장음표시 사용
61쪽
ad finem illorum verborum,Quia & ipsa creatura libe- Αrabitur,& dicit incius loci explicatione, Doctissimus Magister Soto:Vbi ingeniolo meo,hoc diuina haec Philosophia reprςsentat, quod coryoreus mundus, quem Philo Bphi propter hominem esse docuerunt, tametsi
. ob totum humanum genus fuerit condit otissimum tamen ob praedestinatos. Ecce magnum Thomistam, aperte fatentem,propter predestinatos totam rerum uniuersitatem factam esse. Ac proinde priores sunt praedestinati voliti,quam rersi naturae prouisae. Favet huic quod tempus incarnationis Christi, dicitur plenitudo temporis a Paulo Galat. &, Medium annorum ab Abac. c.3. Bquod idem est,phras Hebraica:quia,scilicet,tota rerum uniuersitas finem,propter quem condita fuit, tunc consequuta est suit enim condita propter Chrillum,qui caput erat, & initium omnium praedestinatorum futuru. Quoὀer Zis Quarto alia Pauli testimonia depromamus,quibus id Mius Crhς quod. i.&.4.cocl.asseruimus,specialiter comprobemus: otirier'n Ram quod permissio omnium peccatorum,quae in muses iubis do siVnx,conseruatio Omnium in fidelium, Turcarum, Dis.l ao, hQ aeticorum, &c. sint propter electos,habet Paulus.Pristim s. mo de conseruatione reproboru,Rom. . Quod si Deus sustinuit in multa pacientia vasa irae apta in interitum, C.vt ostenderet diuitias gloriae suae in Vasa misericordiae, quae praeparauit in gloria, id est, quae iam praedestinauerat aci gloriam Vbi saris insinuat Paulus, ea intentione Deum quosdam punire,& quosdam in peccatis derelinquere,ut scilicet, magis sanctorum gloria commendetur,ut ibi habent S.Thom .lectione. . VigueriuS,Adamus,& alij. Et ita propter sanctos conseruantur a Deo in haς vita, & puniuntur in futura, reprobi. Secundo, . quod herae tucorumn hereseon monstra a Deo propxer electos
62쪽
se,ut qui probati sunt in vobis,manifesti fiant Ex eo videlicet,quod Deus malitiam hereticorum ordinauit in bonum fidelium, quae sitiat verba S.Thom .ib licet C aietanus sequutus D. Hieronymum, aliter interpretur. Tertio, te Iudaeis specialiter, quod eorum caecitatis permissio,ex gentilium electione proueniat, licit sic, Rom. ai Nunquid Iudaei sic offenderunt,ut cade ent Absta Rςm Ac si dicat, Nunquid finis intentus a Deo, fuit eorum ruina: non, sed eorum delicto , salus gentibus, Ut illos . saemulentur.Idelt, ut in eorum ruina periculum faciant,n & doceantur ne superbire. Et riirsus:Misericordiam consequuti estis propter eorum incredulitatem.Et preterea: C citas ex parte contigit Israel,donec plenitudo gentiuintraret. Vbi adverbium, lonec, ut ibi S. Thom. lectione. .dicit, significat causam excetcationis Iud Porum, sic: propter hoc permisit Deus Iud os excaecari, V t gentia
Ad idem ex sanctis multam possem testimoniorum
seriem texere,sed omnium Vice sufficiat unum, aut alterum ex D.P.N. August. mutuatum.Is ergo lib. 11. de Ciuitate Dei. p. i 8. initio, sic loquitur: Neque enim Lota egriac Deus vllum,non dico angelum,sed neq; homine crea- gia D. P. N. ' ret, quem malum futurum esse praesciret, nisi pariter Au aihi nosset,quibus eos bonorum usibus accommodaret.Ecce ubi ad usus, & commoditates bonorum, & electorum, creata sunt omnia naturalia, etiam daemones, & damnati. Et super Psalm. s . Ne putetis, inquit,malos gratis esse in mundo omnis malus ideo Vivit, ut corrigatur,aut ut per illum bonus exerceatur. Innuit his verbis,malos eatenus tolerari a Deo,quatenus eorum mali
Alaiaut eoru aut alioru cflrectioni, & saluti quo quo'
63쪽
modo deseίuire debet. Et in Enchiridio.ciri dicit: Deus Aadeo e t bonus, ut non sineret mala siepi, nisi eget adeo omnipotes,ut ex malis sciret multo maiora bona elicere Ecce ubi cum permittit mala, iam praeuidet, iamque praeuenit quae bona praedestinatis ex illis malis sequi poslint atq; adeo ea intentione ea permittit sciri, alioqui scilicet, minime permissurus Ex quo apertissime sequitur, IX. ex sanctorum praedestinatione omnia sequi. chri IV S tamen quam Scoti nostri rationem pro no-m prae tristi itiarum conclusionum probatione efficacissimam ad n illo ducamus,&elucidemus:existimo rem minime pcnitendtraiii. - ς facturum me, si tantisper. a propositae quaestionis bsa scopo deuiauem, regiam Ut trada doctrinam,quam in
Iesu Christi Domini nostiti laudem cedere percupio.
