Poematum editio nova. Accedunt praeter alia libri, De contemptu mortis ...

31쪽

Nee natum Clymene, summo licet aequore coeli Flecteret alipedes, patriosque accenderet ignes, Altius excessisse homines terramque putandum est. Quam cum seposito diuersae a corpore mentes, Admisere Deum. quam cum, formosus Aristo Quem genuit,iam magna canens, nec cognita vulgo, Aspicit alato genitorem incedere curru, Coelicolum: quem tota acies comitata Deorum, Viginti circum ordinibus diducta, cohortem Explicat, & magnos in se conuertitur orbes. Hoc opus, illustres animae, dum corpore clausae Degitis, exercete . hoc jam considite portur Huc versam pelago e medio subducite puppim: Ne te supra populorum undas, Zc inertia Vota, Et regum solia, & dominorum assuescite sceptra.

Ire viam,terrae ignotam, & mortalibus aegris. Primus ego, magna ingrediens sacraria vates, Arboribus clausa, & circum obnubentibus umbris, Aoniam qua nulla notant vestigia rupem. Instituam lustrare animos rationis egentes, Et secum exortam coelo secedere mentem, Praecipiam, licet in media tellure vagantem.

Atque heic depictae facies in limine primo Astabunt, stactis immanes cornibus amnes, , Cocytus,etristisque ardor Phlegeton this auari, Et Leti tremor, & nigri vis pallida Leti. cunt Tum pulchri quaecunque animos sub nomine du-1ntexam, dum vita manet, dum corpus inane Voluimus, & primo ignari deflectimus ortu; Clari ingens operis, vixque enarrabile textum.

Principio, quicunque poli venere sub auras; sponte sua, siue hoc ratio dedit inclyta; pulchri

Sublustres radios, mortali in corpore versant, Vestigantque alte, k magno rimantur amore.

Namque alij lato suspensam hanc aspice coelo

32쪽

Congeriem verrunt abiegnis marmora palmist, Aut freta decurrunt gelidis exercita nimbis, Et versas alio conuectant littore merces. Effodere ali j venas & viscera matris, Ditem usque, atque Acheronta atrum , noctisque recessus. Tantus amor terrae. tantumque ab origine prima Deficiunt. Alanortem alii letumque Iacessunt, ut patriae ingentem referant cum laude trivm- phum: Atque hos, magnanimi fasces, & eburneus axis, Ereptos populo, trahit ad fastigiarierum. Educunt natos ali j, parvosque nepotes, Venturam generi seriem,& solatia leto.

occupat interea non obseruata senectus Errantes animas, versasque ad caetera mentes, Nec pulchri memores, nec soli incumbere vero. Mors autem, longe absentes, longeque Vagantes, Interea dum vota calent, dum ducitur aetas,

Ante uenit. Qualis celsa sub rupe columbam, ut a quidem natos dulceisque reuisere nidos Deproperat, gratam uestiis circumspicit escam, Venator subito accipiter deprendit, & atris Unguibus impedijt, spesque intercepit inanes. Illa autem, secura prius, neque collicia leti, Vitam interceptam media sub nube relinquit. . Haud aliter mors laepe manum voluentibus ardua Ini j cit in medio, primaque in sede reponit Errantem, & caeco luctantem in carcere mentem. Cuius opus, non argenti fulgentis,& auri Celati infectique ardor: non gloria Μartis Didita per populos, nec ebur fascesque superbi, Quae nunc attonitis accendunt pectora curis. At vero, immotos in se conuertere vultus Lustratae puraeque animaeiquam grandia semper

B Gaudia

33쪽

Gaudia circumstant, dc non aliena voluptas. Quo neque degeneres fluXaeque e corpore curae, Nec leti imperium moestusque admittitur horror. Quippe dc principium vivendi, dc terminus, heic est: vi de 3c sidereae coelestia semina mentes Deducunt, tenduntque iterum, cum mole sub atra Corporis, e tenebris veluti, aut e luce maligna, Ingentes oculos intendunt lumine toto. Exutaeque, nihil maius, nihil amplius usquam Inueniunt, neque iam ulterius contendere possitnt. Vt cum flumina vasta, diuque exercita cursu, Seu pater Euphrates, seu longe exortus Hydaspes, Oceanum inuenere,manent. neque labitur ultra,

Nusquam circumscripta suis jam finibus unda. Haud secus illa, diu facies iactata per omnes, Sistitur heic tandem , factoque hele fine residet, riternum mansura polo terrisque superstes. Namque illud , quacunque patet pulcherrimusi aethra

Flammistra polus, incumbens pelagoque soloque.

