nisi dependenter a peccato,aegre, &
36쪽
A non sine ingenti dissicultate saluatur. Quanuis enim recte intelligatur,Christum non suisse volitum,nisi dependenter a creaturis,& a natura humana, & similiter gloriam non filisse volitam,nisi dependenter a gratia,&meritas: q; adeo hominem minime ibisse volitum , nisi dependenter ab elementis: terum haec omnia idcii
co vera sunt,quia creaturae,& natura humana ordinantur tanquam media necessaria,& per se requisita ad esse Christi nisi enim essent creaturae, & esset natura humana esse non posset Christus. Et similiter gratian merita sunt media ad gloriam ,& elementa ad constitutione B hominis. At vero hermissio peccati, nulla ratione est medium,per se requisitum ad incarnationem verbi,& ideo potuit optime Sc intendi, & prouideri incarnatio in pedenter a peccato.Sed ad hoc dici potest, quod licet per solat . .
missio peccati, natura rei,non in medium ad incarnationem, eterum de facto ex speciali Dei pacto,& volutat assumpta est tanquam medium, per quod incarnatio verbi deduceretur a lectinum,alioqui non deducenda. Sic namq; gratia,& merita secundum rei naturam,& Dei omnipotentiam,non sunt media per se , equisita ad gloria,quia tame de facto,&ex lege,& ordinatione Dei C habent esse media, licimus, Deum nemini voluisse gloriam, nisi dependenter a gratia,& meritis. Similiter ergo 'licet peccatum non si per se loquendo,mediu ad unionem hypostaticam,quia tamen Deus voluit ipsum gumerepro medioad ipsam unionem incarnationis, dic mus,laeum non Voluisse incarnationem nisi dependen 'ter a peccato Atq; adgo non seret incarnatio,si peccatu non esset cum quo bene stat,quod prior fiterit incarna- - - ..tio in mente De quam peccati permisito 'disa Sed sunt qui hanc solutionem labefactare mendat, solatiun α
37쪽
' dicentes,alium esse finem, in quem commodius potuit Apermissio peccati ordinari , videlicet ad ostendendum modum suauis plouidentiae Dei: ad eam enim spectat permittere peccata,& quod aliquae creaturae a sine des
essio sinem ordinari potuit peccati permissio, atque ideo non est: quod in finem incarnationis dominicae, fuerit
. . tanquam medium assumpta & ordinata.
avxpila ost Sed plane haec nostrae solutionis consutatio magu , ' es, uti, simai nostram sententiam. Qua enim ratione creden- dum est,quod propter bonum prouidentiae, totam humanam naturam misere ruere, & peccare, Deus per- Biniserit: cum ad hunc prouidentiae sinem, satis fuisset permittere aliquos peccare, & a fine deficere ' Quin cum Deus per suam prouidentiam generalem supernaturalem, omnes homines, nemine prorsiis excepto,
ordinasset,& direxisset in sinem beatitudinis, non apparet, quomodo ad ostendendam bonitatem, di suauit tem ipsius prouidentiae,omnes peccare,di a sine illo de' sicero sineret. Hoc enim potius pugnat cum bono prouidentiae,& illud destruit,quam commendat, & ostendit:permittere, scilicet omnes deficere a sine illo ad querer ipsamine prouidentiam idem omnes fuerant ordi C nati kestat ergo,ut id quod inferre nitebamur, colligamus,quodque omnes qui rem hanc penitius introspexerint, asseuerabunt,nempe, quod ad excellentissimum . alium,& maximum,& supremum finem ordinata su rit peccati totius naturae permissio, videlicet, ad inca nationem dominicam, ut scilicet, huius mirabilis beneficii suprema misericordia magis elucesceret, dum per illud praestaretur remedium instaurationis tam generali, ac miserae totius humani gene. is ruinae: & sic
38쪽
A huiusmet beneficii efficacissima potestas,& Virtus, plius inani staretur, quod pro totius humanae naturae reparatione, &pro mille alijs effectibus diuinissimi qui ex hac totius nazarae peccati permissione, sequuti sunt, magno consilio a Deo factum sitit. In hunc ergo modum conciliari potest nostra sententia cum doctrina Sanct. Thomae , asserentis , incarnationem non futuram nisi existente peccato. Quami quidem con' ciliationem , co ab omnibus approbari vellem , quo
. haec nostra sententia gratior, di plausibilior cunctis v, '
B LT is ergo sic statutis, vi ad locum unde egressa est V
oratio, reuertatur,lie a me statuuntur coclusiones, Q l - Qnostrae quaestionis resolutiuae. Prima: Omnium, quae Deus ab aetemo , in mente sua facere excogitauit, tuis is se, primum suit vitio hypostatica verbi diuini : : un- soluitur.