Nam,quoniam Paulus de Christi praedestinationis antiquitate,mirabiliter est loquutus: & alterii nostrae prime conclusionis membrum,id erat, scilicet, Christi praede sinationem fuisse omnium decretorum diuinorum primum ;& ipso sequuta Lille caetera de creaturarum conditione decreta: Ex quo rursus sequitur, quomodo gratuita praeintelligantur naturalibus,aliquot Paulina lo ca,in huius rei gratiam,& alia etiam ex utroq; instrumeio miritim desumpta, producamus: initium dicendi lae- colo u ris auibus facientes a faustissimo illo, & elegantissimo Pauli testimonio, ad Colocteo. i.Vbi de Chri ito loquens sic ait: Qui est imago Dei iuvisibilis, primogenitus omnis creaturae. Quoniam in ipso condita sunt uniuersa, incoctis di an te ra visibilia,oc in si sibilia,sive throni, siue Dominationes, siue principatus, siue potestates: omnia, eo sum,& in ipso creata sunt,& ipse est ante omnes,&Gmnia in ipse constant. Et ipse est caput corporis ecces da primogenitus ex mortuis.&c. loquitur sane de Chri Q isto Deo homine, nam Viellat cu caput Ecclesiae,
64쪽
ri mortuorum primogenitum dic.Is ergo homo prior omnibus creaturis est, is est in quo, vel propter quem omnia condita stant,& sine quo minime conderentur. Et Prov.f. P uetas. Ab aeterno ordinata sum, & ex antiquis antequam terpa fieret. Quod cxplicans Cather. b. i. de eximia Christi praedestinatione. 3. Quoniam igitur . sic ait: Sic ergo ordinata est, & sic costitutum est in mete Dei ut hec esset primogenita omnis creaturae,ut immedia desset propter Deam ipsi, & ipsa ellet orincipiti &senda
metu,in quo omnia coderetur,&cdsisteret, siue in suis naturis, siue in donis Qua etia de causa dicitu Eccl. et .
η Ex ore altissimi prodiiste, primogenita omnis creaturae. Quod vero tu a Paulo,tu ab Ecclesiastico dicitur primogenitus creaturam Christus, ut homo, explicemus supponendo prius quod, ut praeclare deducit l).Athanasus in oratione. s.cistra Arrianos, loge post mediu ubi multipliciter explicat quomodo dicatur Christus creaturaru primogenitus,& Unigenitus Dei,que no sunt omnino extra propositu) Et ire,ut tradit IacobusNaesat. super Epist. ad Ephes c. i. in digressione, in qua ostedit omnia suide codita propter Christu: le Chrii o homine, in eis Diffiillo loco Pauli,& Ecclest est sermo Enim vero, ut dicit
C ibi Athanasius,&alit multi,inquatu Deus est,no habet C unigenia dici primogenitus, sed unigenitus. Est enim solus, & vni tuncus filius Dei naturalis,nullos lecti dii hac siliatione ,habe; fiatres,respectu quoru dici valeat primogenitus. At.quatenus homo est, proprijssime dicitur primogenitus
creaturarum,idest, states creaturarum, atq; earum om- nium natu maior,& praedes inatus,& praeuolitus a Deo ante caeteras creaturas Porro quod dicitur,omnis creaturae prim genitus non id tantum significat, quod rerum a Deo volitarum fuerit prima icet hoc maxime in te a. oecit Paulus:sed si omnes creaturae ipsum quodamodo genuU
65쪽
genuerint,atq; pepererint Itaq; esse primogenitum crea Nturarum, sit, esse primo a creaturis genitum, & partum; eo quc d in ipsum tanquam in finem & tanquam in omulum earum fructum,& communem quendam partum omnes a Deo primo ordinatae,& destinatae sunt. Hanc ob causam appellatur Christus, in sacris liti ris, non semel Germen Cuius appellationis praeclarissimas causas F.Ludovicus de Leon, huius nostri Augustiniani coenobi necnon & Academiae totius unicum.