Ardebit. mente incolumi, mentisque parente. Scilicet & rerum nunc foecundissima tellus, Vna parens frugumque eadem , pecudumque vrrumque,

Stabit, anhela, tremens, squallenti torrida vultu, Flammarumque globos liquefacta ad sidera mittet, Cum gemitu fluviorum, atqhe indignantibus undis. At super horrendo mugitu, maximus aether Concutiet trepidantem; abruptis undique nimbis Fulmina praecipitans, tempestatesque corusca S, Et lateambusti voluent incendia montes: Vastus Athos multaque coma conspectior Haemus, Gargaraque,&Rhodope. Tmolusque, de Pindus, de

Emathiusque Erymanthus.& imbrifer Apenninus.

34쪽

Ii,h pater densam prouoluens pectore noctem,

Immanesque humeros glacie liquefactus&ora, Excutiet lapsis axem ceruicibus Atlas. Pondere quo polus omnis humo ruet.&ruet omni Tellurem sparsis inuoluens ignibus aether. Aurea nec coeli euadent simulachra, nec ipse oceanus genitor, spumoso turbidus alueo, Gurgite qui rauco solidum circumtonat orbem. Quare agite,&mentem peritura euoluite molos Pesterno' ue animos certis a Ugite rebus e Hoc opus,obscuro digressus corpore & umbris, Spiritus, Jc caeca membrorum lege solutus, Persequitur, totu sque in se diffunditur ipse. Et letum non exigua jam parte peractum, xxcipit, atque animum poscenti Ieddit Obmpei.

35쪽

DANIEL Is HEINs IIDE

CONTE M PT V

MORTIS

.s ARGUMEN TvΜ. Meunduι liber multis rationibus ae copiose docet, quare mors As contemnenda. primo , quanta vita μωlamitas: tum quo pacto animus ad contrariam de morte opinionem , ct contemptum ejus, praeparandus D. diua agenda in hanc rem, qua fugienda, ctua occasone inter catera, multis argumentis anima probatur immortalitM.

MActenus affaeam tenebris , vitamque per om

Sensibus obsessam, coeli ad primordia mentem Duximus,&patriae errantem donauimus, ante Funere quam summo mortaleS exuat artus. Nunc munire animum vera ratione docebo Ante obitum. Da, nate Deo,dum pectore maior Spiritus exoritur, felixque illabitur ardor, Hactenus ignotum populo decurrere campum. Regum ordimur opus,terrorem attollere supra Fato

36쪽

. LIBER I L ah

Fatorum,letique auidi semperque minantis, Palanteis animos. quo nec suprema potestas Sponte sua vexit trepidos, nec purpura, nec quael Signa per euictas attollitiit plurima gentes. Hoc circum, quodcunque poli fulgentia tecta. Et late extremis describit finibus aether, ut vero semota procul sententia dictat)Fortunae domus est. Quam magni rector o Irmpi,

Mutantem summis ima, de sine more ruentem, Dirigit, ac pressis ex alto adducit habenis, Prouidus: ipse autor rerum ac suprema potestas. At quantum penetrare homini ratione negatum est, Euentusque animo, di caecas distinguere causas, Fortunam miseri dixere. Hanc triliis Egestas, Et Labor, & miseranda Fames, & mille dolores,

Et totae morborum acies comitantur euntem.

Ergo ubi, curarum in medio, saeuissima mater Deposuit Natura hominem, coelestibus ortum Seminibus, vitae impatiens in limine primo, Personat ingratas querulis x gitibus auras, Et nasci inuitus, superos testatur & astra.