dum, praedestinatio omnium electorum : tertium, na' Prima. . turae rerum conditiora ac proinde priora sint super- Matiiralia, quam naturalia , & Ordo naturae praeliip-
ponit ordinem gratiae . Haec simul probanda est cum sequentibus. Secunda conclusio: Nullius saluari praescientia praesupponitur in mente Dei ad praede C stinationem, sed omnia ex ipsa sequuntur et atque adeo nihil prorsus ab aeterno decreuit Deus sacere , vel in tempore facit,nihil permittit, siue intendit, siue naturai a I siue supernaturale, siue sit res. magni ponderis , sia, ne minimi, & sere nullius , quod Non proueniat, st- aue essectus, & medium praedestinationis electorum,& Christi. Atq; adeo omnia cadunt sub ordine diuinae praedestinationis,tanquina media ad Christi, & sancto su gloria ordinata.Tertia . No est aliqua alia prouidentia eth, fiai P Deo aute dena pridestinationem exqu a sol cCt,pro
39쪽
Videntia proueniant res naturalea, ei quidam alij esse- ά ius lupernaturales: sed unica est duntaxat prouidentia, ipsaq; est praedestinatio ex qua omnia in uniuersum, nullo prorsus excepto, habent sequi . Atq; adeo iuxta hanc
conclusionem,totum Vniuersum,Vt complectitur naturalia & supernaturalia,bona,& mala,subst ntias, & accidentia,α omnes in uniuersum modos essendi,& operandi,non solum in generali,sed in specie, & indiuiduo, sunt consideranda tanquam unicum obiectum totale diuinae praedestinationis: ita ut nihil omnino sit, quod subterfugiat illius obiecti latitudinem,& quod non ca- dat sit, actu illo praedestinationis. Vnde sit quarta con- Η luso:s electorum praedestinatio sutura non esset,nihil . eget omnino in rerum naturiataq; statuo tanquam certum, quod nisi Christus futurus ectet in mundo, nulla , fuisset a Deo facta electorum praedestinatio: non existe lautem praedestinatione,ex cuius visequuta sunt omnia,non esset coelum,non terra, non reliqua elementa, non viventia,non homines, non Angeli, non peccata, non daemones,non reprobi: & demum, Vt uno totum
verbo absoluam, solus Deus esset, & nihil aliud esset a Deo,neq; naturale,neq; supernaturale,neq; bonum, neque malum. Loquimur secundum communem rerum C legem,& ordinem,& iuxta eos fines, quos probabiliter '. suspicamur,Deum habuisse in creaturarum conditione. Nam nequaquam intendimus diuinae potentiae mes statem,sic nostrae imbecillitatis captui alligare, ut negemus potuisse Deum,quae sua est absoluta potentia, naturam rerum independenter a gratia, & gratiam inii pendenter a Christo domino, facere,& ordinare: neque contra hoc sunt nostrae conclusiones. Quas sinul est animus explicare efficacissimis argumentis confirma
40쪽
A. re cum enim connexae sint inter sese, & concatenatae, vita sine alia probari,aut explicari minime potest , imo mutuo se ipsas probant,&explicant,si attente consideretur,& expendantur.
a Rincipio autem sciendum est,ex recentioribus quos VII. dam, quibus haec nostra sententia specie tenus arrisis- momos se visa est,eam conatos fuisse defendere, sed plane ossendunt eam, potiusquam delendunt: & dum illam ipsis arrisisse dicun irridere se eam potius ostendunt. Nam dicunt in genere quidem cauta finalis, verum est prio- , ' τὸ iiii rem esse in mente Dei ordinem gratiae,& praedestinatio I rit i. o in nis, tu,na ordinem naturae:in genere Vero cauta mate- ordinem n urialis,opposito contingit modo. Veruntamen huiusmo turae. di distinctio potius enervat nostram sontentiam, quam Rost t*r statuit. Eam ergo prius explodamus,& enervemus oportet, licentes:Aliud esse rerum,inter se ipsas, & in seipsis, μ' unam esse priorem alia atq; unam esse causam alterius:& tunc optime distinguitur in genere cauis materiali aut es cientis,aut finalis, dic. Aliud vero esse si loquamur de rebus,non pro ut in seipsis sunt, sed pro ut lunt in mente,& animo artificis,di archytecti: & tunc causa materialis non habet locum,sed solum sinalis. Cum er- C go in praesenti quaestione non inquiramus, quae nam stprio an gratia,an Vero natura,sed quaenam prior fuerit in diuinaintentione, volita & intenta,gratiane,an natura, profecto inaniter distinguitur in genere cauta mat re rialis,aut finalis:Blum enim loquimur de causa finali. Et quia in hoc genere cauis, &absolute prior ea gratia ouam natura, Vtiam probabimus ideo absolute,& modis omnibus prius est volita,& prouisa. - 'Alij,de quorum nume o eos Franciscus de Cartha sen recens author,discursu. .de praedestinatione Dei, T