ipsumque splendis imum lumen, in aureo illo libello de Nominibus Christi cum diligentissime, tum elegantissime inuestigauit,& propalavit Ergo appellaturChri nsus germen: ut Hierem is ibi,siiscitabo Dauidi germen iustum,& regnabit rex.Vbi Chaldaeus: suscitabo Davidi Messiarrulit Isai Aperiatur terra, & germinet saluatorem Ecce ubi rursus terra terrae autem nomine, Vniuersa creaturarum natura significatur germinare,di part
rire Christum dicitur. Et Psalm. Terra dabit stuctum suum,vel germen suum,ides ,Christum.Et Isai. Erit germen domini in magnificentia,& fructus ierrae subibinis.Quod tractat Finus Adrianus Finus,lib. i. Flagelli
rum foetus,& germen est Christus. Et,qua ratione quid Cquid in arbore reperitur, siue radicem, siue truncum, siue ramos, siue florea, siue solia con sideres: omnia ad v-nius fructus ordinantur productiorem, &, nisi fructus producendus eset,illa omnia minime et ent. Vt quid enim terram occupat quod dicit Christus de arbore infructuosa.) Ad eundem modum, omnis creaturarum uniuersitas,in unius Christi gloriam ordinatur. Vndution exiliente Christo, diuino hoc creaturarum germi- ne.ataue tactu . nihil ellet omnino in rerum natura. Et V - - i Psalm.
66쪽
A Psalm io . Ex utero ante Luciserum genui te, idest, an- Psilao, te stellas,& ante coelos,omnes'; rerum naturas,& tempora:nam stelle positae sunt in signa temporum,dierum, atq; an norum,Vt habetur Genes. i.& explicat atq; ponderat D.Augustinus, ibi, super illum versum Psal. ioy.Porro sermo eli etiam ibidem de Christo homine, quod an Gς - i' te tempora omnia sit praedestinatus.' Certe quod dixit D.Paulus,omnia veteris testamen ti esse una bras quasdam,& figuras Christi ego existimo pari ratione dici poste de cςterkrebus mundi,ut scilicet, omnes dicantur Vmbrae,& figurae: Christus autem veri:B tas, atq; corpus: dicente ipso Paulo, omnia illa esse umbram futurorum,corpus autem Christi. Etenim hoc &ratio,& experientia clocent,scilicet, figuras non esse nisi
earum rerum,quae iam supponuntur,aut existentes, aut futurae in mente pictoris.Et umbras identidem non esse se, nisi existentium corporumdio enim Vmbrae causan- tu quod alicui luminoso obiici itur corpora aliqua opaca ex eorum itaq; obiectu cau santur umbrae. Ad hunc ergo modum,ait Paulus,omnia quae in veteri testamen christus eorro contigerunt, Vmbram esse,& figuras: corpus autem
Christi intrasitive, idest,Christus. Itaq; corpus eratChriC stus,corpus inquam humanitatis assumendae. Vel, corpus,id eli ve itas,&realitas ad differentiam Umbrarum,& sigurarum, ut ibidem,In quo inhabitat omnis plenitudo diuinitatis corporaliter,idest,non Vmbratice, & typuce, sed vere,&rcaliter. Corpus ergo quod obiiciebatur lumini illi intellemis diuini ab initio,erat Christus, & il-aud causabat,& efficiebat umbras illas: Et quemadmodum ubi nulla sunt solida,& opaca corpora, nulla Vm', bra reliqua esse potest,sic, si hoc humanitatis corpus, VeIe, c re ipsa non esset,idest,si Christus non esset tuturus - Zid E nulla
67쪽
Aiducitur ratio scoti pro concluasionibuS, er penditur.
nulla in tota natura,vmbra, idest,nulla omnino creatura Aeget: solus esset Deus, & nihil esset aliud ab ipso Deo. Hac ratione Apoc. i. appellatur Christus, Alpha,&Omegarrimus,& nouissimus. Sunt enim istae litterae Alphabeti G ecanici qua lingua Ioannes scripsit primum, &vltimum elementum. Et licet D.Aug. sermo.1. in natiauit. Domini, de Christo,ut Deus est, haec a Ioanne dicta esse e cistimet,contra Arrianos caeterum de ipso homine alii congruenter id explicant Alpha autem apud prophanos etiam authores pro primari, & eminenti quoppiam accipi solenne erat,ut apud Martialem, Alpha penulatora. Est ergo Christus ut homo, Alpha, idest,primus, & npraecipuus reru : est etiam Omega, idest, finis, in quem omnia directa sunt a Deo: atq; adeo ipso non futuro , nihil prorsus futurum esset. I TIS sic constituus,ratione unica agamus, ad nostr rum conchisionum probationem:que est apud Scotum efficacissima,& frequentissima, scilicet, Omnis o dinate voles prius vult finem & ex mediis ea prius,quq sunt fini propinquiora: sed Christus ,& pr destinati, ac perinde omnia supernaturalia sunt fini,idest,manis stationi diuinae bonitatis propinquiora quam Omnia naturalia,ergo prius qu1m naturalia,volita sunt a Deo su- Cpernaturalia,& his prius ipsa manifestario diuinae bonitatis,quam consideramus,ut horum omnium finem Pro secto negari. non debet,quod cum Deus sit ordinatis si inum agens, aliquem Vltimum, ipsumq; excellentiis muni finem habere debuerit in rerum coditione,in que cuncta dirigeret. Quin Vniuersaliter verum est, quod quidquid causatur a Deo,el sectus est alicuius sinis efficaciter ab ipso pretioliti,ut patet in omnibus: alioqui enim me,& tu agere sicut nos plerum qi Et quidem no
68쪽
li bis multi eventus,praesertim liberi,& contingentes ab . que ullo consilio,& penitus a casuvidentur fieri non se Deo sapientissimo rerum artifici, cuius no sunt incertet prouidentiae, quemadmodum nostrae, quod tractat D. August.lib.8; quaest. in quaest de prouidentia,& explicat Optime AEgid.is.1.d .q z.ar. 3. Atq; adeo finis ille ego debuit optimum opus omnium a se condendorti.Quod quide aliud esse non potuit nisi praedestinatio ipsa Chri
a. ubi ait, maximum omnium bonorum hoc sitisse. Et D. Ansel.quem refert D. Bonaven d Dionysius Carth. 3. d 1. quaest. 1 vita illius hominis,id est, Christi praeponderabat toti mundo,imo mille mundis. In hoc ergo bonum,in hunc sinem cuncta a Deo debuerunt ordinari. Neq; ergo sane video qua ratione qui quam qui Theologiam, vel a limine salutauit,hoc valeat inficiari. Hinc apparet quam considerate ab ipso AEgidi Roma. in. 1.
dist. 1 parr.2.quaest. i. artiq. in solutione ad. s. dictum sit, creaturarum classes,& ordines sic esse a Deo disposito9,
ut quedam sint propter alias, donec ad unum sinem deueniatur. Sic namo; ait: Propter ordinem persectionis, quodlibet inserius est propter suum superius: imaginabiC mur namq; quod sicut non sunt duo numeri aequaliter distantes ab unitate, sic non sunt duae species aequaliter distantes a Deo, sed semper una est periectior alia, & sie na tedit inDeu,mediate alia, ut imperfecta reditin Deumedia te persecta. Haec AEgid. Sic ergo ordinatasut omnia ut in Christit tenderent,&propter Christu, in Deu Dicere vero, quod quidam dicunt,scilicet, Deum cirprimum mundum facere apud se instituit, non habuisse pro fine, Christum,sed ipsam rerum naturam, &hanc voluisse vidependenter a Christo per generalem
69쪽
3 s Quaesti o. i. Sch olastica
quandam prouidentiam : deinde vero per aliam proui- Α' dentiam,idest,praedestinationem,alium rerum ordinem excogitalle,ita ut bona naturae,& bona praedestinationis
inter sese absq; aliqua dependentia, & subordinatione fuerint fabricata,profecto indignum est illo summo, &sapientissimo,ac ordinatissimo prouisore. Sed dicut isti, postquam independenter,& abiq; aliquo ordine, Deus
seorsum naturalia condere decreuit, & seorsum supernaturalia, ei secit deinde ut haec in ista tanquam in sinem dirigerentur.& hunc in modum stat dicunt)illius diuini archytecti sapientissima prouidentia. Hoc inter caeteros Thomistas dicit etiam Sylvester in. l. i. super domi- B: Dicam primam Adventus, licens, quod in quinto signo voluit animam Christi praestare gratia,ti gloria:& aliorum glorias, quas scilicet,in secundo signo iam voluerat ordinauit ad gloriam Christi.&c.Er paulo ante dixerat, gloriam beatorum nullum ordinem habuisse, nisi accidentalem,cum gloria animae Christi atq; adeo prius fuis. se illam volitam quam istam. Re utitur. Ax certe,Vt tu facile videris,lector candide, irratior ino. Dabiliter ista dicuntur' Tum primo quia Deo optimo, maximo,tribuendus est optimus,& persectissimus modus prouidentiae: est autem longe perfectior prouiden- Ctia qua a principio,& antequam res fiant in eum finem ordinantur,& propter illum sinem fiunt, in quem deinde deseruire debent Quare ergo doctoribus illis visum est,hanc excellentiorem prouidentiae modum Deo de negare,& dicere,quod non a principio, sed deinde postquam in mente Dei factae sunt res,4 in aeternitate praesentis visae sunt,suerint a Deo in Christi gloriam, di ian- sesuisti. GOxum ordi' aiae ' Tum secundo, quia prouidentia eo - - - st excellentior,quo magis ρd omnia se cxte 'dit etiam
70쪽
A particularia, & minutissima, reducendo omnia illa ad unusti finem,& ordinando ea in ment prius quam fiat, in eum finem, cui postea deseruire debent Ergo nihil futurum decreuit Deus,quo ad Vsq; aeterna sua prouidentia praedestinauit finem, idest ,Christi,& sanctorum gloriam qua quidem Volita,atq; lecreta,processit nimirum ad caeterarum creaturarum productionem, in finem ilia, tum omnes ordinando.Tertio,quia dicere quod perge neralem aliam prouidentiam, antecedentem omnem praedest inationem,productae sunt rerum naturae,est plane multiplicitatem prouidentiae, sine necessitate admi
B teresimo plurimum derogatur unitati, & simplicitati diuinae sapientiae, ad quam lpectat omnia ad unum finem rectu mere, ac ordinare. Quarto,quia ex positione horum in.- , sequitur,praedestinationem non directe, & per se, & ει 'primaria intentione Dei factam fuisse, sed quasi per accidens,di quodammodo ex suppositione alterius, nempe
rerum naturalium .At cum omnium creaturarum opib
ma sit sanctorum praedellinatio , dicendum videtur, exprimaria,& directa Dei intentione factam suille, caeteras vero creaturas ex secundariainempe ex suppositione tu ilius,& tanquam eius media,&estedius. Ita lane ut, nisi C Deus se per gratiam,creaturiSrationalibus communicaturus esset, nunquam se per naturam communicaret, ut
habent positae conclusiones,praesertim quarta. Quinto, minia ἰqui, neget creationem uniuersi ex efficaci alicuius ulterio is sinis praeuolitione factam fuisse a Deo ' & is sini; quis est alius nisi sanctorum gloria Nam finis ipse naturalis non debuit Deo esse ultimus, sed alteri pr de linatione; fini subordinatus. Quod si dicas, tales ede ius naturales fieri potuisse per communem prouidentiam naturalem,& sic ordinari in bonum natura . Dicam,totam