Quoque magis flammae liquidos sub pectore motus Hausit, &aeterni radios libauit Olympi,

Hoc magis ignaui detrectat corporiS artus, V male conueniens animo atquc ignobile pondus. At quibus egelidus circum praecordia sanguis res, Torpet, hebentque animi moribundo in corpore vi-His neque libertas studio, neque meta laborum est. Quin magis atque magis portu tremuere sub ipis: Admoniti quantiis Fortunae crebra minantis Fluctibus, & saeuas experti numinis iras. . Usque adeo totis insedit sensibus error. Quocirca, trepidae meditari incommoda vitae. Suadebo, ancipitesque vias tristeisque dolores,

Eundit iis ex imo pauor u i se pectore migret;

B a Illius

37쪽

Illius inque locum subeat tranquilla voluptas,

Et vitae despectus, & alta incuria leti: Queis sine nec dulces fas est deducere Iuces,

Nec coelo, oblitam tςrrarum, attollere mentem

Ae neque monstratidi labor impendendus inanita Quae sua quemque premat sors, aut inuisa sequatur Ante oculos namque innumeris volitantia formis objecere Dei damna, ingratosque labores. Funera que, ignaris mortalibus: impius ex quo Iapetionides aeternum sustulit ignem,

Et nondum genitas damnauit munere genteis. Siue, ut prisca canunt masorum oracula vatum,

Et melius chartis diuini prodita Mosei, Postquam interdicta libauit ab arbore fructus, Telluris soboles, & nostri sanguinis autor. Hinc sera diluvies seriesque immensa malorum

Protinus incubuit generi, comitesque dolores Et maiorum agitant contagia foeda nepotes. est, Cuncta autem, neque qui numeros rimatus arenae

Delius, & veteres populorum oracula Delphi, , Nec Dodonaeae referant ex Ordine quercus. At libertatem, coeli super ardua tecta therius posuit genitor: quo pergere magnae Festinant animae, moestisque excedere rebus Corpore deposito, totamque intendere mentem. In primis, ne quae lati venientis imagpoccurrat trepidanti, interque, errore recepto,

Ne quicquam capiat securae gaudia vitae, virtutem ea celam induitor, quae pectore tot Contemptum insinuet rerum, vitaeque, necisque, Ardenteisque intus stimulos accendat honoris. Quam tibi, vel vitae ratio regina tuendae, Et leti sola imperio sapientia maior, Ve I veterum repetita dabunt exempla virorum:

beu Phoebo , seu quis Mavorte inuictus di armis, Iertulit

38쪽

rettulit instantem sublimi pectore mortem: At seruare alios longeque arcere decebit, Quos pavor ille agitat, sensusque obsedit inertes. Nec tam contagem horruerim aut quae crimine coeli Ducitur; & totam paulatim pascitur urbem, Orta lues. suge singultus lamentaque, pubes, Et moestos gemitus, saevasque in pectora palmas, Et quaecunque adhibent natorum in funere matres. At non sic Scithiae populi, & quos Thracia nutrit, Thracia frigoribus damnata, & tristibus auris; Namque ubi quisque videt coeli spirabile lumen, Et primum admissus sub lucem vagi jt infans, Exululant cuncti pariter, gemituque sequuntur, Et mistum lachrymis plangorem ad sydera tollunt.

Scilicet errorum memores, memoresque malorum,

Et quibus infelix sub curis ducitur aetas.

Contra antem, laeto venientem murmure mortem

Excipiunt, faustosque vocant, quos Optima rerum Eripit e tcnebris, tutaque in sede reponit. Sed neque saeundos suadebo accedere vates, Plurima dictantes, teneris quae mentibus hausta, Terrorem leti ingeminant, & imagine multa Circum errant animum: ne coelo attollere pectus Discat,&infractos gelida formidine sensus. Sive ater Phlegethon mista caligine & igni, undantem exhalat nebulam: siue undiq ue, caeco Pallenteis novies Styx ambit gurgite manes: Seu cum Tisiphone tortos implexa colubros Intonat, &tristes intendit sontibus iras. que, Seu Carae in foribus stabulant, Luctusque, Dolor Scyllaeque, Harpyiaeque, ardentiaque ora Chimaerae.

Seu Priami magnusque Asiae populator Achilles, Deiectis nequicquam oculis, Acheronte sub imo, multa gemit, lucisque animum dulcedine palcit Demenal quem nec seruiiij pudet aethere in alto,

39쪽

Vt dulces redeat post fato in luminis oras. Ilos illi Troiae proceres, hos maximus Hector, Optarent animos, cum Xanthus caedibus atris Peroum traheret spumantem turbidus amnem: Aut cum Priamiden perfossum vulnere multo, Traiectumque pedes ambo, ter moenia circum

Volueret, & Phrygio gemeret sub pondere te tu Dij vocem, Dij cultodes 'irtutis auitae, Tollite de medio. nec sit mihi discere tanti, Sub gelida quaecunque latent tellure reposta.

Τota licet longas meditatur Graecia laudes, Fortunatorum nemorum, similesque recessus Roma antiqua canit . quos puro candidus amni Irrigat Eridanus, praeterque inno Xia rura Labitur, & nunquam morientes educat herbas.

Nec minus, imbelles animas, quibus igne medii

Iasa

Mobilis AEneadum genitrix, Cythereia fixit

Vitare admoneam: dum leni carmine fingunt Molle genus, sexumque colunt rationis egentem, Et cui rara viam coelo constantia fecit. Virtutem quippe excutiunt, neruosque rigentea rectoris, illecebrae, mentique exosa voluptas.

Quin potius, doctis Academi insiistere 1yluis Expediet, dulcesque lenis demittere in aures Cecropij monitus, & dicta undantia melle. Est quoque culta viris antiqui porticus aeui

Munimentum ingens, diduro robore fultum, Tempestatem animi contra, letique pavorem: Quo non vlla magis trepidos lententia firmat, Nulla magis duros adigit perferre labores, Et fati immodicas elidit pondere Vires. Prima, ut fama tenet, posuit fundamina quondam

Amphitryoniades, i ullis agitatus iniquis Rege sub Euus'heo:postquam Styga reppulitat ramvictor,

40쪽

Victor, & emeritus laudum, tulit aurea maIa, magnorum postrema Operum . quem pone secutus.

Impiger.& multi patiens sudoris Vlysses; Mox alij atque alij: gens nulli peruia torti, Casibus aut dubi js,ipsique imperuia leto. Nil deforme viris, nisi quod pulcherrima virtus

Nescit,de, intactum vitio ,damnauit honestum.' Nec metuendum ultra. non si ruat aerhere toto Iupiter, & ruptosubsidant omnia coelo. Caetera,Naturae imperium, ceu sidera mundum

Lapsa per immensum, communi lege sequuntur: Nec secus excessere orbi lucemque relinquunt, Quam cum purpureum Lunae premit orbita Solem, Aut Lunae eae clusit radios Cybeleia mater: Aut motus cum terrificos haustusque locorum Accipit, obsequiturque eadem juitissima tellus; Fatorum comites, dc mundi ingentis imago. Hi neque Naturae fieri ratione docebunt

Τerrorem leti egelidum. quia quicquid ab illa est,

ternum immotumque manet,neque tollit artri Aut usu assiduo. nec enim non usserit ignis,

Aut sursum ferri assuerit densissima moles. Ille autem, neque cunctorum praecordia juxta Sollicitat, sensimque ingens dediscitur horror. Hos sectare igitur, curamque interfice leti. Nec forte obfuerit,versantem extrema Catonem obiecisse oculis, dum saeui in limine fati, Fortunam'increpitat, libertatique jacenti Immolat inconcussum animum pectusque resoluit. Et quaecunque tulit gentis documenta 1everae, Zenonis prolapsa domus magnique Cleanthae Ni rigor exsuperans atque inclementia,multos

Arceat, ingenuos Naturae excindere motus

Aggressa audaci studio , duroque labore: Et magis invitet facilis sapientia mentes: